Upload
ibarrekolandakohnb
View
347
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
TELEFONOZ ARI GARENEANTELEFONOZ ARI GARENEAN
EHUREKA EHUREKA
AHOLKUAK AHOLKUAK 1
www.ehu.es/azpidazki
Telefonoa zelan hartu?Telefonoa zelan hartu?Telefonoa zelan hartu?Telefonoa zelan hartu?
Historia fakultatea, egun on
Edo luzeago
Historia fakultatea, egun on, Miren Arrondo naiz, zertan lagundu ahal dizut?
Lehenik, esan noranora deitu duen eta gero agurtuagurtu::1.1.
Telefonoz ez dugu beste pertsona ikusten.
Horregatik, aurrez aurrekoa baino zailagoa da
komunikazioa. Beraz, motelago hitz egin.
Informaziorik garrantzitsuena azpimarratu edo
errepikatu.
Deitu duenari ulertzen ez badiozu, eskatu motelago
hitz egiteko.
Aldatu intonazioa eta erritmoa, asko hitz eginez
gero.
Gomendio batzukGomendio batzukGomendio batzukGomendio batzuk
Deitzen duenarentzat ez da inportantea euskaraz
ondo edo txarto erantzutea. Berak informazioa nahi du,
informazio egokia eta zuzena.
Utzi hitz egiten eta galderak egiten deitu duenari
Patxadaz hartu: beti saiatu jarrera neutrala izaten,
inori errua ez egozten eta deitu duenari gure laguntza
ematen.
Gomendio batzukGomendio batzukGomendio batzukGomendio batzuk
�Oraintxe pasatzen dizut deia
Oraintxe pasako dizut deia
� Utzi niri enkargua eta nik esaten diot
Utzi niri enkargua eta nik esango diot
� Dago Mikel?
Mikel al dago? Mikel hor al da
� Beste linea batetik hitz egiten dago
Beste linea batetik hitz egiten ari da
Ohiko akats batzukOhiko akats batzukOhiko akats batzukOhiko akats batzuk
Garrantzitsua da euskaraz egitea:
euskaldunari euskaraz egiteko atea zabalduko
diogu.
Asko laguntzen du telefonoa hartzekorakoan
prestatua izatea zer esango dugun.
Ez ahaztu!Ez ahaztu!Ez ahaztu!Ez ahaztu!
Esan behar ez direnakEsan behar ez direnakEsan behar ez direnakEsan behar ez direnak
Kafea hartzera joan da duela ordubete
Komunean dago
Bakar-bakarrik nago
Ez dakit non dagoen deitu geroago
Ez da komeni horrela erantzutea, egia izan arren:1.2.
Ez dago momentu honetan, nik lagundu ahal
dizut?
Hobe horrela erantzutea:
Hobe da zenbakiak banaka ematea, ulertzeko eta
esateko errazago.
Adibidez: 946566758
Bederatzi/lau/sei
Bost/sei
Sei/zazpi
Bost/zortzi
Telefonoak zelan emanTelefonoak zelan emanTelefonoak zelan emanTelefonoak zelan eman
Enkargua hartu:
Une honetan ez dago. Nahi al duzu enkargurik ematea?
Orain kanpoan da. Mezurik uztea nahi?
Deia pasatu:
Oraintxe jarriko dizut
Berehala pasatuko diot deia
Gomendio batzukGomendio batzukGomendio batzukGomendio batzuk
Zain egoteko eskatu:
Itxaron apur bat /pixka bat, mesedez
Zaude pixka batean
Elkarrizketa amaitu:
Eskerrik asko deitzeagatik eta hurrengora arte
Mila esker
Besteak eskerrak emanez gero:
Ez horregatik
Baita zuri ere
Gomendio batzukGomendio batzukGomendio batzukGomendio batzuk
� Llamada en espera
Deia zain izatea
� Llamada a tres
Hiruko elkarrizketa
� Teléfono móvil
Sakeleko telefonoa, eskuko telefonoa
� Desvío de llamadas
Deiak desbideratzea
Hiztegi txikiaHiztegi txikiaHiztegi txikiaHiztegi txikia
AURREZ AURRE, AHOZAURREZ AURRE, AHOZ
EHUREKA EHUREKA
AHOLKUAK AHOLKUAK 2
www.ehu.es/azpidazki
Ez dakit niregana datorrenak
euskaraz dakien, badaezpada
gaztelaniaz egingo diot.
Guregana hurbiltzen diren askok
badakite, batez ere ikasleek.
Eurek ere askotan ez dakite
euskaraz dakigun. Beraz, lehen
berba egiozu euskaraz. Baldin
badaki, euskaraz egingo du eta ez
badaki, gaztelaniaz lasai asko.
GomendioakGomendioakGomendioakGomendioak
Euskara ikasi dut, baina ez dakit kapaza
naizen batzuek hitz egiten duten euskara
horiek ulertzeko.
Normalean elkarrizketak laburrak izaten
dira, ez oso sakonak, eta nahiko
estandarrak. Beraz, ez izan beldurrik. Dena
den, beti esan ahal diozu datorrenari
mantsoago hitz egiteko. Gainera, horrela
asko gozatuko duzu hizkera horien
aberastasunarekin.
GomendioakGomendioakGomendioakGomendioak
Ez naiz eroso sentitzen, besteek zer
pentsatzen duten beldur naiz. Euskara
politikarekin, moderno edo antzinako
izatearekin eta abarrekin lotzen dute.
Aurreiritzi asko daude, bakoitzak ditu bereak
eta denekin asmatzea oso zaila da. Hortaz, ez
sentitu deseroso. Esfortzu handia egin duzu
euskara ikasten eta lana bi hizkuntzatan
egiteko kapaza zara. Eta hori ez da gutxi.
Gomendio batzukGomendio batzukGomendio batzukGomendio batzuk
Lehen hitza/harrera euskaraz izatea
garrantzizkoa da: euskaldunari atea irekiko
diogu.
Zuregana datorrenak informazioa gura du,
askotan eskertuko du euskaraz ematea
informazio hori. Baina ez zaio axola
horrenbeste euskaraz ondo-ondo egitea.
Saiatu ahal den neurrian tonu hurbila
erabiltzen, baita euskara hurbila ere.
Askotan galdetuko digute gauza zehatzen
gainean. Komeni da horien izena ondo
ezagutzea, hizkuntza batean zein bestean
(adibidez, titulazioen izenak, fakultateen
izenak, gela batzuen izenak, …).
Utzi hitz egiten eta entzun. Pazientzia.
Gogoratu, gainera, irribarre batek asko
gozatzen duela harremana.
Karteltxo bat jar dezakezu leihatilan
datorrenak aurrez jakin dezan euskaraz
dakizula.
Ohiko esaldiakOhiko esaldiakOhiko esaldiakOhiko esaldiak
Agurrak: Egun on / arratsalde on / kaixo
Amaierako agurrak:
Hurrengora arte / gero arte / nahi duzun arte / ondo segi / agur ba
Galdetzeko:
Zer nahi/behar duzu? / Besterik nahi al duzu? / Laguntzarik nahi? / Bai, esadazu / …
Argibideak emateko:
Igo ezkerreko eskaileretatikHartu itzazu gelako giltzakZoaz pasilloaren amaieraraino
BALIABIDEAK ONBALIABIDEAK ON--LINELINE
EHUREKA EHUREKA
AHOLKUAK AHOLKUAK 3
www.ehu.es/azpidazki
Azpidazki
EHUko AZPko langileentzako webgunea. Webgune integrala da.
• Idazteko arauak: data zelan idatzi, letra larriak non, …; eta
gramatika arauak: deklinabidea, aditza, …
• Esaldiak: hainbat komunikazio egoetarako esamoldeak.
• Idazki ereduak: txantiloiak, kartel eta oharrak egiteko
laguntza, …
• Argitokia: kontsultak egiteko gunea.
• Berriak: astero euskararekin lotutako berri bat agertzen da
Azpidazkin.
� Hiztegi batua: hiztegi arau-emaile bakarra da, nahiz eta oraindik mugatua izan (berba gutxi).
� Arauak: Euskaltzaindiak emandako arau guztiak, kronologikoki zein alfabetikoki emanak. Euskara batuaren legeak dira hauek.
� Izendegiak: izaera arau-emailea duten bakarrak: pertsona izenak, deiturak, leku izenak, kanpoko izenak, …
� Jagonet: Euskaltzaindiari kontsultak egiteko gunea.
Euskaltzaindia
Zuzentzaile ortografikoak
Office/Open Office: tresnak berak du instalatuta. Non?
Tresnak/hizkuntza/hizkuntza ezarri/euskara(herramientas/idioma/seleccionar idioma/vasco)
Beste programetan: xuxen programa deskargatu behar
duzu eta zeure ordenagailuan ezarri. Deskargak hemen.
Webgunean bertan: xuxen.com webgunean sar dezakezu
testua eta bertan zuzendu.
� softkat: UEUk sarean batutako euskarazko softwarearen katalogo osoa.
� Euskarazko softwarearen biltokia: Eusko Jaurlaritzak paratutakoa. Ordenagailuarekin euskaraz aritzeko oinarrizko tresnen bilduma.
Euskarazko softwarea
EHULKU-EHUTSI
• EHULKU: euskararen erabilera zuzena eta egokia bultzatzeko
EHUren zerbitzua da. Aholkuak dira, ez da euskaltegia, ezta
filologiaz eztabaidatzeko gunea. Unibertsitatean euskaraz
eskaintzen dituen jakintza eta zerbitzuetan laguntza eman nahi
duen webgunea da.
• EHUTSI: euskara ondo erabiltzen laguntzeko aplikazioa da
honako hau. Euskaraz egiten diren akats nagusiak zuzentzeko
aplikazioa, hain zuzen ere. Ariketak ere baditu webguneak.
Euskara on-line eta zeure kabuz ikasi eta hobetzeko ezinbesteko webgunea da Ikasbil.
� Hainbat testu, audio eta bideo mailaren arabera sailkatuak.� Landutako ariketak.� Euskara hobetzeko aholkuak.� Euskarazko agiriak eta euskara non ikasi esango dizu.� Oinarrizko euskara ikastaroa ere badu webguneak.
Ikasbil
Euskaljakintza
EGA lantzeko ikastaroa
Euskaltzaindiaren arauak lantzeko ikastaroa
Hitza pasa jolasa
Gaurko hitza: hiztegia landu eta aberasteko bloga.
Baliabideak: baliabide bilduma handia du webgune honek:
hiztegiak, kontsulta egiteko guneak, estilo liburuak, datu
baseak, aldizkariak, hizkera aberasteko guneak, …
� Agiri eredu asko batzen ditu webgune honek: eredu orokorrak, entitate pribatuek sortutako ereduak, agiri soziolaboralak, lan agiriak, merkataritza eta ostalaritzako ereduak, …
� Euskara lan munduan normalizatzeari buruzko bloga, astero berritzen dena.
Lantalan
HIZTEGIAK ONHIZTEGIAK ON--LINELINE
EHUREKA EHUREKA
AHOLKUAK AHOLKUAK 4
www.ehu.es/azpidazki
HIZTEGI BATUA
Hiztegi Batua
• Hiztegi arau-emaile bakarra da. Bertan agertzen dena araua da,
ez da aukera.
• Oraindik oso mugatua da.
• Informazioa ematen du aditzen erregimenari buruz, hitzen
hedadurari buruz, kategoriari buruz, marratxoaz, …
� Zehazki: gaztelania-euskara hiztegia da.
� Elhuyar hiztegia: hiztegi batuarekin batera berritzen da. Ondo begiratu ematen dituen aukerak, askotan arloka emanak baitaude.
� Euskalterm: terminologia datu-basea da. EZ da arau-emailea, proposamenak dira. Hemen ere ondo begiratu testuingurua eta arloa.
� Orotariko euskal hiztegia: euskarazko hitzen hiztegi historikoa. Oso baliagarria jakiteko berbak noiz eta non erabilidituzten.
HIZTEGI OROKORRAK
HIZTEGI BILDUMAK
Hiztegia.net: hiztegi orokorrak, gaikakoak, herrietakoak,
beste hizkuntzetakoak, corpusak eta abar batzen ditu webgune
honek.
Hiztegi guztiak klik batean: Euskalbar tresna. Firefox
nabigatzailearekin dabilen tresna da. Hiztegi pila bat klik
batean duzu aplikazio honekin.
� Ereduzko prosa gaur: euskara batua sortu zenetik, gaur egun arte Ibon Sarasolak ereduzkotzat jo duen prosa batu du. Egokia da hitz baten zer forma nagusitu den jakiteko, joera nagusia zein den jakiteko.
� Zientzia eta teknologia corpusa: zientzia eta teknologiaren alorreko euskarazko testu bilduma egitaratu eta etiketatua da.
CORPUSAK
MEZU ELEKTRONIKOAKMEZU ELEKTRONIKOAK
EHUREKA EHUREKA
AHOLKUAK AHOLKUAK 5
www.ehu.es/azpidazki
AHOLKU BATZUK
� Elkarrizketaren ordezkoak dira: jarri irakurlearen tokian.
� Idatzi testu argi eta zehatzak: beharrezkoa den informazioa baino ez eman.
� Informazioa ondo ordenatu. Gai bat baino gehiago badira, gaiak banan-banan landu.
� Kontuz luzerarekin: hobe artxibo bat eranstea, posta luzea idaztea baino.
HONELA EZ
Guztia paragrafo berean azaldu dugu. Kontuz!! Gai desberdinak banan-banan tratatu.
Ez da zehazten zein akta den
Ez da argia: informazio guztia pilatuta dago
HONELA BAI
Gaiak banan-banan tratatu
Informazioa argi eta zehatz eman
Ondo zehaztu zein dokumentu bidaltzen den
NOLA HASI?
Kaixo lagun(ok)Egun on adiskide(ok)Arratsalde on JonEpa, Aupa, … MaiteZer moduz bikote
Edo formalago:Lankide hori(ek)Bezero agurgarri(ak)Bazkide hori(ek)Jaun/andre hori (bakarrik zalantza dugunean, bestela jaun edo andrea erabili)
Agur eta erdi (ez dakigunean nori zuzendua den)
Agur, gero arte, ikusi arte, nahi duzun arte, …Ondo ibili, ondo izan, …Egongo garaElkar ikusiko duguBesterik gabe, agur
Edo formalago:Honenbestez, agurJaso ezazu gure agurrik beroenaAdeitasunez, agurOndo izan eta laster arte
NOLA AMAITU?
AHOLKU BATZUK
� Adierazi aurretik zein den mezuaren helburua.
� Instrukzio eta antzekoetan, jarri aditza aurretik.
� Letra xehea erabili. Irakurtzeko errazagoa da eta, gainera, letra larria oihu egitearen parekoa da.
� Ez erabili letra etzana. Irakurtzeko zailagoa da.
� Erabili kolore beltza letratan. Koloreetako letrak irakurtzeko zailagoak dira.
HONELA EZ HONELA BAI
AHOLKU BATZUK
� Igorlea mezuan bertan agertu arren, komeni da amaieran sinatzea. Hurbiltasuna adierazten du.
� Gaia atala ondo zehaztu. Gero eta mezu gehiago jasotzen ditugu. Garrantzitsua da gaia atala zehatza eta, zenbait kasutan, erakargarria izatea.
� Hartzailea zein den kontuan hartuta, estilo formala edo informala erabiliko dugu.
� Lagunartean ere komeni da kortesiazko formulak erabiltzea: bidali mesedez, ahal duzunean erantzun, …
HONELA EZ
Sinadurarik ez
Gaia zehaztu behar da. KontuzBirusekin !!
Estilo formala eta informala nahastuta
HONELA BAI
Sinadura
Estilo informala
Gaia zehaztuta dago
AHOLKU BATZUK
� Ez erabili emotikoirik mezuetan.
� Idatzi zerbait komunikatzen duen gaia.
� Loturak bidaliz gero, http:// hasten den helbidea bidali. Baliteke hartzaileak ez jasotzea lotura hori bidali ezean.
� Kontuz hartzaile asko dituen mezuekin. Erabili BBC (CCO) helbideak ezkutatzeko.
OHIKO AKATSAK
Askotan mezuarekin batera bidaltzen ditugu dokumentuak edo argazkiak. Eta hori zelan adierazi euskaraz?
-Honi itsatsita, honi atxikia, honi erantsita, … asko zabaldu dira baina ez dira oso jatorrak.
-Hobe honako esamolde hauek erabiltzea:
Honekin batera doakizu Honekin batera bidaltzen dizut
Laister arte* (erabili laster arte)Biharrarte* (erabili bihar arte)Agur bat* (erabili agur bero bat, edo
agur)Agurrak* (erabili agur bero bat, edo
agur)Egunon* (erabili egun on)Jaso ezazu egur bero bat*
OHIKO AKATSAK