NEOPLASTIZISMOA

Errepasoa

Hasierak

• Abangoardiako mugimendu hau Theo van Doesburg-k fundatu zuen Herbeheretan

• Mugimendu piktoriko eta eskultorikoa zen, eta arkitekturako adibide gutxi batzuk izan zituen ere.

• Mugimenduko oinarria forma eta kolore puruaz zerbait ekoiztea zen, errealismoa eta artistaren sentimenduak baztertuak utziz.

Ezaugarriak

• Neoplastizismoak arteko oinarrizko elementuak errebisatu zituen: – kolorea, – forma, – maila, – eta lerroa.

• Artistek gehienetan lerroak erabiltzen zituzten, horizontalak edo bertikalak, beltza, zuria eta lehen mailako koloreekin konbinatuz.

Amaiera

• Neoplastizismoa 1919an bukatu zen van Doesburg `Abstraction-Creation´ mugimendu berria sortu zuenean.

• Neoplastizismoak eragin handia izan zuen Bauhaus eta Nazioarteko Estiloan.

• Mugimendu honetako artistarik garrantzitsuena Piet Mondrian da.

Oinarriak

• Neoplastizismoko oinarriak honako hauek dira:

· Kolorea lehen mailako kolorekoa izan behar du: gorria, urdina eta horia edota ez koloreak, beltza, zuria eta grisa.

· Azalerak oinplano angeluzuzenak edo prismak izango dira.

· Oreka estetikoa lortu behar da eta horretarako oposizioa erabiltzen dute.

Oinarriak

·Konposaketako elementuak lerro zuzena edota angeluzuzen zonaldeak dira.· Simetria ez dute gustuko.

· Oreka eta erritmoa azpimarratzen dira proportzioa eta kokapeneko harremanekin.

Mondrian

• Mondrian hasieran pintore figuratiboa zen baina 1911n Kubistak ezagutu zituen Parisen eta honek bere arteko ideia aldatu zuen.

• Horren ondoren lehen mailako balioen poesia eta ikuspegiko egituraren teoria garatu zuen: lerroa, oinplanoa, kolorea.

• Londonera eta New York-era joan zen eta bertan bere estiloa aldatu zuen animazio bisualarekin bere espazio piktorikoan.

Mondrian

• Mondrianen iritziz Kubismoa arrazionala da baina ez da nahikoa ez doalako azken ondorioetaraino.

• Bere ustez ezin da ezer ezagutu hau sentitu gabe baina gauzen benetako esentzia ezagutzeko burutazio sakona horri buruz egin behar da.

• Kontuan izanik pertsonen pentsaera berdina dela, pentsatzeko prozedura ideia komun batzuetan hasi beharko litzateke, hau da, hainbat elementuetan lerroa, oinplanoa eta oinarrizko kolorea bezala.

Mondrian

• Bere obra guztiak 1920 eta 1940 artean antzekoak dira: – forma koordinatuen sare bat neurri

desberdineko laukiaz – eta oinarrizko koloreak ditu, batzuen

domeinuaz: • zuria (argia) eta • ia beti presente dagoen beltza (argiaren

falta).

Mondrian

• Obra bakoitzak pertzepzio desberdin batearekiko dependentzia dauka (eta ondorioz, sentsibilitatea eta hunkigarritasuna).

• Errealitateko edozein esperientziak, independenteki zer desberdina den, kontzienteko egitura erakusteko balioa izango du.

Mondrian

• Bere pintura urbanismo perfektu batean sar daiteke: hiriak gizartearentzat bizitza espazioa izan nahi du eta honen akzioak arrazionalak, etikoak edo estetikoak izan behar dute.

• Bere lanak eragin handia izan zuen arkitekturan, ez bakarrik forma arkitektonikoetan, baina baita espazio funtzionaletan ere, oinplanoean eta definitu eta banatzen duen edozein gauzetan, eta proiektuan bertan.

Mondrian

• Arrazoi hauek guztietatik bere lana hotza bezala ager daiteke.

• Mondrian izan zen, Cezanne-ren ondoren, artista garrantzitsuena, zibiko eta kontzienteena arte modernoan.

Van Doesburg