Upload
jaionetxu
View
574
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
Elementu formalak:
Apaingarritasuna
Apainketa
Eskultorikoa:
- Ateetan.
- Kapiteletan.
- Zuburuetan.
Dekorazio funtzioa
dauka, baina batez
ere didaktikoa.
Sainte Foy. Conques
Santo Domingoko Silos. Burgos
APAINGARRITASUNA
APAINGARRITASUNA
APAINGARRITASUNA
Zuburuak:
Teilatu edo erlaitzen
irtenguneen euskarri
funtzioa duten mentsulak.
Abere fantastikoak atera
ohi dira.
Zentzu didaktikoa daukate.
APAINGARRITASUNA: zuburuak (Kaneziloak)
APAINGARRITASUNA
Apaingarritasun geometrikoa:
Bai kanpoaldean bai barrualdean agertzen da.
Zerrenda horizontaletan antolatua.
Xake-itxurakoa, zerra hortzak, diamante puntak, bola erdiak…
APAINGARRITASUNA
Apaingarri arkitektonikoak ere erabiltzen dira: arkuak, zutabeak, bandak...
Elizaren kanpoaldea
• Dorreak:– Kanpandorreak.
– Fatxada edo absidearen alboetan kokatzen dira, transeptoaren besoen muturretan.
– Gizakia eta jainkoaren arteko loturaren sinboloa dira eta elizaren boterearen sinboloa.
Santos Apóstoles eliza. Colonia San Gereon. Colonia
Elizaren kanpoaldea: Fatxadak
• Fatxadak:– Nabeen aurrean edo transeptoaren
besoen ertzetan.– Apaingarri elementu nagusiak izaten
dituzte.– Orokorrean barne espazioaren
antolaketa adierazten dute.– Forma txaranbelduak izaten dituzte.
1: Harriziriak (Dobelak)
2: Arkiboltak: atea osatzen duten arku txaranbelduen multzoa.
3: Tinpanoa: ateburua eta arkibolten arteko espazioa.
4: Ateburua (Dintela): elementu horizontala.
5: Ate-zangoak (Janbak): Dintela edo bao baten arkua eusten duen elementu bertikala.
6: Ate-gurutzea(Mainela): Bao bat zatitzen duen elementu bertikala.
Ate erromanikoa
Eraikin motak
Arkitektura erlijiosoa
Arkitektura erlijiosoaren nagusitasuna nabaria da
arkitektura zibilaren aurrean.
Arkitektura erlijiosoan bi eraikin dira garrantzitsuenak:
• Eliza: orokorrean gurutze latinoko oinarria erabiltzen
da kristoren pasioa sinbolizatzeko.
• Monasterioa: Hiri eta herrietatik kanpo eraikitzen
ziren. X. mendetik aurrera, Cluniacense ordenak Cluny-
ko monasterioaren modeloa jarraituz egituratuko ditu.
Monasterio honek egoitza hauek zituen:
Monasterioak: zatiak
• Eliza: monje ordenatu eta legoen otoitz egiteko espazioa zatituta agertzen da.
• Klaustroa: beste egoitzak elkartzen zituen patio handia, arkupe eta lorategiduna, monjeen aisialdirako.
• Kapitulu gela: akordioetara heltzeko gela, ekintza legalak egiteko, etab.
• Jangela: elkarren arteko bazkarietarako.
Monastegiak: zatiak
• Erizaindegia eta ostatua: bisitarientzat.
• Logela komunak.
• Scriptorium: Kopiagile, ilustratzaile eta itzultzaileen lanerako gela.
• Nobizioen egoitzak.
• Sukaldeak, biltegiak, kortak, tailerrak, komunak, hilerria, ortuak…
Clunyko monasterioa
Siloseko monasterioaKlaustroa
Leireko monasterioa
Arkitektura zibila
• Gaztelua: Mendi baten gainean estrategikoki
eraikia. Harriz egindako defentsarako eraikina
zen. Harresiz inguraturik zegoen eta almenak
zituen. Patioak, etxebizitza guneak, omenaldi
dorreak, uraskak… osatzen zuten.
Adibideak: Loarre (Huesca) edo Gormazeko
San Esteban (Soria).
• Jauntxoen jauregiak: Hirietako jauntxo edo
eliz gizon garrantzitsuen etxebizitzak.
Gelmirez gotzainarena Santiago de
Compostelan, adibidez.
Loarre. Huesca
Loarre. Huesca
Almorou. Tajo ibaiko uhartean
Gaillard-ko gaztelua. Frantzia
Gelmirez gotzaiaren jauregia. Santiago de Compostela
Arkitektura zibila:
Harresiak
Harresiak: Erdi aroko hiri guztietan defentsarako eraikiak. Harrizko kuboz eta dorrez osatuak
zeuden. Avilakoak famatuak dira (XII. mendea).
Avilako harresiak. XII. mendea