8
erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015 weli CK `RmerTo, `RmerTo, samSoblo samSoblo micocxle, micocxle, mZinarec mZinarec amas vduduneb!~ amas vduduneb!~ *** im elvas rad ar mohyevi survilis mexTatexiTa, rom Cemi nisla koSkebi cidan xmliT CamogefliTa. rad emag Senma TeTronma zRva ver gadmovlo ngreviTa, Sens lodinSi rom meTrTola, iseTi sityvac ver miTxar... is ki sul CoqviT movida, karze gza amitalaxa, axlodan iyo... Soridan icis sofelmac, qalaqmac... arc amirani yofila, arc is, laRi da ukadri, magram is iyo, vinc iyo da sulze metad vuyvardi. mzia Cxetiani goCa xaranauli roman zukakiSvili gv. 4-6 gv. 6 Sexvedra SoTa niSnianiZesTan iyo meocis 81. viyav Tvrametis _ vglejdi avSarebs. wamoimarTe bajaRlo mkerdiT da mivxvdi _ dRemde rad ver wagvSales!!! rogorc mTakaci, rogorc zRvakaci, mmzerdi da sityvis Tqma ar madrove, `mTxove rac ginda!~ rogorc zRaprebSi sCveviaT xolme keTil jadoqrebs!!! ... wyvdiads vuyef da naTels vugalob, vkvdebi da Cems Tavs vstiri Tavadve. da me _ martosuls, da me ugvaros, momexvie da gamaTamame! wamoved fiqriT, moymeze, vefxvze, sicocxle meqca Zvirfas samizned, mtruli samyaro mekida fexze, _ me Sevxvdi SoTa niSnianiZes! _ uzemoesiT xar cvarnamuli, Sen _ xars, aRniSnuls niSniT RvTiuriT, kiTxvas gibedavs xaranauli, `ras niSnavs yofa amqveyniuri~. qarTvelo, dadeq qarTvelTan me mkerdSi micems mamuli da sicocxliT var daWrili, suli maqvs amoSanTuli wiwamuriT da apriliT. mklavdnen martyofSi, krwanisSi, ra cecxlSi aRar mivlia, guli ki misas ar iSlis, gadavrCi cotned, iliad, hai dedasa, qarTvelo Se SesaSurad Wkviano, Tundac tyviebiT gagTelon, mainc arwivi gqviano... cixe Tu zogjer Signidan tydeba, mtero, nu gixaris, ver Semarigeb sikvdilTan, var gorgasalis jilagis! qarTvelo, dadeq qarTvelTan da veRar dagZlevs veravin, kvali datova sanTlebad, dResac qris tatos merani. RmerTo, momadle Cems mamuls misive Rirsi vardoba, kvlavac geRirsos, luxumo, `laSaris gorze Sadgoma!~ iubile iza jaWvaZe _ 70 zezva medulaSvili _ 75

fasi 1 lari iubile - dspace.nplg.gov.gedspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/102331/1/Kavkasia_2015_N3-4.pdf · levas moiTxovs. monografiis avtorebs Zalian sain-teresod miaCniaT iaman-iaxsaris

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • erovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTierovnuli, literaturuli da sazogadoebriv-politikuri gazeTi fasi 1 lari#3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015 weli

    CK

    `RmerTo,`RmerTo,

    samSoblo samSoblo

    micocxle,micocxle,

    mZinarecmZinarec

    amas vduduneb!~amas vduduneb!~

    ***im elvas rad ar mohyevi

    survilis mexTatexiTa,

    rom Cemi nisla koSkebi

    cidan xmliT CamogefliTa.

    rad emag Senma TeTronma

    zRva ver gadmovlo ngreviTa,

    Sens lodinSi rom meTrTola,

    iseTi sityvac ver miTxar...

    is ki sul CoqviT movida,

    karze gza amitalaxa,

    axlodan iyo... Soridan

    icis sofelmac, qalaqmac...

    arc amirani yofila,

    arc is, laRi da ukadri,

    magram is iyo, vinc iyo

    da sulze metad vuyvardi.

    mzia Cxetiani

    goCa xaranauli

    roman zukakiSvili

    gv. 4-6 gv. 6

    Sexvedra SoTa niSnianiZesTan

    iyo meocis 81.

    viyav Tvrametis _ vglejdi avSarebs.

    wamoimarTe bajaRlo mkerdiT

    da mivxvdi _ dRemde

    rad ver wagvSales!!!

    rogorc mTakaci, rogorc zRvakaci,

    mmzerdi da sityvis Tqma ar madrove,

    `mTxove rac ginda!~

    rogorc zRaprebSi sCveviaT xolme

    keTil jadoqrebs!!!

    ... wyvdiads vuyef da naTels –

    vugalob,

    vkvdebi da Cems Tavs

    vstiri Tavadve.

    da me _ martosuls,

    da me – ugvaros,

    momexvie da gamaTamame!

    wamoved fiqriT, moymeze, vefxvze,

    sicocxle meqca Zvirfas samizned,

    mtruli samyaro mekida fexze,

    _ me Sevxvdi SoTa niSnianiZes! _

    uzemoesiT xar cvarnamuli,

    Sen _ xars,

    aRniSnuls

    niSniT RvTiuriT,

    kiTxvas gibedavs xaranauli,

    `ras niSnavs yofa

    amqveyniuri~.

    qarTvelo, dadeq qarTvelTan

    me mkerdSi micems mamuli da sicocxliT var daWrili,

    suli maqvs amoSanTuli wiwamuriT da apriliT.

    mklavdnen martyofSi, krwanisSi, ra cecxlSi aRar mivlia,

    guli ki misas ar iSlis, gadavrCi cotned, iliad,

    hai dedasa, qarTvelo Se SesaSurad Wkviano,

    Tundac tyviebiT gagTelon, mainc arwivi gqviano...

    cixe Tu zogjer Signidan tydeba, mtero, nu gixaris,

    ver Semarigeb sikvdilTan, var gorgasalis jilagis!

    qarTvelo, dadeq qarTvelTan da veRar dagZlevs veravin,

    kvali datova sanTlebad, dResac qris tatos merani.

    RmerTo, momadle Cems mamuls misive Rirsi vardoba,

    kvlavac geRirsos, luxumo, `laSaris gorze Sadgoma!~

    iubile

    iza jaWvaZe _ 70

    zezva medulaSvili _ 75

  • 2`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    T v a l s a z r i s i

    `dro mova da, Tavs aiSvebs, gmirTa gmiri~

    zepirsityvierebis umniSvnelovanes Zeglad `amiranians~ Tvlian da iziareben zepirsityvierebis umniSvnelovanes Zeglad `amiranians~ Tvlian da iziareben

    cnobili mklvevaris mixeil Ciqovanis azrs imis Sesaxeb, rom `mas qarTuli cnobili mklvevaris mixeil Ciqovanis azrs imis Sesaxeb, rom `mas qarTuli

    zepirsityvierebisaTvis iseTive fasdaudebeli mniSvneloba aqvs, rogorc SoTa zepirsityvierebisaTvis iseTive fasdaudebeli mniSvneloba aqvs, rogorc SoTa

    rusTavelis `vefxistyaosans~ Cveni mwerlobisaTvis~.rusTavelis `vefxistyaosans~ Cveni mwerlobisaTvis~.

    avtorebi siRrmiseulad ganixilaven `amiranianis~ irgvliv arsebul samecniero avtorebi siRrmiseulad ganixilaven `amiranianis~ irgvliv arsebul samecniero

    literaturas, rogorc misi Seswavlis saTaveebTan mdgomi mkvlevarebis (T. literaturas, rogorc misi Seswavlis saTaveebTan mdgomi mkvlevarebis (T.

    batoniSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela da sxv.), aseve XX batoniSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela da sxv.), aseve XX

    saukunis didi korifeebis (ivane javaxiSvilis, simon janaSias, Salva nucubiZis, saukunis didi korifeebis (ivane javaxiSvilis, simon janaSias, Salva nucubiZis,

    mixeil Ciqovanis, demna Sengelaias da sxv.) mosazrebebs. samarTlianadaa aRniSnuli, mixeil Ciqovanis, demna Sengelaias da sxv.) mosazrebebs. samarTlianadaa aRniSnuli,

    rom `amiranianis~ folkloristikis TvalsazrisiT Seswavlam droSic da rom `amiranianis~ folkloristikis TvalsazrisiT Seswavlam droSic da

    Sinaarsobrivadac gaaswro misi istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas, rasac Sinaarsobrivadac gaaswro misi istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas, rasac

    qarTuli civilizaciis saTaveebis warmoCinebisaTvis gansakuTrebuli datvirTva qarTuli civilizaciis saTaveebis warmoCinebisaTvis gansakuTrebuli datvirTva

    gaaCnia. ara da, masSi Semonaxuli uZvelesi miTologemebis gamocalkavebasa da gaaCnia. ara da, masSi Semonaxuli uZvelesi miTologemebis gamocalkavebasa da

    gaanalizebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs am nimuSis istoriuli TvalsazrisiT gaanalizebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs am nimuSis istoriuli TvalsazrisiT

    ganxilvisaTvis.ganxilvisaTvis.

    Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis saxelmwifo universitetSi momzadda metad Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis saxelmwifo universitetSi momzadda metad

    saintereso monografia `qarTuli civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi saintereso monografia `qarTuli civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi

    xedva~, romlis avtorebi arian istoriis mecnierebaTa doqtorebi xedva~, romlis avtorebi arian istoriis mecnierebaTa doqtorebi eTer jaWvaZe-eTer jaWvaZe-

    xmalaZexmalaZe da da giorgi rCeuliSviligiorgi rCeuliSvili. naSromi Sesrulebulia maRal mecnierul . naSromi Sesrulebulia maRal mecnierul

    doneze da sruliad pasuxobs Tanamedrove qarTuli istoriografiis moTxovnebs. doneze da sruliad pasuxobs Tanamedrove qarTuli istoriografiis moTxovnebs.

    monografiis redaqtori filologiis mecnierebaTa doqtori monografiis redaqtori filologiis mecnierebaTa doqtori sofio arseniSvilisofio arseniSvili

    Sesaval werilSi acxadebs, rom aRniSnuli monografia `miznad isaxavs folklorul, Sesaval werilSi acxadebs, rom aRniSnuli monografia `miznad isaxavs folklorul,

    istoriul, arqeologiur da kulturologiur masalaze dayrdnobiT amiranianis eposis istoriul, arqeologiur da kulturologiur masalaze dayrdnobiT amiranianis eposis

    mravalplanian gaazrebasa da miaxloebiT daTariRebas~. aseve xazgasmulia, rom amiranianis mravalplanian gaazrebasa da miaxloebiT daTariRebas~. aseve xazgasmulia, rom amiranianis

    kvlevis magistralur xazad avtori ara berZnul promeTes Sesaxeb Tqmulebas, aramed kvlevis magistralur xazad avtori ara berZnul promeTes Sesaxeb Tqmulebas, aramed

    Sumerul gilgameSians miiCnevs. redaqtoris azriT, `aRniSnuli naSromi aris kidev erTi Sumerul gilgameSians miiCnevs. redaqtoris azriT, `aRniSnuli naSromi aris kidev erTi

    nabiji, romelmac stimuli unda misces amiranianis kvlevas axla ukve XXI saukuneSi~.nabiji, romelmac stimuli unda misces amiranianis kvlevas axla ukve XXI saukuneSi~.

    avtorebi Tvlian, rom saqarTveloSi, iseve, rogorc msoflios sxva xalxebSi, avtorebi Tvlian, rom saqarTveloSi, iseve, rogorc msoflios sxva xalxebSi,

    sazogadoebis yvelaze adrindeli rwmena-warmodgenebi da zepirsityvieri Semoqmedeba sazogadoebis yvelaze adrindeli rwmena-warmodgenebi da zepirsityvieri Semoqmedeba

    dRemde SemorCenilia miTologiaSi. avtorebi, sruliad samarTlianad, qarTuli dRemde SemorCenilia miTologiaSi. avtorebi, sruliad samarTlianad, qarTuli

    yvelasaTvis cnobilia, rom ̀ amiranianis~

    TematikasTan dakavSirebuli sakiTxebi imde-

    nad mravalferovani da umniSvnelovanesia,

    rom erTi monografiis farglebSi misi

    Cateva SeuZlebelia. Cven avtorTa damsax-

    urebad migvaCnia is, rom friad mniSvnelovan

    sakiTxebze maT gasces damajerebeli pasux-

    ebi da monografiaSi Seitanes ramdenime

    iseTic, romelic dRemde ar dasmula qar-

    Tul istoriografiaSi. aseTTa Soris unda

    movixsenioT `amiranianis~ eposis mimarTeba

    qarTul civilizaciasTan, amiranis saxelis

    etimologiis Sesaxeb, melamis sakiTxi ̀ amira-

    nianis~ personaJTa Soris, okeaneTis cnobili

    miTologiuri personaJis mauis mimarTeba

    promeTesa da amiranTan, iamanisa da iaxsaris

    raobis sakiTxi.

    monografias axlavs ori damateba da

    daskvna qarTul da inglisur enebze, rac

    saSualebas miscemT ucxoel mkvlevarebs

    gaecnon am mniSvnelovani miTologiuri Zeg-

    lis Seswavlis Tanamedrove mdgomareobas,

    rameTu igi msoflios arc erTi xalxis

    msgavsi xasiaTis nawarmoebs ar Camouvardeba

    Tavisi mniSvnelobiT.

    avtorebi Tvlian, rom ̀ amiraniani~ miTo-

    epikuri xasiaTis Zeglia. folkloruli

    nimuSis mravalmxrivi analizis Semdeg na-

    Teli xdeba, rom wyalsa da wylis stiqionis

    miTologemas, romelic erT-erTi uZvelesi

    unda iyos masSi, gansakuTrebuli datvirTva

    gaaCnia. masSi wyali aRiarebulia yovelive

    sicocxlisa da mzardis sawyisad, romelic

    gavlenas axdens samyaros kosmiuri procesis

    msvlelobaze (ix. jamebis sakiTxi).

    sxva mravalTan erTad wyalTan aris

    dakavSirebuli amiranis meored dabadebisa da

    misi xtonuri bunebis sakiTxic, ris abso-

    luturad marTebul gaazrebasac gvTavazoben

    monografiis avtorebi.

    naSromSi sainteresod aris dasmuli

    RvTaebebis igrisaigrisa da ambrisambris kavSiris sak-

    iTxi wyalTan da misi saSualebiT sarwyav

    miwaTmoqmedebasTan. avtorebi exebian sxva

    uZveles miTologemebsac (amiranis deda, misi

    tragikuli bedi, amiranis dabadeba da misi

    gamozrda xaris faSvSi, ambris deda da debi,

    amiranis Zmebi da sxv.)

    yovelive es afiqrebinebs mklvevarebs,

    rom miTologemaTa SeTxzva eneoliTis xa-

    nidan gvian brinjaos xanis periodSi unda

    momxdariyo. esaa IV aTaswleulis bolo da

    III aTaswleulis I naxevari. daaxloebiT amave

    periodiT aTariReben avtorebi dabadebis

    miTologebis SeTxzvasac.

    gansakuTrebiT sainteresod gamoiyureba

    avtorTa mosazreba amiranis saxelis eti-

    mologiis Sesaxeb. qarTul-Sumerul urTier-

    TobaTa analizs, romelsac amagrebs cnobebi

    aRmosavleTis uZvelesi periodis xalxTa

    migraciis Sesaxeb da rac ar gamoricxavs

    qarTvelur tomTa da protoSumerTa

    da SumerTa urTierTobasa da kultu-

    rul zegavlenas, Sromis avtori

    eTer jaWvaZe-xmalaZe mihyavs

    Teoriis wamoyenebamde, rom-

    lis mixedviT ̀ amar ani~ ni-

    Snavs `xbo cisa~,

    g a m o x m a u r e b a

    eTer jaWvaZe-xmalaZis da giorgi rCeuliSvilis monografiaze: `qarTuli

    civilizaciis saTaveebTan _ `amiranianis~ axleburi xedva.~

    iseve, rogorc marduqi _ ̀ amaruTuq~ _ ̀ xbo

    mzisas~, aqedan gamomdinare mas SesaZleblad

    miaCnia rom amiranis Tavdapirveli saxeli

    yofiliyo `amar-ani~, romelic saukuneTa

    ganmavlobaSi iqca `amiranad~. es naSromSi

    yvelaze Tamami Tezaa.

    monografiaSi xazgasmulia, rom `amira-

    nianis~ siRrmiseul Seswavlas qarTveluri

    tomebis istoriis mraval sakiTxze SeuZlia

    pasuxis gacema. maTgan umniSvnelovanesia maTi

    kavSiris sakiTxi maxlobeli aRmosavleTisa

    da SuamdinareTis xalxebTan. avtorebi weren:

    `gamokvlevis Sedegebma saSualeba mogvca

    vivaraudoT, rom qarTvel da SuamdinareTel

    tomTa gzebi uZveles epoqaSi sadRac ikveT-

    eboda. isini erT teritoriaze Tu ara, mezo-

    blad mainc cxovrobdnen, monaTesave xalxebi

    iyvnen, magram es gzebi uZveles epoqaSive

    gaiyo~ (1.230.) mtkvararaqsis xanaSi mecnier-

    ebi adastureben kavkasielTa ekonomikur da

    kulturul kavSirs SuamdinareTTan. igives

    savaraudod miiCneven elamTan, huri-miTanis

    xalxebTan, frigielebTan, urartuelebTan.

    aqame Tu amaze Tamamad ver saubrobdnen, am

    bolo dros mklvevari k. ficxelaurisk. ficxelauris mier

    gamoqveynebulma naSromebma da gansakuTrebiT

    statiam `uruqeli migrantebi kavkasiaSi~,

    es ufro naTeli gaxada. misi mixedviT das-

    turdeba kavSiris arseboba SuamdinareTsa da

    kavkasiur samyaros Soris Zv. w. V aTaswleu-

    lis bolosa da IV aTaswleulis Semdgom pe-

    riodSi, Tvlian monografiis avtorebi. isic

    gasaTvaliswinebelia, rom migracia ar iyo

    erTjeradi da xanmokle

    procesi. uruqeli migran-

    tebi dasaxldnen kavka-

    siaSi, SeeCvivnen adgilo-

    briv pirobebs, Seerivnen

    adgilobriv mosaxleobas

    da mis kulturul ganvi-

    Tarebas misces ̀ feTqebadi~

    xasiaTi.

    aSkaraa, kavkasiaSi

    aRmosavleTidan mosul-

    ma tomebma (migrantebma)

    enasTan erTad moitanes

    xalxuri zepirsityvier-

    ebis nimuSebic. eseni unda

    yofiliyo xalxSi gab-

    neuli miTologiuri

    Tqmulebebi, romlebmac

    saukuneTa ganmavlobaSi

    mniSvnelovanwilad Si-

    naarsic Seicvales, Seegu-

    vnen adgilobriv pirobebs.

    monografiis avtorebs

    aseT TqmulebaTa Soris

    samarTlianad ̀ amiranianic~

    miaCniaT. amis dasturi

    gaxlavT isic, rom igi

    farTod iyo gavrcelebuli

    mTels kavkasiaSi ukve uZ-

    velesi periodidan.

    axla ukve gamoricx-

    uli ar aris is, rom

    mravali Tanamedrove mec-

    nieri fiqrobdes, rom

    `amiranianSi~ axali sulis

    Cadgmaa aucilebeli. veTanxmebi eTer jaWvaZe-eTer jaWvaZe-

    xmalaZesaxmalaZesa da giorgi rCeuliSvilsgiorgi rCeuliSvils imaSi, rom

    axleburi xedva gulisxmobs mis Sepirisp-

    irebas qarTuli civilizaciis saTaveebTan.

    am sakiTxSi mkiTxvelis ukeT informirebis

    mizniT naSromSi calkea ganxiluli Taname-

    drove civilizaciebis raoba, romlis mixed-

    viTac qarTuli civilizacia periferiul

    civilizaciaTa tips ganekuTvneba da erTad-

    erTia sasazRvro Tu ganapira kulturaTagan.

    maTi mdebareoba dasavlur da aRmosavlur

    civilizaciaTa gzajvaredinze saqarTvelos

    mTeli istoriis ganmsazRvreli faqtoria.

    monografiaSi miTiTebulia, rom qarTuli

    civilizaciis saTaveebi droSi gansazRvrisas

    tols ar udeben maxlobeli aRmosavleTis

    xalxTa civilizaciebis warmoSobis asaks.

    mklvevarebs miaCniaT, rom Zv.w. IV aTaswleu-

    lis bolosa da III aTaswleulSi qarTveli

    tomebi ukve civilizacis saTaveebTan idgnen.

    kidev erTi sakiTxi, romelic wamoWril-

    ia monografiaSi, gaxlavT melamis Sesaxeb,

    romliTac dRemde arc erTi mkvlevari ar

    dainteresebula da, Sesabamisad, arc dasmula

    qarTul istoriografiaSi. melami aris gan-

    sakuTrebuli saxis brwyinvaleba, romelic

    Sumerul miTologiaSi axlavs astralursa

    Tu zoomorfulad dabadebul yvela RvTaebas.

    melami TviTon uxilavi iyo, xiluli iyo

    misi mravalmxrivi gamovlinebani da efeqtebi.

    gamoqveynebuli naSromis avtorebi Tvlian,

    rom qarTul sinamdvileSi Saravandedi, rom-

    liTac mosilia feodalur saqarTveloSi

    mravali mefe da wmindani, igive melamia.

    umravles SemTxvevaSi melamis uxilavi

    kera Tavze adgas RvTaebas. qalRvTaebebSi

    melami umetes SemTxvevaSi daunjebuli iyo

    TmebSi. `amiranianis~ personaJebs gaaCndaT

    melami. amitom iyo, rom Tqmulebis personaJ

    qalRvTaebebTan Tmis SekreWa maT dauZlure-

    basTan iyo gaigivebuli. mkvlevarebi fiqro-

    ben, rom melami aqvT amirans, romelmac is

    dedisgan miiRo, ambris, ambris dedas, mis das,

    yamars, amiranis Zmebs da a.S. melamis sakiTxi

    sxva xalxTa miTologiaSic specialur kv-

    levas moiTxovs.

    monografiis avtorebs Zalian sain-

    teresod miaCniaT iaman-iaxsaris sakiTxi.

    cnobilia, rom samecniero literaturaSi

    xSirad ̀ iamani~ gaigivebulia fSav-xevsurul

    RvTaeba iaxsarTan (mix. Ciqovani), rasac moce-

    muli monografiis avtorebi ar iziareben.

    maTi funqciebis Sedarebis Semdeg daaskvnes,

    rom iamani erT-erTi uZvelesi personaJia.

    igi RmerTkacia, an RmerTic ki. Semdgomi

    kvlevis mixedviT SeiZleba is erTaderT

    RvTisSvilad CaiTvalos, magram ar unda

    gavaigivoT iaxsarTan.

    sainteresoa amiranisa da promeTes ur-

    TierTmimarTebis sakiTxi. monografiaSi gad-

    mocemulia is msgavseba-gansxvavebebi, romelic

    am or gmirs Soris arsebobs. avtori (g.

    rCeuliSvili) miiCnevs, rom didi gansxvave-

    baa promeTesa da amirans Soris (ix. 1. 182).

    amirani Sors dgas promeTesagan _ varaudobs

    mklevari, masve miaCnia, rom `amiraniani~

    qronologiurad win unda uswrebdes pro-

    meTeoss. amdenad amiranis eposi ar SeiZleba

    warmoSobili iyos promeTes miTis gavleniT.

    amiranis da promeTes msgavsi persona-

    Jebis arseboba sxva xalxebis miTologiaSic

    dasturdeba. TavSi `maui _ okeaneTis prom-

    eTe Tu amirani~ ganxilulia polinezielTa

    popularuli miTologiuri saxe maui da misi

    mimarTeba zemoTdasaxelebul personaJebTan.

    mkvlevari eTer jaWvaZe-xmalaZeeTer jaWvaZe-xmalaZe im daskvnamde

    midis, rom msoflios xalxTa miTologiuri

    warmodgenebis Seswavla naTels xdis, rom

    yvela xalxs hyavs Tavisi amirani, promeTe,

    herakle, gilgameSi, maui da sxv. gmirebi mo-

    qmedeben ise, rogorc mSobliuri tradiciebi

    karnaxoben.

    aseTia gamocemuli monografiis Sinaarsi

    zogadad. ver vityviT, rom man moicva am

    uZvirfases miTologiur wyarosTan dakavS-

    irebuli yvela sakiTxi. amis gakeTeba erTi

    monografiis farglebSi SeuZlebelia, ma-

    gram misasalmebelia, rom es iyo mcdeloba

    `amiranianis axleburi gaazrebisa~, rac arc

    Tu ise warumateblad ganxorcielda. eposis

    mecnierulad Seswavla sxva mkvlevarebsac

    ucdis. rogorc monografiis avtorebi

    acxadeben Cven yvelani xom amiranis Svil-

    TaSvilebi varT da Tavaweuli vixedebiT

    momavlisaken. imedi gvaqvs, mova dro da Tavs

    aiSvebs gmirTa gmiri!

    valerian elaniZe valerian elaniZe

    istoriis mecnierebaTa doqtori, istoriis mecnierebaTa doqtori,

    profesori.profesori.

  • 3`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    d r o i s l a b i r i n T id r o i s l a b i r i n T i

    mogonebani Cems pirvel Jurnalistur nabijebze

    xangrZlivi da mZime avadmyofobis Sem-

    deg gardaicvala Cveni Taobis SesaniSnavi

    warmomadgeneli, kulturis damsaxurebuli

    moRvawe, uniWieresi pirovneba, mTisa da

    baris qomagi, patrioti, didi mamuliSvili

    – mixa arabulimixa arabuli, romelmac ganuzomeli

    Rvawli dasdo xevsureTs da mTlianad

    saqarTvelos.

    gasuli saukunis 80-ian wlebSi xevs-

    ureTis saTemo sabWos gamgeblobidan,

    barisaxos skola-internatis direqtoro-

    bidan gadmoinacvla ivane javaxiSvilis

    saxelobis Tbilisis saxelmwifo univer-

    sitetSi, sadac didi enTuziazmiT emsax-

    ureboda axalgazrda Taobis aRzrdas. is

    iyo folkloris SesaniSnavi mcodne da

    mkvlevari.

    moRvaweobis bolo periodi man axlad

    Camoyalibebul rusTavelis sazogadoebaSi

    dahyo. igi am sazogadoebis Tavmjdomaris _

    baton akaki baqraZisakaki baqraZis moadgile iyo.

    S e m d e g

    bedisweram, es

    SesaniSnavi va-

    J k a c i b olo

    20 weliwadi

    lo g i n s m i a -

    jaWva... da ase,

    sarecelze mwo-

    liare iziareb-

    da Cveni eris

    t k i v ils a d a

    sixaruls.

    mixa arabu-

    lis axloble-

    bi da sulieri

    megobrebi xSirad

    daiarebodnen am

    Cinebuli xevs-

    uri v aJk acis

    saxlSi, guls

    u x a r e b d n e n

    da arTobdnen

    gangebisagan gan-

    wirul am gulmtkivan, bedkrul xevsurs

    da didi siyvaruliT umsubuqebdnen dards

    Tu varams...

    XXX

    xevsureTSi mogzaurobis dros, Tan

    maxlda Cemi erT-erTi megobari, Tbilisis

    ivane javaxiSvilis saxelobis saxelmwifo

    universitetis Jurnalistikis fakultetis

    kursdamTavrebuli naTela oTiaSvili.naTela oTiaSvili.

    barisaxodan korSaSi rom CamovqveiT-

    diT, Cveni megzuri mixa arabulimixa arabuli iyo da

    gzis piras, sadac kldidan wyaro moCux-

    Cuxebda, iq SevCerdiT. male barisaxos

    skolis qarTuli enisa da literaturis

    maswavlebeli, saswavlo nawilis gamge da

    poeti giorgi liqokelicgiorgi liqokelic SemogvierTda.

    rogorc iqna did bortebiani, gadauxu-

    ravi manqana movida da didi sixaruliT

    gavemgzavreT samoTxisdar da Jruantelis

    momgvrel piriqiTa xevsureTisaken.

    mixa arabuli da giorgi liqokeli

    mTeli gza gvacnobdnen xevsureTis isto-

    rias, iqauri mosaxleobis imdroindeli

    cxovrebis pirobebs da ambebs.

    es iyo Cemi pirveli mogzauroba de-

    dasamSoblos, am wminda da samoTxisdar

    kuTxeSi...

    bolos SatilSi SevCerdiT...bolos SatilSi SevCerdiT...

    mis iqiT sofeli fiWvnia, mdinare ar-

    Runis mopirdapire mxares maRla mTaze,

    istoriulad, ufro iqiT gzas, Svid

    kilometramde, xevsurebi flobdnen. ruseT-

    CeCneTis omis cnobili movlenebis dros

    ruseTma sazRvari gadmoswia da nasoflar

    fiWvnSi dabanakda. xeobas dResac zemodan

    dahyurebs ruseTis saguSago... vidre mar-

    jvniv gzas gadauxvevT, iqvea meoce saukunis

    dasawyisSi Savi WiriT daRupuli mosax-

    leobis akldamebi.

    XXX

    Cven Satilis Zveli koSkebis mopir-

    daprie mxares arsebul vagonSi davbanakdiT.

    cecxli da-

    vanTeT da gvi-

    anobamde mov-

    ilxineT. iqve

    axlos xevs-

    urebis ramden-

    ime ojaxi iyo

    SemorCenili.

    daaxloe-

    biT ormoci-

    o d e w l i s

    win, Satil-

    i s m a R a l

    borcvze, sa-

    dac xevsure-

    b i s p at ar a

    s a s a fl ao a ,

    arcerTi sax-

    li ar idga.

    is kopwia binebi ki, romelic SemdgomSi

    eduard SevardnaZis mTavrobam auSena

    Satilionebs, dResac Tavze dahyurebs

    mimsvlel-momsvlelebs.

    im pirveli mogzaurobis dros, batonma

    giorgi liqokelma da mixa arabulma xevs-

    ureTis mTeli istoria Tvalwin gadagvi-

    Sales, ramac waruSleli kvali damitova.

    mas Semdeg, ganuyreli gaxda CemTvis

    xevsureTi da xevsurebi da saerTod,

    mTianeTi...

    mas Semdeg, mTa Cemi Jurnalisturi

    moRvaweobis mTavari Tema da ganuyofeli

    nawilia...

    mas Semdeg, xSirad daviarebi xevs-

    ureTSi da ara marto iq. dalaSqruli

    maqvs aRmosavleT saqarTvelos mTianeTi:

    fSavi, gudamayari, mTiuleTis mxolod

    erTi monakveTi, xevi, dasavleT saqarT-

    veloSi svaneTi... saakaSvilis xelisuflebam

    ise Caabara svaneTis ganuyofeli da Cveni

    samSoblosaTvis metad mniSvnelovani da

    sxvaTagan gagonili Tvalwarmtaci dalis,

    anu kodoris xeoba, rom ver movaswari

    mexila igi.

    XXX

    samwuxarod, dRes aRarc Cemi Tanamo-

    azre xevsureTis gvirginebi da ukeTilSo-

    bilesi adamianebi – aRarc batoni giorgi giorgi

    liqokelialiqokelia, aRarc mixa arabulimixa arabuli. aseTi

    pirovnebebi didxans unda cocxlobdnen,

    Tumca batoni giorgi liqokeli ukve

    asakovani gaxldaT, mixa arabuli ki jer

    kidev axalgazrda. oci wlis ganmavlobaSi

    sarecels mijaWvuli, ganawamebi, sicocx-

    lis trfiali.

    gana aseTi adamianebi da samSoblos

    erTguli Svilebi bevri gvyavs? isini didx-

    ans unda cocxlobdnen, magram ra vuyoT

    bedisweras?..

    iza jaWvaZeiza jaWvaZe

    revaz xosikuriZes marad eamayeboda

    TuSeTis cnobili gmirebis _ zezva gafrin-zezva gafrin-

    daulis, SeTe guluxaiZis, Tinasidaulis, SeTe guluxaiZis, Tinasi Tu Tavisi

    winapris xosikisxosikis Tavdadeba TuSeTisa da kax-

    eTis gadarCenaSi. gulwrfelia da sulSi Cam-

    wvdomi misi striqonebi. noyieri da saimedo

    gamodga ̀ oboli fiWvis fesvi da Crdili~`oboli fiWvis fesvi da Crdili~. da

    daibada misi axali wigni ̀ alaznis simRera~`alaznis simRera~.

    aq Cveni saTayvanebeli gmirebi cocx-

    ldebian da gvaswavlian samSoblos

    usazRvro siyvarulsa da misTvis

    Tavdadebas.

    nazi xapriZenazi xapriZe

    gTavazobT ramdenime leqss misi po-

    eturi krebulidan

    gamoTxovebapapav, berdedav, mSvidobiT iyvenT,

    dRes ueWvelad unda gadavyv faras

    saCqaroic maqv qaCus gadavid,

    Tvarm bilikebs Tovl-janR dafaravs.

    ar mind am gzebze avqar dameces,

    isic aras mind idardoT Cemze,

    gazafxulamdis verc aras gigebT,

    ragver gadaval daquSrul mTebze.

    vic bevr swuxdebiT patar ro var,

    arafer miSav Cem papa, berde,

    me awac maqvis sisxl Zvel TuSebis,

    ar gamiZneldeb gadaval mTebze.

    nu SeswuxdebiT, mov gazafxulid

    yizlariT moval, Tqven axlos viqneb,

    meta gTxov, berde, damiqsoidiR

    TuSura windaebid da lamaz CiTeb.

    uars nu metyviTvic yizlarisak wasvlad vgvianob

    mTebo, jer gzebiR ar CamiketoT,

    erT saTxovar maqv, iqneb gamigoT,

    uars nu metyviT, genacvleT mTebo.

    me aq mrCebian usayvarlesen

    jangatexileb papaid, bebo

    ar SemicioT farsmas damrCalebs

    kalTa daxureT yinvaSi mTebo.

    zamTar gavalis, mov gazafxulid,

    pirvel gadmoval qaCus napralebs,

    jer Tqven daglocavT sikeTisaTvis,

    memr bebo-papas lodniT daRlilebs.

    Sen getrfis mravali

    vaJkaci

    loyebi wiTlad gielavs,

    Tvalebi mayvlis ferada,

    tuCebs Rimili gimSvenebs

    naToben alisferada.

    eg yornisferi wamwamni

    Subls gadakvria Savada,

    brolis yels Savi mZivebi

    SemogWdobian xalada.

    Sen getrfis mraval vaJkaci

    lamazs da lerwams tanada,

    yvela gimzadebs siurprizs

    dagisvas dedofalada.

    rogor lamazad dgananrogor lamazad dganan

    kavkasionis mTebi,

    gadmohyureben kaxeTs

    WaRara mwvervalebi.

    iq ukve civa, hyinavs,

    CamoTovlilan gzani

    da mainc mxneda dganan

    mTani, maRalni mTani.

    barad mze isev mzeobs

    da yvavilnarobs mdelo,

    RmerTma daloca, vinac

    giwoda saqarTvelo.

    Cemo kopwia TuSeTo

    Cemo kopwia TuSeTo,

    kargi xar sanaxavada,

    vinc gnaxavs ar aviwydebi,

    mihyvebi natvris Tvalada.

    marTlac da Seni mSvenebiT

    Seudarebi mxare xar,

    zafxulSi amsvlel-Camsvlelis

    yvelasi mze da mTvare xar!

    heRos ceridan

    nayaviComdis

    heRos ceridan nayaviComdis

    elvam RrubelTa mkerdi gaxia,

    mexi Camoswyda cis gaelvebas

    da yvelaferi cecxlSi gaxvia.

    gaRm-gamoRmidan aRmuvldnen mTebi,

    cis quxils ahyva mTeli xeoba,

    bnels, wyvidads hkveTda

    cecxli RrubelTa

    m T i s m g o s a n isamocdaaT wels gadacilebul TuS saxalxo mTqmels samocdaaT wels gadacilebul TuS saxalxo mTqmels revaz xosikuriZesrevaz xosikuriZes

    gauxareli bavSvoba hqonda. meore msoflio omis dawyebisTanave mamamisi frontze gauxareli bavSvoba hqonda. meore msoflio omis dawyebisTanave mamamisi frontze

    wavida da aRar dabrunebula. axmetis raionis sofel zemo alvanSi oTxi wavida da aRar dabrunebula. axmetis raionis sofel zemo alvanSi oTxi

    mcirewlovani Svili avadmyofi meuRlis amara datova. omisa da omis Semdgom wlebSi mcirewlovani Svili avadmyofi meuRlis amara datova. omisa da omis Semdgom wlebSi

    am ojaxis da ara marto maTi gausaZlisi yofa kargad Cans poetis mier dedisadmi am ojaxis da ara marto maTi gausaZlisi yofa kargad Cans poetis mier dedisadmi

    miZRvnil gulsaklavad mkvnesar leqsSi.miZRvnil gulsaklavad mkvnesar leqsSi.

    warmoudgeneli gaWirvebis Semyure niWieri ymawvili iZulebuli gaxda oTxi warmoudgeneli gaWirvebis Semyure niWieri ymawvili iZulebuli gaxda oTxi

    klasis dasrulebis Semdeg mietovebina skola da mamapapur saqmes rogorc TuSebi klasis dasrulebis Semdeg mietovebina skola da mamapapur saqmes rogorc TuSebi

    amboben, `sakaco saqmes~ Sesdgomoda – man mwemsis kombali aiRo xelSi da pirvelive amboben, `sakaco saqmes~ Sesdgomoda – man mwemsis kombali aiRo xelSi da pirvelive

    wels Soreuli wels Soreuli noRaeTisnoRaeTis da da yizlarisyizlaris sazamTro saZovrebisken mimaval gzas daadga. sazamTro saZovrebisken mimaval gzas daadga.

    rogorc Cans, saxalxo mTqmelma poeziis `ekliani gzac~ am droidan daiwyo, rameTu rogorc Cans, saxalxo mTqmelma poeziis `ekliani gzac~ am droidan daiwyo, rameTu

    misi pirveli leqsi 1951 wliT aris daTariRebuli.misi pirveli leqsi 1951 wliT aris daTariRebuli.

    revaz xosikuriZis leqsebi Tematurad mravalferovania _ samSoblo, mSobliuri revaz xosikuriZis leqsebi Tematurad mravalferovania _ samSoblo, mSobliuri

    kuTxe, winaprebi, siyvaruli...kuTxe, winaprebi, siyvaruli...

    sxvafriv ki, mkacrad nurvin gansjis mis leqsebs, radganac yoveli striqoni sxvafriv ki, mkacrad nurvin gansjis mis leqsebs, radganac yoveli striqoni

    wrfelia, gulisgulidan `amoTqmuli~ da mkiTxvelamde imediT mitanili...wrfelia, gulisgulidan `amoTqmuli~ da mkiTxvelamde imediT mitanili...

    daviT iukuriZedaviT iukuriZe

    mTebidan _ mTebze monacvleobda.

    Tenebis xanze delgma miwynarda,

    daRlili mTebi Zils miscemodnen

    da Rrublebi ki fTileb-fTilebad

    mwvervalebs qveviT miuyvebodnen.

  • 4`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    i u b i l e

    *** fericvalebis dro dadga karSi,

    foTlebi neli taatiT cviva,

    beRurasaviT erTgulad SevrCi

    zamTars, uSenod rarigad mciva,

    fericvalebis dro dadga karSi,

    dRe fermixdili Ramis piria,

    ca tiris uxmod, swored imgvarad

    qalebi warsuls rom mistirian.

    *** gulmkerdgaSlili, naqargi

    miwa – zurmuxtis feri var,

    am mTaTa niavqari da

    zed monavarde Sveli var.

    xeobebs Sua Camdgari

    mTis mobibine veli var,

    mudam amayad mzirali

    alaverdi da gremi var.

    muxlCauxreli mwyemsi da

    keTili saqmis mqneli var,

    xmalSemarTuli guSagi,

    simarTlis pirSi mTqmeli var,

    mamulo, SeniT mSveni var,

    gana sxvisi var, Seni var!

    deda

    bilikebi, bilikebi dakiduli,

    ZeZviani, Releebi, tye da –

    saRamoJams Tbil buxarTan miyuJuli,

    mowyenili, sevdiani deda.

    ver gaveqec im Soreul mogonebebs,

    vcade, magram ver gaveqec versad,

    cxadi iyo Tu sizmari _ Camesmoda

    zvarlis molze Rameuli kvnesa.

    melandeba is zamTari, is zRapari,

    xuTkunWulas SeWideba devTan,

    menatreba SoTi puris sasesxeblad

    mezoblisas rom mgzavnidi, deda!

    minda vicode!

    cisartyelebi ferad-feradi,

    Tbili zafxuli, Zveli droeba,

    amzevebuli fSavelis ferdi,

    xoxbebis Wala da myudroeba...

    yanis ubeSi iwvis yayaCo,

    vardic mkaTaTvis cxeli cremlia,

    saiT waiRo cerceta qarma,

    mindvris baiav, rac gimReria?

    iza jaWvaZe _ 70 70 wlisa Sesrulda cnobili qarTveli mwerali 70 wlisa Sesrulda cnobili qarTveli mwerali

    da sazogado moRvawe iza zaqarias asuli jaWvaZe. da sazogado moRvawe iza zaqarias asuli jaWvaZe.

    saqarTvelos mweralTa kavSirma iubilars misalmeba saqarTvelos mweralTa kavSirma iubilars misalmeba

    gaugzavna, sadac naTqvamia:gaugzavna, sadac naTqvamia:

    Cveno Zvirfaso da sayvarelo iza! Cveno Zvirfaso da sayvarelo iza!

    saqarTvelos mweralTa kavSiri, Tqveni megobari saqarTvelos mweralTa kavSiri, Tqveni megobari

    qarTveli mwerlebi wrfeli pativiscemiT mogesalmebian qarTveli mwerlebi wrfeli pativiscemiT mogesalmebian

    Cvens erTgulsa da nacad Tanamokalmes da gilocaven Cvens erTgulsa da nacad Tanamokalmes da gilocaven

    RirsSesaniSnav TariRs, literaturul-SemoqmedebiTi RirsSesaniSnav TariRs, literaturul-SemoqmedebiTi

    moRvaweobis 40 wlisTavs.moRvaweobis 40 wlisTavs.

    ra dro gasula Tqveni literaturuli debiutidan, ra dro gasula Tqveni literaturuli debiutidan,

    1975 wlidan, rodesac Jurnal `nobaTSi~ gamoaqveyneT 1975 wlidan, rodesac Jurnal `nobaTSi~ gamoaqveyneT

    pirveli leqsebi. mas Semdeg Tqveni leqsebi, mxatvruli pirveli leqsebi. mas Semdeg Tqveni leqsebi, mxatvruli

    narkvevebi, publicisturi werilebi periodulad qveyndeba narkvevebi, publicisturi werilebi periodulad qveyndeba

    qarTul Jurnal-gazeTebSi, gamodis calke wignebad. Tqveni qarTul Jurnal-gazeTebSi, gamodis calke wignebad. Tqveni

    Semoqmedeba is patara, TiTqosda, SeumCneveli nakadulia, Semoqmedeba is patara, TiTqosda, SeumCneveli nakadulia,

    romelic Cumad da uxmaurod erTvis dedamdinares, magram romelic Cumad da uxmaurod erTvis dedamdinares, magram

    im wminda da ankara nakadulTagani, uromlisodac mdinares im wminda da ankara nakadulTagani, uromlisodac mdinares

    mdinare aRar hqvia.mdinare aRar hqvia.

    `saxlobanas TamaSi~, `gvedreb~, `cremlis yelsabami~ `saxlobanas TamaSi~, `gvedreb~, `cremlis yelsabami~

    _ ai, is poeturi krebulebi, romlebmac Tqveni ocnebebi, _ ai, is poeturi krebulebi, romlebmac Tqveni ocnebebi,

    zmanebebi, sanatrioni daitia. am krebulebis miRma dgas, zmanebebi, sanatrioni daitia. am krebulebis miRma dgas,

    erTi SexedviT, lerwamiviT susti da sifrifana qalbatoni, erTi SexedviT, lerwamiviT susti da sifrifana qalbatoni,

    romelic umal ZelqvasaviT mtkice da Seuval arsebad romelic umal ZelqvasaviT mtkice da Seuval arsebad

    gadaiqceva xolme, roca saqme mSobeli qveynis sasicocxlo gadaiqceva xolme, roca saqme mSobeli qveynis sasicocxlo

    interesebs exeba. qarTuli mwerlobis niavqalad gixmoben interesebs exeba. qarTuli mwerlobis niavqalad gixmoben

    da Tqvenc niaviviT elamunebiT saqarTvelos mTa-vels, mis da Tqvenc niaviviT elamunebiT saqarTvelos mTa-vels, mis

    warsulsa da momavals. marTlac rom cremlis yelsabami gkidiaT da Tavadac cremlad warsulsa da momavals. marTlac rom cremlis yelsabami gkidiaT da Tavadac cremlad

    iRvrebiT, roca xedavT Tqvens saTayvano mamulSi ra daJinebiT Semodis daisis feri, iRvrebiT, roca xedavT Tqvens saTayvano mamulSi ra daJinebiT Semodis daisis feri,

    rogor upirebs yvelas da yvelafers wabilwvasa da iavarqmnas...rogor upirebs yvelas da yvelafers wabilwvasa da iavarqmnas...

    erTgulad mihyvebiT qarTuli poeziis tradiciebs, erTgulad mihyvebiT qarTuli poeziis tradiciebs,

    Cinebulad iyenebT Cvens amouwurav, zogjer mxolod Cinebulad iyenebT Cvens amouwurav, zogjer mxolod

    mTaSi SemorCenil leqsikas, folklorul nimuSebs...mTaSi SemorCenil leqsikas, folklorul nimuSebs...

    Tqveni saukeTeso leqsebi Targmnilia ucxour Tqveni saukeTeso leqsebi Targmnilia ucxour

    enebze da Setanilia rusul da somxur enebze gamocemul enebze da Setanilia rusul da somxur enebze gamocemul

    qarTuli poeziis anTologiebSi.qarTuli poeziis anTologiebSi.

    Tqveni poeziis organul gagrZelebas warmoadgens Tqveni poeziis organul gagrZelebas warmoadgens

    publicistika. Tqveni publicisturi krebulebi publicistika. Tqveni publicisturi krebulebi

    `miyvarxar, mTao tialo~, mTaSi daisis Semodis feri~, `miyvarxar, mTao tialo~, mTaSi daisis Semodis feri~,

    `nisliviT mTasa vkidivar~ aqtiuri moqalaqeobrivi `nisliviT mTasa vkidivar~ aqtiuri moqalaqeobrivi

    poziciis dasturia.poziciis dasturia.

    Tqveni kinoscenarebis mixedviT gadaRebulia iseTi Tqveni kinoscenarebis mixedviT gadaRebulia iseTi

    satelevizio filmebi, rogoricaa `storis xeoba~, satelevizio filmebi, rogoricaa `storis xeoba~,

    `pankiseli qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~...`pankiseli qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~...

    sxvadasxva dros muSaobdiT gazeTebis `axalgazrda sxvadasxva dros muSaobdiT gazeTebis `axalgazrda

    komunistis~, `komunistis~, `saqarTvelos respublikis~ komunistis~, `komunistis~, `saqarTvelos respublikis~

    redaqciebSi. damfuZnebeli, gamomcemeli da mTavari redaqciebSi. damfuZnebeli, gamomcemeli da mTavari

    redaqtori xarT gazeT `kavkasiisa~.redaqtori xarT gazeT `kavkasiisa~.

    Tqveni mravalwliani moRvaweoba saTanadod dafasda. Tqveni mravalwliani moRvaweoba saTanadod dafasda.

    moniWebuli gaqvT vaJa-fSavelas, niko nikolaZis, gabriel moniWebuli gaqvT vaJa-fSavelas, niko nikolaZis, gabriel

    jabuSanuris saxelobis, gazeT `saqarTvelos respublikis~ jabuSanuris saxelobis, gazeT `saqarTvelos respublikis~

    premiebi; saqarTvelos sazRvris dacvis saxelmwifo premiebi; saqarTvelos sazRvris dacvis saxelmwifo

    departamentisa da qalTa sabWos sapatio sigelebi, departamentisa da qalTa sabWos sapatio sigelebi,

    saqarTvelos damsaxurebuli Jurnalistis wodeba. arCeuli saqarTvelos damsaxurebuli Jurnalistis wodeba. arCeuli

    xarT Carglisa da pankisis xeobis sapatio moqalaqed.xarT Carglisa da pankisis xeobis sapatio moqalaqed.

    Cveno iza!Cveno iza!

    kidev erTxel guliTadad gilocavT saiubileo kidev erTxel guliTadad gilocavT saiubileo

    TariRs Cvens Zvirfas kolegas, gisurvebT didxans sicocxles, janmrTelobas da TariRs Cvens Zvirfas kolegas, gisurvebT didxans sicocxles, janmrTelobas da

    sruliad daxarjvas Tqveni saTayvanebeli samSoblos samsaxurSi.sruliad daxarjvas Tqveni saTayvanebeli samSoblos samsaxurSi.

    saqarTvelos mweralTa kavSirisaqarTvelos mweralTa kavSiri

    gilocav!..Seni qveynis movla-patronobaSi, Wiux-

    ebze aRma-daRma SeWirvebulTa gamosarCleba-

    xsnisTvis gamarTul rbolaSi, mTis bilike-

    bze qarsa Tu wvimaSi muxlCauxrel kveTebaSi,

    isedac gamxdarsa da sifrifanas xorci lamis

    Semogacvda da marto guliRa darCi.

    yovlis damtevi, momTmeni, mimtevebeli,

    uSiSari guli.

    mikvirs ise daukvneseblad zide umZi-

    mesi sazogado tvirTi, rom bevr vaJkacs

    SeSurdeboda.

    mSvenieri poetisa da erTguli dedis

    am lamaz asakSic Seucvleli iza jaWvaZe

    xar, Cveni imedi da dasayrdeni.

    gilocav da yvela piradi Tu saqveyno

    natvris asrulebas gisurveb.

    revaz miSvelaZerevaz miSvelaZe

    gazeT `kavkasias~

    adre `literaturuli saqarTvelos~

    gamosvlas dResaswauliviT velodebodi,

    madloba RmerTs isev ganaxlda... axla,

    miuxedavad dRevandeli sagazeTo bumisa,

    `kavkasiis~ yoveli nomeria CemTvis erT-

    gvari sixarulis da siaxlis momtani.

    is CemTvis arc mxolod gazeTia da arc

    mxolod informaciis wyaro. iqidan Cemi

    bebia-babuebi, Cemi winaprebi melaparakebian...

    `kavkasia~ Cemi mTianeTis, Cemi mTielebis

    sulis anareklia. ase mgonia es gazeTi

    gazeTi ki ara, samSobloSi samSoblos

    monatrebuli adamianebis sulisTqmaa,

    siyvaruliT darwylulebaa...

    roca axal nomers viReb, sulze vdga-

    var rodis mival saxlSi, rodis ganvmar-

    tovdebi da gadavSli... ra mniSvneloba aqvs

    vin, an visze iqneba _ goCa xaranauligoCa xaranauli Tu

    tariel xarxelauri, Temur CalabaSvilitariel xarxelauri, Temur CalabaSvili

    Tu koba arabuli, manana CitiSvilikoba arabuli, manana CitiSvili Tu

    eldino saRaraZe... baRaTer arabulieldino saRaraZe... baRaTer arabuli Tu...

    murRva ardoteli...murRva ardoteli... Tu mzia xeTagurze, mzia xeTagurze,

    Tu manana dangaZezemanana dangaZeze, Tu, Tu, Tu... vinc an

    viszec ar unda iyos statia, werili, vici

    suliT xorcamde mamulze Seyvarebuli,

    kavkasiis RviZli Svilia is...

    gaaxaros RmerTma iza jaWvaZe, ra gaaxaros RmerTma iza jaWvaZe, ra

    madlian Temebs exeba, ramdeni znekeTili da madlian Temebs exeba, ramdeni znekeTili da

    rainduli sulis adamiani gavicani am marT-rainduli sulis adamiani gavicani am marT-

    lac saocari gazeTis furclebze... jer lac saocari gazeTis furclebze... jer

    marto gvarebi naxeT, ra gvarebia – sufTa, marto gvarebi naxeT, ra gvarebia – sufTa,

    naTeli, cota ucnauri da sakraluri naTeli, cota ucnauri da sakraluri

    gvarebi... am WuWySi, am bazar-qalaqSi suli gvarebi... am WuWySi, am bazar-qalaqSi suli

    gexuTeba, presac, televiziac gaxrCobs, gexuTeba, presac, televiziac gaxrCobs,

    grgyvnis... `kavkasiasTan~ ki TiTqos mTaSi grgyvnis... `kavkasiasTan~ ki TiTqos mTaSi

    xar, casTan, ufalTan axlos xar, TiTqos xar, casTan, ufalTan axlos xar, TiTqos

    zeciuri saqarTvelos bebiebi gadmosulan zeciuri saqarTvelos bebiebi gadmosulan

    gazeTis furclebze da gviyvebian rogorebi gazeTis furclebze da gviyvebian rogorebi

    iyvnen, rogor ibrZodnen, rogor iRwvodnen iyvnen, rogor ibrZodnen, rogor iRwvodnen

    da rogorebi unda viyoT Cven, rogor unda da rogorebi unda viyoT Cven, rogor unda

    gviyvardes erTmaneTi, gvaxseneben `visi gviyvardes erTmaneTi, gvaxseneben `visi

    gorisani varT~...gorisani varT~...

    `kavkasia~ ar aris marto mTis da `kavkasia~ ar aris marto mTis da

    mTielebis gazeTi, aq mTeli saqarTveloa, mTielebis gazeTi, aq mTeli saqarTveloa,

    metic mTeli kavkasiaa _ CeCneTi, inguSeTi, metic mTeli kavkasiaa _ CeCneTi, inguSeTi,

    CerqezeTi, daRestani...CerqezeTi, daRestani... kavkasia miliardi

    wlisaa, aqedan waiRes berZnebma sibrZne

    (`oqros sawmisi~), aq, fazisis mTazeafazisis mTazea mi-

    jaWvuli amirani (promeTe)...

    `kavkasia~ jer 15 wlisaa, ukve bevri

    Tqva da kidev bevrs ityvis...

    gilocavT iubiles! kvlav mraval

    warmatebas gisurvebT SemoqmedebiT gzaze

    – poeziasa da Jurnalistur moRvaweobaSi!

    jumber gogriWianijumber gogriWiani

    qalbatono iza!gilocav dabadebis dRes, did iubiles.

    ixare da ibedniere Sens erTaderT

    vaJiSvilTan _ laSa giorgi kraveiSvil-laSa giorgi kraveiSvil-

    TanTan, da-ZmebTan: irakli, reno, zoia, anzor irakli, reno, zoia, anzor

    jaWvaZeebTanjaWvaZeebTan erTad ojaxebiT, naTesavebiT,

    megobrebiT, SenTvis metad Zvirfasi de-

    dasaqarTveloTi.

    mravali SemoqmedebiTi warmatebebiT

    gagexarebinos samSoblo, romelic ase Tav-

    daviwyebiT giyvars da erTgulob, uSiSrad

    ebrZvi ukeTurebas.

    roman zukakiSviliroman zukakiSvili

    mTidan modis misi fesvebi, mTaSia

    misi suli, mTaa misi safiqrali da sa-

    patronebi. amitomacaa, rom es niavqali

    (poetTa saZmom siyvaruliT rom Searqva iza

    jaWvaZes) mTaze fiqrSi aTen-aRamebs. fSavi,

    xevsureTi, TuSeTi, xevi gamxdara misi

    sadardeli, daclili soflebi, mxolod

    qarisa da arwivTa samflobelod rom

    qceula saqarTvelos es ulamazesi kuTxe.

    igi ormoci weli qarTul sityvaka-

    zmul mwerlobas efereba dawyebuli ̀ no-

    baTSi~ gamoqveynebuli pirveli leqsidan

    da mosuli dRemde _ saqarTvelos

    damsaxurebul Jurnalistamde,

    mweralTa kavSiris wevrobamde,

    vaJa-fSavelas, niko nikolaZisa vaJa-fSavelas, niko nikolaZisa

    da gabriel jabuSanuris gabriel jabuSanuris

    saxelobis saxelobis premiebamde.

    misTvis yvelaze didi

    mitovebul sofelTa dardis mesaidumlepremia da jildo im fSavelTa da xevs-

    urTa Zmoba, ficvercxlianoba da Rimilia,

    romelic jer kidev SemorCenilan mTasa

    da romelTac eimedebaT iza jaWvaZe.

    publicisturi narkvevebiT, mTisaTvis

    sakadris leqsebze rom araferi vTqvaT,

    exmianeboda da exmianeba imaT satkivars,

    rkinis qalamnebamocmuli Cveni fSaveli

    daiko mudam maTi satkivriT cocxlobs

    da axsenebs ZlierTa ama qveynisaT, rom

    mTaa saqarTvelos gadamrCeni.

    marTlac gulSi Camwvdomia Cveno iza,

    Seni scenarebiT gadaRebuli satelevizio

    filmebi: `storis xeoba~, `pankiseli `storis xeoba~, `pankiseli

    qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~qistebi~, `WiWakvis xeobaSi~; publi-

    cisturi krebulebi, `miyvarxar, mTao `miyvarxar, mTao

    tialo~, `mTaSi daisis Semodis feri~, tialo~, `mTaSi daisis Semodis feri~,

    `nisliviT mTasa vkidivar~`nisliviT mTasa vkidivar~ da sxva.

    vusurvebT poetsa da kolegas bed-

    nierebas, janis simrTeles, kidev didx-

    ans mdgariyos Tavisi erTgulebiTa da

    gamtanobiT, Tavisi saqmiTa da kalmiT

    mSobeli miwisa da xalxis keTildReo-

    bisaTvis. Cvens milocvas ki SesaniSnavi

    poetis alaza xaiauris qalbaton izasa-

    dmi miZRvnili leqsidan erTi strofiT

    davamTavrebT:

    `gaqvs energia mTebis mdinaris

    suli rCeuli, _ guli grZneuli,

    da qalbatoni kidev vin aris

    iyos mflobeli am ganZeulis?!~

    ixare, Cveno iza!

    Seni kolegebis saxeliTSeni kolegebis saxeliT

    mamuka vaSakiZemamuka vaSakiZe

    `saqarTvelos respublika~`saqarTvelos respublika~

  • 5`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    i u b i l e

    iza jaWvaZes

    warwera mis wignze `nisliviT warwera mis wignze `nisliviT

    mTasa vkidivar~mTasa vkidivar~

    Cvens mTebs, lamazi miwis mayrions,

    amSvenebs Tovli, wvima da qari,

    maT yvavilebad gulze ayriaT

    leqsi Cargleli did winaparis.

    vinc STagvagonebs, mkerdiT davicavT

    qarTuli miwa, qarTuli zeca,

    Senc mis kvals misdev,

    Senc misebr iwvi,

    Senc siyvarulis bilikebs kecav...

    Sen daamSveneb jixvTa sauflos,

    rogorc cis nami, cis stiqioni,

    daekideba mTas nislze ufro

    Seni sityva da Seni striqoni.

    xvTisavar arCemaSvilixvTisavar arCemaSvili

    ... gvari jaWvaZe galavnad gakravs!!!

    (eqspromtad Jurnalistsa da poets (eqspromtad Jurnalistsa da poets

    – iza jaWvaZes)– iza jaWvaZes)

    _ iza, gilocav!.. Semokra zenam!..

    ha, Seni 70 weli! _

    oTxmocis Semdeg,.. asis Semdegac

    kvlav gaxarebdes _

    sicocxlis veli!!!

    ... gvari jaWvaZe galavnad gakravs! _

    miyvebi guTans da kvalic gagyavs!..

    ... deda tyvilad ar girwevda

    akvans! _

    vaJa-fSavelas umcroso dao

    Semoqmedebis iarliy-damRiT

    cxovrebis Carxis trialze daob! _

    rom ver wagvRliton

    deda-samSoblo

    ismis Rmuili gamoRma-gaRma! _

    iqiT mglebis da aqeT lomebis! _

    ar frTxebi! _

    utev niskarta RalRa!!!

    _ ra vqnaT?!

    samSoblo sad gadavmaloT?!

    Zmobil lebardes tye-naZvnarebSi

    Tu Wiuxebis sxva sagalavnos?!

    _ gvari _ jaWvaZe

    galavnad gakravs!...

    ha, Seni 70 weli,

    ... oTxmocis Semdeg, asis Semdegac

    mwvane gqonodes sicocxlis veli!!!

    lida stvilialida stvilia

    iza jaWvaZes

    mTidan baramde, baridan mTamde

    Sen daatareb mamulis naRvels,

    Turme vaJais leqsiviT Tan gvdev,

    Tavs gvevlebi da Tavs ki ar amxel.

    cvar-nami cremlad Tu ar gdenia,

    Tvli, rom verc dilas Sveni sruliad,

    Tu cisartyela Jruantelia,

    zeca saTuTi Seni sulia.

    Cemi saTqmelic bevr aprils uTqvams,

    erT fiqrTan Segvyris

    erTi elvis gza...

    eg Seni leqsi _ yvavilTa sunTqva

    arwivis frTaTa niavs esizmra.

    jiSi iqms, moyvasT rom iZen uxvad,

    kvlav ausruldi natvrad, dae, mTebs!

    sxvaTa trfialSi mimokargulxar,

    da sakuTar Tavs ase daeZeb.

    sagzlad ikmareb imeds da Rimils,

    sivrces winapris mzeriT gahyureb,

    Sens gulSi aris gza gamovlili,

    yvela mTa, qveynis moWirnaxule...

    roman zukakiSviliroman zukakiSvili

    izas

    iseTi gulmarTalobiT

    icxovra Cvenma izamo,

    Sexedav, gagixardeba,

    Seaqeb, ma ras izamo,

    mze unda genTos sanTlada

    qveyana taZrad iwamo,

    unda SegakrTos CurCulma

    cvriani balaxisamo.

    mTebma Zmad Seficulebma

    erTxmad rom giTxran bania

    sulmokleebs da gulgrilebs

    ar misce gasaqania.

    tanT gecvas jaWvis perangi

    fexT-rkinis qalamania.

    wadi da kvali sikeTis

    kvlav Zebne, didi xania...

    es gazafxulic movida,

    qaluri sinarnariTa,

    mzem rom ara Tqvas saTqmeli,

    guli sityviTac gamiTba.

    gviyvarxar, gveamayebi,

    amaze meti ra giTxra

    sul ia-vardi gekrifos,

    gaRimebuli saxiTa.

    roman zukakiSviliroman zukakiSvili

    aqvT sibnele da skami

    izas!

    aqvT sibnele da skami,

    aqvT saWmeli da fuli,

    Sen xar, mamulo Cemo,

    maTTvis mewveli furi,

    aqvT Rababi da Ripi,

    mimoxvra pirutyvuli,

    yvelaferi aqvT, magram

    ar aqvT suli da guli.

    Sen ar gaqvs dao skami,

    ar gaqvs oqro da fuli,

    Sen gaqvs cisferi frTebi...

    da madliani guli...

    irakli vaSaymaZeirakli vaSaymaZe

    Sen xar pirveli

    zogi leqss dawers, zogi dabaravs,

    zogi suls ivsebs, dekiT, ieliT

    vinc efereba Tavis mTas da bars,

    maT Soris mainc Sen xar pirveli!..

    dadixar fexiT, cviTav qalamnebs,

    gulis ficariT kortni Wiuxebs,

    darubandidan darialamde,

    vefsistyaviviT gadaWimulebs!..

    dadixar, Tvlema RmerTma gaSoros,

    wminda ninoviT sul fexSiSveli...

    vinc efereba ase samSoblos,

    maT Soris mainc Sen xar pirveli! _

    giyvars Seni ca, Seni venaxi,

    oqroc ar ginda gadamTielis,

    vinc dedul-mamuls ase Sehxaris,

    maT Soris mainc Sen xar pirveli!..

    xar erTguli da xar uRalato

    am yvelafrisTvis RmerTic giSvelis,

    vinc qarTveloba unda ataros,

    maT Soris, iza Sen xar pirveli!..

    iza jaWvaZes

    didi da-Zmobis niSnad didi da-Zmobis niSnad

    dao, iza!dao, iza!

    xar WeSmaritad siRrmiseuli,

    madlis mTesveli, qali grZneuli,

    nugeSiscema – nugeSZleulis,

    xmis amoReba _ xmawarTmeulis,

    gafxianeba _ fxagaleulis,

    gafrTianeba _ frTadamsxvreulis,

    gaguladeba _ guliT sneulis,

    gamuxladeba _ muxlwaqceulis,

    dapuradeba _ purdaleulis,

    gamofxizleba _ Rvinosmeulis,

    Tu vinmes axrCobs Suri wyeuli

    kacad moqceva _ Surmoreulis,

    daaxloeba _ sul Soreulis,

    gamzianeba _ sulmTvareulis,

    dawmindaveba _ wyalamRvreulis,

    gzaze dadgoma _ gzaareulis,

    ra madl-sikeTes fxiT SeneuliT

    asxiveb goniT, mTeli sxeuliT.

    mwams ver daitevs wignic vrceuli

    da, miTumetes, mcire rveuli...

    gaqvs energia mTebis mdinaris _

    suli rCeuli, _ guli grZneuli,

    da qalbatoni kidev vin aris

    iyos mflobeli am ganZeulis?!

    alaza xaiaurialaza xaiauri

    ***

    mTaTa momReralsa da motrfi-mTaTa momReralsa da motrfi-

    ales, Cems axlobel megobarsa ales, Cems axlobel megobarsa

    da poets _ iza jaWvaZesda poets _ iza jaWvaZes

    roca momijris zamTari karebs,

    roca Rrublebi fifqebs bardnian,

    vkiTxulob leqsebs _

    Sens cisfer bwkarebs,

    mamulze ase rom gidardia!

    an poezia raa, Tu bwkarTa

    ar idaves da marTla ar ibWes?

    anatoridan Rrublebis farda,

    ukve movSaleT fxovis karibWes.

    xan Semodgomis ferebi Toven,

    xan gazafxulis mTaTa serebi.

    aprilis mTebi simReras gTxoven,

    keselos wvimebs aemRerebi.

    mzeras mogtacebs arRunis yefa,

    qurana cxenis gadanafreni.

    darTlos qedebze yvavilTa krefa,

    lurji sajixve _ nislis safeni.

    xan Cagafiqrebs mimwuxri mTaTa,

    soflis saydarTan yornebis yefa.

    xan gariJraJze mzes gadahkocni,

    sicocxle ise geamayeba.

    devebi roca mRerian, zeca

    iqufreba da amoireva,

    SenTan mova da frTebs daikecavs

    SenTan, daRlili Rrublebis rema.

    xan genatreba storis napirTan

    Seni sofeli, mamis keria.

    jaWvisferia Seni sulis ca

    da Seni gvaric jaWvisferia.

    murRva ardotelimurRva ardoteli

    iza jaWvaZes

    erTgulo cis da erTgulo miwis,

    poeto dao, iqneb dedaoc,

    boboqar suliT sibneles ebrZvi

    da miaWeneb cisken bedaurs.

    SaveTs damrCala yvela ufskruli

    da maRla asvla Tuki gaWirda,

    mec Seneburad aRmafrenisTvis

    xorcs gamoviWri albaT kanWidan

    da gadavrCebiT, Cemo faskunjo,

    mere koWlobiT roca gavivli,

    frTas momisvam da kanWs gamimTeleb,

    yvela iarac TiTqmis gamivlis

    da uxvad SevsvamT leqsis wyaroebs,

    ocnebiT savse Rvinis maTaras,

    daqancul sxeuls CanCqeri gagbans,

    daRaluli xar albaT radganac.

    guls amoiglej moyvasisaTvis,

    Sens klanWebs mteri ver daurCeba,

    amayi frTebiT, zRapruli suliT,

    xar siyvarulis afaskunjeba!

    qeTevan doliZeqeTevan doliZe

    iza jaWvaZes

    Casaxutebi, mosaferebi,

    mamulis gamo mters rom abrazebs,

    roca Sevxvdebi, aTas ferebiT

    gaiCiraRdnebs sulis darbazebs,

    patara, celqi, es stiqioni

    mudam uxilav xmals da fars iqnevs,

    uceb Tavisi brolis striqoniT

    irgvliv yvelafers gaafaqizebs!

    moufereblad xars ar gauvlis,

    guls moimarTavs mTaTa majaze,

    Cemi da aris xaranaulis,

    mosiyvarule iza jaWvaZe!!!

    goCa goCa

    xaranaulixaranauli

  • 6`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    i u b i l e

    miuxedavad imisa, rom azer-

    baijanuli literatura, azer-

    baijanis istoria, misi kultura

    saerTaSoriso masStabiT ufro

    met cnobadobas imsaxurebs, ara-

    visTvisaa saidumlo, rom mravali

    mizezis gamoisobiT, am sferos

    saTanado yuradReba dRemde ver

    mieqca. amitomacaa, rom msoflios

    sxvadasxva wamyvan saxelmwifoSi

    ara mxolod Cveni kulinaria,

    simRerebi, genialuri

    literaturuli Sedevre-

    bi, istoriuli Zeglebi,

    aramed, terito-

    riebis garkveu-

    l i n a w i l i c

    da Cveni eris

    didi warmomadgenlebic

    ki, sxvaTa kuTvnilebad

    arian warmoCinebulni.

    sasixaruloa, rom bolo

    wlebSi azerbaijanis

    respublikis mier am

    sakiTxTan dakavSire-

    biT saxelmwifo doneze

    warmarTulma, mizan-

    mimarTulma politikam

    mraval sasikeTo saqmes

    Cauyara safuZveli ,

    ris Sedegadac am er-

    Tob aramdgrad droSi,

    roca yvela sakuTari

    Tavis Sesaxeb ufro

    mets gahkivis, Cvens

    folklors, klasiko-

    sebs daviwyebis mtveri

    nel-nela eclebaT da

    sinaTleze gamotanilni gac-

    ilebiT meti brwyinvalebiT

    imosebian. es procesi TandaTan

    ikrebs Zalas, raSic udidesi wv-

    lili, Cveni didi xnis megobars,

    azerbaijanuli folkloruli

    nimuSebis, klasikosebis, Tu

    Tanamedrove mwerlebisa da po-

    etebis qarTulad sworupovar

    mTargmnels _ baton zezva medu-

    laSvils miuZRvis.

    zezvam pirveli Targmanebi

    azerbaijanuli literaturidan

    1965 wels gamoaqveyna da mas

    aqeT 50 welia dauRalavad eweva

    am metad sapasuxismgeblo Wapans.

    specialistebi miiCnevven, rom

    zezva ara marto

    ubadlo mTargmne-

    lia, aramed igi up-

    irveles yovlisa,

    namdvili da fsev-

    do-literaturis

    erTimeorisgan gam-

    mijnavi esTetikosia,

    Tavadac niWieri po-

    eti, mecnieri, mTeli

    Tavisi Segnebuli

    cxovreba mxatvru-

    li sityvis madliT

    STagonebuli naTeli

    sulis pirovneba.

    nasimi, fizuli,

    vagifi, aSuRi alesk-

    eri, s. vurRuni, r.

    rza, s. rusTami, i.

    huseinovi (`muRa-

    nas~ fsevdonimiT),

    i. maliqzade, f. qa-

    rimzade, m. arazi,

    i. ismailzade, a.

    salahzade, v. nasibi,

    anari. a. ailisli, v.

    samadoRlu, f. goja,

    a. abdula, q. ab-

    dula, v. hajilari,

    nurafizi, T. iol-

    Cu, i. mamedli.. .

    ai, im klasikosTa

    Tu TanamedroveTa

    saxelebi, romelTa

    Semoqmedebac zezvas

    gadmoqarTulebiT

    mesaxeba rogorc

    azerbaijanuli da

    qarTuli sulis

    faqizad urTierT-

    Serwymul sityvaTa

    didebuli mxatvru-

    li galerea. zezvas

    erTi unikaluro-

    bac axasiaTebs: man

    azerbaijanuli epo-

    sis mwvervali _

    `qoroRli~ didi

    ostatobiT Targmna

    vulocavT!..

    TvalsaCino qarTvel mwer-

    als, poetsa da mTargmnels zez-

    va medulaSvils dabadebidan

    75 weli Seusrulda. amasTan dakav-

    SirebiT da Turqmeni klasikosis

    _ maxTumyulis (me-18 saukune)

    poeziis qarTul enaze Targmanebi-

    saTvis, TurqmeneTis respublikis

    prezidentis yurbanyuli berdi

    muxamedovis brZanebulebiT igi

    dajildovda maxTumyuli firalis

    saxelobis medliT.

    gazeT `kavkasiis~ redaqcia

    didi sixaruliT ulocavs zezva

    medulaSvils iubiles da am maRal

    jildos.

    vusurvebT janmrTelobas

    da kvlav axal-axal SemoqmedebiT

    warmatebebs.

    vulocavT!..

    TvalsaCino qarTvel mwer-

    als, poetsa da mTargmnels zez-

    va medulaSvils dabadebidan

    75 weli Seusrulda. amasTan dakav-

    SirebiT da Turqmeni klasikosis

    _ maxTumyulis (me-18 saukune)

    poeziis qarTul enaze Targmanebi-

    saTvis, TurqmeneTis respublikis

    prezidentis yurbanyuli berdi

    muxamedovis brZanebulebiT igi

    dajildovda maxTumyuli firalis

    saxelobis medliT.

    gazeT `kavkasiis~ redaqcia

    didi sixaruliT ulocavs zezva

    medulaSvils iubiles da am maRal

    jildos.

    vusurvebT janmrTelobas

    da kvlav axal-axal SemoqmedebiT

    warmatebebs.

    seriiT `kavkasiis xalxTa folklori~ ubixuri, adiRuri, seriiT `kavkasiis xalxTa folklori~ ubixuri, adiRuri,

    yaraCai-balyaruli folkloris Semdeg `kavkasiur saxls~ 1996 yaraCai-balyaruli folkloris Semdeg `kavkasiur saxls~ 1996

    wlis bolosTvis dagegmili hqonda CeCnur-inguSuri folkloris wlis bolosTvis dagegmili hqonda CeCnur-inguSuri folkloris

    gamocema. magram CeCneTSi datrialebulma ubedurebam gagviCina gamocema. magram CeCneTSi datrialebulma ubedurebam gagviCina

    survili, dagveCqarebina am wignis miwodeba sazogadoebisaTvis. survili, dagveCqarebina am wignis miwodeba sazogadoebisaTvis.

    radgan es swrafad ver moxerxda, calke gamovcemT CeCnuri radgan es swrafad ver moxerxda, calke gamovcemT CeCnuri

    zepirsityvierebis nimuSTa am patara krebuls. `CeCnur-inguSuri zepirsityvierebis nimuSTa am patara krebuls. `CeCnur-inguSuri

    folklori~ ki Tavisi wesiT gamova.folklori~ ki Tavisi wesiT gamova.

    sizustis SenarCunebis mizniT, CeCnuri foklkoric Targmnilia sizustis SenarCunebis mizniT, CeCnuri foklkoric Targmnilia

    e.w. informaciuli anu filologiuri Targmanis principiT, e.w. informaciuli anu filologiuri Targmanis principiT,

    romelic warmoadgens Sualedur formas pwkaredulsa da mxatvrul romelic warmoadgens Sualedur formas pwkaredulsa da mxatvrul

    Targmans Soris.Targmans Soris.

    sabWos Tavmjdomaris mzeqala mzeqala

    SaniZisSaniZis saxeliT gadasca saqarT-saqarT-

    velos qalTa sabWos sapatio velos qalTa sabWos sapatio

    sigeli.sigeli.

    STambeWdavi sityva warmoTqva

    mweralma da sazogado

    moRvawem, wm. giorgis

    oqros ordenis mflo-

    belma mzia xeTagurma,

    iubilari, gansakuTre-

    buli RvawlisaTvis

    daajildova saxelo-

    biTi premiiT: ̀ pirovne-

    ba~, aseve man isaubra

    iza jaWvaZis Seupovar,

    principul Tvisebebze,

    lirikul leqsebsa da

    Cvens rTul droSi

    misi rogorc damsax-

    urebuli Jurnalistis

    did yuradRebasa da

    Rvawlze mTiani re-

    gionebis problemebis mimarT.

    kolegebma waikiTxes iubilar-

    isadmi miZRvnili leqsebi.

    qalbatoni iza Tavisi qveynis

    uerTgulesi Svilia. igi kvlav

    axalgazrduli SemarTebiT ebr-

    Zvis usamarTlobas. yovelTvis iq

    aris, sadac mis qveyanas sWirdeba,

    mas gansakuTrebiT mTis prob-

    lemebi awuxebs. Tavad daiareba

    soflidan-sofelSi, xevidan-xevSi

    da marcval-marcval agrovebs mi-

    tovebul soflebSi kanti-kuntad

    darCenili adamianebis tkivilsa

    da sixaruls, Seulamazeblad

    mogviTxrobs maTi yofa-cxovrebis

    Sesaxeb.

    nisliviT mTasa vkidivar~ _

    ase hqvia mis erT-erT krebuls...

    SemTxveviTi ar aris es saTauri.

    rom ara mTis ganuzomeli siyvaru-

    li, es qalbatoni ver dawerda

    aseT mniSvnelovan da alalmarTal

    striqonebs:

    `me miyvars Seni Sexsnili mkerdi,

    Tbili mklavebi, camde maRali,

    mzeze naTeli Rimili Seni,

    ise lamazi, rogorc Tamari~...

    Tavis qveyanas erTgulebas

    imiT umtkicebs, rom SeuZlebels

    akeTebs gazeT `kavkasiis~ arsebo-

    bisaTvis. man kargad uwyis, ras

    niSnavs mTis kenweroze SemorCe-

    nili adamianisTvis gazeTi, sadac

    misi saTqmeli da sad-

    ardelia moTavsebuli.

    es moRvawe qal-

    batoni kavkasiuri si-

    jiutiT da erTgule-

    biT dadis saqarTvelos

    mTianeTSi da agrovebs

    gazeTisTvis saWiro

    unikalur masalebs. es

    mousvenari qalbatoni

    `imedis gmiris~ Rirse-

    biT atarebs umZimes

    moralur tvirTs... igi

    Tavs valdebulad Tvlis

    imedis puriviT Camoari-

    gos gazeTi ̀ kavkasia~ da

    kidev erTxel Seaxsenos

    adamianebs valdebuleba erisa da

    qveynis winaSe.

    gilocavT, qalbatono iza

    saiubileo TariRs!@ CvenTvis

    gadamdebia Tqveni SemarTeba, en-

    Tuziazmi...

    sanam kavkasioni dgas, gazeT

    `kavkasiasac~ earsebos, Tqven ki _

    maradiulad misi sulisCamdgmeli

    yofiliyaviT!

    cicino babuciZecicino babuciZe

    `nisliviT mTasa vkidivar~

    da misi sazogado moRvaweobis

    Sesaxeb.

    iubiles uZRveboda mwer-

    alTa kavSiris Tavmjdomaris

    moadgile, TvalsaCino poeti

    da sazogado moRvawe baRaTer baRaTer

    arabuliarabuli. iza jaWvaZis Sesaxeb

    isaubra sworupovarma mTargm-

    nelma da mravalmxrivma moRvawem

    zezva medulaSvilmazezva medulaSvilma, poetma lida lida

    stviliamstviliam, mweralma zaal botkov-zaal botkov-

    elmaelma, saqarTvelos qalTa sabWos

    Tavmjdomaris moadgilem qeTevan qeTevan

    gabroSvilmagabroSvilma, iza jaWvaZes amave

    saqarTvelos mweralTa sasax-

    leSi poetis, TvalsaCino Jur-

    nalistis, sazogado moRvawis

    da gazeT `kavkasiis~ mTavari

    redaqtoris iza jaWvaZisiza jaWvaZis saiu-

    bileo saRamo gaimarTa, romelic

    gaxsna mweralTa kavSiris Tavm-

    jdomarem, meoce – ocdameerTe

    saukunis brwyinvale novelistma

    da klasikosma mweralma revaz revaz

    miSvelaZemmiSvelaZem. man STambeWdavi sityva

    warmoTqva da isaubra iza jaWvaZis

    gansakuTrebul Rvawlze Jurnal-

    istikis sferoSi, aseve poeziisa

    batono baRaTer!

    napoleoni ambobda: niWierebasa da

    Zlierebas sWirdeba daxmareba, Torem uniWoebi

    da mliqvnelebi Tavadac gaikvleven gzaso,

    didi madloba mweralTa kavSiris liderebs

    baton revaz miSvelaZes, qalbaton mayvala

    gonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguas,

    piradad Tqven, vinc dauviwyar saRamoebs

    uwyobT iseT poetebs rogoric iza jaWvaZea.

    pativiscemiT

    nana WiWinaZe

    batono baRaTer!

    napoleoni ambobda: niWierebasa da

    Zlierebas sWirdeba daxmareba, Torem uniWoebi

    da mliqvnelebi Tavadac gaikvleven gzaso,

    didi madloba mweralTa kavSiris liderebs

    baton revaz miSvelaZesrevaz miSvelaZes, qalbaton mayvala mayvala

    gonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasgonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasgonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguasonaSvils, Temur CalabaSvils, soso siguas,

    piradad Tqven, vinc dauviwyar saRamoebs

    uwyobT iseT poetebs rogoric iza jaWvaZea.

    pativiscemiT

    nana WiWinaZenana WiWinaZe

    da gamosca qarTulad. Tumca

    zezvas Semoqmedeba verc amiT

    da verc im nawarmoebebiT amoi-

    wureba, romelTac axla Cam-

    ovTvliT _ azrbaijanuli anda-

    zebis, gamocanebisa da zRaprebis,

    baiaTebis Targmani; aseve missave

    kalams ekuTvnis TbilisSi moR-

    vawe aSuRisa da poetis _ saiaT-

    novas azerbaijanulad dawerili

    leqsebis Targmanic.

    2006 wlis gazafxulze

    `kavkasiur saxlSi~ zezvas ini-

    ciativiT ̀ azerbaijanuli baiaTis

    saRamo~ gaimarTa. saRamoze, zezva

    orive enaze kiTxulobda baiaTebs

    da msmeneli aRtacebaSi mohyavda,

    rac Canda Tundac iqidan, rom bev-

    rs Targmanebi misi originaluri

    Semoqmedebis nimuSi egona...

    eqvsi welia, rac Cveni

    wardgenis safuZvelze zezva azer-

    baijanis mweralTa kavSiris wevri

    gaxda da samiode wlis winaT am

    kavSiris mier dawesebuli najaf

    najafovis saxelobisa da sazoga-

    doeba ̀ borCalo~-s sagangebo pre-

    miebiT dajildovda kidec.

    dae, fexbednieri yofil-

    iyos msoflio poeziis margal-

    itTa krebulis _ `1001 baiaTis~

    saqarTvelos kazmul sityvier-

    ebaSi Tavaweuli SemobrZandeba.

    ragif gumbaTiragif gumbaTi

    poeti, mTargmneli, poeti, mTargmneli,

    azerbaijanis mweralTa azerbaijanis mweralTa

    kavSiris saqarTvelos kavSiris saqarTvelos

    filialis xelmZRvaneli. filialis xelmZRvaneli.

    azerbaijanis kulturis azerbaijanis kulturis

    centr `vargilis~ centr `vargilis~

    direqtori;direqtori;

    guri otobaiaguri otobaiamwerali, saqarTvelos mwerali, saqarTvelos

    mweralTa erovnuli akademiis mweralTa erovnuli akademiis

    gamomcemloba `iberiis~ mT. gamomcemloba `iberiis~ mT.

    redaqtori, saqvelmoqmedo fond redaqtori, saqvelmoqmedo fond

    `paladiumis~ Tavmjdomare.`paladiumis~ Tavmjdomare.

    Targmanis didostati

  • 7`kavkasia~ #3-4 (79-80) ivlisi-agvisto 2015

    w i g n i s T a r o

    `jamaz wereTelijamaz wereTeli daibada daibada

    1961 wlis 13 ivniss, ganaTlebiT _ 1961 wlis 13 ivniss, ganaTlebiT _

    xelovnebaTmcodnea. muSaobda Tbilisis xelovnebaTmcodnea. muSaobda Tbilisis

    centralur xelovnebis saxlSi (yofil centralur xelovnebis saxlSi (yofil

    maxaraZis quCaze) reJisoris TanaSemwed...maxaraZis quCaze) reJisoris TanaSemwed...

    jamaz wereTelma pirveli leqsi jamaz wereTelma pirveli leqsi

    gazeT `norCi leninelis~ furclebze gazeT `norCi leninelis~ furclebze

    dabeWda... jerac mesameklaselma. am dabeWda... jerac mesameklaselma. am

    gazeTis `bavSvkoric~ gaxldaT... gazeTis `bavSvkoric~ gaxldaT...

    dajildoebulia am gazeTis `sapatio dajildoebulia am gazeTis `sapatio

    sigelebiT~. damwyebi poeti ibeWdeboda sigelebiT~. damwyebi poeti ibeWdeboda

    Jurnal `dilaSi~, `ai-iaSi~, revaz Jurnal `dilaSi~, `ai-iaSi~, revaz

    miSvelaZis Jurnal `RimilSi~, miSvelaZis Jurnal `RimilSi~,

    baRaTer arabulis `ciskris~ damateba baRaTer arabulis `ciskris~ damateba

    `nobaTSi~. 1995 wels gamomcemloba `nobaTSi~. 1995 wels gamomcemloba

    `gulanma~ gamosca poetis leqsebis `gulanma~ gamosca poetis leqsebis

    pirveli krebuli _ `me Sen miyvarxar~, pirveli krebuli _ `me Sen miyvarxar~,

    periodulad ibeWdeboda `mwerlis periodulad ibeWdeboda `mwerlis

    gazeTis~ furclebze, ... es krebulic gazeTis~ furclebze, ... es krebulic

    saxelwodebiT _ `leqsebi~ gamomcemloba saxelwodebiT _ `leqsebi~ gamomcemloba

    `meranis~ gamosacem profilidan `meranis~ gamosacem profilidan

    ibeWdeba~.ibeWdeba~.

    marTlac da cnobili poetebis marTlac da cnobili poetebis

    giorgi wereTlisa da lida stvilias giorgi wereTlisa da lida stvilias

    Svili ar aris gasakviri _ werdes Svili ar aris gasakviri _ werdes

    leqsebs! poetis leqsebi germaniaSi leqsebs! poetis leqsebi germaniaSi

    axalgazrda qarTvel mwerlebTan axalgazrda qarTvel mwerlebTan

    erTad germanul enaze gamocemul erTad germanul enaze gamocemul

    enciklopediaSic aris Setanili. jamaz enciklopediaSic aris Setanili. jamaz

    wereTeli saqarTvelos mweralTa wereTeli saqarTvelos mweralTa

    kavSiris wevria 2005 wlidan, romlis kavSiris wevria 2005 wlidan, romlis

    rekomendatorebi marika baraTaSvili da rekomendatorebi marika baraTaSvili da

    qeTevan quCukaSvili gaxlavT: jamazi qeTevan quCukaSvili gaxlavT: jamazi

    bavSvobaSi xatavda _ mamis, dedis bavSvobaSi xatavda _ mamis, dedis

    leqsebis krebulebs aformebda... `norCi leqsebis krebulebs aformebda... `norCi

    leninelma~ dabeWda misi naxati _ mamis leninelma~ dabeWda misi naxati _ mamis

    _ giorgi wereTlis leqsis _ `gmiri _ giorgi wereTlis leqsis _ `gmiri

    kvercxis cixidan~. dedis wigni liriuli kvercxis cixidan~. dedis wigni liriuli

    leqsebisa _ `cxra sixaruls mogitan~. leqsebisa _ `cxra sixaruls mogitan~.

    SemoqmedebiT programaSi udevs _ SemoqmedebiT programaSi udevs _

    mxatvrulad gaformebuli.mxatvrulad gaformebuli.

    hyavs meuRle _ hyavs meuRle _ sofio kereseliZesofio kereseliZe, ,

    romelic qarTuli presis erTguli romelic qarTuli presis erTguli

    msaxuria da ojaxis _ jariskaci! (es msaxuria da ojaxis _ jariskaci! (es

    daimsaxura sofiom daimsaxura sofiom deda-dedamTilisdeda-dedamTilis, ,

    poetis, lida stviliaspoetis, lida stvilias TvalSi). jamaz TvalSi). jamaz

    wereTlis Svilebi: wereTlis Svilebi: medea wereTeli medea wereTeli

    da lidia wereTelida lidia wereTeli Rirseuli Rirseuli

    Jurnalistebi gaxlavan... poeti 17 wlisa Jurnalistebi gaxlavan... poeti 17 wlisa

    daqorwinda. SviliSvilebi giorgi da daqorwinda. SviliSvilebi giorgi da

    vaxo kotoraSvilebi skolaSi dadian, vaxo kotoraSvilebi skolaSi dadian,

    luka xubua sabavSvo baRis aRsazrdelia.luka xubua sabavSvo baRis aRsazrdelia.

    XXXdRevandeli qarTuli poeziis erT-erT

    niWier, saimedo Zalis mqone jamaz wer-jamaz wer-

    eTelseTels vusurvoT janmrTeloba, axal-axali

    warmatebebi... eRvawos... eRvawos male wel-

    gamarTul mis saTayvanebel saqarTveloSi...

    sulamaRlebuls da mwvervalebiT savse

    poeziis gzebze.

    j a m a z w e r e T e l i

    Svilo jamaz!

    ...am axal krebuls da...

    ...am axal 2015 wels iseTi axali janm-

    rTeli suli STaeberos... axali sicocxle,

    Zala, Caumqrali xalisi, Sno da lazaTi

    moeces SenTvis, rogoric siWabukeSi gqon-

    da, rom myavdi sulgaxarebuli, mokaSkaS-

    moelvare, is sxivosnoba dagbrunebodes,

    Cemo vaJkaco Svilo!...

    ...mraval axal wels – saqarTvelosTan,

    mweralTa kavSirTan, am krebulis redaqto-

    ris _ saqarTvelos mweralTa kavSiris

    pirveli Tavmjdomare qalis – poet poet

    mayvala gonaSvilTan erTad!mayvala gonaSvilTan erTad! Sen tkbil

    col-SvilTan, SviliSvilebTan, naTesav-

    megobrebTan, moyvrebTan, mezoblebTan, Tan-

    amokalmeebTan... CemTan erTad ganuyrelad!!!

    _ aba, Sen da Seneburma jamaz wereT-

    lobam! am axali wlidan!

    lida stvilialida stvilia

    ***varskvlavebis mitingze...

    ... mzis da mTvaris mindvrebze:

    varskvavebis mitingi!..

    ... mistiuri bodvebi!

    ... mistiuri brifingi!...

    _ varskvlavebo! yvelani

    mTvarisa da mzis irgvliv!...

    ... varskvlavebis mitingze

    RrubeliviT mivfrindi...

    rogorc dedamiwaze –

    Zovs batkani migvrili...

    . . .

    RvTisgan ar uweria

    saqarTvelos _ sikvdili!

    `simRerebad

    qceuli

    siyvarulis

    wigni~

    domenti sozaSvilisdomenti sozaSvilis saxeli saxeli

    da gvari am ormociode wlis win da gvari am ormociode wlis win

    gamoCnda qarTueli presis furclebze.gamoCnda qarTueli presis furclebze.

    gamoCnda da yuradRebac miipyro gamoCnda da yuradRebac miipyro

    saqarTvelos bedze dafiqrebuli kacis saqarTvelos bedze dafiqrebuli kacis

    sialaliTa da gulmarTalobiT.sialaliTa da gulmarTalobiT.

    igi kaxeTis erTi umSvenieresi igi kaxeTis erTi umSvenieresi

    soflidan _ soflidan _ Zveli anagidanZveli anagidan gaxlavT. gaxlavT.

    mezvrem da mevenaxem ara marto vazis mezvrem da mevenaxem ara marto vazis

    saidumlo icis, aramed soflis Wir-saidumlo icis, aramed soflis Wir-

    varamic mSvenivrad moexseneba da, rac varamic mSvenivrad moexseneba da, rac

    mTavaria, misi Tanamedrovis sulsac mTavaria, misi Tanamedrovis sulsac

    Rrmad wvdeba.Rrmad wvdeba.

    zemoT naTqvamSi am wignSi Sesuli zemoT naTqvamSi am wignSi Sesuli

    publicisturi werilebi, moTxrobebi da publicisturi werilebi, moTxrobebi da

    narkvevebic dagarwmunebT.narkvevebic dagarwmunebT.

    wigni, romelic win gidevT, domenti wigni, romelic win gidevT, domenti

    sozaSvilis pirveli wignia.sozaSvilis pirveli wignia.

    isRa damrCenia, gza davuloco am isRa damrCenia, gza davuloco am

    marTal wigns da mis avtors axali marTal wigns da mis avtors axali

    SemoqmedebiTi warmatebebi vusurvo.SemoqmedebiTi warmatebebi vusurvo.

    revaz miSvelaZerevaz miSvelaZe

    saqarTvelos mweralTa kavSiris saqarTvelos mweralTa kavSiris

    TavmjdomareTavmjdomare

    domenti sozaSvilidomenti sozaSvili daibada 1949

    wels, maSindeli siRnaRis raionis sof.

    ZvelanagaSi, maswavleblis ojaxSi. saSu-

    alo skolis damTavrebis Semdeg Sevida

    saqarTvelos politeqnikur institutSi

    da saavtomobilo transportis inJinris

    diplomiT dabrunda Tavis raionSi. muSao-

    bda wnoris avtomeurneobebSi. maSindel

    uZraobis droSi, uRmerTod mowyobil

    ekonomikur sistemaSi moxvedrili, erT-

    Tavad konfliqtebSi xvdeboda samsaxuris

    bobola ufrosebTan, romlebTanac mxolod

    erTxel gamovida gamarjvebuli – ssrk-is

    daSlis dasawyisSi, roca daiwyo mraval

    da mraval usamarTlobisaTvis pasuxis

    gacema; xalxTan yofna, maTi cxovrebiT

    cxovreba misTvis bunebrivi gaxldaT.

    rogorc publicisti, is raionul

    gazeTSi gamoqveynebuli werilebidan

    gaicnes. garda imisa, rom usamarTlobis

    winaaRmdeg xmas imaRlebda, is yovelT-

    vis Tavis xalxze, bunebaze, samSobloze

    Seyvarebul sityvis mTqmelad gvevline-

    boda...

    respublikur presaSi pirvelad pirvelad

    1981 w. 30 martis `saqarTvelos qalSi~ 1981 w. 30 martis `saqarTvelos qalSi~

    gamoCndagamoCnda; maSin aq poetma nazi kilasoniam nazi kilasoniam

    misi, yvelasaTvis ucnobi avtoris `Ta-

    mara babo~ dabeWda. SemdgomSi amas mohyva

    dabeWdili moTxrobebi `saqarTvelos

    bunebaSi~, romelsac b-ni oTar WeliZe oTar WeliZe

    redaqtorobda. domenti sozaSvilis mw-

    erali SesaZleblobis namdvil aRiarebad

    misi patara moTxrobis `Sen xar venaxis~

    dabeWdva gadaiqca `ciskris~ damateba

    `nobaTSi~, misi redaqtoris, poet baRaTer baRaTer

    arabulisarabulis mier. amas mohyva publikacia

    TviT `ciskarSi~, b-n zaur kalandias zaur kalandias

    redaqtorobiT.

    qveynisTvis mZime wlebis mere, 2010

    wels bedma is TviT baton revaz miSve-

    laZes Seaxvedra; saqarTvelos saxalxo

    mweralma naxa misi nawerebi da imaTgan

    ramodenime umaRles saliteraturo reit-

    ingis mqone gazeT ̀ mwerlis gazeTSi~ gamo-

    aqveyna. aseTi warmatebis Semdeg mweralma

    bunebrivad ifiqra wignis gamocemaze...

    domenti sozaSvils hyavs: meuRle

    dali da ori qaliSvili – dianadiana da ninonino.

    mas gansakuTrebuli sixaruliT

    avsebs pirveli SviliSvilis,

    giorgis giorgis dabadeba...

    wignidan wignidan

    `siyvaruli Cveni~`siyvaruli Cveni~

    `mamao Tavmas!~baiam momitana Tqveni krebuli. mad-

    lobas gixdiT yuradRebisTvis!

    Tavidanve gadaWrilad getyviT: _ gamax-

    ara Tqvenma samyarom! gamaxara da gamaxsena,

    rom gudamayris vali maqvs dRemde. iq

    sadac `TeTri aragvi Sav aragvs erTvis~, `TeTri aragvi Sav aragvs erTvis~,

    fasanaurTan, ̀ poSpitelSi~,fasanaurTan, ̀ poSpitelSi~, xuTi zafxuli

    maqvs gatarebuli Cems bavSvobaSi. mamaCemi

    Coxelebis saxls qiraobda zed aragvis

    piras saagarakod. ezoSi uSvelebeli cacxvi

    idga. me ivnisSi var dabadebuli da swored

    maSin yvavilobs cacxvi. dRemde maxsovs,

    rogor gugunebda Sua dRisas futkriT

    Seseuli es saocreba, romlis surnelic

    dRemde maxsovs da mesizmreba aragvis Sx-

    uili, romlis wyalsac xSirad vsvamdiT,

    radgan sufTa iyo da ankara.

    paraskevobiT xevsurebi Camodiodnen

    bazrobaze fasanaurSi da dedaCemi bueras

    foTlebSi gaxveul karaqs yidulobda maT-

    gan. maSin qarTveli qarTvels hgavda da me

    qveSecneulad mixaroda maTi samosis, maTi

    momcro cxenebis, satevriani kacebis da

    qerad daRebili qalebis yureba!

    wyaros tuCiviT alalia Tqveni wigni

    da kacma rom Tqvas, meti arc ra moeTxoveba!

    kidev erTxel madlobas gixdiT.

    uflis kurTxeva ar mogakloT wuTi-

    sofelma!

    pativiscemiT

    rezo amaSukelirezo amaSukeli

    mama Tavmasis poezias rom gavecani,

    megona _ wyaros kamkama wyalSi vicqire-

    bodi. es aris namdvili, sufTa, didi

    siyvaruliT da patriotizmiT gajerebuli

    leqsebi. maxarebs is faqtic, rom Cveni

    SemoqmedebiTi tandemi Sedga da momavalSic

    vapireb mamaos poeziasTan Sexebas. CemTvis

    rogorc kompozitorisaTvis, namdvili

    aRmoCena iyo. mamaos yvela leqsi mReris,

    marTlac rom mReris......

    amisTvis didi madloba.

    pativiscemiT

    kompozitorikompozitori qeTi gabisiani qeTi gabisiani

    `mamis iavnana~

    me Tqven miyvarxarTme Tqven miyvarxarT

    madlobas vwirav ufals imisaTvis,

    rom am sawuTros movevline. madloba

    imisaTvis rom am qveyanaSi, saqarTvveloSi

    davibade. madloba gamCens, rom RvTis

    siyvaruli da madlierebis niWi gadmomca.

    winamdebare wigni meore gamocemaa

    Cems SemoqmedebaSi. Zveli da axali

    leqsebi erTad Sevkribe, davurTe yvela

    is amRerebuli leqsic, romelic xSirad

    ismis radiosa da televiziis eTerSi. Cemi

    yvela leqsi da simRera mokrZalebuli

    saCuqaria Cemi sulieri SvilebisaTvis

    da im WeSmariti marTlmadideblebisaT-

    vis, romlebsac gulmxurvaled uyvars

    macxovari.

    davibade 1967 wlis23 dekembers davibade 1967 wlis23 dekembers

    TianeTis raionis ulamazes sofel ar-TianeTis raionis ulamazes sofel ar-

    tanSi, ivris xeobaSi.tanSi, ivris xeobaSi. Zlian miyvars Cemi

    gvari. Coxlebi warmoSobiT Savi aragvis

    xeobidan varT. sofeli Coxi gudama-

    yarSia. orive kuTxes mivuZRveni leqsi,

    `gudamayreli~ da `fSavlebi~. Cems bavS-

    vobaSi sasuliero literatura mTaSi

    xelmisawvdomi ar iyo, magram dedaCemi

    cdilobda, RvTismoSiSebi gavezardeT.

    deda Zalian miyvarda, gansakuTrebulad

    keTili da mosiyvarule adamiani iyo. al-

    baT misi madli Semewia, sasuliero piri

    rom gavxdi. dedisadmi miZRvnili leqsi,

    `dedis monatreba~, daTo arCvaZemdaTo arCvaZem aamRera.

    sevdiani simRera gamovida, adamianebs am

    simReris mosmenisas cremli erevaT.

    rodesac wamovizarde, xSirad davdi-

    odi taZrebSi. sicocxlis bolomde

    memaxsovreba: erTxel, samTavros dedaTa

    monasterSi erTma monazonma 50-e fsal-

    muni maCuqa da mTxova, zepirad meswavla.

    21-22 wlis win Sio mRvimis monasterSic

    vcxovrobdi. Semdgom Cavabare sasuli-

    ero seminariaSi, studentobis dros

    vmuSaobdi sanTlis, jvrebis saamqroSi.

    TbilisSi saxli ar mqonda da sapatriar-

    qos erT patara oTaxSi vcxovrobdi. is

    pawawina oTaxi CemTvis yvela sasaxleze

    Zvirfasia dRemde. es iyo bednieri dro

    Cems cxovrebaSi. dReSi ramdenimejer vx-

    vdebodi patriarqs da misgan bevri kargi

    ram viswavle. misma uwmindesobam diakvnad

    makurTxa da wilknis eparqiaSiwilknis eparqiaSi warmgza-

    vna, Semdeg mRvdlad makurTxes da Tian-

    eTSi moZRvrad ganmaweses. komunistebis

    Semdgom epoqaSi TianeTis pirveli moZ-

    Rvari viyavi. iq moqmedi eklesia ar iyo

    da locvebs vatarebdi stambis SenobaSi,

    zamTar-zafxuls _ Ria cis qveS, yvelgan,

    sadac eklesia-monastris nangrevebi iyo.

    TianeTSi xuTi weli vimsaxure, sanam

    ar ineba RmerTma Cvens mier dawyebuli

    eklesiis mSeneblobis dasruleba. axla,

    roca TianeTSi Cavdivar, am eklesiis da-

    naxva ise mixaria, rogorc Cemi ojaxis

    wevris. mas Semdeg dedaqalaqSi, jvaris mas Semdeg dedaqalaqSi, jvaris

    mamaSi vmsaxurob.mamaSi vmsaxurob.

    gagrZeleba bolo gverdze

  • rtoebi

    reno jaWvaZes

    lurjkabians da

    lurjTvala ias

    vin migixura karebi

    Ria,

    me moval SenTan

    adre Tu gvian,

    Tund mTebma nisli

    xevebs Cahkidos,

    kriaxis biliks

    daviar marto,

    rom fiqri

    macned gamogakido.

    Zalian didxans,

    didxans gvtovebdi,

    CvenTvis gaTeTrdi

    vercxlis rtoebiT,

    vifiqre bevri,

    vifiqre bevri,

    vercxlisfer nislze

    davawye frTebi,

    rom mometana

    SenTvis sinaze,

    da mziT damwvari

    gaSlili Tmebi!

    iza jaWvaZeiza jaWvaZe

    1978 weli1978 weli

    b o l o g v e r d i

    CK

    damfuZnebeli, gamomcemeli

    da mTavari redaqtori

    iza jaWvaZe

    redaqtori

    laSagiorgi

    kraveiSvili

    saredaqcio kolegia: diana gigiaZe, ivane wiklauri, jumber gogriWiani, rezo kobiaSvili, giorgi iCuaiZe, nugzar idoiZe, levan

    caluRelaSvili, marine TeqTumaniZe, nata borCaSvili, leila arCemaSvili,

    gulo kobiaSvili, goCa xaranauli, mzia xeTaguri, omar maruqaSvili.

    gazeTi ar gamoxatavs arc erTi politikuri partiis interess, avtorebi Tavad ageben pasuxs masalebSi Setanili faqtebis sisworeze, avtorTa mosazrebebi SesaZloa ar eTanxmebodes redaqciis pozicias. gazeTidan

    masalis gadabeWdva redaqciasTan SeuTanxmeblad dauSvebelia

    misamarTi:

    kostavas q.#14

    tel: 599-79-76-13

    dakabadonda

    koba bedoiZis

    dizaincentrSi

    www.bedoidze.site.ge

    reno, Cveni ojaxis _ jaWvaZeebis

    niWiT, swavliT, SromiT da keTilSo-

    bilebiT gamorCeulo legendarulo

    dao!...

    bavSvobidanve Senze gadaiara mZime

    Sromam da marjvena Seni ar gaCer-

    ebula. Telavis raionis fSavlis

    saSualo skola warCinebiT daamTavre

    da imave wels Tbilisis ucxo enaTa

    institutis inglisuri enis fakulte-

    tis saRamos daswrebulze Cairicxe.

    swavlis paralelurad msaxurobdi da

    gvarCendi...

    wlevandeli 13 maisi CvenTvis

    Tavzardamcemi aRmoCnda. xuTi da-

    Zmidan gangebam Sen SegarCia pirveli.

    Cveni saamayo mSoblebi: mama – poeti

    Jurnalisti, pedagogi, raionis kul-

    turis ZeglTa dacvis Tavjdomare da

    sazogado moRvawe gaxldaT. deda –

    nato (nataSa) diasaxlisi. Sromisgan

    ganawamebni, imedebi da sixarulebi

    amJamad iq, storis xeobaSi, fSavlis

    wminda miwaze ganisveneben.

    ase mokle sicocxle sawuTrom

    ratom ineba SenTvis Cveno daiko _

    reno. vidre iyavi, drom vera dagaklo

    ra... waxvedi da Tan waiRe dardiani, natanji da keTili guli, ganuxorcielebeli

    ocnebebi, Canafiqrebi... Cveni siyvarulic Tan gaiyole maradiuli cxovrebis sagzlad.

    ar dagvaviwydeba Seni lamazi, didroni da mzrunveli Tvalebis siTbo.

    Sen storis, fSavlis wminda miwa unda dagyroda, magram mizezTa gamo ra dasanania,

    rom ase ar moxda...

    didi siyvarulis miuxval Cvens dedas natos da mamas – zaqarias, papa-bebiebs, dei-

    debs, mamida marTas da fati mamidas, biZebs, biZaSvilebs... deidaSvilebs... sanaTesaos...

    vis aRar da... rogor gaixarebT!

    maradiuli naTeli gefinos Cveno ulamazeso da moamage dao, reno!...

    irakli, anzor, zoia, iza jaWvaZeebiirakli, anzor, zoia, iza jaWvaZeebi

    myavs meuRle qeTevan (dali) zura-myavs meuRle qeTevan (dali) zura-

    biSvili da ori Svili mariami da vaJa.biSvili da ori Svili mariami da vaJa.

    mariami 15 wlisaa, xatavs, leqsebs wers,

    mReris, ukravs fandurze. vaJa 8 wlisaa,

    avadmyofobis gamo mxedveloba dakarga.

    rodesac Cems Svils, vaJikas, gulSi

    Cavikrav da TvalebSi Cavxedav, guli

    mtkiva, is me ver mxedavs. es Cems gulSi

    Ria Wrilobaa. am WrilobiT davdivar

    da davatareb Cem gulistkivils. sul

    mindoda, misTvis raRac gansakuTrebuli

    gamekeTebina, romelic dros gauZlebda, am

    survilma damawerina ̀ mamis iavnana~, sadac

    mama umReris Svils. didad vemadlierebi

    arCvaZes, rom es leqsi aamRera. es sim-

    Rera yvela Svils eZRvneba mamisgan. mamebs

    SeuZliaT umReron Svilebs.

    leqsebs bavSvobidan vwerdi, magram

    seriozulad arasodes aRviqvamdi. 2010

    wlis 29 maiss patriarqi patriarqi brZandeboda

    jvaris mamaSi. rodesac xatweris oTaxs

    aTvalierebda, mkiTxa: ̀ Sen xatav?~ me ara,

    Cemi qaliSvili xatavs meTqi, moridebiT

    vupasuxe. iq sami moZRvari viyaviT da

    gviTxra: `Tqven unda daxatoT, daweroT,

    SeqmnaT ara marto sasuliero sferoSi,

    aramed saeroSic~, _ TiTqos kurTxeva

    mogvca. madloba mis uwmindesobas amisaT-

    vis, man icis, rogor gaaRvivos adamianSi

    is niWi, rac adamians gaaCnia. ramdenime

    dRis Semdeg davwere Cemi pirveli leqsi

    `gudamayreli~, romelic maleve amRerda.

    giorgi Citauri giorgi Citauri gaxlavT is pirveli

    adamiani, romelmac Cems leqsebSi sim-

    Rera aRmoaCina, xolo kaxa mangoSvilma kaxa mangoSvilma

    Seasrula.

    mokrZalebulad gTavazobT Cem mier

    daweril leqsebs.

    da-Zmebi: irakli, iza, zoia, an-irakli, iza, zoia, an-

    zor jaWvaZeebizor jaWvaZeebi, disSvili _ laSa laSa

    giorgi kraveiSviligiorgi kraveiSvili, ZmisSvilebi:

    nino, nato, eka, zaqro, mari jaWva-nino, nato, eka, zaqro, mari jaWva-

    Zeebi, Zeebi, Zmis SviliSvilebi: valeri, valeri,

    Tamuna, maTe, gabrieli Tamuna, maTe, gabrieli da giorgigiorgi,

    uaxloesi naTesavebi: sula (giorgi) sula (giorgi)

    iordaniSvili, lela iordaniSvili, lela da goCa SaTi-goCa SaTi-

    riSvilebi riSvilebi

    didi mwuxarebiT iuwyebian, rom

    gardaicvala uniWieresi da ukeTil-

    Sobilesi pirovneba, Cveni gvaris

    saamayo Svili

    reno zaqarias asuli reno zaqarias asuli

    jaWvaZejaWvaZe

    gazeT `saqarTvelos respub-

    likis~ redaqciis TanamSromlebi

    TanaugrZnoben kolegasa da megobars

    iza jaWvaZes dis

    reno jaWvaZis reno jaWvaZis

    gardacvalebis gamo da aseve Tan-

    augrZnoben gansvenebulis axloblebs.

    saqarTvelos mweralTa kavSiri

    da `mwerlis gazeTi~ TanaugrZno-

    ben mweralsa da Jurnalists iza

    jaWvaZes dis

    reno jaWvaZis reno jaWvaZis

    gardacvalebis gamo

    C v e n o s a a m a y o d a l e g e n d a r u l o d a o ! . .

    `mamis iavnana~

    me-7 gverdidan

    madloba RmerTs yvelafrisaTvis!..

    uRrmesi madloba mis uwmindesobas,

    Cvens kaTolikos-patriarqs, ilia meoreskaTolikos-patriarqs, ilia meores

    im stimulisaTvis, leqsebis wera rom

    damawyebina. ubednieresi adamiani viyavi,

    roca man Cemi leqsebi waikiTxa da poeti

    miwoda.

    sabednierod, qveyanaze sikeTe ar

    daileva. madlierebiT vlocav yvela im

    keTil, niWier dawarmatebul adamians,

    visi wyalobiTac Cemi leqsebi amRerda.

    daTo arCvaZe, giorgi Citauri, kaxa daTo arCvaZe, giorgi Citauri, kaxa

    mangoSvili, daTo kenWiaSvili, ansambli mangoSvili, daTo kenWiaSvili, ansambli

    `faetoni~, sapatriarqosTan arsebuli `faetoni~, sapatriarqosTan arsebuli

    ansambli `debi gogoWurebi~, daviT ki-ansambli `debi gogoWurebi~, daviT ki-

    kabiZe, `qarTuli xmebi~, `Teatraluri kabiZe, `qarTuli xmebi~, `Teatraluri

    kvarteti~, qeTevan gabisiani, Sorena kvarteti~, qeTevan gabisiani, Sorena

    Cologauri, zurab daTikaSvili, marika Cologauri, zurab daTikaSvili, marika

    kvaliaSvili, macaco sefiskveraZe, nunu kvaliaSvili, macaco sefiskveraZe, nunu

    gabunia, miSa zaqareiSvili, Temur wiklau-gabunia, miSa zaqareiSvili, Temur wiklau-

    ri, gundi `moZaxili~, amiran Coxeli da ri, gundi `moZaxili~, amiran Coxeli da

    ansambli `qaldea~, debi WoxoneliZeebi, ansambli `qaldea~, debi WoxoneliZeebi,

    ansambli `inana~, nana abSilava, sofi ansambli `inana~, nana abSilava, sofi

    rafaela, eTi brolaZe, marika qacarava, rafaela, eTi brolaZe, marika qacarava,

    ansambli `ananuri~, kvarteti `hangebi~ansambli `ananuri~, kvarteti `hangebi~ _

    am adamianebma gaacxoveles Cemi leqsebi,

    am adamianebis uangaro daxmarebiT mois-

    mina Cems teqstze dawerili simRerebi

    sruliad saqarTvelom. maTi yuradReba da

    Tbili damokidebuleba mTeli cxovreba

    memaxsovreba.

    TanadgomisTvis madlobas movaxseneb

    sikeTis mkeTebel, mowyale qristianebs:

    maka SauTiZes, daviT xazaraZes, daviT maka SauTiZes, daviT xazaraZes, daviT

    miqelaZes, goCa xandoliSvils da levan miqelaZes, goCa xandoliSvils da levan

    wiklaurs.wiklaurs.

    me Tqven miyvarxarT, Cemo mkiTxvelo

    da msmenelo!..

    qristesmieri siyvaruliT,

    dekanozidekanozi Tavmas Coxeli. Tavmas Coxeli.

    Cveni samSoblo

    mdinare stori