Diversas organizaciones pertenecientes al sector textil y del calzado se encuentran preocupadas
por los daños al medio ambiente, específicamente aquellos que pudieran ocurrir a través de las
aguas residuales. Actualmente se cumplen con las normatividades obligatorias, pero las industrias
quieren ir más allá y lograr no emitir ningún contaminante a lo largo de toda la cadena de valor, es
decir, no sólo enfocarse en las sustancias peligrosas que pudieran estar presentes en el producto
final, sino cuidar cada uno de sus procesos productivos.
Entre las acciones que se deben realizar para llevar a cabo lo antes descrito, se encuentran evitar
el uso de productos químicos restringidos; que las instalaciones sean las idóneas para asegurar
que las aguas residuales reciban el adecuado tratamiento previo a realizar la descarga; y la
adecuada disposición final de los residuos de lodos. Como primer paso, fue necesario unificar los
criterios para definir los parámetros a evaluar, límites de detección, límites de aprobación y las
pruebas analíticas, entre otras cuestiones; ya que cada una de las empresas proveedoras y marcas,
inclusive entre las naciones (China, Estados Unidos y la Unión Europea), tienen las propias.
Las tablas que mostramos son el resultado del intercambio de información, dónde se definen,
entre otras cosas, los parámetros a evaluar, mismos que actualmente no son realizados en su
totalidad en México. Por lo anterior le reiteramos que el Grupo Microanálisis cuenta con
laboratorios asociados en Estados Unidos, para cualquier tipo de análisis que no se haga
actualmente en el país.
Tel. 01 (55) 57 68 77 44 [email protected]
www.microimport.mx www.microanalisis.com
MRSL (Lista de Sustancias Restringidas de Fabricación)
ZDHC (Cero Descarga de Productos Químicos Peligrosos)
RSL (Lista de Sustancias Restringidas)
Apéndice A
Límites, métodos de prueba y parámetros de aguas residuales
Tabla 1: Límites de parámetros convencionales y métodos de prueba
Tabla 2 A: Alquilfenol (AP) y Alquilfenol Etoxilados (APEOs), incluyendo todos los isómeros
Tabla 2 B: Clorobencenos y Clorotoluenos
Tabla 2 C: Clorofenoles
Tabla 2 D: Colorantes - Azo (formación de aminas restringidas)
Tabla 2 E: Colorantes - Cancerígenos ó de peligrosidad equivalente
Tabla 2 F: Colorantes - Dispersión (Sensibilización)
Tabla 2 G: Retardantes de llama
Tabla 2 H: Glicoles
Tabla 2 I: Disolventes Halogenados
Tabla 2 J: Compuestos Organoestánnicos
Tabla 2 K: Productos químicos Perfluorados y Polifluorados (PFCs)
Tabla 2 L: Ortoftalatos - Incluyendo todos los ortoésteres del ácido ftálico
Tabla 2 M: Hidrocarburos Aromáticos Policíclicos (PAHs)
Tabla 2 N: Compuestos Orgánicos Volátiles (VOCs)
Tabla 3: Lodos
Apéndice B
Puntos de muestreo para instalaciones con planta de tratamiento de aguas residuales propia y
descarga directa
Apéndice C
Diagrama de flujo del proceso para pruebas
Apéndice A
TABLA 1 Parámetros convencionales y métodos de prueba
Suma de parámetros + metales (mg/L a
menos que se indique lo contrario)
Límites
Fundacional Progresivo Aspiracional
Temperatura (°C)* Δ15/ max. 35 Δ10 o 30 5 o 25
Solidos Suspendidos Totales
50 15 5
Demanda Química de Oxígeno
150 80 40
Nitrógeno Total 20 10 5
pH 6 – 9
Color [m] (436 nm;525; 620 nm)
7; 5; 3 5; 3; 2 2; 1; 1
Demanda biológica de oxígeno (DBO)
30 15 5
Nitrato de Amonio 10 1 0.5
Fósforo total 3 0.5 0.1
Haluros Orgánicos Absorbibles
5 1 0.1
Aceite y grasa 10 2 0.5
Fenol 0.5 0.01 0.001
Coliforme (bacteria \100 ml)
400 100 25
Espuma persistente No visible
Aniones
Cianuro 0.2 0.1 0.05
Sulfuro 0.5 0.05 0.01
Sulfito 2 0.5 0.02
Metales
Antimonio*** 0.1 0.05 0.01
Cromo, total 0.2 0.1 0.05
Cobalto 0.05 0.02 0.01
Cobre 1 0.5 0.25
Níquel 0.2 0.1 0.05
Plata 0.1 1.005 0.005
Zinc 5.0 1.0 0.5
Arsénico 0.05 0.01 0.005
Cadmio 0.1 0.05 0.01
Cromo (VI) 0.05 0.005 0.001
Plomo 0.1 0.05 0.01
Mercurio 0.01 0.005 0.001
Método de prueba estándar
ISO Unión Europea Estados Unidos China
No tiene estándar USEPA 170.1 GB/T 13195
ISO 11923 USEPA 160.2, APHA 2540D GB/T 11901
ISO 6060 ** USEPA 410.2 APHA 5220D** GB/T 11914**
ISO 5863, ISC 29441 USEPA 351.2 APHA 4500 P-J.
APHA 4500N-C HJ 636.GB 11891
ISO 10523 EN ISO 10523 USEPA 150.1 GB/T 6920
ISO 7887/8 - - -
ISO 5815 -1, -2 (5 DÍAS)
EN 1899-1 (5 DÍAS)
USEPA 405.1 (5 DÍAS) APHA 5210B (5 DÍAS)
HJ 505
ISO 11732 ISO 7150
EN ISO 11732 USEPA 350.1, APHA 4500 NH3-N HJ 535. HJ 536
ISO 11885, ISO 6878
EN ISO 11885 USEPA 365.4, APHA 4500P-J GB/T 11893
ISO9562 EN ISO 9563 USEPA 1650 HJ/T 83-2001
ISO 9377-2 EN ISO 9377-2 USEPA 1664 HJ 637
ISO 14402 EN ISO 14402 APHA 5530 B,C&D HJ 503
ISO 9308-1 EN ISO 9308-1 USEPA 9132 GB/T 5750.12
N/A
ISO 6703-1,2,-3 ISO 14403 -1,-2 USEPA 335.2, APHA 4500-CN HJ 484
ISO 10530 APHA 4500-S2-D GB/T 16489
ISO 10304-3 EN ISO 10304-3 USEPA 377.1 **
ISO 11885 EN ISO 11885 USEPA 2007.7 USEPA 200.8 USEPA 6010C. USEPA 6020a
GB7475.HJ700
GB 7466.HJ700
HJ700
GB7475.HJ700
GB 11907.HJ700
GB 11907.HJ700
GB 7472. GB 7475. HJ 700
ISO 11885 EN ISO 11885 USEPA 2007.7 USEPA 200.8 USEPA 6010C. USEPA 6020ª
GB7475.HJ700
ISO 11885 EN ISO 11885 USEPA 2007.7 USEPA 200.8 USEPA 6010C. USEPA 6020ª
GB7475.HJ700
ISO 18412 EN ISO 18412 USEPA 218.6 GB 7467
ISO 11885 EN ISO 11885 USEPA 2007.7 USEPA 200.8 USEPA 6010C. USEPA 6020ª
GB7475.HJ700
ISO 12846 O ISO 17852
EN ISO 18412 O ISO 17852
USEPA 2007.7 USEPA 200.8 USEPA 6010C. USEPA 6020a
HJ 597
* Grados por encima de la temperatura ambiente del agua.
** Métodos validados de cubetas que pueden utilizarse de alternativamente.
*** Se sabe que en la producción de poliéster se toma el tiempo para alcanzar este límite.
Tabla 2 A Alquilfenol (AP) y Etoxilatos de Alquilfenol (APEOs),
Incluyendo todos isómeros
Sustancia o Grupo de sustancias
CAS (Contrato Administrativo de
Servicios)
Límite de la presentación (ug/L)
Método de prueba estándar
Nonilfenol (NP), isómeros mixtos
104-40-5 11066-49-2 25154-52-3 84852-15-3
5
NP/OP: iso 18857-2 (extracción de diclorometano
modificada) o ASTM D7065 (GC/MS o
LC/MS (-MS)
OPEO/NPEO (n>2): ISO 18254-1 OPEO/NPEO
(n=1,2):ISO 18857-2 o ASTM D7065
Octifenol (OP), isómeros mixtos
140-66-9 1806-26-4
27193-28-8
Octifenol etoxilado (OPEO)
9002-93-1 9036-19-5
68987-90-6
Nonifenol etoxilado (NPEO)
9016-45-9 26027-38-3 37204-87-1 68412-54-4
127087-87-0
Tabla 2 B Clorobencenos y Clotoluenos
Substancia o grupo de substancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Monoclorobenceno 108-90-7
0,2
USEPA 8260B, 8270D Extracción CON diclorometano
seguida por GC/MS
1,2 Diclorobenceno 95-50-1
1,3 Diclorobenceno 541-73-1
1,4 Diclorobenceno 106-46-7
1,2,3 – Triclorobenceno
87-61-6
1,2,4 – Triclorobenceno
120-82-1
1,3,5 – Triclorobenceno
108-70-3
1,2,3,4 – Tetraclorobenceno
634-66-2
1,2,3,5 – Tetraclorobenceno
634-90-2
1,2,4,5 – Tetraclorobenceno
95-94-3
Penaclorobenceno 608-93-5
Hexaclorobenceno 118-74-1
2- Clorotolueno 95-49-8
3- Clorotolueno 108-41-8
4- Clorotolueno 106-43-4
2,3 -Diclorotolueno 32768-54-0
2,4 -Diclorotolueno 95-73-8
2,5 -Diclorotolueno 19398-61-9
2,6 -Diclorotolueno 118-69-4
3,4 Diclorotolueno 95-75-0
3,5 Diclorotolueno 25186-47-4
2,3,4- Triclorotolueno 7359-72-0
2,3,6 Triclorotolueno 2077-46-5
2,3,5 Triclorotolueno 6639-30-1
2,4,6 Triclorotolueno 23749-65-7
3,4,5 Triclorotolueno 212472-86-6
2,3,5,6 - Tetraclorotolueno
76057-12-0
2,3,4,6 - Tetraclorotolueno
29733-70-8
2,3,4,6 - Tetraclorotolueno
875-40-1
Pentaclorotolueno 877-11-2
TABLA 2 C Clorofenoles
Substancia o grupo de substancias
CAS Limite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
2- Clorofenol 95-57-8
0,5
USEPA 8270D
Extracción solvente, derivatización con
KOH, anhídrido acético seguído por
GC/MS
ISO 14154:2005
3- Clorofenol 108-43-0
4 - Clorofenol 106-48-9
2, 3- diclorofenol 576-24-9
2, 4 - diclorofenol 120-83-2
2, 5- diclorofenol 583-78-8
2, 6- diclorofenol 87-65-0
3,4 - diclorofenol 95-77-2
3, 5 - diclorofenol 591-35-5
2, 3,4 - triclorofenol 15950-66-0
2, 3, 5 - triclorofenol 933-78-8
2, 3, 6 - triclorofenol 933-75-5
2, 4 , 5 - triclorofenol 95-95-4
2, 4, 6 - triclorofenol 88-06-2
3, 4,5 - triclorofenol 609-19-8
2, 3, 4, 5 - tetraclorofenol
4901-51-3
2, 3, 4, 6 - tetraclorofenol
58-90-2
2, 3, 5, 6 - tetraclorofenol
935-95-5
Pentaclorofenol 87-86-5
TABLA 2 D Colorantes - Azo (Formación de Aminas Restringidas)
Sustancia ó grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
4,4 – Metileno- bis- (2 –cloro anilina)
101-14-4
0,1
EN 14362-1 En 14 362-3
Reducción con
ditionito de sodio, extracción solvente,
GC/MS o LC/MS
4,4’ etile odia ili a 101-77-9
4,4 - oxydianilina 101-80-4
4- cloroanilina 106-47-8
3,3 - Dimetoxibencidina
119-90-4
3,3 - Dimetilbencidina 119-93-7
6 – metoxi-m-toluidina 120-71-8
2,4,5- trimetrilanilina 137-17-7
4,4 – tiodianilina 139-65-1
4- Aminoazobenceno 60-09-3
4- metoxi-m- fenilendiamina
615-05-4
4,4 metil – di –o toluidina
838-88-0
2,6 xilidina 87-62-7
o- anisidina 90-04-0
2- naftilamina 91-59-8
3;3- Diclorobencidina 91-94-1
4- aminodifenilo 92-67-1
Bencidina 92-87-5
o-toluidina 95-53-4
2,4 xylidina 95-68-1
4- cloro – o toluidina 95-69-2
4-metil-m.fenilendiamina
95-80-7
o-aminoazotolueno 97-56-3
5-nitro-otoluidina 99-55-8
TABLA 2 E Colorantes - Cancerígenos ó de peligrosidad equivalente
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la presentación (ug/L)
Método de prueba estándar
C.I. Negro Directo 38 1937-37-7
500 Extracción líquida
LC/MS
C.I. Azul Directo 6 2602-46-2
C.I. Acído Rojo 26 3761-53-3
C.I. Rojo básico 9 569-61-9
C.I. Rojo Directo 28 573-58-0
C.I. Violeta Básico 14 632-99-5
C.I. Disperso Azul 1 2475-45-8
C.I. Disperso Azul 3 2475-46-9
C.I Azul básico 26 (con cetona de Michler >0.1%)
2580-56-5
C.I. Verde básico 4 (verde de malaquita cloruro )
569-64-2
C.I. Verde básico 4 (verde de malaquita oxalato)
2437-29-8
C.I. Verde básico 4 (verde de malaquita)
10309-95-2
Disperso Naranja 11 82-28-0
TABLA 2 F Colorantes – Dispersión (sensibilización)
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Disperso Amarillo 1 119-15-3
50 Extracción líquida,
LC/MS
Disperso azul 102 12222-97-8
Disperso azul 106 12223-01-7
Disperso amarillo 39 12236-29-2
Disperso naranja 37/59/76
13301-61-6
Disperso café 1 23355-64-8
Disperso naranja 1 2581-69-3
Disperso amarillo 3 2832-40-8
Disperso rojo 11 2872-48-2
Disperso rojo 1 2872-52-8
Disperso rojo 17 3179-89-3
Disperso azul 7 3179-90-6
Disperso azul 26 3860-63-7
Disperso amarillo 49 54824-37-2
Disperso azul 35 12222-75-2
Disperso azul 124 61951-51-7
Disperso amarillo 9 6373-73-5
Disperso naranja 3 730-40-5
Disperso azul 35 56524-77-7
TABLA 2 G Retardantes de llama
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la presentación (ug/L)
Método de prueba estándar
Tris ( 2 –clorietil) fosfato (TCEP)
115-96-8
5
US EPA 8270 ISO 22032,USEPA 527
Y USEPA 8321B
Extracción de dicloro metano
GC/MS o LC/MS (- MS)
Decabromodifenil éter (DecaBDE)
1163-19-5
Tris (2,3,- dibromopropilo)-fosfato (TRIS)
126-72-7
Pentabromodifenil éter (PentaBDE)
32534-81-9
Octabromodifenil éter (OctaBDE)
32536-52-0
Bis (2,3-dibromopropil) fosfáto (BIS)
5412-25-9
Tris (1-azidirinil) óxido de fosfina) (TEPA)
545-55-1
Polibromobifenilos (PBB) 59536-65-1
Tetrabromobisfenol A (TBBPA)
79-94-7
Hexabromociclododecano (HBCDD)
3194-55-6
2,2 – bis (bromometil) – 1,3 – propanediol (BBMP)
3296-90-0
Tris (1,3 – dicloro – isopropil) fosfáto (TDCP)
13674-87-8
Parafinas cloradas de cadena corda (SCCP) (C10-C13)
85535-84-8
TABLA 2 H Glicoles
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Bis (2- metoxietil)- eter 111-96-6
50
US EPA 8270
Extracción líquida, LC/MS
GC-MS
2-etoxietanol 110-80-5
Acetato de 2-etoxietilo 111-15-9
Etilenglicol dimetil eter 110-71-4
2 - metoxietanol 109-86-4
2 – metoxietanolacetato 110-49-6
2 - metoxipropilacetato 70657-70-4
Trietilenglicol dimetil eter 112-49-2
TABLA 2 I Disolventes Halogenados
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
1,2 - dicloroetano 107-06-2
1
Usepa 8260B espa io de a eza GC/MS o purga y trampa GC/MS
Cloruro de metileno 75-09-2
Tricloroetileno 79-01-6
Tetracloroetileno 127-18-4
TABLA 2 J Compuestos Organoestánnicos
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Derivados de Mono, di y trimetilestaño
0.01
ISO 17353 Derivatización con NaB (C2H5) GC/MS
Derivados de Mono – di y tri butilo de estaño
Múltiple
Derivados de Mono – di y tri –fenil estaño
Múltiple
Derivados de Mono – di y tri -octiliestaño
Múltiple
TABLA 2 K Productos químicos Perfluorado y Polifluorado (PFC)
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
PFOS 355.46-4, 432 – 50- 7
0.01
DIN 38407-42 (modificado) Iónico PFC:
Concentración o inyección directa,
LC/MS (-MS); PFC (FTOH) No iónico:
Derivatización con anhídrido acético
seguido por GC/MS
PFOA 335- 67 -1
PFBS 29420-49-3 29429-43-3
PFHxA 307-24-4
8: 2 FTO H 678-39-7 1
6: 2 FTOH 647-42-7
TABLA 2 L Ortoftalatos - Incluyendo todos los ortoésteres del ácido ftálico
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de
prueba estándar
Di (etilhexil) ftalato (DEHP) 117-81-7
10
US EPA 8270 D, ISO 18856
Extracción de
diclorometano GC/MS
Bis (2-metoxietil) ftalato (DMEP)
117-82-8
Di – n –octil ftalato (DNOP) 117-84-0
Di-iso-decil ftalato (DIDP) 26761-40-0
Di-isononil ftalato (DINP) 28553-12-0
Di-n hexil ftalato (DnHP) 84-75-3
Ftalato de dibutilo (DBP) 84-74-2
Butilbencilftalato (BBP) 85-68-7
Dinonil ftalato (DNP) 84-76-4
Dietil ftalato (DEP) 84-66-2
Di-n-propil ftalato (DPRP) 131-16-8
Di-isobutilftalato (DIBP) 84-69-5
Di-ciclohexil ftalato (DCHP) 84-61-7
Di-isooctil ftalato (DIOP) 27554-26-3
Acido 1,2.benzenodicarboxilico, di-C7-11 esteres de alquilo lineares y ramificados, rico en C7 (DIHP)
68515-42-4
Ácido 1,2 – bencenodicarboxilico, di – C6-8- esteres de alquino lineares y ramificados, rico en C7 (DIHP)
71888-89-6
TABLA 2 M Hidrocarburos Aromáticos Policíclicos (HAP)
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Benzo [a] pireno (BaP) 50-32-8
1
US EPA 8270 DIN 38407-39
Extracción solvente
GC/MS
Antraceno 120-12-7
Pireno 129-00-0
Benzo [g,h.i] pelileno
191-24-2
Benzo [e] pireno 192-97-2
Indeno [1,2,3 –cd] pireno 193-39-5
Benzo [j] fluoranteno 205-82-3
Benzo [b] fluoranteno 205-99-2
Fluoranteno 206-44-0
Benzo [k] fluoranteno 207-08-9
Acenaftileno 208-96-8
Criseno 218-01-9
Dibenzo [a,h] antraceno 53-70-3
Benzo [a] antraceno 56-55-3
Acenafteno 83-32-9
Fenantreno 85-01-8
Fluoreno 86-73-7
Naptaleno 91-20-3
TABLA 2 N Compuestos Orgánicos Volátiles (VOC)
Sustancia o grupo de sustancias
CAS Límite de la
presentación (ug/L) Método de prueba
estándar
Benceno 71-43-2
1
ISO 11423-1 espa io de a eza o purga y trampa
GC/MS US ESPA 8260
Xileno 1330-20-7
o- cresol 95-48-7
p-cresol 106-44-5
m-cresol 108-39-4
TABLA 3 Lodos
Para más información sobre las sustancias y números CAS, por favor consulte la tabla 2 A y 2 N
*En la columna en blanco se colocará el valor del límite resultante del estudio y los datos recaudados del
próximo año.
La presencia en los lodos de las sustancias listadas, significativamente por encima de los límites
establecidos en las tablas 2 A y 2 N, indican la necesidad de investigación adicional del inventario químico
total y las materias primas utilizadas en el proceso para asegurar el cumplimiento con el MRSL
Sustancia o grupo de sustancias Límite de la
presentación (mg/kg) materia seca*
Método
Arsénico Digestión acida por ICP O
ICP /MS
Cadmio Digestión acida por ICP O
ICP /MS
Cromo VI Extracción en solución de
buffer. Derivatización y UV o IC-ICP/MS
Plomo Digestión acida por ICP O
ICP /MS
Mercurio Digestión acida por ICP O
ICP /MS
Cianuro ISO 14403—1,-2, ISO
11262
AP/APEO
Clorobenceno y Clorotolueno
NP/OP: ISO 18857 -2 (extracción de diclorometano
modificado) o ATSM D7065 (GC/MS o LC/ MS
(-MS)) OPEO/NPEO
(n=1,2): ISO 18857 – 2 o ATSM D7065
Cloorofenoles
USEPA 8270 D Extracción con solventes, derivatización con KOH,
anhídrido acético seguido por GC/MS
Iso 14154:2005
Colorante azoico
En 14362-1 EN 14362-3
Reducción con ditionito de sodio, extracción con
solvente, GC/MS o LC/MS
Sustancia o grupo de sustancias
Límite de la presentación
(mg/kg) materia seca*
Método
Tonos - Cancerígenos ó afectaciones equivalentes Extracción líquida , LC/MS
Tonos - Disperso (sensibilizado) Extracción líquida , LC/MS
Retardantes de fuego US EPA 8270 ISO 22032, USEPA 527 Y USEPA 8321 B. Extracción con diclorometano GC/MS o LC/MS (-MS)
Glicoles USEPA 8270 Extracción líquida, LC/MS CG-MS
Disolventes halogenados USEPA 8260B espa io de a eza GC/M“
o purga y trampa
Organoestaño ISO 17353 Derivatización con NaB (C2H5) GC/MS
Químicos perfluorados y polifluorados (PFCs) PFOS PFOA PFBS PFHxA 8:2 FTOH 6:2 FTOH
DIN 38407-42 (modificado) PFC iónico: Concentración o inyección directa, LC/MS (-MS); PFC no iónico (FTOH); derivatización con anhídrido acético seguido por GC/MS
Ftalatos – Incluyendo todos los otros esteres o ácidos ftálicos
US ESPA 8270 D, ISO 18856 Extracción con diclorometano GC/MS
Hidrocarburos Aromáticos Policiclicos (PAH) US EPA 8270 DIN 38407-39 Extracción con disolvente GC/MS
Compuestos Orgánicos Volátiles (VOC) ISO 11423-1 espa io de a eza GC/M“
o purga y trampa gc/MS US EPA 8260
Apéndice B
Apéndice C
Fuente: ZDHC_Wastewater_Guidelines_Print.pdf
Tel. 01 (55) 57 68 77 44 [email protected]
www.microimport.mx www.microanalisis.com