PINTURA GOTIKOA
Errepasoa
Sarrera
• Horma pintura gotikoan desagertu zen leiho gehiago
ganga altuegiak• Pinturako tokiak aldatu ziren:
– Taula gainean– Erretaulak– Triptikoak
Erretaulak
• Elizen barruan jartzen ziren, horma pintura ordezkatuz
• Absideetan edota kaperetan aurkitzen dira
• Parte desberdinak dituzte:– Predela edo oinarria– Gorpuak horizontalki– Kaleak bertikalki
PredelaGorpuak
Kaleak
Teknikak
• Tenpera erabiltzen da• Pigmentuak lotzeko arrautza edo animalien
hezurretatik lortutako kola erabiltzen zuten• XV. mendetik aurrera oleoa erabiltzen zen• Honek olioa erabiltzen du koloreak lotzeko.
Tenpera
Oleoa
Bilakaera
• Lau fase daude: – Gotiko lineala edo
Frantsesa, XIII. mendean– Italiar gotikoa edo
Treccento XIV. mendean– Nazioarteko estiloa XIV.
mendean – Flamandar estiloa XV.
mendean
Lineala
Italiarra
Nazioartekoa
Flamandarra
Gotiko lineala
• XIII. mendean hasi zen eta XIV. mendera arte iraun zuen
• Ezaugarriak:– Margotzeko lerroen garrantzia – Koloreen intentsitatea– Naturalismo ingenuoa, ulertzeko erraza
Gotiko lineala
• Estilo biguna da, jentila• Irudikapen nagusiak hiru eratan agertzen
dira:– Horma pintura– Taula gainean– Miniatura
Italiar gotikoa
• Italian agertu zen XIII. mendean eta handik Europa osotik zabaldu zen XIV. mendean
• Ezaugarriak:– Sakontasunaren bila– Giza gorputzaren
analisia– Argiaren garrantzia
kolorearekiko harremanetan
Italiar gotikoa
• Frantziskotarren ordenaren agerpenak sentimenduei garrantzi gehiago eman zien
• Ikuslea hunkitu nahi zuten
• Lanak izaera intelektualagoa zuen.
Italiar gotikoa
• XIII. mendean Toscanan estilo berri bat sortu zuen eskola bat agertu zen:– Kristo estilizatuak, gorputza
kurboz, gurutze forma duen egur baten gainean; gurutze honetako mutuak zabalduak daude.
– Pintura luzeak, erretaulu bezala antolatuak, erdian santu nagusiaren irudia tamaina handiagoan duela, alboko eszenak bandetan antolatzen diren bitartean.
Italiar gotikoa
• Irudi arrunt bat Birjina Haurrarekin da, Bizantziar eragina duela
• Beste eskolak agertzen dira Erroman, Sienan eta Florentzian
• Hauetan Berpizkunderako oinarriak finkatzen dira• Autoreak:
– Giotto– Simone Martini– Duccio– Cimabue
Italiar gotikoa
• Giottok Bizantziar hieratismotik Berpizkundeko naturalismorako bilakaera markatu zuen
• Bere pinturan eragin hauek izan zituen:– Cimabue bere maisua,
bizantziar estiloz– Kultura klasikoa– Burgesiaren mentalitate
irekia– Ikusten den mundua
irudikatzeko arazoak
Italiar gotikoa
• Giottoren ezaugarriak dira:– Naturan inspiraturik– Haustura bizantziar
tradizioarekin– Hirugarren dimentsioko
irudikapena– Ikerketa anatomikoak– Gama kromatikoa
sortzea– Munduaren idealizazioa
Italiar gotikoa
• Material desberdinak erabili zituen, tenpera bezala
• Bere horma pinturako ezaugarriak dira:– Irudien bolumena
irudikatzeko saiakera– Hirugarren
dimentsioaren sorkuntza
– Marrazketa sendoa
Italiar gotikoa
• Giottoren pertsonaiek keinuak egiten dituzte, istorioa biziagoa egiten
• Markoa paisaia da, hiriekin, sinple xamarra, baina bolumen arkitektonikoak irudikatu nahian
• Historia sakratuak ikusleei gerturatzen dizkie
• Irudiak sendoak dira
Italiar gotikoa
• Giottok irudi espresiboak sortu zituen, ezaugarri psikologikoekin eta elkarren artan lotuak
• Koloreak eta argiak irudiak modelatzen dituzte eta drama azpimarratzen dute
• Bere lan famatuena Paduako Scrovegni kaperako freskoak dira.
Nazioarteko estiloa
• Europako erdialdean agertu zen bi estiloen fusioz:– Gotiko lineala– Italiar gotikoa
• Ezaugarriak:– Anekdotaren garrantzia – Bihurgunearekiko
zaletasuna– Plegatu eta mugimenduaren
aniztasuna– Naturako elementuen
erabilera izaera sinbolikoz– Detailez beteriko teknika
Nazioarteko estiloa
• Estilo hau Berry eta Borgoinako eskoletan garatu zen, garrantzi berezia izanik miniaturak
• Flamandar artistengan eragina izan zuen
• Espainian Aragonen garatu zen
• Eskolak daude:– Valentzia– Aragon– Kataluina– Gaztela
Flamandar estiloa• Nazioarteko estilotik
bilakatu zen• Olioa erabiltzen zuten
koloreak nahasteko:– Koloreak biziagoak dira– Distira gehiago dauka– Gardentasuna irudikatzeko
aukera – Kolore konposatuak
sortzeko aukera– Detailez beteriko
konposizioak, arreta berezia pertsonaien edo tresnen ezaugarrietan.
Flamandar estiloa
• Lientzo gainean egiten da
• Miniaturen eragina dauka
• Flandesen agertu zen bertan lan hauek eskatzen zuen burgesia aberats bat zegoelako
• Artista nagusiak:– Van Eyck– Van der Weyden
Flamandar estiloa
• Errealitatea gehiago balororatzen zen• Gaiak:
Erlijiosoak
Erretratuak
Talde erretratuak
Ohiturak
Flamandar estiloa
• Ezaugarriak:– Olioa: distiratsua,
kolore desberdinak bat bestearen gainean, detaileak
– Birtuosismo teknikoa– Tamaina txikiko taulen
gainean edo erretaula handietan egina
– Detailearekiko zaletasuna
– Gertutik ikusteko beharra
Flamandar estiloa
• Ezaugarriak:– Argiaren balioa– Tresnekiko interesa– Tresnen balio
sinbolikoa– Paisaia eta naturarekiko
maitasuna– Naturalismo eta
errealismoa– Espazio piktorikoaren
sorrera
Flamandar estiloa• Pintoreen bigarren belaunaldi bat dago: El Bosco
(Italiar Berpizkundeko garaikidea)• Espainian Katalunian eragina izan zuen (Dalmau).
El Bosco
Dalmau