ESPRESIONISMOA

Errepasoa

Sarrera

• Espresionismo izenak erreferentzia egiten dio XX.mendeko Alemaniako arteari.

• Europar mugimendu honek bi adar izan zituen:– Frantziako taldea, Fauvismoaren garapenean oinarriturik

– Alemaniako taldeak bidea prestatu zuen Der Blaue Reiter-rerako.

Filosofia

• Izenak inpresionismoaren oposizioan dago.

• Espresionismoa barrutik kanporako mugimendu bat da.

• Honen jarrera agresiboa izan daiteke.

• Mugimendu honek badauka zerbait komunean inpresionismoarekin:

– biak errealistak dira

– biek eskatzen duten artistaren konpromisoa errealitateko arazoarekin.

• Espresionistak haien gizartean sartuak daude, ez dira saiatzen horretatik ihes egiten.

Historia

• Lehen Alemaniar espresionismoa 1905ean jaio zen Die Brüke mugimenduarekin, tradizio figuratiboarekin erlazionatuta dagoela.

• Artistek mundua giza izakien baldintza esistentzial sakona bezala ulertzen zuten: – Errealitatea kaptatzeko desioa

– Errealitatearen posesioa izatek angustia.

Die Brücke

• Die Brücke artisten komunitate sendo bat zen, programa idatzi batekin.

• Taldeko kideak dira:– Kirchner,

– Nolde,

– Schiele,

– Kokoschka.

• Garai hartako Alemaniako egoera iluna zen, eragin artistiko desberdinez.

• Die Brücke-k elementu iraultzailea gehitzea proposatu zuen inpresionismoaren aurka jartzeko.

Die Brücke

• Ezaugarriak:– Errealitatea sortzen duen errealismo bat da;

– Ezer ezetik hasten dira, bakarrik artistaren ideiengandik;

– Materiak artistengan eragina dauka;

– Gaietan eguneroko eszenak daude (kaleak, jendea kafetegietan);

– Lanak gogor xamarrak dira.

Die Brücke

• Haien iritzian teknika ezin da asmatu, lana besterik ez da.

• Grafikoen kontrola garrantzitsua da, bereziki xilografia, honetan egindako lana biolentoa eta amaiera irregularrarekin izan daitekeelako.

• Teknika:– pintura dentsoa da, kolorez beteta, mantxa eta tonalitateen

faltarekin;

– prozesua emaitza baino garrantzitsuagoa da.

Die Brücke

• Artistak zuzenean egiten du lan irudian eta koloreak aukeratzen ditu haren umorearen arabera.

• Deformazioak arruntak dira eta batzuetan erasotzaileak izan daitezke.

• Kultura primitiboen lanetan aurkitzen dute inspirazioa.

• Ez dute edertasuneko kontzeptu bat, haientzat dena aldatzen da itsusia, deformea izateko: itsusiaren poetika da.

Die Brücke• Artista espresionistek uko egiten diote burges izateari eta talde

hau kritikatzen dute.

• Haien iritzian, izaera sorkuntza propioa da eta lan industrialaren oposizioan dago, azken honek humanizaziorik gabeko gizarte bat sortzen duelako.

• Sexuaren gaiarekin obsesionatuak daude gizon eta emakumeen erlazioa gizarteko oinarria delako.

• Gizarteak honelakoa da– deformatzen du,

– perbertsoa da,

– negatiboa da,

– alienatzen du.

Der Blaue Reiter• Die Brücke 1913an desegin zen Der Blaue Reiter taldeak haren

ikerketekin hasi zenean, jarrera ez horren konprometituko batekin.

• Talde honetako kideak dira:– Beckmann,

– Dix,

– Grosz,

– Marc,

– Macke,

– Kandinsky,

– Klee.

• Ez dute programa definitu bat eta haien norabidea espiritualagoa da.

Der Blaue Reiter

• Haien helburua nazioarteko erakusketak koordinatzean datza haien idazkera polemikoak indartzeko.

• Talde honetako artisten ideiak ez dira iraultzaileak baina klasizismoaren aurkakoak dira.

• Matisse-ren eragina dute, eta baita ekialdeko artekoa eta baita musikarena.

• Sinboloak gauza arruntetara mugatzen dira, komunikazio estetikoa nagusitzen den bitartean.

Der Blaue Reiter

• Mugimenduko ezaugarriak dira:– kolorearen eta honen esanahiaren garrantzia;

– primitibismoa;

– inprobisazioa;

– lerro eta forma desberdinen inklusioa: • bihurguneak,

• zigzag-ak,

• mantxak;

– artea komunikazio bezala ulertzen da.