Bilbaoko hiruhileko koiuntura txostena 2013ko iii hiruhilekoa

III

2013

Bilboko Hiruhileko Koiuntura Txostena

2013ko III. hiruhilekoa - Hiruhileko koiuntura

1

Laburpena

Munduko hazkundearen aurreikuspenen beheranzko berrikuspena egin du berriro

Nazioarteko Diru Funtsak, krisi ekonomikoaren eta finantzarioaren larritasuna islatuz.

2013rako, zehazkiago, munduko ekonomiak % 2,9 igotzea aurreikusten da, uztailean

egindako hazkunde-berrikuspena baino 3 hamarren beherago. 2014an zehar dinamismo

handiagoa egotea aurreikusten da, urteko % 3,6ko batez besteko hazkundearekin; hala

ere, baliteke proiekzio hori hilabete batzuk barru hain optimista ez izatea, ekonomia

emergenteak eta garatzen ari direnak izaten ari diren moteltzea dela-eta (halako

ekonomiak dira, izan ere, hazkunde globalari gehien laguntzen diotenak).

Ekonomia aurreratuen aurreikuspenak, oro har hartuta, % 1,2ko hazkundea erakusten

du 2013rako, baina eurogunea tasa negatiboetan mantenduko da (-% 0,4). Espainiako

ekonomiaren okertzea bereziki esanguratsua izango da (-% 1,3); hala ere, hazkunde-

tasa hiru hamarren gorantz berrikusi da uztailarekin alderatuta.

Euskal ekonomiari dagokionez, berriki argitaratutako hazkunde-aurreikuspenen arabera

2013a % 1,1eko urte arteko jaitsierarekin itxiko da, hau da, uztailean egindako

aurreikuspena baino hamarren bat hobeto. Eskariaren ikuspegitik, berriz, osagai guztien

ekarpen negatiboa mantentzen da, kanpo-eskariaren kasuan izan ezik, haren ekarpen

positiboak (% 0,5 2013an) etxeetako kontsumoaren (-% 0,8), gastu publikoaren

(-% 1,9) eta enpresen inbertsioaren (-% 3,6) jaitsierari aurka egiten lagunduko baitute.

2014rako, ordea, aurreikuspen ekonomikoa positiboagoa da, urteko % 0,9ko batez

besteko hazkundea erakusten baitu.

Eskaintzaren agregatuak kontuan hartuz, jarduera-sektore guztietarako (lehen

sektorerako izan ezik) aurreikusitako bilakaerak negatiboa izaten jarraitzen du 2013an

zehar. Industria-jardueraren hazkunde-aurreikuspena mantentzen da (batez beste

-% 2,0 2013an), zerbitzuen sektoreak hamarren bat gora egiten du (-% 0,5), eta

eraikuntzaren sektoreak lau hamarren behera egiten du (%- 6,0).

Jarduera ekonomikorako aurreikusitako bilakaera honek lan-merkatuan izango duen

eragina nabarmen negatiboa izango da. Izan ere, kalkulatzen da enpleguaren uzkurdura

% 2,2koa izango dela, lanpostu-galera garbia 20.000 enplegu ingurukoa izango dela

2013an zehar, eta batez besteko langabezia-tasa % 14,4koa izango dela. Enpleguaren

hazkunde-aurreikuspenak negatiboak dira 2014 osorako, eta langabezia-tasa ez da

nabarmen suspertuko (% 14,2).

Arreta Bilboko koiuntura ekonomikoan jarrita, lan-merkatuaren magnitude nagusiek

agerian uzten dute bertan bizi den biztanleria inaktiboaren kopurua nabarmen igo dela

(hiruhileko arteko +% 6,8) biztanleria aktiboaren aldean (-% 5,5). Biztanleria

aktiboaren beherakadak biztanleria okupatuaren jaitsiera (-% 4,4, 130,7 milaka

pertsonara iritsi arte) eta biztanleria langabearen jaitsiera (-% 10,3, 26,9 milaka

pertsona) islatzen ditu; beraz, 2013ko azken hiruhilekoa % 17,06ko langabezia-

tasarekin amaituko da. Baliteke emaitza hau egungo krisiak eragindako

Biztanleria okupatua % 4,4

jaitsi da, eta 16 urte eta

hortik gorako bertako

biztanleriaren langabezia-

tasa % 17,06koa da

Euskal ekonomiak

atzeraldian jarraituko du,

eta urteko % 1,1eko

uzkurdura aurreikusten

da.

Eurogunearen atzeraldi-

aurreikuspenak mantentzen

dira, oro har hartuta (-% 0,4

2013an), eta eragin berezia

izango du Espainiako

ekonomian

(-% 1,3)


2

adoregabetasunak sortzea, eta, igurikimen-eskasia horregatik, pertsona askok lana

bilatzeari utzi izana.

Genero-analisiari dagokionez, berriz ere argi dago lan-merkatuaren magnitude nagusien

okertzeak askoz ere eragin handiagoa duela emakumeengan, haien kasuan

okupazioaren okertze nabarmena (-% 10,9) eta langabezia-mailen hazkunde txikia

(% 0,7) gertatu baitira. Izan ere, emakumeen langabezia-tasa % 18,49ra iristen da: 1,4

puntu hiribilduaren batez bestekoaren gainetik eta 2,8 puntu gizonezkoen batez

bestekoaren gainetik (% 15,73).

Hiribilduko enpresetan afiliatutako biztanleriak izandako bilakaera ez da izan BAIren

okupazio-mailetan ikusitakoa bezain negatiboa, % 1,1eko jaitsiera erregistratu delako

bigarren hiruhilekoaren itxiera-datuaren aldean. Irailaren amaieran 161.436 pertsona

afiliatu zeuden, uztaileko datu txarraren gainetik zertxobait (161.127 pertsona, azken

urteetako bigarren baliorik baxuena, baina iaz erregistratutako kopurua baino askoz

beherako (5.844 pertsona gutxiago, urte arteko -% 3,5). Bilakaera honek islatzen du,

zalantzarik gabe, gaur egungo krisiaren gordintasuna, enplegua eta enpresa-ehuna

suntsitzeko erritmoa azaleratuz. Izan ere, aurten orain arte Bilbok 2.945 pertsona

afiliaturen galera garbia metatu du, 2012ko lehenengo bederatzi hilabeteetan galdu

ziren 1.688 afiliazio garbien aldean.

Afiliazioaren jaitsierak erregimen guztiei eragin die, eta, sektore-atxikipenari

dagokionez, nabarmentzekoak dira eraikuntzaren (-% 3,3) eta industriaren (-% 2,0)

sektoreetan erregistratutako beherakadak, zerbitzuaren sektorekoaren aldean (-% 0,9).

Edonola ere, aipatu behar da azken hiruhileko enplegu afiliatuaren galera, kopuru

absolutuetan, hirugarren sektoreko jarduerei eragiten diela nagusiki (-1.262 pertsona

gutxiago), eta, bereziki, merkataritzari, finantza-jarduerei eta aseguruei eta aisia- eta

kultura-zerbitzuei.

Bilbon bizi den biztanleriaren lan-kontratazioaren bilakaera negatiboak, era berean,

unearen zailtasunaren berri ematen digu. Hirugarren hiruhilekoan formalizatutako

26.629 kontratuekin, beheranzko joera garbia erakusten du (-% 8,6), eta 2.511

kontraturen galera garbia metatu da, iazko urtearen epealdi beraren aldean. Sexuen

arabera xehatuz gero, emaitza emakumeen kontratazioaren atzerakada larrian

oinarritzen da (-% 16,3), bertan bizi diren gizonezkoen kontratuen kopuruak % 1,1

gora egin baitu. Adinari dagokionez, kontratazioaren jaitsierak kontuan hartutako adin-

segmentu guztiei eragin die, baina gehienbat 25 urte baino gutxiagokoei (-% 12,3) eta

44 urte baino gehiagokoei (-% 11,5).

Hiribilduko enpresetan

afiliatutako biztanleria

% 1,1 erori da lehen

hiruhilekoan

Bilbon bizi den

biztanleriaren lan-

kontratazioak nabarmen

jaisten jarraitu du (-% 8,6)


3

Bestalde, Bilbon erregistratutako langabeziaren hiruhileko arteko balantzea % 1,4 igo

da, ekainaren amaieran langabetu gisa erregistratutakoak baino 436 pertsona gehiago

kontabilizatu baitira. Izan ere, 2013ko hirugarren hiruhilekoaren amaieran 32.646

pertsona langabetu erregistratu dira, maiatzean lortutako maximo historikoa berdinduz.

Aztertutako aldia azken hamabi hilabeteetara zabalduz gero, hiribilduan erregistratutako

langabezia % 7,2 igo dela ikusten da, 2012ko irailean baino 2.205 pertsona gehiago

kontabilizatu baitira.

Aurreko hiruhilekoetan bezala, emakumezkoen artean erregistratutako langabeziak

bilakaera negatiboagoa du gizonezkoen artekoak baino (% 1,6 % 1,1en aldean). Adin-

segmentuen arabera xehatuz gero, erregistratutako langabeziaren jaitsiera handiagoa

izan da gazteen (% 3,8) eta 44 urte baino gehiagokoen (% 2,0) artean, 25-44 urte

bitarteko kolektiboak ez baitu ia gora egin bigarren hiruhilekoarekin alderatuta (% 0,5).

Iraupenari dagokionez, berriz, aipatu behar da biztanleria langabearen herenak

(% 32,8) bi urte baino gehiago daramatzala langabe gisa izena emanda.

Espero izatekoa zenez, sektorekako koiunturaren adierazleen bilakaera ere negatiboa

izan da. Zerbitzuen sektorearen jarduera dela-eta, salmenten adierazle orokorrak urte

arteko % 4,4ko beherakada erregistratu du 2013ko bigarren hiruhilekoan Bizkaian, hau

da, adierazle horrek jarraian izan duen urte arteko hamargarren beherakada.

Merkataritza-sektoreko salmenta-indize orokorrak ia ez du aldakuntzarik izan 2012ko

bigarren hiruhilekoarekiko (-% 0,6), eta, beraz, hirugarren sektoreko indize orokorraren

beherakadaren magnitudea batez ere gainerako zerbitzuen beherakadak eragin du

(garraio-, ostalaritza-, informazio- eta komunikazio-jarduerak, enpresa-zerbitzuenak,

etab. ( batez besteko -% 7,7).

Zerbitzuen sektoreko enpresa-ehunaren eta enpleguaren suntsiketa salmenten

jaitsierarekin bat doa. Horrela, sektoreko pertsonal okupatuaren indize orokorrak batez

besteko % 4,5eko jaitsiera izan du Bizkaian; balantze negatibo hori, gainera, hiriburuan

ere berresten da; bertan, bai Gizarte Segurantzan izena emandako zerbitzu-enpresen

galera (urte arteko -% 1,6, etxeko lana kontuan hartu gabe), eta bai haietan

afiliatutako biztanleriarena (-% 3,1, gauza bera) luzatzen baitira.

Turismo-jarduerak ere bilakaera negatiboa izaten jarraitu du 2013ko azken

hiruhilekoan, ostatu-gauak % 2,8 jaitsi baitira; sarreren kopuru metatuak, berriz, gora

egin du zertxobait (+% 1,5). Ostatu-gauak jaistearen oinarria turismo nazionalaren

emaitza txarrak dira (-% 4,6, eta 249.093 metatua, guztira), atzerriko turisten ostatu-

gauek atzera egin baitute iazko epealdi beraren aldean (-% 0,5, 208.876 arte). Beraz,

hiribilduko batez besteko egonaldiak % 4,2 egin du atzera, eta 1,97 eguneko batez

bestekoan kokatu da.

Aireko trafikoaren bilakaerak turismo-jardueraren emaitza txarrak berresten ditu; hala,

garraiatutako bidaiarien kopuruak urte arteko % 11,6ko beherakada izan du. Termino

metatuetan, Loiuko aireportuak ia 150.000 bidaiariren galera garbia izan du aurreko

urteko hirugarren hiruhilekoaren aldean, hegaldi nazionaletako bidaiari-fluxuaren joera

Aurreko hiruhilekoetan

bezala, eskari nazionalak

baldintzatu du hiribilduko

turismo-jarduera. Ostatu-

gauak jaitsi egin dira

(-% 2,8)

... baita bidaiarien aireko

trafikoa ere

(-% 11,6)

Zerbitzuen sektoreak

dinamika negatiboari

eutsi dio

Erregistratutako

langabeziak % 1,4 egin

du gora hirugarren

hiruhilekoan, eta

maiatzeko maximo

historikoa berdindu da.

Langabeziak bilakaera

negatiboagoa izan du

25 urte baino

gutxiagokoen eta 44

urte baino gehiagokoen

artean


4

erabat negatiboa dela-eta (-% 22,9). Aitzitik, nazioarteko hegaldietako bidaiariek joera

positiboari eusten diote, eta urte arteko % 7,8ko hazkundea izan dute.

Azkenik, eta Bizkaiko industria-jarduerari dagokionez, ekoizpen industrialaren indize

orokorrak oso bilakaera negatiboa izan du, uztailean eta abuztuan urte arteko % 7,1eko

jaitsiera izan baitu. Emaitza hori okertze handia da lehenengo seihilekoaren

ekoizpenaren jaitsiera metatuaren (batez besteko -% 3,3) aldean, eta horren oinarrian

daude manufaktura-industrien ekoizpenaren eta energia elektrikoarekin, gasarekin eta

urarekin (-% 7,2 eta -% 6,5, hurrenez hurren) lotutako industrien atzerakada

nabarmenak.

Ekoizpen industrialaren okertzearekin bat, Bizkaiko esportazioen bilakaera negatiboa

dator: urte arteko % 3,2ko jaitsiera izan dute uztailean eta abuztuan metatutako

zenbatekoan. Aitzitik, salgaien itsas garraioak hazkundeari eusten dio, eta urte arteko

% 13,5eko hazkundearekin itxi du aztertutako bihilekoan.

Sektoreko jardueraren adierazle gehienek bilakaera negatiboa erakutsi arren, Bilboko

lizentzia aktiboen kopurua zertxobait igo da, eta 2013ko bigarren hiruhilekoan baino

118 lizentzia gehiago kontabilizatu dira (36.255 guztira). Enpresentzako zerbitzuek,

merkataritzak eta eraikuntzak biltzen dute azken hiruhilekoaren lizentzien irabazi garbi

gehiena.

Ekoizpen industriala eta

esportazioak erori dira

Bizkaian; salgaien itsas

garraioak, berriz, bultzada

nabarmena jasan du


5

Testuingurua

MUNDUKO EKONOMIA

Munduko ekonomiaren aurreikuspenei buruz Nazioarteko Diru Funtsak egindako urriko

txostenaren arabera, munduko ekonomia % 2,9 haziko da 2013an, uztaileko hazkunde-

aurreikuspena baino hiru hamarren beherago. 2014rako, berriz, munduko BPGaren

hazkunde-aurreikuspena % 3,6koa izango da, uztailean egindako zenbatespena baino

beherago hau ere (-0,2 pp).

Nazioarteko Diru Funtsaren ustez, “munduko hazkundea ahula da oraindik, eta…

munduko hazkundearen oinarrian dagoen dinamika aldatzen ari da. Ekonomia

aurreratuak pixkanaka-pixkanaka indartzen ari dira... eta, aldi berean, merkatu

emergenteetako ekonomiak moteldu egin dira. Bat-egite horrek tentsioa sortu du, eta

merkatu emergenteetako ekonomiek bi erronka dituzte: alde batetik, hazkundearen

moteltzea, eta, bestetik, munduko baldintza finantzarioen gogortzea”.

Nazioarteko Diru Funtsaren proiekzioen arabera, ekonomia aurreratuek % 1,2ko

hazkundea izango dute 2013an, eta % 2,0koa 2014an (aldaketarik gabe aurreko

aurreikuspenekin alderatuta), Estatu Batuetako eta Japoniako ekonomien bultzadei

esker, neurri handi batean. Bestalde, merkatu emergenteetako eta garatzen ari diren

merkatuetako ekonomietarako, oro har, % 4,5eko hazkundea aurreikusten da

2013rako, eta % 5,1ekoa 2014rako, hau da, beheranzko berrikuspena egin da uztailean

argitaratutako aurreikuspenekin alderatuta.

munduko bpg 2012 2013 2014

(Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

MUNDUKO BPG 3,2 2,9 3,6

Ekonomia aurreratuak 1,5 1,2 2,0

AEB 2,8 1,6 2,6

Japonia 2,0 2,0 1,2

Eurogunea -0,6 -0,4 1,0

Alemania 0,9 0,5 1,4

Frantzia 0,0 0,2 1,0

Italia -2,4 -1,8 0,7

Espainia -1,6 -1,3 0,2

Ekonomia emergenteak eta garatzen ari

direnak

4,9 4,5 5,1

Txina 7,7 7,6 7,3

India 3,2 3,8 5,1

Brasil 0,9 2,5 2,5

Errusia 3,4 1,5 3,0

Iturria: Nazioarteko Diru Funtsa (2013ko urria).

Munduko hazkundearen

aurreikuspenen beheranzko

berrikuspena egin du berriro

Nazioarteko Diru Funtsak (%

2,9 2013an)

Ekonomia aurreratuen

hazkunde-aurreikuspenei

eutsi zaie, eta ekonomia

emergenteei eta garatzen ari

diren ekonomiei dagozkienek

atzera egin dute


6

Periferiako ekonomien ahultasun handiak eurogunearen hazkundea makalduko dute,

eta, horren ondorioz, urte arteko batez besteko -% 0,4ko hazkundea aurreikusten da

2013rako, eta % 1,0koa, berriz, 2014rako. Espainiako ekonomiari dagokionez,

Nazioarteko Diru Funtsak zertxobait hobetu ditu uztailean argitaratutako hazkunde-

aurreikuspenak. Horrela, urteko batez besteko % 1,3ko uzkurdura aurreikusten da

2013rako (+ 0,3 pp uztailaren aldean), eta 2014rako BPGko hazkundea ikur positibokoa

izatea espero da (% 0,2, + 0,1 pp uztailaren aldean).

EUSKAL EKONOMIA

Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak gorantz zuzendu ditu

zertxobait 2013 eta 2014 urteetarako hazkunde-aurreikuspenak1. Horrela, aurtengo

hiruhileko guztiek urte arteko tasa negatiboak erregistratzea aurreikusten da –urtean

zehar magnitude horiek jaitsiko diren arren–, eta BPGak urte arteko batez besteko %

1,1eko jaitsiera izango du 2013an. Bestalde, suspertze motel baina jarraitu bat espero

da 2014rako, eta urtea batez besteko % 0,9ko hazkundearekin ixtea.

Eskariaren ikuspegitik, eta azkenaldian gertatu den bezala, osagai guztien ekarpenak

negatiboak izatea espero da 2013an, kanpo-eskaria izan ezik (% 0,5eko hazkundea

aurreikusten da 2013rako); kanpo-eskariaren bilakaera positiboak, izan ere, aukera

eman du BPGaren kontsumoaren eta inbertsioaren jaitsierari partzialki aurre egiteko.

Horregatik, etxeetako kontsumoak batez beste % 0,8 atzera egitea espero da 2013an,

eta, 2014an, berriz, pixkanaka berreskuratzea, “kontsumitzaileen konfiantza hobetu

ahala, finantza-aberastasun garbiaren, interes-tasa txikien eta inflazio-presiorik gabeko

testuinguru batean”. Gastu publikoari begira, aurreikusitako ekarpena -% 1,9koa da

2013 osorako, eta 2014rako ere ez da tasa positiborik aurreikusten. Bestalde, enpresen

inbertsioak suspertze txiki baten zantzuak erakusten ditu, 2013. urtea urte arteko %

3,6ko jaitsierarekin amaitzea aurreikusten den arren (nagusiki eraikuntza-jarduerekin

lotutako kapital-eraketa gordinaren okertze larria dela-eta).

1 Bientzat, hazkunde-aurreikuspenak hamarren bat hobetu dira.

Euskal ekonomiak

atzeraldian jarraituko

du 2013an zehar; beraz,

2014 arte ez da krisitik

aterako

Espainiako ekonomiaren

hazkundearen

aurreikuspenak zertxobait

hobetu dira 2013rako

(-% 1,3)


7

EAEko BPG III. 2013 2013 (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

BPG -1,1

Etxeetako kontsumoa -0,8

Kontsumo publikoa -1,9

Inbertsioa -3,6

Barne-eskariaren ekarpena -1,6

Kanpoko saldoaren ekarpena 0,5

Industria -2,0

Eraikuntza -6,0

Zerbitzuak -0,5

Iturria: Eusko Jaurlaritza. Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2013ko urria)

Eskaintzari dagokionez, jarduera-sektore guztien ekarpen negatiboen aurreikuspenei

eusten zaie 2013an zehar (lehen sektorean izan ezik). Industriarako egindako

hazkunde-aurreikuspena -% 2,0an mantendu da, eta hamarren bat hobetu da

zerbitzuen sektorearen kasuan (-% 0,5). Aitzitik, eraikuntza-sektorearen doikuntza-

prozesu gogorrak hazkunde-aurreikuspenen okertzeari eusten dio lau hamarrenetan,

2013an batez besteko % 6,0ko ekarpena lortu arte. 2014ari begira, urte arteko ekarpen

positiboak aurreikusten dira industrian (% 1,5) eta zerbitzu-jardueretan (% 1,0);

eraikuntza-jardueretarako, berriz, bilakaera negatiboa aurreikusten da.

Euskal ekonomia-jardueraren aurreikuspenak lan-merkatuan duen islak enpleguaren

% 2,2ko uzkurdura eragin du 2012koaren aldean (20.000 lanpostu ingururen galera

garbia dakar), eta batez besteko % 14,4ko langabezia-tasa. Aldia zabalduz gero, 2014

osoan enpleguak galtzen jarraitzea aurreikusten da (urteko batez besteko -% 0,5), eta

urtea % 14,2ko langabezia-tasarekin amaituko da.


8

Lan-merkatua

MAGNITUDE NAGUSIAK

2013ko hirugarren hiruhilekoari dagozkion Biztanleria Aktiboaren Inkestaren datuen

arabera, Bilbon bizi den biztanleria aktiboa 157,6 milaka pertsona dira, hau da, urteko

bigarren hiruhilekoan baino % 5,5 gutxiago. Kopuru absolutuetan, bilakaera horrek

9.100 pertsona aktibo gutxiago egotea eragin du.

Biztanleria aktiboaren jaitsierak, bestalde, biztanleria inaktiboa asko igotzea eragin du;

horrela, 127,7 milaka pertsonarekin, hiruhileko arteko % 6,8ko igoera erregistratu du.

Hainbat faktorek eragin dezakete jaitsiera hori: atzerriko biztanleak beren jatorriko

herrialdeetara itzultzea, krisiaren larritasunak eta igurikimen-faltak sortutako

adoregabetasuna... eta, hori guztia dela-eta, baliteke pertsona askok lana bilatzeari utzi

izana.

Izan ere, Bilboko biztanleriaren jarduera-tasak hiru puntu galdu ditu azken hiruhilekoan,

eta 16 urte eta gehiagoko biztanleriaren % 55,2ra iritsi da. Jarduera-tasa, bestalde,

nabarmen altuagoa da gizonezkoen artean (batez besteko % 62,6koa, emakumeen

% 49,0koaren aldean), eta, gainera, haren hiruhileko arteko bilakaera ez da hain

negatiboa (-1,5 pp vs. -4,3 pp, hurrenez hurren).

Era berean, biztanleria aktiboaren jaitsierak beste elementu negatibo bat islatzen du:

biztanleria okupatuaren jaitsiera. Izan ere, BAIren datuen arabera, Bilboko biztanleria

okupatua % 4,4 jaitsi da 2013ko hirugarren hiruhilekoan, 130,7 milaka pertsona arte

(6.000 pertsona gutxiago, kopuru absolutuetan). Emaitza horren oinarrian emakumeen

okupazioaren atzerakada markatua dago (-% 10,9); gizonezko okupatuen tasa, berriz,

igo egin da (% 2,2). Beraz, bertan bizi direnen enplegu-tasa % 45,8koa da (-2,0 pp

aurreko hiruhilekoaren aldean): % 52,8koa gizonezkoen artean (+1,0 pp) eta

% 39,9koa emakumeen artean (-4,5 pp).

Okupatutako biztanleriaren sektore-banaketak portaera berezitua islatzen du, eta,

beraz, industria-sektoreko eta eraikuntzako biztanleria okupatuek gora egin dute

bigarren hiruhilekoaren aldean (% 6,3koa eta % 9,5ekoa, hurrenez hurren).

Okupazioaren okertzea, hortaz, zerbitzuen sektorean kontzentratzen da (-% 6,6).

Sektore honek bertako biztanleriaren % 80,6 biltzen du, 105.300 pertsona baino

gehiagorekin.

Bilboko biztanleria aktiboa

jaitsi da, eta biztanleria

inaktiboa nabarmen igo da


9

Biztanleria langabeari dagokionez, BAIren datuek % 10,3ko atzerakada erakusten dute

bigarren hiruhilekoaren aldean; kopuru absolutuetan, 3.100 pertsona langabe gutxiago.

Dena den, biztanleria aktiboaren jaitsierak hiribilduan langabezia-tasa altua egotea

eragin du: 0,9 pp jaitsi arren, batez besteko % 17,1ean dago.

Emakumezkoen artean bigarren hiruhilekoaren aldean langabezia-maila zertxobait igo

denez (+% 0,7), gizonezkoen segmentuak baldintzatzen du aldagai honen jaitsiera

orokorra (-% 19,9). Izan ere, emakumeen langabezia-tasa % 16,73tik % 18,49ra

pasatu da; gizonezkoen langabezia-tasa, berriz, % 19,22tik % 15,73ra.

Biztanleria aktiboa, okupatua eta langabea

Iturria: EIN, Biztanleria Aktiboari buruzko Inkesta. 16 urte eta hortik gorako biztanleria.

III-2010 171,7

III-2011 176,4

III-2012 165,0

III-2013 157,6

III-2010 150,2

III-2011 156,2

III-2012 135,1 III-2013

130,7

115

125

135

145

155

165

175

185

195

I II III IV I II III IV I II III IV I II III

2010 2011 2012 2013

Biztanleria okupatua

Biztanleria aktiboa

[milakoetan]

21,5

Biztanleria langabea 26,9

20,2

29,9


10

BIZTANLERIA AFILIATUA

Gizarte Segurantzako afiliazioei dagokienez, 2013ko hirugarren hiruhilekoaren amaieran

161.436 pertsona daude afiliatuta hiribilduko enpresetan; alegia, % 1,1 jaitsi direla

aurreko hiruhilekoaren itxierako datuaren aldean. Kopuru absolutuetan, 1.791

afiliazioren galera garbia gertatu da ekaina eta iraila artean.

Erantsitako grafikoan ikusten den bezala, uztailean izandako atzerakada markatuaren

ondoren (azken urteotako bigarren baliorik baxuena lortu da, 161.127 pertsonarekin),

abuztuan eta irailean halako suspertze txiki bat izan du afiliazioak hiribilduan, iazko epe

berean izandakoaren oso desberdina, hala ere2. Bilakaera honek gaur egungo krisiaren

gogortasuna islatzen du, zalantzarik gabe: 5.844 enplegu afiliaturen galera garbia

gertatu da 2012ko irailaren aldean (urte arteko -% 3,5eko jaitsiera).

Biztanleria afiliatua

Afiliatutako 132.733 pertsonarekin, Erregimen Orokorrak hiribilduko biztanleria

afiliatuaren % 82,2 biltzen du. Langile Autonomoen Erregimen Bereziaren parte-hartze

erlatiboa % 13,6koa da (21.958 pertsona), eta Etxeko Langileen Erregimen Bereziarena,

berriz, % 3,8koa (6.060). Gainerako % 0,4a Itsasoko Langileen Erregimen Bereziari eta

Nekazaritzako Erregimen Bereziari dagokie.

2 Nagusiki hezkuntza-sektorearen afiliazioen igoerak eragin zuen suspertze hori, ikasturtearen hasierarekin bat.

174,9 (2009)

173,5 (2010)

171,7 (2011)

167,4 (2012)

173,3

170,5

169,7

171,7

169,2

168,1 167,3 167,4

163,4

163,2 161,4

160

164

168

172

176

2009

2010

2011

2012

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

01

02

03

04

05

06

07

08

09

2011 2012 2013

Urtekoa Hilekoa

[milakoetan]

Iturria: Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioa

Bilboko enpresetan

afiliatutako biztanleria

% 1,1 jaitsi da bigarren

hiruhilekoaren aldean, eta

% 3,5 aurreko urtearen

aldean

Afiliazioaren jaitsiera

orokorra Erregimen

guztietan...


11

Aurreko hiruhilekoetan ez bezala, azken hiruhilekoaren bilakaera negatiboa izan da

kotizazio-erregimen guztientzat. Erregimen Orokorrean, % 1,1eko jaitsiera gertatu da,

eta 1.460 pertsona afiliaturen galera garbia egon da ekainaren aldean. Norbere

kasarako lana % 0,6 jaitsi da (141 langile autonomo gutxiago), eta etxeko lana, berriz,

% 2,4 (151 pertsona gutxiago). Afiliazioen hiruhileko arteko batez besteko jaitsiera,

itsasoko langileen eta nekazarien erregimen berezietan, % 5,4koa izan da; kopuru

absolutuetan, halere, galera askoz txikiagoa izan da (39 pertsona gutxiago).

Afiliatutako biztanleria jarduera-adarren arabera xehakatuz gero, afiliazioa oro har erori

da 2013ko hirugarren hiruhilekoan, eta oso adar gutxik erakutsi dute aldakuntza

positiboa bigarren hiruhilekoaren itxierako datuaren aldean. Industriaren eta energiaren

jardueretako afiliazioa (9.422 pertsona guztira) % 2,0 jaitsi da aurreko hiruhilekoaren

aldean, eta eraikuntzaren sektoreko jaitsiera, berriz, % 3,3koa izan da batez beste.

Bestalde, zerbitzuen jarduera-adarrak –hiribilduko hamar afiliaziotatik bederatzi biltzen

dituzte– hiruhileko arteko batez besteko % 0,9ko jaitsiera izan dute, 142.855 pertsona

afiliatutan geratu arte. Afiliazioak hirugarren sektoreko adar guztietan egin du atzera,

administrazio-zerbitzuetan eta zerbitzu osagarrietan (+% 2,9) eta ostalaritzan (+% 6,0)

izan ezik, azken biek ekainaren amaieran baino 461 eta 480 pertsona gehiago

baitituzte, hurrenez hurren. Bilakaera negatiboak kontuan hartuz, nabarmentzekoa da,

magnitudeari dagokionez, finantza-jardueretan eta aseguruetan (310 pertsona

gutxiago, -% 3,5), merkataritza-sektorean (-278, -% 1,3) eta aisia- eta kultura-

zerbitzuetan (-267, -% 9,4) gertatutako afiliazioen galera garbiak.

pertsona afiliatuak 2013.09 ∆ %

GUZTIRA 161.436 -1,1

Erregimen Orokorra 132.733 -1,1

Autonomoak 21.958 -0,6

Etxeko langileak 6.060 -2,4

Nekazariak eta Itsasoko

langileak 685 -5,4

Aldakuntza-tasa ekainarekiko

Iturria: Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioa.

... eta jarduera-adarren

arabera ere bai


12

pertsona afiliatuak

jarduera-adarrak 09.2013 ∆ %

Lehen sektorea 344 -8,0

Industria eta Energia 9.422 -2,0

Industria 5.767 -2,0

Energia 1.512 -0,4

Hondakinak eta ura 2.143 -3,1

Eraikuntza 8.815 -3,3


Eraikuntzako laguntzailea 5.689 -4,0

Zerbitzuak 142.855 -0,9

Merkataritza 20.556 -1,3

Administratiboak eta laguntzaileak 16.607 2,9

Hezkuntza 14.889 -0,5

Profesionalak, zientifikoak eta teknikoak 11.109 -1,6

Administrazio Publikoa 10.579 -1,1

Osasuna 11.373 -1,5

Gizarte-zerbitzuak 7.222 -2,6

Finantza-jarduerak eta aseguruak 8.620 -3,5

Garraioa eta biltegiratzea 8.867 -0,8

Ostalaritza 8.516 6,0

Informazioa eta komunikazioak 6.731 -0,5

Etxeko langileak 6.704 -2,3

Aisiakoak eta kulturalak 2.559 -9,4

Ostatua 1.197 -3,2

Higiezinak 1.182 -1,2

Beste zerbitzu batzuk 6.144 -4,5



Erantsitako koadroan islatzen denez, Gizarte Segurantzako afiliazioak bilakaera hobea

izan du 2013ko hirugarren hiruhilekoan erreferentziako beste hiriburu batzuetan,

jaitsiera nahiko orokorra izan den arren. Espainiako bost hiriburu handienen (G-5)

multzoan, hiruhileko arteko batez besteko % 0,7ko atzerakada egon da; jaitsierarik

handienak, berriz, Bartzelonari (-% 1,1) eta Madrili (-% 1,0) dagozkie. Sevillari

dagokionez, ez du hain bilakaera txarra, eta bertako afiliazioak batez besteko % 0,1eko

jaitsiera izan du.

Gainerako euskal hiriburuetan, afiliazioa % 0,6 erori da batez beste bigarren

hiruhilekoaren itxieraren aldean. Kasu honetan, bai Donostiak (-% 0,8), bai Iruñeak

(-% 0,7) eta bai Gasteizek (-% 0,3) bilakaera positiboagoa izan dute Bilbok baino.

Afiliazioa oro har jaitsi

da erreferentziako

hiriburuetan; Bilbok du,

Bartzelonarekin batera,

emaitzarik okerrena


13

benchmarking

pertsona afiliatuak 09.2013 ∆ %

Madril 1.640.392 -1,0 Bartzelona 959.791 -1,1 Valentzia 317.026 -0,9 Sevilla 297.426 -0,1 Zaragoza 251.657 -0,4 G-5en batez bestekoa .. -0,7

BILBO 161.436 -1,1

Gasteiz 106.588 -0,7 Donostia 103.320 -0,8 Iruñea 90.423 -0,3 G-3ren batez bestekoa .. -0,6 G-9ren batez bestekoa .. -0,7


G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza

G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea

G-9: G-5, G-3 eta Bilbo



14

KONTRATUAK

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren datuen arabera, Bilbon egoitza duen biztanleriak

guztira 26.629 lan-kontratu formalizatu ditu 2013ko hirugarren hiruhilekoan; horrek %

8,6ko beherakada esan nahi du iazko epealdi berarekiko (2.511 kontratu gutxiago,

kopuru absolutuetan).

Generoari erreparatuz gero ikusten denez, emakumeen kontratazioaren beherakada

handiak (-% 16,3) eragin du kontratazioaren atzerakada, gizonezkoen kontratazioak

urte arteko % 1,1eko hazkundea izan baitu. Emakumeek formalizatutako kontratuen

kopurua (13.593 guztira) oraindik handiagoa den arren, gizonezkoen kontratazioarekiko

aldea (13.036) murrizten ari da azken hiruhilekoetan.

Adin-taldekako azterketak erakusten duenez, hirugarren hiruhileko kontratuen herena

baino gehiago 25 eta 34 urte arteko pertsonek formalizatu dituzte (9.567 kontratu,

kontratu guztien % 35,9), alde handiarekin 35 eta 44 urte arteko segmentuarekiko

(6.722 kontratu, % 25,2). Aztertutako adin-segmentu guztiek urte arteko bilakaera

negatiboa izan duten arren kontratazioan, segmentu gazteak (24 urte artekoak) eta 44

urtetik gorakoak izan dute atzerakadarik handiena: -% 12,3 eta

-% 11,5, hurrenez hurren.

kontratuak 2013.III ∆ %

GUZTIRA 26.629 -8,6

Emakumeak 13.593 -16,3

Gizonak 13.036 1,1

16 - 24 urte 4.525 -12,3

25 - 34 urte 9.567 -6,4

35 - 44 urte 6.722 -6,4

45 urte eta gehiago 5.815 -11,5

Aldi baterakoak 24.741 -2,5

Mugagabeak 1.888 -49,8

Zerbitzuak 23.715 -9,7


Industria 1.438 4,2

Lehen sektorea 195 16,1

Aurreko urteko aldi berarekiko aldakuntza-tasa.

Iturria: SEPE.

Biztanleria egoiliarrak

erregistratutako

kontratuen kopuruak %

8,6 egin du behera

Kontratazioaren

beherakadak gehiago

eragiten die gazteenei eta

44 urtetik gorakoei


15

Uztail eta irail artean izenpetutako kontratuen % 93 aldi baterakoak dira 3 (24.741

guztira); mota horretako kontratuek % 2,5eko beherakada izan dute 2012ko hirugarren

hiruhilekoarekiko (639 kontratu berri, kopuru absolutuetan). Kontratu mugagabeek

(hasierek eta bihurketek), bestalde, beherakada handiera izan dute, erdira jaitsi baitira

iazko epealdi berarekin alderatuta: 3.760 izatetik 1.888 izatera (-% 49,8). Aurreko

hiruhilekoan bezala, kontratazio mugagabearen beherakada handia batez ere

emakumeen artean gertatu da (% -61,9, 1.728 kontraturen galera garbiarekin),

gizonezkoen artean lau aldiz txikiagoa baita beherakada erlatiboa (-% 15,6).

Azkenik, jarduera-sektoreka erregistratutako kontratuen banaketak erakusten duenez,

nagusi da berriro ere zerbitzu-sektorea, bilbotarrek urteko hirugarren hiruhilekoan

formalizatutako lan-kontratuen % 89a biltzen baititu, guztira, 23.715 kontratu. Joan den

urtearekin alderatuta, zerbitzu-kontratuek % 9,7ko beherakada izan dute, eta ehuneko

hori eraikuntza-sektoreari esleitutako kontratuek izan duten atzerakada bainoa askoz

ere handiagoa da (-% 4,0). Aldiz, jarduera industrialetan kontratazioak % 4,2 egin du

gora, eta lehen sektorean, berriz, % 16,1.

3 Obra- edo zerbitzu-kontratuak, bitarteko kontratuak edo ekoizpen-beharretarako aldi baterako kontratuak, batez

ere.

Kontratu mugagabeek

% 49,8 ko beherakada izan

dute, eta gehienbat

emakumeei eragiten diete

(-% 61,9)

Zerbitzuen sektoreak

hartzen ditu hamar

kontratutatik bederatzi


16

ERREGISTRATUTAKO LANGABEZIA

2013ko lehen hiruhilekoa guztira Bilbon langabe gisa erregistratutako 32.646

pertsonarekin amaitu da, maiatzean lortutako gehiengo historikoa berdinduz. Kopuru

horrek, beraz, % 1,4ko hazkundea dakar bigarren hiruhilekoko itxiera-datuarekin

alderatuta (436 pertsona gehiago kopuru absolutuetan).

Bilboko langabezia erregistratuak benetan kezkagarria izaten jarraitzen du, iazko

irailaren amaierarekin alderatuta 2.205 pertsona gehiago erregistratu baitira.

Ehunekotan, urte arteko hazkundea % 7,2koa da.

Langabezia erregistratuaren kopurua nahiko orekatuta dago sexuaren arabera, baina

halere azken hiruhilekoetan alde hori hazten joan da etengabe emakumeen kaltetan.

Hain zuzen ere, hirugarren hiruhilekoaren amaieran emakumeen langabezia

erregistratuak (16.683 pertsona, urte arteko % 1,6ko hazkundea) 720 pertsonatan

gainditu du gizonezkoen datua (15.963, % 1,1). Alde hori hirukoiztu egin da 2013ko

lehen hiruhilekoan jasotakoarekiko.

Erregistratutako langabezia

Adin-segmentukako xehatzeak erakusten duenez, langabezia erregistratuaren

hazkundea gazteenek izan duten bilakaera negatiboan (% 3,8) eta adin

handienekoenean (% 2,0) oinarritzen da; izan ere erdiko adin-tartean daudenek (25 eta

44 urte artean) ez baitute ia aldaketarik izan bigarren hiruhilekoarekiko.

22,7 (2009)

25,5 (2010)

27,4 (2011)

30,8 (2012)

27,8

26,8

30,1

26,6

27,4

30,4

29,7

30,8

32,6

32,2

32,6

22

24

26

28

30

32

34

2009

2010

2011

2012

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

01

02

03

04

05

06

07

08

09

2011 2012 2013

Urtekoa Hilekoa

[milakoetan]

Iturria: SEPE.

Erregistratutako

langabeziak 1,4ko

hazkundea izan du

hirugarren hiruhilekoan

martxoarekin alderatuta

Emakumeen langabezia

erregistratuaren

bilakaerak negatiboa

izaten jarraitzen du


17

erregistratutako

langabezia 09.2013 ∆ %

GUZTIRA 32.646 1,4 Emakumeak 16.683 1,6 Gizonak 15.963 1,1

16 - 24 urte 2.485 3,8 25 - 34 urte 7.290 0,0 35 - 44 urte 8.876 0,9 45 urte eta gehiago 13.995 2,0

6 hilabete arte 10.070 1,9 6 hilabete - 1 urte 5.286 -4,9 1 - 2 urte 6.594 -2,4 2 - 3 urte 4.674 0,5 3 urte baino gehiago 6.022 12,4

Ez du prestaziorik jasotzen 21.208 1,9 Prestazioak jasotzen ditu 11.438 0,3


Iturria: SEPE eta Lanbide

Langabezia-egoeraren antzinatasuna da, inolako zalantzarik gabe, aztertu beharreko

aldagai adierazgarrienetako bat, adinarekin batera. Zentzu horretan, azpimarratu

beharreko lehen emaitza da biztanleria langabearen herenak sei hilabete baino gutxiago

daramala enplegu-eskatzaile gisa izena emanda (% 30,8). Denbora-tartea 12 hilabete

arte zabalduz gero, % 47 arte igotzen da. Gainerako % 53 honela banatzen da:

biztanleriaren % 20,2 urtebete eta bi urte artean egon da enplegu-eskatzaile gisa,

% 14,3 bi eta hiru urte arte, eta gainerako % 18,4 hiru urte baino gehiago.

Atxikitako koadroak islatzen duen bezala, beste erreferentziazko hiriburuetan

langabeziak izandako hiruhileko arteko bilakaerak agerian uzten du Bizkaiko

hiriburuaren emaitza txarra. Gainerako euskal hiriburuetan batez besteko % 1,2ko

hazkundea izan dute, eta Gasteiz nabarmentzen da emaitzarik txarrenarekin (% 2,8).

Iruñean langabezia erregistratua % 0,9 hazi da, eta, aldiz, Donostian kopuruak ia ez du

aldaketarik izan (% 0,0), ekainaren amaieran erregistratutakoak baino 5 pertsona

gutxiago zenbatu baitira.

Hiriburu handien taldean (G-5) langabezia erregistratuaren bilakaera heterogeneoa da,

eta batez beste % 0,2 hazi da bigarren hiruhilekoarekiko. Valentziak eta Sevillak atzera

egin dute apur bat (-% 0,3 eta -% 0,2, hurrenez hurren), eta, aldiz, Zaragozak (% 0,3),

Bartzelonak (% 0,7) eta Madrilek (% 0,6) erregistro txarragoak izan dituzte aztertutako

hiruhilekoan.

Bilbok izan du

bigarren emaitzarik

txarrena gainerako

hiriburuekin

alderatuz gero

Ia biztanle langabearen

bostetik batek hiru urte

baino gehiago darama

enplegu-eskatzaile gisa


18

benchmarking

erregistratutako langabezia 09.2013 ∆ %

Madril 249.062 0,6

Bartzelona 108.706 0,7

Valentzia 81.598 -0,3

Sevilla 88.795 -0,2

Zaragoza 61.706 0,3

G-5en batez bestekoa -- 0,2

BILBO 32.646 1,4

Gasteiz 22.251 2,8

Donostia 11.684 0,0

Iruñea 16.777 0,9

G-3ren batez bestekoa -- 1,2

G-9ren batez bestekoa -- 0,7




19

Merkataritza

Bizkaiko merkataritza-sektoreko salmenten beherakada nabarmen moteldu da 2013ko

bigarren hiruhilekoan. Merkataritzako salmenten indize orokorrak urte arteko % 0,6ko

beherakada izan du, nahiz eta lehen hiruhilekoan -% 3,9ko beherakada izan zuen.

Azpisektorekako xehatzeak islatzen duenez, salmenta-bolumenak beherakada orokorra

izan du, azpisektore guztietan berdina izan ez bada ere. Azpimarratzekoa da salmenten

bolumenari eutsi zaiola ibilgailuen salmenta eta konponketaren azpisektorean (-% 0,1);

emaitza hori, neurri handi batean, merkataritza-indize orokorrak hain bilakaera

negatiboa ez izanak ahalbidetu du. Handizkako merkataritzak urte arteko % 2,1eko

beherakada izan du, eta, aldiz, txikizkako merkataritzaren salmentek batez beste

jaitsiera txikiagoa izan dute (-% 1,9).

Txikizkako merkataritzaren sektorean, janarien salmentak behera egin du (-% 2,1) eta

janariak ez diren produktuen salmentak baino (-% 1,8) beherakada handiago izan dute;

bi kasu horietan portaera hobea izan da 2013ko lehen hiruhilekoarekiko.

merkataritza I.2013 II.2013 (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

SALMENTAK -3,9 -0,6

Motordun ibilgailuen salmenta eta

konponketa

-4,9 -0,1

Handizkako merkataritza -2,7 -2,1

Txikizkako merkataritza* -3,0 -1,9

Janariak -3,0 -2,1

Gainerako produktuak -3,1 -1,8

PERTSONA OKUPATUAK -3,0 -2,7

*Indize orokorra, gasolina-zerbitzugunerik gabe

Bizkaiko datuak, prezio korronteetan, egutegi-efektua zuzenduta. Oinarria: 2010.

Iturria: Eustat.

Bizkaiko azalera handiko salmentak kontuan hartuz, 2013ko hirugarren hiruhilekoko

balantzea negatiboa da, urte arteko beherakada metatua % 4,9koa izan baita uztailaren

eta irailaren artean. Atxikitako koadroan ikus daitekeen moduan, emaitza hori aurreko

hiruhilekoan izandakoa baino (+% 2,7) askoz ere txarragoa da. Produktu-mota kontuan

hartuta, ikusten da janarien salmentek ia ez dutela beherakadarik izan iazko epealdi

berarekin alderatuta (-% 0,6), eta gainerako produktuen salmenta-jaitsiera nabarmena

izan dela (-% 6,6) izan da merkataritza-segmentu honen emaitza baldintzatu duena.

Merkataritza-salmenten

beherakada moteldu da

Bizkaian

Salmentak azalera

handietan % 4,9 jaitsi

dira


20

merkataritzako azalera handiak II.2013 2013.III (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

SALMENTAK 2,7 -4,9

Janariak 4,5 -0,6

Beste produktu batzuk 1,7 -6,6

PERTSONA OKUPATUAK -2,1 -1,8

Bizkaiko datuak, prezio korronteetan, egutegi-efektua zuzenduta. Behin-behinekoak.

Iturria: Eustat.

Automobilen matrikulazioari dagokionez, hirugarren hiruhilekoaren balantzea Bizkaian

positiboa izan da, % 9,5 hazi baita iazko epealdi berarekin alderatuta. Hain zuzen ere,

guztira 3.293 automobil matrikulatu dira, hau da, 2012ko uztaila eta iraila artean

matrikulatutakoak baino 287 ibilgailu gehiago.

Matrikulazioen gorakada hori automobil partikularren bilakaera positiboak baldintzatu du

(+% 19,2), enpresa-ibilgailuen eta bestelako automobilen matrikulazioak urte arteko %

11,7 jaitsiera izan baitute.

automobilen matrikulazioa 2013.III ∆ %

GUZTIRA 3.293 9,5 Partikularrak 2.465 19,2 Enpresak eta beste batzuk 828 -11,7

Bizkaiko datuak. Aurreko urteko aldi berarekiko aldakuntza-tasa

Iturria: Faconauto

Espero daitekeen bezala, salmentetan gaur egun dagoen beherakada orokorraren

testuinguruak eragina izaten jarraitzen du sektore-enpleguaren mailetan, eta ez dirudi

epe laburrean hobera egingo duenik. Horrela, merkataritzako pertsonal okupatuaren

indizeak Bizkaian urte arteko % 2,7ko beherakada izan du, eta alde handia erakusten

du salmenta-kopuruetan lortutako emaitzarekin (-% 0,6), lehen hiruhilekoan izandako

beherakadaren ia berdina baita (-% 2,9). Azalera handien kasuan, enpleguak % 2,1eko

beherakada izan du bigarren hiruhilekoan eta % 1,8koa hirugarren hiruhilekoan.

Gora egin du Bizkaian

matrikulatutako

automobilen kopuruak


21

Bilbon, zehazkiago, merkataritza-enpresekiko afiliazioak urte arteko % 3,5eko

jaitsierarekin amaitu du urtea, 20.556 pertsona arte, guztira. Emaitza horrek 736

pertsona afiliatu galdu direla esan nahi du, 2012ko irailarekin alderatuz gero.

Aurreko hiruhilekoetan bezala, afiliazio-galera orokorra izan da, eta aztertutako hiru

jarduera-azpisektoreei eragin die. Kopuru erlatiboetan, nabarmentzekoak dira

handizkako merkataritzan izandako beherakadak (-% 5,3) eta ibilgailu motordunen

salmenta eta konponketako jardueretan izandakoak (-% 5,8). Halere, kopuru

absolutuetan enplegu-galera handiena txikizkako merkataritzan izan da (351 pertsona

gutxiago, -% 2,5).

Enpresa-sareari dagokionez, berriz, hirugarren hiruhilekoaren balantzea ere negatiboa

da Bilbon. Irailaren amaieran, guztira, merkataritza-sektoreari atxikitako 2.867 enpresa

gutxiago zeuden alta emanda Gizarte Segurantzan. Horrek esan nahi du 112 enpresako

galera garbia egon dela urtebetean (-% 3,8). Handizkako merkataritza-azpisektoreek

(urte arteko -% 7,0) eta txikizkako merkataritzakoek (-% 2,6) modu ekitatiboan

banatzen dute enpresa-sarearen galera hori (-56 eta -50 enpresa gutxiago, hurrenez

hurren). Askoz ere garrantzi gutxiago du ibilgailuen salmenta- eta konponketa-

azpisektorean (6 enpresa gutxiago).

2012ko irailaz geroztik

merkataritzaren sektoreak

736 pertsona afiliatu galdu

ditu Bilbon


22

Turismoa

Hirugarren hiruhilekoz jarraian, Bilboko hotel-establezimenduetako ostatu-gauen

kopuruak behera egin du iazko epealdi berarekiko. Zehazkiago, uztailaren eta irailaren

artean ostatu-gau metatuak 457.969ra iritsi dira, eta horrek urte arteko % 2,8ko

beherakada esan nahi du. Kopuru absolutuetan, 13.223 ostatu-gauen galera garbia

gertatu da, hau da, batez beste 4.407 ostatu-gau gutxiago hileko. Halaber, azpimarratu

behar da hirugarren hiruhileko balantze negatiboak uztailean (-% 4,6), abuztuan

(-% 1,3) eta irailean (-% 2,8) izandako bilakaera negatiboa islatzen duela.

Turisten jatorriari erreparatuz ikusten denez, estatuko pertsonek egindako ostatu-gauek

(-% 4,7) eta atzerrikoek egindakoek (-% 0,5) behera egin dute, nahiz eta askoz

handiagoa izan den turista nazionalen jaitsiera (-12.135 ostatu-gau gutxiago, zenbaki

absolutuetan).

Establezimenduen kategoria kontuan hartuz ikusten denez, hainbat portaera egon dira:

3 eta izar gehiagoko hoteletako ostatu-gauek % 4,8 egin dute behera (18.536 ostatu-

gau gutxiago, kopuru absolutuetan), eta, aldiz, kategoria txikiagokoetan hazkundea izan

da (% 6,1, 5.313 gehiago).

Aldiz, bidaiari-sarreren kopuruetan, 2013ko hirugarren hiruhilekoaren balantzea

positiboa izan da. Urte arteko % 1,5eko hazkundearekin, Bilboko hotel-

establezimenduek guztira 232.178 sarrera izan dituzte (3.441 gehiago, kopuru

absolutuetan), turista atzerritar gehiago izan baitituzte (+% 3,5, 3.761 bidaiari

gehiago). Bestalde, turista nazionalen kopuruak ia ez du aldaketarik izan 2012ko

hirugarren hiruhilekoarekiko (-% 0,3, 320 sarrera gutxiago). Bilakaera horri erreparatuz

ikusten denez, sarrera-bolumena nahiko modu orekatuan banatzen da turista

nazionalen (turista guztien % 51,6) eta atzerritarren (% 48,4) artean.

Beraz, ondoriozta daiteke hirian bisitari gehiagok hartu dutela ostatu, baina haien batez

besteko egonaldia laburragoa izan da, batez beste 2,06 egunetik 1,97 egunera pasatu

baita 2013ko hirugarren hiruhilekoan (% -4,2). Turista nazionalen batez besteko

egonaldia 2,08 egunekoa izan da (-% 4,4) eta atzerritik etorritakoena, berriz, 1,86

egunekoa (-% 3,9).

Hoteletako ostatu-gauak

% 2,8 jaitsi dira hirugarren

hiruhilekoan…

…nahiz eta bidaiari-

kopuruak bilakaera

positiboa izan duen

(% 1,5)


23

turismoa 2013.III ∆ %

OSTATU-GAUAK 457.969 -2,8

3 izar edo gehiagoko hotelak 365.993 -4,8

3 izar baino gutxiagoko hotelak eta pentsioak 91.976 6,1

Estatukoak 249.093 -4,7

Atzerritarrak 208.876 -0,5

BIDAIARIAK 232.178 1,5

Estatukoak 119.895 -0,3

Atzerritarrak 112.283 3,5

BATEZ BESTEKO EGONALDIA (ostatu-gauak) 1,97 -4,2

Aurreko urteko epealdi berarekiko aldakuntza-tasa

Iturria: Eustat

Erreferentziako hiriburu nagusien analisiak agerian uzten duenez, bilakaera desberdinak

izan dituzte 2013ko hirugarren hiruhilekoan. Horrela, Madrilen eta Zaragozan egindako

ostatu-gauak iazko epealdi berarekin alderatuta jaitsi egin diren artean (-% 3 eta -%

2,1, hurrenez hurren), gora egin dute Sevillako (+% 4,1), Bartzelonako (+% 3,1) eta

Valentziako (+% 0,6) hotel-establezimenduetan egindako ostatu-gauek. Horren

guztiaren ondorioz, Espainiako hiru hiriburu handienen taldearen batez besteko ostatu-

gauek % 0,5 egin dute gora batez beste.

benchmarking

ostatu-gauak 2013.III ∆ %

Madril 3.708.192 -3,0

Bartzelona 5.261.645 3,1

Valentzia 1.053.447 0,6

Sevilla 961.807 4,1

Zaragoza 332.070 -2,1

G-5en batez bestekoa (hiriak) -- 0,5

BILBO 457.969 -2,8

Gasteiz 154.288 -14,2

Donostia 365.918 3,5

Iruñea 166.831 -1,0

G-3ren batez bestekoa (hiriak) -- -3,9

G-9ren batez bestekoa (hiriak) -- -1,3

Aurreko urteko aldi berarekiko aldakuntza-tasa.

Iturria: Eustat eta EIN.

Bilbon ostatu-gauak

erreferentziako hiriburu

gehienetan baino gehiago

jaitsi dira


24

Gainerako euskal hiriburuekiko, ostatu-gauen urte arteko batez besteko beherakada

% 3,9koa izan da; emaitza hori, batez ere, Gasteizek izan duen beherakada handiagatik

gertatu da (-% 14,2). Iruñean bilakaera apur bat negatiboa izan da (% -1,0), eta, aldiz,

Donostiak bilakaera positiboari eusten dio, eta urteko azken hiruhilekoa % 3,5eko

hazkundearekin amaitu du.


25

Garraioa

ITSAS GARRAIOA

Bilboko Portuko salgaien itsas garraioak 5.489 mila tonako bolumena izan du guztira

uztailean eta abuztuan, eta, beraz, urte arteko % 13,5eko hazkundea lortu du aurreko

urteko epealdi berarekiko. Uztailean mugitutako kargak % 19,4ko hazkundea izan du

iazkoarekin alderatuta (guztira, 2.504 mila tona artekoa), eta, beraz, abuztuan izandako

hazkundea baino askoz handiagoa izan du (% 9,0, 2.985 tona artekoa).

Ontziratu gabeko likidoen garraioak (aztertutako bihilekoan garraiatutako salgai guztien

% 57,1 dira horiek) % 0,6ko urte arteko hazkundea izan du. Ontziratu gabeko solidoen

eta bestelako kargen bolumenak ere % 12,4ko hazkundea izan du, itsas trafikoaren

% 14,3 osatu arte. Salgai orokorrek hazkunde txiki bat izan dute (% 2,1), eta uztailean

eta abuztuan mugitutako kargaren herena baino apur bat gutxiago dira (% 28,6).

Azkenik, azpimarratu behar da uztailean eta abuztuan 481 ontzik erabili dutela Bilboko

Portua, eta, beraz, 2012ko epe berako kopuruari eutsi zaio.

Salgaien itsas garraioa

32.180 (2009)

34.666 (2010)

32.003 (2011)

29.507 (2012)

2.530

2.738

08-13 2.985

1.600

1.800

2.000

2.200

2.400

2.600

2.800

3.000

3.200

3.400

3.600

25.000

27.000

29.000

31.000

33.000

35.000

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08

2009201020112012 2011 2012 2013

Mercancías

Tendencia (media móvil últimos 12 meses)

Urtekoa Hilekoa

[milaka tona.]

Iturria: Estatuko portuak

Salgaien itsas garraioak

joera positiboari eusten

dio


26

AIREKO GARRAIOA

2013ko hirugarren hiruhilekoan Bilboko aireportuak izan duen bidaiari-kopuruak

bilakaera negatiboa izan du, eta 2012ko laugarren hiruhilekoan hasitako beherakada

sendotu da. Horrela, uztaila eta iraila artean metatutako aireko garraioa 1.139.887

pertsonakoa izan da, aurreko urteko epe berarekiko % 11,6 jaitsiz (149.181 bidaiari

gutxiago, kopuru absolutuetan).

Erregistratutako trafiko ia osoa merkataritza-hegaldiena izan da (% 99,7): hegaldi

nazionaletako bidaiarien parte-hartze handiagoa berresten da (% 55,6, 632.019) nahiz

eta 2012ko hirugarren hiruhilekoarekiko asko jaitsi.

(-% 22,9, 187.669 bidaiari gutxiago kopuru absolutuetan). Nazioarteko hegaldien

trafikoak (504.821 bidaiari), aldiz, gorako joerari eusten dio (urte arteko % 7,8), eta,

dagoeneko, Bilboko aireportuaren trafiko osoaren % 44,4a da.

Bilboko aireportuak 11.766 hegaldi gehiago izan ditu aztertutako hiruhilekoan, beraz,

urteko % 15,0 beherakada izan du (2.081 eragiketa gutxiago 2012ko hirugarren

hiruhilekoarekin alderatuta).

aireko garraioa 2013.III ∆ %

BIDAIARIAK (kop.) 1.139.887 -11,6 Merkataritza-hegaldietan:

Nazionalak 632.019 -22,9 Nazioartekoak 504.821 7,8

ERAGIKETAK (kop.) 11.766 -15,0


Iturria: AENA

Erreferentziako gainerako aireportuek ere, nahiz eta bilakaera desberdinak izan, egoera

negatiboa izan dute. Hain zuzen ere, Bartzelonako aireportua da bidaiari-kopuruan

beherakadarik izan ez duen bakarra (% 0,6).

Espainiako hiriburu nagusien taldeko bidaiari-garraio metatuak % 9,6ko beherakada

izan du iazko epealdi berarekiko, alegia, 1.872.183 bidaiari kopuru absolutuetan.

Zehazkiago, Sevillako (-% 16,9), Zaragozako (-% 14,2) eta Madrilgo (-% 12,7)

aireportuak dira bidaiari gehien galdu dituztenak, eta, ondoren, Valentziakoa dator

(-% 4,8).

Aireko garraio

nazionalaren

gainbeherak (-% 22,9)

baldintzatu du

hirugarren

hiruhilekoaren balantze

negatiboa

Erreferentziako ia

aireportu gehienetan

bidaiari-kopuruak

behera egin du


27

Gainerako euskal hiriburuei dagokienez, Loiuko aireportuak baino beherakada txikiagoa

izan dute. Horrela, Donostian bidaiari-kopurua % 4,4 jaitsi da, eta, aldiz, Iruñean % 9.

Gasteizko aireportuak, bidaiari-kopuru osoarekiko askoz ere pisu erlatibo txikiagoarekin

egin du behera (% 71).

benchmarking

aireportuetako bidaiariak 2013.III ∆ %

Madril 11.285.043 -12,7

Bartzelona 11.260.937 0,6

Valentzia 1.464.754 -4,8

Sevilla 990.527 -16,9

Zaragoza 135.548 -14,2

G-5eko metatua .. -9,6

BILBO 1.139.887 -11,7

Gasteiz 541 -71,0

Donostia 66.393 -4,4

Iruñea 44.116 -9,0

G-3ko metatua .. -28,1

G-9ko metatua .. -16,0


Iturria: AENA.


28

Ekonomia produktiboa

BARNE PRODUKTU GORDINA

Bizkaiko Barne Produktu Gordinak atzera egiten jarraitzen du, urte arteko % 1,4ko

beherakada izan baitu 2013ko bigarren hiruhilekoan. Atxikitako grafikoan ikusten den

bezala, emaitza hori (urte arteko seigarren aldakuntza negatiboa jarraian) lehen

hiruhilekoan izandako tasa baino hiru hamarren gehiagokoa da. Euskal Autonomia

Erkidego osoan, BPGak % 1,5 egin du atzera 2012ko bigarren hiruhilekoarekin

alderatuta; Gipuzkoan izandako atzerakada Bizkaikoaren berdina da (-% 1,4) eta

Arabak % 1,9ko beherakada izan du.

Halaber, azpimarratu behar da Bizkaiko ekonomiaren hiruhilekoen arteko bilakaerak,

tasa negatiboetan jarraitu arren, azken urte eta erdian izan duen emaitza negatiborik

onena izan duela (-% 0,1).

Bizkaiko BPGa

-3,2

0,2 0,3

-1,7

0,2 0,2 -0,1

-0,3 -0,6

-0,4 -0,5 -0,4 -0,4

-0,1

0,2 0,2 0,0 0,0

-1,1

-1,9 -2,2

-1,9 -1,7 -1,4

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

2009 2010 2011 2012 I II III IV I II III IV I II

2011 2012 2013

Var. Intertrimestral Var. Interanual

Urtekoa Hiruhilekoa

Iturria: Eustat

Bizkaiko ekonomiak

atzeraldian jarraitzen du


29

ZERBITZUAK

Egungo krisi ekonomikoak eragina izaten jarraitzen du hainbat jarduera-ekonomikoren

arloetan, eta zerbitzuen sektoreko salmenta-bolumena ez da salbuespen eragin

negatibo horrentzat. Hain zuzen ere, 2013ko bigarren hiruhilekoan zerbitzuen sektoreko

salmenta indize orokorrak urteko % 4,4ko beheraka izan du Bizkaian, eta hori aurreko

hiruhilekoan izandako emaitza negatiboa baino apur bat hobea da (-% 5,4). Halere, eta

atxikitako grafikoak erakusten duen moduan, adierazle horrek jarraian izan duen urte

arteko hamargarren beherakada da.

Lehenago esan den bezala, merkataritza-sektoreko salmenta-indize orokorrak ia ez du

aldakuntzarik izan 2012ko bigarren hiruhilekoarekiko (-% 0,6) eta, beraz, indize

orokorraren beherakadaren tamaina batez ere gainerako zerbitzuen beherakadak eragin

du (garraio-, ostalaritza-, informazio- eta komunikazio-jarduerak, enpresa-zerbitzuenak,

etab.). Hain zuzen ere, epigrafe honek batez beste urte arteko % 7,7ko atzerakada izan

du, alegia, 2013ko lehen hiruhilekoan izandakoa baino apur bat txikiagoa (-% 9,3).

Zerbitzuen salmentak

Iturria: Eustat

Merkataritza kanpoan utzita, hirugarren sektoreko gainerako jarduerei dagokienez,

salmentetan beherakada orokorra nabaritzen da 2013ko bigarren hiruhilekoan, nahiz

eta azpisektore batzuetan eta besteetan oso tamaina desberdinekoa izan den. Horrela,

adibidez, azpimarratzekoa da salmentek ostalaritza-adarrean izan duten urte arteko

beherakada handia (-% 13,5); baita informazioa eta komunikazioek (-% 10,6) eta

jarduera administratiboek eta laguntza-zerbitzuek (-% 10,7) izan dutena ere. Bestalde,

jarduera profesional, zientifiko eta teknikoen bilakaera, eta garraio- eta biltegiratze-

jarduerena ere, ez da hain negatiboa izan, bi kasu horietan % 4 egin baitu behera.

Zerbitzuen sektoreko

salmenta-indizeak behera

egin du hamargarren

hiruhilekoz jarraian


30

zerbitzu-sektoreko salmentak I.2013 II.2013 (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

Zerbitzuak -5,4 -4,4

Merkataritza -3,9 -0,6

Beste zerbitzu batzuk -9,3 -7,7

Garraioa eta biltegiratzea -4,3 -3,7

Ostalaritza -12,3 -13,5

Informazioa eta komunikazioak -9,8 -10,7

Jarduera profesional, zientifiko eta

teknikoak

-10,6 -4,0

Administrazio-jarduerak eta laguntza-

zerbitzuak

-14,0 -10,7

Bizkaiko datuak, egutegi-efektua zuzenduta

Iturria: Eustat.

Azkenik, eta Bizkaian zerbitzu-sektoreko enplegu-mailari dagokionez, azpimarratzekoa

da pertsonal okupatuaren indize orokorrak urte arteko % 4,5eko beherakada izan duela

bigarren hiruhilekoan, eta, beraz, aurreko hiruhilekoan izandakoaren tamaina berekoa

izan da (-% 5,1). Kasu honetan, urte arteko zazpigarren beherakada izan da jarraian,

eta ez da aurreikusten joera hori aldatuko denik epe laburrean.

Espero denez, krisi ekonomikoaren eragina eta sektoreko jardueraren beherakada argi

eta garbi islatzen dira Bilbon, kontuan hartuz lurraldearen hiribildua eta Euskal

Autonomia Erkidegoaren zentro ekonomikoa dela. Hain zuzen ere, zerbitzu-enpresei

afiliatutako biztanleek (ia afiliatutako biztanleen % 90) urte arteko % 2,7ko beherakada

izan dute. Kopuru absolutuetan atzerakada askoz ere nabarmenagoa da, galdutako

afiliazioen kopuru garbiaren % 69 metatzen baitu zerbitzu-sektoreak 4 azken urtean

(4.033 pertsona afiliatu gutxiago, guztira, 5.844 pertsonatik).

Aurreko hiruhilekoan bezala, afiliazioaren beherakada handiagoa da azpisektore

hauetan: ostatua (-% 8,8 urte artekoa), informazioa eta komunikazioak (-% 7,7),

garraioa eta biltegiratzea (-% 6,3) eta finantza- eta aseguru-jarduerak

(-% 7,8).

4 Aurreko txostenetan aipatutako moduan, beherakada hori % 3,1ekoa izango litzateke etxeetako enpleguaren

erregularizazioa albo batera utziz gero (2013ko lehen seihilekoan bilakaera positiboa izan baitu etxeetako

enpleguak). Hain zuzen ere, azpisektore hori albo batera utzi ondoren, zerbitzu-sektorean izandako afiliazio-galera

garbia 2013ko hirugarren hiruhilekoarekin alderatuta 4.290 pertsonakoa izan da.


31

INDUSTRIA

2013ko uztailean eta abuztuan jarduera industrialak atzerakada nabarmena izan du

Bizkaian. Hain zuzen ere, ekoizpen industrialaren indize orokorrak urte arteko % 7,1eko

jaitsiera izan du iazko bihileko berarekiko; aldiz, % 2,9ko eta % 3,6ko jaitsiera metatua

izan da lehen eta bigarren hiruhilekoetan, hurrenez hurren.

Jarduera-sektoreka begiratuz, argi geratzen da ekoizpen industrialak beherakada orokor

handia izan duela; handiagoa izan da manufaktura-industrian (-% 7,2, 2012ko uztail eta

abuztuarekiko) eta energia elektrikoarekin, gasarekin eta urarekin erlazionatutako

jardueretan (-% 6,5). Bestalde, erauzketa-industrien ekoizpen-indizeak sektoreko batez

besteko globala baino gutxiago egin du atzera (-% 4,9).

industria II.2013 2013.III (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

PRODUKZIOA -3,6 -7,1

Manufaktura-industria -3,0 -7,2

Energia, gasa eta ura -7,3 -6,5

Erauzketa-industriak -30,7 -4,9

Bizkaiko behin-behineko datuak, egutegi-efektua zuzenduta.

Hirugarren hiruhileko datuak uztaila-abuztua aldikoak dira.

Iturria: Eustat

Bizkaiko ekoizpen

industrialak atzerakada

nabarmena izan du


32

KANPO-MERKATARITZA

Uztailean eta abuztuan, Bizkaian egindako kanpo-merkataritzako salmentek 1.337,4

milioi euroko balio erantsia, eta horrek % 3,2ko beherakada ekarri du iazko epealdi

berarekiko. Bestalde, lurraldean egindako salmentak 1.810,9 milioi eurokoak izan dira,

alegia, 2012ko bihileko berean baino % 7,3 gehiago.

Esportazioen eta inportazioen balioen arteko aldeak 473,5 milioi euroko merkataritza-

saldo negatiboa ekarri dio Bizkaia osoari, eta kanpo-estalduren tasa % 73,9koa izatea.

kanpo-merkataritza II.2013 2013.III (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

ESPORTAZIOAK 31,6 -3,2 INPORTAZIOAK 6,7 7,3

Bizkaiko datuak, behin-behinekoak. Hirugarren hiruhileko datuak uztaila-abuztua aldikoak

dira.

Iturria: Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioa.

Inportazioek % 7,3 egin

dute gora eta

inportazioak % 3,2 jaitsi

dira


33

Jarduera ekonomikoak

2013ko hirugarren hiruhilekoaren amaieran, Bilbok jarduera ekonomikoko 36.255

lizentzia aktibo zituen: aurreko hiruhilekoan baino 118 gehiago (+% 0,3). Bilakaera

zerbait hobea da urte arteko kopurutan, 2012ko hirugarren hiruhilekoan baino 656

jarduera-lizentzia gehiago baitzeuden (% 1,8 gehiago).

Jarduera-motaren araberako xehatzeari erreparatuz gero, enpresa-lizentziak dira

ugarienak, Bilbon aktibo dauden lau lizentziatik hiru (% 76) baitira (27.472 guztira).

% 87 zerbitzu-sektoreko lizentziak dira (23.926 guztira), % 8 eraikuntzakoak (2.168

lizentzia) eta gainerako % 5 industria-jardueretakoak (1.378 guztira).

Azken hiruhilekoaren bilakaera kontuan hartuz, aktibo dauden enpresa-lizentzien

kopuruak % 0,4 egin du gora, kopuru absolutuetan 111 lizentzia gehiago zenbatu

baitira. Gorakada hori zerbitzuetako jarduerei atxikitako lizentziek (+84) eta

eraikuntzako jarduerei atxikitakoek (+28) eragin dute; izan ere, industria-lizentzien

kopurua ia ez da aldatu (-1).

Jarduera profesionalen eta jarduera artistikoen lizentziak ere ugaritu egin dira urteko

hirugarren hiruhilekoan: jarduera profesionalenak, guztira, 8.505 dira (bigarren

hiruhilekoan baino % 0,1 gehiago) eta artistikoak 278ra iritsi dira (% 0,4 gehiago).

jarduerak 2013.III ∆ %

Jarduera ekonomikoak 36.255 0,3

Enpresa-jarduerak 27.472 0,4

Industria 1.378 -0,1

Eraikuntza 2.168 1,3

Zerbitzuak 23.926 0,4

Jarduera profesionalak 8.505 0,1

Jarduera artistikoak 278 0,4

Aurreko hiruhilekoarekiko aldakuntza-tasa

Iturria: Bizkaiko Foru Aldundia (Ekonomia Jardueren gaineko Zerga)

2013ko bigarren

hiruhilekoan baino 118

jarduera ekonomikoko

lizentzia gehiago


34

Atxikitako koadroan ikusten den bezala, enpresa-jardueraren bederatzi adarrek biltzen

dituzte Bilboko jarduera-lizentzia guztien % 57a. Jatekoak ez direnen txikizkako

merkataritzak 4.274 lizentzia ditu; ondoren datoz enpresei eskainitako zerbitzuak,

guztira, 4.228 lizentziekin. Epigrafe horiek biek Bilbon aktibo dauden lizentzia-kopuru

osoaren ia laurdena biltzen dute (% 12 bi kausotan). Sukaldaritza- eta janari-zerbitzuek

3.048 lizentzia dituzte (% 8 guztira), eta horietatik urruti daude eraikuntzako lizentziak

(2.168) eta janari, edari eta tabakoen txikizkako merkataritzarenak (2.043),

adierazgarrienak aipatzeko.

Halaber, azpimarratu behar da jarduera-adar nagusiek azken hiruhilekoan bilakaera

heterogeneoa izan duten arren, aldakuntzak (absolutuak eta erlatiboak) ez direla

handiak izan.

enpresa-jarduerak adar nagusiak 2013.III ∆ %

Txikizkako merkataritza, jatekoak ez direnak 4.274 0,1 Enpresei eskainitako zerbitzuak 4.228 1,0 Sukaldaritza eta janari-edarien zerbitzuak 3.048 0,0 Eraikuntza 2.168 1,3 Janari eta edarien txikizkako merkataritza 2.043 1,1 Handizkako merkataritza 1.525 0,7 Zerbitzu pertsonalak 1.314 -0,3 Higiezinen zerbitzuak 942 -0,1 Finantza- eta aseguru-zerbitzuak 849 0,0

Aurreko hiruhilekoarekiko aldakuntza-tasa.

Iturria: Bizkaiko Foru Aldundia (Ekonomia Jardueren gaineko Zerga).

Bederatzi jarduera-

adarrek biltzen dute

lizentzia guztien % 57a,

aldakuntza gutxirekin

azken hiruhilekoan


35

SOZIETATE BERRIAK

2013ko hirugarren hiruhilekoan zehar 149 merkataritza-sozietate berri sortu dira Bilbon;

horrek % 19,5eko atzerakada dakar iazko epe berarekiko (36 sozietate gutxiago kopuru

absolutuetan). Jaitsiera hori gorabehera, azpimarratu behar da aurten 626 sozietate

sortu direla Bilbon, 2012ko urtarrilaren eta irailaren artean lortutako ia zenbateko bera

(630).

Sortutako hamar sozietatetatik zortzi zerbitzu-sektorekoak dira (119 guztira), eta argi

eta garbi nagusi dira azpisektore hauetakoak: merkataritza eta konponketa, eta

higiezinen jarduerak eta enpresentzako zerbitzuak (38 eta 37 sozietate, hurrenez

hurren). 22 sozietate berri atxikitzen zaizkio eraikuntza-sektoreari (% 15 guztira) eta

gainerako zortziak, berriz, jarduera industrialei edo energiarekin lotutakoei (% 5).

Merkataritza-sozietate berriak

728 (2009)

744 (2010)

741 (2011)

830

(2012)

215 213

141

172

234

211

185 200

245

232

III-13 149

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

100

150

200

250

300

2009 2010 2011 2012 I II III IV I II III IV I II III

2011 2012 2013

Urtekoa Hiruhilekoa

Iturria: Bilboko Merkataritza Ganbera

Atzerakada nabarmena

sozietateen sorreran

hirugarren hiruhilekoan

zehar (-% 19,5)


36

2013KO III. HIRUHILEKOA ADIERAZLEAK

Azken datua

Δ Urte artekoa

(%) Aldia

LAN-MERKATUA

Biztanleria aktiboa (milakoetan)** 157,6 -4,5 III. hiruhil.

Biztanleria okupatua (milakoetan)** 130,7 -3,3 III. hiruhil.

Biztanleria langabea (milakoetan)** 26,9 -10,0 III. hiruhil.

Langabezia-tasa (%)** 17,06 -0,92* III. hiruhil.

Erregistratutako biztanleria langabea (pertsona kopurua)**

32.646 7,2 Iraila

Afiliatutako pertsonak (kop.) 161.436 -3,5 Iraila

Erregistratutako kontratuak (kop.)** 26.629 -8,6 III. hiruhil.

MERKATARITZA

Merkataritzako azalera handien salmentak (indizea)***

87,3 -4,9 III. hiruhil.

Pertsona afiliatuak 20.556 -3,5 Iraila

Kontsumoko prezioak (indizea)*** 104,0 0,7 Iraila

TURISMOA

Ostatu-gauak (kop.) 457.969 -2,8 III. hiruhil.

Bidaiariak (kop.) 232.178 1,5 III. hiruhil.

Batez besteko egonaldia (ostatu-gau/bidaiari) 1,97 -4,2 III. hiruhil.

GARRAIOA

Salgaien itsas garraioa (milaka tona) 5.489 13,5 Uztaila/Abuztua

Bidaiarien aireko garraioa 1.136.840

-11,7 III. hiruhil.

ENPRESA-JARDUERA

Enpresen jarduera-lizentziak 36.255 1,8 III. hiruhil.

Produkzio industriala (indizea)*** 81,1 -7,1 Uztaila/Abuztua

Merkataritzako sozietate berriak (kop.) 149 -19,5 III. hiruhil.

* puntu portzentualak

** Bilbon bizi den biztanleria

*** Bizkaiko adierazlea

Iturria: Eustaten, SEPEren, Lanbideren, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren, EINen, Estatuko Portuen eta AENAren datuetan oinarritutako lanketa propioa.

Documents

Bilbaoko hiruhileko koiuntura txostena 2013ko iii hiruhilekoa