danbolin2007/10 77. alea

HHaauurr,, ggaazzttee eettaahheelldduu,,bbaaii eeuusskkaarraarrii!!EEuusskkaallggiinnttzzaann aarriittzzeenn ggaarreennookk bbaadduugguu zzeerr eesskkeerrttuuaa,, eeuusskkaarraarreenn nnoorrmmaalliizzaazziioopprroozzeessuuaann ppaauussuuaakk eemmaatteenn aarrii ddiirreennaakk aasskkoo bbaaiittiirraa.. HHoorrii ddeellaa eettaa,, hhaammaabboossttaallddiibbaatt aannttoollaattuu dduugguu bbeerrttaann bbiillttzzeenn ggaarreenn ttaallddeeookk:: aaeekk,, EEHHEE,, DDaannbboolliinn eettaa hheerrrriieesskkoollaakk uuddaalleekkoo eeuusskkaarraa zzeerrbbiittzzuuaarreenn llaagguunnttzzaarreekkiinn..

AAzzaarrooaakk 9921:30ean: Literatura emanaldia:LLeeiirree BBiillbbaaoo EEzzkkaattaakk

AAzzaarrooaakk 116620:30ean: BBaaii EEuusskkaarraarrii ZZiiuurrttaaggiirrii bbaannaakkeettaa.. Ondoren luncha.21:30ean: Azpeitiako LLaakkrriikkuunn antzerki taldearen eskutik GGrreebbaann ggaauuddee aannttzzeezzllaannaa.. AAzzaarrooaakk 1177117:00etan: ZZiirriikkaann ZZiirrkkuuss

taldearen eskutik hhaauurrrreennttzzaakkoo iikkuusskkiizzuunnaa..Eguraldi ona egiten badu Laranjadi plazan etabestela Kultur Etxean.

AA TT AA RR II KK OO AA ..Urriaren 12an Ynestrillas etabere lagunei Donostian manifes-tazioa egiteko baimena emanzien epaile batek. Ez zen izanMadrilen bizi den epaile batenerabakia, Euskal Autonomia Er-kidegoko Auzitegi Nagusikoepaile baten erabakia baizik.Euskaldunen berri izan beharzuen epaile batek hartutako era-

bakia. Ynestrillasek ordezkatzen duen taldeak urriaren 12an Euskal Herriko he-rrietan manifestazioak egiteko zaletasuna du. Afizio bitxi hori urtero betetzen daeta urtero ondorioak berdinak izaten ditu. Euskaldun ugari eskuindarren aurre-an oihuka, Ertzaintzaren kargak, kaosa eta hondamendia kaleetan.Urteek eta esperientziak jakituria ematen omen diote gizakiari baina Ynestrilla-sen lagunei Donostian manifestazioa egiteko baimena eman zion epaileak buruanon zuen ez dakit. Gatazka eta iskanbila sortu nahi duen talde bati ezin zaio ma-nifestazio bat egiteko baimenik eman. Ondorioak aurreikusi zitezkeen eta mani-festazioa egiteko baimena ukatu egin behar zuen epaileak. Ezker abertzaleak an-tolatutako manifestazio ugari legez kanpokoak direla esan da askotan istiluaksortzeko arriskua baitzegoen. Donostiako manifestazio eskuindarraren ondoriozistiluak sortu litezkeela ezin zen aurreikusi?Ynestrillas probokatzera etorri zen Donostiara. Eta asko izan ziren probokazioanerori zirenak. Baboak bezala. Horiek ere ez dakit non zuten burua. Imajina deza-ket Ynestrillas Madrilen afaritan bere manifestazioaren arrakastaren alde topaegiten. Donostiako hainbat kaletan sortu zen hondamendi eta kaosak gainerakoeuskaldunak kaltetu zituen soilik. Norbaitek Euskal Herriko kaleetan manifesta-zioa antolatu nahi badu, egin dezala. Autobusetik jaisten direnean kaleak hutsikikusi behar dituzte. Inork kasurik ez dietela egiten ikusi behar dute. Esan behardutena esan dezatela eta berriz autobusera igo eta joan daitezela beraien etxera.Euskaldunak ultraeskuindarren probokazioetan ez direla erortzen erakutsi behardiegu. Inor ez bada beraien probokazioetan erortzen Euskal Herrira etortzeariutziko diote.Euskaldunak elkarren artean borrokan ikustea ez da atsegina. Pena ematen du.Denok batera bakean bizitzeko gai ez bagara nola joango gara kanpora zerbaiteskatzera. Lehenik eta behin gure artean adostu beharko dugu zer nahi duguneta ondoren denok batera aldarrikatu. Argi dagoena da kaleetan hondamendiaeta kaosa sortuta ez dugula ezer lortuko, soilik probokatzera etortzen diren ler-doei eguna poztea eta hori ez da nire gustukoa. Eta, uste dut, ez dela inoren gus-tukoa.

arg i tara tza i l ea : Danbolin Zulo elkartea. Kultur Etxea. Gurutze z/g. 20740 Zestoa (Gipuzkoa) Telefonoa: 943 147 123 e-mail: danbolin@topagunea.com

danbo l in : Jone Bergara, Edurne Korta, Olaia Salegi, Manuel Arregi, Jon Artano, Nagore Telleria, Urko Canseco, Miguel Santamaría, Margari Eizagirre, Joxeba Larrañaga,

Onintza Irureta, Alazne Olaizola, Naiara Exposito, Maria Antonia Artano d ise inua e ta maketaz ioa : Eneko Aristi

i npr imateg ia : Gertu (Oñati). l ege gorda i lua : SS-1108/2000 ISSN : 1576-9429

dd aa nn bb oo ll ii nn E K E Z D U B E R E G A I N H A R T Z E N A L D I Z K A R I A N A D I E R A Z I TA KO E S A N E N E TA I R I T Z I E N E R A N T Z U K I Z U N A

Urko canseco

34 68 10 13 14 19 II NN KK EE SS TT AA EE NN BB II DD OO AA KK

KK AA II XX OO TT TT AA NN TT TT OO OO OO KK !!

AA GG II RR OO MM EE NN DD II TT AA LL DD EE AA

UU DD AA LL EE KK OO BB EE RR RR II AA KK

RR AA MM AA DD AA NN AA

UU RR EE PP EE LL EE TT II KK ZZ EE SS TT OO AA RR AA

JJ AA RR DD UU NN II AA NN

GG OO RR KK AA II RR UU RR EE TT AA

diruz lagundutakoa

enb idoa I . ETA IKUSI BEHAR DITUGUNAK!

Gogoratzen dut behin, izango dira hogeita bost urteedo, hiru urteko ume batek bere andereñoak bihu-rrikeria bat egitea eragozten ziolako “zu hijoputa

bat zea” esan ziola. Mutil koskorra ez zitzaion izterrerainoere iristen maistrari eta ia hanka punttetan jarrita bota zionlorea. Neu ondoan nengoen eta ez zait ahazten lehen une-an andereñoari eta bioi geratu zitzaigun aurpegia. Segituan,ahoa ixtea lortu genuenean, elkarri begiratu eta serio jarri-ta, horrelakorik ez zela esaten eta egin nahi zuena gaizkizegoelako debekatu geniola ulertarazten saiatu ginen. Bai-na aukera izan orduko nahiko barre egin genuen hiru urte-ko ume “xalau” haren ateraldia zela eta. Pasadizoa lankideguztiei kontatzen genien irri alaien artean. Norbaitek “zeikusi behar deu oraindik!” esan zuen, baina irakasle eta la-gun, denok egin genuen barre ume-mokoaren ateraldiare-kin.Txiste onenak ere askotan entzundakoan grazia galtzen duordea, eta ona ez bada zeharo nazkatu ere egiten gaitu be-rehala. Duela hogeita bost urte harrigarria eta barregarriazena, ia egunerokoa bihurtu zaigu. Egunero ikusten ditugugurasoak ume txikiak kontrolatu ezinda; aitona-amonaklotsatuta biloben astakeriak estali ezinik; ezagutzen ditugu“lagunen” irainekin kikilduta dabiltzan haurrak; eskoletangero eta denbora gehiago behar dugu elkarbizitza bidera-tzeko...Ume “xalau” hura aitarekin ikusi nuen hurrengo jaian, es-

kubaloi partida bat ikusten. Epaileagaizki ari zen eta hura “hijoputa” bu-rrunba aitarena. Umeak serio-serio,isil- isilik begiratzen zion aitari. Gaurere, ez al dute helduengan ikusten du-tena imitatzen ume lotsagabe horiek?Nonahi dituzte jarraitzeko modukoadibideak: baztertzen dugun jendea(etorkinak, behartsuak), senar-emazte-en arteko bronkak, politika dela etaesaten direnak, kirolari profesional as-koren portaera, telebistako tertulieta-ko “edukazioa”... Honi guztiari gaur-ko familietan seme-alabei mugak ipin-tzeak ematen duen beldurra gehitzenbadiogu... Bada, horrela gabiltza!Bai, oso ondo dakit haur “txintxo as-kuak” ere baditugula, gehienak; herritxikietako umeak oraindik sanoak di-rela, eta beste askorekin alderatuz guezin gaitezkeela kexatu. Baina begiak

itxi eta ezer aldatu gabe jarraitzen badugu, ez dezagun pro-testarik egin. Eta neurriak, batez ere, norbere etxetik etagertukoenengandik hasita hartu behar dira. Bestela, jai!

Nik uste in-dependizatzeanahi duten gaz-teentzat etxebi-zitzak, lana etaseguritate hori,jubilatu eta ju-bilatzeko dau-denentzat pen-tsioak eta alar-gunentzat ba,bakardadearikonponbidea,eta gainontze-koak uste dutez direla gaizkibizi, hemen niadibide bat!

Jesus Aizpurua

50 urte

Ekaingo Erre-plikari begira, he-rritarrak kon-tzientziatzea,ekarriko duenjendea eta ko-mertzioari begira,ze eskaintza dau-den… Udaletxeakedo ez dakit norkegin beharkoduen, baina, in-formatu pixka batze aukera dau-den… eta gehia-go ere badaude,txiki gelditu dahaurtzaindegia,eskola…

Josu Goikoetxea

35 urte

Z e e r r o n k a d i t uZ e s t o a km o m e n t u a n ?

J oakin A lberd i

RAILAREN 28ANIrailaren 28an, Elorriagan gure haurrekin arratsaldea jolasean igaro ondoren, etxera iritsi etaafaltzeko prestatzen ari ginenean, etxeko txikiak esan zidan “atte, pirritx eta porrotx, patatapatata ipini”, “bai” erantzun nion, “oraintxe ipiniko dizut”, telebista piztu nuen bideoa jartze-ko asmoz eta Gasteizko Legebiltzarreko tribunan ari zen Egibar EHAKri erantzunez. “Niri ezzaizkit numeroak ateratzen, e! Biztanlegoaren erdia pobrezian dago herri honetan? Gehienezere, nik uste dut, zifra % 4,35 edo dela, % 5a hartuta ere, gehienez 80.00-90.000 inguru ho-rretan gaudela, baino ez hori bider bost zuek diozuen bezala…” Gehien harritu ninduena alde batetik, kopurua izan zen eta, bestetik, erabili zuen tonua, da-tuei garrantzia kendu nahian bezala, eta gero, komunikabideek ez zutela horren berri ezertxoere argitaratu. Baina, Legebiltzarreko alderdi nagusiak gure Erkidegoan 80.000-90.000 pertso-na pobrezian edo pobrezi langan bizi direla aitortzeak ez du garrantziarik, ez da arazoa. Or-duan gogoratu nintzen Danbolinetik zerbait idazteko eskatu zidatela eta horri buruzko infor-mazio bila hasi nintzen, informazio ofiziala, eta honako hau aurkitu nuen: “Euskal Ogasuna-ren urteko txostenaren arabera, 2005ean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, 461.926zergadunek, kopuru osoaren % 45ak, pobreziaren muga-mugan dagoen errenta aitortu dute,zeina, Euskal Herrian 778 euro den”. Datu horien ondorioak hor daude: lan prekarioa gehi-tzen, etxebizitza eskuratzeko edo alokatzeko zailtasunak, kaleak hutsik, giza arazoak larria-gotzen eta abar. Baina iritsiko zaigu 2008ko udazkena, Gasteizko Legebiltzarra bilduko daberriro ere, betiko diskurtsoak entzungo ditugu, giro politikoa dirudienez eta zoritxarrez,okerragoa izango da, eta bitartean, gero eta pertsona gehiago marjinazio zulo beltzaren ertze-an, baina, noski, berriro ere hori ez da arazoa izango.

Nire ustezerronka garran-tzitsuena apar-kalekuak diraeta baita txu-kuntasuna ere,orain momen-tuan gelditutadagoena edo za-rata, obra askodagoelako, pare-tak, txakur ka-kak…

Eneko Korta

30 urte

Laranjadiplaza berresku-ratzea batbehintzat, bainagauza asko dau-de, paseatzekobideak txukuna-go egotea, txa-kur kakak… ho-riek behintzatbai eta toki ber-de pixka batgehiago; lehen-dik dagoena ezkendu behin-tzat.

Arantxa Rezabal

57 urte

5Umeekin

egoteko leku la-sai bat, parkeaedo… eta ema-kumeentzako le-ku bat… “klubjubenil” jajajaja.Emakumezkoen-tzako bakarrik e!

Paloma Aranbarri

63 urte

e nbidoa 2 . Eduardo Ag irre

Ba, nikikusten dudana,parkeak, han le-ku gutxi dagoeta hemen ere(Laranjadin)…Zestoan ez da-go lekurik, osoleku gutxi dagoumeekin ibiltze-ko…

Nieves Arakistain

61 urte I

zia ikusi genuen, eta gaur egungohaurrak aisialdiaz gauza asko zenituz-tela ikasteko. Beraz, lanean hasi gi-nen, hasieran lagun gutxirekin, bainagero eta ttantto gehiago etortzen za-rete ostiralero 6etatik 7etara, ordube-tetxo goxo bat pasatzera. Jolasak, tai-lerrak, eskulanak, kantak... denetikegin dugu!

Behin martxan jarrita, batzuk eska-tuta, eta besteak geure gogoz, herriraateratzeko planak egin ditugu. Aste-roko jardunaz gain, plazara atera du-gu gure proiektua. Lehendabizikozinauterietan izan zen. Jolasak prestatugenituen herriko haur guztientzat, etaondoren desfile erraldoi bat egin ge-nuen, sari izugarriekin. Guztira hamarlagun joan ziren Zestoatik Errealaanimatzera, baita Pirritx eta Porrotxikustera ere.

Orduko arrakasta ikusirik KorrikaTxiki egunean plazan jolasak egiteaere eskatu ziguten, eta han izan gi-nen. Orduan, apurtxo bat hobeto an-tolatu genituen gauzak, esperientzianahikoa hartu baikenuen inauterie-tan.

Hurrengo ekitaldia Zipristin Egunaizan zen. Guretzat egunik potolo etagarrantzitsuena. Tailer mordo bat an-tolatu genuen egun horretarako.Abesteko Casting bat egin ere bai.Eta hori ere gustatu zenez, urteroerrepikatzea erabaki dugu. Maiatza-ren hasieran, Santakutz jaien ingu-ruan bigarren Zipristin Eguna ospatu-ko dugu.

Udara iristear zela San Juan bezpe-ran ere antzerki eta bideo emanaldibat antolatu genituen akelarre etaguzti, haurrek nahikoa jan, edan etabarre egin zuten! Udan gainera herri-tik kanpo joan gara, Itziar eta Narron-doko jaietara. Pello Añorga ipuin kon-talaria ere ekarri dugu.

Eta azkena, festetako ekintza pila.Euskal Selekzioaren eguneko taile-rrak, herrian hain sonatua izan zen

Ni Zipristintxu nauzue, ostiraleroko zuenlaguna. Pentsatzen dut, honezkero denok jakin-go duzuela nor naizen. Urtebete bada jaio nin-tzela, eta Danbolinen urtebete honetan zuekinbatera bizi izan ditugun abenturak kontatzekoeskatu didate.

Urtebete pasa da bai, Zestoako gazte kuadrila ba-tek herriko haurrentzat aisialdi programa bat presta-tu eta ostiralero zuekin elkartzeko konpromisoa har-tu zuenetik. Bederatzi gazte ezjakin baina martxoso!Pausoz pauso ikasi dugu zuek bezalako piztiak nolabaretu, eta era berean elkarrekin momentu zoraga-rriak pasa ditugu. Herrian haurrentzat ekintzen gabe-

Kaixo ttanttook!

Zarata Festa eta Lo-gitroia. Manex ttan-ttoa izan zen ira-bazle han. Inteli-gentzia apartaerakutsi zuen muti-lak, eta horregatikeraman zuen MP4zoragarri bat, eta60¤ kir oletan gasta-tzeko.

Eta horrela ekindiogu kurtso berria-ri, ilusioz, gogohandiz. Atzera be-giratu eta urtean ze-har egindako languztiak indarrakeman dizkigu be-rriari gogor ekiteko.Beraz, eskutitz ho-nen bidez, ttanttoguztiei dei egiten diegu ostiralerokozitara (18:00tik 19:00ra Kultur Etxean)eta ez piper egiteko esaktu, ea guztionartean herri hau alaitasunez eta barrealgaraz zipristintzen dugun! Gora gu!Eta gora Zipristintxo!

Ezin ahaztuko ditut, nirekin urteguztian zehar lan eta lan aritu direnlaguntzaileak, Plisti, Plasta, Plost, Ttan-tto, eta gainerako guztiak. Bederatzidenera. Ea kopuru hori ere hazten do-an pixkanaka. Hemendik gonbita lu-zatu nahi diegu Zestoako gazte guztieianimatu daitezen, ostegunero Colacaoeder bat dute Kultur Etxean zain, etaostiralero munduko irrifarrik ederre-nak! Jarri gurekin harremanetan etaanimatu!

Bide batez agurtu nahi ditugu aur-ten, hala beharrez, taldea utzi beharizan duten lagunak. Eskerrik beroenakzuei, eta nahi duzuen arte. Zipristine-ko ateak beti egongo dira irekiak zuenitzuleraren zain.

7

ZIPRISTIN AISIALDI TALDEA

ook!ZZIIPPRRIISSTTIINN

IIKKAASSII TT AA JJOOLLAASS,, JJOOLLAASS TT AA IIKKAASSII

AAIISSIIAAZZ GGOOZZAATTZZEENN NNAAHHII DDUUGGUU HHAASSII

AALLAAIITTUU KKAALLEEAAKK PPLLAAZZAA TT AA HHEERRRRII

ZZEESSTTOOAA DDAAGGIIGGUUNN EEUUSSKKEERRAAZZ JJOOSSII

EESSKKOOLLAATTIIKK IIRRTTEENN EETTAA PPAARRKKEERRAA

PPAARRKKEEAANN AASSPPEERRTTZZEEAANN GGOOAAZZ EETTXXEERRAA

(( EEGG))II NN NNAAHHII EE ZZ BBAADDEEZZUU BBEETTII BBEERRBBEERRAA

ZZAATTOOZZ OOSSTTIIRRAALLEETTAANN ZZIIPPRRIISSTTIINNEERRAA

IITTZZIIAARR,, EESSTTII,, IITTSSAASSOO

JJAAGGOOBBAA,, MMAAIIAALLEENN,, AANN EE

LLAARRRRAAIITTZZ,, AARRAATTZZ EETTAA AAIINNHHOOAA

DDEENNAAKK BBEEGGIIRRAALLEE

SSAA RR DDEEZZAAGGUUNN DDEENNOOKK HHAANNKKAA PPUUTTZZUUAANN

ZZIIPPRRIISSTTIINNIIKK EEZZTTAA FFAALLTTAAKKOO ZZEESSTTUUAANN!!

OOSSTTIIRRAALLEERROOOOOOOOOO,, OOSSTTIIRRAALLEERROOOOOOOOOO,, OOSSTTIIRRAALLEERROOOOOOOOOO,, OOSSTTIIRRAALLEERROOOOOOOOOOZZIIPPRRIISSTTIINN!! ZZIIPPRRIISSTTIINN!! ZZIIPPRRIISSTTIINN!! ZZIIPPRRIISSTTIINN

IIRRAATTII .. NNII GGUUSSTTUURRAA EETTOORRTTZZEENN NNAAIIZZ,, II AA OOSSTTIIRRAA--

LLEERROO.. JJOOLLAASS AASSKKOO EEGGIITTEENN DDIITTUUGGUU EETTAA OONNDDOO PPAASSAATTZZEENN DDUUTT..

AAMMAAIIAA.. NNIIRRII JJOOLLAASSTTEEAA

AASSKKOO GGUUSSTTAATTZZEENN ZZAAIITT EETTAA OOSSOO GGUUSS--TTUURRAA EETTOORRTTZZEENN NNAAIIZZ..

EEÑÑAAUUTT.. JJOOLLAASSTTUU EETTAA JJOOLLAASSTTUU EEGGIITTEENN

DDUUGGUU.. EEZZ NNAAIIZZ BBEETTII EETTOORRTTZZEENN BBAAIINNAA EETTOORRTTZZEENN

NNAAIIZZEENNEEAANN OOSSOO OONNDDOO PPAASSAATTZZEENN DDUUTT..

NNOORRAA.. OOSS OO GGUUSSTTUURRAA EETTOORR--

TTZZEENN NNAAIIZZ,, JJOOLLAASSAAKK EETTAA EEGGIITTEENN DDIITTUUGGUU EETTAA

OONNDDOO PPAASSAATTZZEENN DDUUTT

Zestoan hainbat musulman bizi da eta joan denhilabetean musulman gehienentzat hain garrantzitsua den ramada-na egin zuten. Horietako bat da Fatima. 33 urte ditu eta bi haurrenama da. Hiru urte daramatza Zestoan eta izatez marokoarra badaere, bere gurasoak Mendebaldeko Saharatik Marokora joandakoakdira. Berak azaldu digunez, hemen ramadana egitea ez zaio hainzaila egin, baina tristeagoa dela ere esan digu, “hemen ni bakarrikjardun naiz egiten eta Marokon behintzat ramadana egiten ari di-ren beste senide eta lagunekin egoten naiz… oso ezberdina da haneta hemen ramadana egitea”. Gogorra egiten zaio lagun musulma-nekin ramadanari buruz ez hitz egitea, “hemen ez baduzu lagunmarokoarrik oso zaila da jendearekin ramadanari buruz hitz egitea,Marokon egongo banintz berriz, lagunekin eta, hitz egingo nuke”.

Ramadana, musulmanen hilabete sakratua da, errezatzeko etabarau eginez jainkoarengana gerturatzeko hilabetea. Egutegi mu-sulmaneko bederatzigarren hilabetea n egiten da, hilabete hori na-zioartean ezaguna da musulmanek eguzkia irteten denetik ezkuta-tzen den arte barau egiten dutelako. Hilabeteko baraua egitea, isla-maren laugarren zutabea da.

Ramadan aldian zenbait salbuespen badago, adibidez, haurdundauden emakumeek, gaixoek eta bidaiariek baraualdia eten deza-kete. Hilerokoarekin dauden emakumeek ere baraualdia eten deza-kete, odola galtzearen ondorioz ahul izaten baitira. Ondoren or-dea, egun horietako baraualdia berreskuratu egin behar izaten duteeta beranduago egin.

Bestalde, ramadaneko barauarekin batera, musulmanek ezin du-te ez erre ez eta alkoholik edan ere. “Ramadana hasi baino 40egun lehenagotik ezin da alkoholik edan eta ramadanak irautenduen bitartean ere debekatuta dago alkohola edatea”.

Baraualdia urtean zehar beste garai batzuetan egitea ere gomen-datzen dutela dio Fatimak, “sendagileek diote baraualdia egiteaona dela osasunarentzat, bestela, egun guztia jaten pasatzen dugueta gorputza garbitzeko eta deskantsatzeko ona dela diote”. Mu-sulmanek ahal duten neurrian behintzat, ramadanean daudeneanderrigor egin behar izaten dute baraualdia.

Fatimak azaldu digunez, berak ez daki ziur musulman den-de-nek ramadana egiten al duten, baina berak dioenez oso garrantzi-tsua da musulmanentzat ramadana.

Musulmanek, ramadanean daudenean, ezin dute itsasoan baina-tu, eta datorren urtean abuztuan izango da ramadanaren hilabetea,beraz, ezingo dute itsasoan bainatu. Datorren urtean ramadanarenhilabetean Marokora joatea nahi duela esan digu, bere senide etalagunekin batera ramadana egin ahal izateko.

Bere ustez, ramadanean jendea oso zoriontsu izaten da “badirazenbait pertsona, kirolariak eta direnak edo lan asko egiten dutenpertsonak eta ramadanean daudenean baraualdia ari dira egiten,

beraz ez dute ezer jaten eta edaten. Hala ere, kirolaegiten dute edo lanera joaten dira, eta nondik pen-tsatzen duzu ateratzen dutela horiek indarra?”.

Bere seme-alaba k ramadana egitera ez ditueladerrigortuko esan digu, “egun bat iritsiko da galde-tu egingo didatena ea zer egiten dudan, eta mo-mentu hori iristen denean, dena azalduko diet etaondoren beraiek erabakiko dute zer egin nahi du-ten. Baina derrigortu ez, inoiz ez!”. Bestalde, rama-dana egiten hasteko adinik ez dagoela ere azaldudu, “nik lehenengo aldiz 11 urterekin egin nuen,nik neuk nahi nuelako eta hala erabaki nuelako”.Beste batzuk sei urterekin ere hasten direla dio.

KORANA, LIBURU SAKRATUA

Musulmanen liburu sakratua da Korana. San Ga-briel goiaingeruak Mahomari errebelatutako Ala-ren hitza azaltzen du. 114 kapitulutan banatuta etaarabieraz idatzita dago. Erlijio-liburua ez ezik, mu-sulmanen zuzenbide-iturria ere bada eta kulturaarabiarraren abiapuntu izan da. Mahoma hil bitar-tean ahoz aho zabaltzen zen, ez zegoen testu ida-tzirik. VII. Mendean finkatu zuten idatzizko ber-tsioa.

Fatimaren iritziz, liburu honen pasartetxo batsoilik irakurrita “engantxatu egiten zara”. Musulmangehienek irakurtzen omen dute Korana, “ inork ezzaitu behartzen irakurtzera. Koranean hitz osomaitagarriak daude eta berehala kateatu egiten za-ra”.

Islamaren bosgarren zutabea Mecara bidaiatzeada osasunak eta ekonomiak laguntzen duten bitar-tean. Meca, Arabia Saudin dago eta bertan jaio zenMahoma. Horregatik musulmanek beraien bizitzanzehar behin bada ere Mecara bidaiatu behar izatendute. Fatimak ere Mecara bidaiatzea nahiko lukeegunen baten, baina bidaia oso garestia dela dio. “Bada jendea bizitzan zehar askotan izan dena Me-can, baina oso garrantzitsua bertara joateko beharduzun dirua, diru garbia izatea, ez du izan beharlapurtutakoa, lana eginez lortutako dirua izan be-har du”.

Bere esanetan, hemen bada jendea ez duenaulertzen zergatik egiten duten ramadana, “baina ni-ri ez zait inporta, nik ez diot jendeari galdetzen iazergatik joaten diren elizara. Herrialde bakoitzakbere ohiturak eta erlijioak ditu eta errespetatu eginbehar dira”.

Hizkuntza berberez hitz egiten du, baina bereseme-alabei arabiera erakustea ere asko gustatukolitzaiokeela dio, “nik ez dakit arabieraz hitz egiten,baina badakit hemen ikastea posible dela, nik ikasi-ko dut eta nire haurrei arabiera erakutsiko diet.Orain, berberez hitz egiten dut beraiekin, eta baitaeuskaraz ere”.

NAIARA EXPOSITO ALBERDI·

RRamadanaberen herritik urrunegiten dutenmusulmanak

9

baliatuz, piraguan ibiltzeko aukeraizaten da Aragoi aldera joanda. Etaherritarrez gain kanpoko jendea bil-tzen duen urteroko topagunea Ibilal-di Neurtua da. Aurtengoa hamarga-rrena izan da. Egutegian urtero tokiaizaten duen bestea mendi astea da.Urtetan kanpoko jendea etorri danorberak egindako bidaiak kontatze-ra, Agiro Mendi Taldearen intentzioada ordea, zestoarrek beraiek eginda-ko bidaiak herrian kontatzea. Herriko umeek ere badute mendirakoegutegia, hobeto esanda haurrek etagurasoek, denak baitaude gonbidatu-ta. Zestoa inguruan egiten dituztenibilbide horien antolaketaz menditaldea eta guraso elkartea arduratzendira. 2007an esate baterako, bost ir-

AGIROMENDI TALDEKO KIDEEKIN ARITU GARA BERRIKETAN

ETA TIRRIKI-TARRAKA, MENDIAREN AITZAKIAN, EKIN-TZA MORDOA NOLA EGITEN DITUZTEN AZALDU DIGU-TE. TALDE DINAMIKO HORRI ERREPASOTXOA EMATE-RA GATOZ; ZER EGITEN DUTEN AZALTZEKO ETA BATIK

BAT HERRITARRAK TALDERA URRERATZERA ANIMA-TZEKO.

Gipuzkoako Mendi Federazioan herritar mordoxkadago izena emanda, 70 federatu, hain justu. 70 ho-rietatik hamarren bat lagun ibiltzen dira Agiro Men-di Taldean sokatik tiraka, hau da, norberarentzat etabesteentzat lanean. Bi egutegi prestatzen ditu talde-ak, bata helduentzakoa eta bestea haurrentzakoa.Helduentzako egutegia urtarriletik abendura presta-tzen dute eta txirrindularien egutegiarekin batera,egutegi-txartelak banatzen dituzte herritarren arte-an. Urtero berritzen dituzte ibilaldiak, baina badiragutxi gorabehera urtero errespetatzen dituzten dataeta irteera batzuk. Esate baterako, azkeneko urtee-tan, kale egin gabe urtarrilean Zestoa-Elgoibar irtee-ra egin da korrikalarientzat Elgoibarren egiten denNazioarteko Krosa aitzakiatzat hartuta. Elurretaraegiten den asteburu pasak ere arrakasta handia dau-ka eta iñauterien inguru horretan iraupen eskia, eskialpinoa, snow boarda egitera eta mendira hamarna-ka lagun joaten da. Uztailean berriz, udako goxoa

A g i r o M e n d iT a l d e a l a n e a n a r i

d a

ARBIL KOBAN RAMON MARTIJAgurean

teera egin dituzte eta Ondarbaso, San Pelaio, Altzo-larats, Etumeta, Arauntza eta Deba ingurua ezagutudituzte. Makina bat heldu izango da herrian bazterhoriek inoiz ikusi ez dituena.

FEDERATU ETA IKASI MENDIAZ GOZATZEN

Esan beharrik ez dago mendian ibiltzeko eta ederkigozatzeko ez dagoela zertan federatuta egon behar.Baina elurretan, harkaitzetan, ur jauzietan... tirtiria-rena egiteko gogoa izanez gero hobe ikasita joatea.Federatuta egoteak abantaila hori badu, mila eta batikastaro eskaintzen ditu Gipuzkoako Federazioak,hala nola, eskalada harkaitzean, eskalada harkaitzhandian, horma handitako eskalada, hasiberrientza-ko eskalada, harkaitz eta izotzeko eskalada, arroiljaitsiera, eski trabesia eta GPS ikastaroa. Zenbat eta

gehiago ikasi orduan eta zaletasun handiagoa. Hala, he-rriko kiroldegiko rokodromoan ezin kabituz dabiltza,aleren batzuk oso onak ere atera dira eta eskaladakotxapelketetan lehiatzen dute. Lur azalean konforme ezeta batzuk lur azpira sartzen ere hasiak dira, espeleolo-gian, alegia. Ez dira asko leize zuloak bisitatzen dabil-tzan herritarrak, baina mendi taldeak nahiko luke herri-tar gehiago animatuko balitz lur azpiko sekretuak eza-gutzera.

M e n d il a n e a n a r i

1

1

···

NATUR TALDEA SORTU NAHIAN

Mendiak berarekin dakar natura maitatzea, oinez ibil-tzen gozatzea, zapaltzen duzun lurraren historia jakinnahi izatea, zuhaitzez galdezka hastea, lore politei begi-ra gelditzea, eta nola ez, egunen batean garbi eta ederizan ziren bazterrak zikin ikusita penatzea. Natur taldeasortzen ez dabil zuzen-zuzenean Agiro Mendi Taldea,baina bertako pare bat kide (Mikel Irure eta RamonMartija) bete-betean ari da lanean, Bixente Dávilarekinbatera. Beste hainbat kide ere gerturatu da taldera etaasmoa da Zestoako Udalarekin batera, herrian hainbatproiektu abian jartzea. Zertarako proiektuok? Gure ingu-ruak zaintzeko, hobeto ezagutzeko, haur zein heldukonturatzeko nolako aberastasuna daukagun eta nolauste baino gehiagotan izorratzen dugun. Adibide ba-tzuekin errazago ulertuko ditugu talde horren helbu-ruak. Herriko mendi inguruetan zulo asko dago zabo-rrez, zikinez beteta, urtetan herritarrok zabortegi mo-duan erabili ditugulako. Ekintzetako bat horixe litzateke,“puntu beltzak” identifikatu, Udalari azaldu zein denegin beharreko lana eta aurrekontua, eta behin Udalakegitekoa ontzat hartuta “puntu beltz” horiek garbitzea.Garbiketaren ardura natur taldeak izango luke. Dagoe-neko lan horietako batekin ari dira, hain justu, Haitzbel-tzeko koban zeuden pintura markak garbitzen. Hurren-go, Aizarna aldean, San Pelaio inguruan dagoen zabo-rrez betetako zulo bat garbitu nahi dute. Bazterrakgarbitu eta egindako lana erakutsi egingo dute, urtea bu-katu baino lehen behintzat erakusketa horietako bat egi-teko asmoa badute, kontua ez baita beti besteek zikin-dutakoa garbitzen ibiltzea, baizik eta berriz halakorikgerta ez dadin jendea ohartaraztea.Zabortegi garbiketa aipatu dugu, baina badira bestelakolanak: mendi bide zaharrak errekuperatzea, ditugun bi-deak etengabe garbitu eta markatzea, herritik atera gabeegin daitezkeen ibilbideen mapa egokiak argitaratzea,zuhaitz landaketak egitea... eta oinez batera eta besteragoazela bidean aurkitutako baserri, jauregi, gurutze etaermiten historia ezagutzeko baliabideak eskura jartzea. Mendizaleak, historialariak, biologoak, ekologistak... “ti-tulu” guztietako herritarrak daude gonbidatuta taldera,eta batik bat, natura maite duen eta zaindu nahi duenherritarra.

ONINTZA IRURETA

···

HELDUAK ZEIN UMEAK, DENAK JOATEN DIRA GUSTURA MENDIRA

AIZARNAKO SAN PELAION ZIKIN PILOA ATERATZEN

URRIAREN 12TIK 14RAKOASTEBURUAN AGIRO MENDITALDEKO LAGUNEKUREPELETIK (NAFARROABEHEREA) ZESTOARAZEHARKALDIA EGIN ZUTEN.HELBURUA EDO AITZAKIAXALBADOR ETA UZTAPIDEBERTSOLARIEN HERRIAKLOTZEA. UREPELEN,XALBADOR ZENARENJAIOTETXETIK ABIATU ZIRENETA ZESTOAN UZTAPIDETABERNAN AMAITU ZUTEN.MENDI TALDEKOENESANETAN, ENDOIAN, BEREJAIOTETXEAN AMAITZEAIZANGO ZEN EGOKIENA,BAINA DAGOENEKOBASERRIA BOTATADAGOENEZ, UZTAPIDETABERNAN AMAITZEAERABAKI ZUTEN.Zeharkaldia 13 lagunek egin zuten, baina antolaketa la-netan Pello eta Putxi herritarrak izan zituzten lagun. Be-raiek izan ziren furgonetan janaria eta lotarako kanpinaketa abar eraman zituztenak. Lehen egunean Urepeletik Belaterainoko ibilbidea eginzuten eta Adi mendiaren magalean hiru bat orduz galdu-ta ibili baziren ere indartsu iritsi ziren Belatera. Bertankanpinak prestatu eta bapo afaldu zuten. Iluntzean ber-tso alrebes xamarrak ere izan ziren tartean eta ingurukoehiztarien bisita ere izan zuten. Hitz aspertu ugari egin-da gustora lotaratu ziren.Bigarren egunean Belatetik Pagozelaira joan ziren. Egu-raldi bikaina lagun, onddoak biltzeko parada ere izanzuten. Pagozelaira iritsita Hostaleko dutxa eta ohea gus-tora hartu zituzten mendizaleek. Nekea pilatzen zihoan.Oraingoan bertsorik ez.Zeharkaldia amaitzeko azken etapa eta gogorrenari hel-du zioten. Pagozelaitik Tolosara aurrena eta handik Er-niora. Zelatunen bazkaldu ondoren eta tripa ederki bete-ta etxerako bideari heldu zioten. Batzuk hanka azpiakerreta, besteak txorkatileko minez...baina esaerak dioenbezala gustuko lekuan aldaparik ez!!!

1

3

EGURALDI EDERRA ETA ATSEDENALDI POLITTA, LAGUN BEREZIZ INGURATUTA.

LEHEN ETAPAREN AMAIERAN AFARI GOXOA BELATEN, PELLO ETA PUTXIK PRESTATUTA.ASPALDIAN JANDAKO MAKARROIRIK ONENAK!!

IXIL-IXILIK ULTZAMAKO BASOETAN BARRENA...NATURAK HITZ EGIN DEZALA!!

GOIZEKO 6ETAN ABIATU ZIREN ZESTOATIK ETA UREPELETIK 8AK ALDERA ATERA ZIREN. IRTEERAKO PRESTAKETAKUREPELEKO PLAZAN.

beste batzuek nahiz eta aukera hori ezizan ganaduzale izan nahi dute.

GAZTEA ETA BASERRITARRA; ETOR-KIZUNIK BAI?

Galdera zaila erantzuteko. Merka-tuaren arabera dago eta merkatuak zeregingo duen jakitea zaila da. Pentsua-ren prezioa gora doa eta esnearena erebai, bi horiek non geldituko diren ezdago jakiterik oraindik... eta horrenarabera dago dena. Nik badaukat espe-rantza bizimodua ateratzeko. Baserrita-rra ez da aberastuko hola eta hola, bai-na bizimodua ateratzea posible delauste dut.

ZERGATIK GANADUZALE ETA ZERGA-TIK EKOIZPEN MOTA HAU, ESNETARAKO

BEHIENA, ALEGIA.Baratzea behin ere ez zait gustatu.

Animalia denak gustatzen zaizkit, bai-na hobeto akoplatzen naiz behira. Bes-te ganadu motekin ere probatu dut.Ardiarekin ere probatu nuen, baina ni-re esperientziagatik esango nuke ar-tzaina izateko txiki-txikitatik ikasi be-har dela. Esate baterako, ArantzazunArtzain Eskolan ikasi arren, gero ar-tzain horiek lanean bakarrik hasten di-renean kontua zaildu egiten da. Fraiso-ron ere gauza bera gertatzen da, 15-20lagunen artean ukuilua eramaten dute,baina gero beraiek bakarrik jartzen di-renerako prestatuak daudenik ez zaitiruditzen.

ZENBAT ABELBURU DAUZKAZU? Denera 105, esnea ematen dutenak

56 eta gainerakoak antzuak eta bigak.Bigak gaztetxoak dira, esnerik ez duteematen, susa jarri eta intseminatu egi-ten dira kumea izateko, urruxa izangoda emea bada eta ixkua arra bada.Behin kumea izanda, behia esnea ema-

Gorka Irureta Aramendi, 31 urtekoAizarnako Ibarreko semea, baserri giroan hazi

eta hezia. Duelagutxi kaleko lanakutzi eta baserriangelditzea erabakizuen bertatikbizimoduaateratzeko. Horidela medio egindiogu elkarrizketa.Bere bizikeraz etalanbidearenegunerokotasunazeta etorkizunaz hitzegin dugu. Galderakhausnartu ondorenmantso erantzundizkigu.

GANADUZALE EDO BASERRITAR, NOLA IKUSTEN DUZU

ZURE BURUA? Baserritarra. Dena dela, esan behar dut azkeneko bi

urteetan ganaduzale gehiago naizela baserritar baino.Zergatik? Esnetarako behiak sartu ditudalako eta lehenharagitarako behiak genituen. Esnetarako behiekin es-karmentu gutxi daukat, gauza asko ikasi beharra etorrizait. Ganaduaren gainean ibili beharra daukat.

ZERGATIK OFIZIO HORI?Baserrian jaio eta txiki-txikitatik gustatu izan zaizkit

batez ere animaliak. Akordatzen naiz nola baserrian ezzegoen ganadurik eta sei urte nituela nola ekarri zirenDanimarkatik aurreneko bi biga. Gogoan daukat haiekukuiluan sartu ziren momentua eta gero nola ematen ge-nien jana eta azpiak egin. Handik hasi zen historia. Txi-kitatik gustatu izan zaidan zerbaitegatik borroka egin etanola edo hala lortu egin dut baserritar izatea. Batzuekbaserrian jaio eta ez dute aukera hori aprobetxatzen, eta

J"Txikitatik

gustatu, borrokaegin eta lortu egin

dut baserritarizatea”

ardunian

GorkaIrureta Aramendi

5

fekzioa), akainek sortutako arazoak, tripei buelta emateak(kuajarra), azetonak (txizako azidotasuna igotzen da), me-tritisak (kumea izan ondoren umetokian sortzen zaien in-fekzioa) eta beste.

NOLA EGITEN DA ABEREEN OSASUN KONTROLA?Urtean behin kanpaina egitera etortzen dira. Derrigo-

rrezkoa da. Diputazioko albaitariak behiei odolaren anali-sia eta behien osasun kontrola egitera etortzen dira. Gero,hilean behin esne kontrola egiten da, behi bakoitzari es-nea hartu eta Lekunberrira bidaltzen dugu. Eta esnezale-ak, etortzen den bakoitzean, esnea hartu eta analizatuegiten du. Kontuan izan esnearen kalitatearen arabera ereordaintzen dutela esnea.

LAN HORI DENA AURRERA ERAMATEKO BA AL DUZU LA-GUNTZARIK?

Bai eta handia. Etxekoak asko laguntzen didate, batezere amak, aitak eta osabak eta horietaz gain kanpoko mu-til bat dut lanak egiteko.

GAURKO BIZIMODUA, ORDUTEGIAK, AISIALDIA, OPO-RRAK... LAN HORREKIN UZTARTZERIK BA AL DAUDE?

Ez du zerikusirik, bizidunekin ari zara lanean eta betigainean egon beharra daukazu. Lanak antolatuz gero ba-daukazu oporrak egitea, astebukaera batzuk jai egitea.Hala ere, behin ere ez duzu tailerrean egiten den moduanzortzi ordu egin eta aio esaterik edukiko. Lotura eskatzen

ten hasten da. Ixkuak gizendu gabeukuilutik kendu egiten dira. Ukuiluanleku gutxi daukadanez ez ditut txaha-lak hazten haragitarako.

NOLAKOA DA ZURE LANEGUNA?Goizean 7:30ean behiak biltzen has-

ten naiz, 9:30-10:00etan gosaltzeraitzultzen naiz. Ondoren enkarguakegin behar izaten ditut, deiak, gestiokontuak... Berriz, ukuilura bueltatzennaiz eta 11:00etan “ganadujatekoa”prestatu eta behiei jaten ematen diet.Arratsaldean, bigei ematen diet jaten,azpiak egin, osasun tratamendu ba-tzuk egin edo txapuzaren bat, bazte-rren bat garbitu. 19:00etan behiak bil-du berriro eta 21:00-21:30ak aldeanafaltzen dut. Urtean zehar ere lanak al-datu daitezke. Orain esate baterako,artoa etorri zaigu eta hori pilatzennahiko lan badugu. Udaran berriz, be-larretan egin behar izaten da, eta abar.Aberiak ere izaten dira, esnea biltzekomakina izorratu dela, traktorea ez da-bilela... egia esan traktorearekin ordugehiegi egiten dut desgraziz.

PURINEKIN (ABEREEN TXIZAREKIN)ARAZOAK DITUZUELA ENTZUN IZAN

DUGU. ZER MODUZ MOLDATZEN ZARA

ZU?Neguan ez da arazorik izaten, base-

rritar askok eskatzen dutelako beraienlurretarako. Udaran pilatu egiten da.Baina alde horretatik ez dut arazorik.Depositoa betetzen betetzen joaten daeta husteko garaia heldutakoan kanpo-ko langileak etortzen dira txiza nire lu-rretan zabaltzera. Nik ez dut zabaltzelana egiten, baina neure purina erabil-tzen dute.

ABEREAREN OSASUNARI DAGOKIO-NEZ ZEIN DIRA ARAZO NAGUSIAK?

Nik bi urte baino ez daramatzat etaez dut eskarmenturik. Baina ohikoakdira esnetarako behietan beti etortzendiren problemak: mamitisak, (titiko in- ···

1

du honek eta lotura handia gainera. Uste dut estresa ba-serrira ere ailegatu dela.

INGURUMENAREN EDO PAISAIAREN GESTIOAN BASERRI

MUNDUKO HAINBATEK DUZUEN ARDURA ALDARRIKATZEN

DUZUE. ZEIN DA ZURE IRITZIA?Baserriak lurrari lotua egon behar du. Abeltzantza

gaur egun industriaren menpe dago, zekaleen prezioakgora egin duela eta pentsuen prezioak igota, guri erekostuak igo egiten zaizkigu. Purinen arazoa ere hor da-go: purinak non bota izan behar da. Lanak egitera nolaailegatzen zaren ere bada kontua: batzuek ukuiluko la-nak egin eta baserri ingurua txukun mantentzen dute.Ni oraindik ez naiz iristen bazterrak garbitzera eta sasigarbitzeko makina pasatzera.

UDABERRIAN PUTREEKIN ISTRIPUA IZAN ZENUEN. NO-LA GERTATU ZEN?

Goizean jaiki eta nire lanak egiten hasi nintzen, osa-bak esan zidan putreak zebiltzala. Joan nintzen ikusteraeta 150 putre eta bi behi akabatuta. Hori ikusi nueneanmundua goitik behera erori zitzaidan. Bi behi ekarri be-rriak, asko ordaindutakoak eta galera handia izan zen.Nire iritzian, putrea babestutako animalia izan arren,behin ere egin ez dituen gauzak egiten hasi da. Batetik,behar litzatekeena baino gehiago dago. Bestetik, toki as-kotan akabatutako ganadua kamioietan jasotzen da etaondorioz, mendian ez da geratzen putreek jan dezake-ten akabatutako ganadurik. Orain gutxi arte, zenbait le-kutan, jantokiak zituzten prestatuta putreentzat, bainaleku horietan jana emateari utzi diote. Bestalde, putreakaskatu dituztela ere jakin izan dut. Orain putre gehiegidago eta alde batera eta bestera ibili dira goseak. Kopu-rua kontrolatu eta leku jakinetan jana eman; konponbi-deak erraza ematen du.

ORDAINIK IZAN AL DUZU DIRUTAN?Diputazioan aurkeztu dut erreklamazioa. Oraindik ez

dut jaso ezer eta ez dakit zenbat eman-go didaten. Ikusiko dugu.

GRANJA BERRIA EGIN ETA GANADUA

EKARTZEKO DIRU-LAGUNTZARIK JASO AL

DUZU? ETA NOLAKO BALDINTZAK JARRI

DIZKIZUTE?Diru-laguntzak bai, baina egin eta

gero, bai Diputazioak eta baita EuskoJaurlaritzak ere. Baldintzak? Ondasuneiburuzko informazioa eskatu didate,abelburu kopurua, ikastaroak eginarazidizkidate... Historia oso luzea da. Bestebi ordu beharko nituzke kontu denakazaltzeko.

NOLA SALTZEN DUZUE ESNEA?Bi egunetik behin etortzen da Iparla-

teko esnezalea esnea eramatera. Bestemarka edo etxe batzuk ere esne eskeetorri zaizkigu, Puleva eta horrelakoak.Kontua da Europan esne ekoizpena jai-tsi egin dela baserritar askok esnetarakobehiak kendu dituztelako eta orain gel-ditzen garenoi pixka bat gehiago or-daintzea lortu dugu. Urte askoan geldi-rik egon ondoren, behingoz, esnearenprezioak gora egin du.

ETORKIZUNERAKO ZEIN DIRA ZURE

ASMOAK?Asmoak asko. Batetik ukuilu zaharra

txukundu eta erabiltzeko moduan jarrieta bestetik, bigentzat itxitura eginukuilu inguruan, udaran horiek ere kan-pora atera ahal izateko. Artoa bertanereitea ere ondo legoke, asko ordain-tzen baitugu orain eta buru eta guztisaltzen duten arto txikitua oso garestidago. Hala ere, artoa geuk egiteko ma-kinetan asko inbertitu behar da. Lanaasko dago, baina lasai hartzea ere ko-meni.

···

L iern i Arr ie ta

7

L a s a o t i k A i z a r n a e t a E r r e z i l a l d e r a koerrepidean luizia izan zen, Altuna y Uria enpresak

duen eskoilera edo hondakindegiaren azpiko aldean. Egun osoan euria gelditu gabe egiteak la-gundu zuen hein handi batean luizia sortzen. Hala ere, inguruko bizilagun batek azaldu zuenez,hondakindegiak «horma zuzenegia du; %60ko desnibela komeni den tokian %75ko edo 80kodesnibela du». Gainera, azken aldian, «lur bigun asko ekarri dute eta harriarekin nahastea ko-meni izaten da hobeto finkatzeko».

P r e s o b a t e g u n k a r i b a t m u smus txapelketa izan da Uztapide eta Ar-tzei tabernetan. Bikote askok hartu zu-ten parte eta txapeldunek txapela eta120 euroko saria jaso zuten.

1

G u d a r i e g u n e a n , X a b i n E t x a i d e h e r r i t a r r a r iomenaldia egin zioten urteroko legez. Goizean goiz Ertxiñera jo-an ziren hainbat herritar eta bertan hamaiketakoa egin osteanomenaldi xume bat egin zioten monolitoan. Bertan, bertsolariak,

dantzariak, txala-partariak eta loreeskaintza izan zi-ren.

danbolinzuloE g u n o t a n A r r o a g o i k o e l i z a r e n etxaurrea txukuntzeko lanetan ari diraeta, horregatik, kanpandorrea aldamiobatez inguratuta dago. Lehenengo ata-ria garbituko dute, eta ondoren, denaondo hartutakoan, margotu egingodute.

urRRIIAA

29 AASSTTEELLEEHHEENNAA

Iraetarren I. PalaTxapelketa hasiko da. Zazpibikotek eman dute izena.Auzoko frontoia berritu du-tela aprobetxatuz, auzota-rrak elkartzeko aitzakian an-tolatu da.

31 AASSTTEEAAZZKKEENNAA

Gurutze Jubilatu etaPentsiodunen elkartekoakIratxera joango dira. Irteera08:00etan izango da Guru-tzetik eta hamaiketakoaizango dute Iratxen, eta on-doren bazkaria. Irteeran par-te hartu nahi dutenek jubila-tuen tabernan eman beharkodute izena. Irteeraren pre-zioa 30 eurokoa da bazkide-entzat, eta ez direnentzat 32 eurokoa.

azAARROOAA

01 OOSSTTEEGGUUNNAA

Iraetako futbol-zelaiaren inaugurazioa: 11:00etaninaugurazioa eta ohorezko sakea. 11:15etan hiruko futbolpartida: Real Sociedad, Eibar eta Zestoa. Herri bazkaria Ira-etako frontoian (txahal errea eta sagardoa, 5 euro). Ondo-ren, Kupelarekin dantzaldia izango da. Arratsaldean, idi-dema.

09 OOSSTTIIRRAALLAA

Danbolin Zulo kultur elkartearen VII. urteurrenaospatzeko, Zestoako euskalgintza eta Euskara Elkarteen To-pagunearekin elkarlanean, literatura emanaldia Leire Bilba-oren eskutik: Ezkatak. Parte hartzaileak: Domentx Uzin (gi-tarra portugesa, biolina eta ahotsa), Jon Basauri (gitarra es-painola eta ahotsa) eta Leire Bilbao (testuak etaerrezitatzailea). Kultur Etxean, gaueko 21:30ean. Sarrera do-an.•Zipristin Aisialdi Taldekoak irteera egingo dute gazte-txoekin udazkenaz gozatzeko. Hostoak eta harriak bildukodituzte.

11 IIGGAANNDDEEAA

Lasaon San Martinjaiak.•Behobia-Donostialasterketarako autobusaantolatu du atletismo tal-deak. Aurten alebin eta in-fantilentzako ere Donostia-ko Boulevardean lasterke-tak izango dira.

16 OOSSTTIIRRAALLAA

Euskararen astearenbaitan, Bai Euskarari ziurta-giri banaketa izango daKultur Etxean 20:30ean,ondoren mokadutxoa.•21:30ean, Lakrikun an-tzerki taldearen eskutikGreban gaude antzezlana.•Iraetako Auzo Elkarteakantolatuta, bertso afariaGure Ordeka elkartean Xa-bier Paia eta Peñagarikano-rekin gaueko 21:00etan.Txartelak lortzeko telefonohonetara deitu: 645 009810(Juan Karlos). Salneurria:25 euro.

17 LLAARRUUNNBBAATTAA

Euskararen astearenbaitan, 17:00etan ZirikanZirkus taldearen eskutikhaurrentzako ikuskizuna.Eguraldi ona egiten baduLaranjadi plazan eta beste-la Kultur Etxean.

••Dantza solteko eta aurreskuko ikastaroa Itxa-ropena dantza taldeak antolatuta. Azaroan

eta abenduan antolatu nahiko lukete. Herrian zenbatjende dagoen interesatuta jakin nahi dute. Horretara-ko bilera bat antolatu dute hilaren 29an. Bilera, dan-tza taldeak Idiazpin duen lokalean izango da,21:00etan hasita. Bestalde, ikastaroa doan izango de-la adierazi dute.

••Iraetako Santa Ines pilota txapelketa. Laster ire-kiko da izena emateko epea: neskek palan eta

mutilek eskupilotan. Hasi bikote bila.

••Hitano ikastaroa. Danbolin zulo kultur elkarteaeta Euskara sailak elkarlanean hitanoz ondo

idazten ikasteko ikastaroa antolatu du. Oraindikegun eta orduak zehaztu gabe daude. Informaziogehiago 943 147 123 (Jone) edo 943147010 (Nora).

••Linux ikastaroa. Udaleko Gazteri eta Euskara sai-lak Linux informatika ikastaroa antolatu dute.

informazio gehiagorako deitu 943147012 telefonora.

••Yoga ikastaroa. Aldatu egin dira Yogako klaseegunak, hemendik aurrera, astelehen eta asteaz-

kenetan izango dira Kultur Etxean. Informazio gehia-go nahi duenak deitu 943 47 875 telefonora (gauez).

a g e n -d a

17 LARUNBATA17:00etan Zirikan Zirkus taldearen eskutik haurrentzako ikuskizuna

91

••ARROABEAN HAURTZAINDEGIA EGINGO DUTE. Azkeneko udalbatzarrean erabakitakoaren arabe-

ra, Arroabean haur hezkuntzako eskola zerbitzua eskain-tzeko lokala erostea onartu zuen Zestoako Udalak.Haur eskola zerbitzua eskaintzearena aurreko agintalditikdatorren gaia da, lehentasuneko gaia. Irailean zerbitzu horieskaintzen hastea aurreikusten bazen ere, lanak atzeratuegin dira eta ezinezkoa izan da zerbitzua martxan jartzea.

Atzerapen horren ondorioz, gurasoen eta auzotarren kexaugari izan ditu Udalak, hainbat gurasok ikasturte berrirabegira beraien planak eginda baitzituzten. Hori ikusirik, la-nak ahalik eta azkarren amaitu eta otsailean zerbitzua es-kaintzen hastea espero du Udalak. Bestalde, haur eskola ezda auzoko Kultur Etxean kokatuko, hasiera batean esanzen bezala; etxebizitza berri batzuen azpiko lokaletan ego-kituko dute.

u d a l e k o b e r r i a k

••ERREPLIKAKO LANAK. Kanpoko aldetik as-paldian mugimendu handirik somatzen ez

bada ere, barruko aldean dirudienez lanak nahikomartxa onean doaz. Renaud Sanson artista fran-tziarrak egindako paneletako bat Tabacaleran egonzen ikusgai aurtengo apirilean baina dagoeneanerreplikan jartzen hasita daude. Hori dela eta,Udalak zaindari bat jartzeko beharra ikusi zuen.Itxura guztien arabera, urte hasierarako, panelguztiak kokatuta egongo dira eta Alfarte enpresakerreplika girotzen hasiko da: ura, argiak…

••UEMAKO ORDEZKARIAK ALDATZEA

ONARTU DUTE. Azken udalbatzarreanerabakitakoaren arabera, EAE Udal taldearen or-dezkaritzan Arrox Etxabe izendatu dute Udal Eus-kaldunen Mankomunitatean parte hartzeko. Etxa-be, Alazne Olaizolaren ordez ariko da. Ondorioz,Zestoako Udaleko ordezkariak honako hauekizango dira: EAEko zinegotzi Arrox Etxabe, EAJkozinegotzi Joxe Aranberri eta EAko Juana Mari As-tigarraga.