Os Ladrillos da Os Ladrillos da MenteMente

Procesos Cognitivos Procesos Cognitivos Básicos. Percepción Básicos. Percepción Atención e MemoriaAtención e Memoria..

IntroduciónIntrodución O noso O noso cerebrocerebro é unha máquina de integración é unha máquina de integración

sensoriomotriz, é dicir, unha máquina que nos sensoriomotriz, é dicir, unha máquina que nos permite conectar a entrada de datos sensoriais coa permite conectar a entrada de datos sensoriais coa resposta motora, permítenos actuar no mundo:resposta motora, permítenos actuar no mundo: As bases da actividade psíquica son as As bases da actividade psíquica son as

sensaciónssensacións e e percepciónspercepcións O O cemento da cemento da memoriamemoria, a , a atenciónatención e mesmo a e mesmo a

emociónemoción permiten integrar a información e permiten integrar a información e sostela no tempo, producindo coñecementosostela no tempo, producindo coñecemento..

Ao conxunto de actividades psíquicas, Ao conxunto de actividades psíquicas, conscientes e inconscientes conscientes e inconscientes denomínamoslle “denomínamoslle “mentemente” ou “aparato ” ou “aparato psquíco.psquíco.

ÓRGANO FÍSICO

ACTIVIDAD EMERGENTE

A PercepciónA Percepción Percepción: captación da realidade que fai o

cerebro humano Non é un conxunto de sensacións, senón un

todo integrado Inclúe a interpretación do que se observa Está condicionada polos estímulos sensoriais

e a súa relación estrutural, pero tamén pola aprendizaxe, a memoria e as experiencias pasadas, a atención selectiva que vén determinada polas emocións, os intereses ou as estruturas culturais..

Os elementos básicos que compoñen a percepción son: os estímulos, as sensacións, ou os esquemas

Mundo: Mundo: totalidade organizada e estruturada totalidade organizada e estruturada que captamos a través dos procesos que captamos a través dos procesos perceptivos.perceptivos.

Definición: o obxecto ou acontecemento tal como é percibido. Require un proceso que non é consciente

A Recepción de estímulosA Recepción de estímulos

A recepción de A recepción de estímulos: limiaresestímulos: limiares

Exemplos de limiar mínimo

A lei de Weber afirma que o limiar diferencial é directamente proporcional á magnitude do estímulo inicial. Así, por exemplo, unha variación do peso é máis perceptible se a cantidade inicial é moi pequena, pero para poder sentir a diferenza de pesos maiores, por exemplo se sostés un quilo de fariña, non notarás o aumento dun gramo, pero si o aumento de medio quilo.

As Ilusións As Ilusións Os límites sensorias:Os límites sensorias:

permiten a percepción ao limitar o número de estímulos a percibir e a súa estruturaciónpermiten a percepción ao limitar o número de estímulos a percibir e a súa estruturación producen nalgúns casos “ilusións”: producen nalgúns casos “ilusións”: discrepancias entre o que percibimos e a realidade discrepancias entre o que percibimos e a realidade

obxectivaobxectiva

Algúns exemplos:

Punto cego: A retina humana non permite unha visión igual por todas partes. Nalgunhas zonas hai máis concentración de “sensores” ca noutras e na zona de onde parte o nervio óptico non hai ningún sensor e o ollo non ve. Se pechamos o ollo esquerdo e fixamos a visión na cruz, afastándonos lentamente, chegará un momento no que o punto negro desaparecerá.

Persistencia retiniana: prodúcese cando tras fixar a mirada nun foco luminoso ou nunha configuración moi brillante aparecen unha sorte de postimaxes, consecuencia da saturación de luz no sistema.

Os sentidos e as Os sentidos e as sensaciónssensaciónshttp://www.rtve.es/alacarta/videos/desafia-tu-mente/desafia-tu-mente-21-06-16/3641542/

PercepciónPercepción A percepción é a forma na que o noso cerebro A percepción é a forma na que o noso cerebro

organiza e interpreta a información que provén dos organiza e interpreta a información que provén dos sentidos en forma de sensacións.sentidos en forma de sensacións.

No momento de percibir actívanse as estruturas básicas da No momento de percibir actívanse as estruturas básicas da nosa forma de coñecer nosa forma de coñecer

A percepción require abstracción, atención e memoriaA percepción require abstracción, atención e memoria O produto da percepción é a experiencia.O produto da percepción é a experiencia. As diferentes fases da percepción non son conscientes para o As diferentes fases da percepción non son conscientes para o

suxeito que só é consciente da experiencia final.suxeito que só é consciente da experiencia final.

A percepción é diferente da sensación, dos sentidos ou dos estímulos

constancia perceptiva. Este fenómeno da percepción fai posible que nos adaptemos ao ambiente, xa que o suxeito percibe sempre o mesmo obxecto aínda que os estímulos que recibe o seu sistema nervioso sexan diferentes. Así que podemos dicir que a mente non se limita a reprodución sen mais das sensacións, senón que constrúe un mundo perceptivo estable elaborando códigos de información estables.

Teorías da PercepciónTeorías da Percepción

Experimento:Imaginar que se pela

una manzana.O proceso é complexo, antes de comezar deberás visualizar a mazá (elexir cor, variedade) tamén o coitelo (tipo, material do mango…). É difícil centrar esa imaxe, que normalmente muda continuamente (asociandose a outras). Hai que facer un esforzo. Mais difícil aínda reproducir a secuencia da mondadura (colocación da man e o coitelo, caída da monda). A precisión do recordo e vaga e asociativa. Moi díficil reproducir fielmente unha secuencia.

Experimento:Fenómeno Fi.

Iluminar unha liña no lado esquerdo dunha pantalla, que posteriormente permanece apagada durante 50 milisengundos, para despois iluminarse no lado dereito. Esta secuencia provoca a ilusión do movemento. Non obstante, se o intervalo entre os dous resplandores era de 30 milisegundos o observador só percibe unha liña desprazándose. Este fenómeno explica que a percepción non se constrúe como unha suma de elementos, senón como unha totalidade única.

Experimento:Disonancias cognitivas

Volver a un lugar do pasado onde non se estivo desde neno. Recordamos o lugar con referencia ás nosas dimensións da nenez e agora verémolo moito mais pequeño do que é e a nós coma xigantes. O noso cerebro tentará dar unha explicación ao cambio de tamaño facéndonos que percibamos o noso tamaño relativo de forma disonante.

Experimento:Relación corpo-mente

Mover o pé dereito realizando xiros en sentido horario. Ao mesmo tempo sinalar un punto co índice dereito. Despois de 10 segundos tentar debuxar un 6. Os hemisferios cerebrais coordinanse provocando que debuxemos o 6 ao revés

https://www.youtube.com/watch?v=zONDGowt5lw

Cando a nosa percepción Cando a nosa percepción nos confundenos confunde

AlucinaciónsAlucinacións Son percepcións sen obxectoSon percepcións sen obxecto durante as alucinacións prodúces un aumento da durante as alucinacións prodúces un aumento da

actividade das rexións cerebrais asociadas á natureza da actividade das rexións cerebrais asociadas á natureza da alucinación e unha disfunción na relación entre a alucinación e unha disfunción na relación entre a transmisión da información e as áreas receptoras da transmisión da información e as áreas receptoras da información.información.

““son unha forma de ceguera transitoria", que afecta á son unha forma de ceguera transitoria", que afecta á actividade do circuito tálamo-cortical.actividade do circuito tálamo-cortical.

Son características da enfermidade mental, aínda que Son características da enfermidade mental, aínda que todos podemos sufrilas en determinadas circunstancias todos podemos sufrilas en determinadas circunstancias (estrés, inicio do sono, sobreestimulación…)(estrés, inicio do sono, sobreestimulación…)

FISIOLÓXICAS ACONTECEN ANTES DE DURMIR OU DURANTE O SOÑO

POR LESIÓNS PERCIBIR ALGO COMO SI FUESE REAL (VG.MIEMBROS)

ONÍRICAS LESIONES DIFUSAS, INFECCIONES O INTOXICACIONES

PSICODÉLICAS LSD 25: MODIFICACIÓN DA SECUENCIA ESPACIO-TEMPORAL

ESQUIZOIDES PSICOSIS CRONICAS QUE ACARREAN IDEAS DELIRANTES

AlucinaciónsAlucinacións

Sindrome de Alicia. Alucinación que afecta a percepción do espacio e o tempo. As persoas afectadas poden ver algúns obxectos e animais mais pequenos ou maisgrandes do que son e teñen dificultades para valorar o tempo. En ocasións pode estar ocasionado por migrañas..

Sindrome de Cotard. Alucinación que afecta a percepción do corpo. As persoas afectadas cren que non exiten ou están mortas. Tamén perciben a falta de organos corporais. É típica dos doentes esquizofrénicos.

Delirio de Capgras. A persona cre que foi reemprazada por un impostor que é idéntico a ela, e por iso non pode ser a mesma persoa. Está asociado á esquizofrenia, ao dano cerebral ou a demencia.

Delirio de parasitosis. Produce a crenza de que o corpo está infestado de parásitos, que se moven baixo a pel. O doente sente as picaduras e autolesionase para eliminalos. Semellas estar provocado por cambios estruturais no cerebro.

Sindrome Bonnet é un trastorno da percepción. Despois de sufrir unha perda visual importante a persoa comeza a ter ilusións visuais complexas (caras, debuxos ou peroas no medio da nada). O doente sabe que non é real pero percibeno como real. Aparece cando o sistema visual do cerebro deixa de recibir información do ollo e a retina inventa as súas propias imaxes.

Licantropía clínica. As persoas que o sufren cren que poden transformarse nun animal e perciben o seu corpo de forma alterada (insisten en que teñen pelo, dentes afiados ou pezuñas). Está asociado a trastorno bipolar, depresión ou esquizofrenia.

Mais aló do que ves.Mais aló do que ves. En 1957, un especialista en investigación de En 1957, un especialista en investigación de

mercados James Vicary meteu as “Eat mercados James Vicary meteu as “Eat Popcorn” (Come palomitas) e “Drink Coca-Popcorn” (Come palomitas) e “Drink Coca-Cola” (Bebe Coca-Cola) na metraxe dunha Cola” (Bebe Coca-Cola) na metraxe dunha película. As frases aparecían nun único película. As frases aparecían nun único fotograma un tempo mínimo. Supostamente as fotograma un tempo mínimo. Supostamente as ventas de Coca-Cola e palomitas ventas de Coca-Cola e palomitas incrementaronse nun 18,1% e un 57,8% incrementaronse nun 18,1% e un 57,8% respectivamente. Demostrouse que a respectivamente. Demostrouse que a investigación estaba alteradainvestigación estaba alterada

As mensaxes subliminais poden As mensaxes subliminais poden afectar ao espectador pero de afectar ao espectador pero de forma moi limitada. forma moi limitada.

A cantidade de estímulo debe ser A cantidade de estímulo debe ser moi próxima ao umbral mínimo e moi próxima ao umbral mínimo e non pode debaixo delnon pode debaixo del

O espectador recibe estímulos de O espectador recibe estímulos de forma inconsciente que poden forma inconsciente que poden acostumalos ou facelos mais acostumalos ou facelos mais propensos a certas mensaxes ou propensos a certas mensaxes ou produtos. produtos.

A PERCEPCIÓN SUBLIMINAL

Consiste en reproducir a percepción Consiste en reproducir a percepción no cerebro mediante a transmisión no cerebro mediante a transmisión de sinais eléctricas a diferentes de sinais eléctricas a diferentes partes da cortiza cerebralpartes da cortiza cerebral

Ollo de Dobelle Ollo de Dobelle é un dispositivo é un dispositivo que se implanta no interior do que se implanta no interior do cráneo que combinado con unha cráneo que combinado con unha cámara de vídeo nas gafas permite cámara de vídeo nas gafas permite ás persoas cegas logar unha visión, ás persoas cegas logar unha visión, aínda rudimentaria. aínda rudimentaria.

Implantes auditivos Implantes auditivos que que substitúen aos receptores do oido substitúen aos receptores do oido por un micrófono que recolle sons. por un micrófono que recolle sons. Os sons son enviados a un Os sons son enviados a un procesador que os convirte en procesador que os convirte en impulsos eléctricos que reciben uns impulsos eléctricos que reciben uns electrodos situados na cóclea ou no electrodos situados na cóclea ou no tronco cerebral.tronco cerebral.

PERCEPCION POR ESTIMULACIÓN ELÉCTRICA DEL CEREBRO

Mais aló do que ves.Mais aló do que ves.

Percepción nesgada, na que os Percepción nesgada, na que os estímulos que cobran relevancia son estímulos que cobran relevancia son aqueles que seleccionamos en aqueles que seleccionamos en función das nosas expectativas ou función das nosas expectativas ou experiencias previas. experiencias previas.

Mais aló do que ves.Mais aló do que ves.NESGOS COGNITIVOS

Consiste en facer crer nalgo porque todos ao noso redor o fan. Cómo evitalo: sopesando toda a información dispoñible e rexeitando os “lugares comúns”.

Consiste en sobreestimar a información que temos dispoñible e recordamos con maior facilidade. Por exemplo pensar que fumar non é malo porque coñecemos fumadores que viviron moito. Cómo evitalo: complementado intuición con datos estatísticos.

Dificultade para admitir que se está

mal informado ou errado.

Cómo evitalo: cuestionando a nosa decisión sempre que o noso ego se vexa afectado.

Consiste en reconstruír o recordo da opinión previa ante un feito que semella obvio (xa o sabía eu!). Cómo evitalo: cuestionar sempre a probabilidade dos sucesos que observamos.

Presentar a información en forma que implique unha conclusión que queremos. Cómo evitalo: tentar distiguir os elementos obxectivos da información (datos) do valores .

Soemos dar demasiada importancia á primeira información que recibimos (chamada “ancora”) e esta condicionará a nosa decisión. Cómo evitalo: evaluar a información de forma obxectiva antes de decidir

Buscar información que confirme as nosas crenzas ou hipóteses e descartar as que nos contradín. Cómo evitalo: Considerar todas as opinións e informacións antes de tomar decisións.

A AtenciónA Atención Mecanismo que nos permite Mecanismo que nos permite

distinguir e xerarquizar os distinguir e xerarquizar os estímulos do ambiente e elixir estímulos do ambiente e elixir cales deles se queren tomar en cales deles se queren tomar en conta para que poida ser conta para que poida ser procesado pola conciencia. procesado pola conciencia.

É o resultado dunha rede de É o resultado dunha rede de conexións corticais que se conexións corticais que se encargan de poñer o organismo encargan de poñer o organismo en alerta e orientar os procesos en alerta e orientar os procesos ejecutivos e voluntarios da ejecutivos e voluntarios da mente.mente.

Sofre unha evolución ao longo do Sofre unha evolución ao longo do crecemento da persoa, crecemento da persoa, estabilizándose na idade adulta estabilizándose na idade adulta entorno aos 60 minutosentorno aos 60 minutos

Tipos:•Atención Involuntaria (pasiva): Provocada por estímulos fortes. O suxeito non exerce control voluntario. •Atención Voluntaria (activa) é a que exercemos de forma voluntaria durante a aprendizaxe.

O seu desenvolvemento xorde na relación cos obxectos externos e coa interacción social.Está ligada ao desenvolvemento do SNC.

Coa práctica, vaise automatizando:

1) Pasa dun nivel voluntario, a uno menos consciente e de menos supervisión. 2) A actividade condensase: realizase de forma directa e breve.

A atención non é un proceso illado: sempre se presenta concurrente con outros procesos psicolóxicos.A linguaxe é un proceso que axuda a moldear e desenvolver a atención.

-Mielinización das neuronas: Favorece a velocidade e especificidade na condución de estímulos-Ontoxenia e interación social.

A AtenciónA Atención

Estruturas cerebrais e nerutransmisores

implicados Tálamo: Regula a atención selectiva. Filtra a información

para que despois sexa procesada.

Xiro do cíngulo: Regula a atención selectiva. Filtra a información para que despois sexa

procesada.

Colículos: Control do movemento

ocular e auditivo. Levan os estímulos ao campo visual e

auditivo.

Sistema reticular: Mantén o estado alerta, conduce á

cortiza os estímulos, regula a entrada de información exterior e interactúa co

sistema límbico e o hipótalamo.

Lóbulo parietal posterior: Permite localizar estímulos

específicos ou particulares

Lóbulo frontal:Control voluntario da atención e da secuencia de

resposta

Hipocampo: Contén as “Células da atención” sensibles á modificación dun estímulo. Sustentan a atención involuntaria.

DOPAMINA

NORADRENALINA

NOREPRINEFRINA

SEROTONINA

Características Características da Atenciónda Atención

Niveis da AtenciónNiveis da Atención Atención arousal Atención arousal é o estado de alerta e é o estado de alerta e

activación do organismo. activación do organismo. Atención focal Atención focal é a capacidade de centrar a é a capacidade de centrar a

atención nun estímulo concreto.atención nun estímulo concreto. Atención sostida Atención sostida ou capacidade de manter ou capacidade de manter

unha resposta durante un tempo determinado. unha resposta durante un tempo determinado. Implica sempre unha actividade como pode ser Implica sempre unha actividade como pode ser a detección de estímulos, a concentración ou a a detección de estímulos, a concentración ou a manipulación de informaciónmanipulación de información

Atención selectiva Atención selectiva ou capacidade de ou capacidade de seleccionar información relevante de entre os seleccionar información relevante de entre os estímulos aos que se está exposto. estímulos aos que se está exposto.

Atención alternante Atención alternante ou capacidade de ou capacidade de mudar o foco de atención de forma fluída mudar o foco de atención de forma fluída controlando cara a onde se dirixe a atención. controlando cara a onde se dirixe a atención.

Atención dividida Atención dividida ou capacidade de atender ou capacidade de atender simultaneamente a dous estímulos ou simultaneamente a dous estímulos ou situacións ao mesmo tempo e dar unha situacións ao mesmo tempo e dar unha resposta a cada un delesresposta a cada un deles

Ley de Yerkes -Dodson (1908) explica a influencia da activación cerebral no rendemento das persoas. En principio, a máis activación (A), mellor rendemento (B). Porén unha vez pasado o punto óptimo, o rendemento cae de forma brusca. Este punto óptimo sobrepasase cando o estado de activación implica estados mentalis incompatibles coa fluidez mental.

Trastornos da AtenciónTrastornos da AtenciónAPROSEXIA: incapacidade absoluta dun individuo para fixar a atención. Pode ser causada por déficit senso-neuronal ou mental, ex. un coma ou estupor profundo.

HIPOPROSEXIA : Constante indecisión da atención que pasa dun obxecto a outro sen fixarse especialmente en ningún. Aparece en cadros clínicos como a depresión, a ansiedade ou a esquizofrenia

TRASTORNO POR DÉFICIT DE ATENCIÓN: afección neuro-psiquiátrica que se caracteriza pola presenza de inatención e impulsividade. Vai asociada á falta de inhibición ou control sobre os impulsos asociada en ocasións con inquietude motora. Posiblemente involucre una falta de maduración do lóbulo frontal

3 subtipos TDA: •Con predominio de déficit de atención•Con predominio de conducta impulsiva e hiperactividade•Tipo combinado, donde os 2 trastornos dánse á vez.

A memoriaA memoria Éstá constituída por un conxunto de redes e circuítos Éstá constituída por un conxunto de redes e circuítos

distribuídos ao longo das estruturas cerebrais. distribuídos ao longo das estruturas cerebrais. Non se pode falar dunha única memoria, senón de circuítos Non se pode falar dunha única memoria, senón de circuítos

de memoria diferentes: olfactiva, visual, lóxica, analítica, de memoria diferentes: olfactiva, visual, lóxica, analítica, asociativa... asociativa...

Non existe un único lugar no cerebro no que se almacenen Non existe un único lugar no cerebro no que se almacenen os recordos, senón diferentes configuracións neurais que se os recordos, senón diferentes configuracións neurais que se activan cando recordamos unha experiencia ou un concepto. activan cando recordamos unha experiencia ou un concepto.

A memoria non é isto Mais ben é isto

Os recordos creánse cando as neuronas integradas nun circuíto reforzan as conexións sinápticas entre elas

A memoriaA memoria No século XIX, No século XIX, Hermann Hermann

EbbinghausEbbinghaus estudou como estudou como se reteñen as sílabas sen se reteñen as sílabas sen sentido e defendeu que o sentido e defendeu que o mecanismo da memoria era mecanismo da memoria era unicamente repetitivo.unicamente repetitivo.

George Miller George Miller demostrou que as demostrou que as persoas poden reter persoas poden reter aproximadamente de 5 a 7 elementos aproximadamente de 5 a 7 elementos á vez na memoria a curto prazo nun á vez na memoria a curto prazo nun artigo titulado ‘‘o Máxico Número artigo titulado ‘‘o Máxico Número Sete’’. Un elemento pode ser unha Sete’’. Un elemento pode ser unha idea, unha palabra, letra ou número.idea, unha palabra, letra ou número.

Frederic Barlett Frederic Barlett introduciu na introduciu na Psicoloxía a teoría dos esquemas e Psicoloxía a teoría dos esquemas e a súa influencia na capacidade de a súa influencia na capacidade de xerar recordos. Barlet defendeu a xerar recordos. Barlet defendeu a hipótese das estruturas como base hipótese das estruturas como base dunha memoria eficaz e dunha memoria eficaz e

facilmente recuperable. facilmente recuperable.

Atkinson y Shiffrin Atkinson y Shiffrin (1968), (1968), defenderon o defenderon o modelo estrutural modelo estrutural que que define as estruturas que compoñen a define as estruturas que compoñen a memoria como almacéns fixos nos que memoria como almacéns fixos nos que se garda a información. Os procesos se garda a información. Os procesos que regulan el fluxo de que regulan el fluxo de

información son activos e variables.información son activos e variables.

F. Craik y R. Lockhart F. Craik y R. Lockhart (1972) desarrollaron a (1972) desarrollaron a teoría teoría dos niveis de procesamento dos niveis de procesamento que afirma que o nivel de que afirma que o nivel de procesamento da información procesamento da información é o factor decisivo para a é o factor decisivo para a memorización. Considera a memorización. Considera a memoria coma un proceso memoria coma un proceso activo e no coma un almacén activo e no coma un almacén pasivo de información.pasivo de información.

A memoriaA memoria

Modelo estrutural da Modelo estrutural da memoriamemoria Explica a formación de recordosExplica a formación de recordosMemoria sensorial: Rexistra a

información que obtemos do exterior de forma completa durante un ou dos segundos como máximo. Se non é procesada, pérdese.

Memoria a curto prazo: contén a información que manexamos en cada momento e por iso tamén se chama memoria operativa. Non se limita a reter a experiencia sensorial, senón que interpreta e organiza esa experiencia, utilizando información almacenada previamente na memoria a longo prazo. Mántén a información un máx de 30 segundos

Memoria a longo prazo: garda as percepcións sentimentos e accións do pasado. A súa capacidade é ilimitada, mais canto mais estruturada se atope a información mais fácil será a súa recuperación consciente. Está organizada en diferentes partes: episódica, semántica…

Teoría dos nives de Teoría dos nives de procesamento procesamento A memoria é un proceso activo e non un A memoria é un proceso activo e non un

almacén pasivo de información. almacén pasivo de información. Canto mellor e a un nivel mais Canto mellor e a un nivel mais

profundo está codificada a información, profundo está codificada a información, mais probabilidade de que sexa mais probabilidade de que sexa recordadarecordada

Hai 3 niveis de codificación da Hai 3 niveis de codificación da información:información: EstruturalEstrutural: nivel superficial de : nivel superficial de

procesamento. Orientase as procesamento. Orientase as características sensoriais e físicas características sensoriais e físicas da información: qué aspecto ten una da información: qué aspecto ten una letra, o un número… letra, o un número…

FonolóxicoFonolóxico: nivel intermedio. : nivel intermedio. Atendemos principalmente aos Atendemos principalmente aos carácteres fonolóxicos (sons, carácteres fonolóxicos (sons, rimas…)rimas…)

Semántico: Semántico: nivel de procesamento nivel de procesamento profundo. Analizamos a palabra en profundo. Analizamos a palabra en función do seu signifcado e función do seu signifcado e contexto más amplio, establecemos contexto más amplio, establecemos asociacións con outros significados. asociacións con outros significados.

Explica o proceso de codificación e Explica o proceso de codificación e recuperación de recordosrecuperación de recordos

A formación de recordosA formación de recordos Memoria sensorialMemoria sensorial

A formación de recordosA formación de recordos Memoria a curto prazoMemoria a curto prazo

Retén a información de 15 a 30 segundos, antes de ser transmitida á memoria a longo prazo (MLP) ou esquecela.

O nivel de recordo dunha información na MCP depende do intervalo entre a súa presentación e a proba.

A capacidade máxima do recordo inmediato estimase estatisticamente en 7 unidades de información non significativas (letras ou números que non posúan sentido para nós), cunha variación media de ± 2.

O repaso mecánico da información prolonga a retención ate 2 ou 3 minutos.

Pode ser alterada fácilmente por interferencias.

A atención marca a amplitude da MCP.

A relación coa MLP é bidirecional. Cando establecemos relacións significativas entre datos, conectamos os datos novos coa memoria a longo prazo (MLP)

A formación de recordosA formación de recordos Memoria a longo prazoMemoria a longo prazo

Canto mellor e mais estruturada se atope a información mais fácil a súa recuperación consciente.

Posúe partes diferenciadas: Memoria explícita ou

declarativa: recorda feitos e pode expresarse verbalmente, inclúe:

Memoria episódica: garda as vivencias do suxeito nun orden temporal. A súa recuperación require esforzo consciente.

Memoria semántica: garda a información transmitida mediante conceptos (linguaxe) e cunha organización lóxica. Non está influída polo contexto e pode recuperarse de forma inconsciente.

Memoria implícita: información que non se pode describir e non é totalmente consciente. Inclúe:

Memoria Emocional: respostas emocionais aprendidos (amores e odios, medos, etc.). Sitúase na amígdala.

Memoria Procedimental: habilidades que nos permiten facer cousas que requiren control motor.

A Memoria a longo prazo e unha rede distribuída na que cada subsistema codifica a información almacenada relacionada coas características dun feito ou obxecto. Estes subsistemas establecen relacións entre sí através da aprendizaxe.

A memoriaA memoria

MEMORIA

LOCALIZACION

Corteza sensitiva (auditiva, visual…)Corteza

prefrontal

Lóbulo temporal,

Hipocampo

Lóbulo frontal

Lóbulo frontal

Amígdala

Cerebelo, cortiza motora

Semántica

Episódica

Emocional

Procedimental

EXPLICITA

IMPLICITA

MCP

SENSORIAL

MLP

Transferencia de datos

Para non enganarse…Para non enganarse…MITO REALIDADE

Os recordos baséanse na percepción e na experiencia

Sempre que recuperamos un recordo, este muda. A imaxinación e a nosa mente son quen de suplir as lagoas da memoria engadindo elementos que quedan fixados no recordo e transformándoo

Existe a memoria fotográfica

Non podemos comparar a memoria cunha cámara de fotos, senón coma un pintor impresionista. A mente garda a información e ao recuperala enche os ocos como pode, algunhas mentes son máis hábiles neste proceso que outras.

Gardar moitos datos pode producir enfermidade mental

A capacidade do cerebro é ilimitada. Non existe ningún experimento actual que poida medir a capacidade límite da memoria. Por outra banda o cerebro ten os seus propios mecanismos de eliminación de recordos inútiles

Só utilizamos o 10% da capacidade mental

Os seres humanos utilizamos a totalidade das conexións cerebrais que posuímos e creamos. O uso da nosa memoria é sempre do 100% o que non quere dicir que non poida crecer co uso e a dedicación

A memoria é unha cousa

A memoria non é un órgano que poidamos ver ou radiografar, é un conxunto de capacidades ou habilidades que se practican e xeran durante anos.

A recuperación dos A recuperación dos recordosrecordos

Canto máis significativas sexan as conexións que se establecen entre os Canto máis significativas sexan as conexións que se establecen entre os novos coñecementos e os almacenados na MLP, máis doada é a súa novos coñecementos e os almacenados na MLP, máis doada é a súa recuperaciónrecuperación

Recordamos mellor:Recordamos mellor: o primeiro e o último que aprendimoso primeiro e o último que aprendimos o máis raroo máis raro o que asociamos a eventos emocionalmente significativoso que asociamos a eventos emocionalmente significativos o que é coherente cunha historia completao que é coherente cunha historia completa

REGRAS NEMOTÉCNICASREGRAS NEMOTÉCNICAS

Asociar o que queremos recordar cun percorrido ou camiño e estruturalo de forma lóxica.Formar unha frase coa lista de palabras que queremos memorizar

Encadenamento narrativo ou inventar unha historia ao redor do que queremos recordarEscribir unha frase coas ideas a recordar e visualizar unha situación relacionada con ela.

O esquecementoO esquecemento É o proceso polo que a nosa mente elimina información almacenada por redundante, accesoria ou É o proceso polo que a nosa mente elimina información almacenada por redundante, accesoria ou

pouco útil. pouco útil. É un mecanismo que permite que os novos recordos poidan estar mellor organizados e os antigos É un mecanismo que permite que os novos recordos poidan estar mellor organizados e os antigos

sexan máis facilmente recuperables.sexan máis facilmente recuperables. É sempre un proceso involuntario, non podemos esquecer o que queremos nin cando queremos É sempre un proceso involuntario, non podemos esquecer o que queremos nin cando queremos

facelo, porque, canto máis o tentamos, máis presente facemos o recordofacelo, porque, canto máis o tentamos, máis presente facemos o recordo

H. Ebbinghaus (1885)H. Ebbinghaus (1885), , realizou un dos primeiros realizou un dos primeiros estudos sobre o esquecemento. estudos sobre o esquecemento. O seu experimento consistiu en O seu experimento consistiu en aprender de memoria cerca de aprender de memoria cerca de 150 listas de palabras. 150 listas de palabras. Comprobouse que se esquecían Comprobouse que se esquecían case a metade de cada lista en case a metade de cada lista en 24 horas. Seis días mais tarde 24 horas. Seis días mais tarde só se recordaba o 25% e un mes só se recordaba o 25% e un mes mais tarde o 20%mais tarde o 20%Esquecemos moi rapidamente Esquecemos moi rapidamente ao principio e co paso do tempo ao principio e co paso do tempo o esquecemento ralentizase. o esquecemento ralentizase.

O esquecemento O esquecemento TEORÍASTEORÍAS

TEORÍA DO DESUSODefende que a memoria consiste nunha pegada (engrama) que deixa a aprendizaxe na cortiza cerebral. Se este engrama se activa frecuentemente reforzase, senón tende a desaparecer. no puede explicar con facilidad fenómenos como la memoria súbita o la aparición de recuerdos olvidados en los sueños.

Non explica a memoria súbita ou a aparición de recordos reprimidos nos soños

TEORIA DA INTERFERENCIA

Defende que o esquecemento ocorre cando se produce unha interferencia na aprendizaxe. Esta interferencia pode ser proactiva (a información que se aprendeu antes interfire coa capacidade de recordar información nova), ou retroactiva (a información que aumentamos interfire co recordo da información previa)

TEORÍA DOS FALLOS NA RECUPERACIÓN

Defende que a memoria contén tipos de información diferentes con diferentes atributos (chaves de acceso). A recuperación dunha información depende da presenza do estímulo que orixinou o recordo (contexto, lugar, tempo...

TEORIAS MOTIVACIONAIS E

EMOTIVASSuxiren que o esquecemento está ligado á represión de sentimentos desagradables que acompañan os recordos. Está inspirada en Freud e a teoría da Psicanálise.

Cando a interferencia se fai consciente o efecto desaparece

Suxire que o esquecemento

pode ser provocado

conscientementeReduce o

esquecemento a un fallo de

codificación

Alteracións da memoriaAlteracións da memoria O mecanismo da memoria pode fallar en relación a algún dos 3 procesos O mecanismo da memoria pode fallar en relación a algún dos 3 procesos

básicos que mantén: codificación, almacenamento ou recuperación, básicos que mantén: codificación, almacenamento ou recuperación, debido a procesos fisiolóxicos, neurolóxicos ou psicolóxicos. debido a procesos fisiolóxicos, neurolóxicos ou psicolóxicos.

SINDROME AMNÉSICOProduce deficít global e permanente da memoria sen deterioro intelectual. Pode ser:Amnesia retrógrada Amnesia anterógradaIncapacidade para Imposibilidade de trans- Recordar o pasado ferir recordos da MCP a(minutos ou anos) MLP, aínda que esta estáLesión no Diéncefalo e atrofia intacta. do lóbulo frontal. S. Korsakof, Lesión no hipocampo ou lesión ou dieta Pobre. nos lóbulos temporais

DEMENCIAProduce deficít da memoria acompañado de declive das funcións intelectuais e deterioro cerebral.

Alzheimer: A diferencia fundamental respecto a perda de memoria e que nesta enfermidade vai asociada á perda do control executivo e memoria procedimental. HIPERMNESIA

Aumento do recordo ou recuperación de recordos esquecidos de forma súbita. Relaciónase con traumas, hipnose, febre alta ou cercanía da morte

PARAMNESIADeformación dos recordos, de forma que acontecementos que están sucedendo lémbranse como xa pasados (dejá vu) ou nos que situación xa vividas non se recoñecen máis que como situacións novidosas (jamais vú). Frecuentes nos delirios ou esquizofrenias.