Irungo euskarazko

hamabostekaria I runero253. zk.Bigarren aroa

Maiatzak 152015

4- 5 Hauteskundeak: Irungo hautagaien proposamenak 6 Elkarrizketa Jon Oliden .eus-en sustatzailea7 Erreportajea Artefaktoko ekimen berria8 Kirolak Bidasoa Itzuliaren inguruko erreportajea11 Gurasoentzat Jeloskor nago! Inbidia dut!12 Gazteen lanak El Pilar Ikastetxea14 Gazte infor

Erreportajeakrea Bidasoaren 7. edizioa arrakastatsuaizan da3. orrialdea

KirolaSky Games aiako Harrian

9. orrialdea

KULTO KULTIBO rap taldearen gorakada

BATXILERGOAK LANBIDE HEZIKETA LANBIDE HEZIKETAb Natur eta TeknologiabGiza eta Gizarte

zientzietakoa bHaur Hezkuntzabadministrazioa eta Finantzak.bdietetika eta elikadura.blaborategi kliniko eta Biomedikoa.bGarraioa eta logistika.bNazioarteko merkataritzabWeb aplikazioen Garapena.bPlataforma anitzeko aplikazioen

Garapena.

bmendekotasun egoeran dauden pertsonentzako arreta

berizaintzako zaintza osagarriak

badministrazio kudeaketabmikroinformatika-sistema eta

Sareak

Goi Mailako Heziketa Zikloak

Erdi Mailako Heziketa Zikloak

Eskaintza partziala eta etengabeko formakuntza. FORMAKUNTZA DUALA

HELBIDEA: Plaiaundi z/g. IRUN9:00-13:00 eta 16:00-18:00INFORMAZIOA: 943 61 75 47 / 943 61 75 48

2015EKO MAIATZAREN 20ANerdi mailako zikloa: 18:00.Goi mailakoa: 19:00.

ATE IREKIETAKOJARDUNALDIA:

www.plaiaundi.hezkuntza.netplaiaundi@plaiaundi.net

2

Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta kultura Sailak (Hizkuntza Politikarako

Sailburuordetzak) diruz lagunduaerakunde honek irunero diruz laguntzen du

erakunde honek irunero diruz laguntzen du

Joseba arozena etaUnai oiartzun

Xabier kerexeta

Sonia Garcia olazabal, amaia Terrazas amaiaterrazasruiz@gmai l .com

ion otxoaion@943sansebast ian.com

Baseclick S.l.ISSN: 1134-0606Lege gordailua:SS-230-94.maiatzaren lehena, 23 -20304 irUNTel: 673 39 84 57

I runero

Irun atzo Irun gaur

Mendibilgo zezen plaza

Arropak tolesten dituen bitartean,Inditex taldeko denda batean la-nean, soziologian graduatu zen Sarapentsatzen ari da zertarako baliodion unibertsitatean eskuratu zuenohorezko matrikulak ... Arropak to-lesten dituen bitartean gogoan du,GKE baten baitan Camerungo ume-zurztegi batean igarotako urtea...Arropak apalategietan tolesgabe to-lesten dituen bitartean, irudikatzenditu Sara bera bezalako milaka neska(emakume, mutil, gizon...) unibertsi-tatetik irten berriak, antzeko arropatolestu eta tolestu dabiltzala, Sara-ren antzeko milaka emakumeek erosditzaten, jantzi ditzaten... Hain justu,Sara bezalakoak diren milaka neskekeginiko arropak dira horiexek, Sarabaino askoz gutxiago kobratzen du-tenak ordu gehiago lanean egonaga-tik ere... Milaka Sara lanean,Pakistanen, Indian, Morokon, Tur-kian, Cuencan, Arteixon, Gasteizenedota Irunen, batek daki non ez da-goen Sara bat Inditex enpresetan la-nean, edo erosten... Gainera, Sarakarropa merkeak erosten ditu soldataeskasa duelako. Eta arropa merkehoriek erosten dituen bakoitzean,

Pakistango Sararen prekarietateasustatzen du. Egia da, Sarak asko lanegiten du bizitzeko dirua behar de-lako; izan ere, Irungo Sara PakistangoSararen ondoan aberatsa baita.

Aurreko esaldi horietan norbaitek ezbadu ezer ulertzen, ez da harritze-koa. Egungo ekomomiaren absur-doaz ari baikara.(Arroparen ordezbeste kontsumo ondasun bat izan li-teke). Josep Burgaya KataluniakoUAB unibertsitateko irakasleak dei-tzen dio absurdoaren ekonomia.Gaztelaniazko itzulpena argitaratuberri du, La economía del absurdo.Cuando comprar más barato contri-buye a perder el trabajo (EdicionesDeusto,2015-Absurdoaren ekono-mia. Merkeago erosteak lana galtzeadakarrenekoa). Egungo ekonomia-ren absurdoa, absurdoaren ekono-mia. Guk geuk kontsumitzaileokareagotzen duguna zenbat eta mer-keago erosten dugunean, langabeziaeta prekarietate handiagoa susta-tzen delako… Ekonomia gutxi ba-tzuen mesedetara dago eta ez guremesedetara, gu guztion artean pre-karietatea orokortzen eta betikotzenari da. Eta gutxi horiek gero eta gutxiago dira.

Hauteskunde kanpainaren erdiangauden honetan, Sarak, arropak to-lesten dituelarik, galdegiten dio bereburuari zein alderdi politikok jarrai-tzen duen absurdoaren amildegiasakontzen, zein alderdi politiko au-sartuko den absurdoaren eromene-tik pauso bat urruntzen.

Ohorezko matrikula absurdoa

Yurre Ugarte

arg

: J.m

. Cas

tillo

iUa

: 291

62

XIX. eta XX. mendeetan zezen-ketak San Pedro eta San Mar-tzial jaietako ekintzariknagusienetako bat ziren. Irunzezenketarako zazpi leku iza-tera ere iritsi zen; horietakobat, finkoa: Mendibilgo plaza,1910eko ekainaren 29an inau-guratu zena. Gertakari handiaizan zen, jai nazionalarenaurka zeudenek nolabaitekopolemika piztu arren.Larretxipi kaleko Agerre sagar-dotegiko zale talde bati erai-kuntza bultzatzea otu zitzaion,urte eta erdi lehenago. Baime-nak eta finantzazioa lortuta,lanek lau hilabete baizik ezzuten eman, aurrekontua

225.000 pezetakoa izaki. Dimentsio handiko proiektuadiseinatu zen, kontuan izanda8.000tik gora ikuslerentzakoplaza zela eta Irunen 12.000biztanle besterik ez zirela. Jarduera honek garai hartangure hirian zuen garrantziazohartzeko, hona datu bat: ur-tean sei zezenketa ere buru-tzen ziren. Mendibilgo plazan

garaiko zezentzailerik ospe-tsuenek ikuskizunak eskaini zi-tuzten.1920. urtean plaza eraitsi zeneta bertan Salvador EcheandiaGalek Villa Maria Luisa eraikizuen, gaur egun Musika Kon-tserbatorioren egoitza dena.

Iturria: Sagrario Arrizabalaga.Festejos de toros en Irun,

siglos XVI-XX

3

Zazpigarren aldiz antolatu du Bidasoa Bizirik GarapenAgentziak Krea Bidasoa azoka. Eskualdeko ekintzaile etaartista gazteak, enpresari beteranoak eta erakundeak el-kartu ditu, helburu zehatzekin: kontaktuak egitea, negozioaukerak identifikatzea, beste esperientziak eta arrakastakasuak ezagutzea eta nazioartera zabaltzea. Frantziar es-tatuko enpresariak ere izan baitira Ficoba Erakustazokan.Maiatzaren 7an izan da topaketa, 9:00etatik 20:00etara.“Talentua eta ilusioa duen gazte asko dago eskualdean.Horiei laguntza eman behar diegu, proiektuak bertan garaditzaten”, adierazi du José Antonio Santano Irungo alka-teak.

Tailerren eta jardueren agenda betea prestatu du BidasoaBizirik-ek. Bost gune ezberdinetan banatu du erakusta-zoka: Kontractando, Kreando, Produciendo, Kolaborandoeta Deskonektando. Ezagutu bezeroa enpatiaren mapariesker tailerra gidatu du Irene Martínezek: “Enpatiarenmapa merkatu segmentuak baloratzeko tresna da. Ho-geita hamar parte-hartzaile inguru izan dira tailerrean.Oso talde heterogeneoa: ikasleak, hasiberriak diren ekin-tzaileak eta esperientzia duten enpresariak”. Tailerrekineta hitzaldiekin ikasteko aukera izan da, beraz.

Kontaktuak egiteko aukeraElkar ezagutzeko aukera ere bada Krearen balio handie-netariko bat. “Aukera polita da, guretzat zaila delako en-presa askorekin harremanetan jartzea. Horrelakoekimenetan kontaktu asko egin daitezke”, azaldu du JonGarmendiak. All4Móvil enpresa martxan jarri du, duelaurte eta erdi: “Asesoria bat sortu dugu telefonia mundu-rako. Energiarekin, aseguruekin edo bankuekin egitenduten bezala. Jende asko galduta ibiltzen da telefoniarenarloan, ez daki zer daukan kontratatuta, eta zer den be-rarentzako hoberena. Guk zerbitzu hori egiten dugu”.

Ekintzaile gazteek enpresari beteranoen aholkuak jasoahal izan dituzte. Pulimentos Metálicos Txingudin urteakdaramatza Josu Garcíak: “Inguruan daukaguna ezagu-tzeko ondo dago azoka. Ezagutzen ez ditugun enpresaasko daude. Ideien elkartrukea egoten da, eta proiektuakere sortu izan dira”. Proiektu berritzaileak ezagutzeko au-kera izan da, hain zuzen ere, Krea Bidasoaren amaieran.PechaKucha formatu erakargarrian egin dituzte aurkezpe-

nak, 20 irudirekin, eta hogei segundo erabilita irudi ba-koitzeko. Berrikuntzarekin hasi eta amaitu da Krea Bida-soa. Gurpila ez da gelditu.

Kirolaren Foro Profesionala egin duteIrun Sasoian ekimena izan da Krea Bidasoa azokaren be-rritasun nagusietako bat. Kirol Foro Profesionala antolatudute, kirol munduarekin harremana duten erakundeei etanorbanakoei zuzendua. CD Bidasoa eskubaloi elkartearenizenean Aritz Sodupe aritu da: “Gure klubean urte askodaramatzagu ekimen berritzaileak sortzen, mugikortasunplanarekin, euskara planarekin, edo entrenatzaileen for-makuntzarekin. Beste klubekin hitz egiteko eta iritziak tru-katzeko etorri gara”. Eskualdeko beste hainbat kirolelkarte, kirolari eta kirolari ohi izan dira Foroan: RealUnion, Santiagotarrak, Super Amara Bidasoa Atletiko Tal-dea eta Juanma Garate, besteak beste.

Ekintzaileak, enpresariak eta erakundeak bildu ditu Krea Bidasoak

Gizateriaren historian funtsezko asmakizuna izanda gurpila. Aurten, Bidasoko ekintzaileak eta enpre-sari berritzaileak bildu dituen Krea Bidasoa topake-taren irudi izan da. Gurpilak bezala, helmugakgainditzeko aurrera egiten ari dira. Bide horretan,tresna eta baliabide erabilgarriak eskaini dizkie Bi-dasoa Bizirik-ek, Krea Bidasoa topaketan. “Berrituzaurrera” izan da aurtengo leloa.

Jarduera asko antolatu zituzten Krea Bidasaoak 2015ean

Olaizola immobiliaria agentzia

“Ideien elkartrukea egoten da, etaproiektuak ere sortu izan dira”

Josu García (Pulimentos MetálicosTxingudi)

4

Udal hauteskundeak

CIUDADANOS (Javier Álvarez)

Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Produktibitaterako eta enplegurako plan integrala sor-tuko dugu, Gipuzkoako langabezia tasa altuena bere-hala jaisteko. Udal lan-poltsa sortzeko apustua egingodugu, obra publiko guztietan klausulak ezarrita, es-kualdeko langabeen kontratazioa lehenesteko.

Denon dirua sen onarekin gastatuko duen hiria nahidugu, Irun estatu osoan gehien zorpetutako hirien ar-tean egotera eraman duten obra faraonikoak alde ba-tera utzita. “Erosketetako turismoa” sustatuko dutenkanpo kanpainak egingo ditugu, aparkaleku bonifika-tua eskainiz. Auzoen biziberritzearen eta komertzio

historikoaren babeserako ordenantza baten alde egingo dugu.

Gizarte politikak sustatuko dituen hiria nahi dugu, baztertze soziala ekidinez.Oztopo arkitektonikoak ezabatuko ditugu, aniztasun funtzionala duten per-tsonek espazio guztietara sarbidea izan dezaten. Pertsonek proposatu, ezta-baidatu eta erabaki ahal izango duten hiria egingo dugu. Prozesuparte-hartzaileak sustatuko ditugu Plan Orokorrerako, edo udal aurrekontua-ren %5a gainditzen duten obretarako.

UPyD (Raúl Vázquez)

Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?UPyDk hiritik alde egin duten enpresak erakarri nahiditu, enplegua sor dezaten. Hiri dinamikoa eta indus-triala da gure apustua. Funtzionatuko duen hiria, gas-tua ez baina hiritarrentzako diru-sarrerak sortukodituena.

Gizartearen arloan, adinekoak eta beharra dutenpertsonak babestearen alde egiten dugu. Mendeko-tasunaren udal legea izango da helburu nagusi, irun-darren enpleguarekin batera. Hezkuntza pedagogikoduinaren aldeko apustua egiten dugu. Pertsonen ar-teko errespetua izango da lehentasuna.

Auzo guztietara zabaldutako hiri segurtasunaren al-deko apustua egiten dugu. Drogen kontrako planak eta eskoletako atarietakoakbeharrezkoak dira naturarekin eta bizilagunen ongizatearekin errespetuzkoaizango den gizartearen funtzionamendu egokirako.

Bizilagunei ahotsa ematearen alde egiten dugu, bizilagunen presidenteenbidez. Gertakariaren berri ematen den momentutik, arazoak 48 orduko epeankonpontzea da gure ideia. Irun irundarrei bueltatzeko apustua egiten dugu.Herriko etxea irundarrena da, ez talde politikoena.

SI SE PUEDE (David Soto)Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Hiritarren parte-hartzeari dagokionez, Udal Lege eki-mena ezartzeko asmoa dugu, 1.000 sinadura bainogehiago dituzten proposamenak plenoan aztertukodirela bermatzeko. Gai sakonetarako, aldiz, kontsultakegitea proposatzen dugu; esate baterako, azpiegitu-retarako inbertsioetan, edo proiektu urbanistiko han-dietan. Elkarteak indartu eta kultur eta kirol arlokokooperatibismoa sustatu nahi ditugu.

Enpleguaren eta garapen ekonomikoaren gaian, Uda-letik merkataritza txikia eta ertaina biziberritu eta sus-tatu daitekeela uste dugu. Jarduera komertzial

propioa duen hiria nahi dugu. Bidasoko produktuen kalitate zigilu bat sortzeaaztertuko dugu. Komertzio berriak irekitzeko, alokairuan laguntza zuzena pro-posatzen dugu, eta Ficoba moduko espazioen doako erabilera, tokiko merka-tuen eta azoken promoziorako. Kooperatibak eta lan sozietateak sortzeababesten dugu.

Gizarte ongizateari dagokionez, Irunvi gizarte esku-hartzerako eragile bilaka-tzea proposatzen dugu, desjabetzeak ekiditeko. Familia kaltetuenei laguntzekopolitika garatuko dugu.

IRABAZI (Proko Gómez)Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Hiritarrekin egindako kontratua proposatzen du Ira-bazi Irunek. Gardentasuna eta parte-hartzea izangodira gakoak, justizia soziala eta iraunkortasuna eka-rriko dituen aldaketa lortzeko. Konpromisoak, neurrizehatzak, adierazleak eta kontuen etekina irudikatzendituen programa daukagu.

Udaletik Irun hiria eraldatzeko lan egiteko konpromi-soa hartzen dugu, hiritar aktibo eta konprometituenalde. Gizarte justuagoa, solidarioa eta iraunkorra eka-rriko dituen eraldatzea bilatzen dugu. Eskubideen ber-dintasun erreala nahi dugu, justizia soziala

bermatuko duena, gastu sozialean inbertsio handiagoa egingo duena, eta be-harrezkoak ez diren inbertsioak egingo ez dituena. Gizakien eta animalien es-kubideak babestuko dituena, ingurumenarekiko errespetuzkoa, eta sortzenduen aberastasunaren banaketa bidezkoa egingo duena. Familiak desjabetzenez dituen gizartea, etxebizitzaren eskubidea eta lan duinarena bermatuko di-tuena, eraldatzean emakumeak jokatzen duen funtsezko papera onartzenduena. Denok batera Irun eraldatuko dugu.k eraikiz, turismo ugari erakarrikodugu

5

BAKAILAOA DASTA EZAZU

2015PSE - EE (José Antonio Santano)

Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Irun izango da protagonista bakarra maiatzaren24ean. Zailtasunak gaindituta, aurrera egin ahal izandu hiriak azken urteotan. Hobetzen jarraitu du Irunek,eta bilakaera horrek etenik ez izatea nahi genuke. Hi-tzak ondo daude, baina ekintzak behar ditugu. Pro-mesez gainera, erantzukizuna eta kudeatzekogaitasuna behar dira. Hiri proiektu bat aurrera erama-ten ari garela ulertzea. Ondo jakitea nondik gatozen,eta nora joan nahi dugun.

Bizitzeko eta lan egiteko Irun nahi dugu. Denontzakoaukera profesional berrien eta hobeen bila aurrera

egiten duen hiria. Laguntza behar duenarekin eta gaizki pasatzen ari denarekinizan duen konpromisoa berretsi behar du Irunek. Hiria denona da, denontzatda, eta bere ondareaz, historiaz eta ohiturez harro dago.

Azken urteotan lan handia egin dugu auzoz auzo. Mundu guztiak izan du beretokia, eta iritzia. Ekimen horrekin jarraitu nahi dugu, beharrezko esperientziaeta ideiak baditugulako. Bizitzeko liluratzen gaituen hiria da Irun, eta hala iza-ten jarrai dezan lan egiten segitu nahi dugu.

EAJ - PNV (Xabier Iridoy)

Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Datorren agintaldirako hiru ardatz nagusitan oinarri-tutako egitasmo sendoa prestatu dugu: ekonomiareneta enpleguaren suspertzea, irundarren bizi kalitate-aren eta ongizatearen hobekuntza, eta mugikorta-suna. Erronka handiak ditugu Irunek aurrera egindezan, eta erronka horiek hamar konpromiso nagusi-tan laburtu ditugu.

Hiriko mugikortasuna hobetu eta aparkalekuen ara-zoari irtenbidea emango diogu; auzoetako bizi kalita-tea eta ongizatea hobetzeko hainbat esku-hartzeaurrera eramango ditugu; Txingudi badiako hiru hiriak

bidegorriz lotzeko proiektuari bultzada emango diogu; Irungo enpresen lehia-kortasuna eta nazioartera zabaltzea sustatuko ditugu; tokiko merkataritza etaostalaritza indartuko ditugu; Meaka auzoan aterpetxea eraikiko dugu; gobernuonean, gardentasunean eta gertutasunean oinarritutako kudeaketa egingodugu; hiri-segurtasunean eta puntu beltzen deuseztapenean aurrerapausoakemango ditugu; euskararen kaleko erabilera sustatuko dugu; eta alokairuarenaldeko apustua egingo dugu, etxebizitza beharrei aurre egiteko.

PP (Juana Bengoechea)

Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Datozen lau urteetan honako proiektu hauek behin-goz bukatzea izango da gure lehentasuna: Plaiaundikokirol instalazioen kokapen berria eta San Migel Anakaeta Iparralde Gal eremuetako urbanizazio berriak.Bestetik, Irun kultur hiria sustatu eta Unibertsitatea-ren indarra areagotuko dugu.

Garrantzi handia izango du, baita ere, hiritarren parte-hartzeak. Guk defendatzen dugun eredua ez da asan-blearioa. Izan ere, ikusi dugunez, jende gutxi joatenda haietara, eta legitimitate gutxi dauka horrek. Ho-rregatik, parte-hartze eredu zehatzagoa proposatzen

dugu. Ekiten zaion edozein proiekturen aurrean, zuzenean eragiten dienei gal-detuko diegu.

Enplegua sustatzeko, lehenengo, daukaguna finkatu beharra dago. Horreta-rako, formazioa eta aholkularitza proposatzen ditugu. Bestetik, lehen sekto-reari garrantzi handia eman behar zaiola uste dugu. Irunen %60 baino gehiagonatura da, eta hori era iraunkor batean ustiatu behar da. Adibidez, arrisku-ki-rolak Irunen egin ahal izateko instalazioak eraikiz, turismo ugari erakarrikodugu

EH - BILDU (Oinatz Mitxelena)Zer irabaziko luke Irunek zure partidua irabazita?Irunek haize freskoa behar du. Irundarrak nazkaturikgaude hamarkada luzeetan Irun gobernatzen egondiren alderdiek garatutako politikaz. Politika beste erabatera egiteko eskaera egin dute herritarrek eta EHBildu da horren bermatzaile bakarra. Ezagutzen du-gunaren aurrean alternatiba erreal bakarra gara!

Oinarritik aldatuko dugu politika egiteko moldea, he-rritarrei boterea itzuli nahi diegu, demokrazia zuzena-ren bidean. Horretarako, parte-hartze ordenantza batabian jarriko dugu, herritar ororekin osatuko duguna.

Gure helburua herritarrak burujabe izatea da. Erabakiak hartzeko burujabe,elikaduran burujabe... Guzti hau berritzailea da eta ez du beste inork plante-atzen, bizi garen ereduarekin apurtu beharra daukagu!

Herritar guztiek, erlijio, jatorri, genero edo klase sozialen gainetik, oinarrizkoeskubide eta beharrak asebeteak eduki behar dituzte. Salbuespen egoera ba-tean bizi gara, asistentzialismo hutsa alde batera utzi eta arazoaren muinarierantzuten dion gizarte politikak eramango ditugu aurrera.azioak eraikiz, tu-rismo ugari erakarriko dugu

6

- Zer da PuntuEUS Fundazioa?PuntuEUS fundazio pribatu bat da, euskararen eta euskalkulturaren domeinua kudeatzea helburu izan duena.PuntuEUS fundazioak ez du domeinu-izenik zuzeneansaltzen. Domeinu-izenak erregistratzaileen bidez erostendira. Fundazioak erregistratzaileekin hitzarmenak ditu,eta bezeroak egokien ikusten duena aukeratu dezake.Beraz, fundazioak domeinua sustatzen du, informazioaematen du, zalantzak argitzen ditu, baina ez du domeinu-izenik saltzen.

- Zein pauso eman behar izan zituen Fundazioak .eusdomeinua erabiltzaileen esku jarri arte?2007an abiatu zen proiektua, kataluniarrek .cat domei-nua eskuratu zutenean. Iratxe Esnaolaren ekimenez sortuzen ideia. Prozesua luzea izan da, ICANN elkartearekinnegoziazio luzeak egin behar izan direlako. ICANN elkar-tea Interneteko notarioa dela esan genezake. Internetekoizenak eta zenbakiak kudeatzen ditu. Beraz, hark onar-tzen ditu domeinuak. 2013ko ekainean iritsi zen onar-pena. Hasieran aitzindarien fase bat egon zen, domeinuaedukitzen lehenak izan nahi zuten erakunde, elkarte etaenpresekin. 2014ko abenduaz geroztik dago edonoren-tzat eskura. Salbuespen bat dago: udalerrien izenak blo-keatuta daude, oraingoz udalek bakarrik har ditzaten.

- Zenbat web gune dira gaur egun .eus domeinua dute-nak? Aurreikuspenak bete al dituzue?3.400 web gune dira. Geografiaren aldetik begiratuta, ge-hienak Euskal Herrikoak dira, noski, baina diasporakoakere badaude. Euskal Herriari dagokionez, gipuzkoarrakdira gehienak. Euskararen presentzia kontuan hartuta lo-gikoa da. Bizkaia eta Araba hazten ari dira; Nafarroan etaIparraldean, aldiz, zabalkundea areagotu behar dugu.Sektoreei erreparatuta, hasieran erakunde publikoak izan

ziren gehienak. Orain, berriz, enpresen arloan du haz-kunde handiena. Kopuruari dagokion aurreikuspenik ezgenuen egin, ez baitakigu zenbat web gune dauden guz-tira Euskal Herrian. Abenduan aurkeztuko dugun Beha-

tokiari esker jakingo dugu hori.

- Balio erantsia ematen du .eus domeinuak?Euskara eta euskal kultura ordezkatzen duen domeinuada. .com-ek edo .net-ek, adibidez, ez dute ezer adieraz-ten; honek, aldiz, bai. .eus-ek identitate bat ematen du,euskararen eta euskal kulturaren komunitatearen iden-titatea. Ez da kontu geografiko bat. Bi dira irizpideak: be-hintzat edukiaren parte bat euskaraz duten web guneakizan daitezke, edo euskarari edo euskal kulturari buruzhitz egiten dutenak. Esate baterako, erdaraz argitaratzenden egunkari batek .eus domeinua izan dezake, puntualkieuskarari eta euskal kulturari buruz idazten badu.

- Zer beste abantaila izan dezake?Interneteko helbide baten bidez, enpresa, elkartea edo

dena delakoa kokatu daiteke. Kanpotik begiratzen gaituz-tenei dagokienez, oso interesgarria da hori. “Euskadi”edo “Basque Country” markak indartu diren bezala, eus-kal domeinuak erreferentzia sortzen du. Gainera, Inter-neten betidanik izan da domeinuak erosten ibiltzen denjendea, gero saltzeko asmoz. Horren aurka babes mo-duan funtzionatzen du .eus-ek. Google bezalako bilatzai-leei dagokienez, posizionatzen lagundu dezake.Euskarazko edukia sarean babesten duen txapela erebada .eus, euskara Interneten bildu eta indartzen duena.

- Euskara eta euskal kultura sustatzeko helburuak nolabaiteko konpromisoa eskatzen du erabiltzaileen aldetik.Hori norberaren gain dago. Guk mezua zabaldu deza-kegu, jendea animatu dezakegu, baina azken erabakia ezdago gure esku. .EUS domeinua erabilgarri da edozeinweb gunerentzat, dendari, enpresa edo elkarterentzat,betiere komunikazioaren zati bat euskaraz egiten badu.Batzuk prezioa dela eta kexatu izan dira. Horiek ulertubehar dute beste domeinu batzuk ez dituen ezaugarriakdituela .eus-ek. Ez da Interneteko domeinu hutsa. Orain50 euroan dago, beste domeinu batzuk baino garestiago.Normala da, hasieran estali beharreko kostu batzuk dau-delako. Dena den, beste domeinuak bezala, denborare-kin merketu egingo dira.

“2014ko abenduaz geroztik dagodomeinua edonorentzat eskura”

“Euskarazko edukia sarean babestenduen txapela da .eus”

“Euskararen komunitatearenidentitatea ematen du.eus domeinuak”

Jon Oliden:

PuntuEUS Fundazioak domeinuaren aurkezpena egin zuen martxoaren 10eanIrunen. Bidasoa Bizirik erakundearen Enpresen Zentroan izan zen, Larreandi auzoan. Handik hurbil bizi da gaur egunJon Oliden zumaiarra, Fundazioko marketing eta komunikazio arduraduna.Berak azaldu zituen Fundazioaren etadomeinuaren nondik norakoak. Sustatzeeta zabaltze lanean dabil Oliden.

7

Bigarren edizioa izango du Artefaktok

Duela bi urte aurkeztu zuen Santiago au-zoko diseinatzaile, argazkilari eta arkitektotalde batek Artefakto proiektua. Santia-goko Bizilagunen Elkartearekin eta Udala-rekin harremanetan jarri ondoren,parte-hartze prozesu bati ekin zioten, au-zoko espazio publikoa dinamizatzekoideien bila. Bizilagunen artean, asteburubakarrean eta birziklatutako materialekin,auzoari balio erantsia emango zion erai-kuntza xume bat egitea zen asmoa. Aur-keztutako berrogeita hamar egitasmoenartean, hamar onenak aukeratu zituztenbizilagunek, bozketa bidez. Horiekin, arki-tektura lehiaketa jarri zuten martxan. Adi-tuen epaimahaiak “Santiagoko baratzea”proiektua hautatu zuen. Euskal Jai pilota-lekuaren atzean eraiki zuten, 2013koudan.

Baratzea kudeatzeko, Santiagoko bizilagu-nak aritu ziren lanean hasieran. Jasotakouzta Berpiztu GKEak erabiltzen zuen, aste-artero Bizilagunen Elkartean egiten duenelikagaien banaketan. 2014ko urritik au-

rrera, kanalaren beste aldean dagoenDunboa eskolako haurrek hartu zuten ba-ratzea zaintzeko ardura. Baratze Eskola daorain. “Ia asteartero joaten gara baratzeazaintzera eta produktuak jasotzera. Belartxarrak kentzen eta haziak landatzen ikasidugu”, azaldu du Milena Nicolaescu ikas-leak. Jasotako uztarekin zozketak egitendituzte, ikasleek produktuak etxera era-man ahal izan ditzaten. Arazoren bat edobeste izan dutela onartu du Egoitz San-chez ikasleak: “Jendea baratzean sartzenda, eta produktuak zapaltzen ditu. Karte-lak egin ditugu, errespetua eskatzeko”.

Helburu zehatza bigarren edizioanBere bidea egin du, beraz, Artefaktoproiektuaren lehen edizioaren fruituak.Orain bigarrena aurkeztu dute. Artefakto2.0 zehatzagoa da, ekintza eremuaren etamoduaren aldetik. Fermin Calbeton ka-leko horman dauden bi panelak apaintzeaizango du helburu. Kontzertuetako, zir-kuetako edo beste kultur ekitaldietakokartelak jartzeko panelak dira. “Kasu ho-netan, Fermin Calbeton kaleko bizilaguneieta inguruko merkatariei eskatu diegu pa-neletarako gaiak proposatzeko”, argitu du

Josu Laguardia arkitektoak. Aukeratuduten gaia lorategi bertikalarena da. Le-hiaketa martxan jarri dute, interesaduten artistek proposamenak egin ditza-ten. Din A3 formatuan aurkeztu beharkodute proiektua, orrialde bateko memoriabatekin batera. Ortolaiz argazkilaritza es-

tudioan entrega dezakete (Tadeo Murgia,1, 1.B), maiatzaren 22a baino lehen. Ekainaren 21ean burutuko du obra auke-ratutako artistak. Hamar egun lehenagoegingo du hautaketa epaimahaiak. Kalekobizilagun edo merkatariren batek, taldeantolatzaileko norbaitek, EHUko irakasle

batek eta Irungo artista batek osatukodute epaimahaia. “Egun horretarako, pa-nelak garbi eta prest utziko ditugu”, baiez-tatu du Arantxa Etxebeste diseinatzaileak.

Fermin Calbeton kaleko horma pribatuada, eta jabeekin harremanetan jarri direlaadierazi du Josu Laguardiak: “Baimenaeman digute. Udalak ere badu proiektua-ren berri”. Baratzeak ez bezala, panelek ezdute mantentze lanik beharko. “Obra ka-lean geldituko da. Hondatzen edo alda-tzen bada ere, berdin du. Lanak izandezakeen bilakaera ikustea interesatzenzaigu”, aipatu du Arantxa Etxebestek. Hi-riko paisaiaren parte bilakatuko da Arte-fakto 2.0ren emaitza.

Artefakto proiektuaren lehen esperientziaren balora-zioa egin ondoren, 2.0 edizioa aurkeztu dute Santiagoauzoan. Espazio publikoa dinamizatzeko asmoz, ar-kitektura lehiaketa martxan jarri zuten 2013an. Eus-kal Jai pilotalekuaren atzean dagoen baratzea izan zenharen emaitza. Artefakto 2.0k, aldiz Fermin Calbetonkalean dauden panelak apaintzea izango du helburu.Lorategi bertikala izango da obra aurrera eramangoduen artistak jorratu beharreko gaia.

“Jendea baratzean sartzen da,eta produktuak zapaltzen ditu”

Egoitz Sanchez, ikaslea

“Lanak izan dezakeen bilakaera ikustea interesatzen zaigu”Arantxa Etxebeste, diseinatzailea

k i r o l a k8

Maila handiko lasterketa izan zen, bestebehin ere, Bidasoa Itzulia. Azken helmu-gara arte, ez zuen emozio izpirik galdu.Dena den, ez zen azken uneko ezustekorikizan. Steven Calderón kolonbiarrak lehenetapan jantzi zuen liderraren maillot horia,eta ez zuen berriro erantzi. Itzuliak 23urtez azpikoen egutegian duen garrantziaagerian geratu zen lehen saioan. Abiaduraeta tentsio handiko etapa izan zen. Azkentxanpari ekin aurretik, hogei txirrindula-riko taldea erori egin zen, Caja Rural tal-deko Jonathan Lastra faboritoa izan zenkaltetuena. Igantziko IrriSarri Land parkerairisteko azken malda gogorretan, tropelaerabat hautsi zen. Indartsuenen taldean,Steven Calderón izan zen nagusi. Segundobateko aldea lortu zuen helmugan, etaerrenta horri eusteko lanean aritu zen hu-rrengo egunetan.

Errusiarren eguna izan zen bigarrena. Lo-kosphinx taldeko bi txirrindulari izan zirenlehenak Hondarribiko Harresilandan. Di-mitry Strakhovek lortu zuen garaipena,eguneko ihesaldia amaierara arte eramanondoren. Gaintxurizketan gora atzean utzizituen Strakhovek iheskideak, eta bakarrik

ekin zion Jaizkibel mendatearen igoerari.Indartsu ibili zen maldan gora, eta hogeitabi segundoko aldearekin sartu zen Honda-rribiko helmugan. Zhuralev taldekideklortu zuen bigarren postua. Hirugarrenetapa Bidasoa eskualdetik kanpo ibili zen.Orion izan zituen irteera eta helmuga. Spe-cialized-Fundación Alberto Contador tal-deko Enric Masek irabazi zuen etapa,eguneko onenen multzoan sprinta iraba-zita. Steven Calderónek arazorik gabe eutsizion lidergoari, eta indarra erakutsi zuengainera Aiako malda gogorrean.

Azken etapak erabaki zuen, ohi bezala, Bi-dasoa Itzulia. Sailkanepenko lehen lau txi-rrindulariak segundo bakarreko tarteanzeuden. Hortaz, arriskatzeko beharra ze-goen. Ikuskizuna Erlaitz mendatean hasizen. Calderónek berak egin zuen lehensaioa, baina ez zuen arrakastarik izan, etaatrebentzia ordainarazi zioten aurkariek.Mas, Roson eta Amezqueta saiatu zirenerasoan. Calderonek denei erantzun zien,azken kilometro erdian leher egin zuenarte. Hogeita bat segundo galdu zituen gai-lurrean bere hiru arerio nagusiekiko. Halaere, ez zuen bururik galdu. Atzetik zetorren

taldean babesa bilatu zuen. Etapa irabaz-teko ahaleginean, Colpack talde italiarrakgogor lan egin zuen, ihes egindako hirukoaharrapatu arte. Alvaro Truebak asmatuzuen ihes egiteko azken saioaetan, eta ba-karrik iritsi zen Kolon pasealekuko helmu-gara. Gainerakoak batera iritsi ziren,Calderónen mesedean.

Bidasoaren argiak eta itzalakIrribarretsu jaitsi zen kolonbiarra podiu-metik, lortutakoaren esanahiaz jabetuta.Azken etapan asko sufritu zuela onartuzuen: “Zangoekin baino gehiago, bihotza-rekin eutsi diot. Bu-ruarekin ere bai,fun-tsezkoa baita txi-rrindularitzan”. Bida-soa Itzulia irabaztenduen txirrindulariakprofesionaletarakojauzia ziurtatua izaten du. “Ireki zaidanatea gurutzatu behar dut. Amets hori egiabilakatzeko egin dut lan”, adierazi zuenaurtengo irabazleak. Arrazoi berarengatik,burumakur zegoen Enric Mas, bigarrensailkatua: “Saiatu naiz, baina ezin izan duthelburua lortu. Borrokan jarraitu beharko

dut”. Debabarrena taldeko Urki Rojo izanda Bidasoa Itzuliko irundar bakarra. Sailka-peneko 108. postuan amaitu zuen, egin-dako lanarekin konforme: “Nire helburualau etapak amaitzea zen. Egunez egun ho-bera egin dut”.

Txirrindulariek ez ezik, antolatzaileek ereatseden hartu zuten 2015eko Bidasoa I-tzulia amaituta. Kirol arloari dagokionez,balorazio positiboa egin zuen AntxonMendia zuzendariak: “Hogei talde ekarriditugu, sei atzerritarrak, eta denak oso le-hiakorrak. Lasterketako lehen lau sailka-

tuen arteko alde txikiahorren adierazle argiada”. Antolakuntzari da-gokionez, berriz, kritika-rako gaitasuna erakutsizuen Mendiak. Segurta-sunean hobetu beharra

daukatela onartu zuen. “Ez da erraza, biz-tanle eta trafiko handiko hiriguneak zehar-katzen ditugulako. Gure arazorik handienada”, azaldu zuen Antxon Mendiak. Zailtasunak zailtasun, 23 urtez azpiko txi-rrindularitzan erreferente izaten jarraitzendu Bidasoa Itzuliak.

Lehia bizia izan da Bidasoa ItzulianSteven Calderónen izena apunta dezaketxirrindularitzaren zaleak. Gomur-Lie-bana taldeko kolonbiarra lider sendoa izanda 43. Bidasoa Itzulian. Lehen etapa ira-bazi, eta maillot horiari eutsi dio amaie-rara arte. Lider sendoa izan da, etaindarra, ausardia eta sufritzeko ahalmenaerakutsi ditu. Hurrengo urtean maila pro-fesionalean arituko dela ziurta daiteke ge-hiegi arriskatu gabe. Sailkapenean atzetikizan dituen Masek, Rosonek eta Amez-quetak ere, besteak beste, bidea zabalikdute.

“Zangoekin baino gehiago, bihotzarekin eutsi diot”

Steven Calderón

k i r o l a k 9

Mendi lasterketak

hartu ditu AiakoHarriak

Kilometro erdi bertikala lasterketa labur baina eska-kizun handikoa da. 2,5 km-ko ibilbidean, 500 metrokodesnibela gainditu behar izaten dute parte-hartzai-leek. Horrek esan nahi du bataz bestekoa %25ekoadela. %37ko desnibela duten maldak ere badaudeEndarlatsatik Pagogañara doan igoeran. Maiatzaren9an, arratsaldeko 15:30ean irten ziren parte-hartzai-leak. Dabid García Gil izan zen azkarrena gizonezkoe-tan, 19’:28’’-ko markarekin. Ion Rivero eta IbaiEtxeberria izan zituen lagun podiumean. Jose CarlosLopez Rekarte izan zen lehen irundarra. Emakumeenartean, Leire Martínez iritsi zen lehen postuan hel-mugara. Ana Reina izan zen azkarrena irundarren ar-tean. Guztira, hogeita sei izan ziren kilometro erdibertikalari aurre egin zioten ausartak.

Igandean, berriz, 350 parte-hartzaile izan ziren Er-laitz-Aiako Harria Mendi Maratoi Erdian. Mendi las-terketen artean izena hartzen ari da Irungo proba.Aurten Euskadiko Kopako lehen jardunaldia izan da.Goizeko 9:00etan irten ziren parte-hartzaileak Ola Sa-gardotegiko aparkalekutik, Saroia baserrira doanbidea hartzeko. 21 km-ko ibilbidea osatu behar izanzuten, 2.700 m-ko desnibel metatua gaindituta. Au-rreko urteetan ez bezala, eguraldi eguzkitsua izanzuten korrikalariek. Beroari aurre egin behar izan zio-ten. Ismail Razgak, baina, ez zuen ia nabaritu ereegin. Marokon hamabost egunez entrenatu ondoreniritsi zen Aiako Harrira. Faboritoen zerrendan ager-tzen zen Gráficas Sestao taldeko korrikalaria, EuskalHerriko Txapelketan hirugarren izan ondoren.

Etxeko korrikalariak podiumetanHasieratik hartu zuen Razgak lasterketaren burua,abiadura bizian. Pagogaña inguruan 20 segundukoaldea zuen. Aiako Harriko lehen tontorrera igotzera-koan, minutu batera handitu zuen aldea. Abantailaerosoarekin sartu zen helmugan, 1h:48’’-ko denbo-rarekin. “Errekorra egitera irten naiz, baina azken jai-tsiera oso teknikoa da, eta ez dut arriskatu nahi izan”,azaldu zuen irabazleak. Hiru minutu geroago iritsi zenEndika Gartzia. Lasarteoriatarra da, baina Irungo Mu-galariak taldearekin dabil korrika. Ismail Razgak ha-sieratik ihes egin zuenez, Asier Aguadorekin aritu zenhasieran. Hobera egin zuen ondoren, baina ez zen gaiizan Razga harrapatzeko. Bost edizioetatik lautanparte hartu du Gartziak: “Lasterketa polita da. Korrikaegin ahal izateko zatiak daude, baina aldapa gogorraketa jaitsiera teknikoak ere bai”. Barakaldoko AsierAguado igo zen podiumeko hirugarren tokira.

Emakumeen artean, etxeko korrikalari bat izan zenazkarrena, Alizia Olazabal irundarra, 2h:13’’-ko den-borarekin. Erlaitz-Aiako Harrian podiumera igotakoazen Olazabal. Baina sekula ez lehen koskara. Garai-pena pozgarria izan zen irundarrarentzat. Sendo arituzen: “Sentsazio oso onak izan ditut azken boladan.Horregatik, nire erritmoa hartzea erabaki dut hasie-ratik. Ni ondo nindoan, baina ez nekien atzekoek zeinmartxa zeramaten”. Bere entrenamendu eremua iza-ten da Aiako Harria, eta ibilbidea ezagutzeak aban-taila txiki bat ematen duela onartu zuen Olazabalek:“Koska okerrenak non dauden, edo non ibili beharden adi. Guzti hori ondo nekien”. Maria Zorroza izanzen bigarren, eta Montse Vazquez hirugarren. ErlaitzMendi Elkarteko boluntarioen lanarekin amaitu zenmendi lasterketen asteburua. Garbi utzi zuten AiakoHarria, ehunka korrikalari inguruan ibili izan ez balirabezala.

Duela bost urte antolatu zuen Erlaitz elkarteak Irungolehen mendi lasterketa. Erlaitz-Aiako Harria Mendi Ma-ratoi Erdiaren arrakasta ikusita, egitaraua zabaltzea era-baki zuten geroago. Aurten hirugarren aldiz antolatudute Sky Games asteburua, maiatzaren 9an eta 10ean.Larunbatean kilometro erdi bertikala egin zuten Endar-latsatik Pagogañara. Arratsaldean, korrikalarien azokajarri zuten Ola Sagardotegian. Igandean, berriz, Erlaitz-Aiako Harria Mendi Maratoi Erdia egon zen jokoan.

“Nire erritmoa hartzea erabaki duthasieratik”

Alizia Olazabal

10 h a u r r e n l e i h o a

Belaskoenea HH

BELASKOENEA ESKOLAKO 5 URTEKO GELAKOAK ZIENTZIAREN MUNDUANMURGILDU GARA ETA AIREARI BURUZKO ESPERIMENTUAK EGIN DITUGU.

Jeloskortasuna eta inbidia emozio desa-tseginak izan arren, badute gizakia bereingurunera moldatzeko funtzioa. elkarre-kin joan badaitezke ere, ezberdintzenikastea garrantzitsua da oso, bata edobestea sentitzeak funtzio eta biderapenezberdina dutelako. Gure gizartean emozio hauek oso gaizkiikusiak izan dira, baina gizarte ereduhonek pertsonen arteko konparaketa ja-rraia eta gizarte-klase ezberdintasuna erebideratzen du. Nola ez gara, bada, jelosedo bekaizti sentituko? emozio negatibo-tzat ditugu eta oso gaizki ikusiak daude-nez, berauen biderapen inteligente edoadimentsua egitea zaila da oso. ez gai-tuzte hezten emozio hauek inteligentekibideratzeko, ez ditugu emozio hauen kon-tzientzia, onarpena eta ulermena gida-tzen. argi dago, ordea, ahal den neurrianinteligenteki bideratzea funtsezkoa dela.Beraz, azter dezagun haren funtzio eta bi-derapena: - Jeloskor sentitzen garenean pertsonazehatz batengandik sentitzen gara jelos,pertsona horrek maite dugun norbait ken-duko digula sentiarazten digu eta. Hau da,jelos sentitzean maite dugun pertsonagaltzeko beldur sentimendua indartsukipizten da, gure burua edo lekua kolokandagoela iruditzen zaigularik. adibidez:

1. Adibidea: Nire mutil-lagunakneska bati maitasunez begiratzen badio,neska horren jelos izan naiteke.

2. Adibidea: Gurasook eta familiakideak beste alabari kasurik egin gabehaur jaio berriari begira denbora luzez ba-daude, gure alaba jeloskor senti daiteke. JELOSIAREN BIDERAPEN NEGATIBOAJelos gara eta ondorioz min eman nahidiogu kolokan ipini gaituen pertsonari;irainduz, gaizki pentsatuz, joz…Hasieran ongi sentitzen bagara ere, geroez, jelosia ez baita positiboki bideratuaizan.Bigarrena: Jelos sentitzearen kontzien-tzia hartu, onartu eta ulertuz: zer da sen-titzen dudan hau? Jelos naiz nire lekuakolokan sentitzen dudalako.Lehen adibidean: amaia primeran pasa-tzen ari da. ai! egia da, azken bolada ho-netan ez naiz amaiarekin egon. Jo!Harekin egon nahi dudala ohartu naiz, osojatorra da eta ongi sentiarazten nau. dei-tuko diot, hori da, deitu behar diot!Bigarren adibidean: Haurrak ezin du

bere jelosiaren kontzientzia hartu; bainaheldua da bere sentimendua ulertu etaonartu behar duena, bere lekua emanez.- Inbidia sentitzean, aldiz, pertsona batekduen ezaugarri batengatik gaude bekaizti.

alagun bat jendearen aurrean bereideiak argi eta lasaitasunez azaltzen aridenean, lagun horren ezaugarri horretazgaude bekaizti.

aHaur batek beste baten marrazkiaikustean inbidia sentitzen du, bestearenabezain polita egiteko gai sentitzen ez de-lako.inbidiaren inguruan ere bi biderapen eginditzakegu:Lehena: inbidia sentitu dugun pertsonahori deuseztatu: ez da hain polita eginduen hori, ez da hain ona, eta gainera ziuraski beste norbaitek egin edo lagundudio… Bekaizkeria da hemen nagusi, gurehizkuntza garatuak dioen bezala, emozioaizugarri mingarri bilakatzen da.Bigarrena: Beste pertsonaz inbidia dugu-nean, zertaz garen bekaitz ohartu eta lanegin, berak duen hori guk lortzeko. Beti ezdugu lortuko, baina lortzen saiatu garelajakiteak gure bidean positibo gaudela bi-ziarazten gaitu.

aBeñaten inbidia dugu saskibaloianona delako. Biderapen positiboan, kon-tzientzia hartzen dugu gure emozioaulertu eta onartuz: “inbidiatan nago, nik ezbaitakit saskibaloian ongi jokatzen. Frus-trazioa onar dezaket eta kitto, edo lan egindezaket ezaugarri hori lortzeko. Bai? etaostiralak libre ditudanez ordubete entre-natzeari ekingo banio? ideia ona!”Beno, ideia nagusiak ulertu izana esperodut. datorren hilabetean haurren jelosiaeta inbidia jorratzen jarraituko dugu. Nolalagundu emozio hauek era adimentsu ba-tean bideratzen? zer egin haur berri batdatorrenean? zergatik sentitzen diraanaia-arrebak jelos elkarren artean? ondo izan eta gogora ezazue zenbatezaugarri positibo dituzuen, denok garazoragarri gure ezberdintasunean. ezahantzi, ezberdintasunak aberastengaitu!!!!!

Mapi Urresti OrtizKUTTUN AHOLKULARITZA

PSIKOPEDAGOGIKOA.

Jeloskor nago! Inbidia dut!

11

MOTA GUZTIETAKO LAN ETA KONPONKETAK ETXETAN

NAHIZ DENDETAN

a Arotzeriaa Margolanaka Zaharberritze

lanak

a Lorategiaka Iturgintza

DAVID: 655 70 98 93

a Sarrailaka Elektrizitateaa Instalazio zein muntaketak

aGarbiketa bereziaketa abar

lehen atala

Nola bideratu sentitzen dudan hau guztia?

g u r a s o e n t z a t

gaztea12

Facebook erabiltzeak dituengaitzen artean, badago zuenjakinarazpenetan jokoetanparte hartzeko gonbidape-nak jasotzearena. Ezagunakizango zaizkizue: Granja,Candy Crush, Diamonds So-litaire...

Batzuk haserretu egiten dira, eta bidaltzen dizkieten lagun inozo ho-riei buruz gaizki esaka dabiltza. Dena den, aitortu beharra dago ge-hien-gehienek ez dakitela inozokeria hori egiten ari direla ere.Aplikazio hauek nahasgarri samarrak izaten dira, eta ematen dizkie-gun baimenen artean egoten da gure izenean mezuak bidaltzearena.

Badaude bi formula nagusi ditxosozko gonbidapen horiek ez jaso-tzeko. Hona hemen:

1) Horiek bidaltzeko grina duten lagunak blokea ditzakezu.Ez da blokeo orokor bat, gonbidapenena baizik; hortaz, haien jardue-ren gainerakoa ikusten jarraituko duzu, bai eta haiek zurea ere.

Hartara, goian eskuinean dagoen gezira jo dezakezu, eta hautatu Ezar-penak > Blokeatze aukerak> Gonbidapenak blokeatu, eta hor gonbi-dapen gogaikarriak bidaltzen dizkizuna blokeatu.

Nahi adina izen jarri, banan-banan idatzita. Gogora ezazu ezarpenagordetzea bukatutakoan.

2) Ezarpena bera blokeatzea. Munduko globoan klikatu etazabaltzen den panelean jakinarazpena jasotzean, jakinarazpeneanbertan bi kontrol-botoi ikusiko dituzu eskuinaldean: irakurritzat mar-katzea ahalbidetzen dizun borobila, eta desaktibatzeko aukera ema-ten dizun X bat. X horixe sakatuta, Facebookek galdetuko diguetorkizunean ezarpen horren jakinarazpenak desaktibatu nahi otedugun. Markatzen badugu, ez dugu joko horren gonbidapen gehia-gorik jasoko.

Badakigu ez dela hutsik gabeko konponbidea, baina behinik behinmodako jokoak eta bidaltzaile errepikatzaileak gainetik kenduko di-tugu.

Pablo MoratinosMarketing Online-ko aholkularia

3yMedia Comunicación Digital

Nola ez jaso berriro Facebooken jokoetan parte

hartzeko gonbiterik

El Pilar Ikastetxea

Ane García - Carla García DBH 2

ESKULANAK EGITEN:

1. Hasieran, kutxaren alboetan, 2 cm-tara markak

egingo ditugu. Ondoren, egin ditugun markatxo guz-

tiak erregelarekin marra bat eginez lotuko ditugu.

2. Orain, puntzoiekin egindako marratik moztuko

dugu, eta horrela, zulo bat geratuko zaigu kutxaren

tapan.

3. Kutxaren piezaren goiko aldean, 1 cm-ko zabalera

duen marra egingo dugu, kutxaren albo batetik bes-

tera, hau etzanda dagoela.

4. Ondorengo pausuan, taparen alboetan kola zuria

botako dugu, eta kutxaren beste atalarekin elkartuko

dugu.

5. Kutxa dekoratuko dugu, horren inguruan kola txuria

botaz eta kolorezko kartulinak inguruan itsatsiz.

6. Kutxan lehenago egindako zuloaren taminako kar-

tulina bat dekoratuko dugu, eta hau izango da antzer-

kiko eszenatokia.

7. Bukatzeko, komuneko tutuaren eta ping-pong pilo-

ten laguntzaz txontxongiloak egingo ditugu, pilota tu-

tuaren gainean itsatsiz.

- ESKULANAK -

13gaztea

- 2001. urtea nabarmentzenduzue zeuen biografietan. Zer al-datu zen orduan?PECA: Hip hopak Estatuan ez-tanda egin zuen. Kutsatu gintuen.Arropa erosten hasi ginen etakontzertuetara joaten. Estatukorap talde onenek Irungo Tunkaretoan jotzen zuten. Edo Donos-tian, bestela. Estatu mailan hiphopak izan duen boladarik one-nak iragan dira. Egun, mugi-mendu hori itzali da.

SAMU: Irunen lehen hip hopdenda ireki zuten. Arropa, spray-ak, eta biniloak saltzen zituzten,AEBtik inportatuta. Ume mokoakginen arren, jada hasi ginen esko-lako komunetan sinatzen, edorap musika entzuten. Gure lehenrap bertsoak mugikorrekin gra-batu genituen. Break dance dan-tzan ibili ginen, eta graffitimunduan ere bai. Giro horretanezagutu genuen elkar.

- Taldearen hasiera bitxia da.

Modu inprobisatuan bat egin ze-nuten, kontzertu baterako.PECA: Aspalditik ezagutzen ge-nuen elkar. Kontua da niri BilbokoFever aretoan jotzeko deitu zida-tela. Talde batekin ari nintzen or-duan; baina, lana zela eta,taldekideek ezin izan zuten etorri.Orduan Setari deitu nion, DJ mo-duan zebilelako.

SETA: Nirekin Samu zebilen or-duan abesten, eta ezinbestekobaldintza zen berak ere partehartzea. Aimar nire koinatua zenorduan, eta lokal bat zeukan PioXIIn, rock talde batean zebilelako.Lokal horretan prestatu genuenkontzertua, zazpi eguneko epe la-burrean. Hortik lehen maketarenizena.

- Zer sentitu zenuten kontzertuhartan, taldea osatu behar zenu-tela erabakitzeko?SAMU: Ordura arte ez genuen se-kula agertoki batean rapeatu.Hortaz, hasiera hura ikaragarria

izan zen. Live Zion Sound festi-bala zen, eta lepo zegoen Feveraretoa. Gure artean konexio be-rezia sentitu genuen. Taldearenizena lokalean sortu zen.

PECA: Ez genuen eztabaidatu tal-dea sortuko genuen edo ez. Lagu-nek animatu gintuzten. Aimarreklauzpabost abesti grabatu zizki-gun hala-moduz, eta jendeari ika-ragarri gustatu zitzaizkion. Bosturte pasa dira jada. Orain graba-zio estudioa dugu, kontzertu pilabat eman ditugu, Estatu osoko le-kuak eta jendea ezagutu ditugu.

- “7 días” eta “Ahora o nunca”lanak argitaratu dituzue. Nolaazalduko zenukete bakoitza?PECA: “7 dias” ia nahi gabe aterazen. “Ahora o nunca” barruan ge-neraman amorrua hustekomodua izan zen. Hirugarren dis-koa, berriz, ondo pentsatutakolana izango da. 2015aren amaie-ran atera nahi genuke.

SAMU: “Ahora o nunca”-n hama-

zazpi abesti grabatu genituen,lagun askoren kolaborazioekin.Gure lehen hiru baseak sortu ge-nituen. Hurrengo diskoan, instru-mental guztiak guk egindakoakizango dira. Lan osoagoa izangoda, landuagoa.

- Bilakaera handia nabari dadisko batetik bestera. Hirugarre-nean ere hala izango da?SAMU: Bilakaera normala da,serio ari garelako lanean. Gauzaasko utzi ditugu alde batera: lagu-nen lokala, adibidez. Lanetikatera eta estudiora etortzen gara.Hala ere, denen babesa daukagu,familiarena ere bai. Hori esker-tzekoa da.

SETA: Kanpora joaten garenean,jendea ezagutzen eta ikastensaiatzen gara beti. Bidaia guztiakguk geuk ordaintzen ditugu,baina momentuz ez zaigu in-porta. Epe luzerako inbertsio mo-duan ikusten dugu. Ordaindu izandigutenean, ekipoan gastatu

dugu dirua.

- Abestien hitzei dagokienez erehobetu duzue?PECA: Errima hobeak lortzen di-tugu, hiztegi aberatsagoa dugu.Idazten duzunean entrenatzenari zara, eta horrela hobera egi-ten duzu. Lehen, protesta gor-dina egiten genuen; orainabestiak serioagoak dira, heldua-goak.

SAMU: Txikitatik freestyle rap-ean ere ibilli izan gara, eta ariketahorrek asko laguntzen du. Rapona entzuten saiatzen gara, aha-lik eta gehien ikasteko. Canser-bero, Bencina, Latinoamerikakorap-a gustatzen zaigu. Txilengogor jotzen ari da, adibidez.

SETA: Denborarekin, erantzuki-zun bat dugula konturatu gara.Badakigu sortzen dugun hori jen-deak entzungo duela, eta ba-tzuentzat erreferentzia izandaitekeela. Gainera, betiko geldi-tuko da grabatuta.

“Erantzukizun bat dugula konturatu gara”Kulto Kultibo:

Arrapaladan etorri zen dena Kulto Kultiborap/reggae taldearen hasieran: lehen kontzer-tua, maketa, bidaiak, lehen diskoa. Hasi berrienilusioarekin egin zuten aurrera, ziztu bizian.Gaur egun, berriz, taldeak bost urte bete ditue-nean, pausoak tentuz eta sendo ematen dituzte.Hondarribiko garaje batean, grabazio estudioere baden entsegu lokal txukuna muntatu dute.Jo eta ke ari dira lanean, hirugarren lan disko-grafikoa prestatzen. Udarako kontzertu ze-rrenda luzea osatzen ari dira. Ekainaren 23anhasiera emango diote, San Martzialetako egita-rauaren baitan eskainiko dutenarekin.

SCOOT ERAKUSKETA IRUNGOSKATE PARKEAN.

Noiz? maiatzak 23

Ordua? 16:00etan

Lekua? irungo Skate Parkean

Prezioa? dohainik.

ABIAN DA GOAZEN BOISERA,BLOGARI GAZTEENTZAKOLEHIAKETAestatu Batuetako euskal dias-pora ezagutu nahi zenuke udahonetan?

Goazen Boisera lehiaketak Boi-seko Jaialdia ezagutu eta ber-

tan gertatzen denaren berriemateko prest dauden bi gaztebilatzen ditu.

Epea? lanak maiatzaren 5etikekainaren 4ra jasoko dira, biegun horiek barne.

Zein da saria? astebeteko bi-daia estatu Batuetako Boise hi-rira, joan-etorria hegazkinez,ostatua, bidaiak, otorduetakogastuak eta bidaia-asegurua.

Zer egin behar da? idazlan bat(kronika, erreportajea edo fik-zioa) edo bideo bat. Hauetakogai bat izan behar da: Gazteaketa ikasketak, Gazteak etalana, Gazteak eta etxebizitza,edo aurreko hiruren edozeinkonbinaketa.

GAZTEAK YOUTUBERRAKLEHIAKETAeTB1-eko 'Gu ta Gutarrak'saioak lehiaketan parte hartukoduten bideo guztiak eskainikoditu, eta hileroko bideo onenak500 euroko saria jasoko du.

Urte amaieran, YouTubeko eus-karazko kanal onena saritukodu.

Epea? Hilero, abendura arte.

Oinarriak?www.e i tb.eus/eu/gaztea/youtu-ber rak /o ina r r iak /

414 g a z t e i n f o r

Lehiaketak

SAN MARTZIAL JAIETAKO KONTZERTUAK

- aurrez aurre: Foruen karrikako 2-behea- Telefonoz: 943 50 54 44 / 943 50 54 40 - Posta elektronikoz: igaz te@i run .o rg

- Webean: www. i r un .o rg/ igaz te- Whatsapp bidez: 607 771 173

Ekainak 20: 22:30ean, musikirun V.maketa lehiaketaren finala.

Ekainak 21: Skola musik-en kontzer-tua, musikaren Nazioarteko egunadela eta, 17:00etan Urdanibia plazan.

Ekainak 23: 22:30ean, kultokultibo eta esne Beltza Urdanibia pla-zan.

Ekainak 27: Calle Beat (22:30ean)eta remember Queen (gauerdian), Urdanibia plazan.

Ekainak 28: la dona dea (22:30ean)eta loquillo (00:30ean), Urdanibia plazan.

Ekainak 28: Jamaica Show orkestra-ren emanaldia (23:30). San Juan Plazan.

Ekainak 30: mariachis internacio-nal (23:00etan)

Ekainak 30: disko festa (22:30etik02:30era) Urdanibia plazan. dJ olgaGrande (40 principales) eta luis dj(long Play) izango dira musika jarrikodutenak. Hiru gogo (2 neska eta mutilbat) egongo dira.

Ekintzak

a i s i aa 15

Maiatzak 16Zer? rockestrako kontzertua

Non? kabigorrin

Ordua? 23:30tan

Prezioa? doako sarrera

Maiatzak 17Zer? erro taldeak Vivaldi etaBachen lanak, besteak beste,eskainiko ditu.

Non? amaia kzn

Ordua? 12:00etan

Prezioa? doako sarrera

Maiatzak 19 eta 26Zer? Bertso saioa

Non? amaia kzn

Ordua? 18:00etan

Prezioa? doako sarrera

Maiatzak 24Zer? Jacky morel kontzer-tuan irun, Baiona, iruñea etadonostiako kontserbatoriokooboe- eta fagot-joleek partehartuko dute, ikasle nahiz ira-kasle.

Non? zabaltza plazan

Ordua? 12:00etan

Prezioa? doako sarrera

Maiatzak 24zer? merkatu birziklagarrianarropa, osagarriak, bigarreneskukoak, bildumazaleta-suna, etab. aurkituko dira.

Non? Santiago kalean

Ordua? 11:00etatik19:00etara

Prezioa? doako sarrera

Maiatzak 26Zer? Nagusilan abesbatza-ren emanaldia.

Non? Caser anakan

Ordua? 18:00etan

Prezioa? doako sarrera

ARGOIAK Elkartearenak

LINIBE hari hirukotearen emanaldia

Noiz? Maiatzak 20

Ordua? 17:00etan.

Non? Bertsolari Uztapide, 6.

Prezioa? Doako sarrera

Sukaldaritza tailerra.

Alberto Liebana ZURA jatetxekosukaldariak sukaldaritza errezeta batzuk prestatuko ditu.

Noiz? Maiatzak 27

Ordua? 17:00etan.

Non? Bertsolari Uztapide, 6.

Prezioa? Doako sarrera

estebenea jatetxeak eta Cervecería Boule-vardek Udaberriko Garagardo azoka ospa-tuko dute. aurten jomuga solidario batekinbat egingo dute, irabazitakoaren %50 BigBeñat egitasmoari emango diote. Beñat 8 urteko Getxoko ume bat da. Birike-tako atrepsia + civ gaixotasuna dauka. Gauregun Bostonen senda daiteke, baina eba-kuntzak 140.000 euro balio du. drunken Bros eta marbi garagardo berezibat egin dute dirua jasotzeko eta, esan be-zala, estebeneak eta Cervecería Boulevar-dek egitasmoa babestuko dute. Noiz? maiatzaren 14tik 17ra.Larunbatean:

- 17:00etan: artisau garagardo tailerra estebenea jatetxean.

- 18:00etan: Berri Txarrak taldearen gara-gardoa aurkeztuko dute.Igandean:

-17:00etan: artisau garagardo tailerra es-tebenea jatetxean "homebrewers" aurrera-tuentzat.Izena emateko eta informazioa jasotzeko:estebenea: 943 621 962Cervecería Boulevard: 943 536 918

Azoka solidarioa (Big Beñat)