Orain denOi dagOkigu herria, araztegia eta ingurua zaintzea

Oharrak BedarOna zaintzekOKomuna eta hustubideak ez dira

hondakin ontziak. Ezin dituzte beraietara

isuritako zapi hezeak, medikamentuak,

olioak eta janari hondakinak xurgatu.

Egunero, ehunka kilogramo hondakinek

buxadura (atasko) izugarriak sortzen

dituzte saneamendu sarean eta itsasoe-

tako kutsadura dakarte, ezin baita guzti

hori araztu.

zaPi hezeak ….. PaPerOntzira! LAS TOALLITAS… ¡A LA PAPELERA!Euskadin urtero 2400 tona zapi heze

(toallitak) baino gehiago isurtzen dira

komunetik eta zifra hori esponentzialki

handituz doa. Zapi hauek ez dira behar

bezain azkar disolbatzen eta ez dira

araztegira iritsi orduko desintegratzen.

Emaitza, buxadura larriak eta arazoak

saneamendu sarean. Zapi hezeak,

kondoiak eta tanpoiak…dagokion

edukiontzira!

OLiOak… Bere edukiOntzira! LOS ACEITES… ¡A SU CONTENEDOR! Ba al dakizu erabilitako litro bat oliok

40.000 litro ur kutsa ditzakeela, urtean

etxean pertsonako kontsumitzen denaren

parekoa? Euskal Autonomi Erkidegoan,

erabilitako olioen %88a harraskatik edo

komunetik botatzen dira. Olioek“Koipezko

bolak” egiten dituzte etxeetako deter-

gente eta xaboiekin elkartzen denean,

eta hauek kolektoreak trabatu ditzakete.

Erabilitako olioa… dagokion edukiontzira!

MedikaMentuak Sigre Puntura MEDICAMENTOS AL PUNTO SIGRE!Nora doaz baztertzen ditugun medi-

kamentuak? Ba, itsasora eta hurbileko

ibaietara, izan ere arazte-sistemek ez

dituzte medikamentuen osagai guztiak

deuseztatzen. Eraman itzazu medikamentu

ontziak eta soberakinak farmaziara, bertan

SIGRE puntua aurkituko baituzu. Irabazi

asmorik gabeko erakunde hau arduratuko

da behar ez dituzun medikamentuei

ingurumen-kudeaketa egokia emateaz.

gOrantz datOzen BeSte kutSatzaiLe Batzuk OTROS CONTAMINANTES EMERGENTESHauen artean sartzen dira etxeetatik

isurtzen diren ondoko kutsatzaileak:

detergenteak, xanpuak, hortzetako

pastak, pinturak, bernizak,

disolbatzaileak...eta hauek guztiek

ibaietan eta itsasoan bukatzen dute.

Horregatik, hobe da beti produktu

ekologikoak erabiltzea.

Lanen bigarren fasea amaituta

martxan da Bedaronako ur

zikinentzako arazketa gunea

(depuradora). Lehenengo fasean

herriko kanalizazioa eta, bide batez,

plaza eraberritu zen, eta bigarren fase

honetan araztegia eraiki eta martxan

jarri da.

Beharrizana zegoen herrian, eta

beharrizan horri ur zikinak modu

naturalean tratatzeko aukera eredu-

garriarekin erantzun zaio. Bedaronako

araztegia aitzindaria, inpaktu txikikoa

eta eraginkorra da:

aitzindaria: Autonomi Erkidegoan ez dago tamaina honetako araztegi ekologikorik, Bedaronakoa da tamaina horretako lehena.

inPaktu txikikOa: Ingurumenean eraginik ez du sortzen eta modu eraginkorrean garbitzen ditu ur zikinak.

eraginkOrra: mantenu txikia duelako eta energia kontsumorik ez duelako.

Bedaronako araztegi ekologikoaDepuraDora ecológica De BeDaronadanOn artean zaindu dezagun!¡VAMOS A CUIDARLA ENTRE TOD@S!EAko UdAlA

EAko UdAlA

20 eguneko tratamenduaren ostean, ur tratatua, bere ubide naturalera bueltatzen da.Tras 20 días de tratamiento, el agua, ya tratada es devuelta a su cauce natural.Cuando sale de estos dos humedales, el agua se vuelve a juntar en un tercer humedal de mayor tamaño y con mayor diversidad de plantas; aquí se produce la última descontaminación.En la parte final de este tercer humedal, donde el agua ya está tratada, se encuentran dos pequeñas charcas donde pueden habitar algas, anfibios, plantas flotantes, larvas de libélulas, etc.

Bi hezegune hauetatik ateratzen den ura, tamaina handiagoko eta azken deskontamina-zioa egingo duten landare dibertsitate handia-goko hirugarren hezegune batean biltzen da.Hezegunearen azken partean ura tratatuta dago eta hor bi putzu txiki ikus daitezke. Putzu horietan algak, anfibioak, ur gaineko landareak, burruntzien larbak etab. bizi daitezke.3. hezegunea I HUMEDAL 34

arBaStatzekO kanaLaCANAL DE DEbASTE Araztegira iristen den urari aurretratamendu bat egiten zaio, horretan koipeak eta bitsak kendu, eraman ditzakeen hareak hondarra kentzeko kanalean pilatu eta, azkenik, hesi eta bahe bidez solidoak kentzen zaizkio.El agua que llega a la planta pasa por un pre-tratamiento en el que separan las grasas y espumas, las arenas que puede llevar se depositan en un canal de desarenado y, por último, se eliminan los sólidos mediante un sistema de rejas y tamices. 2Putzu SePtikOa FOSA SéPTICA Ura, putzu septikotik igarotzen da eta hor disolbatutako solidoak dekantatzen dira. Hemen, bakterio anaerobioek solido horiek digeritu eta hartitzen dituzte, dagoen materia organikoaren erdia inguru deuseztuz.El agua pasa a una fosa séptica donde se decantan los sólidos disueltos. Aquí son digeridos y fermentados por las bacterias anaerobias, eliminando aproximadamente la mitad de la materia orgánica existente.

1

BaBeSerakO geruza hirukOitzaTRIPLE CAPA DE PROTECCIÓN Kutxatila baten bidez, ur guztia bi hezegune artifizialetan banatzen da. Hartxintxarrezko substratua erabilita, batean lezkak eta bestean ezpata-belarrak landatu dira, hezeguneetako ohiko bi landare autoktono.Substratu honek eta landareen sustraiek hainbat onddo, bakterio, mikrobio eta beste organismo txiki batzuei bizilekutzat balio die eta horiek guztiak materia organikoa eta kutsatzaile gehienak ezabatzen dituzte. Landareek deskontaminazioan laguntzen dute eta oxigenoa ematen diote sistemari, bere funtzionamendua hobetuz. Mediante una arqueta el agua se divide a partes iguales en dos

humedales artificiales. Utilizando un sustrato de gravilla, en uno de ellos se han plantado carrizos y, en otro, espadañas, dos plantas autóctonas típicas de humedal.Este sustrato y las raíces de las plantas sirven de hogar a hongos, bacterias, microbios y otros pequeños organismos que producen la eliminación de gran parte de la materia orgánica y contaminantes. Las plantas contribuyen a la descontaminación y aportan oxígeno al sistema mejorando su funcionamiento.1.-2. hezeguneak I HUMEDALES 1-23

Hezegune artifizialak arazketa-modu

naturalak edo ekologikoak dira. Izan

ere, hezegune naturaletan kutsagaiak

kentzeko burutzen diren prozesu fisiko,

kimiko eta biologiko berdinak gertatzen

dira baina kasu hauetan modu

kontrolatuan.

Bedaronako araztegirako gaina-

zalpeko hezegune mota aukeratu da

etxeetako hondakin-uren substantzia

kutsatzaileak arazteko. Ura gainaza-

laren behekaldetik doa eta horrek,

intsektuak agertzea ekiditu eta

usainen sorrera txikiagotzen ditu.

Los humedales artificiales son un

sistema natural de depuración, o sistema

ecológico, en los que se reproducen, de

manera controlada, los procesos físicos,

químicos y biológicos de eliminación de

contaminantes que ocurren normalmente

en los humedales naturales.

En Bedarona se ha optado por un

humedal de flujo sub-superficial para

depurar las sustancias contaminantes de

las aguas residuales de origen doméstico.

El agua circula por debajo de la superficie

lo que evita la aparición de insectos y

minimiza la producción de olores.

arazketa-SiSteMa MaiLakatutakO Lau trataMendu-faSez OSatuta dagO EL SISTEMA DE DEPURACIÓN CONSTA DE CUATRO FASES DE TRATAMIENTO ESCALONADASaraztegi OrOkOrra I PLANTA GENERAL

BedarOnakO kOLektOrekO azken kutxatiLaARQUETA FINAL DEL COLECTOR DE bEDARONA

uBide naturaLerakO irteeraSALIDA AL CAUCE NATURAL2

faSeaPutzu SePtikOaFOSA SEPTIKA4

faSea3. hezeguneaTERCER HUMEDAL

3faSea

1.-2. hezeguneakHUMEDALES 1-21

faSeaarBaStatzekO kanaLaCANAL DE DEbASTE