7/28/2019 4. Ikasgaia - Tipoaren Egitura
3/4
Tipoaren Egitura
2012-2013
Zigor Zuzenbidea II
25
4. Ikasgaia: Tipoaren Egitura4.1Tipoaren Elementuak
4.1.1 Portaera tipikoaBi alderdi aztertu behar ditugu:
objektiboa eta subjektiboa. Alderdi objektiboak erreferentzia
egingo dio portaeraren kanpo alderdiari, hau da Zigor Kodean
deskribatua dagoen portaera
objektiboari (parte externa de la conducta). Legeak zehazki
deskribatzen duen alderdiari
egingo dio erreferentzia. (138el que matare a otro)
Alderdi subjektiboa egiten dio erreferentzia doloa edo
zuhurtziagabekeriari.
4.1.2 Subjektu AktiboaTipo penala aurrera eramaten duen pertsona
izango da subjektu aktiboa
4.1.3 Subjektu pasiboaOndasun juridikoaren titularra, urratutako
ondasunaren titularra alegia. Honek, ondorio
praktikoak baditu, izan ere zigorgabetasuna baldintzatu dezake.
Horren adibide izan daiteke
Zigor Kodeko 268. artikuluak aurreikusten duen ondarearen
kontrako delituetan familia
zuzeneko ekintzak badira indarkeriarik gabe, ez dira delitutzat
hartuko. Zigorra astundu edoarintzeko ere baliogarri izango da
subjektu pasiboa.
Subjektu pasiboa
4.1.4 Objektu MaterialaPortaera tipikoa jasaten duen pertsona
edo gauza izango da objektu materiala. Subjektu
pasiboa ere izan daiteke aldi berean objektu materia.
4.2 Tipo Motak4.2.1 Subjektuaren araberakoak
Subjektua zein den arabera, delituak arruntak edo bereziak izan
daitezke.
Delitu arruntak gehienak izango dira, hau da, tipo penalak ez du
inolako galdakizun berezirik
delitua izateko. Aldiz, delitu berezietan, tipo penalak
galdatuko du subjektu pasiboa baldintza
berezi bat betetzea. Adibidez, prebalikazio kasua.
4.2.2 Portaera motaren araberakoak
7/28/2019 4. Ikasgaia - Tipoaren Egitura
4/4
4. Ikasgaia
Zuzenbide Fakultatea, Donostia
Zigor Zuzenbidea II
26
Hemen egite hutsezko eta emaitza delituak izango ditugu.
Lehenen kasuan, ez da emaitzarik ematen, baizik eta egitate
batengatik ondasun juridiko bat
urratzen ari da. Tipo penalak ezartzen du ekintzaren burutze
soilagatik delitu bat burutzen ari
dela, nahiz eta gero, beste kalterik ez eragin, hau da, nahiz
eta emaitzarik ez egon (379)
Aldiz, emaitza delituetan, tipo penalak emaitza deskribatzen du,
emaitzari egiten dio
erreferentzia eta beraz, portaeratik desberdintzen den emaitza
bat egotea galdatzen du (138)
Horretaz gain, egite eta ez-egiteko delituak izango
genituzke.
4.2.3 Erasotutako ondasun juridikoaren araberakoak.Delituak
kaltekoak edo arrisku delituak izan daitezke. Lehenak kalte bat
galdatzen dute, tipo
penalak galdatzen dutenak. Arrisku delituek berriz, portaera bat
deskribatzen dute, kaltegarria
izan daitekeena baina kaltegarria izatera iritsi gabe. Hauek
abstraktu edo konkretuak izandaitezke. Abstraktuak ez dio
erreferentziarik egiten kaltearen gertutasunari, konkretuak bai
egiten dioten bitartean. (379-381 artikuluak konparatu)
4.2.4 Tipoen arteko harremanen araberakoak.Hemen desberdindu
beharra dago oinarrizko, kualifikatu eta pribilegiatuen artean.
Oinarrizko tipoak, ez dute inolako baldintzarik ezartzen
delituaren zigorrerako, baizik eta
zigorra ezartzen du besterik gabe. Kualifikatuak, larritasun
plus bat dela eta zigorra
gogortuko dute eta azkenik, pribilegiatuak, zigorra ahulduko
dute baldintza batzuk betetzen
direnean.
4.3Tipoaren ElementuakElementu deskribatzaile eta arautzaileak
izango ditugu tipoaren barnean. Elementu
deskribatzaileak erreferentzia egiten diote zentzumenen bitartez
antzeman daiteken
errealitateei. Edozein tipo penal hartuta, elementu
deskribatzaile bat topatuko dugu.
Elementu arautzaileak berriz, beste ariketa bat galdatzen dute
interpretatzailearen aldetik.
Izan ere, ez diote inongo errealitate objektiboari
erreferentziarik egiten. Honen adibide bat,
exibizio lizuna izango genuke. Beste bat, estafa bereziki larria
izango litzateke. Izan ere, kasu
horietan interpretagarria izango da zein den kaltea.
