7/28/2019 13. Ikasgaia - Zigorgarritasuna Eta Horren
Bazterketa
3/4
Zigorgarritasuna eta Horren Bazterketa
2012-2013
Zigor Zuzenbidea II
109
13.Ikasgaia: Zigorgarritasuna etaHorren Bazterketa
13.1KontzeptuaDelituaren gainerako elementuen eta zigorraren
zehaztapenaren arteko zubi moduan jarduten
duen kategoria gisara definitu dute autore gehienek. Honek
inplikatzen du normalean,
printzipioz baieztatu bada portaera bat tipikoa zuzenbide
kontrakoa eta erruduna dela,
zuzenean zigorgarria izango dela. Beraz, zerk ukitzen du
zigorgarritasuna?
a) Lehenik eta behin, pragmatismoa.b) Kaltea konpontzeko
saiakerad) Kargu baten egikaritzari loturiko interesak.e)
Zigorraren beharrik eza.
Hauek izango dira soilik irizpide batzuk eragina izan
dezaketenak. Izan ere, irizpideak oso
anitzak dira eta heterogeneoak dira; hau da, oso desberdinak
beraien artean. Beraz, esan ohi
da, zigorgarritasuna nahaste-borraste bat dela, doktrinaren
hitzetan (cajn de sastre).
Beraz, goazen aztertzera zein ondorio izango dituen irizpide
horiek aplikatzea. Lehenik eta
behin, gerta daitekeen lehen aukera izango da portaera ez
zigortzea. Bestalde, gerta daitekeprozesu penala ezingo dela
aurrera eraman eta beste batzuetan, zigorra arindu daiteke.
13.2Agerpenak.Supostu nabarmenak honako hauek izango
lirateke:
a) Ahaidetasuna ondarearen kontrako delituetan, Zigor Kodeko
268.artikuluanaurreikusitakoa. Hau da, ondarearen kontrako delitu
bat burutuko balitz, indarkeriarik
gabe, familiarren kontra, printzipioz ez da erantzukizun penalik
egongo, baizik eta
soilik erantzukizun zibila ordaindu beharko da.b)
Bortxaezintasuna (estatuburuarena eta parlamentariena).
Bortxaezintasuna da hemen
aipatu beharreko elementu bat. Izan ere, parlamentarien kasuan,
ez dira bortxaezin
edozein kasu edo supostutan, baizik eta beraien kargu publikoen
egikaritzan
adierazten dituzten iritziengatik ukiezinak direla, ez dutela
erantzukizun penalik. Aldiz,
estatuburua, beti izango da bortxaezin. Doktrinak planteatzen du
ea estatuburua beti
ukiezina den edo soilik bere karguaren egikaritzan.
Printzipioz, doktrinaren gehiengoa kontsideratzen du soilik bere
funtzioen egikaritzan
dela bortxaezina. Hau hala da Erregeak ezin duelako bere kabuz
erabakirik hartu
berretsiak izan gabe. Berrespen hori beharrezkoa denez, logikoa
da ukiezina izatea.
Aldiz, bere funtzioen egikaritzan ez dagoenean burutzen dituen
portaeren aurrean,
7/28/2019 13. Ikasgaia - Zigorgarritasuna Eta Horren
Bazterketa
4/4
13. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
Zigor Zuzenbidea II
110
erregea printzipioz ez da ukiezina izango, baina immunitatea
dauka. Beraz, ezin izango
da prozesatu errege izaera duen bitartean. Aldiz, Parlamentuak,
beharrezko prozedura
jarraituz errege izaera kenduko balio, immunitatea galduko luke.
Immunitatea kargu
bati lotzen zaio baina soilik kargu hori duen bitartean.
c) Kalte konponketarekin harremana duten supostuak. Supostu
hauek izango dira,hasteko, ogasun publikoaren kontrako delituetan
zorrak ordaintzea. Dakigunez, zerga
kantitate minimo batetik aurrera ez ordaintzea deliktiboa da.
Baina, kalte hori
konpontzen badu eta modu espontaneo batez ordaintzen badu, Zigor
Kodeko
305.artikuluari jarraiki, ezin izango zaio pertsona horri
inolako zigorrik ezarri. Guztiz
borondatekoa izan behar da, inolako presiorik gabe eta ogasunak
berarekin
kontaktuan jarri baino lehen.
Antzeko supostua daukagu errebolta bertan behera uztea.
Konspirazio bat egongo
balitz eta erreboltan parte hartu behar duenetako batek
erabakiko balu
autoritateengana joatea eta dena azalduko balu, guztiz
borondatez, bere borondatea
ere ez litzateke zigorgarria izango, Zigor Kodeko
480.artikuluari jarraiki.21.5 artikuluan aurreikusten den kalte
konponketaren aringarri arrunta, ez du zigorra
guztiz baztertzen baina arintzen du.
d) Preskripzioa. Kasu honetan daukagu bere kasuan delitua zen
portaera bat, bainapreskribitu baldin bada, ezingo da erantzukizun
penala efektibo bilakatu. Preskripzioa
delituaren larritasunaren araberakoa izango da eta zenbait
delitu ez dira preskribatzen.
e) Biktimaren barkamena. Normalean ez dauka inolako
garrantzirik, baina delitu konkretubatzuetan bai. Hain zuzen, modu
pribatuan jarraitu daitezkeen delituetan, adibidez,
iraunen kasuan. Kasu horietan, sententzia eman baino lehen
biktimak subjektu aktiboa
barkatuko balu, ez litzateke zigorgarria izango. 215.artikuluan
aurreikusitako supostua
daukagu hau.
f) Prozesuaren bidegabeko atzerapena. Kasu honetan, esan
beharreko lehen gauzaizango da Zuzenbide espainiarrean gaur egun
aringarri bat dela. Printzipioz delitu bat
burutu da, demagun, lapurreta bat, zeinean subjektu aktiboa
identifikatzen den eta
prozesua urteetan luzatzen da sententzia irmo bat lortu gabe.
Horrelako kasuetan,
baldintza hau aringarri bezala ezarri zen. Izan ere, igarotako
denbora arrazonagarria ez
bada, estatuak legitimotasuna galtzen du puntu bateraino,
zigorra ezartzeko. Noski,
hau abiapuntu bat dela, baina kasu guztiak ez dutela
konplexutasun berdina.
Atzerapen hori, subjektu aktiboak bultzatzen badu, bera bada
saiatzen dena prozesua
luzatzen, ez da aringarria aplikatzen.
