Genero ikuspegia HAPO-an nola txertatu: bi adibide

Genero ikuspegia HAPO-annola txertatu: bi adibide

[email protected]

@MirenVives

mailto:[email protected]

Irungo HAPOaren adibidea

Sarrera

Bilboko HAPOaren adibidea

Etxebizitza: Irizpide eta Artikuluak

Espazio Publikoa: Irizpideak

Ekipamenduak: Irizpideak

Mugikortasuna: Irizpideak

Jarduera Ekonomikoak: Irizpideak

Genero ikuspegia HAPO-annola txertatu: bi adibide

SarreraGeneroa eta Hirigintza

Hirigintza ez da NEUTROA

SarreraGeneroa eta Hirigintza

Lan produktiboa Lan erreproduktiboa

SarreraGenero ikuspegitik landutako hirigintza

Lan produktiboaren beharrak

Lan erreproduktiboaren beharrak

Sarrera“La indiferencia es la forma más sutil de discriminación. La negación de la diferencia es una forma de opresión.”

Carlos Hernández Pezzi

Hirigintza ez da NEUTROA

Sarrera

Hiri-Antolakuntzarako Plan Orokorra

Informazio, analisi eta diagnostikoa

Aurrerapen dokumentua

Hasierako onespena

Behin-behineko onespena

Behin-betiko onespena

01234

01234

Sarrera

Hiri-Antolakuntzarako Plan Orokorra

Informazio, analisi eta diagnostikoa

Aurrerapen dokumentua

Hasierako onespena

Behin-behineko onespena

Behin-betiko onespena

Bilbo

Irun

Testuingurua

- Planak hasierako onespena jasoa (adostasun politiko zabala)

- Burbuja garaiko irizpideekin nola garatu plan bat krisi garaian

- Udal plangintza bulegotik konpromezua eta konplizitatea.

- Helburua: dokumentu eraginkorra.

Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunarekiko Irungo HAPOaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta

Egokitzapena (2013)

Irun

Irun

1 Hurbilketa

- Plangintza dokumentuan hitz bilaketa eta kontaketa.

- Jarduera ekonomikoetatik kanpo, gizartearen beharren analisiaren pisua aztertu.

mujer

ancianosniños

personas


Egokitzapena (2013)

IrunEmakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunarekiko

Irungo HAPOaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta Egokitzapena (2013)

2 Dokumentuen analisia

HAPOa posible egin duten dokumentuen azterketaz gain, mugikortasuna, jasangarritasuna eta generoarekin zerikusia zutenak ere aztertu genituen.

HAPNaren hasierako onarpena osatu duten aurreko dokumentuak:

- “Hirigintza arloko informazioa. Memoria” (2008)

- “Diagnostikoa. Memoria” (2008)

- “Plangintzaren aurrerakina. Memoria” (2008)

- “Aurrerapen bat Irunerako”

HAPN berrikusteko prozesutik kanpo daudenak:

- Hiri Mugikortasun Iraunkorrerako Plana (2010)

- Agenda 21- Txingudi: Irungo diagnostikoa eta Ekintza Plana (2006-2007)

Generoarekin loturiko dokumentuak:

- Emakumeen eta Gizonen arteko II. Berdintasun Plana 2008-2011.

- Irungo Hiri Debekatuaren Mapa (2011)

- Hiriko Erabileran dagoen Diskriminazioari eta Generoari buruzko Txostena (2011)

Aztertutako dokumentuak

Irun

3 Ondorioa

Generoa IKUSTEZINA da Irungo HAPOan

1- Datua neutroa ez delako

2- Baliorik ez duenez ez du daturik


Egokitzapena (2013)

Izena duen guztia omen da, daturik ez duena ez da.

Hiritartasuna mundu publikoaren arabera eraiki da, lan ordaindu, ikusgai eta onartuaren gainean, gizonaren ohiko esparruan, eta hor dago errotikako arazoa. Bitartean, mundu pribatua, bestearen zaintzan oinarritua, tradizionalki emakumeari dagokiona, hiritartasunetik kanpo gelditu da, ikustezin, onartu eta ordaindu gabe.

Zaida Muxí

Irun

4 Eta orduan zer?

HMIP-an egiten diren gomendioak HAPO-an jasotzen diren bezala, Genero Ikuspuntutik proposatutako artikuluak “akupuntura” erabiliz txertatu.


Egokitzapena (2013)

IrunEmakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunarekiko

Irungo HAPOaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta Egokitzapena (2013)

Irungo HAPOko artikuluetan egindako aldaketak

2.5.6. Artikulua.- Oinezkoentzako eremuen diseinuaren inguruko irizpideak

3.1.2. Artikulua.- Eraikuntza aprobetxamendua kontatzeko irizpideak

3.2.1. Artikulua.- Bizileku erabilerako lursailetan baimendutako erabilerak ezartzeko erregimen orokorra

3.3.2. Artikulua.- Etxebizitza erabilerarako lokaletan aplikatu beharrekobizigarritasun baldintzak

3.3.3. Artikulua.- Etxebizitzetan sartzeko erabilera komuneko espazio eta elementuetan aplika daitezkeen bizigarritasun baldintzak

3.3.6. Artikulua.- Garaje erabilerarako lokaletan aplika daitezkeen funtzionaltasun baldintzak

3.3.8. Artikulua.- Trasteleku erabilerarako lokaletan eska daitezkeen funtzionaltasun baldintzak

3.6. Kapitulua.- Bizileku erabilera ez duten lursailetan aplika daitezkeen eraikuntza eta erabilera baldintzak

Espazio publikoak (7 puntu)

Etxebizitza (17 puntu)

Ekipamenduak (2 artikulu, 5 puntu)

BilboBilboko HAPOaren Aurrerapenean

Genero Ikuspegia txertatzea2015

Testuingurua

- HAPOa osatzeko lehiaketako oinarrien ondorioa.

- Udalaren irizpideak egungo une ekonomikora egokituta.

- Krisi garaiko irizpideekin pertsonak helburu dituen plana garatu.



Hiru irizpide nagusiak:

1. Jarduera Ekonomikoa: “Bilbo mundu mailako ekonomi-erakargune bilakatu”

2. Jasangarritasunaren Logika: “Bilbon hirigintza jasangarria, kohesionatua eta parte-hartua”

3. Bizitza Kalitatea: “Bilbon pertsonentzat bizitza kalitatea”



Garapen Jasangarriaren 3 ardatzak

Bidezkoa izan dadin kontuan hartu behar ditu ...

- Errenta maila desberdintasunak- Denboraren erabilera desberdinak

Bizigarria izan dadin izan behar du ...

- Segurua- Irisgarria- Hurbila- Anitza- Konplexua



Irizpideak

Etxebizitza

Jarduera Ekonomikoak

Mugikortasun eta Irisgarritasuna

Espazio Publikoa

Ekipamenduak

Aipagarriena:Berdintasun Legearen eragina begibistan jarri izana Bilboko Udaleko zerbitzu juridikoan.

Más solas que nuncaLa pobreza infantil en familias monomarentales

Etxebizitza

1Alokairuan etxebizitza edukitzeko aukera. Alokairuak (babestua bada hobe) malgutasuna eskaintzen du:

- familia unitate ezberdinentzat- bizitzako fase ezberdinetan

2Etxebizitza hutsen zenbaketa. Mobilizazio programen lehen pauso gisa, auzoetan dentsitate egokiak lortzeko bide bihur daiteke.

IrizpideakEtxebizitza eskuratzeko orduan

Etxebizitza

3Etxebizitza tipologia ezberdinak eraikitzeko aukera. Erabilera bateragarriekin malgutasuna eskaintzen badu kontziliazioan lagun dezake.

4Etxebizitza zaharren birgaitzean erraztasunak ematea, irisgarritasun, isolamendu eta bizigarritasuna bermatuz.Irudia: Eva Kail, Global Summit of Women

IrizpideakEtxebizitza eskuratzeko orduan

Etxebizitza

1Espazio amankomunen segurtasuna bermatu

- Atarietan ezkutalekuak ekidinez.

- Paramentuen gardentasuna ikusgaitasuna bermatzeko erabiliz.

- Igogailu eta eskailerara sarbide zuzena ezarriz.

- Garajeetan oinezkoentzat ibilbideak zehaztuz, argizteria egokiarekin.

IrizpideakEtxebizitza eraikinen diseinuan

Etxebizitza

2Pertsonen arteko harremanak sustatu

- Kanpo-espazio publiko eta barne-espazio pribatuen artean, komunitatea indartzeko tarteko espazioak sortuz.

- Espazio amankomun zabal eta argitsuak eraikiz.


Etxebizitza

3Komunitate-erabilerarako guneak sortu, haur-kotxe, bizikleta edo scooterrak gordetzeko atariarekin lotutako lokalak, adibidez.


EtxebizitzaSegurtasunari dagozkionak

3.3.3. Artikulua.- ETXEBIZITZETAN SARTZEKO ERABILERA KOMUNEKO ESPAZIO ETA ELEMENTUETAN APLIKA DAITEZKEEN BIZIGARRITASUN BALDINTZAK

1.- Etxebizitza eraikinetako atarien, eskaileren eta erabilera komuneko eremuen diseinua, Euskal Autonomi Erkidegoan indarrean dauden Babes Ofizialeko Etxebizitzen Diseinurako Ordenantzek, “Eraikinari eskatu beharreko baldintzak” atalean (edo antzeko tituluan) eta Irisgarritasun Legean xedaturikoaren arabera definituko da.

2.- Atariak kanpoaldea ikusteko moduan diseinatuko dira, paramentu gardenak jarrita.

3.- Beheko solairuan, eskailera tranpala eta igogailua atariko sarreratik ikusteko moduan egokituko dira, eta ez da inolako zokorik egongo sartzeko atearen eta elementu horien artean.

3.3.6. Artikulua.- GARAJE ERABILERARAKO LOKALETAN APLIKA DAITEZKEEN FUNTZIONALTASUN BALDINTZAK

1.- Etxebizitza eraikinetako garaje erabilerarako lokalen diseinua, Euskal Autonomi Erkidegoan indarrean dauden Babes Ofizialeko Etxebizitzen Diseinurako Ordenantzek, “Garajeei eskatu beharreko baldintzak” atalean (edo antzeko tituluan) eta Irisgarritasun Legean xedaturikoaren arabera definituko da.

Artikuluak (Irun)Etxebizitza eraikinen diseinuan

EtxebizitzaBizilagunentzat lokala beheko solairuan Artikuluak (Irun)

Etxebizitza eraikinen diseinuan

3.2.1. Artikulua.- BIZILEKU ERABILERAKO LURSAILETAN BAIMENDUTAKO ERABILERAK EZARTZEKO ERREGIMEN OROKORRA

(...)

6.- Higitzen laguntzeko ibilgailuak gordetzeko lokal hornidura.

Irungo HAPNaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta Egokitzapena Emakumeen eta Gizonen Berdintasunari dagokionez dokumentuan oinarrituta, Plan Nagusi honen arabera eraikitako etxebizitza eraikin berri orok izango du beheko solairuan lokal bat higitzen laguntzeko ibilgailuak bertan gordetzeko, esate baterako, haur-kotxeak, erosketak eramateko orgatxoak, aulki gurpildun motordunak edo antzeko elementuak.

Lokal horretarako hornidura 1,5 m2 izango da etxebizitza bakoitzeko, eta 12 m2 gutxienez, bertan 2 metro diametroko zirkulua egiteko moduan eta 1,20 metroko altuerarekin gutxienez. Ahal izanez gero, beheko solairuan egongo da eta sarrera zuzena izango du ataritik.

Etxebizitza

1Neutraltasuna

Etxebizitzen diseinuak errealitatea gero eta gutxiago isladatzen duen hierarkia erakusten du.

- Erabilera zehatzetarako prestatutako espazioak ekidin

- Azalera eta ezaugarriak berdindu

- “Logela nagusia”ren kontzeptua

- Bainugela pribatuak

IrizpideakEtxebizitzen diseinuan

Irudia: Recomanacions per a un habitatge no jeràrquic ni androcèntric, Zaida Muxí

http://www20.gencat.cat/docs/icdones/02%20Serveis/Documents/Arxius/pub_eines13.pdf

Etxebizitza

2Etxebizitza = lan lekua

Lan ordaindugabea eta ikustezina erraztu eta duin bihurtu.

- Sukaldea = lan leku

- gutxieneko baldintzak

- lan partekaturako baldintzak

- Sukalde-jangela-egongela: atsedenerako eskubidea.

Atseden lekua

Lan lekua

Laneko Segurtasun eta Osasun neurriak bete beharko ditu


Etxebizitza

2Etxebizitza = lan lekua

- Kanpo-espazio propio eta duina.

- Pasiloei erabilera anitzak.

- Biltegi guneak logeletatik kanpo ere.

- Komunen diseinua eta menpekotasuna duten pertsonak

- Zaborren kudeaketa.Irudia: Recomanacions per a un habitatge no jeràrquic ni androcèntric, Zaida Muxí


http://www20.gencat.cat/docs/icdones/02%20Serveis/Documents/Arxius/pub_eines13.pdf

EtxebizitzaKanpo-espazio bat edukitzeko eskubidea

3.1.2.1. Artikulua.- Espazio konputagarriak

(...)

- 5,00 m2-ko azaleratik gora duten balkoiak, terrazak eta eguterak, Irungo HAPNaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta Egokitzapena Emakumeeneta Gizonen Berdintasunari dagokionez dokumentuan oinarrituta.

3.1.2.2. Artikulua.- Espazio konputaezinak

(...)

- 5,00 m2-ko azalera arteko balkoiak, terrazak eta eguterak. Eraikuntza berriko etxebizitzei eska dakiekeen gutxienekotzat hartuko da kanpoko azalera hori, beste arau batzuekiko kontraesanean egon daitezkeen kasu jakin batzuetan izan ezik, horiek behar bezala justifikatzen direnean dagokion udal bulego teknikoaren iritziz.

Artikuluak (Irun)Etxebizitzen diseinuan

EtxebizitzaKanpo-espazio bat edukitzeko eskubidea

3.1.2.3. Artikulua. Etxebizitzari erants dakizkiokeen kanpo espazioak.

(...), 5 m2-tik gorako balkoi, terraza edo eguteraren bat duten etxebizitzetan aukera emango da azalera horren zati bat etxebizitzari eransteko, baldin eta:

- Gutxienez 5 m2-ko kanpo azalera ziurtatzen bada.

- Orientazio hoberena duen balkoia kanpoko gisa mantentzen bada, bat baino gehiago baldin badaude.

- Arkitektura tratamendu unitario eta egokia bermatzen bada jarduten den fatxadetan, 3.4.1. Artikuluaren “Homogeneotasuna eraikuntzen kanpo tratamenduan” arabera.

- Eskumena duen udal bulego teknikoaren irizpidearen arabera aplikatuko da artikulu hau kasu zehatz bakoitzean.


EtxebizitzaSukaldea bereiztu ahal izatea

3.3.2. Artikulua.- ETXEBIZITZA ERABILERARAKO LOKALETAN APLIKATU BEHARREKO BIZIGARRITASUN BALDINTZAK

1.- Etxebizitza erabilerarako lokaletan aplikatu beharreko bizigarritasun baldintzak, Euskal Autonomi Erkidegoan indarrean dauden B.O.E. Diseinurako Ordenantzek, “Etxebizitzei eskatu beharreko baldintzak” atalean (edo antzeko tituluan) finkatutakoak izango dira programa, gutxieneko neurri, antolakuntza funtzional, argiteria baldintza eta osasungarritasunari dagokienean. Azalera gorenak ez dira aplikagarriak.

2.- Logela bat baino gehiagoko etxebizitzetan, pieza bakarra izan daiteke egongela-jangela-sukaldea, baldin eta, pieza horiek banaka hartuta, bakoitzak aireztapen eta argiztapen osagarria baditu kanpotik modu independentean, eta duen banaketagatik, sukaldea gainerakotik bereiz daitekeela ziurtatzen bada.

Logela bakarreko etxebizitzetan bakarrik onartuko da esparru bereiztezin bakarra izatea.


EtxebizitzaBiltegirako bolumen bermatua


3.- Banaketa planoetan berariaz aipatuta, biltegi gisa erabiltzeko espazio bat edo batzuk ziurtatuko dira honako gutxieneko balio hauekin:

Logela bateko etxebizitza 2 modulu

Bi logelako etxebizitza 3 modulu

Hiru logelako etxebizitza 4 modulu

Modulu batek 0,63 m3-ko bolumena hartzen du (0,5 metroko aurrealdea, 2,10 metroko altuera eta 0,6 metroko sakonera duen armairu bati dagokiona). Sakonera 0,35 metrokoa izango da gutxienez eta 0,65 metrokoa gehienez. Modulu 1 gehituko da beste logela bakoitzeko.

Biltegi gisa erabiltzeko gune horiek sarreran, igarobideetan edo egoteko lekuetan egongo dira eta zatitu ahal izango dira, modulu bateko gutxieneko zatiezina betetzen bada.


EtxebizitzaSukaldea lan leku egokia


4.- Sukaldeen banaketari dagokionean BOEen araudian jasotako zehaztapenez gainera, 1:20 banaketa planoetan berariaz aipatuta, honako alderdi hauek bermatuko dira:

- 0,25 m3-ko biltegi bolumen zatiezina (0.6x0.6x0.7metrori dagokiona), 0,35 metroko gutxieneko neurriarekin haren erpinetako edozeinetan neurtua eta 1,40 metroko altueraren azpitik.

- Lan azalera finkoak, honako baldintza hauek beteko dituztenak:

- Gutxieneko guztizko azalera: 0,72 m2 (1,20 metroko aurrealdeari eta 0,60 metroko hondoari dagokiona)

- Gutxieneko azalera jarraia: 0,36 m2 (0,60 metroko aurrealdeari eta 0,60 metroko hondoari dagokiona)

- Lan planoaren kota 0,85 m eta 0,95 m artean.

- Gutxieneko altuera librea lan planoaren gainean: 0,50 m.


BOEen araudia betetzeak, adibidez, eskegitokiek etxebizitzako geletako argiztapena oztopatzea eragozten du.

Espazio Publikoa

1Pertsona hiriaren neurri

Espazio publikoa oinezkoengan pentsatuta eraikitzeak erabiltzaile ororen bizitza kalitatearen hobekuntza dakar.

2Irisgarritasun minimoak gainditu

Irisgarritasun unibertsala sustatu eta espazio publikoaren ergonomia hobetu, estandarrak gaindituz.

Irizpideak

Espazio Publikoa

3Espazio publikoa ekipamenduekin lotu

Tarteko espazioak eraiki erabilpena hobetu eta zabaltzeko moduan.

4Natura espazio publikoan

Klima eta metereologi aldagaiak kontuan hartu diseinatzeko garaian. Naturaren presentzia hobetu.

Irizpideak

Espazio Publikoa

5Erabilpen anitza sustatu

Espazio publiko berean gauza ezberdinak gertatzea eragin, adin, jatorri, genero ezberdinak kontutan hartuz.

6Segurtasuna eta babesa

Ezinbestekoa da espazio publikoa segurua izatea trafikoarekiko edo eta kutsadurarekiko.

Irizpideak

Ekipamenduak

1Erabilpen anitza sustatu

Erabilera bakarrak ekidin. Ordutegiak zabaldu eta ekipamenduaren baliabideak optimizatu.

2Zaintza kontuan hartu

Zaintza eta kontziliazioa ekipamenduaren erabilpenetan txertatu.

Irizpideak

Ekipamenduak

3Erabilera osagarriak

Adibidez, ekipamenduetako komunak publiko gisa erabili, sarbidea moldatuz.

4Espazio publikoarekiko harremana

Tarteko espazioen sortu ekipamenduen erabilera sustatzeko.

Irizpideak

Ekipamenduak

5Ekipamenduetara ibilbidea erraztu

Ekipamenduetara oinez ibiltzea bultzatu, ibilbideak aztertuz eta hobetuz (irisgarritasun, segurtasun, semaforizazio, argiztapen,... baldintzak)

6Ikastetxe inguruak hobetu

Oso ordutegi zehatzetan jende asko biltzen denez, segurtasuna bermatu.

Irizpideak

Mugikortasuna

1Garraio publikoarekiko

Sistema oso eta osatu bat bermatu, koordinatua, ordutegi zabalarekin, erosoa eta eraginkorra.

2Oinezko ibilbideekiko

Auzoek protagonismoa duten hiriak sortu, hurbilak, dentsitate nahikoa dutenak. Oinezkoaren neurrira.

Irizpideak


1Hiri konplexua

Erabilera eta funtzio bateragarriak nahasten diren hiria sortzea. Kontziliazioan eta eguneroko bizitzan lagunduko duena.

2Mugikortasun jasangarriarekin lotu

Garraio publikoaren erabilera ahalbidetu zonalde eta ordutegi ezberdinetan.

Irizpideak


3Auzoko ekonomia suspertu

Auzo ekonomiak gizartean eragin positiboa du. Bizitza kalitatea hobetzen du. Ekipamenduarekin parekatu.

4Gune monofuntzionalak ekidin

Funtzioa edozein dela (komertzioa, industria, teknologi parkea) nahasketa ezinbestekoa da.

Irizpideak

[email protected]

@MirenVives

mailto:[email protected]

Presentations & Public Speaking

Genero ikuspegia HAPO-an nola txertatu: bi adibide