View
8
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
1. Aberriaren mugakABERRIA2. Agur Etxeko AndereaAGET3. Agur Euskal HerriariAGUREUSKALHERRIARI4. Agur JaunakAGURJ5. Agur XiberuaAGURX6. Agure zaharraAGURE7. Ai zer plazer(r)a (Ama) (1)8. Ai zer plazer(r)a (Ama) (2)9. Aita-semeakAITASEMEAK10. AitormenaAITORMENA11. Aitorren hizkuntz zaharraAITORRENHIZKUNTZ12. Ala kinkirrinALAKINIKIRI13. Aldapeko sagarraren adarrarenALDAPEKO14. Altzateko jaun15. Ama (Maitatua Sobera)AMA 16. Ama zer duzu nigarrez?17. Amak ezkondu ninduenAMAKEZKONDU
18. Amerikara noa19. Amnistiaren demaAMNISTIARENDEMA20. Amodioa zoin den zoroaAMODIOAZOROA21. Anttoni eta AnttonANTTONI22. Arbola gainean (Laborari)ARBOLA23. Ardiak lerro lerroARDIAKLERRO24. Argiaren hiriaARGIARENHIRIA25. Ari naizela26. Arrantzale maitagarriARRANTZALEMAITAGARRI27. ArrantzaleakARRANTZALEAK28. Arrosako zolanARROSAKO29. Askatasun egarrizASKATASUNEGARRIZ30. AskatasuneraASKATASUNERA31. Atharratzeko gazteluko kantaATARRATZEOZAZE32. Azken agurraren negarra33. Azken dantzaAZKENDANTZAHAU34. Azken txanpa (Agur zorionak irabazleari)AGURZORIONA35. BagareBAGARE36. Baionatik BilboraBAIONATIKBILBORA
37. Bake minaBAKEMINA38. Bakearen UrtxoaBAKEARENURTXOA39. Bakezaleak GaraBAKEZALEAK40. BaldorbaBALDORBA41. Bale IhiziBALEIHIZI42. Baratze batBARATZEBAT43. Batasuna44. Bautista Bazterretxe45. BedatsianBEDATSIAN46. Begiak parrez-parrezBEGIAKPARREZ47. Behin batian LoiolanBEHINBATIANLOIOLAN48. Behin betikoBEHINBETIKO49. Bermioko portuan50. Bertso berriak51. Bi urtxoen kantaBIURTXOENKANTA52. Bizkaiza maite53. Boga-bogaBOGA54. Boneta ta txapelaBONETATXAPELA55. De Treville-en azken hitzakHERIOLATZA
56. Din dan don Eguberri onDINDANDON57. Donostiako hiru damatxo58. Donostiyako ziudadia59. Edari goxoa60. Egina (Eskurik esku)EGINA61. Egun da Santi MamiñaEGUNDASANTI62. Egunsentia63. Elizondoko partidaELIZONDOKO64. Elurra teilatuanELURRATEILATUAN65. Eki ederEKIEDER66. Eñaut BidegorrriJAKINDUKA67. Ene maitia xarmagarriaENEMAITIA68. EperraEPERRA69. Erran dut erranen et errangoERRANDUT70. ErriberaERRIBERA71. Errota zaharra72. Esperantzarik gabeko amodioaESPERANTZARIKGABEKO73. Euskal Herri nerea74. Euskal Herrian euskarazEUSKALHERRIANEUS
75. Ez, ez dut nahiEZDUTNAHI76. Forjarien kantaGAURFORJARIAK77. Furra Furra FandangoaFURRA78. Gazte naiz eta loriosGAZTENAIZLORIOS79. Gaztedi berria (Gu gira Euskadiko)AITAZEREGIN80. GaztelugatxeGAZTELUGATXE81. Gernikako ArbolaGERNIKAKOARBOLA82. Gitarra xartxo bat detGITARRA 83. Gizon gazteak ezkontzekoGIZONGAZTEAK84. Gogoaren baitan (erabaki nuen)GOGOARENBAITAN85. Goizian argi hastianGOIZIANARGI86. Goizian goiz jeikirikGOIZEANGOIZ87. Goizuetan88. Gora ta gora betiGORATAGORA89. Greziako itsasontziaGREZIAKOITSAS90. Guk euskarazGUKEUSKARAZ91. Gure bide galduak92. GuretzatGURETZAT93. HabaneraHABANERA
94. Hator Hator mutil etxeraHATORHATOR95. Haur eder baten bilaHAUREDERBATEN96. Hela hela borta hortan norbeit badaHELA97. Hemeretzi mende ta erdiHEMERETZI98. Herio latza (De Trevilleren azken hitzak)TREVILLE99. Iduzki deneanIDUZKIDENEAN100. Ikusi mendizaleakIKUSIMENDI101. Ikusi nuenian (1)102. Ikusi nuenian (2)103. Ikusten duzu goizianIKUSTENDUZU104. Ilun ikarak105. IluntzeanILUNTZEAN106. Iparragirre107. Iriyarena108. Iruñeko ferietanIRUNEKO109. Ixil Ixilik dagoIXILIXILIK110. Itsasoan urak haundi direITSASOANURAK111. Itsasoari begira112. Itsas ontzi batenITSASONTZI
113. Itsua eta sastreaITSUASASTREA114. Ituringo arotzaITURINGO115. Itzala116. Itziarren semeaITZIARREN117. Izai ederIZAIEDER118. Izarren hautsa (1)119. Izarren hautsa (2)120. Izotz-ondoko eguzki121. Jaun baruakJAUNBARUAK122. Jeiki-jeikiJEIKI123. Joseba ElosegiJOSEBAELOSEGI124. Juana Bixenta Olabe125. Kantatuaz, kantatuaz126. Kantatutzera noa xelebrekeriak127. Kantore berriKANTORE128. Kantu jira kantuen bidez129. Kantuz SORTUKANTUZSORTU130. Kaseta huntanKASETAHUNTAN131. Kaskazurik bere buruari
132. KattalinKATTALIN133. KontrapasKONTRAPAS134. Kontxesiri135. KupelaKUPELA136. Langile baten semea137. Lau haizetara138. Lau teilatuLAUTEILATU139. Lepoan hartu ta segi aurreraLEPOAN140. Lili bat ikusi dutLILIBAT141. Limosnatxo bat (Mutil koxkor bat)MUTILKOXKOR142. LoretxoaLORETXOA143. Loriak udanLORIAKUDAN144. Lürralde zilarra145. Maitasun aroak146. Maitasunez hil147. Maitatua sobera (Ama) MAITATUASOBERA148. Maite zaitutMAITEZAITUT149. Maitiak galde egin zautanMAITEAKGALDEGIN150. Maria Solt eta KasteroMARIASOLT
151. Maritxu nora zoaz?MARITXUNORA152. Markesaren alabaMARKESAREN153. Martxa baten lehen notakMARTXABATEN154. MatalazMATALAZ155. Mehetegiko xakurraMEHETEGIKO156. Mendian goraMENDIANGORA157. Muñagorriren bertsoak158. Nafarroa (jota)159. Nafarroa arragoaNAFARROAARRAGOA160. Nafarroako ereserkia161. Nere herriko neskatxa maiteNEREHERRIKO162. Nere maitia jeiki ta jeiki163. Nere sentimentua164. NevadaratNEVADARAT165. Nigarrez sortu nintzenNIGARREZSORTU166. Nirekin (Emoixtaxux muxutxuek)167. Oi ama Eskual HerriOIAMA168. Oi gu hemenOIGUHEMEN169. Oi Kanta BerriOIKANTABERRI
170. Oi Pello PelloOIPELLO171. Olentzero joan zaiguOLENTZEROJOANZAIGU172. Olentzero pentsatu EguberriariOLENTZEROPENTSATU173. Olentzeroren opariaOLENTZERORENOPARIA174. Orhiko xoria175. Otxagabian176. Pasaiako herritik177. Pello Joxepe178. Pottoka mendianPOTTOKA179. Primaderako florianPRIMADERAKO180. Prima eijerraPRIMAEIJERRA181. Salamankara182. San Simon eta San JudaSANSIMON183. Saratarra naizelaSARATARRA184. Topa dagigun185. Trapu zaharrak186. Triste bizi naiz etaTRISTEBIZI187. Ttiki-ttikitikTTIKITTIKITIK188. Txatxamatxalinatxu
189. TxikiaTXIKIA190. Txori ttikia191. Txoria txori (Hegoak ebaki banizkio)HEGOAK192. Ume eder batUMEEDERBAT193. Urtxintxak oihaneanURTXINTXAK194. Xalbadorren heriotzeanXALBADORREN195. Xarmagarria ziraXARMEGARRIA196. Xorieri mintzo zenXORIERI197. Zaku berean198. Zazpiak oihal batetikZAZPIAK199. Zenbat gera?200. Zibilak esan naute201. Ziburutik SararaZIBURUTIK202. Zugana Manuela203. Zure begiek
ABERRIAREN MUGAK
Nire aberria lurra bezain zaharra da,baina ez da lurra bakarrik;
haizeak bezala inguratzen nau etalotzen, askatzen nauelarik.
Nire aberria suaren antzekoa da,beti bera, berria beti,
epeltzen nau kanpoan hotz dagoenean,ta erretzen ere badaki.
1
Aberriaren mugak, euskararenak,gure baitan daude gehienak;
euskara zabalduaz lau haizeetarazabalago egiten gara.
2
Nire aberria harrizko herria da,hitzezkoa eta hitzekoa,
altzairuzko txakolin, ardo zurezkoaeta hondar anonimoa.
Nire aberria burdin bihurria da,oroimenean arindua;
itsas laminen baten herdoilezko kantu,etorkizunez fosildua.
3
Aberriaren mugak, euskararenak,gure baitan daude gehienak;
euskara zabalduaz lau haizeetarazabalago egiten gara.
4
AGUR ETXEKO ANDEREA
Agur etxeko-anderea,Gure diruen jabia,
Berriz ere behar dugu arnoarekin ogia,Bai eta ere, arratsian, kartekilan argia.
Kartak hiruta kartak lau,Kartak eman deraut hau
Hamahiru izan eta ezin galdu hamalau,Sakelan tudan diruekin afalduren ez naiz gaur !
5
Utzak jokua burutikPartitu gabe mundutik !
Aditzia banian, bainan jokuak adar makurtikHik nekez irabaziak ostalerrak juanen tik
Lau arrosa, lau begi,Bortz arrosa’ta bortz begi
Gizon deboxaren haurrak maiz gose edo egarri.Ate ondoan jarri eta iguzkia janari
6
AGUR EUSKAL HERRIARI
Gazte gaztetatikanherritik kanporaestranjeri aldeanpasa det denbora.Herrialde guztietantoki onak badira,baina bihotzak dio"Zoaz Euskalerrira".
Agur nere bihotzekoamatxo maitea!Laster etorriko naiz,kontsola zaitea.Jaungoikoak nahi badu
7
ni urez joatea,ama, zertarako danegar egitea?
Lur maitea uzteada negargarria.Hemen gelditzen diraama ta herria.Urez noa ikusterabai, mundu berria...oraintxe bai naizelaerrukigarria.
8
AGUR JAUNAK
Agur Jaunak Jaunak agur,agur t'erdi
Denak Jainkoak eginak girezuek eta bai gu ere.
Agur Jaunak, agur,agur t'erdi, hemen gira,
Agur Jaunak.
9
AGUR XIBERUA
1Sor leküa ützirik gazte nintzalarik
Parisen sartü nintzan kurajez beterik.Plazerez gose eta bürüan hartürik
behar nüala alagera bizibostetan geroztiknigar egiten ditXiberua zuri.
10
Agur Xiberuabazter güzietako xokorik eijerrena
agur sor lekiazuri ditit ene ametsik goxuenak.
bihotzan erditikbostetan elki deitadazüt hasperena,
zü ütziz geroztikbizi niz trixterik, abandonatürik,
ez beita herririkParis ez besterik
zü bezalakorik11
2Palazio ederretan gira alojatzen
eta segür goratik aide freska hartzen,gain behera so'ginik beitzait üdüritzen
Orhi gainen nizala agitzenbena ez dira heben
bazterrak berdatzentxoriak kantatzen.
12
Agur Xiberuabazter güzietako xokorik eijerrena
agur sor lekiazuri ditit ene ametsik goxuenak.
bihotzan erditikbostetan elki deitadazüt hasperena,
zü ütziz geroztikbizi niz trixterik, abandonatürik,
ez beita herririkParis ez besterik
zü bezalakorik13
3Ametsa, lagün nezak ni Atharratzera
ene azken egünen han iragaitera.Orhiko txoriaren kantüz behatzera
parka ditzannik egin nigarrak.
Hots, Xiberotarrakaitzinian gora
üxkaldün bandera.
14
Agur Xiberuabazter güzietako xokorik eijerrena
agur sor lekiazuri ditit ene ametsik goxuenak.
bihotzan erditikbostetan elki deitadazüt hasperena,
zü ütziz geroztikbizi niz trixterik, abandonatürik,
ez beita herririkParis ez besterik
zü bezalakorik15
16
AGURE ZAHARRA
Agure zahar batek zion bere etxe aurreangoizean goiz lantokira irteten nintzanean :
Ez al dek, gazte, ikusten gure hesola zein dan ?Desegiten ez badugu, bertan galduko gera.
Baina guztiok batera saiatu hura botatzera,usteltzen hasia dago-ta, laister eroriko da.
Hik bultza gogor hortikan, ta bultza nik hemendikan,
ikusiko dek nola, nola, laister eroriko dan.
17
Baina denbora badoa, nekea zaigu hasi,eskuak zartatu zaizkit eta indarrak utzi.
Usteltzen badago ere, karga badu oraindik,berriz arnasa hartzeko esaigun elkarrekin:
Baina guztiok batera saiatu hura botatzera,usteltzen hasia dago-ta, laister eroriko da.
Hik bultza gogor hortikan, ta bultza nik hemendikan,
ikusiko dek nola, nola, laister eroriko dan.18
Agure zaharra falta da gure etxe ondotik,haize txar batek hartu ta eraman du hemendik.
Haur batzuk ikusten ditut eta, inguraturik,aitona zaharraren kanta nahi diet erakutsi:
Baina guztiok batera saiatu hura botatzera,usteltzen hasia dago-ta, laister eroriko da.
Hik bultza gogor hortikan, ta bultza nik hemendikan,
ikusiko dek nola, nola, laister eroriko dan.19
20
AI ZER PLAZER(R)A (Ama) (1)
Ai zer plazer(r)a bost urten büriansorlekülat ützültzia!
Ene herria, etsitü nian zure berriz ikustia;aski sofritüz nik hanitxetan desir nükian hiltzia,
ezpazüntüdan hain maite üken, oi ama Eskual Herria.
Tralara lara, lara, lara....ezpazüntüdan hain maite üken, oi ama Eskual Herria.
Hanitxen gisa partitü nintzan etsaia güdükatzera;gogua bero, bihotza laxü, eta kasik alagera,
ezpeinakian orain'ordian, zer zen amaren beharra,hari pents’ eta biga-bostetan aiher zütazün nigarra.
Tralara lara, lara, lara....hari pents’ eta biga-bostetan aiher zütazün nigarra.
Erresinola kantari eijer libertatian denian,bena trixtüran higatzez dua kaloia baten barnian;
gü ere, ama, hala güntüzün tirano haien artian,zure ametsa kontsolagarri, trixtüra handienian.
21
Tralara lara, lara, lara....zure ametsa kontsolagarri, trixtüra handienian.
22
AI ZER PLAZER(R)A (Ama) (2)
Ai zer plazer(r)a bost urten büriansorlekülat ützültzia!
Ene herria, etsitü nian zure berriz ikustia;aski sofritüz nik hanitxetan desir nükian hiltzia,
ezpazüntüdan hain maite üken, oi ama Eskual Herria.
Hanitxen gisa partitü nintzan etsaia güdükatzera;gogua bero, bihotza laxü, eta kasik alagera,
ezpeinakian orain'ordian, zer zen amaren beharra,hari pents’ eta biga-bostetan aiher zütazün nigarra.
Erresinola kantari eijer libertatian denian,bena trixtüran higatzez dua kaloia baten barnian;
gü ere, ama, hala güntüzün tirano haien artian,zure ametsa kontsolagarri, trixtüra handienian.
23
bisbis
bisbis
bisbis
24
AITA-SEMEAK
Aita-semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan. (2)
Berriz ikusi beharko dugubehi gizena auzoan,
berriro ere ez da faltakotrapu zaharrik kakoan.
Aita-semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan. (2)
25
Eta lapurrek ohostu duteguk gendukana etxean,
eta gu gaude erdi biluzikbeti inoren menpean.
Aita-semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan. (2)
26
Geurea dugu erru guztia,geurea dugu osoan,
ez inori, ba, errua botaEuskal Herria hiltzean.
Aita-semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan.
27
Baina gaztea naiz eta daukatetorkizuna eskuan,
ez zaigu hilko Euskal Herriani bizi naizen artean.
Aita-semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan.
28
AITORMENA
Ez dira betiko garai onenakazken finean gizaki hutsak garabarearen ostean dator ekaitzaudaberri berririk ez guretzat.Denborak aurrera etengabianta orain ezin eutsi izan ginana
rutinaren morroiak bihurtu garalaztana lehen baino lehen aska gaitezan
29
Ohartu gabe arrunt bilakatutaohartu gabe heldu gara mugara
mundua jausi zaigu gaineramaitia, lehen baino lehen aska gaitezan
ez dakigu non dagoen hoberenabila dezagun beste lekuetan
30
Bai, zin dagizut,ez dizudala inoiz gezurrik esan eta
zaude ziur ezin izango zaitudala ahaztu inoiz
aitortzen dut izan zarela enebizitzaren onena,
baina orain, maitia, lehen baino lehenaska gaitezan.
31
Aitorren hizkuntz zaharra
Aitorren hizkuntz zaharra nahi dugu zabaldumunduaren aurrean gizonki azaldu, baldin gure zainetan odolik badugu
euskaldunak euskaraz hitz egin behar degu.
Lendabiziko hitza haurtxo nintzaneanAmaren besoetan bular barrenean
Hitzak esan zizkidan hizketa garbianGorde euskara semetxo bihotzan erdian
32
Amatxok esan zidan heriotz aurreanAgur semetxo laztan laster naiz lurpeanEuskaraz otoitz egin neure lur gainean
Euskara entzun nai dut nik bai zorionean
Gora euskara maitea zoragarrienaeuskalduen artean maitagarriena.
Munduan sortu zanik hikuntzik zaharrena,gora ta gora euskaldunak eta gure euskara.
33
Zein hizkuntza ederra euskara guriainun ez det aurkitzen beste bat hobia
usai goxondun hizkuntz txukun ta argia,biraorikan ez duan hizketa garbia
34
ALA KINKIRRIN
Erran dut, erranen ta errango,ez naiz ixilik egongo,
plaza huntako dama gazteakez dira monja sartuko.
Ala kinkiri, ala kunkuru,ala kinkiri kunkuru kanta,ala kinkiri kunkuru kanta
Gu bezalakoak dira denak.
35
Erran dut, erranen ta errango,ez naiz ixilik egongo,
plaza huntako gizon gazteakez dira fraile sartuko
Ala kinkirri, ala kunkurru,ala kinkirri kunkurru kanta,ala kinkirri kunkurru kantaGu bezalakoak dira denak.
36
Erran dut, erranen ta errango,ez naiz ixilik egongo,
plaza huntako gazte guziakezkontzan dira sartuko
Ala kinkirri, ala kunkurru,ala kinkirri kunkurru kanta,ala kinkirri kunkurru kantaGu bezalakoak dira denak.
37
ALDAPEKO
Aldapeko sagarrarenadarraren puntanpuntaren puntan
txoria zegoen kantari.
Xiru-liruli, xiru-liruli,nork dantzatuko ote du
soinutxo hori ?
38
ALTZATEKO JAUN
Altzateko jaun, hor zaude nunbaitzure lurrera itzultzeko zai.
Gure izatearen testigu zuzenamakurtu gabeko zuhaitz lerdena
desertuko haizeak legortu ez zuen loreaitsasoaren kolorea, hor zaude zu.
Hamasei salbe ta hamalau kredo erderaz entzunagatikbazenekizun hori ez zela sekulan guretzat egin.Urrezko dukat eta diruak ez dira engainu txarra
bazter batera apartatzeko lehengo sinismen zaharra.
Merkatarien aldamenera amildegian goitik beheraoharkabean eroriko gera;
baina guztiok jakin dezagun bidea nundik dijoan,Altzateko jaun, hor zaude zu.
Bide batetik okertu gabe esan dezagun bertsuaixil-ixilik kanta dezagun euskaldunen sekretua:
herri zahar baten oharpen haiek nora ditugun galduak,zenbat itxura alda lezazken eguna hil zuen gauak.
Bidasoaren ezker-eskubi, udaberrian lore gorriakixilikako ur izkutua:
mendetan zehar kantu leguna, noizpait latinez lurperatua,laister berpiztu behar duguna.
Hamasei salbe ta hamalau kredo erderaz entzunagatik39
bazenekizun hori ez zela sekulan guretzat egin.
Urrezko dukat eta diruak ez dira engainu txarrabazter batera apartatzeko lehengo sinismen zaharra
Urrezko dukat eta diruak ez dira engainu txarrabazter batera apartatzeko lehengo sinismen zaharra
Larrun gainean sorginen dantzak nabaitzen ditut arratsaldean,lurrak badaki kontu hoien berri eta hor dago ixil-ixilik.
Altzateko jaun, hor zaude nunbait zure lurrera itzultzeko zai...
40
AMA ZER DUZU NIGARREZ
Ama zer duzu nigarrez,matelak bustirik urez,ala duzu goiz ihintzez ?
Argia hastianlilien artian,
zintzabilenianbaratze aldian.
41
Oi jeiki zira goizerikhaur maitia zerengatik ?Aita ez da jin oraindik.
Ikusi nahianaitatto bidian,izan niz goizianbaratze aldian.
42
Bidia da luze-luzehan bakarrik dabil haizeamak bihotza du leize.
Aita gau guziangudari mendian,ama dagonian
baratze aldian.
43
AMAK EZKONDU NINDUEN
1Amak ezkondu ninduen
hamabost urtekin,hamabost urtekin.Senarrak bazituenlaurogei berakin
ai, oi, ai, neskatila gazteaagure zaharrakinagure zaharrakin.
44
2Ama zertarako det nik
agure zahar hori,agure zahar hori ?Hartu ta leihotikanjaurti behar det nik
ai, oi, ai, neure leihotikanjaurti behar det nik,jaurti behar det nik.
45
3Neska hago ixilikan,aberatsa den hori,aberatsa den hori.
Pazientziz pasa itzanurte bat edo bi ;
hori hilez keroztikanbiziko haiz ongibiziko haiz ongi.
46
4Deaabruak daramala
interesatua,interesatua.
Ha baino nahiago’ut niknere gustukoa,
ai, oi, ai, hogei bat urtekogazte loretsuagazte loretsua.
47
AMERIKARA NOA
Amerikara noa nere borondatez,hemen baino hobeto izateko ustez;aspertua bai nago hemengo izatez,adios aita eta ama ondo bizi bitez.
Lehenaago ere seme bat badit Amerikan,orain dela sei uurte joanaa hemendikan;
baldin topatzen baadek haren biderikan,esan hakiok aita bizi dala oraindikan.
48
Kafiia hartutzen det eguniian bi aldiz,baaita pasiatu ere nik naahi ainaa zaldiz;
jan edanaren faltik ez, oosasuna berriz...aita bizimodu hau Donostian izan balitz.
49
AMNISTIAREN DEMA
Amnistiaren alde, zigortuen alde,gu ere haiekin bat, zigorpean gaude.
Ez dugu izaterik aske haiek gabeHaiekin askatuko baigara gu ere.
Amnistiaren dema garaipen egunalortzen ari garena lortuko duguna
50
Amnistiaren demak bakea du izareta askatasuna oinarrizko indarherri dena abian hego eta ipar
gaur borroka dugu ta garaipena bihar
Amnistiaren dema garaipen egunalortzen ari garena lortuko duguna
51
Zaudete ziur haiek Ez dute etsikoez ditugu guk ere horrela utziko
Denak noizbait etxean zutik eta tinkoegon ziur lortuko dugula betiko
Amnistiaren dema garaipen egunalortzen ari garena lortuko duguna
52
AMODIOA ZOIN DEN ZOROA
Amodioa zoin den zoroamundu guziak badaki.
Nik maiteño bat izaki etabeste batek eramaki,
Jainko maiteak gerta dezalaenekin baino hobeki.
53
Azken bestetan egin nituenizarraren ezagutzak
denen artetik ageri zirenharen begi urdin-beltzak
irri polit bat egin baitzautan,piztu zauztan esperantzak.
54
Geroztik ere mintzatu gira,eia nahi ninduenez...
Harek bietan baietz erranik,pentsa kontentu nintzanez!Ez nuen uste haren agintza
betea zela gezurrez.
55
Orai bihotza urtua daukatgatza urean bezala
izar onaren argien ordain izigarriko itzala
ohoin txar batek hartu daut etanola naiteke kontsola
56
ANTTONI ETA ANTTON
Anttoni, Anttonizure atean nago ni.
Ai, Antton, ai, Anttonate ondoan hor konpon
57
Hormatxoriak negu gorrian ez du atsegin elurra ;
zerua goibel, kabia hotza, ta janari gabe lurra
Ai, maite, nere bihotzak duan zure hotzaren bildurra
Biontzat kabi bat berotzeko bilduko nuke egurra.
58
Anttoni, Anttoni !zure atean nago ni.
Ai, Antton, ai, Antton !ate ondoan hor konpon !
59
Enarak ez du behin egindako kabirik inoiz aldatzen ;
urtero beti kabi haretan umeak ditu bazkatzen
Baina zu, Antton, enara txarra zaitut neretzat bilatzen
jai bakoitzean neska berria ikusten zaitut maitatzen.
60
Anttoni, Anttoni !zure atean nago ni.
Ai, Antton, ai, Antton !ate ondoan hor konpon !
61
Enarak ere bere kabia galduta badu ikusten,
biderik gabe, haruntz ta honuntz, kabitik du aldegiten.
Egarri dagon nere bihotza zuk eman ezik edatenberriro ere ibiliko da
gogorik gabe nunbaiten.
62
Anttoni, Anttoni !zure atean nago ni.
Ai, Antton, ai, Antton !ate ondoan hor konpon !
63
Zure bihotza egarri dala, esan didazu bertsotan ;neronek ere ikasia det arrazoi dezula hortan ;
zu beti zabiltz edari bila, ikusi zaitut askotan,
baina neurriz gain egarri hori itotzen dezu ardotan.
64
Anttoni, Anttoni, kalabaza zale ez naiz ni. Ai, Antton ; ai, Antton, haize preskuari gabon
65
ARBOLA GAINEAN (LABORARI)
Arbola gainean xoria da kantatzenKantatzen da eta bazterrak inarrosten
Inarrosi eta hostoa da erortzenEuskal bihootza da bilaiz egoiten.
Bilaizi ondoan han dira errabianXiloka beltzian handik elki nahianHandik elki eta kantatzerat abianLagun zonbait bidian ikusiko agian.
66
Laaaa, lara, lara, lara...
Goiz argi eder bat beti jeikitzen nunbaitNunbait jeiki eta zorionean zonbait
Bizi hobeago denek dukete gogoBainan bakaarrik ezin egin asmo.
Haur baten sortzeko sofritze beharrezkoBizi hobetzeko legeen bihurtzeko
Nor da abiatzen lagun zonbaiten biltzenHerriaren salbatzen herioari kentzen.
67
Laaaa, lara, lara, lara...
Gaur Euskal Herrian zuhaina da landatzenLandatzen da eta gero fruitu ekartzen
Fruitu ekar eta auzoa da kexatzenIraultzalaaria madarikatzen.
Jar giten ildoan igeri izerdianIzerdian eta lepo-zainak hegian
Besoez ta botzez, hortzez eta haginezLagun bat zorionez ikusiko dugunez.
68
Laaaa, lara, lara, lara...
La, la, la, laralalala…
69
ARDIAK LERRO LERRO: EEB... (Em)(ASTIRIA MENDIAN)
HITZAK ETA MUSIKA: M. PAGOLA
Ardiak lerro lerro mendi maldan doatziHaize firfira batek deituz gorago beti
Ibai zola erreketan denak lotan sartzen diraZoin amultsua zautan gaua jausten mendira.
La, la, la...
70
Egunaz ixil bazen gauaz pizten mendiaBelar punta bakotxak nasai dakar bizia
Gaztain ondotan kukuak joiten dauku soinuaEta izarrekilan pestan dugu zerua.
La, la, la...
71
Orroituko naiz beti Arradoiko bazterrezHorrarat so gelditu bainaiz maiz bi begiezBaina orain ezin dut Zangorlk hor finkatuBizi bihurri hunek bainau hortik urrundu.
La, la, la...
72
ARGIAREN HIRIA
Larogeitamaikaren martxoa huenniretzako hila bat miragarri
nik neuk bertan ezagutu bait nuenbihotzaren argi betegarri.
Bost egun bakarrik izan zirenargiaren hiria ikusteko
nahiko eta soberan izan nituenhalako gauzez maitemintzeko.
Bainan eskuak orain lotuak ditutarimaren nahia asetzeko,
ezinezkoa den altxorra nahi dutberandu da atzera bueltatzeko.
Gogoratzen hasten naizen guztietan73
dorre izugarri bat ikusten dutbegien malkoz dago bustia
aire ziztu batekin lehortuz.
Bidai luze bat dut orain buruangehiegi ez ote da niretzakoberanduegi bai izan daiteke
amets zahar bat orain berpizteko
74
ARI NAIZELA
Pello Errota:
Ari naizela, ari naizelahor ikusten det Txirrita,
eta zein ez da harrituko gaur,gizon hori ikusita:
dudarik gabe egina dioandregaiari bisita,
oso dotore etorri zaigubi alkandora jantzita.
Txirrita:
Hauxen da lotsa eman didanalagunartera sartuta
edozer gauza esaten deguardo tantakin poztuta;
bi alkandora ekarri ditutbat eranztia ahaztuta
Pellok bi nola jantziko ditubat besterikan ez du-ta.
75
ARRANTZALE MAITAGARRI
Arrantzale MaitagarriGogoan diat hire irriLibertatez hain egarriHautatu gure aberriArrantzale maitagarriGogoan diat hire irri.
76
Abertzale bai gudariGuretako haiz eroriSasitar ta presoeri
Laguntza nahiz ekarri.
Arrantzale MaitagarriGogoan diat hire irriLibertatez hain egarriHautatu gure aberriArrantzale maitagarriGogoan diat hire irri.
77
Tirokatu xoriariPozik hago ihiztariEz uste ken geroari
Esperantzaren iturri.
Arrantzale MaitagarriGogoan diat hire irriLibertatez hain egarriHautatu gure aberriArrantzale maitagarriGogoan diat hire irri.
78
Gertatua DidieriHautetsien NahikariLotu gaiten Borrokari
Bizi dadin Euskal Herri.
Arrantzale MaitagarriGogoan diat hire irriLibertatez hain egarriHautatu gure aberriArrantzale maitagarriGogoan diat hire irri.
79
ARRANTZALEAK
Arrantzaleak gire bai DonibandarrakItsasoa da gure ama
Ziburutarak gira bai mariñel semeGuk itsasoa dugu maite.
Gu gira gu eskual kantari tropa batIzendatu arrantzaleak
Maite dugu eskual kantuaeta arnoa gorria.
80
Arrantzaleak gire bai DonibandarrakItsasoa da gure ama
Ziburutarak gira bai mariñel semeGuk itsasoa dugu maite.
Gure arbasoak joan ziren bezalaBehar dugu abiatu
Bainan aldiz ez arrantzaratEgun behar dugu kantatu
81
Arrantzaleak gire bai DonibandarrakItsasoa da gure ama
Ziburutarak gira bai mariñel semeGuk itsasoa dugu maite.
Etorri gira zuek alegeratzeratBakearen ekartzerat
Denek bepetan kanta dezagunEz gira gu bate ilhun.
82
Arrantzaleak gire bai DonibandarrakItsasoa da gure ama
Ziburutarak gira bai mariñel semeGuk itsasoa dugu maite.
83
ARROSAKO ZOLAN
Arrosako zolan kantu zirimolan,nahiz eta telebistan ez gaituzten modan,
euskararen garra, lokarri azkarra,gau iilun honetako gure artizarra
zazpiehun langilez, sutsu ta ekilez,oraina ta geroa ez ditaizke berez,
kontzertu honen bidez, musika eztiez,euskal iizen ta izana, betikotz bat bitez
84
Kokaa ta hanburgesa, euskaldun baldresagustua galtzea ere zer dugun errexaKendu nahi digute bihotz ta bertute,
izaki klonikoaak egin nahi gaituzte
jo dezagun bada, goraki aldabamultinazional hoien herria ez gara,
bretoi ta korsikar, kanak ta okzitandarnor bedera izaiteko har dezagun indar!
85
Munduko herrien ta iirrati libreenbilgune goxoa guk dugu urtero hemen
uhainen ildoan, asmoak geroan,elkarren ezagutza daukagu gogoan
munduko erronkak, herrien borrokak,bildu gara hausteko zapalkuntzen sokak,
dantza ta irria, kantuz ilargia, gau hontan zoriontsu da Euskal Herria.
86
Askatasunera
Quale si ? Eskualduna naizD’induve si ? Mendiko gizon naiz
U to paese cumu si chjama ?Euskal Herri ene herria da
Nor zara ? Eiu so corsuNungoa zara ? Vengu d’un paisolu
Zein da zurz herriaren izena?
87
U mo paese ghje corsica.
Simu fratelliAnaiak gara
Circhemu a stradaAskatasunera
U populu corsu campa di stonde amared’ii nostr’antenati a lingua si more
L’usu nustrale di campàSenza rivolte smariscera.
88
Baita nere herrianBainan euskara beti bizi daEskualdunak izan nahi duguPresoak etxean nahi ditugu
Simu fratelliAnaiak gara
Circhemu a stradaAskatasunera
89
Ghje ora avà tutt’insemePer noi di custrui l’avvene
E di lotta senza piantasin’a l’alba di a libertà
Jeiki jeiki denak exteanOrain ibili gara bidean
Haurrek gurekin herriarentzatEskuz esku askatasunera
90
Simu fratelliAnaiak gara
Circhemu a stradaAskatasunera
Simu fratelliAnaiak gara
Circhemu a stradaAskatasunera
91
ASKATASUN EGARRIZ
92
Herria, jarri hadi zutiketsaia, dabil eta hortik
arrotza, daukagu gainetikgeure etxean.
Dena onartutzen badukberaien aldera hoa,
heure kezkak zabalduzireki zak ahoa.
Herria, jarri hadi zutiketsaia, dabil eta hortik
arrotza, daukagu gainetikgeure etxean.
Euskerarik gabeko euskadi,
93
baina zer da hori?gau eta egun etengabean
euskeraz bizi!!
Muga guztiak apurtugeure lurra geure eskuetan hartu
aberri aske bat sortueuskaldun guztien helburu. (3 aldiz)
94
ATHARRATZEKO GAZTELUKO KANTA
Ozaze Jaurgainian bi zitroin doratü,Atharratzeko Jaunak bata dü galdatü;
Üken dü arrapostü ez direla huntü,huntürik direnian, batto ükanen dü.
Portaliiala joan zite, ahizpa maitia,ingoiti horra düzü Atharratzeko Jauna,
otoi, erran izozü ni eri nizala,zazpi egün hoietan ohian nizala.
95
Klara, zuaza orai salako leihora,iparra ala hegoa denez jakitera,
iparra balinbada, goraintzi Salari,ene koorpützaren xerka, jin dadila sarri.
Ama, joanen gira oro elkarreki,etxerat jinen zira xangri handirekibihotza kargatürik, begiak bustirik,eetaa züre alaba tunban ehortzirik.
96
Ama, saldü naüzü biga bat bezala,bai eta desterratü, oi Españiala.
Aita bizi üken banü, ama zü bezalaeniindüzün ezküntüren Atharratzeko Salala.
Lara……
Aita bizi üken banü, ama zü bezalaeniindüzün ezküntüren Atharratzeko Salala.
97
AXURI BELTZA
Axuri beltza ona da bainanZuria berriz hobea
Dantzan ikasi nahi duen horrekNere oinetara begira
Zertan ari haiz bakar dantzatzenAgertzen gorputz erdia
Su ilun horrek argitzen badikAgiriko haiz guzia
98
99
AZKEN AGURRAREN NEGARRA
Nora zoaz eskual semea, arma hori eskutan ?Armen hartzera deitzen naute, frantsen aldera.Armen hartzera deitzen naute, frantsen aldera.Eskual Herriitik urrunduz, ta atzerrira joanak,
a ze neegarra eentzunen duzun Euskal Herrietan !A ze neegarra eentzunen duzun Euskal Herrietan !
Morts pour la patrie, morts pour la patrie,euskara baizik etzakiten haiek,
morts pour la patrie.100
Gure hiistorian zehar, zenbat malko ta ezbehar ;Landetaratu ginduutenekila dugu orai hiil behar.Landetaratu ginduutenekila dugu orai hiil behar.
Bere ama agurtu du, etxolako atarian,bere amak bisitatuko du atzerriko hilobian.bere amak bisitatuko du atzerriko hilobian.
Morts pour la patrie, morts pour la patrie,euskara baizik etzakiten haiek,
morts pour la patrie.101
AZKEN DANTZA
UUUU..
Azken dantza hau, maitia, zurekin,nahi zintuzket ereman nerekin,
bainan gaurko xedeaezin daike betea
badakit nik ere bihar dela joaitea
102
Bego pena hau, itzuliren naizbai berriz Euskal Herrira.
Bego urte hau, etorriko naizbetikotz zure ondora.
UUUU...
103
Azken dantza hau ez da sekulako,zin egina dut, zin egin betiko,
hemen, gure lurrean,bizi behar dutala
Hori ez bada, hilotz jar nadila
104
Bego pena hau, itzuliren naizbai berriz Euskal Herrira.
Bego urte hau, etorriko naizbetikotz zure ondora.
UUUUU...
105
AZKEN TXANPA
Arraunlariak triste gaur ez dira irabazleKaieko ur gazitan beso bihotz neketan
Azken txanpan ahaleginBainan arraun bat zaie hautsi
Hurrengoan lagunok, garaipen zuekin (bis)
Agur zoriona irabazleari,Itsasoa ez da agortuko oraindikan.
Agur zoriona irabazleariItsasoa ez da agortuko orain
106
Egun luzez prestatu eta orai dena da galdu,Ametsen laburra da estroparen kulunka
Arraunak elgar jotzenIzerditan dira galtzen
Hurrengoan lagunok garaipen zuekin (bis)
Agur zoriona irabazleari,Itsasoa ez da agortuko oraindikan.
Agur zoriona irabazleariItsasoa ez da agortuko orain
107
BAGARE
Araban bagare,Gipuzkun bageraZiberun bagire
ta Bizkaian bagara (bis),baita ere Lapurdi ta Nafarran.
Guztiok gara euskaldun,guztiok anaiak gara
nahiz eta hitz ezberdinez,bat bera dugu hizkera. (bis)
108
Araban bagare,Gipuzkun bageraZiberun bagire
ta Bizkaian bagara (bis),baita ere Lapurdi ta Nafarran.
Herri bat dugu osatzeneta gure zabarkeriz
ez daigun utzi hondatzen.
109
Bagare, bagera,bagire, bagara,
euskera azkartzekooraintxe dugu aukera.
Bagare, bagera,bagire, bagara
Euskadi askatzekooraintxe dugu aukera.
110
Araban bagare,Gipuzkun bageraZiberun bagire
ta Bizkaian bagara (bis),
baita ere Lapurdi ta Nafarran.
111
BAKE MINA
(Hitzak: Peio Ospital)(Musika: Irlandar herrikoia
Gizadiak maite-mina,Izadiak arreta-mina,Etorkinak herri-mina,Herri umek bake-mina.
Laborari ta langile,Sinestedun ta bilatzaile,Bidez-bide, kalez-kale,Izan gaiten bakegile.
112
Zatiketak etsipena,Elkarketak itxaropena,Gorrotoak pairamena,Barkamenak askapena.
Solasbide, elkarbide,Maitabide ta askabide,Zuzenbide, bakebide,Oro dire zorionbide.
113
BAIONATIK BILBORA
1Baionatik Bilbora
iitsasoo eerreaaputzuu honek ez du itoko
guure haserrea.2
Baionatik Bilboraitsaso petrala
aspaldi esan zidatenbesterik ez zala.
114
3Baionatik Bilbora
itsaso pobreanon du aurkitu behar
Euskadik hobea.
4Baionatik Bilbora
itsaso ainguranadila zure alboraoraindik ingura.
115
5Baionatik Bilbora
itsaso zakarrabaldin baneki norakamino bakarra.
6Baionatik Bilbora
itsaso euskaraumorea badaukagu ta
galduak ez gara116
7Baionatik Bilbora
itsaso nafarradatorkigula beheraamets honen afarra
8Baionatik Bilbora
hartzen du ekaitzak,arrokak ongi dakizkitxaluparen gaitzak
117
9Baionatik Bilbora
itsaso gorriaBaionatik Bilbora
gure memoria.10
Bilbotik Baionaraaluba itsasoa
igeri ez dakienahondoraino doa
118
BAKEAREN URTXOA
Bakearen urtxoa, oi urtxo eztiaHegalez kurri zazu lur zabal guztiaKontsola gerla pean dagoken jendia
Hilen haur, ait’ et’ amak, eta emaztia,Kolpatua errestan dabilan trixtia,Presoner dohakabe, hilik den bizia
Errozute deneri :
119
Jende gaixoak,Ez beha gau beltzari,Bainan bai izarreriBakea dela zueri
120
Bakearen urtxoa, jarraik bideariZure lili eztia eskainiz orori
Mintza zaite ezinik dagon eriariBihotza bero zozu xahar hoztuari
Esperantza emozu kezkan den amariBere latza ken-ozu hilen ezkilari
Errozute deneri :
121
Jende gaixoak,Ez beha gau beltzari,Bainan bai izarreriBakea dela zueri
122
Bakearen urtxoa, hemen zaite geldiLur hau da sakratua, deitzen da Euzkadi
Zorte txar batez joak girade aspaldiDenak anaiak-eta, bizi bi alderdi
Gerla da berrikitan pasa hemen gaindiEskualduner urtxoa, otoi, mintza bedi
Errozute deneri:
123
Oi Eskualdunak,Ez beha gau beltzari,Bainan bai izarreriBakea dela zueri
124
Bakezaleak Gara
Bakearen urtxo faltsu denen aurkajustizian dago herrien orekaaskatasunari ez biderik uka
herri honek bere bidea badauka.
Bakezaleak garabakea nahi dugu
bakezaleak gara etabakean bizi nahi dugu.
125
Ez gu anitz maita, Madril eta Parisez gu otoi zaindu hainbeste polizizez gu defendatu misil eta untziz
ez herri hau zanpa behin eta berriz.
Bakezaleak garabakea nahi dugu
bakezaleak gara etabakean bizi nahi dugu.
126
Ez ken guri lanik eta kentzen jarraiez ken izerdirik lana badutenei
ez gu jar kapital basatien morroiherri hau saltzeko ez guri egin dei.
Bakezaleak garabakea nahi dugu
bakezaleak gara etabakean bizi nahi dugu.
127
BALDORBA
1Ezkil gabeko elizeneremu emankorra,
giza-murzurikozure ardientzat.
2Oi Baldorba, oi Baldorba,
eguzki eta haize idor,mahats-ardo ibai,
galburuarena.128
3Lur gorri, harri landu,
mailu eta zizelaren kantu,kitarrazko alakiketan,
Armeniako kanun,ahots urratuan.
4Oi Baldorba, oi Baldorba,
esazu nor zen bidetikbaztertu zintuen
madarikatua.129
5Zure irriño romanikoa
erdi izoztu eta leloturikutzi zuen madarikatuaren
izena nahi dut.
6Oi Baldorba, oi Baldorba,
esazu nor zen bidetikbaztertu zintuen
madarikatua.130
7Oi Baldorba,
zutaz oroit etazuri nagozu.
8Kantu bat laburra da eta
pentsa zuk, esaten ez dizudan hartaz.
131
9Oi Baldorba, oi Baldorba,
esazu nor zen bidetikbaztertu zintuen
madarikatua.
132
BALE IHIZI(
Ni itsas xoria banintz,iparreko izotz lurretaratjoan nintaike hegaldaka
bale itsu gizenen ondotik.Itsasoa harro dago,haizea oro txarrean,eta gu ezin kontsola,
etxe goxoa gogoan harturik.
133
Zoin asto izan behar denHala guziz miserian bizi
Untzirat iragaitekoBale bakantiaren hiltzaile
Sos poxika batengatikZonbat arriskurik ez den
Ur untzia uzkailirikBuztan hasarretuak leherturik
134
Lana gustokoa zaioarrantzale gai den gazteari,
bainan ikaretan dagobale basa hurbiltzen denean.
Lot lanari, erna gaiten,dio kapitaina jaunak.
Marinela eri dagogorputz arimak errotik daldaran.
135
Borroka hasten deneanuhain zoroak jauzian gora.
Aberea zauritutaodol basa zurrutan dario.
Oligo hexur partea,sos guttirekin saritzat.Moltsa arin itzultzen da
gaztea Ziburuko tabernarat.
136
BARATZE BAT
Hau da egün ederra,mila xori(e)k kantaziauri en’erregina
besuak zuri dititzüt para.
Baratze bat nahi deizüt eginamets segretüenekilan
liliak egün jauntsi ederrenetanmila kolorez dantzan bihotzetan.
137
Gaü beltz ta sakonetikelkitzen nüüzü hoztürikbihotza hain tristerik
zütaz hainen berantetsitürik.
Baratze bat nahi deizüt eginamets segretüenekilan
liliak egün jauntsi ederrenetanmila kolorez dantzan bihotzetan.
138
Karrosa bat hor dügükanpuan gure haidürüez gal haboro denbora
hiskor beitago amodiua.
Baratze bat nahi deizüt eginamets segretüenekilan
liliak egün jauntsi ederrenetanmila kolorez dantzan bihotzetan.
139
Maitarzün berriariilargiak dü argi
emanen deikü askigük alkar maita dezagün beti.
Baratze bat nahi deizüt eginamets segretüenekilan
liliak egün jauntsi ederrenetanmila kolorez dantzan bihotzetan.
140
BATASUNA (Hitzak eta musika: Telesforo Monzon)
Aupa gizona, jeiki mutilatzar emazte ta neskatil,borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil.Euskal Herria diagu zai
presoak eta hilak ere baiabertzale izan ezkero gaur,
gauden denok anai.
141
Borrokari luza zaidak eskua,hona hemen nerea zabalik.
Euskaldunok banan banan hiltzea,otso beltzak ez dik beste nahirik.Euskadiren alde loturik bagare,
goaz borrokara nagusituko bait gare!Gerokoak geroko utzi,
gaur herriak ziok: "nahi diat bizi"!.
142
Aupa gizona, jeiki mutilatzar emazte ta neskatil,borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil.Euskal Herria diagu zai
presoak eta hilak ere baiabertzale izan ezkero gaur,
gauden denok anai.
143
Otso beltza gauaren gauaz heldu,artzainak zebiltzala kalakan...goizean goiz, odolez gorrituak,hamaika ardi hilak belardian…Artzain kalakari, otsoak iduri,
har makila eskuan eta lotu etsaiari,anaien aurka ez habila,
otso beltzarentzat atxik makila
144
Aupa gizona, jeiki mutilatzar emazte ta neskatil,borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil.Euskal Herria diagu zai
presoak eta hilak ere baiabertzale izan ezkero gaur,
gauden denok anai.
145
Agur, agur andere askatasunaAgur, agur biharko Euskadi
Iguzkitan dantzatuko gaituzu,errana diot maiteñoari,
besoak loturik, ez dugu bestarik,nola dantzatuko biok belaunikaturik
Lehenik urratu katea,gero libro izanen dantzaegitea
146
Aupa gizona, jeiki mutilatzar emazte ta neskatil,borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil.Euskal Herria diagu zai
presoak eta hilak ere baiabertzale izan ezkero gaur,
gauden denok anai.
147
BAUTISTA BAZTERRETXE
1Bautista Bazterretxe
mutiko pijua,neri gurdi ardatza
ostuta dijua.Beltzak eta txuriak
izango dituzuneri gurdi ardatzaemate ez baidazu.
2Gurdi ardatza ezik
itai ta harriabesteren behar gabe
badauzkat neriak;sega, poto, labana,gainera bostortza
perian erosiadaukat nik zorrotza.
4Zerorrek nahiko gauza
dezula diozubaina gurdi-ardatza
lapurtu didazu.Ordaindu behar dezu
larrutik ederkiardatza ez baidazuneri ekartzen aurki.
5Buru gogorrak badu
berekin kalteaez dedan gauza nolanahi dezu ematea?
Zentzuak galdurikanarkitzen zerade,
bestela behintzat horlaariko ez zinake.
148
bis
bis
bis
bis
bis
bis
bis bis
bis
bis
bisbis
3Nere idi pareak
dauzka zintzarriaklepotikan zintzilik
zildain jarriak;gainera uztarriak
ta kopetakoakontz urre gorri zaharrez
erositakoak.
6Gezur ta abar zabiltza,
Bautista, tranpian;zu bezain gezurtirik
ez da Euskal Herrian;zure berri dakiteinguruko denak,
gordetzen dituzulagauza besterenak.
149
BEDATSIAN
Bedatsian dirade züainak loratzenUdan ekhiarekin bazterrak berotzenLarrazkenian aldiz egünak labürtzen
Negian haize hotza hezürretan sartzen.
Ez gal gure odol beroaBizi bedi gure Xiberoa.
150
Aspaldian bizi da gure popüliaZazpi probintzietan oso berexiaKantore zahar eta jauzi emailia
Xoriñua bezala txülüla joilia.
Ez gal gure odol beroaBizi bedi gure Xiberoa.
151
Jendik erraiten die mündian gisalaHau bezalako lekü ejerrik ez delaBena gure xokua hüsten ari dela
Eta segür hiltzeko pündian girela.
Ez gal gure odol beroaBizi bedi gure Xiberoa.
152
Tristeziaz besterik behar dügü hebenBizitzeko lotsarik ez dezagÚn ükhen
Oi Xibero maitia ez zira galdürenZure mek zütie bihar salbatüren.
Ez gal gure odol beroaBizi bedi gure Xiberoa.
153
BEGIAK PARREZ PARREZ
Begiak parrez-parrez,bihotza negarrez, (bis)
halaxe joaten nintzan, maitia,zugandik dolorez, ai, ai, ai... (bis)
Ama zuriak neri, parian pasata, (bis)
ez dit agurrik egin, maitia,burua jirata, ai, ai, ai... (bis)
154
Ama zuriak neriez agur egiteko(bis)
zer palazio dauka, maitia,zuri emateko, ai, ai, ai... (bis)
Palazio eder bat,haitzaren gañian (bis)
ez da euririk sartzen, maitia,ari ez dunian, ai, ai, ai...
ez da haizerik sartzen, maitia,ez dabilenian.
155
La, la, la…
156
BEHIN BATIAN LOIOLAN
1Behin batian Loiolan
erromeria zan,hantxet ikusi nuen
neskatxa bat plazantxoria baino erearinago dantzan;huraxe bai politahan politik bazan
157
2Esan nion desio
senti nuen gisan,harekin hizketa bat
nahi nuela izanerantzun zidan ezik,atsegin har nezan,
adituko zidalazer nahi nion esan.
158
3Aurkitu ginenianinor gabe jiran,koloriak gorrituarazi zizkidan
kontatuko dizuetguztia segidan,
zer esan nion etanola erantzun zidan.
159
4— Dama polita zera
polita guztiz aiBainan, hala ere, zaude
oraindik ezkongai,ezkon gaitezen biok
esan zaidazu bai— Ni zurekin ezkondu
Ni zurekin Jai-jai.
160
BEHIN BETIKO
Behin betiko, behin betikosinple bezain tinko, ez dugu etsiko
Behin betiko, behin betikosinple bezain tinkoeuskaraz eta kitto
Etxean eta kaleanBerdin-berdin jolasean,
eskolan, lanean,tristuran eta pozean.
161
Dakitenek erabiliz,ez dakitenek ikasiz,herri bat osaturik
euskaraz nahi dugu bizi.
Hasi etxetik eta kalera,hasi kaletik eta etxera,
martxan jarri da lege berria:Euskaraz Euskal Herrian.
162
BERMIOKO PORTUAN
1Beermioko portuan
goixeko ordu bidxetan ez da entzuten besterik,ez da entzuten besterik,ez da entzuten besterik,
Txo! atrakaixu batela.
Egidxe da, egidxe daneuk ikusi dotelako;
egidxe da, egidxe da,por que lo he visto yo
2Lau airoplano pasata,bat itsosora dxeusi;ekarri, Sebastianak;ekarri Sebastianak;ekarri Sebastianak...Artzan enkalleta itxi.
Egidxe da...
3Agoztuen hamabidxenPatxi Bermiora etorri;
ekarri katxalotie,ekarri katxalotie,ekarri katxalotie,
puaf! Artzan ustelduta itxi.
Egidxe da, egidxe daneuk ikusi dotelako;
egidxe da, egidxe da,por que lo he visto yo
4El aviador de Kakapurtambién quería volar; etzo itxi trinkadoriak,etzo itxi trinkadoriak,etzo itxi trinkadoriak...barrabaskeije eiñ barik.
Egidxe da... (bis)
163
bis
bis
bis
bis
BERTSO BERRIAK
1Bertso berriak jartzera noa
euskaara garbii batianhitz politen bila ez etorri
hortaz gelditu atian.Barruak lasaiituko ditut
eztarriaren kaltiannire kaantuak idurituko duzakurren zaunka katian.
2Uztaila hontan beteko ditut
nik nahi baino urte gehioilea galtzeearren nik ez dut
ematen gizon serio.Ene hitz garbienak ere ez du
inon ezer ere balionire buuruari sekulan ez dio
inork jarriko prezio.
3Gau ixil hontan ikusten zaitut
ipaarraldeko izarrahamabost urteko neska baten
ametsa bezain ederra.Urruti zaude mundu hontatik
librea eta bakarrainoreen menpe kantatzen ez duzu ta
zure boza da zilarra.
4Eguzkiaren hautsak horitzen
duenean egun berriapozten zara gaztain iluna
zabaltzen duzu orria.Ez zara makina beltz baten
pioii zerbiitzariakaleaan arrastaka dabilen
nire antzeko piztia.nire antzeko piztia.
164
bisbis
BI URTXOEN KANTA
Haize hegoak hurbiltzen ditu mendi urdinak bixtaraAmodioak bihotz kartsuak biltzen tu elgarretara
Uztaritzeko zeru pollitan xori airosak badiraBi urtxo ergel nahi ditugu hemen lumatu gostura
Haitzondo baten itzal freskoa zer lekua pausatzekoAitamen eta bertzen ixilik elgarrez agradatzekoKapito Harrin biltzar ederrak egin dira lehenagoHain amultsurik ez da sekulan itzal hortan ikusiko
165
Urtxo urdinak urtxo beltxari muxu eta amodioBeltxak ordainez urdinoari halabiz erraiten dio
Bainan auzotik hustu on batek berexten ditu adioAdio eta biak nigarrez ihes doatzi aiaio !
Neska zirtzila desohorea ekarri duzu etxeraHuna bi talo eta zoazi afaldu gabe ohera
Amaren hitzak karrikan gaindi jin zaizkigu beharriraMari mutiko arin horiek hola hoztu behar dira
166
Manexi aldiz aitak diozka galtzak berotu handizkiMizpira salda zer tisana den gizagaixoak badakiXito ausarta hago kaiolan lumatu arte zuhurki
Aitak bazakik kaiola hori noiz behar dauian ideki
Euskal Herriko jende leialak egin beza pentsamendu,Gure omena behar dugula gora eta garbi zaindu.
Aiten errana segi dezagun zahar-gaztek ponduz ponduAmodioak, ez goiz ez berant, bere sasoina behar du.
167
BIZKAIA MAITE
1Bizkaia maite,
atzo goizean ikusi zintudansoineko xuriz jantzia
buruan orlegi, bihotzean sua,neree gogooaren ertzetik pasatzen
zure usain goxoa, lana,amodioa, iitsasoa
nere baitan sartzen.
2Atzo goizeean entzun nuenzure berbaren oihartzuna
zure kantaren fereka,bihotzean kilika
eta oihaartzunaren haunditasuneanmurgilduz joan nintzen
jauzika, hegaka.
3Bart aarratsean
arbasoen baratzaren ondoan
4Bizkaia maite,
atzo goizean ikusi zintudansoineko xuriz jantzia
buruan orlegi, bihotzean sua;oleerkari
penatuaren gozo eta minaamodio eta kanta,zure berba leun
zure gatzaren biziazure burdinaren goria dira gaur
neretzat aterbe.
5Bizkaia maite,
atzo goizean ikusi zintudansoineko xuriz jantzia
buruan orlegi, bihotzean sua,lirain, sendo, eder.
168
bertsotan eta dantzanlotu zinen alai,
piper eta gatza,saabel emankor.
169
BOGA-BOGA
Boga, boga, mariñela, mariñelajoan behar degu urrutira, urrutira.
Bai, Indietara ! Bai, Indietara ! (bis)
Ez det, ez det , ez det nik ikusikozure plai ederra, plai ederra.
Agur, agur, agurOndarroako itsas, itsaso bazterra.
itsas, itsaso bazterra. (bis)
170
Mariñela,b o g a !
Mariñela.
171
BONETA TA TXAPELA
Iragan egun batez egin dugu irri,hortaz nahi deizat eman zerbait berri
Parisetik jin zaiku bidajez Phetiri,urthe bakotx fortuna eginik uduri.
Agur, eta zertan hiz, Phetiri gaizua ?Ene haur denborako khantuko aixua !Iragan duk orduko denbora gozua,Eta hi aberastu, espehiz zozua !
172
Parisetik horra nuk zien ikhusteraHan untsa bizi gutuk, adixkide Pierra
Hiaurrek ikhusten duk egin diat apheratxapela ezarri diat burutik behera.
Txapela baduk biena arhin barnekuraNun utzi duk boneta uxkal-herrikua.
txapel horrek eztereik edertzen kaskelaBasta ederragatik, asto duk astua.
173
Eztiak ez axolik lai duen batere !Han ezagutzen diat hanixko andere !
Itxurari so-ginez aberats bai ereEskunturen ahal nuk, ez erran deus ere.
Arren, baduk ideia hala eskuntzeko ?Lagun franko badutek hortan segitzeko.
Ofizio bat balit Parisen hartzekoAberats izan gabe, ahuer bizitzeko !
174
Ez nuk ez hi bezala lanian akitzenLan anplexagorik duk hiria agitzenEne alde hasi nuk Parisen bizitzenArruaren xokoan oskien argitzen
Ofizio ederra oski argizaleHar-ezak emaztea ziraje saltzaile
Kaurrak jinen zazkie gose bazkazaleUtziren duk Parise ahal bezain zale
175
Ni ja nahi nuk egon buneta kaskuanEne sor leku maite Euskal HerrikoanIhurk e jakin gabe zer dutan gogoan
Kobla zunbaiten huntzen sutondo xokuan.
176
DE TREVILLEN AZKEN HITZAK
Herio latza hüllantzen ari hizDolürik gabe orai nitarat,
Otoizten hait ixtant bat ützi nezakEne azken adiuen egitera.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak,
zeren ilüsi one bat bera daLurr(ar)en gañeko gure pasajia.
177
Ene jauregi pare gabekua,hi altxatüz banian fiertate,hitan igaran, denbora gozua
Hain llabür nükila ez nian uste.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak,
zeren ilüsi one bat bera daLurr(ar)en gañeko gure pasajia.
178
O Basabürüa miragarria,bortüz eta mendiz üngüratürik.Bostetan nik begixtatü zütietürgullükin terraza huntarik.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak,
zeren ilüsi one bat bera daLurr(ar)en gañeko gure pasajia.
179
Adi-os arren Marie-Maidalena,zük ingana nezazü lotarik,
ene ondotik baratzen direnezIzan ez nadiola ahatzerik.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak,
zeren ilüsi one bat bera daLurr(ar)en gañeko gure pasajia.
180
DIN DAN DON, EGUBERRI ON !
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion ! gabonak, din-dan, don !
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion, Gabonak Gabon !
181
Izar bat hasi da dirdizka zeruan Berri onak zabaltzen ari zaigu munduan. Sortu da, Sortu da, Jaunaren Semea, Askatxo batean dago, lastoen gainean.
182
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion ! gabonak, din-dan, don !
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion, Gabonak Gabon !
183
Aingeruak kanta, artzain onak dantza, Jainkoaren sortzean Bakea eta Aintza !
Astoak, ihan-han ! Idiak, muu-mu ! Estalpe zaharrean kantan ari zaizkigu.
184
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion ! gabonak, din-dan, don !
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion, Gabonak Gabon !
185
Antxon eta Peru, artzain buruzuri, Izarrari jarraikiz biak datoz arinka. Menditik barrena, haurtxoarengana,
Artzain bakoitzak darama arkumetxo bana.
186
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion ! gabonak, din-dan, don !
Din dan don, din dan don ! Eguberri on !
Zorion, zorion, Gabonak Gabon !
187
DONOSTIAKO HIRU DAMATXO
188
1Donostiako hiru damatxoErrenterian dendari (bis)josten ere badakite, baina
ardo edaten hobeki.Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,ardo edaten hobeki.
2Donostiako Gaztelupekosagardoaren goxua, (bis)
hantxen edaten ari nintzalahautsi zitzaidan basua.Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,basua kristalezkua.
3Donostiako hiru damatxo
Errenteriko kalian.egunez oso triste ibili,baina dantzatu gabian.Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,baina dantzatu gabian.
4Donostiako neskatxatxuakkalera nahi dutenean : (bis)"ama piperrik ez dago eta
banua salto batian".Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,"banua salto batean".
5Donostiako neskatxatxoakmandatuen aitzekiyan, (bis)
mutilarekin egoten dirakalean jolaskeriyan.
Eta kriskitin, kraskitin,arrosa krabelin,
pozez algara haundiyan.
6Arrosatxoak bost hosto ditu,
krabelintxuak hamabi,Mari Joxepa nahi duen horrek
eska bezaio amari.Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,eska bezaio amari.
189
bisbis bisbis
190
DONOSTIYAKO ZIUDADIA
1Donostiyako ziudadia
Irutxuloko uriya,etxian zuen perlik onena
Jainkuari ixuriya.Zahartzen diranen alaitzallia
gazte guziyen nobiya.Zerua zer den ez dakit bainan
zu zera nere gloriya.
2Urruti zaude eta zaila da
ni zugana iristia.Horrenbeste nahi dizun batentzat
zer bizimodu tristia!Alaipide bat bakarra daukat
ametsetan sinistia:Zu ikusteko noiz nahi asko det
nere begiyak ixtia..
191
EDARI GOXOA
Jaunak, hau bai edari goxoaarimen iratzargarri,
egin dezagun azken tragoaatea itxi aurretik.
Haserre joan zaizkigu emazteakberen izenak madarikatzen,azkena egin dezagun mutilak
abisua jo aurretik.
192
Mundura sufritzeko ez ginen jaioezta gutarrak jagoteko,topa egin dezagun agudoinfernua gure zain dago.
193
194
EGINA
Hitzak ikasiz eta hizketan hasiz, irudimeneanGeure pentsaerari aske izaten utzi genion aidean
Elkartrukatuz, idatziz ta irratiz hegan geundeneanHitza nola ebaki daitekeen erakutsi ziguten bidean...
"Egin" hil nahiean!
Eskurik esku "Egin" berria helburuIsildu gabe berdin hitz egingo dugu.
Eskurik eskuekin geroa seguruGeurea dugu eta "Gara" egin dugu
195
Egin ta egin, bultza ta bultza, Denon ekimen, denon laguntzaEgin behar da, egingo dugu
Denon ekimen, denon helburuHerririk herri, zaharrak berri
Herriak orri, orriak herriEkarpenekin, elkartuz ekin Orririk orri, egin ta egin.
Eskurik esku "Egin" berria helburuIsildu gabe berdin hitz egingo dugu.
Eskurik eskuekin geroa seguruGeurea dugu eta "Gara" egin dugu
196
Bultza ta bultza, indarrak biltzenIndarrak bultzaz, indar berritzen
Lehen baginen, orain bagaraIndarrak biltzen, jaio da "Gara"
Orain bagara, lehen baginenJaio da "Gara", jaioak ginenEgin nahi zena, ekin ta ekin
Egin da "Gara", "Gara" da "Egin"
Eskurik esku "Egin" berria helburuIsildu gabe berdin hitz egingo dugu.
Eskurik eskuekin geroa seguruGeurea dugu eta "Gara" egin dugu
197
EGUN DA SANTI MAMIÑA
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
Esanen dizut egia,hau ez da usategia,
erroi artean izan nintzadenbenetan ausartegia.
198
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
Itsas aldean izarra,hari begira lizarra.
Euskara salbo ikusi arteez dut kenduko bizarra.
199
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
Kantatu zuen oilarrak,argitzen dira belarrak.Ageda gure martiriari
moztu zizkaten bularrak.
200
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
Bularrak moztu zizkaten etaEuskal Herriak diotsa:
solomo luze dultzerik gabeeman zaidazu bihotza.
201
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
Eman zaidazu bihotza etaken, berriz, nahigabeak,
esan noiz garen izanen gureetorkizunen jabeak.
202
Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.
Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.
203
EGUNSENTIA
Eguzkien argia leihopetik sartzianpoz eta alaitasunez esnatuko gera.
Txorien abestiekin alaitutako egunagizonen gorrotoakin hondatuko da eguna.
Ibiliko gera alkarri kalte eginazustez launik haundienakaurrez ondo hitz eginaz.
Batzuen izerdiekin besteak diru eginazegia esan dutenak giltzapera emanaz.
Gauza hoiek ikusteko nola esnatzen gera ?Gauza hoiek egiteko nola jaikitzen gera ?
204
Txoriak alaitutako eguna hondatzekohobe genuke ez esnatuta bertan geldi lotan.
Ibiliko gera alkarri kalte eginazustez launik haundienakaurrez ondo hitz eginaz.
Batzuen izerdiekin besteak diru eginazegia esan dutenak giltzapera emanaz.
205
Elizondoko partida
1. Huna bertsu berriak, nik orai emanak,Kantuz erraitekotan plekarien famak,Elgar ezin bentzutuz izan tuzte lanak;
Azkenean nausitu dire zaharrenak.
2. Mila bederatzi ehun hogoi-ta bigarrena:Urte hau ainitzentzat zer orhoitzapena!Irabaztailek plazer, galtzailek zer pena!Bethi lanjer menean irriskatzen dena.
206
3. Larunbatarekin zen, abendoak bia,Orduan jokatu da partidu handia.
Elizondon in zuen diruzko uria,Bai eta proetxatu lapurtar jendia.
4. Partidu hau izan da izigarrikoa,Bakan aditzen baita hau bezalakoa.Trinketa hautaturik Elizondokoa,Han eginen zutela guziek jokoa.
207
5. Dongaitz anaiak biak, Leonis ta Arce!Partidaren finitzen lanak izan tuzte.
Gaztek galtzerik ere ez baitzuten uste,Azkenean zaharrek irabazi dute.
6. Jean-Baptiste Dongaitz zen gizon famatua,Ez baita maiz ikusten hoi bezalakoa.
Berrogoi urte eta ehun kilokoa,Berdin, buruz nagusi, egin du jokoa.
208
7. Besoa hasi zaio pixka bat ttikitzen,Gorputza pisutu ta ilea zuritzen:
Bainan halere ez da batere izitzen,Azkenean badaki kintzea trenkatzen.
8. Partida egiletan bat zen Mendiondo,Ez omen du ikusi nehor egundaino,
Horrela atxikitzen azken kintzerainoOndarrean Jean-Baptiste nausi zen oraino.
209
9. Hamar mila libera alde bakotxetik,Behar zuzten jokatu hasteraz geroztik,
Trebesak zenbat ziren Jainko onak zakik,Galdu duten gaixoek ere bai hargatik!
10. Ondoan banituen urgulutsu hainitz,Oihu-garrasiaka xantza bildu nahiz,
Sekulan parada hoi jiten bazait berriz, Begira egonen naiz bazterretik irriz.
210
11. Partida horren famak horra hor pertsutan, Guziek kantatzeko Eskual-herrietan.
Nihor gertatzen bada ene beharretan,Zerbitzaturen ditut denak lorietan.
12. Kantuen emailea Batista handia,Guziek dakitena, gizon bat noblia;
Pertsu berri emaiten parerik gabea, Lanetik ageri da ofizialea.
211
212
ELURRA TEILATUAN
Elurra teilatuanzakua lepoan
ibili beharko deguaurtengo neguan. (2 aldiz)
Riau, riau, riauriaukataplau...
213
hau duk umoreautzi alde batera
euskaldun jendea.
Riau, riau, riauriaukataplau...
hau duk umoreautzi alde batera
euskaldun jendea.
214
EKI EDER
1Udazkenean mendiakurtxoen eho tokiaksare'ta ihizlariak
alde guzitan gordeakberdin ditugu etsaiak
gordagian jarriakgure seme ta alaben...
oi ebaasleeak
215
Eki eder sutan beroeuskaldun bihotzak oro
gudukari diten gerobilaka gau egunero (bis)
216
2Su pindarraren indarrakduelarik sortzen su garra
preso ezarri gatuanola den amorratua
berdin dira euskaldunakgizonik hoberenak
baina agertzen zimizta...ziztatu eta.
217
Eki eder sutan beroeuskaldun bihotzak oro
gudukari diten gerobilaka gau egunero (bis)
218
3Bururatu da guretzat
ilusionen denborajaun haundi bat Parisetik
jinen zela salbatzeranunbaiteko zeruetanbalin bada jainkorik
guk ez dugu sinetsiko...nagusi denik
219
Eki eder sutan beroeuskaldun bihotzak oro
gudukari diten gero bilaka gau egunero (bis)
220
4Gizon enganatzailea,
itxuraz baita zintzoa,aberatsekin dabila,
ederra dauka mintzoa;harek du deliberatzen
gure ongia zer den;guk azala, harek mami
daukula jaten
221
Eki eder sutan beroeuskaldun bihotzak oro
gudukari diten gerobilaka gau egunero (bis)
222
EÑAUT BIDEGORRI
Jakin duka berriaEñaut bidegorri hil dela
Atzo dena irriaNork erran egun hilen zela
Lurreko itzulia,Harek egin loreak bezala
Etzian aberatsaEtzian pobrea...
Bainan haren bihotzazer urrezko kalitza...
223
Gurekin herriz herri,pestaz ibili duk frangotan.
Neskek harentzat begihain zukan trebe fandagoetan !
Oto batek moztu dik,Gaixo Eñaut, hogoi urtetan !
Etzian aberatsaEtzian pobrea...
Bainan haren bihotzazer urrezko kalitza...
224
Eñauten goraintziakZoin bero zitaizken orduan
Gazte lagun guziakBaigintuen bere gogoan
Gu hemen utzirik-eBera balitz orain zeruan
Etzian aberatsaEtzian pobrea...
Bainan haren bihotzazer urrezko kalitza...
225
Adixkide bat zer denNik bihar dut hori jakinen.
Bihar bakar bakarrikEñaut gabe bainaiz gelditzen,
Ai! Eñaut adixkidehik baninduk hire ganatzen.
Etzian aberatsaEtzian pobrea...
Bainan haren bihotzazer urrezko kalitza...
226
227
Ene maitia xarmagarria
1. Ene maitia xarmagarria,Dohain ederrez zirela betea,
Zuk egin afruntua sartu zait bihotzera,Heldu baitzait gogora ardura.
Nik orai pena; zure maluraDenborak emanen du agertzera.
228
2. Xoratu nauzu, tronpatu nauzu,Ene bihotza eritu dautazu.
Denborak beharko du ene pena kasatu,Bihotz alegeratu, sendatu;
Hobe bat ustez nauzu kitatuZure malura hortan egin duzu.
229
3. Zuk kitaturik, xangrinaturik,Bi urte egotu naiz pasaturik,
Ene bihotz tendrea, nihor maite gaberik,Etzagoken bakarrik, tristerik.Maite berri bat du hautaturik,Hark ezarri nau alegeraturik.
230
4. Adio enea, lehen maitea,Desir onez dut bihotza betea.
Zuk egin afruntua aspaldi barkatua,Desir dautzut, gaixoa, zerua;
Munduan ere bizi luzea,Eginik zure gostuko maitea.
231
EPERRA
Eperrak baditizü bere bi hegalakbai eta bürün gainin kokarda eijer bat
zük ere balinbazünü gaztetarzün eijer batneskatilen gogatzeko bilo holli pollit bat.
Amorosak behar lüke izan lotsa gabegaiaz ebiltia ez üken herabeegünaz ebiltia desohore leike
txoriak ere oro haier soz dirade.
232
Ebili izan nüzü gaiaz eta betieia atzamanen nianez lili eijer hori.
Azkenian atzaman düt oi bena tristekilumarik eijerrena beitzaio erori.
Mündian ez da nihur penarik gabe biziNik ere badit aski hoitan segurki
Nik desiratzen nizün ezkuntzia zurekinBena ene aitak eztü entzün nahi hori
233
Zure aitak zer lüke eni erraitekoAla enitzaio aski haren ofiziokoAla zü soberaxe zitzaio enetako
Printzerik ez ahal da orai zuenganako
234
ERRAN DUT /ALA KINKIRRI
Erran dut, erran eta errangoez naiz isilik egongo
plaza hontako dama gazteakez dira monja sartuko.
Ala kinkirri, ala kunkurru,ala kinkirri kunkurru kanta,ala kinkirri kunkurru kanta,
ez dira monja sartuko.
235
Erran dut, erran eta errangoez naiz isilik egongo
plaza hontako gizon gazteakez dira fraile sartuko.
Ala kinkirri, ala kunkurru,ala kinkirri kunkurru kanta,ala kinkirri kunkurru kanta,
ez dira fraile sartuko.
236
Erran dut, erran eta errangoez naiz isilik egongo
plaza hontako gazte guztiakezkontzan dira sartuko.
Ala kinkirri, ala kunkurru,ala kinkirri kunkurru kanta,ala kinkirri kunkurru kanta,
ezkontzan dira sartuko.
237
ERRIBERA
Erribera, erribera !Zure landen zabalera
ortzi-muga den hartan mugatzen da.
Zure lur emankorretanixurtzen diren asmoak
gogotsu hartuko ahal ditu lur gozoak.
238
Zure gaztelu zaharrekgorderik duten antzina
hats tristetan mintzo da haren mina.
Ooo...
Horma zahar arraituetantxoriak dira kantatzen,
mendetako lo geldia salatzen.
239
Nafarra anai zaharra,kondairaren lehen zuztarra,
bego higan arbasoen amets hura.
Ooo…
240
ERROTA ZAHARRA
Errota zahar maitea uraren ertzean ;uraren ertzean da basati beltzean :negar egiten dezu alea txehetzean ;ni ere triste nabil zutaz oroitzean.
Zotin sekua dagi errotarriak ;itzalitako izar dirdirak
dira neretzat zure begiak.
241
Izar eder bat dago hor goiko lepuan ;errota zaharra, berriz, erreka zokuan ;
berebiziko pena badaukat barruan :ezin gindezke bizi elkarren onduan.
Bizitzaren legea nahi det onartu, halabeharra kuraiez hartu,
berez doana, zertan behartu ?
242
Errota zahar maitea uraren ertzean ;uraren ertzean da basati beltzean :negar egiten dezu alea txehetzean ;ni ere triste nabil zutaz oroitzean.
243
ESPERANTZARIK GABEKO AMODIOA
Amodioa gauza tristea, bihotzen higatzailea,guziz enea bezala bada esperantzarik gabea.
Gizonarentzat hau baino malur handiagorik badea ?Ikusten eta ezin eskura maitatzen duen lorea !...Hunela bizi baino aunitzez hobe litaike hiltzea !
O, Jainko ona, zendako bada egin nauzu hoin maluros,begien bixtan izar eder bat ezarri dautazulakotz,ikus orduko maite nuena nik ditutan indar oroz ?
Harek ordainez ez du enetzat ez begi eta ez bihotz...Nehoiz ikusi izan ez banu hobeko nuen ondikotz !
Oi, ene maite ezin ukana, zoin zaren xarmegarria !244
Maite dut zure begitartea, maite zure boz eztia,halaber zure irri gozoa, zure izaite guzia ;
zuretzat baizik ez dut begirik, zare ene iguzkia,gau eta egun zuri pentsatzen deramat ene bizia.
Martxoko hormak galduko duen lore pollit goiztiarra,ta eihartzerat bortxatua den aizeak hautsi abarra :
ene bihotza ez ditaikea gauza horier konpara ?Nehoiz enea ez da izanen maitatzen dutan izarra,
hortaz oroituz maiz etortzen zaut nigarra begietara.
Aitortzen dautzut, ene maitea, goiz aski banakielaetzintaizkela enea izan, bertze batentzat zinela ;
245
bainan halere maitatu zaitut, ez bainezaken bertzela ;ene bihotza, bizi naizeno, izanen zaizu fidela,
zuretzat bizi ez banitaike, zuretzat hil nadiela !
Fernando AIRE "XALBADOR"
246
EUSKAL HERRI NEREA
1Euskal Herri nereaezin zaitut maite,
bainan nun biziko naizzugandik aparte.Anaien aurpegianbegirada hotza,
bihotz berotasunaizaten da motza.
2Arratsaldeak betidakarren tristuraneretzat izaten dabakaardade hura,
argitu nahirik begiak,balio al du gure egiak?Bide bat aukeratzean
gelditu nahi nukenere lurrean.
neurri zuzen bateen beharraklotutzen dizkit nere indarrak.
Erreka zabal garbiazugan egon bedi
gure argia.
4Euskal Herri nereabehar zaitut maitenun biziko nintzake
zugandik aparte.Anaien aurpegianbegirada hotza,
bihotz berotasunaizaten da motza.
5Urruti joan ezkeroberriz etortzean,
247
Euskal Herri nereaezin zaitut maite,
bainan nun biziko naizzugandik aparte.
3Ezin erabakirik
esandako hitzak,pauso baldarrak ditu
gizonen bizitzak,
nolako zulo beltza nere bihotzean.Egin dezagun aurrera,
gerra hontan saiatuko gera.Tristea etxerik ezalurrak emango dit
bere babesa.
Euskal Herri nereabehar.
248
EUSKAL HERRIAN EUSKARAZ
Euskal Herrian euskaraznahi dugu hitz eta jolas,lan eta bizi euskaraz eta
hortara goaz,bada garaia noizbait dezagun
guda hori gal edo irabaz.Zabal bideak eta aireak
gure hizkuntzak har dezan arnas,bada garaia noizbait dezagun
guda hori gal edo irabaz.249
Euskal Herrian euskarahitz egiterik ez bada,
bota dezagun demokraziazerri-askara
geure arima hiltzen uztekobezain odol galduak ez gara.Hizkuntza gabe esaidazue
nola irtengo naizen plazara,geure arima hiltzen uztekobezain odol galduak ez gara.
250
Euskal herri euskaldunairabazteko eguna,
pazientzia erre aurretik behar duguna;
ez al dakizu euskara delaeuskaldun egiten gaituena ?
Zer Euskal Herri litzake bere hizkuntza ere galtzen duena ?
Ez al dakizu euskara dela euskaldun egiten gaituena ?
251
EZ, EZ DUT NAHI
Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.
Kaiolaren adarrak ditugu gogoan,eskuindarrek eskua zabaldu juxtuan.Zigor indarren menpe, tiroak gogoanhorrela bizitzerik ez dago munduan.
252
Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.
Poliziak nun-nahitik zerbait egitean,pentsatu arazi nahi makil indarpean.
Irudi du gerala kaiola bateanjarritako txoriak fusilen menpean.
253
Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.
Horregatik ez dut nahi gizonen kutsurik,Zibilizazioaren sasi jaungoikorik.
Libre nahi dut bihotzez, libre loturetikbasurdearen gisa hortzak estuturik.
Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.
254
255
FORJARIEN KANTA
Gaur forjariak lana utzirikgatoz guztiok kalera,labeak oso itzaldu etaprotesta bat egitera,
mailu-burdinak bota dituguhantxe bertan bazterrera;ez dugu nahi berriro ere
toki hartara lanera.
256
Dinbili danbagau eta goiza ,
su eta keien artean,sosegu eta deskantsu gabe
geure buruen kalteanhorrexegatik lanak utzirik
gatoz guztiok batean.
257
Gora, bai gora beti,gora forjaria
Langile trebe zintzoda mailukaria.
Lurpera bai lurperabeti nagusia
Ez digute egingonahi duten guztia.
258
Ez badigu ematenarrazoia guri,
ez badigu ematenbehar legez ongi,su emango diogugure fabrikarieta nagusiarenetxe guztiari.
259
Hiru babarrun jateagatikhorrenbeste neke, pena;
erdi ustelik aurkitzen duteforjariaren barrena.
Gure kontura egiten dutenagusiek nahi dutena,
gure lepotik gizentzen duteberen paltrikara dena.
260
Oso goizetik lanian hasisu eta keien artean,
dinbili-danbagelditu gabe
guztiz ilundu artean,arropa denak puskatzen eta
osasunaren kaltean.
261
Ez badigute gurijornalik haunditzen,berriro gu ez garalanera bihurtzenarrazoiaz gehiagobadugu eskatzen,ez gaituzte inolahoiek ikaratzen.
262
Ez badigu ematenarrazoia guri,
ez badigu ematenbehar legez ongi,su emango diogugure fabrikarieta nagusiarenetxe guztiari.
263
FURRA FURRA
Furra, furra, fandangoa,hortxe duzu fandangoa geure gustukoa.
Gaur goizean jeiki naiz suerte onean,tanke bat topatu dut neure kafesnean;Ez dakit zer daukagun bakea ala gerra
bainan nik badaezpadan egin dut puzkerra.
264
Furra, furra, fandangoa,hortxe duzu fandangoa geure gustukoa.
Zerbait egitekotan zuzen eta artezzorri bat garbitu dut ur pistola batez,orain galdurik nago beldurrez beteta
muniziorik gabe gelditu naiz eta.
265
Furra, furra, fandangoa,hortxe duzu fandangoa geure gustukoa.
Neure arma bakarra dut akordeoia,hauspoari eraginez dirudi leoia;
Eskua jaten badit on egin dezaionCervantesi holakorik gertatu zitzaion.
266
Furra, furra, fandangoa,hortxe duzu fandangoa geure gustukoa.
Eta orain banoa berriro ohera,bila ez badatozkit lolo egitera;
Bihar ikusiko da zer dagoen berri,jakintsuenak ere ezin du igerri.
267
Furra, furra, fandangoa,hortxe duzu fandangoa geure gustukoa.
268
GAZTEDI BERRIA
Aita zer egin duzu gure lur maitea ?Kanpokoari saldu, oi dohakabea,
Arrotzez betea da Euskadi guzia,Euskalduna etxean ez dago nausia.
Gu gira euskadiko gaztedi berriaEuskadi bakarra da gure aberria.
269
Aita zer egin duzu, eskuara maitea ?Erderan hazi duzu, oi zure semea,
ontasun ederrena aita batek galtzea,bihotzean sartua dugu ahalgea.
Gu gira euskadiko gaztedi berriaEuskadi bakarra da gure aberria.
270
Kaskoin edo maketo ez dugu etsaia,baina eskual semea da gure anaia,
hemen dela España, han dela Frantziamugaren bi aldeetan da Euskal Herria.
Gu gira euskadiko gaztedi berriaEuskadi bakarra da gure aberria.
271
Jaungoikoak emana hor dugu heria,bere semeek hiltzera zergaitik utzia.
Bat egin behar dugu Euskadi guziabildu gaiten anaiak, gurea da bizia.
Gu gira euskadiko gaztedi berriaEuskadi bakarra da gure aberria.
272
GAZTELUGATXE
Seiehun urte ingurukosta aldean zen gertatu,
itsasgizon zahar batekbehintzat hala zidan kontatu,enbat itzelak Gaztelugatxen
ontzi eder bat zuen hondatzen,euskaldunontzat barruan
altxor haundiak ei zekartzan.
273
Igaz udako goiz batezeguzkiaren lehen printzez
jo nuen itsas barrenabihotza dardara eginez,
murgildu nintzen ur gardenetan,arakatu ongi hare-haitzetan,
han zegoen tinkaturikgoroldioak estalirik.
274
Indar guztiaz bultzatzenaltxor kutxa zabaldu nuen,
atzera egin ninduenuhin haundi bat altxatu zen,
inor ez zapaltzeko gogoa,zapalduak ez izatekoa,hau da gure urguilua
altxor guztien iturria.
275
Eta hau hola ez bazan sar nazatela kalabazan,ipui txit barregarriak kontatu nizkizuen plazan.
276
GAZTE NAIZ ETA LORIOS
Gazte naiz eta loriosizpiritua kurios (bis)
batez agradosbesteaz jelos
mutil gaztekin gau oroz.Mutil gaztekingau oroz eta
nundik naiteke maluros.
277
Aita eta ama etzaten dirabiak ganbera berian. (bis)
Ez dira nitazainitz oroitzen
berak ontsa direnian.Jeloskeriarik ez izaiteko
ni maiteñoaren aldean.
278
Ate xokoan makila etaleiho azpian zurubi. (bis)
Ene maitiahandik sartzen da
segeretuan, prudenkisegeretuan, prudenki eta
amak oraino ez daki.
279
GERNIKAKO ARBOLA
Gernikako arbola da bedeinkatua,euskaldunen artean guztiz maitatua,eman ta zabal zazu munduan fruitua
adoratzen zaitugu arbola santua.
Mila urte inguru da esaten dutelaJainkoak jarri zuela Gernikan arbola,zaude bada zutikan orain da denbora,
eroritzen bazera arras galdu gera.
280
Ez zera eroriko arbola maitea,baldin portatzen bada Bizkaiko Juntea.
laurok hartuko degu zurekin partea,pakean bizi dedin euskaldun jendea.
Betiko bizi dedin Jaunari eskatzekojarri gaitezen danok laster belauniko,
eta bihotzetikan eskatu ezkeroarbola biziko da orain eta gero.
281
Gitarra xartxo bat det
1. Gitarra xartxo bat det nik nere laguna,
horrela ibiltzen da artista euskalduna, egun batian pobre, bestietan jauna,
kantatzen pasatzen det nik beti eguna.
282
2. Nahiz dala Italia, orobat Frantzia, bietan bilatu det
mila malizia; korritzen badet ere
nik mundu guztia, maitatutzen det beti
Euskaldun herria.
283
3. Jaunak ematen badit neri osasuna,
oraindik izango det andregai bat ona;
nahi badet frantsesa, interesaduna,
baina nik nahiago det hutsik euskalduna.
284
4. Adios, Euskal Herria; ez, baina, betiko.
Bost-sei urte hontan ez det ikusiko.
Jaunari eskatzen diot grazia emateko lur maite hontan
bizia uzteko.
285
GIZON GAZTEAK EZKONTZEKO
Gizon gazteak ezkontzeko behar ditu lau gauzaLehen lehenik iduria alegera bihotza
Dirua frango sakelan eta bizitzeaz ez lotsa
Horietarik hiru baditut laugarrena dut faltaBai iduria badut eta alegera bihotza
Dirurik ez dut bainan ordainez bizitzeaz ez lotsa
286
Aldiz baditut hiru tatxa batto bainuke askiArno edale jokolari lanean ez ari nahi
Hiru tatxa horiengatik neskatxek maite naute ni.
287
Gogoaren baitan :
Erabaki nuen, tinko ta fermuki,Ez zitzaidala gertatuko,
Maitasun saretan ez nintzela berrizUste gabean eroriko.
Bi begi izpitsu, irripar ezti batIzan dira nere galtzaile,
Geroztik hor nabil arantzetan dantzan,Ezinezko amets sortzaile.
288
Zu hor zaude, dantzan, jauzitan,Zer debru bada pasatzen zait gogoaren baitan
(bis)
Urrezko txanpon bat eman gogo nukeSorgin bat bilaka banedi,
Ezina egikor aldatzeko ainaGezurra bihurtzeko egi.
289
Zer den ona edo zer ote den txarraJakin beharko nukelarik
Sumendi gainean erretzen ari naizBa al dago irtenbiderik ?
Zu hor zaude, dantzan, jauzitan,Zer debru bada pasatzen zait gogoaren baitan
(bis).
290
Geroak zer dakar, ez dut pentsatu nahi,Uneak nahi ditut bizi.
Lau egun dira ta bi omen lanotsuGaltzera ez ditut nahi utzi.
Hitzaren jokoan, itxura emanez,Gorde nahiko nuke dena.
Biluzia nauzu izan zarelako,Egoera hunen sormena.
Zu hor zaude, dantzan, jauzitan,291
Zer debru bada pasatzen zait gogoaren baitan.(bis)
Pasatzen zait gogoarenbaitan (bis)
292
GOIZIAN ARGI HASTIAN
Goizian argi hastian, ene leiho hegian,txori bat pausatzen da eta goratik hasten kantan.
Txori eijerra, hain alagera, entzüten haidanian,ene bihotzeko trixtüra laster duak aidian.
Txori eijerra, hain alagera, entzüten haidanian,ene bihotzeko trixtüra laster duak aidian.
293
Ene txoririk maitena, zertaz jin hiz nigana ?iratzarrazi, nialarik ametsik eijerrena.
Jinik hain goizik, uste hiena baniala anitx pena ?Ez, ez Habil kontsolatzera malerusago dena !
Jinik hain goizik, uste hiena baniala anitx pena ?Ez, ez habil kontsolatzera malerusago dena !
294
GOIZEAN GOIZ JEIKIRIK
Goizean, goiz jeikirik, argia gaberik,urera joan ninduzun, pegarra harturik.
Lai lara larai
Jaun xapeldun gazte bat jin zautan ondotik,heia nahi nuenez urera lagunik.
Lai lara larai
295
Nik ez nuela nahi urera lagunik,aita beha zagola salako leihotik...
Lai lara larai
Aita beha zagola, ezetz errangatik,pegarra joan zerautan, besotik harturik.
296
Urera ginenian, biak buruz burugaldegin zautan ere “zonbat urte tutzu ?”.
Hamasei... hamazazpi, orain’ez konplitu:zurekin ezkontzeko gaztexegi nuzu.
297
Etxerat itzultzeko, nik dutan beldurra,ez jakin nola pentsa amari gezurra !
Neskatxa, nahi duzu, nik erakuts zuri,etxerat etortzean zer erran amari ?
298
Urtxo xuri pollit bat, gauaz dabilana,hark ura zikindurik egotu naiz, ama.
Dakigunaz geroztik zer erran amari,dugun pegarra pausa, gaitezen liberti
Gaitezen liberti
299
GOIZUETAN
Goizuetan bada gizon batderitzen zaio Trabuko,
hitzak ederrak bihotza paltsosekuula etzaaio paltako,egin dituan dilijentziakberari zaizko damuko.
Ongi-ongi oroitu hadizer egin huen Elaman.
difuntu horrek izatu balujarraikileerik Lesakan,
orain baino lehen egongo hintzanni orain nagoen atakan.
Nere andreak ekarri zuenAranaztikan dotea.
Hobe zukean ikusi ezpaluBerdabiooko atea:
orain etzuen hark idukikodadukan pesalunbrea.
Nere buruaz ez naiz oroitzen
300
zeren ez naizen bakarra:hazitzekoak hor uzten ditut
bi seme taa hiru alaba.Jaun zerukoak adi dezala
hoien amaren negarra.
301
GORA TA GORA BETI
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
Gorantza doa agudo kapitalaeta Lapurdi beti dago apala,
aldrebesturik dago mundu zitala,konformatzen ez bagara
ze pekatu mortala
302
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
Gurea ez da bizi-modu normalalurra lantzeko aitzurra eta pala,lanaren truke kobratzen erreala.
Benetan da miserableeuskaldunon jornala.
303
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
Munduan ezin bizi daiteke hala,merkatuetan dena gora doala,etxera eta zopa guztiz argala,
kriseiluen oiloaez da postre formala.
304
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
Obrero eta nekazari leiala,zuena ez da errenta liberala.
Diru zikinak putre motzak bezalabotatzen dizu gainera
hortxe bere itzala.
305
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
Jabeek dute kontzientzi zabala,kakaztu dute gure lurren azala,
baina Lapurdi ez da hain zerbitzala;Burruka garbian dagohori da printzipala.
306
Gora ta gora beti, haik gora LapurdiEuskerak bizi gaitu eta bizi bedi.
307
GREZIAKO ITSASONTZIA
1Itsasoz gaindi ikusten baduzugure gogoa daraman ontzia,
etzazu pentsa galduta doanik,argitzen baitu goizeko eguzkiak.
Hainbeste amets, negar ta desioez du ekaitzak hondora botako,
salbatuko da goizeko ontziakaiaren bila hegaka joateko.
308
Arraun berriek eramango dutebide zaharretik askatasuneraoihal zuriek haizea bildurik
gure arnasa biltzen den batera.Ez du ekaitzak hondora botako,
salbatuko da goizeko ontzia.
Lala lara lala...
309
2Itsasoz gaindi ikusten baduzugure gogoa daraman ontzia,
etzazu pentsa galduta doanik,argitzen baitu goizeko eguzkiak.
Hainbeste amets negar ta desioez du ekaitzak hondora botako
salbatuko da goizeko ontziakaiaren bila hegaka joaiteko.
310
Arraun berriek eramango dutebide zaharretik askatasuneraoihal zuriek haizea bildurik
gure arnasa biltzen den batera.Ez du ekaitzak hondora botako,
salbatuko da goizeko ontzia.
Lala lara lala...
311
312
GUK EUSKARAZ
Euskara putzu sakoneta ilun bat zen, (bis)
eta zuek, denok,ur gazi bat
atera zenutenhandik nekez. (bis)
313
Guk euskaraz,zuk zergatik ez ?.
Guk euskaraz,zuk zergatik ez ?
314
Orain zuen birturtezzuen indarrez, (bis)euskara itsaso urdin
eta zabal batizanen da
eta guria da. (bis)
315
Guk euskaraz,zuk zergatik ez ?
Guk euskaraz,zuk zergatik ez...
....zergatik ez...!
316
GURE BIDE GALDUAK
Gu gazteok gaur gabiltzamundu galdu honetan,
gerra bat barruan degulazer egin jakin gabe.
Gurasoen mundu aldrebes hauez degu onartzen,
diruaren morroi izatenerakutsi digute.
317
Ilunpe horrek bakardadegalduan utzi gaitu;
argirik gabeko bideaketorkizunik ez du.
Bizimodu lasai bategatikidealak galdu.
bizitzaren gauza ederrenakdizkigute zapaldu.
318
Giizonak kartzelan daudeberen herriagatik.
jainkoak beharko lagunduguk ahaztu baiditugu.
Maitasun hitzak nahi nituzke esanbaina gaur ezin dutgure bide galduak
kalte hau ekarri dit.
319
GURETZAT
1Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.Har ditzagun eskuan giltza eta laia,gariz eta burdinaz lantzeko Bizkaia.Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.
320
2Gitarrarekin aire berri bat daramagu, kantuz egun,
abesti libre eta leiala, prestu eta noblezadun ;haren medioz zer garen, ongi izan gaitezen ezagun,
herri langile nekazaria hala defendi dezagun.herri langile nekazaria hala defendi dezagun.
Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.Har ditzagun eskuan giltza eta laia,gariz eta burdinaz lantzeko Bizkaia.Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.
321
3Gure gogoa ez bedi arren kantu honekin akaba,gure ekintza izan dadila gure hitzaren alaba.
Egun batean esan dezagun ez “hala biz” bai “hala da”,nekea eta lana dirade zorionaren aldaba.nekea eta lana dirade zorionaren aldaba.
Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.Har ditzagun eskuan giltza eta laia,gariz eta burdinaz lantzeko Bizkaia.Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.
322
4Bide honetan baldin bagoaz, jakin dezagun zergatik,zin egin behar dugu zintzoki, bakoitzak duenagatiksinestedunek dudarik gabe bere jaungoikoagatik
eta sineste gabeek berriz bere ohoreagatik.eta sineste gabeek berriz bere ohoreagatik.
Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.Har ditzagun eskuan giltza eta laia,gariz eta burdinaz lantzeko Bizkaia.Guretzat berdin dira astea eta jaia,lana bihurtzen dugu kantatzeko gaia.
323
HABANERA
1Berriro itzuliko balitz
iragan denbora arrotza,berdin kontsumi nezake
bainilla gozo artean;itsaso urrun batetanirudimena galdurik,udaberriko euritan
larrosak pizten ikusiz...
324
2Osaba komertzianterikez nuen izan Habanan
pianorik ez zegoenbizi nintzen etxe hartan,neskatxen puntilla finak
udako arratsaldetan,errosario santua
neguko gela hotzetan.
325
3Ezpainek gordetzen dute
ezpain bustien gustoadesiozko hotzikaranetsipenaren tamalez.Gauak zelatan dakusakontzientzia bilutsik,badoaz ordu geldiak
gogorapenen hegalez.
326
4Jaio ginen, bizi gera
ez dugu ezer eskatzenitsasontzia astiro
kaiatik ari da urruntzen,Antillak zintzilik daudeargazkien paretetan,
karta bat idatziko dutnorbaitek erantzun dezan.
327
5Tabako ron ta kanelaz
sukartutako ametsetan,algarak entzuten zirenHabanako putetxetan,
abanikodun mulatakgauari haize egitenmusiken aire nagiek
odola erretzen zuten.
328
6Jaio ginen, bizi gera
ez dugu ezer eskatzenitsasontzia astiro
kaiatik ari da urruntzen,Antillak zintzilik daudeargazkien paretetan,
karta bat idatziko dutnorbaitek erantzun dezan
329
Hator Hator
Hator, hator, mutil, etxera,gaztaina ximelak jatera,Gabon gaua, ospatutzeko,aitaren ta amaren ondoan.Ikusiko duk aita barrezka,amaren poz atseginez. (Bis)
330
Eragiok mutil,aurreko danbolin horri,gaztainak erre artean,gaztainak erre artean,txipli, txapla, pun !
Gabon gaua pozik igarodezagun.(Bis)
331
Epel-epel gaur sukaldean,aitaren ta_amaren ondoan,Jesus haurra sortu delakoalkarren maitasun sutsuan ;gaurko gau honen argi biziakpozten gaitu bihotzean. (Bis)
332
Eragiok mutil,aurreko danbolin horri,gaztainak erre artean,gaztainak erre artean,txipli, txapla, pun !
Gabon gaua pozik igarodezagun.(Bis)
333
Haur eder baten bila
Haur eder baten bila gabiltza zoratzen ta izarrak esan digu galdetzeko hemen.Jaungoikoaren herri maite Jerusalem
esan zaiguzu laister Jesus nun sortu denJaungoikoaren herri maite Jerusalem
esan zaiguzu laister Jesus nun sortu den
334
Ai hau gauaren zoragarriaJesus sortu da Belenen
Herririk herri bila gabiltzabila gabiltza beraren
335
Artzai buru txuri bi Antton eta Peru, Belengo estalpera etorri zaizkigu.
Sartu dira barrena Manueltxongana eskaintza egin diote arkumetxo bana.
Batek arkumea ta besteak ardia Ondo konpontzen dira Jose ta Maria.
Batek arkumea ta besteak ardia Ondo konpontzen dira Jose ta Maria.
336
Ai hau gauaren zoragarriaJesus sortu da Belenen
Herririk herri bila gabiltzabila gabiltza beraren
337
HELA HELA
Hela hela hela hela bortan hortan norbeit bada ?
Jaun Medikua (3) ote da ?Jaun medikua balin bada doala erien sendatzera
338
Hela hela hela hela bortan hortan norbeit bada ?
Jaun errienta (3) ote da ?Jaun errienta balin bada doala eskola ematera
Hela hela hela hela bortan hortan norbeit bada ?
Jaun erretorra (3) ote da ?Jaun erretorra balin bada doala meza ematera
339
Hela hela hela hela bortan hortan norbeit bada ?
Su hiltzailea (3) ote da ?Ricard-arrentzat ekar dezala behar dugun ur
freskoa
340
Hemeretzi mende ta erdi
1. Hemeretzi mende ta erdi du jadanik,Jesu Kristo lurretik, zerurat joanik,
Bertsu berriak aurten, kantatzen ditut nik,Euskal Herri maiteak, gogorat emanik.
2. Aspaldian gogoan, bainuen desira,Larrun mendi gainean, aurten izan gira,
Xoraturikan egon handikan begira,Euskal Herrian toki ederrak baitira.
341
3. Ageri da Nabarra eta Gipuzkoa,Handik landa Lapurdi paregabekoa,
Gero Baxenabarre eta Xiberoa,Urrunak gordetzen du gaineratikoa.
4. Itsasoan xalupak dabiltza arraintzan,Ainitz gizon lurrean ari laborantzan,Mendietan ere gau egun artzaintzan,
Horra Euskal Herrian zer gisaz gabiltzan.
342
5. Grazia eske nago Ama Birjinari,Jar zaite zerutikan ororen gidari,
Emaguzu bakea mundu guziari,Zabal zazu fedea Euskal Herriari.
6. Bertsu hauk eman ditut Lapurdi maitian,Larrun mendi gainian den hotelño batian,
Berriz etorriko naiz lagunen artian,Jainkoak plazer badu heldu den urtian.
343
HERIO LATZA(De Trevilleren azken hitzak)
Herio latza hüllantzen ari hizdolürik gabe orai nitarat
otoizten hait ixtant bat ützi nezakene azken adiuen egitera.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak
zeren ilüsione bat bera dalürraren gañekoo gure pasajia.
344
Ene jauregi pare gabekuahi altxatüz banian fiertatehitan igaran, denbora gozua
hain llabür nükila ez nian uste.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak
zeren ilüsione bat bera dalürraren gañekoo gure pasajia.
345
O Basabürüa miragarriabortüz etaa mendiz üngüratürikbostetan nik begixtatü zütietürgullükin terraza huntarik.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak
zeren ilüsione bat bera dalürraren gañekoo gure pasajia.
346
Adios arren Marie-Maidalenazük ingana nezazü lotarik
ene ondotik baratzen direnezizan ez naadiala ahatzerik.
Hori bera da denen ixtoriaheriuak bardintzen handi txipiak
zeren ilüsione bat bera dalürraren gañekoo gure pasajia.
347
IDUZKI DENEAN
Iduzki denean, zoin den eder itzalaMaitiaa, mintzo zira, plazer duzun bezala
egiiten duzula mila disimula, inorant ziirelaerraiten duzula bertzetaik naizela,
faltsuki mintzo zira.
348
Zazpi urtez beti jarraiki zait ondotik,erraiten zaundala, ez dut bertze maiterik
hitzer fidaturik nago tronpaturik,gaixoa tristerik; ez dut eiten lorik,ez jan-edan onik, maitia zuregatik.
349
Oi ! ene maitia, nik ere zuregatik,pasatzen dizut nik zonbeit sabeleko min,
ezkonduz zurekin, samur ait'amekinbehar nindeite jin, ez dakit zer egin,ez eta nola jin, nik neure etxekoekin.
350
Oi ! ene maitia, nun duzu izpirituia,fediaren jabe aita deraukazuia ?Atxikazu fedia, maita bertutia,
libra kontzientzia, munduko bizialabur da, maitia, ez zaitela kanbia !
351
IKUSI MENDIZALEAK(
Ikusi mendizaleakbaso eta zelaiak,
mendi tontor gaineraigo behar dogu.
Ez nekeak, ezta bide txarrakgora, gora neska-mutilak.
Gu euskaldunak garaEuskalerrikoak.
352
Hemen mendi tontorreaneuskal lurren artean
begiak zabaldurikbihotza erreta.
Hain ederra, hain polita da ta,gora, gora Euskalerria.Gu euskaldunak gara
Euskalerrikoak.
353
IKUSI NUENIAN (1)
1♀ Ikusi nuenian
nik zure kokotza,iruditu zitzaidan, monona,
gaztaina'n morkotsa.
2♂ Ikusi nueniannik zure ahoa,
iruditu zitzaidan, monona,karobi zuloa.
"Si, morenita, si,si es para divertir;
tu llevarás la manta, morena,yo llevaré el candil."
3♀ Ikusi nuenian
nik zure sudurra,iruditu zitzaidan, monona,
odolki muturra.
4♂ Ikusi nueniannik zure begia,
iruditu zitzaidan, monona,anpolai gorria.
"Si, morenita, si..."
5♀ Ikusi nuenianzure belarria,
iruditu zitzaidan, monona,azaren orria.
6♂ Ikusi nueniannik zure kopeta,
iruditu zitzaidan, monona,frontoia'n pareta.
"Si, morenita, si..."
354
355
IKUSI NUENIAN (2)1
♂ Ikusi nuenianzure ile latza
iruditu zitzaidan, maitia,sorginen erratza.
2♀ Ikusi nuenianzure bekokia
iruditu zitzaidan, maitia,zartagi ipurdia.
Ai, ai, ai, ai... ai, ziri, ziri Pedro,gizonak ez du ondo ematen
mozkortu ezkero.Ai, ai, ai, ai... ai, Pedro ziri, ziri,
zertarako ditugu herrianhonenbeste hordi!
3♂ Ikusi nueniannik zure bekaina
iruditu zitzaidan, maitia,gauaren kamaina.
4♀ Ikusi nuenian
6♀ Ikusi nueniannik zure sudurra
iruditu zitzaidan, maitia,lukainka muturra.
Ai, ai, ai, ai...
7♂ Ikusi nueniannik zure ahoa
iruditu zitzaidan, maitia,karobi zuloa.
8♀ Ikusi nueniannik zure okotza
iruditu zitzaidan, maitia,gaztaina lokotsa.
Ai, ai, ai, ai...
9♂ Ikusi nueniannik zure bularra
iruditu zitzaidan, maitia,basoan txondorra.
356
nik zure begia,iruditu zitzaidan, maitia,
anpolai gorria.
Ai, ai, ai, ai...
5♂ Ikusi nuenianzure belarria
iruditu zitzaidan, maitia,azaren orria.
10♀ Ikusi nuenian
nik zure mokorrairuditu zitzaidan, maitia,
Azpiroz malkorra.
357
IKUSTEN DUZU GOIZEAN(Nere etxea edo laboraria)
Ikuusten duuzu goizean,argia hasten denean,
menditto baten gainean :etxe ttipitto aintzin xuri bat
lau haitzondoren erdian,xakur xuri bat atean,iturriño bat aldean,
han bizi naiz ni bakean.
358
Nahiiz ez deen gaazteluamaite dut nik sorlekua,aiten aitek hautatua.
Etxetik kanpo zait iduritzennonbeit naizela galdua
nola han bainaiz sortua,han utziko dut mundua,
galtzen ez badut zentzua.
359
Etxean ditut nereak,akilo, aitzur, goldeak,uztarri eta hedeak.
Jazko bihiez ditut oraino,Zoko guziak beteak.Nola iragan urteak
emaiten badu bertzeak,ez gaitu hilen goseak.
360
Landako hirur behiak, Esnez hanpatu ditiak, Ahatxe eta ergiak,
Bi idi handi, kopeta zuri, Bizkar beltz, adar handiak,
Zikiro, bildots guriak, Ahuntzak eta ardiak, Nereak dire guziak.
361
Ez da munduan gizonik, Erregerik, ez printzerik, Ni bezain urosa denik ;
Badut andrea, badut semea, Badut alaba ere nik ; Osasun ona batetik,
Ontasun aski bertzetik ; Zer behar dut gehiago nik ?
362
Goizean hasiz lanean, Arratsa heldu denean, Nagusi naiz mahainean
Giristino bat ona dut hartu Nik emaztea hartzean Ez du mehe egunean Sartuko uste gabean
Xingar hezurrik eltzean.
363
Piarres nere semea Nahiz oraino gaztea Da mutiko bat ernea
Goizean goizik bazken erdira Badarama artaldea Segituz ene bidea, Nola baitu egitea,
Ez du galduko etxea.
364
Ene alaba Kattalin, Bere hameka urtekin, Ongi doha amarekin
Begiak ditu, amak bezala, Zeru sola bezain urdin Uste dut denborarekin,
Oraiko itxurarekin, Andre on bat dion egin.
365
Ez dugu behar lurrean, Ongi bizirik etxean, Utziz laguna gosean
Ez du beharrak sekulan jotzen Gure etxeko atean,
Nun ez duen mahainean, Otruntza ordu denean. Leku bat gure artean.
366
Ene andrea Maria, Ez da andre bat handia Bainan andre bat garbia
Irri batentzat badut etxean Nik behar dudan guzia Gald'egiten dut grazia,
Dudan bezala hasia, Akabatzeko bizia.
367
ILUN-IKARAK
1Ilun-ikarak azken argia
uxatu dizu urrutira,zeru-sapaian izar bakanak
itzal etzanei begira,ilun-txintako sorgin-usaiak
espazioan dirdira.
2Mendi-hegitan argi-oroitza
eguzkiaren keinua,baso beltzean hosto-firfira
gauezkoen erreinua,itsasondoko tamarindotan
olatuen errainua.
3Itsas-txoriak txio-txioka,
harat-honata haizetan,berde argien edertasunamore motelduz uretan,
txalupa geldi kulunkarien
4Parke isileko banku txuria
ezpain beroen lankide,antsi zaharrak zantzu berritan
bihotz gordinen senide,tristura hegan paseatzen da
arratsaren solaskide.
5Gau-ezkilaren oihartzun-hotsa
irristatzen da kolkoan,zirrara mutu baten gisara
maitearen soinekoan,bakardadea sekretuekinkorapiltzen den zokoan.
6Itsas-aideak gesalez dakar
murmuriozko solasa,suspiriotan ezin jariozpena lurrinduen hatsa,
haize-boladak txikordatzen du368
bisbisbisbis
bisbisbisbis
bisbis bisbis
isladarekin hizketan. maiteminduen jolasa.
369
370
ILUNTZEAN :
Ilargia uretan murgildu daitsas arrain txikien ondorauraren hozkirriaren zirrara
hondar epelaren alboan.
Iluntzean uraren ertzean errainu baten argia,
ene maite biok jolaseanolatu zipriztin artean.
371
Haizeak zimurtu du itsasoakresalak lehortu malkoa,
maite zure zain hementxe naukazuizar goiztiarrei begira.
Iluntzean uraren ertzean errainu baten argia,
ene maite biok jolaseanolatu zipriztin artean.
372
373
IPARRAGIRRE
Iparragirre abila delaaskori diot aditzen,
eskola ona eta musika,hori horiekin zerbitzen.
Ni ez nauzu ibiltzenkantuz dirua biltzen,komeriante moduan,
debalde festa preparatzen detgogua dedan orduan.
Eskola ona eta musika,bertsolaria gainera;
gu ere zerbait izango gerahorla hornitzen bagera.
Hatoz gure kalera,baserritar legera,
musika hoiek utzita;Errenterian bizi naiz eta
egin zaidazu bisita.
374
375
IRIYARENA
376
1Sekulan ezta sartu izandu
donostiarrik zeruban,nunbait etzuten meriturikan
irabazitzen munduan,gaixuarentzat Jaungoikoaren
justiziya dan moduankondenaturik arkitzen ziran
ayek danak infernuan.
2Bein bat San Pedro bultzaturikan
zeruetara sartu zan,ta beriala presa guziyanjende tartian gorde zan;
San Pedro berriz billa zebillennunbait azaltzen ote zan,alegiñ franko egiñagatik
iñundik ageri etzan.
3Orduan Pedro Jaunarengana
larri juantzan beriala,eta esan zion donostiarra
zeruetan sartu zalajende tartian ezkutatuta
ezin billatu zubela,infernurako destinatuba
anima ura zegoela.
4Jaunak Pedrori modu onetan
eman ziyon errespuesta:-donostiarra izan ezkero
5Iriyarena danboliñakiñ
jotzen ziranian asi,donostiarra danen artian
saltoka zuten ikusi;San Pedro berriz arren ondoren
egin baño len igesiarrapatuta zeruetatikinfernura zuten jetxi
6Berialaxe an sartu zuten
bere lagunen ondoan,Donostiako kontu guztiyak
gogoratutzen orduan,demoniyuak ikusirikanpozturik galdetu zuan
Aber benetan ote ziradenkarnabalak infernuan.
7Geroztik beti an arkitzen da
infernuban penatutzen,bere zeruko pasadizuaerritarrai kontatutzen,
alaxen diyo: -Berriro banitzni berriz orla gertatzen
Iriyarena juagatikanenaiz asiko saltatzen.
8Deabru ayek beren kontura
donostiarra arturikzulo batera an bota zuten
9Orain azitzen ari dalako
Donostiyako erriyademoniyuak omen daukate
berebiziko larriabildurturikan lengoko zarra
eztala naiko aundiyata egitea pentsatu dutebeste infernu berriya.
10Baldin geyegi itzegiñ badet,jaunak ez zaitezte arritu,uts egiñikan baldin badago,
biar nazute barkatu,donostiarrai gaizki nai-etaez ditut bertsuak sortu,
baizik oyekin karnabaletanbroma nai gendun pasatu.
377
IRUÑEKO FERIETAN
Iruñeko ferietanIragan San Ferminetan,
Ehun zaldi arribatu Andaluziatik tropan ;Merkatu eder bat zautan,
Zaudelarik bi lerrotan.
Bat zen pikarta-xuria;Hartan bota dut begia.
Andaluzak egin zautan bi untz-urreren galdia,Eskain orduko erdia,
«Harzak, hire duk zaldia».378
Han nintzen harrapatua,Aginduaz dolutua :
Urruntzeko izan banu hirur arditen lekua...!Gizonez inguratua,Iduri preso hartua.
Zeruko Jainko Jaun ona !Zerk ekarri nu ni huna ?
Andaluz bat zazpi urtez presondegian egona,Laburzki mintzo zautana :«Konda niri hitzemana».
379
«Jauna, nahi dut pagatu,Bainan lehenik miratu».
«Zaldiaren miratzeko denborarikan ez duzu;Orai soma kondazazu,Gero miratuko duzu».
Han nintzan plaza betean,
Jende ainitzen artean:Gogoeta hau egin nuen orduko estremitatean :
Bertze nunbait pasa niroJaun hori puñal batean.
380
Eman orduko kondua, Eztitzen hasi mundua.
Garistutik hartu nuen delako behor mainkua,Emanik behar dirua,Hustu bainuen lekua.
Utzirik bide ederra,
Hartu dut oihan bazterra :Zaldia nuen desferra, begi batetik okerra :
Usu soinatzen kitarra,Eztularekin uzkerra.
381
Belategiko bentetanPasatu nintzan andetan ;
Ahal bezala arribatu Urdazubiko errekan.Zaldia sartu partetan,Atera nuen kordetan.
Nunbaitik argi aldera,Arribatzen niz etxera.
Nere andrea etorri zaut argiarekin atera ;Jarri behorrari beha,
Ez baitzen kontent sobera.382
«Horixe da behor txarra,Eta bertzalde Zaharra,
Hortan gastatu dautazu familiako beharra ?Bi sosetan sal nintzazkeZaldia eta senarra ! ».
«Ixilik zaude, andrea ;Joan ez dakidan zaldia !
Bele eta arranoak bortatik daude guardia,Otoi, hil zazu argia,
Hunat ez diten abia».383
«Ixilik zaude zu ere,Gezurrik kondatu gabe,
Bele eta arranorik bortan ez baita batere :Eginak gira gu ere
Estofa on baten jabe».
Plazan zutenean ikusi,Nahi zautaten erosi ;
Tratuan bainintzen hasi, ez zuten emaiten aski;Ez nuen eskutik utzi,
Ume bat behar du hazi.384
Jinen den ume berria,Behor edo zamaria,
Eginen baitut guardia, denez ama iduriaHeldu bada handia,
Oi zer primako zaldia
385
IXIL IXILIK DAGO
lxil ixilik dago, kaia bazterrianUntzi xuri pollit bat uraren gainean.Goizek'ordu bietan esnatutzen giraArrantzaliarekin joaiteko urrutira.
Pasatzen nintzanean zure leiho petikNigar'heldu zitzautan begi bietatik :
386
Zergatik (5 aldiz) nigar egin?Zeruan izarra dago itsaso aldetik. Bat, bat, bat, bazter ondoan ibili,
bazter ondoan ibiliBi, bi, bi, ez naiz ondo ibili, ez naiz ondo ibili
Hiru, hiru, hiru, golkoa bete diru, golkoa bete diru
Lau, lau, lau, xardin eta makalau.
387
388
Anteron txamarrotia,Txingarren bigotia
Aretxek derauka,deraukaPreso tximinoia.
Hau dek, hau dek,Hau dek umoria,KontsolatzekoKontsolatzeko
euskaldun jendia.
389
Kalian gora, Kalian behera,Kalian gora zezena, ai, ai, ai, ai,
Kalian gora, Kalian behera,Kalian gora zezena.,
Kalian gora, Kalian behera,Kalian gora, Kalian behera,Kalian gora, Kalian behera,
Kalian gora zezena.
390
391
ITSASOAN URAK HAUNDI DIRE
Zazpi senideko famili bateanarotza zen gure aita,
gure herrikoo alkate ez izan arrenlan egiten zuena.
Itsasoan urak haundi diremurgildu nahi dutenentzat.
Gure herriko lanak haundi direastun diregogor dire,
zatiturik gaudenentzat.392
Markatzen ari diren bide nabarraez da izango guretzat
lehengo sokari ezarririk datorrenooztopo bat besterik.
Itsasoan urak haundi diremurgildu nahi dutenentzat.
Gure herriko lanak haundi direastun diregogor dire,
zatiturik gaudenentzat.393
Hainbeste mendetako gure morrontzakbaditu mila tankera,
eta zuhur aukeratzen ez badugubertan galduko gera.
Itsasoan urak haundi diremurgildu nahi dutenentzat.
Gure herriko lanak haundi direastun diregogor dire,
zatiturik gaudenentzat.
394
ITSASOARI BEGIRA
1Zazpi mendeko gauean gaude.
Gure loreetan sasi,iirrintzii, oihuu, ele ta ulu,
marmario ta garrasi,haize, eenbata, brisa, galerna,
gaur garbi, bihar nahasi,xake taaulareen zuri beltzetan
arrats gozo egun gazi.Ai itsasorik ez bageneuka
zeri so negarrez hasi.
2Gure zuhaitza landatu dugu
amildegi muturrean.AAdarraak daudee ertzetik haruntz;
sustraiak, berriz, lurrean,bihotz heesteak estu helduaz
esku baten ahurrean.Bertso beerriaak jartzera noa
bere indar laburrean,nola malko bat isuritzen den
itsasoaren aurrean.
3Nola haizea ur azalean
Susmoa daukat guree patuaitsasoa ez ote dan,
libre ta zabal dugu aurreanbaina ezin dugu edan.
4Heldu herria sustraietatik,
tira eta gora jaso.Jaarri Kaantaurii aurrean eta
mantendu zutik hari so,ispiluu hortan ikus gaitezenherriz herri, auzoz auzo.
Zauriak gatzez itxii ditzagun,malkoak urez eraso,
sano ta libre irla txiki batsalbatuko da akaso.
5Azken arnasa eman nahi nuke,
eguna hiltzen ari da.AAzken aarnasaa eman nahi nuke,
bertsoak entzuten dira.Azken aarnasa eman nahi nuke,
kantari nator herrira.AAzken aarnasaa ematen dugu
eguzkitik eguzkira.
395
eguzkiaren irteeran,noola kaaioaak zorabioanitsas enbata bezperan,
pensatzeen nago gu ere berdinibiltzen ez ote geran.
Azken arnasa eman nahi nukeitsasoari begira.
AAzken aarnasaa ematen dugueguzkitik eguzkira.
Azken arnasa emaan nahi nukeitsasoari begira.
Azken arnasa eman nahi nukeitsasoari begira.
396
ITSASONTZI BATEN
Itsasontzi baten Euskal Herritik kanporanaramate eta ez dakit nora
Agur nere ama laztan goxoariAgur nere maite politari
ez egin negar etorriko naizegunen baten pozez kantari
397
Itsasontzi baten Euskal Herritik kanporanaramate eta ez dakit nora
Agur senideak agur lagunariagur Euskal Herri osoari.
Ez egin negar etorriko naizegunen baten pozez kantari.
Gora Euskal Herri Gora Euskal HerriGora Euskal Herriari.
398
ITSUA ETA SASTREAPiarres Ibarrart
1Euskaldun bat zen itsu eta bertsulari,
Atez-ate zabilan iloba gidari.Soineko eta diru, janari edari,
Nasaiki biltzen zuten bertsu eman sari.
399
2Zuhur gisa baitzuten sos guti xahutzen,Piko baten azpian eltze bat zaukaten.
Hiru ehun libera harat bildu zuten,Bainan ohoin tzar batek ebatsi zioten.
3Bere gorde lekutik galdurik eltzea,
Bat zagon hasperenka, nigarrez bertzea,Ilobak erran zion : Osaba maitea,
Horra zer den kanpoan gauzen gordetzea.400
4Azkeneko aldian hemen ginelarik,Ikusi gaituztela ez diat dudarik,
Bai sastrea heldu zen pegarra beterik,Behatu zuen guri bainan urrunetik.
5Iloba gida nezak sastrearen gana,
Adi dezan bertsu bat Itsuak emana,Gure eltzea badu harek eremana,
Bazakiat nik hura zer gisaz engana.401
6Ilobak erran zion apal beharrira,
Sastrearen etxerat orai heltzen gira,Irri faltsuan dago leihotik begira,
Ez erran hitz gaixtorik zuhurra bazira.
7Iloba, gida nezak artoski bidean.
Zerbait daiat utziko azken egunean,Ehun luis baitiat piko baten pean,
Bertze ehun emanen bihar han berean.402
8Sastreak bere baitan : Itsuak etzakikHartuak ditudala horren sosak handik :Eltze hau diruekin berriz han emanikBertze hiru ehunak bilduko tiat nik.
9Itsuaren agintza balios izan zen,
Biharamun goizeko eltzea han zuten,Ilobak erran zion : hemen dugu hemen,Oi, zein ongi sastrea enganatua den !
403
10Moltsan behar diagu dirua ezarri,
Lurpean hola-hola utzak eltze hori,Eta emok barnean bortz edo sei harri,Sastreak aski pisu altxa dezan sarri.
11Itsuak sastreari: Errak to egia,
Atzo bezala dukan arrai aurpegiaAla trixterik hagon doluan jarria.Dirua erain eta bildurik harria.
404
12Itsu harpagon zikoitz laido emailea,
Habil eta ez kolpa ene ohorea,Dirudun bahaiz ere, eta ni gabeaBaduk aski zorigaitz hire ilunbea.
13Ni itsu ilunbean, hi sastre erromes,Dezagun elgar lagun biek ditugunez.Nik egiten haut jabe ene ontasunez,Nahi banauk okertu hire begi batez.
405
406
ITURINGO AROTZA
Ituringo arotza, Erramun Joakin,hasarre omen zaude zeren dugun jakin,
santurik ez liteke fiatu zurekin:San Kristobal urtuta joaliak egin.
Lara, lara, lara...
407
Arotzak erran dio bere andreari:“Urtu behar dinagu; ekarran santu hori”.
“Gizona, nora zoaz? Bekatu da hori”.“Etzionagu erranen sekulan inori”.
Lara, lara, lara...
Ituringo garaile, Ramuntxo Joakin,hasarre omen zira zeren dudan jakin.Konfesa zaitez ongi erretorarekin:ez dute zer fidatu santuek zurekin.
408
Lara, lara, lara...
Kobrezko santurikan inon bazarete,egoten al zarete hemendik aparte:baldin arotz horiek jakiten badute,
joaliak egiteko urtuko zaituzte.
Lara, lara, lara...Lara la...
Ieup!409
410
ITZALA
1EEpaile bat behin, koonturatu zen
hiru urrats eman ahalaegun eta gau, gau eta egun
norbait segika zeukala.Epaile jauna nora zihoan
bera hara zihooalapentsatu gabe agindu zuen:“Kartzelan sartu iitzala!”.
2Bere baitako sentituko zen,
epaitegiko marrazobatzu'n aldetik ez zuen izan
ez kritika, ez arazo.Hedabideek, handi-mandiek,
hartu zuten gozo-gozotitulatuaz: “Delako itzala
arriskutsua zen oso”.
3Baina grazia handirik ere
ez zion egin askoriJustizi ezak ipini zuen
kaleko giroa gori.Haur txiki batek kontatu zion
“begira epaile ongi…mamu-mamitzen saiatu arren
zeure itzala zen hori”.
4Epaile jauna konturatu zen
bistan zuela uzkia…haren dardara, ezinegona
eta kopeta bustia.Kartzelan sartu zituen biak:
ilargia, eguzkia...egia esan zion haurtxoata mugitzen zen guztia.
411
bisbis
412
ITZIARREN SEMEA
Itziarren semeak ez du laguna salatzeneta zakurren aurrean tinko eta isilik egoiten.
Itziarren semea: hori duk mutilainor salatu baino nahiago du hila.Harro egon litake Maji neskatila,
Espetxetik jali ta joanen zaio bila,Maji neskatila, hori dun mutila!
Inor salatu baino nahiago du hila.
413
Haurra, zer egin haute holan agertzeko?-Ama jo egin naute mintza arazteko!-Izenik eman al duk? Esantzak egia!
-Ez ama, ez dut eman! Jali naiz garbia!-Jali haiz garbia? –Bai ama, egia!
Ta amak eskaini zion krabelin gorria...
414
Zazpi gizon nituen joka inguruan,makilaz hartu naute ostikoz lurrean,baina nik ez dut eman lagunen izenik,
ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik.Lagunen izenik ez baitut eman nik...
ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik!
415
Lau aldiz sartu naute uretan buruazangotik eduki naute zintzilikatua,
baina nik ez dut eman lagunen izenik,ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik.
Lagunen izenik ez baitut eman nik...ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik!
416
Izerdia ta odola burutik behera...ezpainak urratu ta azazkalak atera,baina nik ez dut eman lagunen izenik,
ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik!Odolez beterik, ni beti isilik!
ta hantxe gelditu dira fitsik jakin barik!
417
Itziarren semeak ez du laguna salatzeneta zakurren aurrean tinko ta isilik egoiten…Espetxerat igorri dute amak ez du ezagututa Majik, pulliki pulliki eman diozka bi musu.
418
IZAI EDER
Jina zauku, eguberri, Kanpoak zaia xuri.
Negu latza, bazterretan, Bainan bero bihotzetan. Izai berde, ta lerdena,
Zu zira ederrena.
419
2
Primaderaz, zinen sortu, Oihanean haunditu.
Gur'etxetan zira sartu, Argi-lorez panpinatu, Izai eder, ederrena, Zu zaitugu maitena
420
IZARREN HAUTSA (1)1
Izarren hautsa egun bateanbilakatu zen bizigai,
hauts hartatikan uste gabeannoizbait ginaden gu ernai.Eta horrela bizitzen gera
sortuz ta sortuz gure aukeraatsedenik hartu gabe:
lanaa eginaz goaz aurrerakate horretan denok batera
gogorki loturik gaude.
2Giizonak badu inguru latz bat
menperatzeko premia,burruka hortan bizi da eta
hori du bere egia.Ekin ta ekin bilatzen ditu
saiatze hortan ezin gelditu,jakintza eta argia:
bide ilunak nekez aurkitulege berriak noizbait erditu
hortan jokatuz bizia.
3Gizonen lana jakintza dugu;
ezagutuz aldatzea,naturarekin bat izan eta
5Gu ere zerbait bagera eta
gauden tokitik hemendik bertansaia gaitezen ikusten:
amets eroak baztertuz bertansasi zikinak behingoz erreta
bide on bat aukeratzen.
6Gizonen lana jakintza dugu;
ezagutuz aldatzea,naturarekin bat izan etaharremanetan sartzea.
Gu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak,
burruka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.
7Beren aukeren jabe eraikizta erortzean berriro jaikiz
ibiltzen joanen direnak:gertakizunen indar ta argizgure ametsa arrazoi garbiz
egiztatuko dutenak.
8421
bisbis
harremanetan sartzea.Eta indarrak ongi errotuz
gure sustraiak lurrari lotuzbertatikan irautea:
ezaren gudaz baietza sortuzukazioa legetzat hartuz
beti aurrera joatea.
4EEz dadukanak ongi ohi daki
eukitzea zein den ona,bere premiak bete nahian
beti bizi da gizona.
Guu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak
burruka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.
Gu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak
burruka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.
422
IZARREN HAUTSA (2)
1Izarren hautsa egun batean
bilakatu zen bizigai,hauts hartatikan uste gabean
noizbait ginaden gu ernai.Eta horrela bizitzen gera
sortuz ta sortuz gure aukeraatsedenik hartu gabe:
lana eginaz goaz aurrerakate horretan denok batera
gogorki loturik gaude.
2Giizonak badu inguru latz bat
menperatzeko premia,burruka hortan bizi da eta
hori du bere egia.Ekin ta ekin bilatzen ditu
saiatze hortan ezin gelditu,jakintza eta argia:
bide ilunak nekez aurkitulege berriak noizbait erditu
hortan jokatuz bizia.
3Gizonen lana jakintza dugu;
ezagutuz aldatzea,naturarekin bat izan eta
5Gu ere zerbait bagera eta
gauden tokitik hemendik bertansaia gaitezen ikusten:
amets eroak baztertuz bertansasi zikinak behingoz erreta
bide on bat aukeratzen.
6Gizonen lana jakintza dugu;
ezagutuz aldatzea,naturarekin bat izan etaharremanetan sartzea.
Gu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak,
burruka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.
7Beren aukeeren jabe eraikizta erortzean berriro jaikiz
ibiltzen joanen direnak:gertakizunen indar ta argizgure ametsa arrazoi garbiz
egiztatuko dutenak.
423
bisbis
harremanetan sartzea.Eta indarrak ongi errotuz
gure sustraiak lurrari lotuzbertatikan irautea:.
ezaren gudaz baietza sortuzukazioa legetzat hartuz
beti aurrera joatea.
4EEz dadukanak ongi ohi daki
eukitzea zein den ona,bere premiak bete nahian
beti bizi da gizona.
8Guu sortu ginen enbor beretik
sortuko dira besteakburruka hortan iraungo duten
zuhaitz ardaska gazteak.
Gu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak
burruka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.
424
IZOTZ-ONDOKO EGUZKI
1Izotz-ondoko eguzki,
neguaren parre:olerkariak noizbait
hiri goratzarre.Emeki duk itxarozpiztu garai-larre:udaberri-lamiek
larreon batzarre.
2Behetik nator, ibarrak
izoztuta utziaz,mendia jaiez dagourrezko jantziaz.
Haren parrea dadatirrika biziaz,
gozatua baitu gaurezti bereziaz.
3Udalenak irria
ohi du zoro ozena:
4Bai-baitatza eria
ogean, herioatzapar itsusialuzatzen ario:
berbizkunde-berriamaiteak jario:
hitzik ezin ta irriahain ezti dagio!
5Izotzak estali zuengure Euskalerria;
mintzo ozenak zabalduberbizkun berria.Itzal-zokondoetanlore, izotz-bitxia
baina haren gainetikjauntzen eguzkia.
425
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
3 aldiz3 aldiz
udak, haragikoia;udazkenak, bena;
negu-gau ozkarbienizotz-ondorena
guztiz bakarra duzu:denetan emeena!
426
JAUN BARUAK
Jaun baruak aspaldin xederak hedatü zütin,
txori eijer bat hatzaman dizü Paubeko seroren komentin,orai haarekin biziren düzü aspaldian gogun beitzin.aspaldian gogun beitzin.
427
Xederaa balitz halako merkatietan saltzeko,
Ziberuako aitunen semek eros litzazkie oro,
halakoo txori eijertto zunbaiten hatzamaiteko.zunbaiten hatzamaiteko.
428
Igaaran apiirilaren bürian, armadaren erdian,
züntüdan bihotzian, armak oro eskian;
present espiritian, manka besuen artian.manka besuen artian.
429
Jauna maite banaizü, erraiten düzün bezala,kita ezazü, kita ezazü Erregeren zerbütxüa,
eta maita herria, üken dezadan plazerra.üken dezadan plazerra.
eta maita herria, üken dezadan plazerra.üken dezadan plazerra.
430
431
JEIKI-JEIKI
Jeiki, jeiki etxekoak,argia da zabala,argia da zabala !
Itsasotik mintzatzen dazilarrezko tronpeta
bai eta ere ikaratzenolandresen ibarra !olandresen ibarra !
432
Jeiki, jeiki etxekoak,argia da zabala,argia da zabala.
Itsasotik hurbiltzen dauntzi bat kargatua
gaitezen denak menturaharen atakatzeraharen atakatzera.
433
Jeiki, jeiki etxekoak,argia da zabala,argia da zabala.
Itsasoan agiri daargi gozo biguna,
bere aurrean beldurtutaihes doa ilunaihes doa iluna.
434
JOSEBA ELOSEGI
Lotuz aire zaharraridugun kanta pertsu berri
joseba elosegiri x3gizon miresgarriari
Ene haur eta ahaidebaita euskaldun haurride
zonbait zaituztedan maite x3nehoiz nehork ez dakite
435
Adios mendi ederrakoihan ta itsas bazterrakadios Donostiarrak x3
jauntziren ditut su-garrak
Arras triste da biziaaskatasunik gabia
herriarentzat hiltzia x3nuen nik neure lehia
436
Donostiko medikiakerien sendatzailiak
utz otoi ene zauriak x3dagoden oroitgarriak
ni hiltzen baniz huntarikez otoi egin nigarrik
ez baitut nigar beharrik x3ez baitut jarraikilerik
437
JUANA BIXENTA OLABE
1J. Bixenta:
Amak esan dit etxeko errenta,pagatzeko dirurik ez zuen ta,
ia egingo dion mesere,hilabetian gehienaz ere,
itxoitia,bada zierto dala ematia,
pasa baino lehen hilabetia.
2N. Jauna.
Logratutzia, errex halare,nahiz hori ta beste zernahi gauza’re,
seguru dala esan amari,zu baldin bazatoz mandatari;
dudarik gabe,nere borondate onaren jabe
zu zera, Juana Bixenta Olabe.
3J. Bixenta:
Beraz bertatik noa etxera,amari poz haundi bat ematera;
J. Bixenta:Lotsa gogorra!
Sufritzen dago gaur nere ondra,penak malkuak derizkit horra.
5N. Jauna.
Nik ditut kulpak, ez egin negar,holakorik ez nizun esan behar;bihotzian sentitzen det mina,
zuri ofensa hori egina,maldiziua!
ez dakit nun neukan juiziua,eskatzen dizut barkaziua.
( ............ )
6Heldu zanian hurrengo goiza,nagusiak zuen kunplitu hitza;juan zitzaion amari etxera,andretzat alaba eskatzera,
amak txit firme,hartuta gero mila informe,
gelditu ziran biak konforme.438
orain ario, nagusi jauna,presaka noa amarengana.
N. Jauna.Ez zaitez juan!
Portatu zaite nik nahi moduan,geratu zaite gaur nere onduan.
4N. Jauna.
Gainera berriz, Juana Bixenta,utziko dizuet etxeko errenta,
kito zor dirazuten guzia,kunplitzen baidazu kutizia.
7Dama gaztiak, ez egon lotan,begira zaitezte ispilu hortan;gustatu-eta birtute ederra,
andretzat hartu bere maizterradu nagusiak;
horla irabazteko graziak,saia zaitezte beste guziak.
439
KANTATUAZ
Kantatuaz, kantatuazzorion eta penak,
kantatuaz sortzen diragure itxaropenak.
1Goizian goiz argiarikantuz dabil txoria,udabarriz eguzkiaksortutzen dau loria.
Euskaldunen bihotzarizor jako umoria,
kantatuaz penak kentzendator bertsolaria.
Kantatuaz, kantatuaz...
2Kaiolako txoritxuaez al dozu ikusi?
Kantatuaz alaitzen danahiz eta preso bizi;
Kantatuaz, kantatuaznahiz eta bizi preso;
kantatuaz, kantatuaz,nor garan adirazo.
3Errekatxuak alaitzennau bere oihartzunez,
itsasuaren deiarikantari erantzunez;gazteriak gizartian
jokatzian zentzunez,kantatuaz nasaitzen da
nahiz ta inork entzun ez.
Kantatuaz, kantatuaznahiz eta bizi preso;
kantatuaz, kantatuaz,nor garan adirazo.
Kantatuaz, kantatuaznahiz eta preso bizi;
440
inguruan ikustianhainbeste injustizi,
kantatuaz joan nahi dotmundu honen igesi
kantatuaz, kantatuaz,nor garen adierazi.
441
KANTATUTZERA NOA XELEBREKERIAK
Kantatutzera noa xelebrekeriak,ez dira onak bainabai parregarriak,
berri-berriak;neskatxa gazte batek
beretzat jarriak.
Galai bat etorri zait larri eta estuohiaren bazterrian
egiteko lekuxirri ta muxu;
traje baten neurrianahi zidala hartu.
Onian ezin eta gero gogorrian;neurtu nahi ninduela
luze-laburrian,ohiaren aurrian;oriñalez jo nuen
kopeta-hezurrian.
Urrikaldu nintzaion ta egin nion kura;etxian zen botika; gatza eta ura;
442
Joxe Bentura;ez gehiago etorrinere konbentura.
- Egin badizut ere xirri edo mirri,nere kopeta-hezurrak
pagatu du ongi; Joxepa Antonihartzekuak hartuta
etxera noa ni.
443
KANTORE BERRI
Kantore berri xarmant batzuen, hastera noa kantatzen,Iñorant denik balinbada, guziek jakin dezaten:
Guziek badakizue badela, izar eder bat Luzaiden,Eztitasunez betia da eta, guziak ditu xarmatzen,
Gaixoa hasi da tristatzen.
Jaun jainkoaren probidentzia, ez dea bada haundia ?Irauzketako plaza huntan, holako argi noblia,Argi horrek merezi luke, ederki adoratzea,
Oferendatzat emakozue, Mirra edo Intsensua,Ahal duenak urrea.
444
Barber gazte bat jiten omen da, Espainiako aldetik,Artizar horren kontsolatzerat, erremedioz beterik;Barber gazteak egin ote du, oi "mirakuilu handirik?"
Erremedioak egin tu bainan, deus ez omen du hoberikGaixoa utzi du tristerik.
Kontseluiño bat banikezu, xarmant emaiteko zuri:Barbera gazte horrenganik, ez balinbazira eri,Nahi ba duzu kontserbatu, zure argi eder hori,Gezurño zonbait errakozute, adoratzaile hoieri
Eta ez fida nehori.
445
KANTU JIRA KANTUEN BIDEZ
1Hilean behingo elkartze horrek
nola baduen distira,egun batzuek lehenagotik
larunbatari begira.“Triste bizi naiz” kantuarekin
hasten dugu gure jira,bainan tristurak kantuen bidez
erraz uxatu ohi dira.
2Bilintx dendaren alboan Bilintx
zenaren hitzak egoki,penak kentzeko modu onena
da aitortzea ozenki.“Zurekin, ja, jai!” esango dunik
nahiz ez den faltako noski,kantuen bidez bizipozari
egingo diogu toki.
3“Hegoak” kantaz seme-alaben
oroipenek bete naute,ume izanak haunditu dira
5Kantuen bidez esan nahi dizut
niretzat zaren guztia,gau ilunean solas isila,
egun argiz eguzkia.Ezpain dardarti xuxurlariez
doakizu abestia:“Zure begiek ene maitiabadute … dirdir eztia”
6Xiberoako kantuen bidezdatorkigun oihartzuna,
herri bat lotzen duen hariaedo ta amets urruna.
Oihal batetik jantziak garaherri egiten gaituna,
“Guraiziakin bereizi arren”euskara dugu jostuna.
7Ordu pare bat igaro eta
ase nago eta lasai,Kantuen bidez hasierako
446
bisbis
kabitik aldegin dute.Pena pixka bat emanagatik
kexu naizenik ez uste,kantuen bidez esaten diet:“nik txoria nuen maite”.
4Zenbait kantutan gure ahotsak
elkarturik entzuteanherri sentipen ukaezinapizten da gure artean
Kantuen bidez aitorpen hauxedatorkit bete-betean:
“ez zaigu hilgo Euskal Herriani bizi naizen artean”.
tristurak joanak dira bai.Ahal den neurrian bizi nahi nuke
lagunen artean alai,eta “bestela datozen penaiez diet surik bota nahi”
8Xalbadorrena kantatu eta
gaurkoa bukatua da,hurrena ere gozatu nahiaz
hemen elkartuko gara.Eta barruko sentimentuak,
ekarri lasai plazara,lotsarik gabe, kantuen bidez
bidali “lau haizetara”
447
KANTUZ
Kantuz sortu naiz eta kantuz nahi bizi,kantuz igortzen ditut nik penak ihesi;
kantuz izan dudano zerbait irabazikantuz gostura ditut guziak iretsi:
kantuz ez duta, beraz, hiltzea merezi ?
448
Kantuz eman izan tut zonbeiten berriak,kantuz atseginekin erranez egiak;
kantuz egin baititut usu afruntuiak,kantuz aitortzen ditut ene bekatuiak,kantuz eginen ditut nik penitentziak.
449
Kantuz ehortz nezate, hiltzen naizenian,kantuz ene lagunek harturik airian;
kantuz ariko zaizkit lurrean sartzian;kantu frango utziko diotet munduian,kantuz has diten beti nitaz oroitzian.
450
KASETA HUNTAN
Kaseta huntan pertsu berriak,Izaiten dira noiztenka.
Noizean behin, eros ditaike , Gure euskaldun kaseta.
Gure patroinak ekarri baitautAste huntako sujeta.
Bihotz guziaz gorets dezagun ,Jondoni Joanes Batista.
451
Orai duela , aste batzuek ,Bestak gintuen herrian.
Frango luzeak egiten dira,Oraiko moda berrian.
Gaua ez dela aski luzea,Etxerat sartuz argian.
Hola bederen trankil baigira, Mamurik ez den bidean.
452
Bi emazteki entzunak ditut,Bat bertzeari erraiten:
Gure gizona atzo goizean,Argituz geroz sartu zen !
Bakar bakarra egotua naiz, Ene kabalen artatzen.
Goseak ere hilen lituzke,Nik ez banintu bazkatzen !
453
Bertzeak aldiz arrapostua:Badut etxean holako !
Neurearekin balin bazine,Ez baitzinuke hobeko !Irabaziak ez ditu aski,
Pipako eta arnoko.Lanak ene gain eta saritzat,Bizkarrean zenbait panpako !
454
Gizontto horiek har dezatela,Kantu hauetan etsenplu,
Noizean behin behar luzkete,Beren etxetan kantatu.
Orroit daitela ez dela behar,Bere lagunik zafratu !
Mundu hunetan ez baita deusik, Esposa bezain sakratu !
455
456
KASKAZURIK BERE BURUARI
Kantatutzera nua bertso bat edo bi Kaskazurik jarriak bere buruari,
gustoik ez diot hartzen bizimoduari deskalabrua pranko gertatu zait neri.
Kojo gelditu nintzan txiki-txikitandik paretara iyo ta erorita handik;
informe txarrak dauzkat gaur askorengandik neretzat berri onik ez dator inundik.
Dama batek nahi zidan karga hau arindu, pretenditu ninduen, ez nion agindu;
amets gaixtua pranko geroztik egin du, trixtia urriki nuen ni hartu banindu.
Aitak ere nahi zuen biok ezkontzia, bainan etzan posible ni ondoo portatzia, hobe da zer datorren kontsideratzia, nola nahi hartzekua ez da gurutzia.
457
Ez nau inkomoratzen besteren lujuak, deklaratzera nua nere enojuak:
zurrutak tiratzen nau, pixka bat jokuak, atarramentu onik ez dauka kojuak.
Txiki-txikitandikan harro ta tunante, kontrariua pranko, gutxi dut amante;
lan honek segituko nau bizi naizen arte, aitzurrak eta palak muatuko naute.
458
KATTALIN
1Etxe txiki txukun baten
zure aitetamekinzinen bizi, zintzo biziene maite Kattalin.
2Ene maite, ene maite
ene maite Kattalinsekulako ta betiko
galdu zaitut Kattalin.459
3Baina eder zinen zinez
zine izar bat bezinile gorri (baita zorri)zuk bazenun Kattalin
4Ene maite, ene maite
ene maite Kattalinsekulako ta betiko
galdu zaitut Kattalin.460
5Ibaiera zinen joatenzure ahate beltzekin
goiz batean, bat-bateanito zinen Kattalin.
6Ene maite, ene maite
ene maite Kattalinsekulako ta betiko
galdu zaitut Kattalin.461
7Hilerrian bada loreeguzki lili, krabelin
zu zaituzte badut usteongarritzat Kattalin.
8Ene maite, ene maite
ene maite Kattalinsekulako ta betiko
galdu zaitut Kattalin.462
463
KONTRAPAS
1Garaziko herriabenedika dadila
euskarari eman diobehar zuen tornuia
Euskara, euskara,jalgi hadi plazara !Euskara, euskara,jalgi hadi plazara !
464
2Bertze jendek uste zuten
ezin izkriba zaiteien.Orai dute porogatu
engainatu zirela.
Euskara, euskara,jalgi hadi dantzara !Euskara, euskara,
jalgi hadi dantzara !
465
3Bertzeak oro izan diraberen goien gradora.Orai hura iganen da
bertze ororen gainera.
Euskara, euskara,jalgi hadi mundura !Euskara, euskara,
jalgi hadi mundura !
466
4Oraindaino egon bahaiz
inprimitu gaberik.Hi engoitik ebilirenmundu guzietarik.
Hi engoitik ebilirenmundu guzietarik.
5Euskara, euskara,jalgi hadi kanpora !
467
Euskara, euskara,jalgi hadi plazara !
Euskara, euskara,jalgi hadi dantzara !
Euskara, euskara,habil mundu guzira !
468
KONTXESIRI
Maite bat maitatzen det, maitagarria;begi ederra du ta guztiz argia;
daukat urruti,bainan ezin kendu det burutik
haren itxura;saldu al baliteke pisura,
urriaren truke;nork erosi faltako ez luke.
Hogei ta lau leguaz nago aparte;bitartean badaukat milloi bat ate,
guztiak itxirik;nahi arren ezin egon ixilik,
beti negarrez;nere maite maitearen galdez;
ote dan bizi,bihotz-bihotzeko ene Kontxesi.
Egunaz argi gutxi, gabean ilun;kontsuelorik ez da neretzat inun,
maitea gabe;egin ote nadin haren jabe
oroitutzean,
Lehengo gau batean egin det amets,bainan pentsamentuak beti aldrebes
irtetzen dira;ustez nengoen zuri begira
maite polita,kofrearen gainean jarrita,
kontu kontari;nahi nuen bainan ez nintzan ari.
Esperantzetan bizi, maite gozoanoizpait kunplituko da gure plazoa.
Eta orduan,gauza txarrik ez hartu buruan
lehengoai utzi,ez degu pasatzen pena gutxi,
preso sei urtez,onduko gaituzte nere uztez.
469
bis
bis
bis
bis
bis
zenbat pena nere bihotzeanditut igaro;
maite det eta ez da milagro.
470
KUPELA
Gertakizun polit bat behin Asturiasenez dakit guziekin gogorako naizen
lagun bat eta biok andrekin hain zuzensagardotegi baten afaria baitzennumero dotoreak ikusi ginuzen.
Kupela, kupela sagardoen hotelakupela, kupela zaindu ezak horrela.
Talde bat osatu zen mutil ta neskatxafestan pasa nahi zuten gurekin arratsatragotikan tragora ze nolako martxa
sagardoan daukate afizio latzagehiegi edan genduen hori zen akatsa.
Herrialde denetan ohiturak badiraesneakin juan ziren sagardotegira
handik basoka bana ohituren neurriragero sagardoari txotxetikan tira
barrez egon nintzaien albotik begira.
Lehenen esne tragoa ohitura bezalaesan nien ez al zen edari makalasagardoa hobeto asentatzen zalanahiz geroagoan ez zen izan hala
hiru ordu baino lehen egin zuten txahala.
471
Leku berria zen ta joan ginen pozakfestarako gera gu mutil aproposak
geureak aitortzeko zertan egon lotsaksarri ireki ziren ziri edo zotzak
bapo kendu ginuzen hanketako hotzak.
Umorez jarri ginen ondorenean zererderaz bertsoetan lo que hace el beberinguruko jendeak barrez egin zun leher
erretiratu ginen emazteei eskertxispatu ginen baina ez zen pasa ezer.
472
LANGILE BATEN SEMEA
473
1Langile baten semea naiz ni,
aita bezela langile,eguneroko ahaleginetan
soldata baten egile;esku hutsik jaio etaesku hutsikan nabile,
puntakoetan inor etzaigugertatu ongile.
2Aita ta amak nahiko ninduten
fabrika batian,bizitzarekin burrukatzeko
altzairu tartian;bidetxiurretik noa,agian nere kaltian,
baina ez det uste nabilenikanhorren apartian.
3Izerdi asko ez det ixurtzen
larreko pendizan,paper tartean murgildutako
zomorroa izan,
4Horretan badet bizi geraden
herriaren antza,ezintasuna gailendu eta
bakardade latza;hezurreraino sartua
galtzailearen arantza,eromen kolpez berpiztu nahirik
gure esperantza.
5Gitarra txar bat hartu nuen ta
hemen nabil demaneuskaldun zaharrok aspalditikan
beti dugun teman;ardo mindua edanaz
Historiaren tabernan,nahiz muturreko galanki jaso
bueltan ezin eman.
6Hamaika orru ta bertso arrunt
nauzue botia,ez da erreza trebe xehetzen
euskaldun otia;474
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
limosnatik bizi direnumerzurtz batzuen gisanperiodikuak ez dire gutaz
mintzatzen Parisan.
norbaitek esango baluhobe nukela joatia,
neri berdin zait zuek hemen tani hor egotia.
475
LAU HAIZETARA
1Itsasondoko haize gesala
marinelen bertsoa,zoaz urruti aidean;
lau haizetaraDonostiatik Iruñera.
2Uzta garaiko gari-usaia
segarien bertsoa,zoaz urruti aidean,
lau haizetara Iruñetikan Baionara.
3Ezpain erien portu galdua,
maitarien bertsoazoaz urruti aidean,
lau haizetaraBaionatik Bitoriara.
4Muga zaharrak mahastietan,
gaiteroen bertsoa,zoaz urruti aidean,
lau haizetaraBitoriatik Bilbaora.
5Burnizko bihotz arrailatua,
gabetuen bertsoa,zoaz urruti aidean,
lau haizetaraBilbaotik Euskal Herrira.
476
3 aldiz
3 aldiz
3 aldiz
3 aldiz
3 aldiz
LAU TEILATU
1Hemen gaude
ta poztutzen naizta ziur zure aita ere bai ta zer ondo… zelan dijua
zure bufanda txuria.
477
Lau teilatu gainianilargia erdian eta zu
goruntz beira,zure keia eskuetan
putzara batekin… putz ! Neregana etorriko data berriz izango gara
zoriontsuedozein herriko jaixetan.
478
Goxo-goxokanta eginazu
Benitoren Maria Solt.Ez negarrik egin,
txuri zaude ta malkoakzure kolorea kentzen dute.
479
Lau teilatu gainianilargia erdian eta zu
goruntz beira,zure keia eskuetan
putzara batekin… putz ! Neregana etorriko data berriz izango gara
zoriontsuedozein herriko jaixetan.
480
Felix, felix biharberriz egongo gara
txanpain apur batekindiru gabe baina
izarrak gurekin daude,piano baten soinuaz.
481
Lau teilatu gainianilargia erdian eta zu
goruntz beira,zure keia eskuetan
putzara batekin… putz ! Neregana etorriko data berriz izango gara
zoriontsuedozein herriko jaixetan.
482
483
LEPOAN HARTU
Gazte bat lurrean aurkitu duguLore gorriz beterik kolkoa
Burdinen atzetik ihesi datorEuskal gazteriaren oihua
Mutilak eskuak elkar gurutzaEgin ta bultza denak bateraBidean anaia erortzen bazaikLepoan hartu ta segi aurrera
484
Tria lara tria lara la la tria laraLepoan hartu ta segi aurrera.
485
Ez dugu beldurrik, ez dugu lotsariknor geran, zer geran aitortzeko
ez gaituk lapurrak, ez eta zakurrakkataiaz loturik ibiltzeko.
Gizonak bagera, jozagun aurreragure herriaren jabe egin arteaskatasunaren hegal azpiankabia egiten ohituak gare
ibiltzen aspaldi ikasia duguotsoak eskutik hartu gabe.
486
Tria lara tria lara la la tria lara...Lepoan hartu ta segi aurrera.
487
Arrotzek ezpataz hil nahi banauteisilduko gaituztelakoan,
zutitu ta euskaraz mintzatuko naiznere hiltzailearen aurrean.Mutila etzazu nigarrik eginerortzen banaiz gau ilunean,izar berri bat piztutzera noaEuskal Herriko zeru gainean.
488
LILI BAT IKUSI DUT
Lili bat ikusi dut baratze batean,Desiratzen bainuke nere sahetsean ;Lorea ez du galtzen , udan ez neguan,
Haren parerik ez da bertze bat munduan !
Deliberatu nuen gau batez joaiteaLili arraro haren eskura hartzera ;
Ez bainuen pentsatzen beiratzen zutela !Gau hartan uste nuen , han galtzen nintzela.
489
Etsenplu bat nahi dut eman guzieri,Eta partikulazki jende gazteari:
Gauaz ibiltzen dena ez da zuhur ari ;Ni begiraturen naiz, eskerrak Jaunari !
490
LIMOSNATXO BAT
Mutil koxkor bat itsu aurrekozuela aldamenian,
gizon burusoil bizar-zuri batbi makuluren gainian,
kale ertzian ikusi nuen,inora ezin joanian,
ta bera nor zan jakin nahiean,inguratu nintzanian...
limosnatxo bat eskatu zidanJainkuaren izenian
491
2Zerbait emanaz galdetu nion,
ahal zan modu onenian,jaiotzetikan al zeukan alagaitzak hartua mendian.
Erantzun zidan, -Ez semia, ez,nik indarra nuenian,
ez nuen uste iritxitzerikhonetara azkenian...
Gaur limosna bat eskatutzen det,Jainkuaren izenian.
492
3Eta jarraitu zuen esanaz:-Lehengo gerrate denian,
ni aurren xamar ibiltzen nintzanbeti edo gehienian,
nekatu gabe aixa igoazaldapik luzienian,
etzan burura asko etortzengu hala gabiltzanian...
gero limosna eskatutzerikJainkuaren izenian.
493
4Odola bero eta burua
harrua daguanian,edozein eran sartutzen da bat
halako itsumenian,atsekabe ta negar saminak
badatoz ondorenian,nola erabait batek biziautzitzen ez duenian...
limosnatxo bat eskatu biharJainkuaren izenian.
494
5Inoiz pentsatzen nere artian,
ni jartzen naizenian,gaur ere asko dirala joango
lirakenak zuzenian,ez luke inork sinistatukozer pena ematen didan.
Ai! horla nintzan ni ere sendota gazte nenguanian...
gaur limosna bat eskatutzen detJainkuaren izenian.
495
6Ai ! txorakeri asko egitenda zentzurik ez danian,sinista zazu ur hau pasia
daukanaren esanian,hobiago da, garai den arte,
ahalegintzia lanian,negar eginaz ibili gabegero denbora joanian...
limosnatxo bat bildu ezinikJainkuaren izenian.
496
LORETXOA
Mendian larrarteanaurkitzen da loretxo bat
aurrean umetxo batloretxoari begira.
Loreak esan nahi dioumetxo aska nazazu,jaio naiz libre izatekota ez loturik egoteko.
497
Umetxoak ikusiriklorea ezin bizirik
arantzak kendu nahi dizkiobizi berri bat eman,orduan izango baituindarra eta kemenaorduan emango baituugari bere fruitua.
orduan emango baitu498
ugari bere fruitua.
499
LORIAK UDAN (IZAZU NITZAZ KUPIDA)
1Loriak udan ihintza bezelamaite det dama gazte bat,
hari hainbeste nahi diotanikez da munduan beste bat;
inoiz edo behin pasatzen badetikusi gabe aste bat,
bihotz guztira banatutzen zaithalako gauza triste bat.
500
2Neskatxa gazte, paregabea,
apirileko larrosa,izarra bezin dirdizaria,
txoria bezin airosa;oraintxen baino gusto gehiago
nik ezin nezake goza;zorionian ikusten zaitut,nere bihotzak, hau poza !
501
3Ez al dirazu antzik ematen
nik zaitudala nahiago,ai! marinelak gau ilunian
izarra baino gehiago,nere onduan zauzkatalako
pozez zoraturik nago,zu ikustiak alegratu nautriste negoen lehenago.
502
4Nere betiko pentsamentua,
nere konsolagarria,zu gabetanik ezin bizi naiz
esaten dizut egia;zu bazinake arbola eta
ni baldin banintz txoria,nik zu zinaken arbola hartantxen
egingo nuke kabia.
503
5Falta duenak logratutzeko
hitz egitea txit on du,eta nik ere saiatu biha’tote gintezken konpondu;
gaur nagon bezin atrebituasekulan ez naiz egondu,
hargatik kolpez galdetzen dizutnerekin nahi’zun ezkondu
504
6Zerorrek ere ongi dakizu,
aspaldi hontan nagola,zuregatikan penak sufritzen,
baina ordea, hau nola!Halaxen ere nigana ezin
bigundu zaitut iñola;ni zuretzako argizaia naiz,
zu neretzako marmola
505
7Zu zeralako medio baldinjoaten banaiz lur azpira,gero damua eta malkoak
alperrik izango dira;behin joan ezkero, hoien birtutez
berriz ez ninteke jira;hori gertatu baino lehenago
izazu nitzaz kupira!
506
LÜRRALDE ZILARRA
Ameetsik gabeko gaü hotz lüzetan,zure itzaleean galtzen düt izarra;baadakit aidüürü zütüdala nonbait,ene bihotzeko lürralde zilarra.
AAmetsik gabeko gaü hotz lüzetan,zure auheneetan non dago iparra?
Baadakit bakaarrik zütüüdala nonbait,ene bihotzeko lürralde zilarra.
Arbelezko hegatzen herriakmaiatzeko lantzer ixiletan,beegiirada maitekor berriak
bilatzen dütüt xenda hiletan.
AArdo minberaatik eedaten düt orai,erreka ondoan histü da lizarra,maahasti zahaarrak elkirik direla,ene bihotzeko lürralde zilarra.
AArdo minberaatik eedaten düt orai,lehen bezala gaür aasmatüz biharra,
507
txeerkatüko zütüüt, kürütxaatüko gira,ene bihotzeko lürralde zilarra.
Arbelezko hegatzen herriakmaiatzeko lantzer ixiletan,beegiirada maitekor berriak
bilatzen dütüt xenda hiletan.
508
MAITASUN AROAK
509
1Haurtxo nintzela kontatzen nuen
nola maitemindua nintzenguztiek irri egiten zuten
ta ikasi nuen ixiltzen.
2Gaztetxo nintzen eta nioen
"Ez dakit nork maiteko nauen!"Eta nekien hura oroituzeskolatik alde egin nuen.
Maitale baten ixil oroimenaentzuten ez den hasperena
gogoan ixil dabilenaahaztean gelditzen dena.
3Gazte nintzela harrotzen nintzen
"Nik ezin dut izan baten gai"Bainan izen bat ixiltzen nuen
hura izanik agian bai.
4Heldu nintzela aitortzen nion:"Zutaz besterik ez dut maite!"
Eta ixilik neraman hariezin erran urrundu zaite!
Maitale baten ixil oroimenaentzuten ez den hasperena
gogoan ixil dabilenaahaztean gelditzen dena.
5Azken-azkenik maite nautenek
naramate beste mundura.Batek negarrik ez du egitenene hilkutxan dator hura.
Maitale baten ixil oroimenaentzuten ez den hasperena
gogoan ixil dabilenaahaztean gelditzen dena.
ahaztean gelditzen dena.
510
bisbis
bis
MAITASUNEZ HIL
511
1Hamahiru urte nituenean,oraindik galtza motxetan,
bere atzetik ibiltzen nintzenherriko kale hotzetan;
printzesa hura behar bezelakortejatzeko lotsetan
bere etxera lagundu nahirikeskolatik arratsetan.
2Oh, oh, ez, esaten zuen
oraindik ez, gaztetxo naiz.Oh, oh, ez inolaz ez,
etxera joan behar dut garaiz.
3Hemezortzira ailegatutaromantizismoz beterik
etzan posible eromen hurabazter batera uzterik;
aingeru harek ez zidan sortzensufrimentua besterik,
sekulan ere ez nuen lortubi besoetan hartzerik.
Oh, oh, ez, esaten zidan,maitemintzeko gaztea naiz.
Oh, oh, ez, oraindik ez,lotsa ematen dit ta ez dut nahi.
4Lotsaren lotsez pasa ta gero
dozenerdi bat eskutik,
Oh, oh, ez, erantzun zidan,aspertzen nauzu, zoaz apaiz.
Oh, oh, ez, inolaz ez,beste batekin ezkontzen naiz.
5Festa batean ikusi nuen
handik zortzi bat urtera,ta hotz-hotzean ausartu nintzen
sagar helduen hartzerairrifar doble makur batekin
izkutatu zen atzera:ez zen ausartzen bere zezena
adarrez adornatzera.
Oh, oh, ez, ez da posible,horrelakorik ez nuke nahi.
Oh, oh, ez, inolaz, ez,ni etxekoandre jator bat naiz.
6Mutilzahartuta bizi nintzela
laugarren pisu batean,behin uste gabe topatu nuen
gure etxeko atean...Bere onenak gastatutako
alarguna zen artean,eta honela erantzun zidan,
oraingoz bion kaltean.
Oh, oh, ez, orain ja ez,nahiz eta zutaz pentsatu maiz.
Oh, oh, ez, inolaz ez,oheratzeko zahartu naiz. 512
bisbis
513
MAITATUA SOBERA (AMA)
1Maitatua sobera, nintzelarik haurra,
Ez nakien nik zer zen amaren beharra ;Bortu batean orai naiz bakar bakarra,Amaz oroit orduko heldu zaut nigarra !
2Hegalñoak azkartzen sendituz geroztik,
Baitoazi xoriak ohantze goxotik;Halaber joan ninduzun amaren altzotik,
Ahantzia bainute herrian engoitik !514
3Bainan ama gaixoak ez nu ez ahantzi,
Maiz daut Euskal-Herritik igortzen goraintzi ;Hautsi nion bihotza nuenean utzi,
Neretzat baizik ez da halere han bizi.
4Bero daukat nik ere bihotzean garra:
Jainkoak piztu zauntan euskaldun pindarra,Ama baitut oraino minetan indarra,Ama, gau ilunean argidun izarra !!!
515
5Nere bortu gainetan baniz enoatzen,
gaizkirat balinbazaut bihotza lerratzen, zure begi garbiez, ama naiz oroitzen
Eta lanari gero kuraiekin lotzen !
6Oi! Maiz ametsetarik izan dut gogoan
Goxoki nindagola lehen ohakoan :Aingeruer begira, ganbara xokoan,
Eta, zu, hantxet irriz ama ner.ondoan516
7Frangotan huts ohiez oroitzen ere niz...
Ama! Gazte denbora berriz haste balitz ?Nigar eginarazi dautzut ainitz aldiz,
Nigarrak niri zauzkit jausten orai bortitz !
8Aspaldi du naizela sor-etxetik joana,Hamargarren urtea hurbil iragana;
Noiz ote naiz hemendik jinen zure gana,Ama, saristatzera zor dautzutan lana ?
517
9Untziak noiz nu berriz horrat eremanen ?
Etxerako bidexka noiz dut nik iganen,Eta zutatik, ama, musu bat ukanen ??Oi! Ba, laster dautazu agian emanen !!
10Aho batek eztiki diolarik: Ama !
Hitz goxo bakar horrek mundu bat derama.Ama baino hoberik zer ditake asma ?
Horren maitatzen beraz gaiten oro tema !"518
519
MAITE ZAITUT
Koloretako ametsak esna nagoenean
eta ezin loak hartu gaua iristen denean. Saltoka hasita hegan
egiteko gogoa, nire bihotza taupaka
aire ertzera doa.
520
Elkarrekin hankaz gora buruz behera jartzean,
tunelean sartu eta irrintzika hastean,
bitxiloreekin pultsera egin dizudanean, begietara begira
hauxe nahi dizut esan:
521
Maite zaitut, maite- maite zaitut;
pila, pila, pila patata tortilla! Maite zaitut. Maite-maite zaitut, ilargiraino_eta buelta maite zaitut
522
Begietako dirdira, irribarrea ahoan,
ezin ditut ezkutatu zu ikusterakoan;
hanka eta eskuetan, gorputzean, dardara; nire bihotza taupaka
aire ertzera doa.
523
Elkarrekin ortzadarra margotu dugunean, ispiluan nire izena idatzi duzunean, irratia piztu eta
doinu hau entzutean, begietara begira
hauxe nahi dizut esan:
524
Maite zaitut,maite- maite zaitut;
pila, pila, pila patata tortilla! Maite zaitut. Maite-maite zaitut, ilargiraino_eta buelta maite zaitut
525
MAITIAK GALDE EGIN ZAUTAN
Maitiak galde egin zautan polita nintzanez
polit, polit nintzela baina, larrua beltz, larrua beltz.
Maitiak galde egin zautan premu nintzanez
premu, premu nintzela baina, etxerik ez, etxerik ez.
526
Maitiak galde egin zautan moltsa banuenez,
moltsa, moltsa banuela baina, dirurik ez, dirurik ez.
Maitiak galde egin zautan anean nakienez
lanean, lanean nakiela baina, gogorik ez, gogorik ez.
527
Gaixoa hil behar dugu guk biok gosez
gosez, gosez ez naski bainan,elkar maitez, elkar maitez !
528
MARIA SOLT ETA KASTERO
Maria Solt ta Kasterobi amoros zahar bero.
Hirurogei-hamarna urtetan hartü die amorioKasteroo jelostü gero Maria Solt ezarri kanpo.
Maria Solta dua nigarrezizorra dela beldürrez.
Barnets-Bordako andeeriak kontsolatü dü elezemaztee zaharrik oküpü agitzen eztela ez.
529
Maria Soltek arrapostüSanta Elisabet badüzü
Saintu zahar bateganik oküpü agitü düzüKasteero eere bada saintü, hala nizan beldür nüzü.
Kastero eztüzü saintüsobera bürhaüti düzü
Elizalat juan eta taharnan eegoiten düzüKasteero deenagatik saintü Maria Solt antzü zira
zü.530
MARITXU NORA ZOAZ ?
- Maritxu nora zoaz,eder galant hori
- Iturrira, Bartolo,nahi badezu etorri.
- Iturrian zer dago ?- Ardotxo txuria
- Biok edango degunahi degun guztia
531
- Maritxu zureganabiltzen naizenian,
poza sentitutzen detnere barrenian.
- Bartolo nik ere detatsegin hartutzen,
ur bila noanianbanazu laguntzen.
532
- Maritxu baldin asmobadezu ezkontzia,
lehendabiziko nitazoroitu zaitia.
- Zure mende jartzen naizdenbora guziko.
- Bartolorekin gaizkiez zera biziko
533
MARKESAREN ALABA
1Zeruak eta lurrak
egin zituana,memoria argitzera
atoz neregana.Esperantza badaukat,
zerorrek emana,kunplituko dedala
desio dedana.
534
2Amodiozko penakbertso berrietan,
publika ahal banitzaEuskal Herrietan;enteratu naiz ongienkargu hoietan,
San Jose arratsaldekohiru t`erdietan.
535
3Markes baten alaba
interesatua,marineruarekin
enamoratua;deskubritu gaberik
bere sekretua,amoriua zeukanbarrena sartua.
536
4Egun sinalia zan
goguan hartzeko,esan ziola harenetxera joateko :
Deseo dedan hitz haumanifestatzeko,zurekin, Antonio,
nago izateko.
537
5Zer esaten didazu,Juanita, hitz hori ?Tentatzen ai zerala
trazak badirudi.Etzait zure gradurik
tokatutzen neri ;ez burlarikan egin
marineruari.
538
6Eduki dezakezu
ongi sinistuaaspaldian negualazutzaz gustatua.
Etzaitut nik utzikodesanparatua;
hala egiten dizutgaur juramentua.
539
7Konformatu ziraden
alkarren artian,ezkonduko ziralahurrengo urtian.Eskolak ikasteko
bien bitartianberaren herritikan
guztiz apartian.
540
8Hala disponiturikjarri ziran biak
kartaz entenditzekoalkarren berriak.Formalidadiakinjartzego egiak,
baina etziran lo egonamaren begiak.
541
9Alferrik izango da
haserre gurian,ez naute mudatuko
eternidadian.Esposatu nahi nuke
kariño onian,Antonio Maria
etortzen danian.
542
10Ezin egon zan ama
hitz hori sufritzen,berehala hasi zan
kartak detenitzen;intentzio haundiagozezkontza galdutzen...Juanitak halakoriketzuen pentsatzen.
543
11Amaren malezia,korreora juan taAntonio hil zalaegin zuen karta
Juanitaren tristura,maitia izan ta,
engainatu du bestegezur bat esanda.
544
12Amak esaten dio:
Juanita neria,galdu da diotenez,Antonio Maria...
nik bilatuko dizutbeste bat hobia,
maiorazgo interesaskoren jabia.
545
13Ama ez neri esanhorrelakorikan,
ez det nik besteganaamoriorikan.
Ezin alegre leikenere barrenikankomenientzia ona
egonagatikan.
546
14Utzi alde baterahorrelako lanak,
ez ditut nik ikustenzu bezela damak.
Nahi badituzu hartuonra eta famak,giatuko zaituzteaitak eta amak.
547
15Denbora kunpliturik
galaia abian,zer pasatu ote zanharen memorian ?
Kartarik hartu gabejuan dan aspaldianinozente sartu zanjaio zan herrian.
548
16Hau da lehendabiziko
esan zenduana :Zer da musikarekinonratzen dutena ?Markesaren alaba
kaliak barrena.esposario zala
hark bihar zuena.
549
17Desmaiaturik eginzuen ordu bete,gero nobia eskehitz bi egin arte;inguratu zitzaionmakina bat jende,bigarren ordurakohil da derrepente.
550
18Gaua pasatu etahurrengo goizianentierrua zuen
bigarren klasian;markesaren alaba
guzien atzian,zer pena izango zan
haren bihotzian.
551
19Penarekin leherturik
Antonio hil zan,akonpainatu zuenJuanitak elizan.
Naitasuna bazionesan dedan gisan,geroztikan etzuen
osasunik izan.
552
20Erremedia baleisentimentu hori,
bitarteko bat jarriJesus maiteari,orazio eginazBirjina Amari,
zeruan gerta dedinAntonio Mari.
553
21Alkarren konpañianguk ere nahi degu,
Birjina, egiozuJaunari erregu
kristau guziogatikbaldin ahal bazendu,
Iturrinok horreladesiatutzen du.
554
MARTXA BATEN LEHEN NOTAK
Eguzkiak urtzen du goiangailurretako elurra,
uharka da jausten ibarrerageldigaitza den oldarra.
2Gure baitan datza eguzkia,
iluna eta izotzaurratu dezakeen argia,urtuko duen bihotza.
3555
Bihotza bezain bero, zabalikbesoak eta eskuak,
gorririk ikus dezagun egia,argiz beterik burua.
Batek gose dirauenoez gara gu asetuko
bat inon loturik deinoez gara libre izango.
4Bakoitzak urraturik berea,
556
denon artean geurea,etengabe gabiltza zabaltzen
gizatasunari bidea.5
Inon ez inor menpekorikan,nor bere burua’n jabe,
herri guztiok bat eginikanez gabiltz gerorik gabe.
Batek gose dirauenoez gara gu asetuko
557
bat inon loturik deinoez gara libre izango.
Eguzkiak urtzen du goiangailurretako elurra,
uharka da jausten ibarrerageldigaitza den oldarra.
558
MATALAZ
Dolü gabe, dolü gabe hiltzen niz,bizia Xiberuarentako emaiten baitüt.
Agian, agian, egün batezjeikiko dira egiazko xiberutarrak
egiazko eskualdünaktirano arrotzen ohiltzeko.
92
Agian, agian, egün batezjeikiko dira egiazko xiberutarrak
egiazko eskualdünaktirano arrotzen ohiltzeko.
93
MEHETEGIKO XAKURRA : XURIKO Gratien Adema, Zaldubi, 1867
Mehetegiko xakurra, Zangoz, errainez makurra,Berga bat luze muturra, Larrutik hurbil hezurra,
Urte guzia barura, Zeren zen toki xuhurra.
Amak ttikitik utzia, Esnerik gabe hazia,Tripa errainei josia. Uliek jaten hasia:Xurikok bere bizia Hola derama guzia.
94
Mahainpetik kokoriko, Begira dago Xuriko,Artho axaltto bat noizko Ote zaion eroriko...
Nausiak ematen daizko Dohan hortik bi ostiko.
Xakur gaixoa holakoz Merke hazten zutelakoz,Tripa hutsik, ilun gogoz, Pleinuz zagon egun oroz:
Hatzka zangoz eta besoz. Nihun ez zaukenkukusoz.
95
Ohoinak ere noiznahi Horren sainga ilaunariGabaz ziren irriz ari: Xakur prestua hi haiz, hi !
Gero, ixiltzea sari, Jo harrika gaixoari.
Egun batez, baratzera Huiatzen dute laneraDoan oilo haizatzera... Xakur gose ta minbera,Buztana tripaz behera, lhes doa gordetzera.
96
Martin, etxeko mutila, Zalu harturik makila,Haren ondotik dabila. Xuriko, xakur abila,
Lastoan ixil-ixila Dago alegia hila.
Zenbeit gau egun bakarrez, Gorde egonikherabez,
Atera zen jan beharrez, Hamikatua, nigarrez,Estalia zaragarrez, Lakastaz eta zakarrez.
97
Sukaldean nihor ez da; Sartzen da xakurherresta.
Errekia zen pres-presta, Zeren zen herrikobesta;
Usain, milik'eta jasta, Dena jaten du has eta.
Etxeko andre kexua Hor heldu da hats-hauntua:"Zakur madarikatua, Eia, hor, usu-usua,
Nik, hauts artean burua, Egik hire ordenua".
98
Ordenuak hau du beltza Denen uzteabertzentza ;
Xurikok badaki ontsa Nori zer utz nola pentsa.Etxekandriari gantza; Nausiari azken putza.
Bizian gosez egonik, Hiltzean sobera ganik,
Huna Xurikok erranik Zer entzun dugun azkenik:"Gose dagonarenganik Ez daitekela lan onik".
99
MENDIAN GORA
1Mendian gora haritza,
ahuntzak haitzean dabiltza,itsasoaren arimak dakar
ur gainean bitsa.Kantatu nahi dut bizitza
usteltzen ez bazait hitza,mundua dantzan jarriko nuke
jainkoa banintza.100
2Euskal Herriko tristura,soineko beltzen joskura,
txori negartiz bete da etaumorez hustu da.
Emaidazue freskura,ura eskutik eskura,
izarren salda urdina edandabizi naiz gustura..
101
3Euskal Herriko poeta,
kanposantuko tronpeta,hil kanpaiari tiraka eta
hutsari kolpeka.Argitu ezak kopeta,
penak heuretzat gordeta,goizero sortuz, bizitza ere
hortxe zegok eta..102
4Mundua ez da beti jai,inoiz tristea ere bai;
baina badira mila motibokantatzeko alai.
Bestela datozen penaiez diet surik bota nahi;
ni hiltzen naizen gauean, behintzat,egizue lo lasai..
103
MUÑAGORRIREN BERTSOAK
1Muñagorrik dionabere proklamian,
gerrak hondatzen gaitubosgarren urtian;
igaz jarrikan KarlosMadrilgo bidian
bultza zuten atzera,gerra bere
gerra bere oñian
2Agintari onenak
preso daduzkate;euskalduna izatia
du bakoitzak kalte.Tejeiro ta Maroto
guzien alkate;zer gizon hoietatik
esperaespera gentzake.
3Karlos agertu ezkero
4Semiak soldatu tapreso gurasuak,ezin pagaturikankontribuziuak.
trintxera lanetaragainera auzoak.
Dolorezkoak diragaur gure
gaur gure pausoak.
5Kordoiz inguraturik
kostatik Ebrora,trabaz gaude josirik
bera eta gora.Atzenikan frantsesak
itxi du frontera.gerrak ez dakar onik
inundikinundik inora.
6Atiak itxi ta
104
bisbis
probintzi hauetan,beti bizi geradeneke ta penetan.
Nahiz kendu guk dugunabehin ere ezer eman;bost negar egiteko,
nunbait jaionunbait jaio ginan.
ogia garesti;artua ere ari daigotzen poliki;
dirua ezkutatzen daegunero hemendik,
nola bizi garen badaharritutzen
harritutzen naiz ni.
105
NAFARROA
Arbasoen harkaitzaNafarroa, Nafarroa, Nafarroa
arbasoen harkaitzalur emankor hezkaitza
bedatseko ekaitzaekiaren emaitza
Nafarroa, Nafarroaarbasoen harkaitza.
106
Zazpietan lehenaNafarroa, Nafarroa, Nafarroa
zazpietan lehenagaztelien auhena
Santxoren hasperenagazteen itxaropenaNafarroa, Nafarroa
zazpietan lehena.
107
NAFARROA, ARRAGOA
Nafarroa, arragoa, argiaren pausalekuhaizearen ibil-toki zabal, hesirik gabea.
Nafarroa, arragoa, sua eta ura,kondaira urratu baten oihartzun oihukatua.
Amets bat baino gehiago,ez oparotasun osoa:
nahiaren eta ezinarenburrukatoki ekaitzez betea.
108
Nafarroa, arragoa mahats eta garimaitasun eta gorroto gezur eta egia gurea.
Nafarroa, arragoalur beroen sabel emankorra
eta goiko mendi hotzen mendetako loa.
109
Nafarroa, Nafarroa, zuhur eta eroa,lurrik maitatuena,
hormarik gabe utzitako etxea:erreka gardenen negarrez
ibai lodietara ixurtzen ari denodol bustikoarraren iturri bizia.
110
Nafarroa, arragoa, izen bat eta oinarri,eta oinaze eta bidean zure bila ibiltzea,
pinudiek usantzen dituzten harritxidorrezkobideetan gora,
O, Nafarroa, Nafarroa, betikoa. (bis)
111
NAFARROAKO ERESERKIA
Nafarroa,lur handi ta azkar,
beti leial,zure ospea da
antzinako lege zaharra.
112
Nafarroa,jende askatuen sorlekua
zuri nahi dizugu gaur kanta.
Gaiten denok bat,denok gogo bat,
behin betikoiritsi dezagun bakea,
aintza eta askatasuna.
113
NERE HERRIKO NESKATXA MAITE
Nere herriko neskatxa maiteahozko lorez zaitut gaur laztantzenitsaso garden, lur gozoko landare,
kresalaren usain, zeru kolorenere bihotzaren taupaden hotsez
zure grazia dut kantatzen.
114
Bihotz minberen egunsentiaherri sufrituaren lamia
ipuin zaharren piper eta eztiaerreka garbien kantu bitxia
udazken lizunen zaude jantziaizar zerutarren irria.
115
Lanbro artetik itsas geldiraleunki zoazen txori airosa
amodiozko sentipenaren hatsazure espainetan loratuz doa
goizeko ihintzetan belardi zeraeguzkitan zilar dizdira.
116
NERE MAITIA JEIKI TA JEIKI
1-Nere maitia jeiki ta jeiki
ez al zerade loz ase.zure ondoren gabiltzan hauek
ez baigerade logale,iriki zazu bortañe hori,
adiskidiak gerade.
2-Ez dizut bada nik irikiko
gau ilunian aterik,barrenen dagonak ez baitaki
kanpokuaren berririk;zatoz eguna argitzen danian,
egongo gera elkarrekin.
3-Bihar goizian etorritzeko,
urrun bizi naiz maitia;
4-Hona etorri dama gaztia,
esan zenidan bezela.-Ongi etorri, galai gaztia,neronek nahi nuen horla;
hitz bi gustora egin ditzagun,pasa zaitia salara.
5Salara joanda kutxan eseri,
begiratuaz elkarri-Inposible da ez zaituela
Ama Birjinak ekarri.Beti-betiko hartu nazazu
penaren kontsolagarri.
117
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
bisbis
txakurra sangaz hasitzen bada,nork egingo du pakia.
-Harrekikua nik egingo det,arren etorri zaitia.
118
NERE SENTIMENTUA
Nere sentimentua nahi det deklaratu:Ameriketan nago hau ezin ukatu;
hemen eginagatik ondo gobernatu,horkuaz egiten naiz asko akordatu.
Honuntz etorri nintzan utzirikan ama,anai-arrebak eta familia dana;
egitiagatikan desio nuena,geroztik triste dago, ai ! nere barrena.
Hamazazpi urtetan banuen segira:neska gazte guztiak neroni begira;lurrik ikuttu gabe, gorputzari jira,orduko arintasunak asentatu dira.
Gorputz ederra nuen dantzari arina,bainan ez da izaten betiko egina;
orain eginagatik, hemen ahalegina,ez gera libertitzen orduan adina.
Horko bizimoduaz oso aspertuak,
119
honarako ziraden gure desiuak;orain atzera berriz emanik pausuakhemen bizi gerade erdi mudatuak.
Desperida dijua sei bertso hoiekin,anaia konformatu horrenbesterekin:
nere gustua hau da, nahi badezu jakin:beste horrenbeste jarri, aio Joxe Joakin.
120
NEVADARAT
Nevadarat joan nintzendirurikan gabe,
handik itzultzekotan, maitiabost miliunen jabe
Ai, ai, ai, ai, ai !amentsaren lana,
ait'amen erranetarik barnaibili bagina…
121
Urteak joan zirenon ta txar nahaste,gure fortuna haiekin
eta denak berriz haste
Ai, ai, ai, ai, ai !…amentsaren lana,
ait'amen erranetarik barnaibili bagina…
122
Moltsa arin dut bainanaberats gogoa,
nere fortuna zare, maitianere sosegua
Ai, ai, ai, ai, ai !…amentsaren lana,
ait'amen erranetarik barnaibili bagina…
123
Begiak zorrotz etamemorioa argi,
ez den, ez den tokian, maitiaaztaparrak garbi
Ai, ai, ai, ai, ai !… amentsaren lana,
ait'amen erranetarik barnaibili bagina…
124
Nigarrez sortu nintzen
1Nigarrez sortu nintzen nigarrez hiltzeko,
Ez orduan munduan luzaz bizitzeko,Jendek izanen dute erraiteko frango,
Aita ama maiteak zuen biendako.2
Aita ama maiteak mundurat zertakoEman izan nauzue zorigaitz huntako,Nik ez nuen hobenik hola tratatzeko,Federik eman gabe abandonatzeko.
125
3Mundurat sortu eta hirur oren gabe
Berro xoko batean gaixoa eman naute,Nihaur bakar bakarrik xoriak haurride,Ene kontsolatzerat kantuz heldu dire.
4Ene sortea baita, pena emangarri
Auhenetan bainago bildotx bat iduri,Lurra seaska eta zerua estalki,
Norena ote naizen Jainkoak badaki.126
5Lur hotzaren gainean sortu naizeneko,Jaberik gabe hemen ni ez naiz biziko.
Hiltzerat heldu banaiz ez naiz zerurako,Federik ez duenak ez da han sartuko.
6Goizeko alba gorrian ni hemen pausatu
Geroztik iduzkia gainetik pasatu,Aitarik ez dut eta amak nau ukatu
Ez ote naute behar norbaitek altxatu ?127
7Ama bihotz gabea Aita zu iduri,
Zori gaitzez nauzue eman munduari,Barka zozute Jauna hoben handi hori,Otoitz eginen dautzut orai eta beti.
8Iduzkia zenean zeruan apaldu
Andere gazte bat zait aldean pasatu,Aingeru bat nintzela zenean ohartuAmultsuki ninduen besoetan hartu.
128
9Zato enekin, zato aingeru maitea,Dolugarri liteke zu hemen uztea,Bozkario enetzat zutaz jabetzea,Erakutsiko dautzut zeruko bidea.
10Desagertu zenetik biharamuneanJauna deitu izandu adin ederrean,
Haurra orai ez dago lurreko bidean,Aingeruekin dago zeruko lorian.
129
130
NIREKIN(Emoixtaxuz muxutxuek)
Emoixtaxux muxutxuekmaitie
hartuixu guruxunguztixe
eroaixu bixotztristie
zure bixotzarekin.
Emoixtaxu porrutxuesorgiñe
ahatetxu batenberdiñe
begitxu gorrixensamiñe
sendatuixu nirekin.
Oinak hotz gabien, berbakirratixen
bero pixka bat gure neukeberbaixu bajutxu, eskue helduixu
ez utzi laztanik eiteke.
Emoixtaxux muxutxuekmaitie
hartuixu guruxunguztixe
eroaixu bixotztristie
zure bixotzarekin.
Emoixtaxu porrutxuesorgiñe
ahatetxu batenberdiñe
begitxu gorrixensamiñe
sendatuixu nirekin.
Gero esnatzien lagaixu etzienzure marrubi usaintxue
ta ez eixu pentsa ez dela errezagauza politxek pentsatzie.
131
Gero esnatzien lagaixu etzienzure marrubi usaintxue
ta ez eixu pentsa ez dela errezagauza politxek pentsatzie.
Emoixtaxux muxutxuek...bixotzarekin
Emoixtaxu porrutxue...sendatuixu nirekin.
132
OI AMA ESKUAL HERRI
Anaia etxen da ezküntübükatü niz oain
joaiteraene opilaren egiteraPariserat baniazü.
Oi ama Eskual Herri goxuazütandik urrun triste banua,
adios ene etxonduaadios Xiberua.
133
Pariseko bizitzialan kostüz irus bagiazü,
bena berantzen zütadazüzure berriz ikustia.
Oi ama Eskual Herri goxuazütandik urrun triste banua,
adios ene etxonduaadios Xiberua.
134
135
OI GU HEMEN
Oi gu hemenbidean galduakheriotz minez.
Gizonen itzala luzeanegarrez, haizea gaueanarbolak, erroak airean
heriotza da.
136
Oi gu hemenbidean galduakheriotz minez.
Pobreak kalean bilutsikbarnea esperantzik gabedoinua, basoko tristura
ilunabarrez.
137
Oi gu hemenbidean galduakheriotz minez.
Nundikan ezinaren minazergatik errekan ilunaegurra, kolpeka landua
bide hustuak.
138
Oi gu hemenbidean galduakheriotz minez.
139
OI KANTA BERRI
Oi kanta berri ixilik nagoorain duela aspaldi,
zuretzat nuen kar bero hurasuntsitu ez da dirudi.
Beste lanetan iragan ditutainitz egun ta gaualdi,
bainan oraino ez dut ukatueuskara ez ta Euskadi.
140
Oi kanta berri bihotzetikanezpainetara jalia,
euskal airean bihurtzen zaitut,zu neure mezularia.
Jende artean izatu banaizberesle samurlaria,
izan zaite zu ene partetikbakezale den xoria.
141
Oi kanta berri izan zaite zuanai arteko zubia
batasunetik libertateragidatzen duen bidea.
Kartzelan den abertzaleariemozu doi bat argia
etsiturikan den bihotzariesperantza ur bizia.
142
Oi kanta berri gure herriakbehar du bide ta zubi,
etxeetan ere baitezpadakoargiarekin ur garbi.
Horiek denak ez dire askibizi dadien Euskadi,
hainbat oraino beharko ditukanta bat eta kanta bi.
143
OI PELLO PELLO
Oi ! Pello Pello logale nauk etajinen hiza ohera ?
Irun ezan eta gero gero geroirun ezan eta gero gero bai.
Oi ! Pello Pello irun diat etajinen hiza ohera ?
astalka zan eta gero gero geroastalka zan eta gero gero bai.
144
Oi ! Pello Pello astalkatu diat etajinen hiza ohera ?
Harilka zan eta gero gero geroharilka zan eta gero gero bai.
Oi ! Pello Pello harilkatu diat etajinen hiza ohera ?
Jos ezan eta gero gero gerojos ezan eta gero gero bai.
145
Oi ! Pello Pello josi diat etajinen hiza ohera ?
Argia dun eta, bihar bihar biharargia dun eta, jinen hiz bihar.
146
OLENTZERO JOAN ZAIGU
Olentzero joan zaigu mendira laneraIntentzioarekin ikatz egitera
Aditu duenenan Jesus sortu delalasterka etorriko da Berri ematera.
Horra, horra gure Olentzeropipa hortzetan duela eserita dago.Kapoiak ere baitu arroltzetxoekin
bihar meriendatzeko botil ardoakin.
147
Olentzero, buru handia entendimentuz jantzia,
bart arratsean edan omen duHamar arroako zahagia
Ai urde tripa handia !tralalala tralalala
Ai urde tripa handia !tralalala tralalala
148
Olentzero gurea ezin dugu asebakarrik jan dizkigu hamar txerri gazte
saiheski ta solomo makina bat heste Jesus sortu da eta kontsola zaitezte
Horra, horra gure Olentzeropipa hortzetan duela eserita dago.Kapoiak ere baitu arroltzetxoekin
bihar meriendatzeko botil ardoakin
149
Olentzero pentsatu Eguberriari
Olentzero pentsatu Eguberriari. Guzieri eskaini nasaiki opari.
Ez badakizu, zuzen, nori zer ekarri, begiratu zuk ere, oi telebistari !
Eguberri, Eguberri, dena kantu, dena irri, Herriz herri izan gaiten, bakearen mezulari !
150
Haur maiteak, entzun dut nik zuen galdea, baina amestu hura oraikoan badea ? Miserian da, egun, nun nahi jendea,
duguna zati, dela neure ordrea !
Eguberri, Eguberri, dena kantu, dena irri, Herriz herri izan gaiten, bakearen mezulari !
151
Oparien heltzea nik ez dut hastio, zakuetan badut bake eta amodio.
Zu, ez kezkatu, haurra, ez baitu balio, ni jin artino erein zazu bozkario!
Eguberri, Eguberri, dena kantu, dena irri, Herriz herri izan gaiten, bakearen mezulari !
152
Olentzeroren oparia
Astoa gaixo dago.Olentzero tristerik.
Txabola ikatzez beterik,pilan-pilan udazkenetik.
Ez dauka txabola uzterik,ez etxez etxe ibiltzerik.
153
Horra, Olentzeropipa hortzetan.
Gauez ibiltzen danegu hotzetan.
Larri daude auzoan.154
Ikatzik ez neguan.Han egongo da Olentzero,suaren ondoan txit bero.
"Noiz jaitsiko da txabolatik ?"galdetzen du Josepantonik.
155
Horra, Olentzeropipa hortzetan.
Gauez ibiltzen danegu hotzetan.
156
Bi lagun joan diraelurretan mendira.
"Aizu, Olentzero, zergatikez duzu ekartzen ikatzik?""Ezin dut ikatzik banatu,mesedez, astoa sendatu".
157
Horra, Olentzeropipa hortzetan.
Gauez ibiltzen danegu hotzetan.
158
Arrantzaka astoasendatu da gaixoa.
Eskerrik asko amonarieta bere kataplasmari.
Geroztik gure Olentzeroherrira jaisten da urtero.
159
Horra, Olentzeropipa hortzetan.
Gauez ibiltzen danegu hotzetan.
160
ORHIKO XORIA
1Jende gaztia dabila
etxetik urrun lanila...Ez erran galdurik dela,itzul ditaike berehala.
Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila!
2Xorittuaren hegalakarin aidia bezala...
Gaztek begira dezalaazkar euskaldun odola!
Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila!
3Xoriak jiten zaizkula
huts egin gabe sekula...Lehenik bat, gero milaxortak egiten ixtila...
Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila!
4Xoria izan dadila
euskaldun gazten mudela!Mutiko ta neskatila,
ziauzte denak sorleküla!
Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila!
161
bis
bis
bis
4 aldiz
OTXAGABIAN
Karlixtoekin hasi ginan-tareketekilan segitu
gerra haundiak irabazi-taauziak ditugu galdu.
Hilarrietan loreak diregoizalderako zimeldu
mendi gainetan elurrak direjorraila gabe gesaldu
bainan halere primaderarikNafarroarat ez heldu.
162
Otxagabian, Otxagabian zer dutekantuak galdu, kantuak galdu zaizkote
eskuara galdu, erdera sartu zaioteLizaso alden, Lizaso alden zer dute
etxeak husten, etxeak hustu zaizkoteLizaso alden, Lizaso alden zer dute
herria saltzen, herria saldu omen duteNafarroaren, Nafarroaren auhena
arrozturikan, arrozturikan hil dena.163
Karlixtoekin hasi ginan-tareketekilan segitu
salbatu omen… España orooro Nafarroa salbu.
Zuhain onaren erostekotanartaldea dute saldu
pentze larretan xoriak direuda jin gabe ixildu
bainan halere primaderarikNafarroarat ez heldu.
164
PASAIAKO HERRITIK
Pasaiako herritik dator notiziazezen bat izan dala jenioz biziakontatutzera nua bistan ikusia
alegratzeko triste dagoen guzia.
Santiago eguna Pasaian sinaleailegatu eztanak egin beza galdehasieran jendia zezenaren aldeazkenian etziran arrimatu zale.
Torillotik atera zuten lehendabizibehi zahar bat gidaria bandera ta guziharrapatzen zuena purrukatzen hasi
azkenian kanpora plazatik igesi....
Gure Pasaia beti sonatua dagoerrapin gabe ezta urte bat igaro
hurrengoan jarriko dituztela nagobarrera estuago edo zezena haundiago.
Hiru komertziante plazatik kanpoanpoxpolo ta barkillo labaina tratuan,pareta egon arren hamar oin altuan
panparroi joanak dira putzura saltuan.
165
Hoiek horrela eta gehiago ere bailurrian ziraldoka egin zuten lasai
ezkonberriak eta zenbait dama-galaizezenaren mendian etzuten jarri nahi.
Plazatik itsasora salta da igeriadarrak besterikan etzuen ageri
bakerua begira bere zezenarieserita jan ditu hiru libra ogi.
...
166
PELLO JOXEPE
Pello Joxepe tabernan dalahaurra jaio da Larraulen
etxera joan da esan omen du:-Ez da neria izanen,
beraren amak topa dezalahaur horrek aita zein duen.Pello Joxepe tabernan dala
haurra jaio da Larraulen
Hau pena eta pesadunbria,senarrak haurra ukatu!
Haur horrentzako beste jaberikezin liteke topatu.
Pello Joxepe bihotz neriahaur horrek aita zu zaitu.
Haur horrentzako beste jaberikezin liteke topatu.
Fortunatua nintzala bainani naiz fortuna gabia;
abade batek eraman dizkitumia eta andria:
haurra berea bazuen ereandria nuen neria.
Abade batek eraman dizkit
167
umia eta andria.
Pello Joxepe tabernan dalahaurra jaio da Larraulen
etxera joan da esan omen du:-Ez da neria izanen,
beraren amak topa dezalahaur horrek aita zein duen.Pello Joxepe tabernan dala
haurra jaio da Larraulen
168
POTTOKA
Pottoka mendian jauzika ibilkibuztana airean salbaia iduri.
Ezin harrapatuz Txomin da eroripottoka nausi da gure gizonari.
Denboran pottokak ez emaiten sosaez zuen ez egiten Parisen afera.
Neuilly-n ibiltzeko ez zuen usain onaadiskidendako ez aski ederra.
169
Txominek menditik jautsi du pottokaileak mozturik pentzetan emana.Egun guziez hartzen du sukrea
iduri du orain Vincenn-en sortua.
170
PRIMADERAKO FLORIAN
Primaderako florian, Hoitabigarren urtian !
Neskatxa gazte inozent bat naiz pena xangrinen erdian.Ene bizia uztera noa,
adinik ederrenian!
171
Badu jadanik lau urte Badudala norbeit maite;
Burasoeri deklaratua, orai duela bi urte...
Heiek ere, axola gabe, saldu nahi izan naute!
172
Aitak erran zautan neri, Zoin bihotz-erdiragarri!
Esposarazi nahi(i) naute Markes baten semeari !...
Hir' aberastasunarentzat, ez dun aski maite hori.
173
Otoiztu ditut ait'-ama... Alferretan e'in dut dena!
Neur' aberatasunarentzat dela nik maite bakarra ;
Sekulan ez duela hartuko maite ez dudan laguna !
174
Geroztik nago penetan. Etzana ohe batetan!
Me(e)dikuak ekartzen dauztet, bainan oro alferretan,
Ustez ni se(e)ndaturen nauten barber eder horietan !
175
Ni sendatzeko barbera Da neure maite bakarra.
Otoiztu ditut ait'-amak utz dezaten ikustera...
Atsegin ho'i ez e'in nahirik, uzten naute finitzera !
176
PRIMA EIJERRA
Prima eijerra, zütan fidatürik,anitx bagira, oro tronpatürik.
Enia zirenez, erraizü bai ala ez,bestela, banua
desertiala, nigarrez urtzera.
177
Desertiala juan nahi baziraarren, zuaza; oi, bena berhala.Etzitiala jin, hartzara nigana,
bestela, goguadolütüren zaizü, amoros gaixua
Lara lala...
dolütüren zaizü, amoros gaixua178
SALAMANKARA
Aita jainkoak egin baninduzeruetako giltzari,
azken orduan jakingo nukeatea nori iriki.
Lehenengo aitari,gero amari, gero anai-arrebari
ta azken orduan iixil-ixilik,nere maite politari.
179
Txiki-txikitik aitak eta amakpraile ninduten nonbratu,
estudioak ikasitzeraSalamankara bialdu.
Salamankara ninjualarik,bidian nuen pentsatu
estudiante tuunante bainohobe nuela ezkondu.
180
Ezkondu nintzan,bai ni ezkondu,
baita ere ongi damutu,praka beltzian hari zuria
sekula ez zait faltatu.Praka beltzian hari zuria,
txaketa mangagabea,horregatikan deieitzen didate
arlote miserablea.181
182
SAN SIMON ETA SAN JUDA
San Simon eta San Judajoan zen uda eta negua heldu da.
Ez baletor hobebizi gera pobre
eremu latz honetan,ez gera hain onak benetan.
183
Ez dugu zaldirik, ez gera zaldunakez dugu abererik, ez gera aberatsak
euskara guk dugu, gu gera euskaldunakeuskara guk dugu, gu gera euskaldunak.
San Simon eta San Judajoan zen uda eta negua heldu da.
184
Ez baletor, hobebizi gera pobre
eremu latz honetan,ez gera hain onak benetan.
Ez dugu zaldirik, ez gera zaldunakez dugu abererik, ez gera aberatsak
euskara guk dugu, gu gera euskaldunakeuskara guk dugu, gu gera euskaldunak !
185
186
SARATARRA NAIZELA
Saratarra naizela orok badakite orok badakiteSenperen badudala xoriño bat maite
Hura bezen pollitik hura bezen pollitikBertze bat balaite...
Baina zer probetxu da nik hura dut maite
187
Guziek badakite naizela Piarres naizela PiarresXoriño bat galdurik nagola nigarrez
Bera ibili baitzaut bera ibili baitzautOndotik beharrez
Ederki ase bainau kafe’ta likurrez !
188
TOPA DAGIGUN
Errioxar, Baigorriko,Bakio nahiz Getariko,
topa dagigun eta bakeanbizi gaitezen betiko.
Umeak arretaz horni,gazteei hitza eskeini
gaztetxoago eta haurrago189
izan gaitezen geroni.
Errioxar, Baigorriko,Bakio nahiz Getariko,
topa dagigun eta bakeanbizi gaitezen betiko.
Ez uka amonei hitzik,entzun agureei pozik,
zaharra ez da izandakoa,190
luzaroan dena baizik.
Errioxar, Baigorriko,Bakio nahiz Getariko,
topa dagigun eta bakeanbizi gaitezen betiko.
Hierarkia da lehorra,harremana emankorra;
errespetuan dago gordeta191
emakumeen altxorra!
Errioxar, Baigorriko,Bakio nahiz Getariko,
topa dagigun eta bakeanbizi gaitezen betiko.
192
TRAPU ZAHARRAK
193
1Egunez trapu biltzen
gabean dantzan lehertzenbeti umore oneandegu pasatzen,eta goizean goizkalera irtenda
lo goxuan daudenakesnatzen ditut.
Trapero! Trapu zaharrak!
2Atera, atera, trapuak saltzera
nik erosten ditutmodu onean
arditean prakak kuartuan albarkakta burni zaharrak txanponean
3Erosten ditut trapuakpraka zahar urratuak
gona gorri zaharrak etaatorratxuak.
Jo zak zurrumuzki
Trapero! Trapu zaharrak!
4Atera, atera, trapuak saltzera
nik erosten ditutmodu onean
arditean prakak kuartuan albarkakta burni zaharrak txanponean
5Eltze elbarrituak
pertza zulorik baduarranparrillik edotrebera zaharrik.
Inork saltzeko badauzkalibrako txanponean
Ramon Batistakerosten ditu.
Trapero!Treberiak, eltziak...
Trapu zaharrak!
Atera, atera, trapuak saltzera 194
bisbis
195
TRISTE BIZI NAIZ ETA
Triste bizi naiz etahilko banintz hobe,badaukat bihotzian hainbat atsekabe.
Maite bat maitatzen detbainan haren jabesekulan izateko
esperantzik gabe.
196
Bihotz baten lekuanmila banituzke,
zuretzako maitiaizango lirake.
Baina mila’n lekuanbat besterik ez det;hartzatzu, ba, maitiabat hau mila bider.
197
Nere maite politanola zeran bizi ?
Zortzi egun honetanetzaitut ikusi.
Badakit zabiltzalanigandik igesi,
ez didazu ematenatsekabe gutxi.
198
TTIKI TTIKITIK
1Ttiki ttikitik aitak eta amak
fraide ninduten asmatubai eta ere Salamankara
ixtudiante bidaldu ;Salamankara nindoalarik
bidean nuen pentsatuixtudiante tunante baino
hobe nuela ezkondu.199
2Ostatu xume pollit bateangosez gelditu bainintzen
neska xarmant bat ari zitzaidanmahainean zerbitzatzen ;begia kartsu, ezpaina lore,
enekin aise mintzatzen,aingeru hori ordu bereanene bihotzian sartu zen.
200
3Hitz erdi batez maite nuela
erran nion beharrira,bainan gaixoa, herabetua,ihesi joan zen kanpora ;
Ez ahal nuzu, izar ederra,kondenatzen ifernura,
ez da sekulan ene gogotikhistuko zure itxura.
201
4Jainko maitiak egin banindu
zeruetako giltzari,azken orenean jakingo nuke
atea nori ideki :lehenik aitari, gero amari,
gero anai-arreberi,azken orenean seegeretuan
ene maite pollitari.
202
5Ezkondu nintzen ezkondu
Bai eta ere dolutuGaltza beltxian hari xuriaSekulan eztzait faltatu
Galtza beltzean hari xuriaAtorra mauka gabea
Hortarakotzat deitzen naute niArnote miserablea
203
TXATXAMATXALINATXU
Txatxamatxalinatxu jaio zan urtian herriaa ta kofradia hasarratu ziran.
Tirikiteena beltxa morenaontza bat txokolate goizian onena.
Txikia izan arren izan leike abilabiba Elantxobeko tanbolintxerua.
Tirikiteena beltxa morenaontza bat txokolate goizian onena.
Txatxamatxalinatxu jaio zan urtian herriaa ta kofradia hasarratu ziran.
Tirikiteena beltxa morenaontza bat txokolate goizian onena.
204
TXIKIA
Txikia zuen guda-izena bera gizon osoa izan arren
Mendizabal, Sasetaren hurrena biak txiki, bizkor eta lerden
Saseta hil zen gudarien aurrean
205
Mendizabal hil zaigu bakarrik bainan biek daukate Herri osoa
atzo ta gaur heien atzetik Euskadi'rentzat hil dire-ta gorputzak arantzaz beterik.
206
Harro hadi Kantauri Itsasoa ta heien betiko loa betiko kanta zak.
Geroari esaiok olatuetan Herri-izarrak ez direla itzaltzen, gure haurrek biharko ikastoletan
heien izenak abestu ditzaten, arantzetan biak hil bait ziren.
207
Harro hadi Kantauri Itsasoa ta heien betiko loa betiko kanta zak.
Geroari esaiok olatuetan Herri-izarrak ez direla itzaltzen, gure haurrek biharko ikastoletan
heien izenak abestu ditzaten, Herriarentzat biak hil baitziren.
208
TXORI TTIKIA
Txori ttikia nintzelarik esan zidaten kaiolan bizitzeko sortua nintzela.
Gero arrano bihurtu nintzeneankaiola hautsita aldegingo nuen beldurrez,
libro nintzela sinistarazi nahi zidaten.
209
Horregatik ireki zizkidaten ateakegin nezan hegaz
baina luze gabe ohartu nintzenhanka harkaitz bati
lotu zidatela kate motz eta astun batez.
Gero arrano bihurtu nintzeneankaiola hautsita aldegingo nuen beldurrez,
libro nintzela sinistarazi nahi zidaten.210
Horregatik ireki zizkidaten ateakegin nezan hegaz
baina luze gabe ohartu nintzenhanka harkaitz bati
lotu zidatela kate motz eta astun batez
Gero arrano bihurtu nintzeneankaiola hautsita aldegingo nuen beldurrez,
libro nintzela sinistarazi nahi zidaten.211
212
TXORIA TXORI
Hegoak ebaki banizkio,neria izango zen,
ez zuen alde egingo;
bainan, horrela,ez zen gehiago txoria izango;
eta nik...txoria nuen maite;
eta nik...txoria nuen maite.
213
Lara-larara-laa...
bainan, horrela,ez zen gehiago txoria izango;
eta nik...txoria nuen maite;
eta nik...txoria nuen maite.
Lara-larara-laa...214
UME EDER BAT(Nere maitiarentzat)
Ume eder bat ikusi nuenDonostiako kalean,
hitz erditxo bat hari esan gabenola pasatu parean ?
Gorputza zuen liraina etaoinak zebiltzan aidean...Politagorik ez det ikusinere begien aurrean.
215
Aingeru zuri, paregabea,Euskal Herriko alaba,
usterik gabe zugana betinere bihotzak narama :
Ikusi nahian beti hor nabil,nere maitea hau lana !...
Zoraturikan hemen naukazubeti pentsatzen zugana...
216
Galai gazteek galdetzen dute :"Aingeru hori non dago ?"
Nere maitea nola deitzen danez du inortxok jakingo.
Ez berak ere, ez luke nahiko :konfiantza horretan nagoamoriodun bihotz hoberik Euskal Herrian ez dago.
217
URTXINTXAK
Urtxintxak oihanian jauzika,aldaxkatik aldaxkara...
"Zuk erradazu, ama Zendakoez diren erortzen lurrerat ?.."
Nik ere nahi nuke izan urtxintxak bezala !Hain gora, hain trebe, izaiteko libre !...
218
Urtxintxak oihanian zintzilik,buruz behera buztanetik !..."Zuk erradazu, ama, zendako
ez duten buruko minik ?.."
Nik ere nahi nuke izan urtxintxak bezala !Hain gora, hain trebe, izaiteko libre !...
219
Urtxintxak oihanian karruxkaz,neguko bildu heltzaurrekin..."zuk erradazu, ama, zendakoez dezaketan egin berdin ?.."
Nik ere nahi nuke izan urtxintxak bezala !Hain gora, hain trebe, izaiteko libre !...
220
XALBADORREN HERIOTZEA
Adiskide bat bazen orotan bihotz bera,poesiaren hegoek
sentimentuzko bertsoek antzaldatzen zutena.
Plazetako kantari bakardadez josia,hitzen lihoa iruten
bere barnean irauten oinazez ikasia... ikasia.
221
Nun hago, zer larretanUrepeleko artzaina,
mendi hegaletan goraoroitzapen den geroraihesetan joan hintzana.
222
Hesia urraturik libratu huen kanta,lotura guztietatik
gorputzaren mugetatik aske senditu nahirik.Azken hatsa huela bertsorik sakonena,inoiz esan ezin diren
estalitako egien oihurik bortitzena... bortitzena.
223
Nun hago, zer larretanUrepeleko artzaina,
mendi hegaletan goraoroitzapen den geroraihesetan joan hintzana.
224
XARMEGARRIA ZIRA
Xarmegarria zira, eder eta gazte,ene bihotzak ez du zu baizikan maite,bertze zenbait bezala, ote zira libre ?Zurekin ezkontzeaz dudarik ez nuke.
Xuri gorria zira, arrosa bezala;profetak ere dira mintzo hola hola.Araberan bazinu gorputza horrela,
iduriko zinuke … zeruko izarra.225
Oi, maitea, zatozkit, plazer duzunean,nehork, ikusi gabe, ilun-nabarrean;
lagun bat badukezu joaiteko bidean,hark ezarriren zaitu trankil bihotzean.
Plazer eginen duzu, ixiltzen bazira,haur iñorantak hola tronpatzen baitira.
Ez da enetzat ina holako segida…bertzalde zure baitan ez naiteke fida.
226
Adios beraz orai, ene arraroa,hori dela medio herritik banoa;
bihotza trixte eta kexuan gogoa,beti jarraikiren zait zur' amodioa.
227
XORIERI MINTZO ZEN
1Xorieri mintzo zen,mintzo zen errekari,
oihaneko zuhaitzeri ta zeruko izarreri,
mintzo zen haizeari,xoro batentzat zaukaten.
Xorieri mintzo zen, xoro batentzat zaukaten.
228
2Ez zakien irakurtzen gizonen liburutan,
bainan ongi bazakienzeruko seinaletanzeruko seinaletan
ta jendeen bihotzetan.
229
Xorieri mintzo zen,mintzo zen errekari,
oihaneko zuhaitzeri ta zeruko izarreri,
mintzo zen haizeari,xoro batentzat zaukaten.
Xorieri mintzo zen, xoro batentzat zaukaten.
230
3Haurrek zuten harrikatzen,
zahar gaztek trufatzen,etxekoek berek ongi
laneko baliatzen,laneko baliatzen
eta gosez pagatzen.
231
Xorieri mintzo zen,mintzo zen errekari,
oihaneko zuhaitzeri ta zeruko izarreri,
mintzo zen haizeari,xoro batentzat zaukaten.
Xorieri mintzo zen, xoro batentzat zaukaten.
232
4Hil da xorua bakarrik,bakarrik da ehortzi.
Ez zen han kristau bat eresalbu lau hilketari,salbu lau hilketarita apeza kantari.
233
Xorieri mintzo zen,mintzo zen errekari,
oihaneko zuhaitzeri ta zeruko izarreri,
mintzo zen haizeari,xoro batentzat zaukaten.
Xorieri mintzo zen, xoro batentzat zaukaten.
234
5Hil hobian ezartzeanhaizea zen gelditu,xoriak ziren ixildu,zerua zen goibeldu,zerua zen goibelduta jendea oroitu.
235
Xorieri mintzo zen,mintzo zen errekari,
oihaneko zuhaitzeri ta zeruko izarreri,
mintzo zen haizeari,xoro batentzat zaukaten.
Xorieri mintzo zen, xoro batentzat zaukaten.
236
ZAKU BEREAN
Orain bost urte iritsiziren etxeko atera,
txamarra zaku, gizon batPatroleraino atera.
Argazkitan azaldu zentxamarra burutik behera,
begiratua oinetan,bideko har-legarrera.
Zer ote zeukan aurrean?Zer uzten zuen atzera?Nork egin zuen oihua:
“EGUNKARIA aurrera!”?Zihoana zihoala
ez zihoan soilik beramordoska bat gindoazenzakupe hartan batera.
Ziega batean sarturikzeinek babestu behar nau?
Berriro krisketa-hotsabizia, mingarria, rau!
“Todos son del mismo saco”gizalege-eza arau...
“Ez al duzu erantzun nahi?zutitu, biluztu, barau!”.
Kaleratu zituzten bai,denbora igaro ahala...“Zaku berekoak dira”
hasi zen berriz fiskala“Zaku beretsuan daude”Audientzia Nazionala...
Justizia irudiarenbegietako oihala
esan liteke zaku zaharzirrikituduna zala
neurtzen zuen momentukoaukera koiunturala
Justiziak koiunturazbaldin baleki bezala...
horrexek erakusten duhain Justizia ez dala.
Zakua uler dezakebakoitzak bere gisaragure hau emana dugu
euskal nahiz herrigintzara.Epaiketaren atetan
aurkitu gintezke jada...izenak hamabi dira,baina epaitu ilara.
237
bisbis
Zaku bat burutik beherazaku zaku zakua hau!
Dena zulo beltz bihurtuzden-dena bilakatuz gau
oihu ta umilaziotxilio eta alarau
denbora asko joan da...izu-ikarak hor dirau.
Gu ere sar baikintezkeakusatuen pilara
ozen esango dizuguepailea, entzun, hara:“zaku hortan egoteadelitua baldin bada...gu‘re gaizkile gaituzu,zaku berekoak gara”.
238
239
ZAZPIAK OIHAL BATETIK
1Mundu guztiak aditutzen du
euskaldunaren negarraalde batera nahiago nukeez banintz
hemengotarra.
Enpeinatzea ez bada libre,alferrik dugu indarra,
hau da txoriak gari tarteangoseak egon beharra.
240
2Antzerki hontan lau pertsonaia
ta jokalari bakarraarbolak berak erakusten du
hostoa eta adarra.
Enpeinatzea ez bada librealferrik dugu indarra,
hau da txoriak gari tarteangoseak egon beharra.
241
3Sutan pizturik darrai oraindiksugai, berriz, lehengo gerra,oharkabean ez zen mintzatu
Txirrita poeta zaharra.
Enpeinatzea ez bada librealferrik dugu indarra,
hau da txoriak gari tarteangoseak egon beharra.
242
4Zazpi ahizparen gai den oihala
ebakirikan erditik,alde batera hiru soineko,
utzirikan lau bestetik.
Guraiziakin bereizi arrenbakoitza bere aldetik,
ezagutzen da jantzi direlazazpiak oihal batetik.
243
5Oihal bera da gure jantzia
sortu gintuzten unetikez du munduak kemenik sortu
kentzeko gure soinetik.
Guraiziakin bereizi arrenbakoitza bere aldetik,
ezagutzen da jantzi direlazazpiak oihal batetik.
244
245
ZENBAT GERA
Zenbat gera Lau, bat,
hiru, bost, zazpi
Zer egin degu Ezer ez.
Zer egiten degu Alkar jo.
Zer egingo degu Alkar hil
246
Gure asmoak, esperantzak,herria, askatasuna,
justizia, pakea,egia, maitasuna...
mitoak, hitz hutsak
247
Zenbat gera Lau, bat,
hiru, bost, zazpi
Zer egin degu Ezer ez.
Zer egiten degu Alkar jo.
Zer egingo degu Alkar hil Hori ez Hori ez! Hori ez ...
248
ZIBILAK ESAN NAUTE
1Zibilak esan naute,
biziro egoki,Tolosan behar dala
gauza erabaki,
giltzapian sartu naute,poliki-poliki,
negar egingo lukenere amak baleki.
249
2Jesus tribunalianzutenian sartu,
ez zion Pilatosekkulparik bilatu
neri ere arkitu ez arrenez didate barkatu
zergatik ez dituzteeskuak garbitu.
250
3Kartzelatik atera,fiskalen etxera,abisatu zidaten
joateko berehala,
ez etortzeko gehiagoprobintzi honetaraorduan hartu nuenSantander aldera.
251
ZIBURUTIK SARARA
Ziburutik sarara izatu naiz joanaNeure lehenagoko maite baten ganaHan arribatu gabe entzun nuen famaGuarda gazte batekin zela hitzemana.
Sara hortan badute neskatxa pollitikZu, dendari gaztia, ororen gainetik
Abandonatu nauzu maitatuz geroztikNihun ez dut ikusi zu bezen arinik.
252
Urtxo xuri pollita, fin eta fidelaDeus makurrikan gabe joan zaizkit gibela
Jende hitsak badakit anitz badirelaNik ez nuen pentsatzen zu hala zinela
Zuk hemezortzi urte nik beste hanbesteAmodiotan ginen ginelarik gazte
Zu maltzurra zinela nik ez nuen usteNi pena xangrinetan zu kontsola zaite
253
Ez zaitela xangrina herritar gaztiaLehen izana gatik ni zure maitia
Ni ere hemen nago trixte baratiaGuarda gazteño horrek emanik kolpia
Loale zinelakotz zinena lokartu ?Zendako etzinuen atea zerratu ?
Etzinena lotarik berant iratzartu ?Denborak behar dautzu kolpia sendatu...
254
Guarda gazte horietan konfidatzen denakArdura izanen tu bihotzian penak
Horiek nahi dituzte gazte pollitenakArrakasta guti du zahartua denak !
Maitia bizi zaite gazte ta loriosBai eta fidel egon hitz emanez geroz
Ondoko urrikiak ez dira seriosHortan kitatzen zaitut maitia adios !
255
ZUGANA MANUELA
1Zugana, Manuela,nuanian pentsatu,uste det nindualadeabruak tentatu;
ikusi bezinekinnaiz enamoratu,ojala ez bazinasekulan agertu!
2Amorioz beterik,esperantzik gabe,zergatik egin zinanbihotz honen jabe;
zuk esan behar zenduenhemendikan alde,egiazki ez naiz nibizardunen zale.
3Barkatu behar dituzu
nere erokeriak,zuri begira daude
nere bi begiak;garbi-garbi esan ditut
nere ustez egiak,zoraturikan nauka
zure aurpegiak.
4Gauean ibili naiz
guztizko ametsetan,Donostian nengoela
Andre Marietan,eta ikusi nuela
herri hartako plazan,erdian zebilela
Manuelatxo dantzan.
256
bisbis
ZURE BEGIEK
Zure begiekene maitia
badute biekdirdir eztia.
2Zeruko loremiresgarriakizarren parezoragarriak.
257
3Gazte gaztiazira orainoegun guzia
nago zuri so…4
Zure begiekerotzen naute
eta guzieknahi luzkete.
258
5Gaua delarik
mundurat jausten,Jauna zerutikda urrikaltzen.
6Zure begiengoxoño horiegon dadien
eder ta garbi.259
7Ene nahia
zinez handiazu izaitia
nere andria.8
Zure begiekene maitia
badute biekdirdir eztia.
260
9Zeruko loremiresgarriakizarren parezoragarriak.
10Gazte gaztiazira orainoegun guzia
nago zuri so...261
11Ene nahia
zinez handiazu izaitia
nere andria
262
Recommended