H i z k u n t z a k – k o m u n i k a z i o a I k u s – h i z k u n t z a

i k u s h i z k u n t z a - e l e m e n t u f o r m a l a k - h i z k u n t z a m o t a k

I r u d i e n e z a u g a r r i k o m u n i k a t z a i l e a k I k o n i k o t a s u n a – m o n o s e m i a / p o l i s e m i a – k o n n o t a z i o a / d e n o t a z i o a - u n i b e r t s a l t a s u n a

I r u d i e n f u n t z i o k o m u n i k a t z a i l e a k i n f o r m a t z a i l e a – g o g a t z e a – d i d a k t i k o a – l u d i k o a - e s t e t i k o a

HIZKUNTZAK - KOMUNIKAZIOA

• Gizakia hizkuntza desberdinen bidez komunikatzen

aritu da historian zehar.

• Hizkuntza edo zeinuen sistema organizatu hauen

bidez (keinu edo gorputz hizkuntza, aho- hizkuntza,

idatzizkoa, hizkuntza grafikoa, ikus-entzunezko

hizkuntza) adierazpena eta komunikazioa posible

egiten da.

• Irudiek ikus hizkuntzaren bidez komunikatzen eta

adierazten dute.

• Irudia ikusten jakiteak ikusmen gaitasunean

antolaketa prozesua osatzen du, ikusizko

hautematea eta ulermen kontzeptuala biltzen

dituena.

IKUS - HIZKUNTZA

HIZKUNTZAK gizakiak sortu ditu – Komunikatu ahal izateko

– Sentimenduak adierazteko

– ….

Hizkuntza ezberdinek dituzte: – ZEINU ezberdinak + ARTIKULAZIO- ARAU bereziak

• Hauek ezagutu behar dira mezuaren

esanahia ulertzeko.

IRUDIA da ikus- hizkuntzaren espresio bidea. Honen bidez posible da:

– Informazioa ematea

– Kontzeptuak komunikatzea

– Sentimenduak adieraztea

– …

Ikus- hizkuntzak FUNTZIO DESBERDINAK ditu:

– Informatzailea

– Adierazkorra

– Estetikoa

• Irudia ELEMENTU FORMALEZ osatzen da: – Puntua

– Lerroa

– Planoa

– Forma

– Kolorea IKUSMENEZKO ALFABETOA osatzen dute;

– Bolumena konposizioaren bidez antolatuak,

– Ehundura elementu formal bakoitzak bere izaera du.

– Argia

IKUS – HIZKUNTZA ikusmenezko alfabetoa

• Elementu formalak elkarren artean konbinatuz MEZUAK transmititzeko gai dira.

• Irudien elementu formalak deskribatzen /aztertzen jakitea adierazpidean duten ERAGINA AZTERTZEKO lagungarria da.

• Irudia osatzen du(t)en elementu formal gailendu(ar)en arabera, hizkuntza mota desberdinak osatzen dira, EUSKARRI, MATERIALE, PROZEDURA eta TEKNIKA desberdinen bidez.

– Hizkuntza grafikoa (artistikoa / estetikoa/ teknikoa/ zientifikoa) • Lerroa, kolorea …

– Hizkuntza piktorikoa • Kolorea, lerroa, ehundura, euskarria, formatua …

– Hizkuntza fotografikoa • Konposizioa, planoa, enkoadratzea, argia …

– Hizkuntza eskultorikoa • Espazioa, bolumena, forma, materiala, azaleraren

tratamendua …

– Hizkuntza arkitektonikoa • Argia, espazioa, bolumena …

– Ikus- entzunezkoa • Konposizioa, planoa, enkoadratzea, argia, soinua,

denbora, mugimendua …

GRAFIKO ARTISTIKOA

IKUS – HIZKUNTZA hizkuntza motak

GRAFIKO apaingarria (artistikoa ere izanik, espazioak apaintzeaz arduratzen da)

GRAFIKO teknikoa (objektiboa, zehatza + argia; informatzailea)

GRAFIKO zientifikoa (analitikoa, informatzailea)

PIKTORIKOA

GRAFIKOA – PIKTORIKOA?

GRAFIKOA

FOTOGRAFIKOA

ESKULTORIKOA

Modelatua: materiala gehituz osatua.

Adizioa

Tailua, zizelkatua …: materiala kenduz osatua.

Kenketa

Molde-lana:

moldea ala

matrizea erabiliz

eta hauetan

moldearen forma

hartzen duen

material jakin bat isuriz osatua.

Transformazioa

Deformazioa

Beira puztea

Forja

Tolestea

Ensanblaia

Eraikuntza

Soldadura

Enkofratzea: eskultura edo

honen egitura

hormigoiz beteaz.

ARKITEKTONIKOA

HAINBAT ERREFERENTZIA Warhol,Haring, Man Ray, Cindy Sherman, J. Jason Stewart, Bruce Nauman, Piero Manzoni, Anish Kapur, Robert Rauschenberg, Joseph Beuys … + komikia, kartela … Bideoak ...

http://www.youtube.com/watch?v=6ILQrUrEWe8&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=VyNA56kU0CM

http://www.youtube.com/watch?v=vjdrImYKh40&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=TNRCvG9YtYI

http://www.youtube.com/watch?v=CKVqlmZTL34&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=ZeQ62UxhXgQ&aia=true#

http://www.youtube.com/user/xplanevisualthinking?gl=ES&hl=es#p/u

http://www.youtube.com/watch?v=aPXVLy1wJiM&feature=related

IRUDIEN EZAUGARRI KOMUNIKATZAILEAK

IKONIKOTASUNA

Zeinuaren eta irudikatzen duenaren arteko

antzekotasun maila.

MONOSEMIA –

POLISEMIA

• Irudia monosemikoa izango

da esanahi bakarra eragin

dezakeenean (seinaleak,

grafikoak, planoak).

• Orokorrean irudiek izaera

polisemikoa izango dute, eta

esanahian testuinguruak

eragin zuzena izango du.

KONNOTAZIOA – DENOTAZIOA

• Esanahi denotatzailea objektu, ideia, gertaera … batekiko erreferentziazko harremana da; elementu deskribatzaileek osatzen duten mezuaren alderdi objektibo samarrak irudikatzen dira.

• Esanahi konnotatiboak zeinuari gehitzen zaizkion balore subjektiboez betetzen du irudia; emozionalak, kulturalak edo bestelako asoziazioak.

UNIBERTSALTASUN

IRIZPIDEA

• Irudi unibertsala guztiei

edo jende kopuru handi

bati zuzentzen zaion

elementua da,

esentzian eta

bariazioetan ere guztiek

ezagutzen duten zeinu

edo sinboloekin.

IRUDIEN FUNTZIO KOMUNIKATZAILEAK

• Irudi batek funtzio komunikatzaile bat baino gehiago bete ditzake.

• Irudi batek funtzio komunikatzaile bat baino

gehiago izan baditzake ere, horietako bat

besteekiko nagusituko da.

Funtzio informatzailea

• Egoera bat, objektu bat … informatzen edo

azaltzen duten irudiak.

• Orokorrean irudi monosemikoak dira eta

azalpen teknikoak, argibideak … behar dituzten

euskarrietan topa ditzakegu.

adierazlea deskribatzailea

identifikatzailea

berri emailea

Gogatze funtzioa

• Prozedura grafiko eta teknikoak erabiliz

sortutako irudiok ikuslearengan erantzun bat

eragin nahi dute.

Funtzio didaktikoa

• Funtzio informatzaile eta gogatze

funtzioarekin harremana du. Ezaguerak eta

informazioa transmititzearekin batera

portaera ereduak aldatzen saiatzen da.

Funtzio

ludikoa

• Dibertsioa

eragiten

dutenean eta

hauek

burutzeak

adierazpen

pertsonalerako

aukera ematen

duenean.

Funtzio estetikoa

• Bere ikusizko

egiturarengatik (kolorea,

ehundura, pintzelkada,

forma, argia …) arreta

deitzen duten irudiek

betetzen dute.

• Esanahi eta konnotazio

anitz sortzen eta eragiten

dituzte, mezuek ikuslearen

interpretazio aske eta

irekia izango dutelarik.