–

Historia: Patatak Andeetan du bere jatorria, orain dela 7000 urte inguru. Europarrek ez zekiten ezertxo ere ez berataz, 1537. urtean konkistatzaileek deskubritu zuten arte. 1570ean Europara ekarri zutenean ez zioten garrantzirik eman.

Hemen alekiak besterik ez zituzten jaten, eta oso jende behartsuak bakarrik jaten zituen tuberkuluak, pozoitsuak zirela uste baitzen. Patataren alderdi txarrak bakarrik ezagutzen zituzten eta abantailak ez zituzten kontuan hartzen.

1780. urte inguruan patata janari gisa erabiltzen hasi ziren. Bertako biztanleriak ezinbestekotzat hartu zuen, bestela gosez hilko baitziren.

Frantzian, aldiz, patata gizarte maila altuetan onartu zuten lehenik, Augustine Parmentier farmazialari eta kimikaria prusiarrek atxilotuta izan zutenean patataren alde onez ohartu zelako.

Gainontzekoei patata ona zela agertzeko, Paris inguruko soro elkor bat erosi eta patata erein zuen zaindari baten laguntzaz. Jendea

Patata motak

Patata (Solanum Tuberosum)

Munduan, patata mota aldaki ugari dago, baina guk baten batzuk aipatuko dizkizuegu:Vitelotte: Azal urdindun eta mami moredun Frantziako berezitasun joria.Kipfler: Alemaniako barietatea, krema koloreko mamia eta itxura luzanga duena.Tubira: Oso emankorra da. Mendebaldeko Afrikan lantzen da eta mamia zuri kolorekoa du.Papa colorada: Kanariar irletara 1567. urtean heldu zen espainiar untzietan.

Patataren historia eta erabilera

harritu eta jakinminez bete zuen, eta laster, patatak estimazio handia lortu zuen Europa osoan. Izan ere, nekazari batzuek Augustineri bere sorotik landare pare bat lapurtu zioten, landare bikaina zela sinestuz.

Erabilera: Patatak gehien bat sukaldean erabiltzen dira: labean egosita, frijituta eta beste errezeta askorekin.

Beste produktu industrial bat patata hosto kirrikatsuak dira, gazigarri nagusi eta ezagutuenak garatutako herrialde askotan. Honez gain, bertze produktu deshidratatu ezagun bat patata egositik ateratzen da, hots, patata-irina.

Gainera, tratamendu batez fermentatuz, papa ehotu baztuen azukreak alkoholdun edariak sortzeko erabiltzen dira.

Honetaz aparte, patatak baditu elikadurarekin zerikusirik ez duten erabilerak ere, adibidez, bere almidoia itsasgarri bikaina izan daiteke, baita petrolio putzuak garbitzeko ere.

Patata mota batzuk.

Ikastetxea: San Nikolas IkastolaGela: DBH 2.B