Las cibercomunidades de aprendizaje (cCA):
presente y futuroIñaki Murua
@imurua
Bilbao, 6 de octubre de 2015
dime con quién andas...fli
ckr:/
/flic
kr.c
om/p
hoto
s/jo
sem
anue
lerr
e/98
9896
8974
dime con quién te conectas...
https://www.govote.at/80c05d
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/ag
irreg
abiri
a/21
3109
1624
3
contexto
tiempos líquidosBauman
Tim
Gee
rs. h
ttps:
//flic
.kr/p
/8V
W83
C
the times they are a changin’
"Joa
n B
aez
Bob
Dyl
an" b
y R
owla
nd S
cher
man
- U
.S. N
atio
nal A
rchi
ves
and
Rec
ords
Adm
inis
tratio
n. L
icen
sed
unde
r Pub
lic D
omai
n vi
a W
ikim
edia
Com
mon
s - h
ttp://
com
mon
s.w
ikim
edia
.org
/wik
i/File
:Joa
n_B
aez_
Bob
_Dyl
an.jp
g#m
edia
view
er/F
ile:J
oan_
Bae
z_B
ob_D
ylan
.jpg
tiempos de C(Tíscar Lara)
ruptura de coordenadas espacio-temporales
http
s://c
omm
ons.
wik
imed
ia.o
rg/w
iki/F
ile:Ig
lesi
a_y_
puen
te_d
e_S
an_A
nt%
C3%
B3n
.jpg
“el nuevo contrato social”
posibilidades y dudasht
tps:
//fla
men
coyp
asio
n.fil
es.w
ordp
ress
.com
/201
3/02
/262
6425
025_
2896
0a77
b9.jp
g
personas
Den
ise
Kre
bs h
ttps:
//flic
.kr/p
/d14
wbN
formación del profesorado
competencia digital docente
nivel de consecución de la competencia
descripción 1 2 3 4
capacidad para participar en c. v.
no partici-po en nin-gún tipo de c.v. ni creo que sea al-go útil
soy cons-ciente de la importan-cia de participar en c. v. pero no sé cómo ha-cerlo o qué herramien-tas puedo usar
conozco varias c. v. y participo en ellas so-lo ocasio-nalmente
conozco y participo de forma activa en varias c. v.
conectar con otros… interaccionar y participar en comunidades y redes educativas
sinonimias...
... y polisemias
definición de cCA
“es un grupo de profesionales, estudiantes, o personas con intereses comunes, vinculadas a través de Internet de forma continuada en el tiempo para compartir información, ideas, reflexiones, experiencias, etc., con el propósito de velar por su desarrollo personal, académico y/o profesional así como el de los demás miembros”
definición de cCA
definición
personas
Internetintereses comunes
compartir
desarrollopropio y del resto
Olg
a B
errio
s ht
tps:
//flic
.kr/p
/59p
CrN
en el tiempo
sinergia macramentalht
tps:
//ww
w.fl
ickr
.com
/pho
tos/
elia
nare
i/401
2740
242
intersección de PLEsht
tp://
crea
tivity
103.
com
/col
lect
ions
/Vor
tex/
rand
om_l
ight
_loo
ops.
jpg
PLE (Personal Learning Environment):"el conjunto de herramientas, fuentes de información, conexiones y actividades que cada persona utiliza de forma asidua para aprender"
Jordi Adell y Linda Castañeda
condiciones herramientas
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/to
mcz
ak/6
1846
0321
7
condiciones (1)
1. Objetivos, intereses, expectativas comunes.
2. Sentimiento de pertenencia.
3. Práctica conjunta, colaboración, participación.
4. Acceso a recursos compartidos.
5. Generación colaborativa de conocimientos.
6. Identidad de cada miembro, reconocible y
estable.
condiciones (2)
7. Número de miembros.
8. Distintos tipos de relaciones.
9. Compromiso (del individuo respecto al grupo y a
la existencia del mismo).
10. Moderación / Coordinación / Animación.
11. Liderazgo.
condiciones (y 3)12. Normas / protocolo de comportamiento y
comunicación.
13. Capacidad del grupo para influir en las
herramientas a utilizar.
14. Formación casual a partir de la experiencia y
de las conexiones a Internet.
15. Apoyo técnico.
16. Basado en un entorno / site / servicio.
herramientas para una cCA
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/m
inio
nion
/177
7108
82
de comunicación
de participación
para archivo de documentos
participaciónliderazgo
moderación
herramientasgrado de apertura
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/m
ahat
sorr
i/684
7047
818/
¿quién es aquí “lurker”?ht
tps:
//ww
w.fl
ickr
.com
/pho
tos/
wor
thyf
m/5
7552
7724
5
tipos de participación
I. implicadas, muy activas, núcleo
II. activas, contribuyentes
III. actividad esporádica, pasivas, lurkers,
consumidoras, periféricas, observadores;
también personas recién llegadas
IV. ausentes, perdidas
% participación
difícil equilibrio entre ruido y silencio
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/m
akki
a/27
8594
5703
“egun batzutan isiltasunak ere,desafinatzen du”
(“Fado bat”)
liderazgo y moderación
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/ge
nnar
opas
cale
/673
2586
855
comunicación:¿síncrona o asíncrona?
https://www.flickr.com/photos/acroamatic/5309436516
forosht
tp://
si.u
a.es
/es/
moo
dle/
imag
enes
/act
ivid
ades
/foro
/eje
mpl
o-de
-foro
.png
http://ww
w.ub.es/personal/docencia/dem
oforos.jpg
grado de aperturaht
tps:
//ww
w.fl
ickr
.com
/pho
tos/
alex
ism
arod
/146
6464
4225
ingredientes básicos
ganas
competencia(digital)
cultura Olg
a B
errio
s ht
tps:
//flic
.kr/p
/59p
CrN
¿podemos?
¿queremos?
¿debemos?
http
s://w
ww
.flic
kr.c
om/p
hoto
s/24
1415
46@
N06
/809
7784
516
para más información
#txiotesia2
Les persones arriben a la comunitat pel seu contingut, però s’hi queden per la utilitat i les relacions
Remei Campshttp://www.enxarxat.cat/2015/01/algunes-idees-sobre-comunitats-virtuals/
@imurua
Las cibercomunidades de aprendizaje (cCA) presente y futuro por Iñaki Murua se distribuye bajo una Licencia Creative Commons Atribución-NoComercial 4.0 Internacional.