5. Ikasgaia - Estatuaren Adostasunaren Bidez Sortzen Diren Eskubide-obligazioak

7/28/2019 5. Ikasgaia - Estatuaren Adostasunaren Bidez Sortzen Diren Eskubide-obligazioak.

1/6

Eskubide-Obligazioak

2012-2013

Nazioarteko Zuzenbide Publikoa II

39

Bosgarren Ikasgaia

Bosgarren ikasgai

honetan, estatuek

egindako deklarazio

eta egintzengatik

eratortzen diren

eskubideak eta

obligazioak aztertuko

ditugu.


2/6

5. Ikasgaia

Zuzenbide Fakultatea, Donostia

azioarteko Zuzenbide Publikoa II

40


3/6


2012-2013


41

5. Ikasgaia: Estatuaren adostasunarenbidez sortzen diren eskubide-obligazioak.

NAZIOARTEKO ARAU ETA OBLIGAZIOAK SORTZEKO BIDEAK

Arauak sortzeko bideak honakoak izan daitezke

Bide tipikoak naziaorteko tratatuak eta ohituraz baliatuz sortzen dira arauak. Beraz, bi estatu

edo gehiagoren adostasunaz sortzen dira arauak. Bi estatuen arteko adostasuna denean, bien

arteko adostasun indibidualak konsensoan jartzean egiten da. Estatu asko parte hartu behar

dutenean, minimo bat galdatuko da.

Ohiturari dagokionez, estatu kopuru bat praktika jakin bat jarraitzerakoan sortzen joaten da.

Nazioarteko erakundeen ebazpenetan, erakunde bakoitzak erabakiko da zein den beharrezko

kontsensua.

Bide atipikoak aldebakarreko jokaerak dira, eta arauen oso eremu txikia hartzen dute,

gehienak bide tipikoetatik sortzen baitira. Hauen adibide, honakoak izan daitezke:

Obligaziozko zentzua duten aldebakarreko deklarazioak (egintza autonomoa) Estoppel-a: estatuek beren burua atzera botatzeko ezintasuna (egintza ez-autonomoa) Oniritzia: omisio batean oinarritzen den estoppel-aren antzeko gauza. Ekintza bat

burutzerakoan ez bada protestarik egiten, gerora ezingo da egin (egintza ez-

autonomoa)

Aipatutako hiru jokabide hauek, arau partikularrak sortuko dituzte. Goazen banan-banan

ikustera.

OBLIGAZIOZKO ZENTZUA DUTEN ALDEBAKARREKO DEKLARAZIOAK

Aurrekari historiko gisara NJAk kontzeptua 1974an saio nuklearren arazoaren finkapena

daukagu. (Frantzia- Australia eta Zeelanda Berriaren arteko gatazka froga nuklearren

inguruan).

Deklarazio hauen definizioa honakoa izango litzateke: Egitatezko edo zuzenbidezko egoera

zehatz baten aurrean, obligaziozko efektu juridikoak izateko helburuarekin, Estatu baten

ordezkariek egindako deklarazio publikoak.

Lehen aipatutako adibidean, epaiketa baino lehen Frantziak deklaratu zuen ez zituela frogak

berriro burutuko eta beraz, epaiketaren objektua desagertu zen, bere burua libreki eta inor

behartuta obligatu baitzuen.

Deklarazio hauek efektu juridikoak izateko, bederatzi ezaugarri behar dituzte izan:

Estatuaren adostasuna jarraitzen duen adierazpen publikoak izan behar ditu.


4/6

5. Ikasgaia



42

Deklarazioaren helburua efektuak izatearena da, beraz obligazio hauek egin dituenEstatuaren gain sortzen dira.

Deklarazioaren objektua zilegi izan behar da. Ius cogens arauen aurkakoa ezin da izan;ezin dute euren burua behartu dagoeneko debekatuta dagoen jarrera bat ez

burutzera.

Etorkizunerako portaera zehatz bat ezartzen da. Zehaztugabea izango balitz, ezginateke egongo aipatutako lehen ezaugarriaren barne.

Deklarazioa hertsia izan behar da, Estatuaren subiranotasuna mugatuz. Adierazpena erabat libre eta autonomoa izen behar da. Adierazpena gai den ordezkari batek egin beharko du. Formaren aldetik, erabateko askatasuna, hau da idatziz edo ahoz egin daiteke,

Estatuaren borondatea argi eta garbi gelditzen den bitartean.

Egitatezko edo Zuzenbidezko arazo bati lotuta egon behar da. Estatua zerbait egiteraedo ez egitera obligatzen delarik.

Esan beharra dago, arau atipiko guztien atzetik dagoena, Estatuen fede ona dela. Izan ere,

Estatuak ez daude behartuta horrelako deklarazioak egitera eta beraz, fede onez bete beharko

dituzte. Ulertu behar da, aldi berean, gainontzeko estatuengan ere jarrera bat sustatzen duela:

gainontzeko estatuak, ahalmena izango dute deklarazioa egin duen estatuari, bere gain hartu

dituen obligazioak betearazteko.

Deklarazio guzti hauekin batera, obligazio juridiko berezi bat sortzen da. Izan ere, iturria

aldebakarrekoa da, baina gainontzeko estatu guztien aurrean obligazio bat sortzen baitute.

Frantziaren kasuan, Zelanda Berriak eta Australiak demanda tarteratu zuten, lurralde horietan

kalteak sumatzen zirelako Frantziaren erruz. Baina Frantziak, Nazioarteko Komunitate

guztiaren aurrean egin zuen deklarazioa eta beraz, guztiak egongo dira legitimatuta

erantzukizuna eskatzeko.

ETOPPEL-a ETA ONIRITZIA

Goazen orain aztertzera, Estoppel-a eta oniritzia. Izan ere, bi bide hauen bitartez, estatuen

isiltasunaren inguruan egingo dugu azterketa. Nazioarteko Kontuetan, isiltasuna gauza

desberdin ugari esan nahi dezake, egoeraren arabera.

Honekin lotuta, esan beharra dago estatuek interesak dituztela gainontzekoen jarrerari

dagokionez.

Estoppel-a eta oniritzia ulertu ahal izateko, hiru elementu hartu behar dira kontuan eta ulertu

beharra dago. Hona hemen hiru elementu horiek:

Egoera konkretu batean, estatu batek interesa duen edo ez. Honen arabera, isiltasunakondorioak izan ditzake.

Estatu horren jarrera fede onekoa den edo ez. Benetan hartzen duen jarrera bereborondatea islatzen duen edo ez.

Epea. Denbora epe bat egongo da jarrera bat hartzeko egoera konkretuen aurrean.Izan ere, kontutan hartu beharko da egoeraren arabera zein den egoerak eskatzen


5/6


2012-2013


43

duen denbora epea (Frantziako itsas - eremuaren adibidea).

Estoppela eta oniritzia common lawtradizioko bi instituzio dira.

Estoppelaren kasuan, Estatu batek egoera baten aurrean adostasuna ematen badu era

espresoan, obligazio bat sortzen da onartu duen estatuarentzat. Izan ere, ezin izango dahorren aurka jarri gerora, bere garaian onartu duela esan baitu. Beraz, kasu honetan jarrera

aktibo bat dagoela esan genezake, estatuak onarpen espreso bat egin duelako.

Oniritziaren kasuan, egoera beraren aurrean estatu batek hori ekiditeko protesta egin beharko

du. Hala ez bada, eta denboran zehar urtetara protesta egin badu, ulertu genezake lehen

aipatutako obligazio bera sortu dela, bere garaian protesta ez egiterakoan jarrera onartu duela

ulertzen baita. Estoppelaren kasuan ez bezala, oniritziaren kasuan ez dago jarrera aktiborik,

baina ondorio juridikoa bera izango da.

Bi instituzio hauek, hala eta guztiz ere, arazoak sortu izan dituzte. Izan ere, azken urteotan,

gatazka ugari egon dira honen eragina sufritu duten estatuen artean.


6/6

5. Ikasgaia



44

Documents

5. Ikasgaia - Estatuaren Adostasunaren Bidez Sortzen Diren Eskubide-obligazioak