2
17 Queimada Italia / Frantzia n 1969 n 112 min n Zuzendaria: Gillo Pontecorvo Gidoia: Franco Solinas eta Giorgio Arlorio Antzezleak: Marlon Brando, Renato Salvatori Norman Hill eta Evaristo Márquez Gillo Pontecorvo “Queimada” kariben dagoen alegiazko irla bat da, Portugalen menpe dagoen irla. William Walker agente Ingelesa irlara bidaltzen dute Portugalen kontrako herrita- rren matxinada bat eragiteko. Hala ere, pertsonai honen azken helburua ez da nati- boen independentzia bultzatzea baizik eta Inglaterra Portugalen papera hartzea he- rri kolonialista bezala eta horrela azukrearen negozioa kontrolatzea. Zuzendu zituen beste hainbat filmetan bezala “Queimada” filman Gillo Pontecorvo zuzendari Italiarrak inperialismoa, esklabotza eta kolonialismoaren kontrako mesu indartzua bidaltzen du. Kasu honetan Marxismoa erabiliz Potencorvok kapitalismoan atzoko eta gaurko esklabotza ikertzen du eta nola aurpegiz aldatzen joan den denbo- rarekin. Lehenengo ideia herri kolonizatzaileak Espainia edo Frantzia izatea zen baina pro- dukzioa eta interes komertzialak zirela medio azkenenean maltzur bezala agertu- tako herria aldatu behar izan zen. Hala ere filma kariben izandako herri kolonialista guztien papera salatzen ditu eta espezialki Frantzia eta Espainia jokatutako rola age- rian usten du. Lan hau ikustean oso erreza da Queimada eta Haitiren arteko parale- lotasuna egitea; Haitik 1804 urtean independentzia lortu zuen azukreko landatzetan lan egiten zuten esklabo beltzak Frantzia herri kolonialistaren kontra egindako ma- txinada bati esker. Hala ere esan behar da “Queimadan” agertzen den historioa be- netazkoa dela; 1520 urtean espainiak bere menpean zuen irla bat erre zuen bertako indigenen matxinada bat gelditzeko eta gero irla osoa esklabo beltzekin birpopulatu zuen. Aipatzekoa da filmaren argazkia eta eszenen prestaera zuzena, elkarrizketa eskasak baina zuzenak eta garratzak eta musika. Potencorvok kolonialismoaren izaera ez- berdinak azaltzen ditu era didaktiko eta argi batean eta film polítiko borobila eratzea lortzen du. (Pisa, 1919 – Roma, 2006) Zuzendari, gidoilari, kon- positore eta aktorea. Gaz- tetatik kausa antifaxis- tarekin konprometitua, 1941ean alderdi komunis- tan sartu zen eta 1943an erresistentzian partisano bezala partehartu zuen. Geroago, armada sobie- tarrak Hungaria inbaditu ostean, alderdia utzi zuen. Hala ere, marxistatzat jo zuen beti bere burua. Egin zituen filmak haren ideo- logiaren islada dira. Az- pimarratzekoak hauexek dira: “La grande strada azurra” (1957); “Kapò” (1960), nazien sarraski ze- laiei buruz; “La battaglia di Algeri” (1966), kolonialis- mo eta inperialismoaren kontrako alegatua; “Quei- mada” (1967), Amerike- tako esklabo beltzen aska- pen borrokan oinarrituta; “Operación Ogro” (1979), Carrero Blancoren ETAk burututako exekuzioaren inguruan.

fichapotenkin17

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Potemkin Zinema. Queimada. Gillo Pontecorvo, 1969

Citation preview

Page 1: fichapotenkin17

17 Queimada

Italia / Frantzia n 1969 n 112 min nZuzendaria: Gillo PontecorvoGidoia: Franco Solinas eta Giorgio ArlorioAntzezleak: Marlon Brando, Renato SalvatoriNorman Hill eta Evaristo Márquez

Gillo Pontecorvo

“Queimada” kariben dagoen alegiazko irla bat da, Portugalen menpe dagoen irla. William Walker agente Ingelesa irlara bidaltzen dute Portugalen kontrako herrita-rren matxinada bat eragiteko. Hala ere, pertsonai honen azken helburua ez da nati-boen independentzia bultzatzea baizik eta Inglaterra Portugalen papera hartzea he-rri kolonialista bezala eta horrela azukrearen negozioa kontrolatzea.

Zuzendu zituen beste hainbat filmetan bezala “Queimada” filman Gillo Pontecorvo zuzendari Italiarrak inperialismoa, esklabotza eta kolonialismoaren kontrako mesu indartzua bidaltzen du. Kasu honetan Marxismoa erabiliz Potencorvok kapitalismoan atzoko eta gaurko esklabotza ikertzen du eta nola aurpegiz aldatzen joan den denbo-rarekin.

Lehenengo ideia herri kolonizatzaileak Espainia edo Frantzia izatea zen baina pro-dukzioa eta interes komertzialak zirela medio azkenenean maltzur bezala agertu-tako herria aldatu behar izan zen. Hala ere filma kariben izandako herri kolonialista guztien papera salatzen ditu eta espezialki Frantzia eta Espainia jokatutako rola age-rian usten du. Lan hau ikustean oso erreza da Queimada eta Haitiren arteko parale-lotasuna egitea; Haitik 1804 urtean independentzia lortu zuen azukreko landatzetan lan egiten zuten esklabo beltzak Frantzia herri kolonialistaren kontra egindako ma-txinada bati esker. Hala ere esan behar da “Queimadan” agertzen den historioa be-netazkoa dela; 1520 urtean espainiak bere menpean zuen irla bat erre zuen bertako indigenen matxinada bat gelditzeko eta gero irla osoa esklabo beltzekin birpopulatu zuen.

Aipatzekoa da filmaren argazkia eta eszenen prestaera zuzena, elkarrizketa eskasak baina zuzenak eta garratzak eta musika. Potencorvok kolonialismoaren izaera ez-berdinak azaltzen ditu era didaktiko eta argi batean eta film polítiko borobila eratzea lortzen du.

(Pisa, 1919 – Roma, 2006) Zuzendari, gidoilari, kon-positore eta aktorea. Gaz-tetatik kausa antifaxis-tarekin konprometitua, 1941ean alderdi komunis-tan sartu zen eta 1943an erresistentzian partisano bezala partehartu zuen. Geroago, armada sobie-tarrak Hungaria inbaditu ostean, alderdia utzi zuen. Hala ere, marxistatzat jo zuen beti bere burua. Egin zituen filmak haren ideo-logiaren islada dira. Az-pimarratzekoak hauexek dira: “La grande strada azurra” (1957); “Kapò” (1960), nazien sarraski ze-laiei buruz; “La battaglia di Algeri” (1966), kolonialis-mo eta inperialismoaren kontrako alegatua; “Quei-mada” (1967), Amerike-tako esklabo beltzen aska-pen borrokan oinarrituta; “Operación Ogro” (1979), Carrero Blancoren ETAk burututako exekuzioaren inguruan.

Page 2: fichapotenkin17

La historia de las luchas de liberación de los países del Caribe presenta características específicas, pero bas-tante similares entre sí en todo ese ámbito geográfico. Los hechos ficticios, pero basados en la historia, que describe la película de Gillo Pontecorvo “Queimada”, toma elementos de distintos países. Aunque se ha dicho que podría estar basada en acontecimientos de la isla de Guadalupe, podemos encontrar reflejos de distintos lugares.

En la historia hay referencias tan tempranas como la de 1520, año en el que los españoles quemaron una isla entera para acabar con una revuelta amerindia. Poste-riormente la repoblaron con pobla-ción esclava negra traída de África para dedicarla al cultivo de la caña de azúcar. Sin embargo los hechos narrados bien podrían referirse a hechos similares sucedidos en Bra-sil, Cuba, Santo Domingo, Jamaica u otros sitios.

En Queimada se muestran distin-tas historias: por un lado se trata de una novela de aventuras, pero plantea el enfrentamiento entre la burguesía liberal británica y otra potencia colonial y también la lucha de l@s oprimid@s contra las distin-tas formas de poder colonial o im-perialista. Sirve igualmente como parábola acerca de los mecanismos de transición del régimen esclavis-ta al de personas sin cadenas, que no libres; de una antigua colonia del imperio al nacimiento de una nación independiente dominada por el capi-tal extranjero. Algo muy común in-cluso en nuestros días. Son fases, ya descritas en numerosas ocasiones, de la evolución de las sociedades capitalistas de los siglos XVII y XIX, basadas en este caso en la mano de obra esclava, aunque también apli-cable a las basadas en mano de obra

asalariada. En cierto modo estas transiciones, de socie-dades de esclavitud a sociedades de explotación, tienen su paralelismo con los cambios acecidos posteriormen-te en el siglo XX en las clases obreras convirtiéndolas en lo que vulgarmente se puede llamar clase media. Es decir, pasar de la explotación absoluta inmisericorde, a una explotación que permita unos ciertos derechos para permitir el desarrollo de un consumo que anule las an-sias de liberación de esa clase. En esto el fordismo desa-rrollado en los años 30 es un claro ejemplo.

Además refleja ese complejo de superioridad moral de la “civilización blanca”, que desarrolla el concepto de

los derechos humanos a la vez que los viola de manera sistemá-tica y brutal. Tenemos multitud de ejemplos: Francia en Argelia, los Estados Unidos en Vietnam y tantos otros lugares, Bélgica en

el África Central, España en La-tinoamérica, etc. Esa civilización blanca, cuyo discurso en ocasio-nes ha atraído a la gente coloniza-da, para luego ser fagocitada por esa misma civilización hipócrita y cruel, combina sin vergüenza el concepto de civilización y progre-so con beneficio económico y ex-plotación.

Como dice uno de los personajes principales en la película a propó-sito del paso del trabajo esclavo al remunerado: “Si alguien trabaja para otra persona, seguirá siendo un esclavo”.

De la esclavitud a la explotación

Zibilizazio zuriak giza eskubideen kontzeptua sortu zuen, oinarrizko giza eskubideak bortizki eta krudeltasunez zapaltzen zituen bitartean.