Zer da software librea?

≠• Softwarea (aplikazioak, sistema eragileak,

jokuak) + askatasuna doakutasuna

• Aplikazio doako asko ez dira software librea• Software libre guztia ez da doakoa

Askatasuna• 0. Nolanahi aplikazioa erabiltzeko askatasuna

• 1. Aplikazioaren funtzionamendua aztertzeko eta edonoren beharretara moldatzeko askatasuna.

• 2. Kopiak egiteko eta banatzeko aukera mugarik gabe.

• 3. Aplikazioa edonork aldatzeko, hobetzeko eta berriz banatzeko askatasuna.

• Iturburu kodea eskuragarri egon behar da honetarako.

Software librea vs sukaldaritza librea

• Sukaldaritza pribatiboarekin tarta hutsa eskuratzen duzu.

• Sukaldaritza librearekin tarta goxo goxoa eta errezeta eskuratzen duzu.

• Tarta librea, nahi duzun bezala banatu ahal duzu.

• Gainera, tarta zein errezeta kopiatzeko aukera duzu nahi duzunean.

• Sukaldatzen badakizu errezeta aldatu ahal duzu nahi duzun bezala.

• Errezeta hobetzen baduzu, partekatzeko eskubidea duzu.

Software librea vs jakintza librea• Jakintza librea gizartea eta historiaren jokaera izan da.

• Aurreko belaunaldiek ez baligute erakutsi sua nola pizten den, oraindik sua asmatzen ibiliko ginateke.

• Jakintza librea beharrezkoa da gizarteak aurrera egiteko eta jakintza kolektiboa garatzen eta handitzen joateko.

• Ez da zilegia babestea eta pribatizatzea jakintza, azkenean aurreko belaunaldiek utzitako jakintza librean oinarritzen denean.

• Gizarteari eta gizadiari zor zaio asmatu ahal den jakintza berria, gizarteak eta gizadiak eskainitako jakintza libreetan oinarritzen delako.

• Azkenean kotxea asmatzeko, gurpila asmatu behar zuten aurreko belunaldikoek.

Software librearen abantailak• Ona, ederra, merkea .... eta askea da.

• Eta gainera euskaraz.

• Seguruagoa da -> Iturburu kodea irekia denez, munduko garatzaile guztiek baieztatu ahal dute ez duela egiten esaten ez duen zerbait.

• Askotan doakoa da.

• Ikerkuntza bermatzen du.

• Dokumentazio asko aurkitu daiteke erabiltzen ikasteko.

• Euskaraz egoten da eta bestela euskarara itzul daiteke erraz gehienetan.

• Moldatu daiteke beharretara (programatzen badakizu).

Software librea erabiltzen hasteko• Software librea erabiltzen hasteko ez da

sistema eragileaz aldatu behar.• MS Windows edo Mac Os X ez dira sistema

libreak baina erabili ahal dira aplikazio libreak.• Software librearekin hasteko, ohiturak eta

sistema eragilea aldatu gabe, aplikazio libreak erabiltzen hastea da onena.

Aplikazio libreak• Firefox: Internet nabigatzailea (http://www.mozilla.com/eu/firefox/).

• Thunderbird: Posta elektronikoa kudeatzeko (http://www.mozillamessaging.com/eu/thunderbird/).

• Open Office (http://eu.openoffice.org/) eta Libre Office (http://www.libreoffice.org/): Bulegotika suitak dira, idazteko, kalkulu orriak edo aurkezpenak egiteko.

• Gimp: Irudiak aldatzeko (http://www.gimp.org/)

• Pidgin: Berehalako mezularitza aplikazioa (http://www.pidgin.im/)

• Blender: 3D diseinua egiteko (http://www.blender.org/)

• Irakaskuntzarako aplikazioak: GeoGebra, Celestia, FisikaLab

• Jakintza ikastolak emandako zerrenda: http://jakintza.net/software-librea/

Sistema eragile libreak• Sistema eragile libreetan ezagunena: GNU/Linux da.

• GNU/Linux banaketa ezberdinak ditu. Zapore ezberdinak.

• Ubuntu da ezagunenetarikoa (http://www.ubuntu.com/).

• Ez da teknikaria izan behar Ubuntu eta GNU/Linux instalatzeko eta erabiltzeko. Oso erraza da.

• Oso malgua da eta aplikazioak instalatu daitezke erraz eta debalde.

Software librea eta euskara

• Badaude hainbat elkarte eta pertsona software librea euskaratzen dedikatzen direnak.

• Elkarterik ospetsuenetariko eta eskarmentu askorekin Librezale da: http://www.librezale.org

Software librea eta enpresa

• Software librean ere lan egin daiteke: neurrirako aplikazioak egiten, aplikazio libreak beharretara moldatzen, mantenua, formakuntza, aholkularitza, etab.

• Euskadiko Software Libreko Enpresen Elkartea (else) http://www.esle.eu/

Ikurrak

• GNUa da software librearen ikurra.

• Tux pinguinoa: Linux-en ikurra.

Lizentziak

• Copiright <-> Copyleft• GPL: Lizentzia libre bat

Edukietan eta kulturan lizentzia libreak

• Edukiak eta kultura-artikuluak ere lizentziatu daitezke eta libreak izan daitezke: Creative Commons da sortu den lizentzia bat edukietarako. http://creativecommons.org/

• Euskaratuta dago lizentzia: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/es/legalcode.eu

Galderak ???