Gipuzkoako Foru AldundiaMugikortasuneko Bide Azpiegituretako Departamentua
Departamento de Movilidad e Infraestructuras Viarias
Gipuzkoako Foru Aldundia
GIPUZKOAKO HERRI ARTEKO BIZIKLETA BIDEEN SEINALEZTAPENERAKOGOMENDIOAKRECOMENDACIONES PARA LA SEALIZACIN DE VAS CICLISTAS INTERURBANAS EN GIPUZKOA
GIP
UZ
KO
AK
O H
ERR
I AR
TEK
O B
IZIK
LETA
BID
EEN
SEI
NA
LEZ
TAPE
NER
AK
O G
OM
END
IOA
K |
REC
OM
END
ACIO
NES
PAR
A LA
SE
ALIZ
ACI
N D
E V
AS C
ICLI
STA
S IN
TER
UR
BAN
AS E
N G
IPU
ZKO
A
Gipuzkoako Foru Aldundia Mugikortasuneko eta Bide Azpiegituretako Departamentua
IZENBURUA / TTULO: Gipuzkoako herri arteko bizikleta bideen seinaleztapenerako gomendioak / Recomendaciones para la senalizacin de vas ciclistas inteurbanas en Gipuzkoa
Testuak / TextosGirder ingenieros, S.L.
Maketazioa / MaquetacinImanol Tapia Etxeberria
Itzulpena / TraduccinGirder ingenieros, S.L. / Gipuzkoako Foru Aldundia
Inprimaketa / ImpresinGipuzkoako Foru Aldundia
ISBN: 978-84-7907-713-6D.L.: SS-826-2014
GIpuzkoAko hErrI
ArTEko BIzIkLETA BIDEEn
SEInALEzTApEnErAko
GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA
LA SEALIZAcIN DE vAS
cIcLISTAS INTERURBANAS EN
GIpUZkOA
Donostia-San Sebastin, 2014
Kultura, GazDepartame
5
nDICE1. InTroDuCCIn .......................................... 9 1.1. ANTEcEDENTES .................................... 9
1.2. ALcANcE DEL ESTUDIO ......................... 9
1.3. TIpOLOGA DE vAS cIcLISTAS ................ 9
1.3.1. va ciclista ....................................... 10
1.3.1.1. carril-bici .................................... 10
1.3.1.2. carril-bici protegido ...................... 10
1.3.1.3. Acera-bici .................................... 11
1.3.1.4. pista-bici ..................................... 11
1.3.2. Sendas ciclables .............................. 11
1.3.2.1. camino verde .............................. 11
1.3.2.2. va ciclista-peatonal
segregada ................................... 11
1.3.2.3. va ciclista-peatonal en
coexistencia ................................ 11
1.3.3. calle en zona 30 ..............................
1.3.4. calle de convivencia (urbano) y zona
de convivencia
(no urbano) ...................................... 11
2. SEALIzACIn VErTICAL ........................... 13 2.1. cARAcTERSTIcAS DE LOS ELEMENTOS
DE SEALIZAcIN vERTIcAL .................. 13
2.1.1. Dimensiones .................................... 13
2.1.2. colores ............................................ 14
2.1.3. contenido ........................................ 14
2.1.3.1. Sistema de seleccin de destinos 15
2.1.4. Flechas ............................................ 15
2.1.5. Distancias ....................................... 16
2.1.6. composicin de carteles................... 17
2.1.6.1. Tipos de letra .............................. 17
2.1.6.2. Tamao de los caracteres ............ 17
2.1.6.3. Nmero y separacin entre lneas . 17
2.1.6.4. Separacin entre grupos de
palabras ..................................... 18
2.1.6.5. Dimensionamiento de flechas
para seales de destino ............... 18
2.1.6.6. Mrgenes ................................... 19
2.1.6.7. Alineacin vertical ....................... 19
2.1.7. Retrorreflectancia ............................. 19
2.2. cRITERIOS DE IMpLANTAcIN ................ 19
2.2.1. visibilidad ........................................ 19
2.2.2. posicin longitudinal ......................... 20
2.2.3. posicin transversal ......................... 20
2.2.4. Altura .............................................. 20
2.2.5. Orientacin ........................................ 20
2.2.6. protecciones ...................................... 20
2.3. SEALIZAcIN DE INIcIOS DE vAS
cIcLISTAS-pEATONALES ......................... 21
AURKIBIDEA1. SARRERA .................................................... 9 1.1. AurrEkArIAk ..................................... 9 1.2. AzTErkETArEn IrISMEnA ................... 9 1.3. BIzIkLETA BIDEEn TIpoLoGIA .............. 9 1.3.1. Bizikleta-bidea ................................... 10 1.3.1.1. Bizikleta-lerroa .............................. 10 1.3.1.2. Bizikleta-lerro babestua ................. 10 1.3.1.3. Bizikleta-espaloia .......................... 11 1.3.1.4. Bizikleta-pista ............................... 11 1.3.2. Bizikleta-bidezidorrak ......................... 11 1.3.2.1. Bide berdea ................................ 11 1.3.2.2. Bizikleta eta oinezkoen
bereizitako bidea ........................ 11 1.3.2.3. Bizikleta eta oinezkoen
partekatutako bidea ................... 11 1.3.3. 30 guneko kalea ................................ 11 1.3.4. Aldi bereko zirkulazioko kalea
(hiritarra) /aldi bereko zirkulasio gunea (ez hiritarra) ............................. 12
2. SEINALE BERTIKALAK ................................. 13 2.1. SEInALE BErTIkALEko ELEMEnTuEn
EzAuGArrIAk ..................................... 13 2.1.1. neurriak ............................................. 13 2.1.2. koloreak ............................................ 14 2.1.3. Edukia ............................................... 14 2.1.3.1 helmugak hautatzeko sistema ...... 15 2.1.4. Geziak ............................................... 15 2.1.5. Distantziak......................................... 16 2.1.6. kartelak osatzea ................................ 17 2.1.6.1. Letra-tipoa .................................. 17 2.1.6.2. karaktereen tamaina .................. 17 2.1.6.3. Lerro-kopurua eta lerroen arteko
tartea ......................................... 17 2.1.6.4. hitz-multzoen arteko tartea ......... 18 2.1.6.5. helmugako seinaleetako gezien
neurriak ...................................... 18 2.1.6.6. Marjinak ..................................... 19 2.1.6.7. Lerrokatze bertikala .................... 19 2.1.7. Erretrorreflexioa ................................. 19 2.2. kokATzEko IrIzpIDEAk ........................ 19 2.2.1. Ikusgarritasuna .................................. 19 2.2.2. Luzetarako kokapena ......................... 20 2.2.3. zeharkako kokapena ......................... 20 2.2.4. Altuera ............................................... 20 2.2.5. orientazioa ......................................... 20 2.2.6. Babesgailuak ..................................... 20 2.3. BIzIkLETA ETA oInEzkoEn BIDEEn
hASIErArEn SEInALIzAzIoAk ............. 21
6
2.4. BALIZAMIENTO ...................................... 22
2.4.1. Sistemas de restriccin de acceso a
las vas ciclistas-peatonales .............. 22
2.4.2. Sistemas de contencin .................... 22
2.4.3. Sealizacin y balizamiento en curvas 22
2.5. SEALIZAcIN vERTIcAL MS
UTILIZADA ............................................. 23
2.6. OTROS cASOS DE
SEALIZAcIN ...................................... 24
2.6.1. Inclinacin excesiva de la rasante ...... 24
2.6.2. Restricciones de glibo ..................... 24
2.6.2.1. Estrechamiento de la calzada ....... 24
2.6.2.2. Altura limitada ............................. 24
2.6.3. pasos para peatones y
ciclistas ........................................... 25
2.6.4. cruce de animales ........................... 25
2.6.5. Hitos kilomtricos ............................. 25
3. SEALIzACIn horIzonTAL ...................... 25
3.1. cOLOR y REFLEcTANcIA ........................ 26
3.2. MARcAS LONGITUDINALES: cONTINUAS
y DIScONTINUAS .................................. 26
3.3. MARcAS TRANSvERSALES ..................... 27
3.4. FLEcHAS .............................................. 28
3.5. INScRIpcIONES .................................... 28
3.6. OTRAS MARcAS .................................... 28
3.7. UTILIZAcIN y cASOS MS cOMUNES ... 28
4. SEMAForIzACIn ..................................... 30
5. CrITErIoS GEnErALES DE SEALIzACIn
horIzonTAL Y VErTICAL ........................... 31
5.1. cRITERIOS DE SEALIZAcIN DE
cAMBIOS DE TIpO DE vA
cIcLISTA-pEATONAL ............................... 31
5.2. cRITERIOS DE SEALIZAcIN DE
INTERSEccIONES .................................. 32
5.3. vELOcIDAD MxIMA EN vAS cIcLISTAS
pEATONALES ......................................... 34
5.4. EjEMpLOS TIpO DE SEALIZAcIN EN
ENTORNOS URBANOS ............................ 34
5.4.1. paso de acera-bici a acera en calle
unidireccional .............................. 39
5.4.2. paso de acera-bici a calle 30 (unidireccional) ................................
5.4.2.(bis) paso de acera-bici a calle 30
(bidireccional) .......................... 41
5.4.3. comienzo y fin de zona 30 ................ 42
5.4.4. paso de acera-bici a
carril-bici .......................................... 43
5.4.5. paso de carril-bici a acera ................. 44
2.4. BALIzAk .............................................. 22
2.4.1. Bizikleta eta oinezkoen bideetara
sartzeko murrizketa sistemak ............. 22
2.4.2. Eusteko sistemak .............................. 22
2.4.3. Seinaleak eta balizak bihurgunetan .... 22
2.5. MAIzEn ErABILITAko SEInALE
BErTIkALAk ........................................ 23
2.6. SEInALEAk JArTzEko BESTE kASu
BATzuk ............................................... 24
2.6.1. Sestraren gehiegizko inklinazioa ......... 24
2.6.2. Galibo murrizketak ............................. 24
2.6.2.1. Galtzadaren estugunea ................ 24
2.6.2.2. Altuera mugatua ......................... 24
2.6.3. oinezkoentzako eta
txirrindularientzako pasaguneak ......... 25
2.6.4. Animaliek bidea zeharkatzea .............. 25
2.6.5. Mugarri kilometrikoak ........................ 25
3. SEINALE HORIZONTALAK ............................ 26
3.1. koLorEA ETA ISLApEnA....................... 26
3.2. LuzETArAko MArkAk: ETEnAk ETA
ETEnGABEAk ....................................... 26
3.3. zEhArkAko MArkAk .......................... 27
3.4. GEzIAk ................................................ 28
3.5. InSkrIpzIoAk ..................................... 28
3.6. BESTE MArkA BATzuk ........................ 28
3.7. ErABILErA ETA ohIko kASuAk ........... 28
4. SEMAFOROAK EZARTZEA .......................... 30
5. SEINALE HORIZONTAL-BERTIKALEN
IRIZPIDE OROKORRAK .............................. 31
5.1. BIzIkLETA ETA oInEzkoEn BIDE MoTA
ALDATzEArEn SEInALIzAzIo
IrIzpIDEAk .......................................... 31
5.2. BIDEGuruTzEAk SEInALEzTATzEko
IrIzpIDEAk .......................................... 32
5.3. BIzIkLETA ETA oInEzkoEn BIDEETAn
ABIADurA MAXIMoA ........................... 34
5.4. SEInALE MoTEn ErEDuAk ErEMu
hIrITArrEAn ....................................... 34
5.4.1. Bizikleta-espaloitik noranzko
bakarreko kaleko espaloira igarotzea . 39
5.4.2. Bizikleta-espaloitik, 30 eremuko
kalera (noranzko bakarrekoa) .............
5.4.2.(bis) Bizikleta-espaloitik 30 eremuko
kalera (bi noranzko) .................... 41
5.4.3. 30 gunearen hasiera eta bukaera ....... 42
5.4.4. Bizikleta-espaloitik bizikleta-lerrora
igarotzea ............................................ 43
5.4.5. Bizikleta-lerrotik espaloira igarotzea ... 44
7
5.4.6. paso de acera-bici a senda ciclable
en entorno urbano ............................ 45
5.4.7. paso de senda ciclable a
acera ............................................... 47
5.4.8. cruce de acera-bici con
calzada ............................................ 48
5.4.9. paso de acera-bici a calle de
convivencia ...................................... 49
5.5. EjEMpLOS TIpO DE SEALIZAcIN EN
ENTORNOS NO URBANOS ...................... 50
5.5.1. Ocupacin parcial segregada de la
calzada entre dos tramos de va
ciclista-peatonal ............................... 50
5.5.2. Ocupacin parcial compartida de
calzada entre dos tramos de va
ciclista-peatonal. coexistencia ........... 54
5.5.3. paso de carril segregado ciclista-
peatonal a zona de coexistencia ........ 56
5.5.4. Interseccin de va ciclista-peatonal
y camino rural o va
no prioritarios ................................. 58
5.5.5. Interseccin va ciclista-peatonal
y camino rural prioritario.
prioridad camino
asfaltado ...................................... 61
5.5.6. Interseccin entre va
ciclista-peatonal y va prioritaria.
prioridad va
motorizada ....................................... 62
5.5.7. Interseccin entre vas ciclistas-
peatonales y accesos rodados desde
una calzada ..................................... 65
5.5.8. Ordenacin de peatones, ciclistas y
vehculos motorizados en glorietas .... 70
6. SEALIzACIn DE oBrAS .......................... 72 6.1. SEALIZAcIN DE LOS TRABAjOS FIjOS
SIN cORTE TOTAL DE LA vA
cIcLISTA-pEATONAL ............................... 72
6.2. SEALIZAcIN DE LOS TRABAjOS
MvILES SIN cORTE TOTAL DE LA vA
cIcLISTA-pEATONAL ............................... 75
6.3. SEALIZAcIN DE LOS TRABAjOS cON
cORTE TOTAL DE LA vA
cIcLISTA-pEATONAL ............................... 77
6.4. ELEMENTOS DE SEALIZAcIN y
BALIZAMIENTO A EMpLEAR .................... 79
7. AnEXo SEALES ........................................ 80
5.4.6. Bizikleta-espaloitik eremu hiritarreko bizikleta-bidezidorrera igarotzea .......... 45
5.4.7. Bizikleta-bidezidorretik espaloira igarotzea ............................................ 47
5.4.8. Bizikleta-espaloiak galtzada gurutzatzea ........................................ 48
5.4.9. Bizikleta-espaloitik aldi bereko zirkulazioko kalera igarotzea............... 49
5.5. SEInALE MoTEn ErEDuAk ErEMu Ez hIrITArrEAn ......................................... 50
5.5.1. zati bateko okupazio bereizia bizikleta eta oinezkoen bideko bi tarteen artean ................................... 50
5.5.2. zati bateko okupazio partekatua bizikleta eta oinezkoen bideko bi tarteen artean. Aldi bereko zirkulazioa 54
5.5.3. Banandutako bizikleta eta oinezkoen lerrotik aldi bereko zirkulazio gunera ... 56
5.5.4. Bizikleta eta oinezkoen bideen eta landa-bideen edo lehentasunik gabeko bideen arteko bidegurutzeak ............. 58
5.5.5. Bizikleta eta oinezkoen bideen eta lehentasunezko landa bideen arteko bidegurutzea. Bide asfaltatuak lehentasuna ....................................... 61
5.5.6. Bizikleta eta oinezkoen bideen eta lehentasunezko bideen arteko bidegurutzea. Motordunen bideak lehentasuna ....................................... 62
5.5.7. Bizikleta eta oinezkoen bidea eta motordunen arteko bidegurutzeak .................................... 65
5.5.8. oinezko, txirrindulari eta motordun ibilgailuen antolamendua .................... 70
6. LANEN SEINALEZTAPENA ........................... 72 6.1. LAn FInkoEn SEInALEzTApEnA,
BIzIkLETA ETA oInEzkoEn BIDEA GuzTIz ETEn GABE .............................. 72
6.2. LAn hIGIkorrEn SEInALEzTApEnA, BIzIkLETA ETA oInEzkoEn BIDEA GuzTIz ETEn GABE .............................. 75
6.3. LAnEn SEInALEzTApEnA TXIrrInDuLArI-oInEkoEn BIDEA GuzTIz ETEnDA ................................... 77
6.4. ErABILIko DIrEn SEInALE ETA BALIzEn ELEMEnTuAk ........................ 79
7. SEINALEEN ERANSKINA ............................. 80
9
1. SArrErA
1. INTRODUccIN
1. InTroDuCCIn
1.1. AnTECEDEnTES
para la redaccin de las presentes recomendaciones
se ha atendido fundamentalmente al Reglamento
General de circulacin, de obligado cumplimiento, y
al catlogo de Seales verticales de circulacin del
MOpT, as como a la Instruccin de carreteras Norma
8.1-Ic Sealizacin vertical y 8.2-Ic Marcas viales,
con las que se ha buscado mantener una cierta simi-
litud expositiva.
Tambin se ha tenido en cuenta la documentacin es-
pecfica sobre vas ciclistas contenida tanto en el ca-
tlogo de Seales de las vas ciclistas de Gipuzkoa,
como en el Manual de las vas ciclistas de Gipuzkoa,
y en las Recomendaciones de Uso y circulacin en las
vas ciclistas Forales (GFA/DFG).
Finalmente se han consultado otros documentos de
carcter internacional que abordan problemticas si-
milares de sealizacin de vas ciclistas, observando
siempre el cumplimiento de la convencin de viena
en cuanto que establece que las seales verticales
de circulacin en Europa sean, si no iguales, similares
en todos los pases.
1.2. ALCAnCE DEL ESTuDIo
El objeto de estas recomendaciones es establecer
unos criterios bsicos para la sealizacin de vas ci-
clistas en general, pero con especial incidencia en la
problemtica y adecuado tratamiento de vas ciclistas
interurbanas, para satisfacer las necesidades de la
movilidad ciclista y peatonal.
En consecuencia estas recomendaciones se refieren
ms a la sealizacin de vas interurbanas que a la
sealizacin de aceras bici, calles en zonas 30 y ca-
lles de convivencia, que se enmarcan en un entorno
ms urbano y en el que, an siendo aconsejable se-
guir estos criterios, las normas y regulaciones de cada
municipio pueden tener un mayor peso.
1.3. TIpoLoGA DE VAS CICLISTAS
La clasificacin de las vas ciclistas queda definida en la
Ley 19/2001, de 19 de diciembre, de reforma del texto
1. SARRERA
1.1. AURREKARIAK
Gomendio hauek idazteko zirkulazioko Erregelamen-
du orokorrean jasotakoa hartu da kontuan, nahitaez
bete behar baita, bai eta MopT delakoaren zirkula-
zioko Seinale Bertikalen katalogo ofizialean, Erre-
pide jarraibideko 8.1-IC Seinaleztapen bertikala eta
8.2-IC Bide markak errepide arauetan bildutakoa
ere, eta gomendio hauen esposizioa haien antzekoa
izatea bilatu da.
horiekin guztiekin batera, oso kontuan hartu da bizi-
kleta bideei buruz jasotako informazioa Gipuzkoako
Bizikleta Bideetako Seinaleen katalogoan, Gipuzkoa-
ko Bizikleta Bideen eskuliburuan eta Foru Bizikleta
Bideetako Erabilera eta zirkulazioko Gomendioetan
(GFA).
Azkenik, nazioarteko izaera duten beste hainbat agi-
ri ere kontsultatu dira bizikleta bideen seinaleztape-
naren antzeko arazoak lantzen dituztenak, betiere
Vienako konbentzioan jasotakoarekin bat datorrena
azpimarratuz, hau da, Europan zirkulazioko seinale
bertikalak herrialde guztietan, berdinak ez badira,
gutxienez oso antzekoak izan behar dutela.
1.2. AZTERKETAREN IRISMENA
Gomendio hauen xedea bizikleta bideen seinalezta-
penari buruzko oinarrizko irizpide batzuk finkatzean
datza, eta bereziki herri arteko bideetako arazoak
egoki landuz, txirrindularien eta oinezkoen mugikor-
tasunaren premiei erantzutearren.
horren ondorioz, gomendio hauek herri arteko bi-
deetako seinaleztapenean oinarritzen dira nagusiki,
eta bizikleta-espaloi, 30 guneko kaleetako eta aldi
bereko zirkulazioko kaleetako seinaleak eremu hiri-
tarrean kokatzen direnez, irizpide hauei beraiei jarrai-
tzea komenigarria izan arren, kontuan izan behar da
kasu horietan udalerri bakoitzeko arau eta erregula-
zioak eragin handia izan dezaketela.
1.3. BIZIKLETA BIDEEN TIPOLOGIA
Abenduaren 19ko 19/2001 Legean bizikleta bideen
sailkapena definitu zen, Trafiko, motordun ibilgailuen
10
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
articulado de la Ley sobre Trfico, circulacin de veh-
culos de motor y seguridad vial (BOE n 304, de 20 de
diciembre), quedando establecidos los siguientes tipos:
Vaciclista
carril bici
carril bici protegido
Acera bici
pista bici
Sendaciclable
pero esta clasificacin no tiene que suponer limitacio-
nes a la circulacin ciclista, ya que las vas en las que
no queda expresamente prohibida la circulacin ciclista
tambin pueden formar parte de los itinerarios ciclistas-
peatonales, en cuyo caso ser conveniente tomar medi-
das de pacificacin del trfico motorizado o establecer
la convivencia con los peatones, segn proceda.
En consecuencia se pueden considerar como vas
susceptibles de formar parte de un itinerario ciclista-
peatonal las siguientes:
Vaciclista
carril bici
carril bici protegido
Acera bici
pista bici
Sendaciclable
camino verde
va ciclista-peatonal segregada
va ciclista-peatonal en coexistencia
Calleenzona30
Calledeconvivencia/vaciclista-peatonalcom-
partida (urbano / no urbano)
1.3.1. Va ciclista
va especficamente acondicionada para el trfico de
ciclos, con la sealizacin horizontal y vertical corres-
pondiente, y cuyo ancho permite el paso seguro de
estos vehculos.
1.3.1.1. Carril-bici
va ciclista que discurre adosada a la calzada, en un
solo sentido o en doble sentido. Se sealiza emplean-
do bien una seal R-407 o una S-130.
1.3.1.2. Carril-bici protegido
carril-bici provisto de elementos laterales que lo sepa-
ran fsicamente del resto de la calzada, as como de la
zirkulazioa eta bide segurtasunaren Legearen testu
artikulatuaren eraldaketan (abenduaren 20ko 304
zk. BoE), eta mota hauek zehaztu ziren:
Bizikleta-bidea
Bizikleta-lerroa
Bizikleta-lerro babestua
Bizikleta-espaloia
Bizikleta-pista
Bizikleta-bidezidorra
Baina sailkapen horrek ez dio bizikletaren zirkula-
zioari mugak ezartzen, izan ere txirrindularien zir-
kulazioa espresuki debekatuta ez dagoen bide guz-
tiek bizikleta eta oinezkoentzako ibilbideen zati izan
baitaitezke, eta kasu horietan motordun zirkulazioa
baretzeko neurri egokiak hartzea edo oinezkoekin
batera aldi berean zirkulatzeko neurriak ezartzea
komeni da, kasuan kasu.
ondorioz, bizikleta eta oinezkoen ibilbidearen osagai-
tzat har daitezke bide hauek:
Bizikleta-bidea
Bizikleta-lerroa
Bizikleta-lerro babestua
Bizikleta-espaloia
Bizikleta-pista
Bizikleta-bidezidorra
Bide berdea
Bizikleta eta oinezkoen bereizitako bidea
Bizikleta eta oinezkoen partekatutako bidea
30 guneko kalea
Aldi bereko zirkulazioko kalea / bizikleta eta oi-
nezkoen bide partekatua (hiritarra / ez hiritarra)
1.3.1. Bizikleta-bidea
Bereziki bizikletentzako egokitutako bidea, dagokion
seinaleztapen bertikal eta horizontalarekin eta bere
zabalerak ibilgailu hauen igarotze segurua ahalbide-
tzen duena.
1.3.1.1. Bizikleta-lerroa
Galtzadari atxikita doan bizikleta-bidea, noranzko ba-
karrean edo bi noranzkotan. r-407 edo S-130 seina-
leen bidez adieraziko da.
1.3.1.2. Bizikleta-lerro babestua
Galtzadaren gainontzeko partetik nahiz espaloitik
fisikoki banantzeko elementuz hornitutako bizikle-
11
1. SArrErA
1. INTRODUccIN
acera. Se sealiza empleando bien una seal R-407
o una S-130.
1.3.1.3. Acera-bici
va ciclista sealizada sobre la acera. Se sealiza em-
pleando una seal S-130.
1.3.1.4. pista-bici
va ciclista segregada del trfico motorizado, con tra-
zado independiente de las carreteras. Se sealiza em-
pleando bien una seal R-407 o una S-130.
1.3.2. Sendas ciclables
va para peatones y ciclos, segregada del trfico mo-
torizado, y que discurre por espacios abiertos, par-
ques, jardines o bosques. Se sealizan con una seal
S-33.
Segn el rgimen de utilizacin de la va, las sendas
ciclables podrn ser:
1.3.2.1. Camino verde
Se trata de una senda ciclable (S-33) vinculada a
entornos naturales emblemticos, con una cierta vo-
cacin de espacio para ocio, concepto que ha sido
aplicado a menudo a las vas frreas en desuso pero
se puede desarrollar a lo largo de otras vas, como
pueden ser los caminos de sirga de los canales de
agua, o caminos rurales y forestales.
1.3.2.2. Va ciclista-peatonal segregada
La va segregada es aquella va ciclista-peatonal (S-33)
que dispone de carriles separados para la circulacin
ciclista y peatonal.
1.3.2.3. Va ciclista-peatonal en coexistencia
Es aquella va ciclista-peatonal (S-33) sin carriles se-
parados para la circulacin de peatones y ciclistas
donde ambos trficos han de compartir la va.
1.3.3. Calle en zona 30
En determinadas condiciones (bajas intensidades de
trfico y velocidades muy reducidas), una va abierta a
la circulacin de vehculos motorizados puede ser un
buen apoyo para un itinerario ciclista.
En este caso los ciclistas y los automovilistas com-
parten la calzada sin ninguna restriccin de acceso.
ta-lerroa. r-407 edo S-130 seinaleen bidez adiera-
ziko da.
1.3.1.3. Bizikleta-espaloia
Espaloiaren gainean seinaleztatutako bizikleta-bidea.
S-130 seinalearen bitartez adierazten da.
1.3.1.4. Bizikleta-pista
Motordun zirkulaziotik bereizitako bizikleta-bidea,
errepideetatik trazadura independente duena. r-407
edo S-130 seinaleen bidez adieraziko da.
1.3.2. Bizikleta-bidezidorrak
oinezko zein txirrindularientzako bidea, motordun zir-
kulaziotik bereizia, eta gune irekietatik, parkeetatik,
lorategietatik edo basoetatik igarotzen dena. S-33
seinalearen bidez adieraziko da.
Bidearen erabilera-erregimenaren arabera, bizikleta
-bidezidor hauek bereiz daitezke:
1.3.2.1. Bide berdea
Bizikleta-bidezidor hau (S-33) ingurune natural deiga-
rri bati lotuta egoten da, aisialdirako gunea izan ohi
dena, eta maiz egun erabiltzen ez diren trenbide bati
lotuta, alabaina beste hainbat bideetan ere gara dai-
teke hala nola, ubideetako zirga bideak, landa- edo
baso-bideak.
1.3.2.2. Bizikleta eta oinezkoen bereizitako
bidea
Bizikleta eta oinezkoen zirkulaziorako lerro bereiziak
dituen (S-33) bizikleta eta oinezkoen bidea da.
1.3.2.3. Bizikleta eta oinezkoen
partekatutako bidea
Bizikleta eta oinezkoen zirkulaziorako lerro bereizirik
gabeko (S-33) bizikleta eta oinezkoen bidea da, bi
zirkulazioek bidea partekatu behar dutelarik.
1.3.3. 30 guneko kalea
Baldintza jakin batzuetan (zirkulazio intentsitate ba-
xua eta abiadura oso lasaiak), motordun ibilgailuen
zirkulaziorako bide irekia laguntza egokia izan daite-
ke bizikleta-ibilbideentzat.
kasu honetan txirrindulariek eta auto gidariek galtza-
da partekatzen dute sartzeko inolako mugarik gabe.
12
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
para garantizar la seguridad ser necesario establecer
normas especficas y elementos fsicos que reduzcan
la velocidad mxima a 30 km/h.
Esta solucin es posible para intensidades inferiores a
1.000 veh/da y con velocidades bajas. Si no se dan
estas condiciones, para implantar una zona 30 har fal-
ta recurrir a medidas de reduccin de la velocidad y de
disminucin de la intensidad de trfico. Esto es posible
mediante la ordenacin del trfico, cambio de sentidos
de la circulacin, reduccin del ancho de la calzada,
etc previos al establecimiento de la zona 30.
1.3.4. Calle de convivencia (urbano) y zona de convivencia (no urbano)
Son aquellas calles y zonas en las que los peatones y
los ciclistas pueden utilizar toda la zona de circulacin
y tienen prioridad en toda la calzada, pero en la que
tienen permitida la entrada vehculos motorizados,
respetando siempre la siguiente jerarqua: peatn
bicicleta vehculo motorizado. Es decir, no hay nin-
guna separacin fsica entre las personas usuarias y
vehculos: es una cohabitacin.
Estas calles y zonas son adecuadas para la circula-
cin ciclista, pero dando siempre prioridad al peatn,
puesto que los peatones pueden utilizar toda la zona
de circulacin, y adems los juegos y los deportes es-
tn autorizados si se trata de un entorno urbano (calle
de convivencia). Los vehculos a motor y bicicletas no
podrn circular a ms de 20 km/h.
Se sealizarn con las seales S-28 y S-29 en la en-
trada y salida de la calle, y en todas las incorporacio-
nes a sta.
Segurtasuna bermatu ahal izateko abiadura muga 30
km/h-tan jartzeko arau zehatzak eta elementu fisi-
koak ezartzea ezinbestekoa da.
Irtenbide hori posible da eguneko 1.000 ibilgailu-
tik beherako zirkulazio intentsitatea eta abiadura
lasaiak daudenean. Baldintza horiek betetzen ez
badira, 30 gunea ezartzeko abiadura moteltzeko
eta intentsitatea jaisteko neurriak ezarri beharko
dira. 30 gunea ezarri aurretik zirkulazio antolaketa
aldatuz, galtzadaren zabalera estutuz, etab. gauza
daiteke.
1.3.4. Aldi bereko zirkulazioko kalea (hiritarra) / aldi bereko zirkulazioko gunea (ez hiritarra)
kale/bide hauetan oinezkoak eta txirrindulariak zir-
kulazio eremu osoan zehar ibil daitezke eta lehenta-
suna dute galtzada osoan, baina bizikletak eta mo-
tordun ibilgailuak ere bertara sar daitezke, betiere
hierarkia hau errespetatzen delarik: oinezkoak bizi-
kleta motordun ibilgailua. hau da, ez dago bereiz-
keta fisikorik pertsona erabiltzaileen eta ibilgailuen
artean: bizikidetasuna da.
kale/bide eta gune hauek egokiak dira bizikleta-
rien zirkulaziorako, baina beti oinezkoak lehentasu-
na duela ahaztu gabe, oinezkoak zirkulazio eremu
osoan zehar ibil daitezkeelako, eta gainera, jolasak
eta kirola ere baimenduta daude hirigunean baldin
badaude (elkarrekin partekatzeko kalea). Motordun
ibilgailuak eta bizikletak ezin dira 20 km/h abiadura-
tik gora ibili.
S-28 eta S-29 seinaleen bitartez adieraziko da ka-
learen sarreran zein irteeran, bai eta kalera sartzeko
gune guztietan ere.
13
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
2. SEALIzACIn VErTICAL
La sealizacin de una va ciclista y de su entorno
debe cumplir las siguientes funciones:
Informarsobreelaccesoalitinerariociclistades-
de el entorno ms prximo y, especialmente, des-
de los puntos de inters preferentes.
Conducir confortablemente al usuario a lo largo
del itinerario sin tener que pararse en cada inter-
seccin para mirar un plano.
Permitiralusuariocircularconseguridadalolar-
go de todo el itinerario con sealizacin especfica
de prioridades, especialmente si el trfico es com-
partido con vehculos de motor.
y se debe caracterizar por su:
Visibilidad la colocacin se debe hacer en el
lugar adecuado de forma que la seal sea perfec-
tamente visible.
Legibilidadelnmerodedestinosdebeserlimi-
tado para facilitar la lectura, para lo que es pre-
ciso jerarquizar y seleccionar las informaciones
pertinentes.
Continuidadevitandolasprdidasdedestino.
Uniformidadlatipologadelassealesinforma-
tivas y de resto de los elementos destinados a la
sealizacin debe ser uniforme en dimensiones,
colores, alturas, etc
para la sealizacin vertical de las vas ciclistas se
utilizarn las seales del Reglamento General de cir-
culacin, y seales informativas.
2.1. CArACTErSTICAS DE LoS ELEMEnToS DE SEALIzACIn VErTICAL
2.1.1. Dimensiones
Las seales seguirn lo establecido en el catlogo
de Seales verticales de circulacin del MOpT y en
el Reglamento General de circulacin, pero tendrn
el tamao indicado en la tabla adjunta cuando sus
destinatarios sean usuarios ciclistas y peatones. Las
seales destinadas a los usuarios de las carreteras
tendrn las dimensiones que procedan segn lo esta-
blecido en la Instruccin 8.1-Ic y 8.3-Ic.
2. SEINALE BERTIKALAK
Bizikleta bideko eta bere inguruko seinaleek eginki-
zun hauek beteko dituzte:
Bizikleta ibilbidera sartzeari buruzko informazioa
ematea gertuko ingurunetik eta, bereziki, lehen-
tasunezko gune interesgarrienetatik.
Erabiltzailea modu erosoan gidatuko du ibilbidean
zehar bidegurutzera iristean planoa begiratzeko
gelditzea saihestuz.
Erabiltzailea segurtasunez zirkulatzea erraztea
ibilbide osoan zehar lehentasunak berariaz zehaz-
tuz, bereziki espazio hori motordun ibilgailuekin
partekatzen duen kasuetan.
Eta ezaugarri hauek izango ditu:
Ikusgarritasuna seinalea toki egokian jarriko da
seinalea erraz ikus dadin.
Irakurgarritasuna helmuga kopurua mugatua
izango da errazago irakurtzearren eta , horreta-
rako, guneari dagokion informazioa hautatu eta
hierarkizatu behar da.
Jarraitutasuna helmugak galtzea saihestearren.
Berdintasuna informazio seinaleen eta seina-
leetako bestelako elementuen tipologia berdina
izango da neurri, kolore, altuera, etab.ei dagokio-
nez.
Bizikleta bideen seinaleztapen bertikalean zirkula-
zioko Erregelamendu orokorreko seinaleak eta infor-
mazio seinaleak erabiliko dira.
2.1. SEINALE BERTIKALEKO ELEMENTUEN EZAUGARRIAK
2.1.1. Neurriak
Seinaleak Mop delakoaren zirkulazioko Seinale Ber-
tikalen katalogoan eta zirkulazioko Erregelamendu
orokorrean jasotakoarekin bat datoz, baina ondoko
taulan adierazitako neurriak izango dituzte seinale
horiek txirrindulari eta oinezkoei zuzenduta daude-
nean. Errepideetako erabiltzaileentzat ezarritako sei-
naleak 8.1-IC eta 8.3-IC errepide arauetan zehaztuta-
ko neurriak izango dituzte.
14
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
previa justificacin se podrn utilizar de otro tamao,
segn las caractersticas de la circulacin y, en espe-
cial, de la velocidad.
Dimensiones de las seales ciclistas
(cm)
Seales cuadradas 40*40Seales rectangulares 40*60Seales triangulares l=50Seales circulares =45Seales octogonales =60
Seales informativasSegn tamao
letra
2.1.2. Colores
Los colores utilizados en las seales de cdigo son
los que establece el Reglamento General de circula-
cin y las coordenadas cromticas y factor de lumi-
nancia iniciales cumplen con los valores de la Tablas
2 de la EN 12899-1 para materiales de clase cR2:
Aldez aurretik justifikatuta dagoenean, beste neurri-
koak ere ezarri ahal izango dira, zirkulazio ezaugarrien
arabera, eta bereziki, abiadura kontuan hartuta.
Bizikletarientzako seinaleen neurriak
(cm)
Seinale karratuak 40*40Seinale errektangeluarrak 40*60Seinale triangeluarrak l=50Seinale zirkularrak =45Seinale oktogonalak =60
Informazio seinaleakLetra-tamainaren
arabera
2.1.2. Koloreak
kode seinaleetan erabilitako koloreak zirkulazioko
Erregelamendu orokorrean zehaztutakoak dira, eta
koordenatu kromatikoak eta hasierako luminantzia
faktoreak En 12899-1 ko 2. Taulako baloreak bete-
tzen dituzte Cr2 klaseko materialentzat:
Kolorea/Color 1 2 3 4 Luminantzia faktoreaFactor de luminancia
x y x y x y x y
zuria/Blanco .305 .315 .335 .345 .325 .355 .295 .325 0.27
Gorria/Rojo .735 .265 .700 .250 .610 .340 .660 .340 0.03
urdina/Azul .130 .090 .160 .090 .160 .140 .130 .140 0.01
Berdea/verde .110 .415 .170 .415 .170 .500 .110 .500 0.03
Informazio seinaleetan ondorengo hauek erabiliko dira:
hondo zuria, letrak beltzez, h=75 mm
2.1.3. Edukia
orientazio eta norabideko seinaleak (informazio seina-
leak) erabiltzaileari sarearen gune bakoitzean eman
behar zaion informazioa hautatzen ahaleginduko
dira.
ondoko gomendioen helbururako, seinaleen bidez adie-
razi behar diren tokiak bizikletak erabiltzen dituztenen-
tzat interesgarritzat jotzen direnak izango dira, betiere
bere garrantzia eta premien arabera antolatuta. Lehen-
tasunaren arabera, seinaleen bidez adieraziko dira he-
rriak, garraio publikoko sarbideak , industria-poli-
gonoak, eta, noizean behin, toponimoak.
Gehigarri gisa, helmuga hauek ere seinaleztatzeko
aukera azter daiteke:
En las seales informativas sern los siguientes:
Fondo blanco, letras negro, H=75 mm
2.1.3. Contenido
La sealizacin de orientacin y direccin (seales in-
formativas) debe tratar de seleccionar la informacin
que hace falta proporcionar a los usuarios en cada
punto de la red.
A efectos de las siguientes recomendaciones, los lu-
gares que deben sealizarse sern aquellos que inte-
resen a las personas usuarias de bicicletas, de ma-
nera jerarquizada segn su importancia y necesidad.
prioritariamente se sealizarn poblaciones, accesos
a transporte pblico, polgonos industriales, y, oca-
sionalmente, topnimos.
Adicionalmente se podra plantear la posibilidad de
sealizar:
15
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
Lugares tursticos
Equipamientos escolares, sanitarios, deportivos y
de ocio
Equipamientos comerciales
Zonas de aparcamiento
puntos de suministro de agua y lavabos
Establecimientos relacionados con la hostelera y
restauracin
2.1.3.1. Sistema de seleccin de destinos
De acuerdo con los nueve itinerarios que componen la
Red Bsica de vas ciclistas de Gipuzkoa, que son:
1 Donostia / Irun
2 Donostia / Mutriku
3 Donostia / Beasain
4 valle del Deba
5 valle del Urola
6 Bergara / Beasain
7 valle del Bidasoa
8 valle del Leitzaran
9 valle del Ego
Se determinan los ncleos poblacionales a sealizar
considerando siempre el mapa de la red proyectada y
las distancias a las que se encuentran las poblacio-
nes, no considerando poblaciones situadas a ms de
15 km salvo en tramos en los que no se encuentren
poblaciones en esta distancia del punto a sealizar, e
indicando las poblaciones o elementos a sealizar de
uno en uno, y de forma secuencial.
2.1.4. Flechas
En las seales informativas en las que sea preciso
indicar la direccin (carteles de direccin final) solo se
admitirn las siguientes orientaciones de flechas:
Flecha vertical hacia arriba (continuar itinerario).
Flecha horizontal hacia la derecha (giro a la dere-
cha en interseccin perpendicular).
Flecha horizontal hacia la izquierda (giro a la iz-
quierda en interseccin perpendicular).
Flecha inclinada 45 hacia la izquierda y hacia arri-
ba (Giro a la izquierda en interseccin sesgada).
Flecha inclinada 45 hacia la derecha y hacia arri-
ba (Giro a la derecha en interseccin sesgada).
Los carteles de direccin final sern siempre rectan-
gulares y de dimensiones estandarizadas, quedando
Gune turistikoak
Eskola, osasun, kirol eta aisiaren
ekipamenduak.
Merkataritza ekipamenduak
Aparkalekuak
urez hornitzeko guneak eta komunak
ostalaritza eta sukaldaritzari lotutako tokiak
2.1.3.1. Helmugak hautatzeko sistema
Gipuzkoako oinarrizko Bizikleta Bide Sarea osatzen
duten bederatzi ibilbide hauei jarraituz:
1 Donostia / Irun
2 Donostia / Mutriku
3 Donostia / Beasain
4 Debarroa
5 urola bailara
6 Bergara / Beasain
7 Bidasoa bailara
8 Leitzaran bailara
9 Ego bailara
Seinaleen bidez adieraziko diren hiri edo herriak
zehazteko proiektatutako sarearen mapa eta herri
horietara iristeko distantziak hartzen dira kontuan,
eta horren arabera 15 km-tik aurrerako herriak ez dira
aintzat hartuko, seinalizatuko den gunetik distantzia
horretara beste herririk ez dagoen kasuetan salbu.
halaber, seinalizatuko diren herriak edo elementuak
banan-banan eta elkarren segidan adieraziko dira.
2.1.4. Geziak
norabidea adieraztea beharrezkoa den informazio
seinaleetan (amaierako helbideko karteletan) gezien
orientazio hauek baino ez dira onartuko:
Gezi bertikala gorantz (ibilbidea jarraitu).
Gezi horizontala eskuinalderantz (bidegurutze
perpendikularrean biraketa eskuinera).
Gezi horizontala ezkerralderantz (bidegurutze per-
pendikularrean biraketa ezkerrera).
45 ezkerralderantz eta gorantz inklinatutako ge-
zia (bidegurutze alboratuan biraketa eskuinera).
45 eskuinalderantz eta gorantz inklinatutako ge-
zia (bidegurutze alboratuan biraketa ezkerrera).
Amaierako helmugako bideko kartelak errektange-
luarrak izango dira beti eta araupetutako neurrikoak,
16
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
indicado el destino con una flecha impresa en el car-
tel. No se utilizarn carteles flecha como tales.
2.1.5. Distancias
Muchas seales informativas requieren que aparezca,
en ellas o en un panel complementario, una indica-
cin de la distancia a la que se encuentra un punto
caracterstico, un nudo, el comienzo de un peligro o
prescripcin, etc
Las distancias en las seales informativas se deter-
minarn en km, atendiendo a los siguientes criterios:
Las distancias superiores a 1.500m se redondearn
al kilmetro entero ms prximo, y se expresarn en
kilmetros enteros sin incluir el smbolo km.
Las distancias comprendidas entre 1.500m y 500
m se redondearn al medio kilmetro ms prxi-
mo, y se expresarn con un solo decimal sin incluir
el smbolo km.
Las distancias inferiores a 500 m se redondea-
rn al hectmetro ms prximo y se expresarn
en metros, como mltiplos de 100, aadiendo el
smbolo m.
Si alguno de los destinos tuviese nombre com-
puesto que ocupase dos lneas, la indicacin de la
distancia se centrar.
eta helmuga kartelean inprimatutako geziaren bidez
adieraziko da. Ez da gezi formako kartelik erabiliko.
2.1.5. Distantziak
Informazio seinale ugarietan, edo panel osagarrietan,
gune esanguratsu bat, gurutzagune bat, arrisku edo
agindu baten abiapuntua, etab. kokatuta dagoen dis-
tantziaren adierazpena ezarri behar da.
Informazio seinaleetan distantziak km-tan adieraziko
dira, irizpide hauei jarraiki:
1.500 m-tik gorako distantziak hurbileko kilome-
tro osora biribilduko dira, eta kilometro osoen bi-
dez adieraziko dira km ikurra ezarri gabe.
1.500 m eta 500 m bitarteko distantziak hurbi-
leko kilometro erdira biribilduko dira, hamartar
bakarrarekin adieraziko dira km ikurra ezarri
gabe.
500 m-tik beherako distantziak hurbileko hekto-
metrora biribilduko dira eta metrotan adieraziko
dira, 100 zenbakiaren multiploetan, m ikurrare-
kin.
helmugaren batek bi lerro hartzen dituen izen
konposatua baldin badu, distantziaren argibidea
erdira ekarriko da.
Gezia bidegurutze alboratuan
Flecha en interseccin sesgada
17
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
Las distancias o la longitud de un tramo peligroso,
de un tnel, o la extensin de una prescripcin en los
paneles complementarios se redondearn a mltiplos
de 10 m hasta 50 m, de 50 m entre 100 y 500 m, o
de 100 m entre 600 y 900 m.
En estos paneles, si hubiera que indicar longitudes o
distancias no inferiores a 1 km se seguir el mismo
criterio que para las seales informativas expuesto
con anterioridad en este mismo apartado.
Las seales se situarn, lo ms prximas posible a
la distancia indicada en el panel complementario que
las acompae.
Los paneles complementarios de distancia se coloca-
rn siempre en la parte inferior de la seal, salvo para
la seal R-1 (ceda el paso), para la que el panel se
colocar en la parte superior.
2.1.6. Composicin de carteles
2.1.6.1. Tipos de letra
La letra a emplear en las seales y paneles informati-
vos ser CCrige.
2.1.6.2. Tamao de los caracteres
Se define como altura bsica de letra la de la letra
mayscula o nmero de mayor tamao de un panel,
siendo el tamao escogido 75 mm. Se podr aumen-
tar o disminuir el tamao de letra un 33 % previa jus-
tificacin.
La altura de las letras minsculas sin apndice ver-
tical se aproximar lo ms posible a las tres cuartas
partes de la altura de la mayscula de la inscripcin.
La altura de los nmeros ser igual a la de las letras
maysculas de la inscripcin a la que acompaen.
La altura de los pictogramas ser de 150 mm.
La altura de los caracteres de los paneles comple-
mentarios ser de 6,5 cm.
En las seales de orientacin y direccin los nombres
de las poblaciones se escribirn en maysculas en su
totalidad, y los restantes nombres propios solo con
mayscula en la primera letra. Los nombres comunes
se escribirn solo en minsculas, siendo preferible su
sustitucin por pictogramas siempre que sea posible.
2.1.6.3. nmero y separacin entre lneas
En ningn caso se dispondrn en un mismo panel ms
de dos lneas con nombres.
panel osagarrietan tarte arriskutsuaren, tunelaren
edo agindu baten distantzia edo luzera 10 m-en mul-
tiploetara biribilduko dira 50 m arte, 50 m-en multi-
ploetara 100 m eta 500 m bitartean, eta 100 m-en
multiploetara 600 m eta 900 m bitartekoetan.
panel horietan 1 km baino txikiagoa den luzera edo
distantzia adierazi behar bada, atal honetan bertan
aurretik adierazitako informazio seinaleetan erabili-
tako irizpideak hartuko dira kontuan.
Seinaleak, daramatzaten panel osagarrian adierazi-
tako distantziatik ahalik eta gertuen kokatuko dira.
Distantzia adierazten duten panel osagarriak seina-
learen beheko aldean ezarriko dira beti, r-1 seina-
lean (utzi pasatzen) salbu, kasu horretan panela goi-
ko aldean ezarriko baita.
2.1.6. Kartelak osatzea
2.1.6.1. Letra-tipoa
Informazio seinale eta paneletan erabiliko den letra
CCRige izango da.
2.1.6.2. Karaktereen tamaina
karaktereen oinarrizko altueratzat hartuko da pane-
leko letra larriaren edo tamaina handieneko zenba-
kiaren altuera, hautatutako tamaina 75 mm izanik.
Letraren tamaina 1/3 handitu edo txikitu ahal izango
da aurretik justifikatuz gero.
Luzakin bertikalik gabeko letra xeheen altuera hitz
bereko letra larrien altueraren hiru laurdenari hurbil-
duko zaio ahal den neurrian.
zenbakien altuera eta inskripzio bereko letra larrien
altuera berdina izango da.
piktogramen altuera 150 mm izango da.
panel osagarrietan karaktereen altuera 6,5 cm-koa
izango da.
orientazio eta norabidezko seinaleetan herrien ize-
nak letra larriz idatziko dira, eta gainerako izen bere-
zietan lehenengo letra larria eta gainerakoak xeheak
izango dira. Izen arruntetan, aldiz, dena letra xehez
idatziko da, eta ahal den guztietan, izenak piktogra-
men bidez ordezkatzea komeni da.
2.1.6.3. Lerro-kopurua eta lerroen arteko tartea
panel berean ez da sekula izenez osatutako bi lerro
baino gehiago jarriko.
18
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
En conjuntos de varias subseales, cada una de ellas
no contendr ms de dos lneas, ni el conjunto ms
de seis.
La separacin vertical entre lneas horizontales no
ser inferior a dos tercios de la altura de las letras ma-
ysculas empleadas. Si conviniera escribir un nombre
compuesto en dos o ms lneas, la separacin entre
stas se podr reducir a dos tercios de la anterior.
Azpi-kartel bat baino gehiagoko multzoetan, azpi-kartel
bakoitzak ez du bitik gorako lerro-kopurua izango, eta
multzo osoak ez du seitik gorako lerro-kopurua izango.
Lerro horizontalen arteko tarte bertikala ez da era-
bilitako letra larrien altueraren bi herenak baino txi-
kiagoa izango. Izen konposatua bi edo bi baino lerro
gehiagotan idaztea komeni bada, lerroen arteko tar-
te bertikala txikiagotu daiteke aipatutako altueraren
bi herenekoa izateraino.
2.1.6.4. Hitz-multzoen arteko tartea
Adierazitako helbide komunei dagozkien hitz-mul-
tzoen, zenbakien edo ikurren arteko tartea ahalik
eta handiena izango da, eta gutxienez, kartelean era-
bilitako oinarrizko altuerarena bezalakoa izango da.
2.1.6.5. Helmugako seinaleetako gezien
neurriak
helmugako seinaletako gezien neurriak hauek izango
dira: linea bakar bateko informazio seinaleetan gezia
16 cm-koa izango da, eta bi lerroko informazio sei-
naleetan gezia 20 cm-koa izango da. Gainerako pro-
portzioak hiriko Informazio Seinaleen Gomendioak
(AIMpE 1995ko urria) izenekoaren 5. atalean bildu-
takoaren araberakoak izango dira.
2.1.6.4. Separacin entre grupos de palabras
Los grupos de palabras, nmeros o smbolos correspon-
dientes a las direcciones comunes indicadas estarn
separados entre s lo mximo posible y, en todo caso,
no menos de la altura bsica empleada en el cartel.
2.1.6.5. Dimensionamiento de flechas para seales
de destino
Las dimensiones de las flechas de destino sern las
siguientes: para las seales informativas de una sola
lnea la flecha ser de 16 cm, y para las seales infor-
mativas de dos lneas la flecha ser de 20 cm, que-
dando el resto de sus proporciones segn lo estable-
cido en el apartado 5 de las Recomendaciones para la
Sealizacin Informativa Urbana (AIMpE oct 1.995).
19
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
2.1.6.6. Mrgenes
Los mrgenes tanto laterales como superiores e infe-
riores, no sern inferiores a un medio de la altura de las
letras maysculas empleadas, es decir, 5 cm. Debern
ser todos iguales, y no exceder del mnimo citado.
2.1.1.7. Alineacin vertical
Las lneas de las inscripciones se alinearn vertical-
mente por el lado ms prximo al borde: las palabras,
nmeros o smbolos situados a la izquierda se alinea-
rn por su principio, y los situados a la derecha, por
su final. Los nombres compuestos que ocupen dos
lneas debern ir centrados.
Si en todas las lneas de un cartel hubiera un elemento
caracterstico comn, todos ellos se alinearn vertical-
mente, con independencia de que el grupo de palabras
estuviera situado a la izquierda o a la derecha del cartel.
Se recomienda en este caso alinear tambin el extremo
opuesto de las lneas variando la separacin intermedia.
2.1.2. retrorreflectancia
Todos los elementos de una seal o panel debern
ser retrorreflexivos en su color, salvo el negro. El ni-
vel de retrorreflexin apropiado para las seales de
vas ciclistas ser el nivel 2. El valor del coeficiente
de retrorreflexin correspondiente ser el fijado en el
artculo 701 del pliego de prescripciones Tcnicas Ge-
nerales para obras de carreteras y puentes (pG-3).
2.2. CrITErIoS DE IMpLAnTACIn
2.2.1. Visibilidad
Se considera que la mxima distancia a la que se pue-
de leer un mensaje es igual a 600 veces la altura de la
letra o smbolo, en este caso 45 m (para letra de 75
mm). Esta distancia permite a los distintos usuarios
percibir la seal e interpretar su mensaje, as como
realizar las acciones oportunas.
Adems hay que considerar la visibilidad geomtrica
determinada mediante la visual dirigida por el ciclista
hacia una seal o panel, visual que se hallar libre de
obstculos. En caso contrario ser preciso:
cambiar el emplazamiento de la seal o panel,
generalmente adelantndolo y aadiendo un panel
complementario con la distancia.
Suprimir los obstculos que intercepten la visual.
2.1.6.6. Marjinak
Alboko zein goiko eta beheko marjinak ez dira izango
erabilitako hitzen letra larrien erdia baino txikiagoak,
hau da, 5 cm. Denak berdinak izango dira eta ez dute
aipatutako gutxieneko hori gaindituko.
2.1.6.7. Lerrokatze bertikala
Inskripzioen lerroak bertikalki lerrokatuko dira ertze-
tik hurbilen dagoen aldetik: ezkerraldean kokatutako
hitzak, zenbakiak edo ikurrak beren hasieratik lerro-
katuko dira, eta eskuinaldean kokatuta daudenak,
berriz, amaieratik lerrokatuko dira. Bi lerro hartzen
duten izen konposatuak erdira ekarriko dira.
kartel bateko lerro guztietan elementu bereizgarri
komuna aurkituko balitz, kartel guztiak bertikalki le-
rrokatuko lirateke, hitzen multzoa kartelaren eskui-
naldean edo ezkerraldean kokatuta egon arren. kasu
horretan lerroen aurkako muturra ere lerrokatzea go-
mendatzen da, tarteko bereizketa aldatuz.
2.1.7. Erretrorreflexioa
Seinale edo paneleko elementu guztiak erretroerre-
flexiboak izango dira koloreari dagokionez, beltza
salbu. Bizikleta bideetako seinaleei dagokion erre-
troerreflexio maila egokiena 2 maila da. Dagokion
erretroerreflexio koefizientearen balioa Errepide eta
zubietako obren Baldintza Tekniko orokorren plegu-
ko 701 artikuluan zehaztuta dator (pG-3).
2.2. KOKATZEKO IRIZPIDEAK
2.2.1. Ikusgarritasuna
Mezu bat irakur daitekeen gehieneko distantzia letra
edo ikurraren altuera baino 600 aldiz handiagokoa
dela jotzen da, kasu honetan 45 m (75 mm-ko letra-
rentzat). Distantzia horri esker, bideko erabiltzaileak
seinalea ikusi, mezua interpretatu eta egingo duen
maniobra edo mugimendua erabaki dezake.
horrez gain, ikusgarritasun geometrikoa ere kontuan
hartu behar da, txirrindulariak seinale edo panel ba-
tera zuzendutako begi-lerroan traba egiten duten era-
gozpenik gabeko gehieneko distantzia, alegia. horre-
la ez bada, honako neurriak hartu behar dira:
Seinale edo panelaren kokalekua aldatu, gehie-
netan aurreratu egin beharko da, eta distantzia
adierazten duen panel osagarria ezarri.
Ikuspenari traba egiten dioten eragozpenak ezabatu.
20
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
2.2.2. posicin longitudinal
Las seales de advertencia de peligro se colocarn a no
ms de 60 m de la seccin donde se pueda encontrar el
peligro que anuncien. Esta distancia de no ms de 60 m
se establecer en funcin del perfil longitudinal de la va.
Las seales de reglamentacin se situarn normalmen-
te en la seccin donde empiece su aplicacin, sin reite-
racin general a lo largo del trazado, salvo despus de
un cruce o convergencia si se considerase necesario.
Las seales de informacin se situarn lo ms cerca
posible del punto caracterstico al que se refieran.
Si se requieren decisiones diferentes por parte de los
usuarios, las seales debern estar suficientemente
alejadas entre s para que dichas decisiones puedan
tomarse sucesivamente y con seguridad, sin que se
verifiquen solapes o faltas de visibilidad entre ellas.
2.2.3. posicin transversal
Las seales se colocarn preferentemente en el mar-
gen derecho de la plataforma ciclista peatonal. como
excepcin puede considerarse la posibilidad de colo-
carlas en el margen izquierdo en el caso de vas segre-
gadas si la colocacin en el margen derecho pudiera
suponer un obstculo para las aceras contiguas, etc.
No se duplicarn seales.
Se procurar colocar las seales de forma que su borde
ms prximo diste al menos 0,50 m del borde de la pla-
taforma, pudiendo quedar el poste o apoyo a 0,90 m.
Se evitar que unas seales perturben la visibilidad
de otras.
2.2.4. Altura
La diferencia de cota entre el borde inferior de la seal
y el borde de la plataforma ser de ms de 2,40 m.
2.2.5. orientacin
Las seales situadas en los mrgenes de la plata-
forma se orientarn ortogonales a la misma, pero en
caso de presencia de curvas, se podrn girar ligera-
mente para permitir su adecuada visualizacin, consi-
derando para ello la visual lanzada a 25 30 m de la
ubicacin de la seal.
2.2.5. protecciones
como norma general, no se protegern las seales.
2.2.2. Luzetarako kokapena
Arriskuaz ohartaraztezko seinaleak aipatutako arris-
kua dagoen sekziora iritsi baino 60 m lehenago eza-
rriko dira. Distantzia hori bidearen luzetarako profila-
ren arabera ezarriko da.
Arauzko seinaleak, eskuarki, indarrean dauden sek-
zioa hasten den tokian bertan jarri ohi dira, oro har
errepikatu gabe, sarbide edo elkargune baten ondo-
ren beharrezkotzat jotzen denean salbu.
Informazio seinaleak adierazten duten gune esangu-
ratsutik ahalik eta gertuen kokatuko dira.
Erabiltzaileak erabaki ezberdinak hartu behar ditue-
nean, seinale edo kartelen artean nahikoa distantzia
gordeko da, erabakiak banan-banan eta segurtasu-
nez hartuko badira, betiere seinale batek hurrengo
ez duela estaltzen bermatuz.
2.2.3. Zeharkako kokapena
Seinaleak, ahal bada, bizikleta-oinezkoen plataforma-
ren eskuinaldean jarriko dira. Salbuespen gisa ezke-
rraldean ere ezar daitezke bereizitako bideak direnean
eta eskuinaldean kokatuz gero, ondoko espaloietan
traba eragin dezaketenean, etab.
Seinaleak ez dira bikoiztuko.
Alboko seinaleak jartzean beren hurbileko ertza pla-
taformaren kanpoko ertzetik gutxienez 0,50 m-ko
distantziara egotea ahaleginduko gara eta zutoina
edo euskarria 0,90 m-ra gera daiteke.
Alboko seinaleak ezartzean, seinale hauek beste ba-
tzuk ondo ikusteko traba izatea saihestuko da.
2.2.4. Altuera
Seinalearen azpiko ertzaren eta plataformaren ertza-
ren arteko maila-diferentzia 2,40 m-tik gorakoa izan-
go da.
2.2.5. Orientazioa
plataformaren ertzetan kokatutako seinaleak plata-
formarekiko ortogonal ezarriko dira, baina bihurgu-
neak daudenean, apur bat biratu ahal izango dira era-
biltzaileak egoki ikusi ahal izateko, eta horretarako
bidalitako ikuspena seinalearen kokalekutik 25 30
m-ra egongo da.
2.2.5. Babesgailuak
oro har ez da seinaleak babesteko premiarik ikusten.
21
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
2.3. SEALIzACIn DE InICIoS DE VAS CICLISTAS-pEATonALES
como criterio general, a nivel de sealizacin verti-
cal, los inicios de vas ciclistas peatonales contarn
con sealizacin de identificacin de la va y entrada
al tramo de la Red, acompaados de sealizacin de
orientacin y direccin, y de sealizacin informativa
sobre el tipo de rgimen de uso de dicha va.
2.3. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDEEN HASIERAREN SEINALIZAZIOA
Irizpide nagusia izango da, seinale bertikalei dagokio-
nez, bizikleta eta oinezkoen bideen hasieratan bidea
identifikatzeko eta Sarean sartzeko tartearen seina-
lea ezartzea, orientazio eta norabideko seinaleekin
batera, eta bide horren erabilera erregimenaren berri
ematen duen informazio seinalearekin ere.
Bidea identifikatzen duen seinalea eta Bizikleta Bideen Sareko tartera sartzeko argibidea
Seal de identificacin de la va e indicacin de entrada en tramo de la Red de vas ciclistas
orientazio eta norabideko seinalea
Seal de orientacin y direccin
Gipuzkoako Foru Aldundia
22
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
2.4. BALIzAMIEnTo
2.4.1. Sistemas de restriccin de acceso a las vas ciclistas-peatonales
No se considera adecuado el establecimiento de elemen-
tos de restriccin de acceso a los vehculos a motor.
2.4.2. Sistemas de contencin
Se establecern elementos de contencin para evitar
la intrusin en las vas ciclistas peatonales de veh-
culos motorizados, siguiendo siempre los criterios de
las Ordenes circulares 321/95 y 28/2009.
Adems se puede considerar la posibilidad de colocar
barandillas en los bordes de la va ciclista-peatonal
para proteger de las cadas, incluso de incorporar ele-
mentos vegetales por delante de dichas barandillas u
otros elementos de contencin si pueden suponer un
riesgo en s mismos.
2.4.3. Sealizacin y balizamiento en curvas
Se prev la necesidad de sealizacin y balizamien-
to de curvas nicamente en casos especiales en los
que exista una importante diferencia de velocidades
entre la de recorrido previo a la curva o aproximacin
a la misma, y la de la propia curva, favorecidas por
pendientes longitudinales apreciables en las que las
velocidades a desarrollar sean elevadas.
En estos casos se utilizarn seales de velocidad
mxima permitida (R-301) acompaadas de una seal
de curva peligrosa (p-13).
2.4. BALIZAK
2.4.1. Bizikleta eta oinezkoen bideetara sartzeko murrizketa sistema
Ez zaigu egokia iruditzen motordun ibilgailuak sartze-
ko murrizketa elementuak ezartzea.
2.4.2. Eusteko sistemak
Eusteko elementuak ipiniko dira oinezko bizikleten
bideetan motordun ibilgailuak bidegabe sartzea
saihesteko, betiere 321/95 eta 28/2009 Agindu zir-
kularretan jasotako irizpideei jarraiki.
horrez gain, bizikleta eta oinezkoen bideen ertze-
tan erortzeaz babesteko barandak jartzeko aukera
azter daiteke, bai eta landare-elementuak jartzeko
aukera baranda horien aurrean edo eusteko beste
elementu batzuk jartzea arriskua eragin dezaketela
irudituz gero.
2.4.3. Seinaleak eta balizak bihurgunetan
Bihurgunetan seinaleak eta balizak kasu berezietan
baino ez dira ezarriko, hau da, bihurgunearen aurre-
tiko tartearen edo bihurgunearen hurbilketa abiadu-
raren, eta bihurgunearen beraren abiaduraren artean
alde handia dagoenean, luzetarako malda nabarme-
nen laguntzaz garatuko diren abiadurak azkarrak
izango direla jakinik.
kasu horietan onartutako abiadura maximoa adierazten
duten seinaleak erabiliko dira (r-301) bihurgune arris-
kutsuaz ohartarazteko seinalearekin (p-13) batera.
Bidearen erabilera erregimenaren berri ematen duen informazio seinalea
Sealizacin informativa sobre rgimen de uso de la va
23
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
2.5. SEALIzACIn VErTICAL MS uTILIzADA
Dentro de las seales que figuran en el catlogo de Se-
ales verticales de circulacin, y de acuerdo con el Regla-
mento General de circulacin, se respetarn las dimen-
siones del apartado 2.1.1 para las que estn dirigidas a
peatones y ciclistas que circulan por la va ciclista pea-
tonal, y las dimensiones establecidas por la Instruccin
8.1-Ic para las dirigidas a los usuarios de la calzada.
Las ms utilizadas para sealizacin de vas ciclistas
son las siguientes:
Advertencia de peligro
p-1 (interseccin con prioridad)
p-20 (peatones)
p-22 (ciclistas)
p-23 (animales domsticos)
p-50 (peligro sin especificar)
Reglamentacin
R-1 (ceda el paso)
R-2 (STOp)
R-301 (velocidad mxima)
R-407 a (camino reservado para ciclos)
R-410 (camino reservado para peatones)
R-501 (fin limitacin velocidad)
R-205 (limitacin de altura)
Indicacin
S-13 (paso para peatones)
S-28 (calle residencial) / S-29 fin de calle resi-
dencial
S-33 (senda ciclable)
S-130 (va recomendada para ciclos o va ciclis-
ta, nueva seal adaptada de seal c113 del
Reglamento Francs, que cumple convencin
de viena)
Rgimen de uso
BRU-1 (va ciclista-peatonal en coexistencia de
uso)
BRU-2a y 2b (va ciclista-peatonal con segrega-
cin de uso)
BRU-3 (no taponar)
Seales de servicio y otras indicaciones
Las que se consideren necesarias dentro de la
seal tipo S-122
No obstante, las particularidades de cada tramo pue-
den llevar a utilizar ms seales, siempre dentro de
2.5. MAIZEN ERABILITAKO SEINALE BERTIKALAK
zirkulazioko Seinale Bertikalen katalogo ofizialean
bildutako seinaleen artean eta zirkulazioko Erregela-
mendu orokorrean jasotakoari jarraiki, 2.1.1 ataleko
neurriak gordeko dira bizikleta eta oinezkoen bizikle-
ta-bidean zirkulatzen duten oinezko eta txirrindula-
rientzat ezartzen direnetan, eta 8.1-IC jarraibidekoak
galtzadara zuzenduta daudenentzat.
Bizikleta bideetako seinalizazioan maizen erabiltzen
direnak honako hauek dira:
Arriskuaz ohartarazteko seinaleak
p-1 (lehentasunezko elkargunea)
p-20 (oinezkoak)
p-22 (txirrindulariak)
p-23 (etxeko animaliak)
p-50 (zehaztu gabeko arriskua)
Arauzko seinaleak
r-1 (utzi pasatzen)
r-2 (STop)
r-301 (abiadura maximoa)
r-407 a (zikloentzako bidea)
r-410 (oinezkoentzako bidea)
r-501 (abiadura mugaren amaiera)
r-205 (garaiera-muga)
Argibide seinaleak
S-13 (oinezkoen pasagunea)
S-28 (egoitza-kalea) / S-29 egoitza-kalearen
amaiera
S-33 (bizikleta-bidezidorra)
S-130 (bizikletentzako gomendatutako bidea
edo bizikleta bidea, Erregelamendu frantsesa-
ren C113 seinalearen seinale moldatu berria,
Vienako konbentzioarekin bat datorrena)
Erabilera erregimenaren seinaleak
Bru-1 (bizikleta eta oinezkoen bidea, erabilera
partekatuarekin)
Bru-2a eta 2b (bizikleta eta oinezkoen bidea,
erabilera bereiziarekin)
Bru-3 (ez egin trabarik)
zerbitzu seinaleak eta beste argibide batzuk
Beharrezkotzat jotzen direnak S-122 seinale
tipoaren barruan.
hala eta guztiz ere, tarte bakoitzaren ezaugarriak
kontuan hartuta seinale gehiago erabiltzea gerta
24
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
las ya definidas en el catlogo de Seales verticales
de circulacin del MOpT y en el Reglamento General
de circulacin.
2.6. oTroS CASoS DE SEALIzACIn
2.6.1. Inclinacin excesiva de la rasante
La presencia de rampas superiores al 6% y de pen-
dientes cuya inclinacin supere a las de la tabla adjun-
ta en funcin de su longitud, se advertirn mediante
las seales p-16. La cifra indicativa de la inclinacin
media de la rasante en el tramo, en tanto por ciento,
se redondear al entero ms prximo.
Longitud (m) Inclinacin media (%)
250 6
150 7
90 8
50 9
30 10
2.6.2. restricciones de glibo
2.6.2.1. Estrechamiento de la calzada
Las disminuciones temporales de la anchura de la cal-
zada se sealizarn conforme al apartado correspon-
diente a Sealizacin de Obras (apartado 6).
La disminucin permanente de la anchura de la va en
ms de 25 50 cm se advertir mediante una seal
p-17, p-17a, p-17b.
Se balizar la restriccin y se limitar la velocidad si
dicha restriccin fuera peligrosa. Si adems se esta-
bleciera una ordenacin de la circulacin en sentido
nico alternativo, se dispondr tambin una seal R-6
en el sentido prioritario y una R-5 en el no prioritario.
En este caso los extremos del tramo debern verse
entre s.
2.6.2.2. Altura limitada
Donde la altura disponible sobre la plataforma sea in-
ferior a 2,40 m se sealizar la limitacin por medio
de una seal R-205 colocada antes de llegar a la sec-
cin con altura limitada y en lugar claramente visible.
daiteke, guztiak zirkulazioko Erregelamendu oroko-
rrean jasotakoen eta MopT delakoaren zirkulazioko
Seinale Bertikalen katalogo ofizialean bildutakoen
artekoak izango dira.
2.6. SEINALEAK JARTZEKO BESTE KASU BATZUK
2.6.1. Sestraren gehiegizko inklinazioa
% 6tik goragoko aldapak daudenean eta inklinazioa
beren luzeraren arabera ondoko taulan jasotakoa
baino handiagoa denean, p-16 seinalearen bitartez
ohartaraziko da. Sestraren batez besteko inklinazioa-
ren balioa tarte horretan, ehunekoetan adierazita,
hurbilen dagoen zenbaki osora biribilduko da.
Luzera (m) Batez besteko inklinazioa (%)
250 6
150 7
90 8
50 9
30 10
2.6.2. Galibo murrizketak
2.6.2.1. Galtzadaren estugunea
Galtzadaren zabalera aldi baterako estuagotzen
bada, Lanen Seinaleztapena (6. atala) delakoan jaso-
takoaren arabera seinaleztatuko da.
Bidea 25-50 cm baino estuago bihurtzen bada modu
iraunkorrean p-17, p-17a, edo p-17b seinalearen bi-
tartez adieraziko da.
Murrizketa hori balizen bidez adieraziko da eta abia-
dura mugatuko da murrizketa hori arriskutsu gerta
badaiteke. horrez gain, zirkulazioa txandakako no-
ranzko bakarrean antolatzen bada, r-6 seinalea eza-
rriko da lehentasunezko noranzkoan eta r-5 seinalea
lehentasuna ez duen noranzkoan. kasu horretan tar-
tearen bi muturrek elkar ikustea gertatu behar da.
2.6.2.2. Altuera mugatua
plataformaren gaineko altuera erabilgarria 2,40 m-tik
beherakoa den tokietan, muga hori altuera mugatua
duen sekziora iritsi aurretik eta erraz ikus daitekeen
tokian r-205 seinalearen bitartez adieraziko da.
25
2. SEInALE BErTIkALAk
2. SEALIZAcIN vERTIcAL
2.6.3. pasos para peatones y ciclistas
Se evitarn los pasos peatonales o ciclistas sin prio-
ridad. Donde se establezca un paso peatonal o ci-
clista con prioridad ste se presealizar mediante
la colocacin de una seal p-20, y la colocacin de
una seal S-13 entre 0,5 y 1,0 m antes de la marca
vial M-4-3.
2.6.4. Cruce de animales
Donde exista posibilidad de cruce de animales, se ad-
vertir dicha circunstancia mediante la colocacin de
una seal p-23.
2.6.5. hitos kilomtricos
preferentemente se implantarn cada 500 m, y a lo
largo del margen derecho de la va, a una distancia
mayor de 0,50 m, y con la inscripcin paralela al vial.
2.6.3. Oinezkoentzako eta txirrindularientza-ko pasaguneak
Lehentasunik gabeko oinezkoen edo bizikleten pasa-
guneak ezartzea saihestuko da. Lehentasuna duen
oinezko edo bizikletentzako pasagunea ezartzen den
tokian pasagune hori aldez aurretik seinaleztatuko da
p-20 seinalearen bidez, eta M-4-3 bide markaren au-
rretik 0,5 eta 1,0 m bitartean S-13 seinalea ipiniko da
2.6.4. Animaliek bidea zeharkatzea
Animaliek bidea zeharkatzea gerta daiteken toki guz-
tietan, gertakari horretaz ohartarazteko p-23 seina-
lea ezarriko da.
2.6.5. Mugarri kilometrikoak
Lehentasunez 500 metrotik behin ezarriko da, bidea-
ren eskuineko ertzean, 0,50 m baino distantzia han-
diago batean eta inskripzioa bideari paralelo duelarik.
orientazio eta norabideko seinalea
Seal de orientacin y direccin
26
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
3. SEALIzACIn horIzonTAL
Las marcas viales deben servir para delimitar las vas
ciclistas, separar flujos opuestos dentro de ellas,
identificar lneas de detencin y otras regulaciones su-
plementarias a las seales verticales de circulacin.
3.1. CoLor Y rEFLECTAnCIA
Las marcas viales en vas ciclistas-peatonales sern,
en general, de color blanco, retrorreflectantes, y su
textura permitir mantener la rugosidad del firme.
3.2. MArCAS LonGITuDInALES: ConTInuAS Y DISConTInuAS
Las marcas viales ciclistas continuas son:
BSH-9 lnea de separacin de los carriles bici en
bordes de calzada, de 15 cm de anchura (coincide
con M-2.6).
BSH-10 lnea de balizamiento de borde (opcional
en calles en zona 30), de 10 cm de anchura.
BSH-11a Lnea de separacin de ciclos y peato-
nes en vas ciclistas-peatonales segregadas, de 5
cm de anchura y en metros previos a un peligro o
advertencia para separacin de sentidos.
Las marcas viales ciclistas discontinuas son:
BSH-11b lnea discontinua de separacin de sen-
tidos de una va ciclista-peatonal, con segregacin
o en coexistencia, de 5 cm de anchura (100*5 cm
y huecos 100 cm).
3. SEINALE HORIZONTALAK
Bide markak bizikleta-bideak mugatzeko erabiltzen dira,
bide barruan kontrako fluxuak bereizteko, gelditzeko
marrak identifikatzeko eta zirkulazioko seinale bertika-
len osagarri diren beste arau batzuk adierazteko.
3.1. KOLOREA ETA ISLAPENA
Bizikleta eta oinezkoen bide markak, oro har, zuriak
eta erretroerreflexiboak izango dira, eta bere testu-
rari esker bide zoruaren zimurtasunari eutsiko zaio.
3.2. LUZETARAKO MARKAK: ETENAK ETA ETENGABEAK
hauek dira bizikleten bide marka etengabeak:
BSh-9 bizikleta marrak bereizteko marra gal-
tzadaren ertzetan, 15 cm zabal (bat dator M-2.6
markarekin).
BSh-10 ertzeko baliza marra (aukerakoa 30 gu-
neko kaleetan), 10 cm zabal.
BSh-11a Banandutako bizikleta eta oinezkoen
bideetan bizikleta eta oinezkoen bereizketa ma-
rra, 5cm-ko zabaleraduna.
hauek dira bizikleten bide marka etenak:
BSh-11b bizikleta eta oinezkoen bidean noranz-
koak bereizteko marra etena, bereizita edo par-
tekatua, 5 cm zabal (100*5 cm eta hutsuneak
100 cm). Etengabe bihurtuko da arrisku edo ohar
baten aurretiko metroetan (uTzI pASATzEn,
STop,).
geralerroalnea de detencin
27
3. SEInALE horIzonTALAk
3. SEALIZAcIN HORIZONTAL
3.3. MArCAS TrAnSVErSALES
M-4.3 marca de paso para peatones (400*50
separadas 50 cm).
BSH-1 paso para ciclistas (50*50 cm y huecos
50 cm) (coincide con la M-4.4)
Las dimensiones mnimas recomendables para paso
ciclista y peatonal conjunto (con segregacin de uso o
en coexistencia respectivamente), son las siguientes
BSH-4 lnea de detencin, de 30 cm
BSH-6 lnea de ceda (60*30 cm y huecos 30 cm)
BSH-8 lnea de advertencia (lneas 15 cm separa-
das segn el esquema adjunto)
3.3. ZEHARKAKO MARKAK
M-4.3 oinezkoen pasagunearen marka (400*50,
50 cm-ko tartearekin).
BSh-1 txirrindularientzako pasagunea (50*50 cm
eta hutsuneak 50 cm) (bat dator M-4.4 markarekin)
Bizikleta eta oinezkoentzako baterako pasagunearen
gutxieneko neurriak (erabilera bereiziarekin edo era-
bilera partekatuarekin, hurrenez hurren), hauek dira:
BSh-4 geratzeko marra, 30 cm-koa
BSh-6 pasatzen uzteko marra (60*30 cm eta hu-
tsuneak 30 cm)
BSh-8 ohartarazteko marra (15 cm-ko marrak
ondoko eskemaren arabera bereizita)
28
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
3.4. FLEChAS
BSH-12 flecha de sentido de circulacin en una
va ciclista (5 cm espesor y 100 cm longitud)
3.5. InSCrIpCIonES
BSH-2 marca de va ciclista (smbolo de la bici-
cleta)
BSH-3 smbolo del peatn
BSH-5 STOp para una va ciclista
BSH-7 cEDA para una va ciclista
BSH-13 velocidad mxima para va ciclista
3.6. oTrAS MArCAS
M-7.6 comienzo de un carril bici desde la calza-
da, adaptada a la anchura del carril
3.7. uTILIzACIn Y CASoS MS CoMunES
El smbolo de la bicicleta (marca de una va ciclista) se
deber dibujar, salvo en las calles de coexistencia y
vas ciclistas peatonales compartidas, en el inicio de
la va ciclista, sea del tipo que sea, y tras cambios de
seccin o tipologa y cruces, quedando la posibilidad
de repetir el smbolo a intervalos regulares solo para
tramos de gran longitud. Se podr considerar la posibi-
lidad de repetirla al menos una vez en tramos de ms
de 2 km de longitud. En el caso de caminos verdes y
pistas bici, los intervalos se pueden aumentar puesto
que su misin es solo recordar que nos encontramos
en una va para bicicletas.
Las flechas de sentido de circulacin ciclista se debe-
rn dibujar, salvo en las calles de coexistencia y vas
ciclistas peatonales compartidas, en las vas ciclistas
unidireccionales, al inicio de las mismas, y tras cada
cruce o interrupcin del trazado, y en las vas bidirec-
cionales, solo si los dos sentidos estn separados
mediante una marca BSH-11.
Los smbolos del peatn se colocarn en todas las
sendas ciclables, incluidos los caminos verdes si
existe espacio especfico segregado para peatones y
diferenciado del de las bicicletas. La seal se colo-
car al inicio y se repetir a intervalos regulares si-
milares a los que se adopten para la colocacin del
smbolo de la bicicleta en la zona que le corresponde.
Las seales de rgimen de uso o recomendacin de
3.4. GEZIAK
BSh-12 zirkulazio noranzkoko gezia bizikleta bi-
dean (5 cm lodi eta 100 cm luze)
3.5. INSKRIPZIOAK
BSh-2 bizikleta bidearen marka (bizikletaren iku-
rra)
BSh-3 oinezkoaren ikurra
BSh-5 STop bizikleta bidean
BSh-7 uTzI pASATzEn bizikleta bidean
BSh-13 abiadura maximoa bizikleta bidean
3.6. BESTE MARKA BATZUK
M-7.6 bizikleta bidearen abiapuntua galtzada-
tik, lerroaren zabalerari egokituta
3.7. ERABILERA ETA OHIKO KASUAK
Bizikletaren ikurra (bizikleta bidearen marka) bizikleta
bidearen hasieran marraztuko da, edonolakoa delarik
ere, aldi bereko zirkulazioko kaleetan eta txirrindulari
eta oinezkoek partekatutako bideetan salbu, eta sek-
zio edo tipologia eta bidegurutzeen ondoren, eta ikur
hori bitarte erregularretan errepika daiteke luzera han-
diko zatia baldin bada. hain zuzen ere, 2 km-tik gorako
luzera duten zatietan gutxienez behin errepikatu ahal
izango da. Bide berdeak eta bizikleta-pisten kasuan,
errepikatzeko bitarte horiek handiagotu daitezke, izan
ere seinale horren betekizuna txirrindularientzako bi-
dean gaudela oroitaraztea baita.
Txirrindularien zirkulazio noranzkoa adierazten duten
geziak bizikleta bidearen hasieran marraztuko dira,
aldi bereko zirkulazioko kaleetan eta txirrindulari eta
oinezkoek partekatutako bideetan salbu, noranzko
bakarreko bizikleta bideetan, eta bidegurutze edo
trazaduraren etenaldi bakoitzaren ondoren, eta bi no-
ranzkoko bizikleta bideetan, bi noranzko horiek BSh
-11 markaren bitartez bereizita daudenean baino ez.
oinezkoaren ikurrak bizikleta-bidezidor guztietan eza-
rriko dira, bide berdeak barne oinezkoentzako bera-
riazko tokia baldin badago bizikleten espaziotik be-
reizita. Seinalea hasieran ezarriko da eta errepikatu
egingo da bitarte erregularretan, dagokion tokian
bizikletaren ikurra ezartzeko zehaztutako antzeko
bitarteetan. Erabilera erregimena edo zirkulaziorako
29
3. SEInALE horIzonTALAk
3. SEALIZAcIN HORIZONTAL
circulacin, si proceden, se colocarn respetando los
mismos intervalos.
El smbolo de velocidad mxima (BSH-13) se colo-
car solo donde haya una restriccin especfica al
respecto.
por lo que respecta a la lnea de advertencia (BSH-8)
se utilizar la misma tipologa y secuencia para las
siguientes posibilidades:
Advertencia previa a un STOp
Advertencia previa a un cEDA
Advertencia genrica
gomendioak adierazten duten seinaleek ere bitarte
berdinari eutsiko diote.
Abiadura maximoa adierazten duen ikurra (BSh-13)
gai horren inguruan berariazko murrizketa dagoen to-
kian baino ez da ezarriko.
ohartarazteko marrari dagokionez (BSh-8), tipologia
eta segida berdina erabiliko da aukera hauetan:
STop seinalearen aurretiko ohartarazpena
uTzI pASATzEn seinalearen aurretiko ohartaraz-
pena
ohartarazpen generikoa
30
GIpuzkoAko hErrI ArTEko BIzIkLETA BIDEEn SEInALEzTApEnErAko GoMEnDIoAk
REcOMENDAcIONES pARA LA SENALIcAcIN DE vAS cIcLISTAS INTERURBANAS EN GIpUZkOA
4. SEMAForIzACIn
En mbito urbano se podr establecer la semaforiza-
cin como regulacin de ciertos cruces o interseccio-
nes entre vas ciclistas-peatonales y otro tipo de vas,
atendiendo a los criterios de la Norma 8.1-Ic, y siempre
analizando que se trate de puntos en los que la seali-
zacin convencional no resulta suficiente para clarificar
los comportamientos y dar legibilidad al cruce.
para ello se incorporarn a las luces habituales de
los semforos, otras que proyecten el pictograma del
ciclista en un mdulo a parte.
4. SEMAFOROAK EZARTZEA
Eremu hiritarrean semaforoak ezar daitezke bizikleta
eta oinezkoen bideen eta bestelako bideen arteko ja-
kineko bidegurutze edo bidegurutzeak erregulatzeko,
8.1-IC jarraibideari jarraituz, eta beti ohiko seinaleak
nahikoa ez badira jarrerak argitu eta bidegurutzeari
irakurgaitasuna emateko.
horretarako semaforoen ohiko argiez gain, txirrindu-
lariaren piktograma argiztatzen duten argiak ezarriko
dira beste modulu batean.
31
5. SEInALE horIzonTAL BErTIkALEn IrIzpIDE orokorrAk
5. cRITERIOS GENERALES DE SEALIZAcIN HORIZONTAL y vERTIcAL
5. CrITErIoS GEnErALES DE SEALIzACIn
horIzonTAL Y VErTICAL
5.1. CrITErIoS DE SEALIzACIn DE CAMBIoS DE TIpo DE VA CICLISTA--pEATonAL
Existen numerosas posibilidades de paso de un tipo de
va ciclista a otro, incluso posibilidades de cambios lo-
calizados de rgimen de uso de las vas a lo largo de
algunos tramos especiales para volver posteriormente a
regimenes habituales de uso ciclista/peatonal/vehculo
motorizado, que pueden precisar una adecuada seali-
zacin vertical y horizontal. Dentro de estas posibilida-
des se establecen algunos criterios generalizables:
Los cambios de rgimen de uso de la va ciclista
que impliquen el paso o cruce de una calzada en
entornos urbanos, y por lo tanto, con limitaciones
de velocidad genricas previas a 50 km/h, trata-
rn de colocarse de manera que queden anexos,
agrupados o consecutivos el paso de peatones
y el paso ciclista. La prioridad en estos tramos
urbanos ser ciclista-peatonal, salvo caso justifi-
cado.
Los cambios de rgimen de uso de la va ciclis-
ta que impliquen el paso o cruce de una calzada
fuera de entornos urbanos debern dotarse de la
pertinente sealizacin de reduccin de velocidad
previa, con el escalonado que proceda en cada
caso y que se determinar segn lo establecido en
la Norma 8.1-Ic. La gestin del paso o cruce de la
va ciclista-peatonal en estos casos se interpreta-
r como una interseccin (apartado 5.2) en lo que
a prioridades y esquema general se refiere.
Los cambios que impliquen el fin de la va ciclis-
ta debern resolverse dando opcin a que dichos
usuarios se incorporen a la calzada, o, si esta po-
sibilidad no se pudiese contemplar, sealizando el
fin de la va ciclista, y la obligatoriedad del usuario
ciclista de comportarse en adelante como peatn
para utilizar sus espacios (R-410).
Los pasos de los usuarios ciclistas sobre las zonas
peatonales para realizacin de cambios de direc-
cin, etc, quedarn sealizados en el pavimento
5. SEINALE HORIZONTALBERTIKALEN
IRIZPIDE OROKORRAK
5.1. BIZIKLETA ETA OINEZKOEN BIDE MOTA ALDATZEAREN SEINALIZAZIO IRIZPIDEAK
Bizikleta-bide mota batetik bestera igarotzeko auke-
ra zabala dago, bai eta tarte berezi batzuetan erabi-
lera-erregimena une batean aldatzeko aukera ondo-
ren txirrindulari/oinezko/motordun ibilgailuen ohiko
erabilera erregimenera itzultzeko, eta kasu horietan
seinale bertikal eta horizontal egokien premia dago.
Aukera horietan irizpide orokorgarri batzuk ezar dai-
tezke:
hirigunean barne galtzada batetik igarotzea edo
zeharkatzea eskatzen duten bizikleta bidearen era-
bilera erregimenaren aldaketak antolatzean, eta
ondorioz 50 km/h abiaduraren aurretiko abiadura
muga generikoak dituztenak, oinezkoen pasagunea
eta txirrindularien pasagunea atxikita, multzokatuta
edo elkarren segidan jartzen ahaleginduko gara. hi-
riguneko tarte horietan lehentasuna txirrindularia-oi-
nezkoena izango da, justifikatutako kasuetan salbu.
hirigunetik kanpo galtz