118
HECHOS 1:1 1 HECHOS 1:3 LOS HECHOS DE LOS APOSTOLES Hechos quirica Lucas sa jadereti. Tuahueda huecha Lu- cas banime quirica deretaidha. Hechos quirica ja ecuana cuaja Jesús cielo su tsuatiyume puana ebuetsuatani. Daja huecha cuaja pueichame epu ebuetsuatani. Jesús ja mesa discípulo cuana beitutaidha ye mundo su Diusu sa quisa saida cristiano cuana peje su quisaquisa paputa puji, Jerusalén jenetia apiru judío cuana peje su, pamapa pia cristiano cuana peje su di. Hechos quirica ja ebametani cuaja mesa discípulo atasaida cuana putaidha Cristo sa jacuatsasiati cuana ya puji. Ye quirica cuaja Espíritu Santo ye mundo su pueme puana quisa epuani. Cuaja tuahueda Jesús peje su jei eputani cuana tucheametaidha Diusu sa quisa saida cuana iyuame mahue neje pamapa ejude je quisaquisa paputa puji, ai nimetiuda cuana di paata huecuana puji quisa epuani. Daja huecha cuaja deja madhada cuana ja jei eputani cuana nedaneda ametaidha quisa epuani. Sufri pu putsu biame, jajucuatitaidha huecuana quisa epuani. 1 Teofilo, neicha mi yama quirica etiameinia. Equene mi yama quirica tiameana su pamapa Jesús ja ai atana, buetsuatana cuana mi yama quisana. 2 Pamapa ai puana cuana yama mi butsepi quisana Jesús cielo su tsuatibana teje. Beju cielo su tsuatiyuji mahue su, mesa apóstol cuana tije jacuatsasiati cuana tiatana Espíritu Santo sa tucheda neje. 3 Jesús manujiji cuana duju jenetia id'eibana apóstol cuana ja beju batana. Aimue emanu mahue batana huecuana, tuna peje su eid'e jabametiana putsu. Pushi tunca tsine tu yani tupu, tuna peje su quejucua

LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 1:1 1 HECHOS 1:3

LOS HECHOSDE LOS APOSTOLESHechos quirica Lucas sa jadereti. Tuahueda huecha Lu-

cas banime quirica deretaidha. Hechos quirica ja ecuanacuaja Jesús cielo su tsuatiyume puana ebuetsuatani. Dajahuecha cuaja pueichame epu ebuetsuatani.

Jesús ja mesa discípulo cuana beitutaidha ye mundo suDiusu sa quisa saida cristiano cuana peje su quisaquisapaputa puji, Jerusalén jenetia apiru judío cuana peje su,pamapa pia cristiano cuana peje su di. Hechos quirica jaebametani cuaja mesa discípulo atasaida cuana putaidhaCristo sa jacuatsasiati cuana ya puji.

Ye quirica cuaja Espíritu Santo ye mundo su puemepuana quisa epuani. Cuaja tuahueda Jesús peje su jeieputani cuana tucheametaidha Diusu sa quisa saida cuanaiyuame mahue neje pamapa ejude je quisaquisa paputapuji, ai nimetiuda cuana di paata huecuana puji quisaepuani. Daja huecha cuaja deja madhada cuana ja jeieputani cuana nedaneda ametaidha quisa epuani. Sufripu putsu biame, jajucuatitaidha huecuana quisa epuani.

1 Teofilo, neicha mi yama quirica etiameinia. Equenemi yama quirica tiameana su pamapa Jesús ja ai atana,buetsuatana cuana mi yama quisana. 2 Pamapa ai puanacuana yama mi butsepi quisana Jesús cielo su tsuatibanateje. Beju cielo su tsuatiyuji mahue su, mesa apóstolcuana tije jacuatsasiati cuana tiatana Espíritu Santo satucheda neje. 3 Jesúsmanujiji cuana duju jenetia id'eibanaapóstol cuana ja beju batana. Aimue emanu mahuebatana huecuana, tuna peje su eid'e jabametiana putsu.Pushi tunca tsine tu yani tupu, tuna peje su quejucua

Page 2: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 1:4 2 HECHOS 1:8nuati biame jabametiana. Diusu ecuatsasiati jepuiti aicuana buetsuatana huecuana.

Jesús ja discípulo cuana quisatana Espíritu Santo jepuiti4 Equene Jesús ja uja cuatsasiatana huecuana:—Be mecuinanaji Jerusalén ejude jenetia. Meanitique

ejude su. Tata Diusu ja Espíritu Santo micuana peje suebeituta teje, meid'uaque. Biahua tiempo Tata Diusupuidha cuaja yatayu, daja mesa jamitsuti puidha putsu.Equene yama micuana quisana, Tata Diusu ja EspírituSanto ebeitu. 5 Juan Bautista ja cristiano cuana yahui nejeDiusu sa puji ichaderatana. Beju quejucua tsine jenetiaEspíritu Santo epueyu. Tuahueda micuana Diusu sa pujieichaderata mesa tucheda neje.

Daja Jesús ja mesa apóstol cuana quisatana, cielo sutsuatiyuji mahue su.

Jesús cielo su tsuatibana6 Pia tsine Jesús neje jadhitatitana huecuana su, uja

Jesús quisabatana huecuana:—Echua Puji, ¿a da jiahue quita extranjero soldado

cuanamiada ebeitu ecuana sa yahua jenetia? ¿A da jiahuemiada ecuana sa yahua d'eji ya? ¿A da jiahue israelitacuana sa Echua Puji mida epu?

7Da su Jesús ja jeutsutana huecuana uja:—Ye ai cuana epu tiempo Tata Diusu bahui bahue.

Aimue micuaneda bahue papu puji mahue. 8 Bejumicuaneseda cristiano cuana quisa taji bahui ema jepuiti.Espíritu Santo micuana peje su epue tucheda neje. Tu-ahueda micuana etucheata ema jepuiti quisaquisa epupuji. Jerusalén ejude su aniji cristiano cuana micuanedaequene equisa. Tuna butse su ema jepuiti mequisaneti-acuinatique. Da su Judea, Samaria yahua detse su anijicuana di mequisatique. Pamapa yahua je aniji cristiano

Page 3: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 1:9 3 HECHOS 1:13cuana mequisatique ema jepuiti. Pamapa tuna butse suema jepuiti mequisanetiacuinatique.

9 Daja Jesús ja cuatsasiatana huecuana, Olivo Murucubia su edhitatitani huecuana su. Da su beju Jesús dajamimipe putsu, Diusu ja tueda tuna duju jenetia jemit-suatana buepa su. Judu duju su taitanana. Mue bayuhuecuana beju. 10 Tuneda buepa huabata echamatitanetimane cama, tuna naja su beta deja bataji puana ejud'ujipasaneji. Tuatseda da ángel detse puina. 11 Uja quis-abatana tse apóstol cuana:

—Galilea yahua jenetia deja cuana, ¿ai puji micuanedabuepa huabata echamachamaneti? Diusu ja mu Jesúsbuepa su jemitsuatana micuana duju jenetia. TuedaJesús huecha hue neicha esiapatiyu, cuaja micuanedaetsuabuyu baitia nime.

Matías Judas Iscariote eturuca dharetana huecuana12Da su beju tuneda Jerusalén ejude su jasiapatitaibana

Olivo Murucu jenetia. Aimue uqueda anina mahue.Aimue piada kilómetro puina mahue. 13 Beju ejude sucuinati putsu, ete su nubititana huecuana. Ebaque ete sunubitana huecuana. Dapia anitaina huecuana. Ye cuanada uja banime:

Pedro.Jacobo.Juan.Andrés.Felipe.Tomás.Bartolomé.Mateo.Jacobo. Tueda da Alfeo sa ebacua puina.Simeón. Tueda da partido cananista banime su

punetina.

Page 4: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 1:14 4 HECHOS 1:21-22Judas. Tueda da Jacobo sa edue puina. 14 Jesús sa edue

cuana di dapia anitaina. Jesús sa cuara María, piaepuna cuana neje di anina. Ye cuana da dunejiji ani-taina. Diusu neje jamitsuti bahue putana huecuana.

15 Pia tsine neicha dapia dueji Diusu peje su jei eputanicuana jadhitatitana. Que chidi hue piada cien beta tuncaputaina huecuana. Beju Pedro netianana uja tuna equisapuji:

16—Edue cuana, biahua tiempo Espíritu Santo ja ecuanasa echua puji David chenu deremetaidha Judas Iscariotejepuiti. Tueda Judas ja soldado cuana ehuidusuta Jesúsyani su tu einame puji David chenu ja deretaidha. CuajaDavid chenu ja deretaidha batame, beju daja puana.17 Jesús ja Judas di dharetana ecuanaju neje tupupai mesaapóstol epu puji. 18 Beju deja madhada cuana ja Judaschipilu tiatana quepia Jesús yani ebameta puji. Tuedachipilu neje Judas ja yahua ped'u bajatana. Dapia yahuasu dajaja putsu, jadhepujutiana. Mesa etsama cuanacuinanana. 19 Jerusalén ejude su aniji cristiano cuanabeju bahue putana. Da su tueda yahua ped'u Ami Yahuaebani ichatana huecuana. 20 Ecuana sa echua puji Davidchenu ja pamapa tueda ai cuana quirica su deretaidha.Tueda quirica banime Diusu sa Satsu cuana (Salmos). Ujaderetaidha:Tusa ete mesiajiji paneti beju.Be aidhe biame dapia paani.Pia su daja huecha deretaidha:Pia mu da tusa eturuca papu.

21-22Da su uja Pedro ja quisainiame atana huecuana:—Beju jiahuemupia deja ecuaneda edhare Judas sa etu-

ruca ecuana neje tupupai cristiano cuana Cristo id'eibanaequisa puji. Ecuaneseda dhare taji quebata jia ecuana nejetupupai puniunetipiruana Jesús neje. Aiya jia batana Juan

Page 5: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 1:23 5 HECHOS 2:6Bautista ja Jesús Diusu sa puji yahui neje ichaderatana,aiya jia batana Jesús buepa su etsuabuyu, tueda icha tajiJudas sa eturuca. Piada ecuaneseda dhare taji apóstol puji,Jesús id'eibana quisanetiacuinaji papu puji.

23Beju beta deja bahui anina Judas sa eturuca epu puji.Piada José Justo banime puina. Mesa pia ebani Barsabáspuina. Pia Matías banime puina. 24-25 Da su uja Diusumitsutana huecuana:

—Echua Puji, miada cristiano cuana sa piba cuanaeshanapaeninia. Beju jiahue quita ecuanaju bamequequebata ye deja detse miada dhareja Judas sa eturucami emebaja puji, beju Judas apóstol mahue putsu. Mesacastigo su beju putibana.

26 Da su suerte atana huecuana putsu, Matías puana.Tueda dharetana huecuana apóstol epu puji Judas saeturuca.

2Espíritu Santo pueana dharejiji edue cuana peje su

1 Siete semana jenetia Jesús id'eibana su, pamapa jeieputani edue cuana jadhitatitana piada ete su pentecostéstsine eba puji. 2 Dhita putsu, beni jubida saida ebutesiunime buepa jenetia id'abatana huecuana. Ete dume sutuna yani su hue, daja id'abatana huecuana beni jubidanime. 3 Metse su hue cuati utsu yana nime tuna bia suebade batana huecuana. 4 Da su beju Espíritu Santo tunapeje su pueana tucheda neje. Shanapametana huecuanatuna bue mahue yana su emimi puji. Pia mimi cuana subeju mimipirutana huecuana.

5Da tiempo su pamapa yahua jenetia puejiji judío cris-tiano cuana Jerusalén ejude su anitaina. Diusu emitsutsuapuji puetana huecuana. 6 Tuneda di beni jubida epusiunime id'abatana. Da su beju jadhitatitana putsu, apóstol

Page 6: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 2:7 6 HECHOS 2:16

cuana tsapiapiati yana su emimitani id'abatanahuecuana.Id'aba putsu, nimetiunetitana huecuana beju. 7 Tunedacama daja jaquisabatitana:

—¿Jucuaja su ecuaneda metse su hue eid'abainiaecuana sa yana cuana? Ye deja cuana ecuana sa mimicuana emimitani. ¿Aimue jia maida Galilea yahua jenetiahuecuana mahue? 8 ¿Cuaja ni da tuneda jabuetsuatimeputaitia ecuana sa yana cuana? 9-10 Beju upia yanitapamapa yahua je aniji cristiano cuana. Judío cuana, Diusuiyubaji judío mahue cuana pia yahua cuana jenetia upiayanita. Hue yani beju Partia, Media, Elam, Mesopotamia,Judea, Capadocia, Ponto, Asia, Frigia, Panfilia, Egipto,Libia yahua cuana jenetia. Cirene, Roma ejude detsejenetia di cristiano cuana puetaitia. 11 Creta, Arabiayahua jenetia cristiano cuana di yanita. Beju pamapaecuaneda ecuana sa yana cuana su ye deja cuana emim-itani eid'abainia. Diusu ja ai nimetiuda saida atana cuanaemimitani huecuana ecuaneda id'abainia metse su hueecuana sa yana su. 12 ¿Ai jia da epuani ye nimetiuda aicuana?

Daja hue tuneda cama jaquisabatitana, ebia su nimetiu-tana huecuana putsu. 13-14 Beju pia cuana ja mu piadatunca beta ejaitiana apóstol cuana emimitani eid'abaputsu, tuneda cama uja jaquisatitana:

—¡Aah! Tuneda tsetseji beju. Vino tsetseda ebia suid'itaitia huecuana. Da putsu, uja emimitani huecuana.

Da su Pedro ja jubida jeutsutana huecuana uja:—Judío deja cuana, Jerusalén ejude su aniji cuana,

meid'abaenique ema. 15 Ecuaneda mu aimue tsetsejijimahue, cuaja micuaneda epibainia nime, apudaya hueputsu. Bahue micuaneda judío cuana aimue apudayajaid'iti bahueta mahue. 16 Cuaja biahua tiempo Diusu sa

Page 7: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 2:17 7 HECHOS 2:25profeta Joel chenu deretaidha batame, jiahue micuanedaebainia. Uja Joel chenu ja deretaidha:

17Uja Diusu puidha:“Tiempo epupeni su, yama Espíritu Santo ebeitu pamapa

cristiano cuana peje su.Micuana sa ebacua, ebaquepuna cuana cuaja epu ai cuana

quisa eputa.Edeahue, tata edhi cuana cuana yama equisa tahui su

nime.18 Da tiempo su quema deja, epuna emebajaji cuana peje

su yama Espíritu Santo ebeitu.Tuahueda cuaja epu ai cuana equisameta.19 Buepa, yahua su yama ai nimetiuda cuana yayu.Ami, cuati, judu epu.20 Id'eti da yapuna.Badi da ami nime epiati.Tueda ai nimetiuda cuana bataji epu, quema castigo tsine

cuinaji mahue su.21 Tueda tiempo iyuda su quebata ema peje su jei epuani

cuana yama d'eji su ya.Daja puidha Diusu, Joel chenu ja deretaidha.

22 Pedro ja daja hue quisainiame atana huecuana uja:—Israel deja cuana, meid'abaenique ema. Jesús Nazaret

ejude jenetia da Diusu sa Jabeituti Deja. Tu jepuiti Diusuja ai nimetiuda saida cuana atana micuana duju su. Bejumicuaneda quitaita bana. 23 Micuaneda Jesús menaja-tiana deja ate cuana peje su, curusu su patatata hue-cuana puji. Micuaneda Jesús manuamemeana. Beju dajapamapa puana, cuaja Diusu ja biahua tiempo pibataidhabatame. 24 Beju Jesús manuana biame, Diusu ja tuedaid'emetaibana, aimue detse cua su biame manueni cuapuina mahue. 25 Biahua tiempo echua puji David chenuja Jesús jepuiti deretaidha uja:Quema Echua Puji, pamapa hora su mi yama echamainia.

Page 8: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 2:26 8 HECHOS 2:33Mida da ema naja su quema bai eni bene yani ema

ebianetia puji.Da putsu, quema aimue iyuame.26Nimebeidaji da ema.Mimi beidaji cuana emimiani.Ema emanu biame, bahue ema miada ema eid'e yameyu.Da putsu, mi peje su ema enimetucheati, ema emanu

biame.27 Ema da mique ibuneda emebajaji.Aimue miada ema manu su, ejusiahuana mahue.Aimue quema equita eihuiame mahue, miada ema

eid'emeyu putsu.28Miada ema eid'e yame jamitsuti tiana.Ema beidaji yameyu, mida ema neje yaniti putsu.

29 Da su beju Pedro ja daja hue quisainiame atanahuecuana uja:

—Edue judío cuana, mepibaenique quema mimi cuana.Ecuana sa echua puji David chenu beju manuidha. Sepul-cro su huananubiataidha huecuana. Jiahue cama batajihue mesa sepulcro. 30 David chenu da Diusu sa profetapuidha. Diusu ja tueda jamitsuti tiataidha uja: “Piadamique epusiu utsecua cuana mi nime Echua Puji ya.”31 Beju David chenu bahue puidha tueda utsecua epusiuCristo epu. Da putsu, Diusu ja Cristo eid'emetayu, Davidchenu puidha. Cristo emanu biame, aimue Diusu jatueda emanu su ejusiahuanata mahue. Tusa equita aimueeihuiameta mahue. Daja David chenu puidha. 32 Bejucuaja David chenu puidha batame, daja puana. Diusuja Cristo id'emetaibana, ecuanaju bana. 33 Cielo su TataDiusu sa bai eni bene putibana. Diusu ja tueda huaraji aidaatana. Huaraji aida putsu, Cristo ja Espíritu Santo tuchedabeitutana ecuana peje su. Cuaja biahua tiempo Diusu jamesa jamitsuti tiataidha batame, daja ecuana yatani. Ye

Page 9: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 2:34 9 HECHOS 2:42micuaneda ebainia, eid'abainia nimetiuda ai cuana bejuda mu Espíritu Santo ja yatani. 34 Aimue David chenuquitaji cielo su tsuatidha mahue. Cristo jepuiti bahuimimidha. Uja deretaidha:Tata Diusu ja quema Echua Puji uja mitsutana:“Aniuteque quema bai eni bene ema neje35 tupupai ecuatsasia epu puji, yama mi neje jamajaiti

cuana pishitiame putsu, mique eme su eicha teje.”36 ‘Da putsu, pamapa israelita cuana bahue papuenita

micuaneda Jesús manuameana biame, tueda huechaDiusu ja Echua Puji Salvador ichatana.

37 Beju cristiano cuana ja Pedro sa quisa id'aba putsu,ebia su jatacuamadhatitana huecuana. Uja quisabatanahuecuana apóstol cuana:

—¿Jucuaja ni ecuanaju pu cua?38Da su Pedro ja jeutsutana huecuana uja:—Mepibaturucatique Diusu peje su. Yahui neje me-

ichaderametique Diusu sa puji Jesús sa ebani su. Da sumicuana sa jucha cuana Diusu ja edhipata. Espíritu Santomicuana peje su ebeituta, cuaja mesa jamitsuti puidhabatame. 39 Tueda mesa jamitsuti cuana da micuanesedapuji. Micuana sa epusiu utsecua, pia yahua uqueda jeaniji cuana sa di. Tueda jamitsuti cuana da pamapa Diusuihuatana cuana sa puji. Tuna peje su di Espíritu Santoebeituta.

40 Pedro ja jubida quisatana huecuana:—Menetideraque cristiano madhada cuana jenetia. Jei

mepuque Jesucristo peje su.41Da tsine beju quimishamil cristiano cuana jei putana

Jesucristo peje su. Diusu sa puji yahui neje jaichader-ametitana huecuana. 42 Da su apóstol sa jabuetsuaticuana su puniunetitana huecuana. Saida huamahuama

Page 10: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 2:43 10 HECHOS 3:5

jadusutitana huecuana. Daja hue jadhitatitana huecuanaDiusu emitsu puji, Echua Puji sa cena di edia puji.

Equene jei putana cuana43 Pamapa cristiano cuana nimetiunetitana, Diusu ja

apóstol cuana ai nimetiuda saida cuana yametani baputsu. 44Pamapa Cristo peje su jei eputani cuana daja huesaida huamahuama jadunetitana. Tuneda cama jatsahu-atitana. 45 Piada piada cuana mesa ai cuana jairutitanapia chipilumahue cuana etia puji. 46Pamapa tsine templosu putitana huecuana Diusu emitsutsua puji. Tuna sa etecuana su jadhitatitana beidaji, nimemitsida neje ediadiapuji. 47 Diusu mitsutsuatana huecuana. Cristiano cuanaja pamapa jei eputani cuana saida batana. Pamapa tsineCristo ja pia cristiano cuana d'eji su atana. Da su tu pejesu jei eputani cuana jajucuatitana beju.

3Pedro ja piada deja tida saisiametana

1 Pia tsine buepatia badeute su, Pedro,Juan detse templo su putiana. Da hora su judío cuana

templo su jadhitati bahue putaina Diusu emitsu puji.2 Templo sa enubiji da Ania Chidi banime puina. Dapiadeja tida anina. Daja hue tida bataji puana. Templo suenubitani cuana chipilu baja bahue puina. Mesa eshanapacuana ja pamapa tsine templo sa enubiji su dusutaina.3Beju Pedro, Juan detse templo su enubihu cama, deja tidaja chipilu bajatana tse. 4 Da su Pedro, Juan detse ja dejachamatana. Chama putsu, Pedro ja uja deja cuatsasiatana:

—Chamaque etseju.5 Da su deja ja chamatana tse, ahua tuatseda chipilu

etiata pepe. Pedro ja daja hue quisainiame atana deja uja:

Page 11: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 3:6 11 HECHOS 3:16

6 —Aimue quema chipilu yani mahue biame, jiahueyama mi etsahua. Jesucristo Nazaret ejude jenetia saebani su mi yama ecuatsasiainia, netianaque, aseque.

7 Da su Pedro ja deja sa bai eni eme su ina putsu,rirenetianatana. Da hora su mesa ehuatsi, madataji detsejatucheatiana. 8 Deja tenanetiana putsu, asepiruana. Dasu Pedro, Juan detse neje templo su nubiana. Etenatsuanije, Diusu mitsutsuapirutana jubida. 9 Beju pamapa cris-tiano cuana ja deja saisijiji batana. 10 Tueda templo saenubiji su chipilu bajabajaina bahueta huecuana putsu,nimetiunetitana huecuana.

Pedro Salomón sa Etetihue Ema su quisaquisa puana11 Pamapa cristiano cuana templo sa etetihue ema su

jududutitana eba puji. Tueda etetihue ema da Salomón saEtetihue Ema banime. Dapia deja saisijiji ja Pedro, Juandetse emesiatani batana huecuana. Da su nimetiuneti-tana huecuana. 12 Pedro ja cristiano cuana ba putsu, ujaatana huecuana:

—Israelita deja cuana, ¿jucuaja su ni micuanaenimetiuni? ¿Ai etseju ye deja asemeitia bata? ¡Mahue!Diusu ja ye deja asemetaitia. 13-14Ecuana sa tata Abraham,Isaac, Jacob chenu cuana sa Diusu ja ye ai nimetiudaataitia. Jesús da tusa Ebacua. Tata Diusu ja Jesúsebia su aida atana pamapa cristiano cuana butse su.Micuaneda Jesús huaraji aida Pilato peje su menajatiana.Jesús da nimebutsepi, jucha mahue putsu, Pilato jamesiaja adhaatana. Beju micuaneda tsada mue bana.Micuaneseda tsada puana Pilato ja deja manuamejipamesiata. 15 Jesús ja ecuana eid'e yametani biame,micuaneda tueda manuameana. Beju Diusu ja tuedaid'emetaibana. Ecuanaju tueda eid'e bana. 16 Tu peje suetseju enimetucheatiani putsu, ye deja tida saisiamejiji.

Page 12: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 3:17 12 HECHOS 3:26Hue micuaneda beju echamainia. Jiahue micuana sajachamati butse su beju deja saisiametaitia Diusu ja.

17 ‘Edue judío cuana, bahue ema micuaneda micuanasa huaraji cuana neje Jesús manuameana shanapasetajimahue Jesús da Diusu sa Jabeituti Deja. 18 Beju Diusuja Jesús sufri ametana, cuaja mesa profeta chenu cuanamimiametaidha batame. 19 Da su jiahue meturucatiquemicuana sa japibati madhada cuana. Mesiapatique TataDiusu peje su. Daja a putsu, Diusu ja micuana sa juchacuana edhipata. 20 Ahua micuaneda daja ya su, Diusu jamicuana ebia su eibunebata, micuana peje su Jesucristoebeituta. Diusu ja tueda micuana sa Salvador biahuatiempo jenetia ichataidha. 21 Tueda Jesús cielo su mesaani taji, que tupu Diusu ja pamapa ebasetapeta teje.Daja Diusu puidha, mesa profeta chenu cuana deretaidha.22Moisés ja ecuaneseda tata chenu cuana uja quisataidha:“Ecuana sa Tata Diusu ja ema ichatana micuana ehuidusupuji. Ema tije da Diusu ja pia profeta israelita cuanaduju jenetia edhareta micuana ehuidusu puji. Jei meaquepamapa tu cuaja emimiani cuana. 23 Quebata cuana jatu id'abaja mahue Diusu ja ematsetayu. Mesa dharejijiisraelita cristiano cuana peje jenetia jemicuina putsu,etaitanametayu huecuana.”

24 ‘Biahua tiempo profeta Samuel chenu mimipiruidhatueda ai cuana jepuiti. Pamapa tu tije profeta chenucuana di tueda ai cuana jepuiti mimitaidha. 25 Diusu jamesa profeta chenu cuana tiataidha jamitsuti cuana damicuaneseda puji. Micuana sa saida puji Diusu ja ecuanasa tata chenu cuana mesa jamitsuti tiataidha. Uja Diusuja ataidha tata Abraham chenu: “Yama pamapa yahuaaniji cristiano cuana eibuneba mique epusiu tije familiacuana jepuiti.” 26Diusu ja mesa Ebacua id'emetaibana su,equenemicuana peje su beitutanamicuana eibuneba puji,

Page 13: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 4:1 13 HECHOS 4:8-9micuaneda micuana sa ai puiti madhada cuana eichaderapuji.

Daja Pedro ja Jerusalén ejude su aniji cristiano cuanaquisatana.

4Pedro, Juan detse huaraji cuana butse su

1 Beju Pedro, Juan detse ja cristiano cuana daja eq-uisatani cama, piada piada sacerdote, saduceo cuanacuinatana. Templo sa soldado cuana sa echua puji dituna neje cuinatana. 2 Ebia su duininitana huecuanaPedro, Juan detse neje, Diusu ja Jesús id'emetaibanacristiano cuana ebuetsuatani tse putsu. Daja huechacristiano cuana di id'etayu cua, Cristo peje su jei pu putsu,ebuetsuatani tse. 3 Da su beju Pedro, Juan detse inatanahuecuana. Beju apunana putsu, teriichatana huecuanapia tsine equisaba puji. 4 Cristiano cuana Pedro, Juandetse samimi cuana id'abata putsu, jucuada jei Cristo pejesu putana. Jei putana deja cuana beju pishica mil pucueputana.

5 Pia tsine huaraji, tata edhi ehuidusuji, Diusu sa jacu-atsasiati ebuetsuaji cuana jadhitatitana Jerusalén ejudesu. 6 Tuna neje Anás anina. Tueda da pamapa sacerdotecuana sa echua puji aida puina. Mesa ebacua Juan, Ale-jandro detse di dapia anina. Mesa ebaquepuna sa yahueCaifás di anina. Anás sa pia familia cuana anitaina. 7 Dasu cuatsasiatana Pedro, Juan detse tuna butse su padusetahuecuana puji. Duse putsu, tuna butse su netianametanatse. Uja quisabatana huecuana:

—¿Ai sa jacuatsasiati su metseda ye ai cuana yainia?8-9Da su Espíritu Santo ja Pedro jeutsutsahuatana uja:—Huaraji cuana, tata edhi ehuidusuji cuana,

micuaneda etseju equisabainia cuaja tueda deja tida

Page 14: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 4:10 14 HECHOS 4:18

saisime puana. 10 Da su etseju micuana equisainiapamapa israelita cristiano cuana di bahue paputa.Ye deja tida micuana butse su eneti beju JesucristoNazaret ejude jenetia ja saisiametana. Tueda Jesúsquitaita micuaneda curusu su tatana biame, Diusu jaid'emetaibana. 11-12 Micuaneda da ete muduji yapirujitumu madhabaji cuana nime. Daja nime micuanedaCristo ana. Micuaneda madhabana biame, Diusu ja tuedadharetana cristiano cuana D'eji su Aji papu puji. Aimueye mundo su pia yani mahue cristiano cuana d'eji su yapuji. Aimue Diusu ja pia ebani ichatana mahue.

13Beju tueda dhitajiji huaraji cuana nimetiutana Pedro,Juan detse ja huaraji mimi neje jeutsutana huecuana su.Tuatseda jabuetsuatiji mahue biame, daja saida jajeut-sutiana tse batana huecuana. Da su beju shanapatanahuecuana ye detse tuqueda Jesús sa ebuqueji puina.14 Ed'eji su deja saisijiji tuatse neje eneti ba putsu, cuajamimi taji mahue jabatitana huecuana. 15 Da su soldadocuana cuatsasiatana huecuana tueda quimisha deja cuanaubu hora puji pajemicuinata huecuana puji, tuneda camatueda ai cuana equisati puji. 16 Jaquisabatitana huecuanauja:

—¿Cuaja ni da ecuaneda ye deja detse a cua? Bejunimetiuda aida atana tse. Cuaja su biame bid'umimi putaji mahue, pamapa Jerusalén ejude su aniji cristianocuana ja batana putsu. 17 Pacuatsasiatija jubida neje yedeja detse aimue neicha Jesucristo jepuiti pamimi mahuepuji. Da su cristiano cuana tueda nimetiuda aida setatacua beju.

18 Da su ihuatana quimisha deja cuana padusetaichahuecuana puji. Duse putsu, huaraji cuana ja jubidacuatsasiatana huecuana:

Page 15: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 4:19 15 HECHOS 4:27—Jiahue jenetia beju be neicha aidhe peje su Jesucristo

jepuiti mimiji.19Da su Pedro, Juan detse ja jeutsutana huecuana:—Mepibaenique, ¿quebata da ebia su saida Diusu butse

su, ahua Tata Diusu etseju eid'aba, ahua micuaneda?20 Cuaja ai etseju bana, id'abana cuana cuaja detse etsejuquisa purijime pu cua.

21 Da su neicha jubida huaraji cuana ja quisatana hue-cuana:

—Ahua micuaneda tueda ai cuana quisa epuriji mahuesu, ecuanaju micuana ecastigayu.

Da su mesiatana huecuana. Aimue castigatana hue-cuana mahue, cristiano cuana ja Diusu jubida mitsutsu-atana putsu, Pedro, Juan detse ja deja tida saisiametanaputsu. 22 Beju deja saisijiji sa pushi tunca mara ejaitianatupu anina putsu, tueda nimetiuda aida puitia bata.

Jei eputani cuana ja Diusu bajatana23 Da su Pedro, Juan detse d'eji su puana su, tuatse sa

ebuqueji cuana peje su putiana. Cuaja sacerdote aida,tata edhi ehuidusuji cuana putana tuatseda quisatanahuecuana. 24 Da su beju pamapa tueda ai cuana id'abaputsu, beidaji neje Diusu mitsutana huecuana uja:

—Ecuana sa Tata Diusu, miada buepa, yahua, mar aidaichaidha. Pamapa ai cuana miada ichaidha. 25 Biahuatiempo Espíritu Santo ja mique emebajaji David chenuderemetaidha mique ai puidha cuana. Uja deremetaidha:¿Jucuaja su pamapa ejude aniji cuana enimetipeitani?¿Jucuaja su yanacane ai cuana epibatani huecuana?26 Ye mundo sa echua puji cuana, pamapa ejude cuana

sa huaraji cuana jadhitatitana Tata Diusu, Cristodetse neje emajaiti puji.

27 ‘Upia Jerusalén ejude su echua puji Herodes, PoncioPilato detse judío mahue extranjero, israelita cuana neje

Page 16: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 4:28 16 HECHOS 4:37jadhitatitana mique Ebacua butsepi Jesús neje emajaitipuji. Miada huaraji aida puji Jesús ichana biame, tu nejeduininitana huecuana. 28 Cuaja miada biahua tiempo supibana batame, daja atana huecuana Jesús. Cuaja miadatsada baidha, beju daja puana. 29 Jiahue baque cuajaecuanaju eduininibatani huecuana. Madhada aja yatanihuecuana. Nimetucheaque ecuanaju mique quisa saidacuana cristiano cuana peje su quisaquisa epu puji iyuamemahueneje. 30Cristiano cuana saisiameque. Ai nimetiudacuana aque mique Ebacua Jesús sa ebani su.

31Da suDiusumitsupe putsu, tuna yanita ete riariapiru-ana. Espíritu Santo ja nimetucheametana huecuana. Dajenetia mue mecuana sa iyuame putana Diusu sa quisasaida cuana cristiano cuana peje su quisaquisa epu puji.

Jei eputani cuana tuna sa ai chidi cuana tuneda camajatiatitaina

32 Beju pamapa Jesús peje su jei eputani cuana dadunejiji anitaina. Tuna sa ai chidi cuana tuneda camajatiatitaina. 33 Apóstol cuana da Diusu sa tucheda nejedaja hue quisaquisa puderatana. Jesús id'eibana quisacuana beju quisaquisa putana huecuana cristiano cuanapeje su. Diusu ja ebia su ibunebatana pamapa jei eputanicuana. 34 Jei eputani edue cuana samue ai biame pishihuepu. Piada piada cuana ja mecuana sa yahua, ete cuanairutana. 35 Iru putsu, chipilu apóstol cuana tiatana eduepuri cuana etsahua puji. Da su apóstol cuana ja tuedachipilu berereatiatana edue cuana peje su cuaja mecuanasa ai ehueitiani batame ai chidi cuana pishihue papumahue puji. 36 Beju anina piada deja José banime. Tuedada Leví sa familia jenetia. Chipre edhapupu su batajipuana. Apóstol cuana ja tusa pia ebani Bernabé ichatana.Tueda ebani da, Nimebeida Jaametiji, epuani. 37Tuahueda

Page 17: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 5:1 17 HECHOS 5:9

mesa piada yahua irutana. Iru putsu, chipilu tiatanaapóstol cuana.

5Ananías, Safira detse bid'umimi puana

1 Beju piada deja anina Ananías banime.Mesa ehuane Safira banime puina. Tuatseda yahua

irutana. 2 Iru putsu, quejucua chipilu ichasetatana tse.Dajucua chipilu apóstol cuana tiatana tse pamapa pu cuanime. Da su uja Ananías apóstol cuana quisatana:

—Yama micuana etiainia pamapa chipilu beju.3Da su Pedro ja tueda atana:—Ananías, Ishahua ja piba madhada mi ametana. Mi-

ada Espíritu Santo bid'umimi aitia, quejucua chipiluichaseta putsu. 4 Tueda miada iruana yahua miquedapuana. ¿Da chuje chipilu inatsuana aimue jia maidamiqueda puana mahue? ¿Ai puji mida, “Pamapa chipilumicuana yama etiainia”, bid'umimi puitia? Bid'umimimiada aitia Diusu, aimue deja mahue.

5 Tueda mimi cuana id'aba putsu, Ananías emanudajajana. Pamapa bahue putana cuana rubutanatana.6 Edeahue cuana Ananías sa equita babubabuatana. Babuputsu, dusutana huecuana epapati puji.

7 Da su quimisha hora jaitianana su, Safira cuinana.Bue mahue puina Ananías manuitia. 8 Da su Pedro jaquisabatana tueda:

—Quisaque ema, ¿a da metse ene quita dajucua suiruitia yahua?

Safira jeutsutana:—Ehe. Dajucua su etseju iruana beju.9Da su Pedro quisabatana:

Page 18: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 5:10 18 HECHOS 5:20—¿Ai puji metseda betana su Espíritu Santo bid'umimi

aitia? Beju jiahue quita ecuinatasa mique yahue dusujicuana mida macha edusu puji.

10 Da hora su beju emanu dajajana Safira. Edeahuecuana cuina putsu, epuna emanu esa batana huecuana.Da su dusutana huecuana mesa yahue naja su epapatipuji. 11 Beju pamapa jei eputani, id'abaji cuana ebia surubutanatana.

Apóstol cuana ja jucuada ai nimetiuda cuana atana12Apóstol cuana ja jucuada ai nimetiuda cuana daja hue

aniunetiatana cristano cuana duju su. Jei eputani cuanaSalomón sa Etetihue Ema su jadhitati bahue putaina.13 Pia cristiano cuana aimue tuna nariaja atana mahue,tuna saida ebatani biame. 14 Jucuada deja, epuna cristianocuana Echua Puji Jesucristo peje su jei putana. 15Cristianocuana nedaji cuana ichacuinatana d'eji su siju bia sutsaunuji huanacuinatana. Cuapuitime Pedro ejaitiananisu, mesa tanana tuna bia je dajaja cua, pasaisita huecuanapuji. 16Pia Jerusalén ejude naja je ejude cuana jenetia cris-tiano cuana cuinatana Jerusalén ejude su. Tuna sa nedajicuana dusetana huecuana. Einid'u madhadaji cuana didusetana huecuana. Beju pamapa saisitana huecuana.

Apóstol cuana inatana huecuana17 Da su beju sacerdote sa echua puji aida, saduceo

cuana duininitana, cristiano cuana ja apóstol cuana tijeyatani putsu. 18 Da su apóstol cuana ina putsu, teri-ichanubiatana huecuana. 19 Dhidha su Diusu sa ángel jatuna teriichajiji yani ete tsequed'iatana. Apóstol cuanahuidusutana etseque su. Angel ja uja atana huecuana:

20—Meputique templo su. Daja hue quisaquisa puder-aque Diusu sa quisa eichacua cuana cristiano cuana pejesu.

Page 19: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 5:21 19 HECHOS 5:2821 Da su apudaya enieni putitana huecuana templo su.

Dapia buetsuapirutana cristiano cuana.Beju sacerdote cuana sa echua puji aida, tu buqueji,

tata edhi ehuidusuji cuana jadhitatitana. Soldado cuanabeitutana huecuana apóstol cuana tuna butse su edusepuji. 22 Beju soldado cuana apóstol cuana teriichajiji yanisu cuinati putsu, apóstol cuanamue ani batana huecuana.23Da su jasiapatitaibana huecuana tuna equisa puji uja:

—Ete etsequeini cuana saida terijiji ecuanaju bana.Einatsihuaji soldado cuana etsequeini su netitana biame,ete dume su mue aidhe biame beju ecuanaju bana.

24Da su sacerdote sa echua puji aida, templo sa soldadocuana sa echua puji, sacerdote aida cuana daja id'abaputsu, cuaja shanapa taji mahue batana huecuana. 25 Dahora su piada deja tuna peje su cuinana. Cuina putsu, ujaquisatana huecuana:

—Micuana teriichanubiana deja cuana da templo suyanita. Cristiano cuana ebuetsuatani huecuana.

26 Da su soldado sa echua puji, mesa soldado nejeapóstol cuana peje su putiana tuna einatiicha puji. Cu-atsa mahue dusutana huecuana, cristiano cuana iyubahuecuana putsu. Cuapuitime cristiano cuana ja tunatumunejemaracata cua, japibatitana huecuana. 27Neichaapóstol cuana dusutana huecuana huaraji cuana peje su.28Da su apóstol cuana jubida d'ayapirutana huecuana uja:

—Ecuaneda micuana be neicha Jesús jepuiti cristianocuana buetsuaji cuatsasiana. Beju aimue micuanedaecuana jei ana mahue. Jiahue beju pamapa Jerusalénejude aniji cristiano cuana micuana sa jabuetsuati cuanaid'abatana. Micuaneda ecuanaju etuaquisainia cristianocuana butse su. Daja pa micuaneda epuani, ecuanaju pada tueda deja Jesús manuameana.

Page 20: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 5:29 20 HECHOS 5:3729 Da su Pedro ja pia apóstol cuana neje jeutsutana

huecuana uja:—Ecuanaju sa mu Diusu id'aba taji, aimue deja cuana

mahue, daja ecuanaju sa jacuatsasiati putsu. 30MicuanedaJesús manuameana, curusu su tata putsu. Beju ecuana satata chenu sa Diusu ja mu tueda id'emetaibana. 31 Cielosu tu naja su dusutaibana. Israel sa Echua Puji D'eji su Ajitueda ichatana. Jiahue micuana sa jucha cuana dhipatacua, ahua micuana sa piba madhada cuana jenetia eturu-cati su. 32 Ecuanaju da tueda ai cuana quisanetiacuinaji.Daja huecha Espíritu Santo. Tueda Espíritu Santo Diusu japamapa tu jei yatani cuana peje su beitutana.

33 Da su beju huaraji aida cuana ja daja id'aba putsu,ebia su duininitana huecuana apóstol cuana neje. Piadapiada tuneda manuameja atana huecuana. 34Daja biame,piada fariseo Gamaliel banime tuna duju su anina. Tusedatsada mahue puana pamanuameta huecuana puji. Moiséssa jacuatsasiati ebuetsuaji puina. Pamapa cristiano cuanaja tueda ibuneda bataina. Netiana putsu, cuatsasiatanaapóstol cuana etseque su pajemicuinata huecuana ubuhora chidi. 35 Beju apóstol cuana etseque su yanita su,tuahueda judío cuana sa huaraji cuana uja apirutana:

—Deja israelita cuana, meid'abaque ema.36Mepibaenitique. Merejatique cuaja micuaneda ye dejacuana ya. ¿Aimue jia maida micuaneda piba deja Teudasbanime mahue? Tueda deja aida puja puana. Pushicien deja cuana ja tu buquetaina. Beju soldado cuana jamanuametana su, tusa ebuqueji cuana jaberebereatitana.Tusa jabuetsuati cuana setatana huecuana. 37 Tueda aicuana jaitianatana su, censo anina. Da tiempo pia dejaJudas banime bataji puana Galilea yahua jenetia. Tuedadi deja aida puja puana. Da su neicha jucuada deja cuanatije ataina. Soldado huaraji cuana neje jamajaititana

Page 21: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 5:38-39 21 HECHOS 6:1huecuana. Daja huecha soldado cuana ja manuametanasu, tusa ebuqueji cuana beju jaberebereatitana huecuana.38-39 Beju jiahue quita yama micuana equisainia, bemadhada meaji ye deja cuana. Ahua tuneda Tata Diususa deja cuana su, da su, ¿ai puji detse micuaneda madhacua huecuana? Aimue detse micuaneda pishitia cuahuecuana mahue. Cuapuitime Tata Diusu neje huemicuaneda jamajaiti cua. Ahua aimue tuneda Diusu sadeja cuana mahue su, ahua deja aida puja bahui eputanihuecuana su, da su cuaja Teudas, Judas detse puana nimeetaitanata huecuana.

40Daja Gamaliel ja quisapetana huecuana su, jei putanahuecuana. Aimue apóstol cuana manuametana hue-cuana mahue. Da su apóstol cuana padusetaicha cuat-sasiatana huecuana. Dusutana huecuana su, huacabitineje ichemetana huecuana. Mesiaji mahue su, jubidacuatsasiatana huecuana uja:

—Jiahue jenetia su be neicha aidhe peje su Jesucristojepuiti mimiji.

41 Da su beju apóstol cuana cuinanana. Ebia su beidajipuana, Jesús sa puji sufri ametana huecuana putsu. 42 Dasu pamapa tsine templo su putitana huecuana cristianocuana Jesús jepuiti ebuetsua puji. Pamapa ete je di puti-tana huecuana Diusu sa quisa saida cuana ebuetsua puji.Diusu ja, cuaja tu puidhabatame, Jesús beitutana cristianocuana D'eji su Aji papu puji buetsuatana huecuana.

6Siete ilisha sa emebajaji cuana dharetana huecuana

1 Da tiempo su Cristo peje su jei eputani edue cuanadueji anitaina. Ebia su jajucuatitana huecuana. Beju judíojei eputani cuana duju su pia Grecia yahua jenetia eduecuana di anitaina. Griego yana su mimitaina huecuana.

Page 22: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 6:2 22 HECHOS 6:6Aimue beidaji puana huecuana mahue, judío edue cuanaja aimue saida batana huecuana mahue putsu. Uja atanahuecuana:

—Aimue micuaneda griego ahue manujiji epuna eduecuana saida equinainia mahue. Tuna sa ediaji cuanaaimue tupu etiainia mahue.

2 Da su piada tunca beta ejaitiana apóstol cuana jadhitametana huecuana pamapa. Uja quisatana huecuana:

—Edue cuana, ecuanaju sa Diusu sa quisa saida cuanabuetsua taji. Aimue detse ecuanaju buetsuariji cuamahueedue cuana sa ai dia taji cuana eba puji. 3 Da sumicuaneseda siete deja butsepi, bahue eni cuana icha tajiedue cuana sa ai dia taji cuana pabata huecuana puji.Espíritu Santo sa tucheda mecuana sa paanita. Eduecuana ja saida pabata huecuana. 4Da su ecuanaju sa Diusuneje bahui jamitsuti taji. Tusa quisa cuana ecuanaju sacristiano cuana quisaquisa pu taji bahui.

5Beju pamapa edue cuana daja cama japibatitana. Sietedeja cuana dharetana huecuana. Uja mecuana sa ebanicuana:

Esteban. Tuahueda Diusu peje su ebia su enimetuchea-tiani. Espíritu Santo sa tucheda ebia su mesa anina.

Felipe.Prócoro.Nicanor.Timón.Parmenas.Nicolás. Antioquía ejude jenetia puina. Judío mahue

puina. Equene Antioquía ejude su judío cuana saDiusu peje su jei puana.

6Da su beju apóstol cuana butse su netiatana huecuana.Apóstol cuana ja mecuana sa eme siete deja cuana saechua bia su icha putsu, Diusu bajatana tuahueda pai-bunebata huecuana puji.

Page 23: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 6:7 23 HECHOS 6:147 Beju dueji cristiano cuana Diusu sa quisa saida cuana

id'abatana. Jerusalén ejude su Cristo peje su jei eputanicuana ebia su jajucuatitana. Jucuada sacerdote cuana diJesús peje su jei putana.

Esteban inatana huecuana8 Diusu ja Esteban tucheametana ebia su ai nimetiuda

cuana ya puji cristiano cuana duju su. 9 Da su bejupiada piada deja cuana Esteban neje mimicuicuinapiru-tana. Judío cuana sa jadhitati jude ete jenetia puetanahuecuana. Tueda jadhitati jude ete Esclavo D'eji PujijiCuana sa banime. Cirene, Alejandría ejude detse, Cilicia,Asia yahua detse jenetia puetana huecuana. 10Beju jubidamimicuicuinatana huecuana biame, Esteban tuna ebiasu saida mimiana Espíritu Santo ja tueda saida, butsepijeutsumetana huecuana putsu. Cuaja tuchea taji mahuebatana huecuana. 11 Da su pia deja cuana chipilu tiatanahuecuana. Cuatsa mahue uja quisatana huecuana:

—Cristiano cuana uja mequisatique: Ecuanaju Estebanid'abaitia Diusu, Moisés chenu sa puji madhada puitia.

12 Da su tata edhi ehuidusuji, Moisés chenu sa jacu-atsasiati ebuetsuaji cuana Esteban neje duinini putsu,inatana huecuana dhitajiji huaraji aida cuana peje suedusu puji. 13 Deja bid'umimi puji cuana di dusutanahuecuana Esteban bid'umimi neje patuaquisata huecuanapuji. Uja putana huecuana:

—Ye deja Diusu sa templo sa puji, Moisés chenu sa jacu-atsasiati cuana sa puji madhada hue puitia. 14 Ecuanajutueda id'abaitia uja puitia: “Ye templo iyuda pa da JesúsNazaret ejude jenetia ja ejusiauteta. Tueda pa da Moiséschenu ja ecuana tiataidha ai puiti cuana Jesús ja eturu-cata.”

Page 24: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 6:15 24 HECHOS 7:715 Da su pamapa dapia yanita cuana ja Esteban jubida

chamatana. Mesa ebu da ángel sa ebu nime cuarecuarebatana huecuana.

7Esteban ja huaraji aida cuana jeutsutana

1Da su sacerdote sa echua puji aida jaEsteban quisabatana uja:—¿A da ene mi etuaquisatani huecuana?2Da su Esteban ja uja jeutsutana huecuana:—Judío deja, tata edhi cuana, meid'abaenique ema. Bi-

ahua tiempo ecuana sa tata Abraham chenuMesopotamiayahua su anidha. Dapia anitaidha cristiano cuana caldeobanime puidha. Dapia tu peje su ecuana sa Tata DiusuAida bataji puidha. 3Uja Abraham chenu cuatsasiataidha:“Anideraque ye yahua jenetia. Mique edue cuana icha-jusiaque. Putiyuque yama mi ebameti yahua su.” 4 Dasu Abraham chenu caldeo cuana sa yahua jenetia anider-ataidha. Haran yahua su putiana dapia yaniti puji. Dapiatusa tata manuidha su, upia ye ecuana sa yahua su Diusuja tueda beitutaidha. 5 Da tiempo su aimue Diusu jaAbraham chenu yahua tiataidha mahue. Aimue etidhitipuji biame tiataidha mahue yahua. Beju Tata Diusuja uja mitsutaidha Abraham chenu: “Mida, mique tijeepusiu familia cuana ye yahua yama etia.” Daja Diusupuidha, Abraham chenu sa ebacua cuana anidha mahuesu. 6 Diusu ja Abraham chenu daja hue quisainiameataidha uja: “Pia cuana sa yahua su yama mique tijeepusiu familia cuana ebeitu tuna sa esclavo cuana epupuji. Dapia aniji cuana ja nedaneda yatayu huecuana.Pushi cien mara cuana puji beju esclavo eputa huecuana.7 Da putsu, tueda yahua su aniji cuana yama ecastigayu,mique tije epusiu familia cuana nedaneda ametana putsu.

Page 25: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:8 25 HECHOS 7:14Da sumique tije epusiu familia cuana tueda yahua emesiaputsu, upia yahua su epueta huecuana ema emitsutsuapuji.” Daja Diusu ja Abraham chenu ataidha. 8 Da subeju Diusu ja Abraham chenu cuatsasiataidha: “Pamapabataji epuani deja cuana huitsanasiqui taji. Daja a putsu,quema puji eputa huecuana. Da su beju Abraham chenusa ebacua Isaac bataji puidha su, huitsanasiquitaidha ochotsineji beju su. Isaac ja daja huecha mesa ebacua Jacobataidha, bataji puidha su. Jacob ja di mesa piada tuncabeta ejaitiana ebacua cuana daja huecha ataidha. Tuedaebacua cuana pamapa ecuana sa tata cuana putaidha.

9 ‘Jacob ja José pia ebacua cuana ebia su ibunebataidhaputsu, José neje duininitaidha huecuana. Da su beju Joséinataidha huecuana Egipto deja cuana peje su eiru puji.Deja cuana ja baja putsu, José Egipto yahua su dusutaidhaesclavo epu puji. 10 Daja biame, Diusu ja José inatsihuaputsu, d'eji su ataidha. Diusu ja Egipto yahua sa echuapuji José saida bametaidha. José tiataidha tu pamapa aibahue epu puji. Da su echua puji ja José Egipto huarajiaida ichataidha. Daja huechamesa ete su puji huaraji aidaataidha.

11 ‘Da tiempo su beju Egipto, Canaán yahua detsesu mid'e puidha putsu, cristiano cuana ebia su sufriputaidha. Ecuana sa tata chenu cuana sa ai dia taji mahueputaidha. 12 Da su Jacob Egipto su ai dia taji cuana yanibahue puidha su, mesa ebacua cuana dapia equene pujibeitutaidha. José da deja beju puina putsu, mue shanapamesa edue cuana ja. 13Neicha beta nuati puji hue Egiptoyahua su putitaidha huecuana su, José ja quisataidhahuecuana uja: “Ema da micuana sa edue José.” José jamesa edue cuana echua puji aida shanapametaidha. 14Dasu José ja jemiametaidha mesa tata, pamapa edue cuanaCanaán yahua jenetia Egipto yahua su. Beju siete tunca

Page 26: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:15 26 HECHOS 7:26pishica ejaitiana cristiano cuana puidha. 15Da su beju Ja-cob Egipto yahua su cuinaidha. 16 Dapia manuidha, mesapiada tunca beta ejaitiana ebacua cuana neje. Canaanyahua Siquem ejude su dusutaidha huecuana tumu epa susepulcro cuana ajiji ehuananubia huecuana puji. EqueneAbraham chenu ja tueda sepulcro eti jude Hamor chenusa ebacua cuana bajataidha Siquem ejude naja su.

17 ‘Beju tiempo cuinaidha Tata Diusu ja ecuana sa tatachenu cuana Egipto yahua jenetia ehuidusuta, cuaja Diusuja Abraham chenu jamitsuti tiataidha batame. Duejijajucuatitaidha huecuana Egipto yahua su. 18 Da tsunupia Egipto yahua sa echua puji anidha. Tuahueda mumue José shanapa ataidha. 19Nedaneda ataidha ecuana satata chenu cuana. Cuatsasiataidha ecuana sa tata chenucuana mecuana sa yanana cuana pajusiata pamanupetahuecuana puji. 20 Da tiempo su Moisés chenu batajipuidha. Diusu ja tueda saida bataidha. Quimisha badimesa tata detse quinataidha. 21 Beju d'iti su yananaicha putsu, ena bia su ichataidha tse. Echua puji saebaquepuna ja yanana d'iti dume su ebade ba putsu, mesaete su dusutaidha mesa ebacua quitaita nime esehuamepuji. 22 Pamapa Egipto yahua su aniji cuana sa ai puiticuana, sehua putsu, jabuetsuatidha. Deja aida puidha.Mimi neje cristiano cuana jei ame bahue puina.

23 ‘Beju pushi tunca maraji su, putidha mesa eduecristiano israelita cuana ecuadhibati puji. 24 Tuna peje sucuinati putsu, piada egipcio deja ja israelita deja eichetanibataidha. Da su beju israelita deja bianetiataidha, egipciodeja manuametaidha putsu. 25Moisés chenu tuna jei yatapepe puidha tuna sa ehuidusuji epu puji. Tueda tuna jeiyata pepe puidha Diusu ja tueda beitutaidha tuna d'eji suya puji. Beju aimue daja mecuana sa piba puidha mahue.26 Pia tsine neicha putiana. Beta israelita detse eichetisa

Page 27: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:27 27 HECHOS 7:36bataidha. Uja quisataidha tse: “Be meichetiji, metsedaedue tatse hue putsu. ¿Jucuajametse eichetiani?” 27Da suedue icheji deja ja Moisés chenu nunu putsu, uja ataidha:“¿Aiyamida ecuanaju sa ehuidusuji ichatana? 28¿A dami-ada ema emanuame, cuajamiada egipcio dejamanuamejapuicha nime?” 29 Da su Moisés chenu jududuidha, tuedamimi id'aba putsu. Madián yahua su putidha extranjeronime yaniti puji. Dapia jahuaneti putsu, beta bacuamepuidha.

30 ‘Beju pushi tunca mara Moisés chenu d'anita yahuasu anidha. Tueda d'anita yahua Emata Sinai banimenaja su anidha. Dapia Diusu ja Moisés chenu mitsu-taidha. Moisés chenu equi eutsuneti bataidha. Eut-suneti biame, mue jajuditi equi. 31 Da su Moisés chenunimetiuidha. Nariataidha equi eba puji. Da su Diususa etsui id'abataidha equi jenetia. Uja Diusu ja ataidha:32 “Ema da mique tata chenu cuana sa Diusu. Ema daAbraham, Isaac, Jacob chenu cuana sa Diusu.” Da suMoisés chenu riariapiruidha, iyuame putsu. Echamapuji di iyubataidha. 33 Diusu ja tueda cuatsasiataidha:“Jahuijatique mique pulucu, yahua iyuda mi etidinetiaputsu. 34 Yama bana cuaja egipcio deja cuana ja quemaisraelita cristiano cuana nedaneda yatani. Daja huechayama id'abana tuna sa tsiatsia cuana. Beju u hue ema yanituna d'eji su ya puji. Mi yama Egipto yahua su ebeitu.”

35 ‘Equene su israelita cuana tsada mahue bataidhaMoisés chenu tuna sa ehuidusuji epu puji. “¿Aiya midaecuanaju sa echua puji ichataitia?” ataidha huecuanabiame, Diusu ja tueda huecha ichataidha mecuana saehuidusuji epu puji, tuna d'eji su paata puji. Daja Diusu jaMoisés chenu huaratiame ataidha equi eutsuneti jenetia,mitsu putsu. 36 Da su Moisés chenu ja ecuana sa tatachenu cuana Egipto yahua jenetia jemicuinataidha. Ju-

Page 28: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:37 28 HECHOS 7:43cuada nimetiuda ai cuana Egipto yahua, Mar Dherena suataidha. Pushi tunca mara d'anita yahua su eputaniuneticama, ai nimetiuda cuana ataidha. 37Tueda Moisés chenuquitaita ja equene israelita chenu cuana quisataidha uja:“Cuaja Diusu ja emamicuana sa ehuidusuji ichatana nime,daja huecha pia profeta micuana sa edue cuana jenetiaedhareta micuana sa ehuidusuji epu puji. Jei meaquepamapa tu cuaja emimiani cuana.” 38 D'anita yahua suMoisés chenu ecuana sa tata chenu cuana neje anidha.Angel ja Moisés chenu quisataidha Sinai Emata su. Tuedaángel ja Diusu sa jacuatsasiati quitaita cuana Moiséschenu tiataidha ecuana sa tata chenu cuana etiadera puji.

39 ‘Beju ecuana sa tata chenu cuana ja jei aja mahueataidha. Tsada mahue bataidha huecuana Moisés chenu.Neicha hue Egipto yahua sa ai puiti madhada cuana tsadabataidha huecuana. 40 Da su tuneda Aarón ataidha uja:“Moisés chenu Sinai Emata su putiana. Ecuana Egiptoyahua jenetia jemicuinatana biame, bue mahue ecuanajucuaja jia da puitia. Da su aque ecuanaju sa puji pia diusucuana ecuana pahuidusta puji.” 41 Da su huaca jananaeimea ataidha huecuana. Animalo cuanamanuametaidhahuecuana, huaca janana diusu eimea peje su eirutsua puji.Da su beidaji putaidha huecuana, daja ai cuana yainia je.42 Id'eti, badi, atujai cuana mitsutsuataidha huecuana. Daputsu, Diusu ja jusiataidha huecuana. Uja derejiji yaniprofeta sa quirica su:Israelita cristiano cuana, micuaneda pushi tunca mara

d'anita yahua su epuniuneti cama, pia diusu eimeacuana peje su bahui animalo cuana irutsuana.

43Diusu eimea Moloc sa iyuda ete micuana sa anina.Daja huecha diusu eimea Renfán sa atujai eimea micuana

mitsutsuana.Tueda eimea cuana micuaneda quitaita ana emitsutsua

puji.

Page 29: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:44 29 HECHOS 7:52Da putsu, yama micuana sa yahua jenetia ejemicuinayu

Babilonia yahua su ebeitu puji, esclavo epu puji.44Da su Esteban ja quisainiame atana huecuana uja:—Beju d'anita yahua su ecuana sa tata chenu cuana ja

Diusu sa iyuda ete dusutaidha. Da dume su tusa jacuat-sasiati cuana ichasetataidha. Cuaja Diusu ja Moisés chenubametaidha batame, daja ete ataidha huecuana. 45 Josuéchenu ja ecuana sa tata chenu cuana huidusutaidha piayahua su aniji cristiano cuana neje emajaiti puji su, Diususa iyuda ete di dusutaidha huecuana. Da tiempo suDiusu ja ecuana sa tata chenu cuana tueda yahua su anijicristiano cuana jemicuinametaidha tueda yahua ecuanasa tata chenu cuana sa papu puji. Ecuana sa tata chenucuana ja iyuda ete quinataina echua puji David chenu satiempo teje. 46 Beju Diusu ja David chenu ebia su saidabataidha. Da su David chenu ja Diusu sa templo aida ajaadhaataidha. 47David chenu sa ebacua Salomón chenu jatemplo ataidha. 48AimueDiusuAida deja sa jaati ete dumesu yani mahue. Tueda jepuiti biahua tiempo Diusu quisapuidha mesa profeta chenu ja quirica su deretaidha uja:49 Cielo da quema ani jude.Da jenetia yahua su aniji cristiano cuana yama ecuatsasia-

nia.Aimuedetsemicuanedaquema janahua jude a cuamahue,

ema micuana ebia su aida putsu.50 ¿Aimue jia maida yama pamapa ai cuana aidha mahue?

51 Da su Esteban daja hue quisainiame atana huecuanauja:

—Beju micuaneda da chuatadada Diusu peje su jei pujamahue cuana nime. Jaduininibatiji da micuaneda Diusuid'abaja mahue cuana nime. Espíritu Santo jei aja mahue.Cuaja micuana sa tata chenu cuana ja ataidha nime, dajahuechamicuaneda yainia. 52Micuana sa tata chenu cuana

Page 30: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 7:53 30 HECHOS 7:60pamapa Diusu sa profeta cuana madhabataidha. Tuedaprofeta cuana ja, “Diusu sa Jabeituti Deja butsepi epue”,quisataidha biame, tata chenu cuana ja manuametaidhahuecuana. Beju jiahue Diusu sa Jabeituti Deja Jesúspueana. Micuaneda tueda madhaba putsu, manuameana.53 Angel cuana ja ecuana sa tata chenu cuana Diusu sajacuatsasiati cuana tiataidha biame, aimuemicuaneda ajayainia mahue.

Daja Esteban ja sacerdote aida cuana atana.Esteban manuametana huecuana

54 Da su beju Esteban sa quisa id'aba putsu, ebia suduininitana huecuana. Jatsedhaititana huecuana, ebia suduinini putsu. 55 Daja biame, Espíritu Santo ja Estebannimetucheametana. Esteban buepa huabata jachamatiputsu, Tata Diusu aida, tucheda cielo su yani batana. Jesúsdi batana Diusu sa bai eni bene su eneti. 56 Da su Estebanja quisatana huecuana uja:

—Mechamaque. Yama buepa ed'ianeti ebainia. Diususa Jabeituti Deja Jesús yama ebainia Diusu sa bai eni benesu eneti.

57 Da mimi cuana id'aba putsu, mecuana sa eid'ajacuana jadunutitana huecuana. Jubida tsiatsiapirutanahuecuana. Paije hue Esteban inatana huecuana. 58 Ejudetipe su dusutana huecuana. Dapia cuinati putsu, ebiajud'uji jajemititana huecuana. Da su Estebanmaracapiru-tana huecuana. Tumu siaji cuana ja mecuana sa ebiajud'uji piada deja Saulo banime menajatiatana tuahuedapaquinata puji. 59 Da su beju emaracataneti huecuancama, Esteban ja Diusu mitsutana uja:

—Echua Puji Jesús, batsuque quema enid'u.60 Da su tururuneti putsu, tsiatsia neje jubida Diusu

bajatana uja:

Page 31: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 8:1 31 HECHOS 8:9-11—Echua Puji, be cuaja biame aji ye ema manuameji

cuana.Daja pu putsu, emanu dajajana.

8Saulo ja Diusu sa dharejiji cuana tijetije ataina

1 Beju Saulo Esteban manuameji cuana neje tupupaijapaitiana. Da tsine jenetia Jesús peje su jei eputanicristiano cuana jubida chacupirutana huecuana. Da supamapa jei eputani cuana jududupetana Judea, Samariayahua detse su. Apóstol cuana mu Jerusalén ejude suanitaina. 2 Piada piada Diusu eiyubatani deja cuana jaEsteban papatana. Ebia su japadarititana huecuana. 3 Dasu beju Saulo ja Jesús peje su jei eputani cuana apeja atana.Ete meamea puniunetiana Cristo peje su jei eputani deja,epuna cuana ina putsu, eteriichame puji.

Samaria yahua su Diusu sa quisa saida cuana quisaquisaputana huecuana

4 Beju jududutana cuana jaberebereatitana pia ejudecuana je. Quepia tuna putiana Diusu sa quisa saida cuanaquisatana huecuana. 5 Felipe piada ejude Samaria yahuasuputiana. Dapia cristiano cuanaCristo jepuiti quisaquisaapirutana. 6 Ai nimetiuda cuana di atana. Da su cris-tiano cuana ja tusa Cristo jepuiti quisa cuana id'abatana.7 Felipe ja einid'u madhadaji cuana saisiametana. Einid'umadhada cuana tsiatsia neje cristiano cuana peje jenetiacuinanatana. Ase buemahue, tida cuana saisimetana. 8Dasu tueda ejude su aniji cristiano cuana beidaji putana.

9-11Beju tueda ejude su piada deja anina Simón banime.Equenemau puina. Tuahueda cristiano cuana baseataina,nimetiuda ai cuana a putsu. Tueda deja aida jabametinapamapa Samaria yahua su aniji cristiano cuana pejesu. Quejucua mara puji cristiano cuana ja tueda aida

Page 32: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 8:12 32 HECHOS 8:21bataina. Tusa quisa cuana su jei putaina huecuana. Dasu pamapa cristiano cuana, chipiluji cuana ja biame tuedaid'abaenitana. Uja putaina huecuana:

—Diusu ja Simón etucheametani ai nimetiuda aidacuana ya puji.

12Da su beju Felipe Diusu ecuatsasiati, Jesucristo jepuitiquisaquisa puana su, jucuada deja, epuna cuana tusa quisacuana su jei putana. Yahui neje Diusu sa puji jaichader-atitana huecuana. 13 Beju Simón di jei puana. Yahui nejeDiusu sa puji jaichaderati putsu, Felipe buquepirutana.Tueda nimetiuana, Felipe ja ai nimetiuda aida cuana atanaputsu.

14 Jerusalén ejude su aniji apóstol cuana ja Samariayahua su aniji cristiano cuana Diusu sa quisa saida cuanasu jei putana id'abatana su, Pedro, Juan detse beitutanahuecuana Samaria yahua su pabatita tse puji. 15 Cuinatiputsu, Diusu bajatana tse tuahueda tuna peje su EspírituSanto pabeituta puji. 16Yahui neje Diusu sa puji Echua PujiJesús sa ebani su jaichaderametitana huecuana biame,Espíritu Santo mue cuina tsuhu puana tuna peje su. 17Dasu Pedro, Juan detse ja jei eputani cuana sa echua bia sutuatse sa eme huanatana su, Espíritu Santo tuna peje sucuinana.

18 Beju Simón ja batana su, apóstol detse chipilu tiajaatana. 19Uja bajatana tse:

—Cuaja ame ye nimetiuda aida buetsuaque ema yamadi daja ya puji, quebata cristiano bia su quema eme huanaputsu, Espíritu Santo tu peje su pacuina puji.

20Da su Pedro ja Simón atana:—Pataitana mique chipilu mi neje tupupai, miada

Diusu ja etiatani ai cuana chipilu neje bajaja aitia putsu.21 Aimue mique ai biame a taji ecuanaju yainia ai cuananeje, mique muesumu Diusu butse su butsepi mahue

Page 33: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 8:22 33 HECHOS 8:30putsu. 22 Beju japibaturucatique mique piba madhadacuana. Bajaque Diusu cuapuitime tuahuedami perdonatacua, mida piba madhada cuana pibaitia biame. 23 Midaenvidia jubida epuani. Jucha sa eme su mi yani yamaebainia.

24Da su Simón ja Pedro bajatana uja:—Mebajaque Diusu quema puji, be ema cuaja biame

metse puitia nime paata mahue puji.25Da su jucuada Samaria yahua su ejudemeamea Diusu

sa quisa saida cuana quisaquisa puana tse. Quisaquisapupe putsu, Jerusalén ejude su jasiapatibana tse.

Felipe ja Etiopía yahua jenetia deja tsutana26 Dapia edid'i Jerusalén ejude jenetia Gaza ejude teje

saina. Tueda edid'i d'anita yahua je saina. Diusu sa ángelja Felipe uja cuatsasiatana:

—Beni bene putique, Jerusalén ejude jenetia Gaza ejudesu ecuinahu edid'i je.

27 Da su Felipe putiana. Tueda edid'i su piada dejaJerusalén ejude jenetia Etiopía yahua su epuhu teje-taibana. Tueda da eunoco puina. Etiopía yahua su anijicristiano cuana sa echua puji epuna Candace banime sahuaraji aida puina. Echua puji Candace sa chipilu quinajipuina. Dapia Jerusalén ejude su Diusu mitsutsuape putsu,beju epubuyu je. 28 Mesa carroza neje esiapatibuyu je,Diusu sa quirica Isaías chenu ja deretaidha mimiametana.29Da su Espíritu Santo ja Felipe cuatsasiatana:

—Janariatitique jichu carroza su. Tu neje tupupaijududutique.

30 Da su Felipe carroza su cuinatiana su, deja ja Isaíaschenu ja deretaidha quirica emimiametani id'abatana.Felipe ja tueda quisabatana uja:

—¿A mi eshanapainia cuaja mi emimiameinia?

Page 34: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 8:31 34 HECHOS 8:40

31 Beju deja ja Felipe jeutsutana:—Cuaja shanapa taji mahue ebainia. Aimue aidhe

biame ema eshanapame puji.Da su deja ja Felipe ihuatana tu naja su carroza su

paaniute puji.32 Beju uja derejiji yani tu emimiametani quirica su:

Huisha emanuame puji nime tueda dusutana huecuana.Cuaja huisha janana cuatsa mahue epuani einuadedetasa

huecuana su nime, daja tueda cuatsa mahue jatia-tiana.

33Aimue aiya biame biahuanaja atana mahue.Manuametana huecuana putsu, bacua mahue puana.

34Da su mimiame putsu, deja ja Felipe quisabatana:—¿Isaías chenu ja ai sa puji emimiani?35Da su Felipe ja tumimiametana ai cuana buetsuapiru-

tana. Pamapa buetsuapirutana Jesús jepuiti. 36 Tuatseepuhu cama, ena edid'i naja su batana. Da su deja ja atanauja:

—Hue upia ena esa. Ichaderaque ema Diusu sa pujiyahui neje.

37Da su Felipe ja deja atana:—Ahua pamapa muesumu neje mi jei epuani su, da su

mi yama Diusu sa puji yahui neje eichadera.Deja ja uja jeutsutana:—Jesucristo da Diusu sa Ebacua ema jei epuani.38 Da su deja ja carroza netisename putsu, ena su

buteana tse. Beju Felipe ja deja Diusu sa puji yahui nejeichaderatana. 39 Da su ena jenetia cuinanana tse su, dejabeidaji neje jaitianana. Mue beju jabatiyu tse. 40 EspírituSanto ja Felipe Azoto ejude su dusutana. Dapia FelipeDiusu sa quisa saida cuana quisaquisa puana. Pia ejudecuana je di quisaquisa puniunetiana Cesarea ejude tejeputiana beju.

Page 35: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 9:1 35 HECHOS 9:99

Saulo Cristo peje su jei puana1Da tiempo su beju Saulo jaJesús peje su jei eputani cuana jubida tijetije ataina

etaitanamepe huecuana puji. 2 Da putsu, sacerdote aidapeje su putiana quirica neje tu pahuaratiata puji, Cristopeje su deja ahua epuna jei eputani cuana Damasco ejudesu jadhitati jude ete cuana su einati puji. Ina putsu,Jerusalén ejude su ebeitu puji. 3Da suquirica inatsu putsu,Saulo putiana. Beju edid'i su Damasco ejude naja su huedajubida batana buepa jenetia ebuteni. 4 Daja ba putsu,yahua su dajajana. Etsui id'abatana uja:

—Saulo, Saulo, ¿jucuaja puji miada ema tijetije yainia?5Da su Saulo ja quisabatana uja:—¿Aidhe da mida, tata?Beju jeutsutana:—Ema da Jesús. Tijetije miada yainia da ema. Mida

quitaita neda yatiani, ema tijetije a putsu.6Da su Saulo riariana, iyuame pu putsu. Uja atana:—Echua Puji, ¿ai mique tsada yama ya?Da su Echua Puji ja Saulo uja atana:—Netianaque. Putiyuque Damasco ejude su. Dapia pia

ja mi equisata ai miada ya.7Beju Saulo sa ebuqueji cuana rubutananetitana. Cuaja

mimi taji mahue jabatitana huecuana. Etsui id'abatanahuecuana biame, mue aidhe biame ba huecuana. 8 BejuSaulo netianana su, cuaja jabati taji mahue jabatiana.Tu buqueji cuana ja meina putsu, riretana huecuanaDamasco ejude su. 9 Dapia ejude su quimisha tsine cuajajabati taji mahue jabatiana. Mue diadia, jaid'iti puanaquimisha tsine teje.

Page 36: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 9:10 36 HECHOS 9:1810Beju tueda ejude su piada deja anina Ananías banime.

Beju Echua Puji Jesús tu peje su bataji puana tahui sunime. Uja Ananías mitsutana:

—¡Ananías!Ananías ja jeutsutana:—Ehe, Echua Puji, hue ema upia.11Da su Echua Puji ja Ananías cuatsasiatana uja:—Netianaque. Putiyuque Judas sa ete su. Tueda ete

calle Butsepi banime su yani. Chacuque Tarso ejudejenetia deja Saulo banime. Tueda Diusu neje emitsutianimiada eba. 12Mique eme tu bia su huanaque tu esaisiamepuji. Tahui su nime yama tueda quisana mida tu peje sueputi.

13Da su Ananías ja jeutsutana uja:—Echua Puji, tueda Saulo ja mique dharejiji cuana

Jerusalén ejude su chacutaina tuna ai madhada cuana yapuji. Daja ema quisatana huecuana. 14 Beju jiahue upiapueitia mi peje su jei eputani cuana ina putsu, eteriichapuji. Sacerdote aida cuana ja tueda huaratiatana dajapaata huecuana puji.

15Da su Echua Puji Jesús ja Ananías atana uja:—Putiyuque. Yama Saulo dhareana ema emebajata

puji. Quema quisa saida cuana tueda quisaquisa epu.Judío mahue, mecuana sa huaraji aida, judio cuana pejesu quisaquisa epu. 16 Tueda ebia su sufri epu ema jepuiti.

17 Da su Ananías Saulo yani su putiana. Tu peje sucuinati putsu, mesa eme tu bia su huanatana. Uja Sauloatana:

—Edue Saulo, mi edid'i su bana Jesús ja ema mi peje subeitutaitia mi esaisiame puji. Espíritu Santo sa tuchedamique paaniti puji ema pueitia.

18 Da hora su epeji nime mesa etua jenetia dajajatana.Beju jabati puana neicha tu puina nime. Da su Saulo Diusu

Page 37: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 9:19 37 HECHOS 9:27sa puji yahui neje jaichaderametiana. 19 Diadia putsu,neicha tucheda puibana. Jei eputani cuana neje quejucuatsine aniana Damasco ejude su.

Saulo Damasco ejude su quisaquisa puana20Saulo judío cuana sa jadhitati jude ete cuana su, Jesús

da Diusu sa Ebacua, quisaquisa pupiruana. 21 Pamapa tuid'abaji cuana nimetiutana. Tuneda cama uja jaquisabati-tana:

—¿Aimue jia maida ye deja Jerusalén ejude su jei ep-utani cuana inaji puina mahue? ¿Aimue jia maida upia dipueana jei eputani cuana eina puji mahue?

22 Beju Saulo ebia su janimetucheatiana. Jubidaquisaquisa puana. Jesús da Diusu sa Jabeituti Deja Dam-asco ejude su aniji judío cuana bametana. Cuaja jeutsu tajimahue batana huecuana.

Saulo judío cuana peje jenetia jududuana23-24 Da putsu, judío cuana tu neje ebia su duinini-

tana. Saulo bahuepuana tumanuameja putanahuecuana.Dhidha, tsine ejude sa esacuinaji su id'uataina huecuanaSaulo emanuame puji. 25 Beju tueda ejude sa tumupirica pahaida, baqui bauda anina. Da su dhidha su jeieputani cuana ja Saulo d'iti aida dume su pirica jenetiabutemetana tu d'eji su ya puji.

Saulo Jerusalén ejude su cuinatibana26 Da su beju Saulo Jerusalén ejude su putibana. Dapia

jei eputani cuana neje jadhitatija pudhaana. Iyubatanahuecuana putsu, mue jadhitati putana huecuana, Saulojaturucatiana aimue jei aja mahue atana huecuana putsu.27 Daja biame, Bernabé ja Saulo apóstol cuana peje sudusutana. Tuahueda pamapa butsepi quisatana hue-cuana. Cuaja Saulo ja Jesús edid'i su ba putsu, daja huechacuaja Jesús ja tueda mitsutana quisatana huecuana. Daja

Page 38: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 9:28 38 HECHOS 9:37huecha cuaja Saulo ja Damasco ejude su aniji cuana Cristojepuiti quisaquisa puana quisatana huecuana. 28 Da subeju Saulo tuna neje asepiruana. Jesús sa quisa saidacuana Jerusalén ejude su jubida quisaquisa pupiruana.29 Beju tueda ejude su griego yana su mimi bahue judíocuana anitaina. Saulo janimetucheati putsu, tuna nejeJesús jepuiti jacuicuinatiana. Da putsu, Saulo manuamejaadhaatana huecuana. 30 Da su piada piada jei eputanicuana bahue pu putsu, Saulo dusutana huecuana Cesareaejude su. Da jenetia Tarso ejude su beitutana huecuana.

31 Da su Judea, Galilea, Samaria yahua cuana su anijijei eputani cuana saida, janimetucheatitana, Saulo jaaimue tijetije a huecuana putsu, tueda beju Cristo pejesu jei puana putsu. Diusu ebia su iyubatana huecuana.Espíritu Santo ja ebia su tsahuatanahuecuanaputsu, duejicristiano cuana jei putana.

Pedro ja Eneas saisiametana32Da su Pedro jei eputani cuana peje su ejude meamea

puniunetiana tuna eba puji. Lida ejude su aniji edue cuanateje putiana. 33 Dapia piada deja nedaji Eneas banimetsutana. Ocho mara quitana saina, ase bue mahue putsu.34Da su Pedro ja tueda atana:

—Eneas, netianaque, Jesucristo ja mi esaisiametaniputsu. Mique siju mapaque.

35 Da hora su quitaita beju Eneas netianana. Da putsu,pamapa Lida, Sarón ejude detse su aniji cuana Jesúspeje su jei putana. Mecuana sa equene ai puiti cuanaichaderatana huecuana Echua Puji Jesucristo tije ya puji.

Tabita Pedro ja netianametaibana36 Da tiempo su Jope ejude su Jesús peje su jei epuani

epuna anina. Tueda banime Tabita. Griego yana suDorcas banime. Tueda ai saida cuana a bahue puina. Puricuana tsahua bahue puina. 37 Da su beju neda pu putsu,

Page 39: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 9:38 39 HECHOS 10:3manuana. Eshanapa cuana ja padu putsu, ebaque ete suequita huanatana huecuana. 38 Beju Jope ejude da Lidaejude naja su anina. Da su Jope ejude su aniji jei eputanicuana Pedro Lida ejude su yani bahue pu putsu, beta eduedetse beitutana huecuana Lida ejude su Pedro equisatipuji. Cuinati putsu, Pedro atana tse uja:

—Jiahue quita hue tipeida meputija Jope ejude su.39Da su Pedro tuatse neje putiana. Cuinati putsu, Pedro

ete ebaque su equita esa su huidusutana huecuana. Dapiaahue manujiji cuana jadhitatitana. Beju japadarititasainahuecuana. Ahue manujiji epuna cuana ja Pedro ba putsu,Tabita ja tuneseda puji ejud'uji rusutana cuana bametanahuecuana. 40 Da su Pedro ja epuna cuana edume jenetiacuinanametana. Tururu putsu, Diusu bajatana Tabita sapuji. Daja a putsu, Tabita emanu esa chamatana. Ujaatana:

—¡Tabita, netianaque!Da yatani cama, Tabita jabatiana. Pedro ba putsu, anit-

suana. 41 Pedro ja mesa eme inatana tu enetianame puji.Da su jei eputani, ahue manujiji epuna cuana ihuatana.Tabita eid'e beju menajatiatana huecuana. 42 Jope ejudesu aniji cristiano cuana beju bahue pu putsu, ebia su Jesúspeje su jei putana huecuana. 43Da su Pedro Jope ejude suquejucua tsine aniana ebiti d'imiaji Simón sa ete su.

10Pedro, Cornelio neje

1 Cesarea ejude su piada deja aniana Cornelio banime.Tueda da soldado cuana sa capitán puina. Mesa batallónItaliano banime. 2 Tuahueda, pamapa mesa familia nejeDiusu iyubataina. Ebia su Diusu mitsutsuataina. Puricuana ebia su chipilu tia bahue puina. 3 Beju pia tsine

Page 40: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 10:4 40 HECHOS 10:15buepatia badeute uqueda Diusu sa ángel ja tahui su nimetueda mitsutana uja:

—¡Cornelio!4Daja Cornelio id'aba putsu, iyuame puana. Uja jeutsu-

tana ángel:—¿Ai eje mi, tata?Da su beju ángel ja jeutsutana:—Diusu jamique jabajati cuana id'abatana. Daja huecha

miada puri cristiano cuana chipilu tiana batana. 5 Dasu jiahue quita deja cuana beituque Jope ejude su SimónPedro upia paduseta huecuana puji. 6 Dapia ebiti d'imiajiSimón sa ete su yani. Tueda ete da mar maje su yani.Tuahueda miada cuaja ya equisata.

7 Angel mimipe putsu, putibana su, Cornelio ja betamesa emebajaji ihuatana. Piada soldado di ihuatana.Tueda soldado da mesa eshanapa puina. Tueda di Diusuiyuba bahue puina. 8 Pamapa cuaja ángel ja atana butsepiquisape putsu, Jope ejude su beitutana huecuana.

9 Pia tsine buepatia su Jope ejude su beju enariatitasahuecuana cama, Pedro ete pachata bia su anitsuana Diusuemitsu puji. 10 Beju diadiaja puana. Jana eid'uainia cama,tahui su nime batana. 11 Buepa etsequed'iatiani batanatahui su nime. Sábana aida nime buepa jenetia yahuasu pushi ebatsu dhitarisijiji ebutesiu batana. 12 Pamapaanimalo cuana sábana aida nime dume su ebade batana.Pamapa pushi tame etsedu neje aseji animalo cuana,pamapa d'ia cuana batana. 13 Da su Diusu ja Pedro ujacuatsasiatana:

—¡Netianaque, Pedro! ¡Manuameque! ¡Diadiaque!14Da su Pedro ja jeutsutana:—¡Mahue, Echua Puji! Ye aicha rejada edia puji, cuaja

ecuana sa ai puiti cuana batame. Dia bue mahue ema.15Da su neicha Diusu ja Pedro atana:

Page 41: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 10:16 41 HECHOS 10:25—¡Be dajamimiji! Quebata ai yama saida ebainia cuana,

be rejada baji.16 Daja Pedro ja quimisha nuati tahui su nime batana.

Da su sábana aida nime buepa su tsuatibana. 17 Pedroid'ecuina putsu, ebia su pibapibana uja: “¿Ai pa da yamatahui su nime baitia?” Da su Pedro daja epibapibani cama,Cornelio sa jabeituti deja cuana eteriji su cuata cuinatana.18 Simón sa ete quisababetana huecuana uja:

—¿A da ye ete su Pedro yani?19 Pedro mu daja hue pibapibaderana. Da su Espíritu

Santo ja tueda atana uja:—Quimisha deja cuana beju cuinataitia mi eba puji.

20 Jiahue quita buteque. Putiyuque tuna neje ai pibapibamahue neje, yama beituitia huecuana putsu. Saida bat-suque huecuana, judío mahue huecuana biame.

21 Da su Pedro buteana deja cuana peje su. Uja atanahuecuana:

—Ema da Pedro micuana echacuinia.¿Ai puji ni da micuana ema echacuinia?

22Da su jeutsutana huecuana uja:—Capitán Cornelio ja ecuanaju mi peje su beitutana.

Tueda da deja butsepi, Diusu iyuba bahue putsu. Pamapajudío cristiano cuana ja tueda saida ebatani. Diusu saángel ja uja cuatsasiatana capitán Cornelio: “DusemequePedro upia mique ete su. Id'abaenique cuaja tuahueda miequisatayu.”

23Da su Pedro ja deja quimisha cuana ete dume su nubi-ametana. Beju saida batsutana huecuana. Pia tsine Pedro,deja quimisha cuana neje Jope ejude jenetia cuinanana.Tuna neje pia jei eputani cuana di putitana.

24Pia tsine Cesarea ejude su, Cornelio sa ete su cuinati-tana huecuana. Dapia Cornelio ja id'uatana huecuanapamapamesa edue, eshanapa ihuajiji cuana neje. 25Pedro

Page 42: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 10:26 42 HECHOS 10:34ete eteriji su cuata cuinana su, Cornelio ja cuinana putsu,tsutana. Tururuana Pedro butse su tu emitsutsua puji.26Da su Pedro ja Cornelio atana:

—¡Netianaque! Be tururuji ema butse su, ema mu minime deja hue putsu.

27 Da su Pedro Cornelio neje emimiani cama, ete dumesu nubiana tse. 28 Dueji cristiano cuana anitaina Pedro jabatana. Da su Pedro ja uja atana huecuana:

—Micuaneda bahue rejada judío cuana, judío mahuecuana neje yani puji. Daja huecha rejada tuna sa etecuana su enubi puji. Daja biame, tu butse su pamapacristiano cuana tupupai cama Diusu ja ema buetsuatana.29 Da putsu, ema pueitia micuana peje su, micuanedaema ihuameitia su. Da su beju mequisaque ema, ¿ai pujimicuaneda ema ihuameitia?

30Da su Cornelio ja jeutsutana Pedro:—Pushi tsine ye hora tupu su ema quema ete su ayuna

puanina. Diusu neje emitsutiani cama, deja ejud'ujipasane cuarecuareji ema butse su bataji puana. 31 Ujaema mitsutana: “Cornelio, Diusu ja mique jabajati cuanaid'abatana. Daja huecha miada puri cristiano cuana chip-ilu tiana bana. 32 Da su jiahue quita deja cuana beituqueJope ejude su Simón Pedro upia paduseta huecuana puji.Dapia ebiti d'imiaji Simón sa ete su yani. Tueda ete damarmaje su yani. Tueda epue su, mida equisata.” 33Daja ángelja ema atana. Beju da hora su hue mi yama ihuameana.Saipie mida pueitia beju. Hue ecuanaju pamapa Diusubutse su yani. Da su quisaque ecuanaju pamapa Diusu jami tiatana quisa saida cuana.

Pedro Cornelio sa ete su quisaquisa puana34Da su Pedro uja quisaquisa pupiruana:

Page 43: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 10:35 43 HECHOS 10:43—Jiahue yama eshanapaeninia Diusu ja pamapa cris-

tiano cuana tupupai ebatani. 35 Aidhe papu cristianocuana Diusu iyuba putsu, saida eputaniuneti su, Diusuja saida ebatsuta huecuana. 36 Diusu ja mesa Cristojepuiti quisa saida cuana israelita cuana peje su equenequisametana neicha tu neje saida paputa huecuana puji.Beju tueda Jesucristo da pamapa cristiano cuana sa EchuaPuji. 37-38 Micuaneda bahue cuaja ye ai cuana puanajudío cuana sa yahua su. Equene Juan Bautista quisaquisapuana. Da su Diusu ja Espíritu Santo beitutana Jesúspeje su mesa tucheda etia puji. Tueda Jesús ja Galileayahua su ai saida cuana apirutana. Pamapa ejudemeameapuniunetiana ai saida cuana ya puji. Ishahua sa tuchedaema su aniji cristiano cuana d'eji su atana. Daja atana,Diusu sa tucheda mesa anina putsu. 39 Jesús ja Judeayahua, Jerusalén ejude su atana ai cuana ecuanaju bana.Ecuanaju tueda ai cuana cristiano cuana equisainia. 40Dasu beju cristiano cuana ja Jesús curusu su badeanatanabiame, Diusu ja tueda netianametaibana quimisha tsinejenetia. Tueda ecuanaju eid'e bana, ecuanaju peje subahui eid'e jabametiana putsu. 41 Aimue jabametianamahue pamapa cristiano cuana peje su. Diusu ja ecuanajubiahua tiempo dharetana ye ai cuana cristiano cuanaequisa puji. Ecuanaju Jesús neje diadiana, tu id'eibana su.42 Tuahueda ecuanaju cuatsasiatana cristiano cuana pejesu quisaquisa epu puji, Diusu ja Jesús pamapa manujiji,eid'e cuana sa ejuzgaji huaraji aida ichatana. 43 Biahuatiempo jenetia profeta chenu cuana ye ai cuana jepuitiquisa putaidha. Aidhe papu Jesucristo peje su jei epu su,mesa jucha cuana Diusu ja edhipata, putaidha huecuana.

Espíritu Santo judío mahue cuana peje su cuinana

Page 44: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 10:44 44 HECHOS 11:844 Beju Pedro daja emimiani cama, Espíritu Santo tu

eid'abatani cuana bia su buteana. 45 Pedro neje puetanajudío edue cuana nimetiunetitana, Diusu ja Espíritu Santojudío mahue cuana tiatana putsu. Da su judío mahuecuana Diusu mitsutsuapirutana. 46 Eshanapa mahue yanasu beju mimipirutana huecuana. 47 Da su Pedro ja judíoedue yanita cuana uja atana:

—Ye cristiano cuana judío mahue papu biame, Diusu jaEspíritu Santo tiatana huecuana ecuanaju nime. ¿Aimuejiamaida ye cuana di Diusu sa puji yahui neje ichadera tajimahue?

48 Da su Pedro ja cuatsasiatana paichaderata huecuanapuji Jesucristo sa ebani su. Da su beju Cornelio ja Pedro,pia judío edue cuana neje bajatana tuna neje quejucuatsine puji paaniti huecuana puji.

11Pedro ja Jerusalén ejude su aniji dharejiji cuana quisatana

1 Jerusalén ejude su aniji apóstol, edue cuana id'abatanajudío mahue cuana Diusu sa quisa saida su jei putana.2-3Da su Pedro Jerusalén ejude su jasiapatiana su, pia edueja tueda tuaquisatana uja:

—¿Jucuaja su mida judío mahue cuana neje diadiana?4 Da su Pedro ja pamapa butsepi quisatana huecuana

uja:5—Jope ejude su ema Diusu emitsutsuainia cama, tahui

su nime yama bana. Tahui su nime yama sábana aidanime buepa jenetia ema peje su ebutesiu bana. 6 Pushiebatsu dhitarisijiji ebutesiu bana. Da dume su pamapapushi tame, etsedu neje aseji animalo cuana, pamapa d'iacuana badetaina. 7 Da su Diusu ja ema cuatsasiatana:“Netianaque, Pedro. Manuameque. Diadiaque.” 8 Da suyama jeutsuana: “Mahue, Echua Puji. Dia bue mahue ema

Page 45: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 11:9 45 HECHOS 11:18rejada aicha.” 9Da su neicha Diusu ja ema atana: “Be dajamimiji. Quebata ai yama saida ebainia cuana, be rejadabaji.” 10Daja yamaquimisha nuati bana. Da su sábana aidanime buepa su tsuatibana. 11Da hora su quitaita quimishadeja cuana Cesarea ejude jenetia ema peje su cuinatana.12 Espíritu Santo ja ema uja cuatsasiatana: “Putiyuque yedeja cuana neje ai pibapiba mahue neje.” Da su tuna nejeema putiana Cornelio sa ete su. Ye edue cuana di emaneje putitana. 13 Dapia Cornelio ja ecuanaju quisatanamesa ete su ángel tu peje su jabametiana. Uja ángel jacuatsasiatana: “Deja cuana beituque Jope ejude su Pedropaduseta huecuana puji. 14 Cuaja mida, mique familiacuana neje d'eji su pu cua equisata.” 15Da su beju Corneliosa ete dume su ema quisaquisa epuani cama, EspírituSanto tueda judío mahue cuana bia su buteana, cuajaecuana peje su equene buteana nime. 16Da hora su yamapibana Jesús ja equene ecuana uja atana: “Enei hue Juanja cristiano cuana Diusu sa puji yahui neje ichaderatana.Micuana Espíritu Santo sa tucheda neje Diusu sa pujiyama eichadera.” 17 Beju Diusu ja Espíritu Santo tiatanahuecuana, Echua Puji Jesucristo peje su jei putana su,cuaja ecuana equene tiatana nime yama bana. Diusu jatueda judíomahue cristiano cuana saida batsutana putsu,da su, ¿ai ni da ema Diusu, “Mahue”, ya puji?

18Da su beju Jerusalén ejude su aniji edue cuana Pedrosa quisa daja id'abatana su, mitananetitana huecuana.Diusu mitsutsuapirutana huecuana uja:

—Diusu ja judío mahue cuana di d'eji etiatani tu pejesu panimeturucatita huecuana puji, d'eji su paputa hue-cuana puji.

Antioquía ejude su aniji edue cuana tijetije apirutana hue-cuana

Page 46: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 11:19 46 HECHOS 11:2819 Beju Esteban manuametana huecuana su, pia edue

cuana di tijetije apirutana huecuana. Piada piada eduecuana Chipre edhapupu su, Fenicia yahua su, Antioquíaejude su jududutana. Dapia Diusu sa quisa saida cuanajudío cuana peje su bahui quisaquisa putana huecuana.20 Piada piada tuneda Chipre edhapupu jenetia, Cireneejude jenetia putaina. Antioquía ejude su cuinatanahuecuana. Judío mahue cuana peje su Jesucristo sa quisasaida cuana quisaquisa putana huecuana. Cuaja Jesús pejesu jei pu putsu, d'eji su pume puta cua quisaquisa putanahuecuana. 21Echua Puji Jesucristo sa tuchedamecuana saanina. Dueji cristiano cuana Jesucristo peje su jei putana.

22 Jerusalén ejude su aniji jei eputani edue cuana jatueda ai cuana id'aba putsu, Bernabé beitutana Antioquíaejude su. 23 Tueda ejude su cuinatiana su, beidaji puana,Diusu ja atana ai cuana ba putsu. Saida neje quisatanahuecuana Echua Puji peje su panimetucheaderatita puji.

24 Bernabé da deja saida puina. Espíritu Santo satucheda mesa anina. Echua Puji Jesucristo peje su ebia sujanimetucheatina. Dueji cristiano cuana Jesucristo pejesu huidusutana.

25 Da su beju Bernabé Tarso ejude su putiana Sauloechacuti puji. 26 Dapia ejude su teje putsu, jasiapatibanaSaulo neje Antioquía ejude su. Dapia ejude su piada maraanitiana tse jei eputani edue cuana neje. Dueji cristianocuana buetsuatana tse. Dapia Antioquía ejude su aniji jeieputani mahue cuana ja Cristo peje su jei eputani cuanacristiano ebani ichatana.

27Da tiempo su pia Diusu sa quisa puji cuana Jerusalénejude jenetia cuinatana Antioquía ejude su. 28 Tunedapiada banime Agabo. Da su edue cuana jadhitatitanasu, Agabo tuna duju su netianana. Espíritu Santo jatueda cuaja ai cuana epu quisaquisa ametana. Pamapa

Page 47: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 11:29 47 HECHOS 12:7yahua je mid'e epu quisaquisa puana. (Beju daja puanaromano echua puji aida Claudio banime anina tiemposu.) 29 Mid'e putsu, pamapa Antioquía ejude su anijijei eputani edue cuana ja Judea yahua su aniji eduecuana tsahuaja atana. Tuna sa tupu teje chipilu ichatanahuecuana. 30Saulo, Bernabé detse huaratiatana huecuanatueda chipilu edue cuana sa ehuidusuji cuana peje suJudea yahua su padusuta tse puji.

12Jacobo manuametana huecuana. Pedro teriichatana hue-

cuana1 Da tiempo su echua puji Herodes Agripa ja piada

piada jei eputani cuana tijetije apirutana. 2 Juan sa edueJacobo espada neje manuametana. 3 Jacobo manuameputsu, judío jei eputani mahue cuana beidaji ametana. Dasu Herodes Agripa ja daja beidaji eputani huecuana baputsu, Pedro di inametana eteriichame puji. Daja HerodesAgripa ja atana levadura mahue pan pascua tsine epunetitupu. 4Herodes Agripa ja Pedro cristiano cuana butse sutuaquisaja adhaatana, pascua tsine ejaitiana su tu eman-uame puji. Da putsu, Herodes Agripa ja cuatsasiatanasoldado cuana saida painatsihuata huecuana puji. Da subeju piada tunca sucuta ejaitiana soldado cuana ja Pedroinatsihuatana. Pushi pushi jaturucatitana huecuana tueinatsihua puji. 5Pedro terisaisiajiji yani tupu, jei eputanicuana ja jubida Diusu bajatana tuseda puji.

Pedro terijiji yani biame, Diusu ja d'eji su atana6 Da su beju dhidha su Herodes Agripa ja Pedro risi-

ametana beta cadena neje apudaya tueda emanuamemepuji. Pedro tahuisaina tu inatsihuaji soldado detse dhedeje su. Pia soldado detse eteriji su netina einatsihua puji.7 Da hora su Diusu sa ángel Pedro peje su bataji puana.

Page 48: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 12:8 48 HECHOS 12:15Pedro terijiji yani su hueda jubida puana. Da su ángelja Pedro pehued'apabatana tu eid'edia puji. Uja Pedrocuatsasiatana:

—Tipeida netianaque.Da hora su quitaita cadena detse dajajana tusa emebaja

jenetia. 8Angel ja neicha cuatsasiatana Pedro:—Jajud'utique. Mique pulucu, ebiad'amaji jaichati

putsu, ema tije pueque.9 Da su beju Pedro ja ángel tije atana. Tueda mu tahui

epuani pepe hue puana. 10 Pedro naja su aniji soldadodetse jusiaichatana tse. Pia beta soldado detse eterijisu eneti dhede je jaitianana tse. Piama jenetia taracaetsequeini su cuinati putsu, etsequeini beju tusa piba huejatsequed'iatiana. Da su d'eji su cuinana tse. Chuaderapad'i aseti putsu, ángel ja Pedro jusianetiatana. 11 BejuPedro tu mehua netitiana. Uja japibatiana: “Aimue tuqueema tahui epuani mahue. Diusu ja mesa ángel beitutanaema Herodes Agripa sa eme jenetia ejemicuinata puji.Daja huecha judío cristiano cuana sa eme jenetia di emajemicuinataitia, ema ai madhada aja adhaatana huecuanabiame.”

12Beju daja epibatiani je, María sa ete su putiana. Tuedada Juan Marcos sa cuara puina. Tueda ete su dueji eduecuana dhitajiji anitaina. Diusu bajatanina huecuana. 13Dasu Pedro ja eteriji turubatana su, emebajaji epuneje Rodebanime netianana ebati puji. 14 Pedro sa etsui id'abaputsu, beju shanapatana Pedro etsequeini su eneti. Ebiasu beidaji pu putsu, tsequed'iajimahue jududusiapana etedume su pia cuana equisa puji. Uja atana huecuana:

—Beju Pedro etsequeini su eneti.15Da su epuneje uja atana huecuana:—¡Tseitsi nime mida!Da su Rode neicha jubida atana huecuana uja:

Page 49: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 12:16 49 HECHOS 12:21—¡Enei hue, butsepi yama micuana equisainia!Da su jaquisabatitana huecuana:—Aimue tueda mahue. Tu inatsihuaji ángel hue. Da su

mu jia beju manujiji.16Daja tuna equisatitani cama, Pedro ja daja hue eteriji

turubanetiatana. Beju tsequed'iatana huecuana su, Pedroeneti batana huecuana. Eneti ba putsu, nimetiunetitanahuecuana. 17 Da su Pedro ja mesa eme jemitsuatanapamitanata huecuana puji. Pamapa ai cuaja puana cuanaquisapirutana huecuana. Cuaja Echua Puji Jesús ja tuedajemicuiname atana quisatana huecuana. Uja cuatsasi-atana huecuana:

—Mequisatique Jacobo, pia edue cuana di.Da su Pedro putiana.18 Apudaya su beju soldado cuana janimetipeititana,

Pedro ai mahue ba putsu. Uja jaquisabatitana huecuana:—¿Juque jia Pedro?19 Da su Herodes Agripa ja chacuametana. Mue

teje atana huecuana putsu, einatsihuaji soldado cuanad'ayatana. Beju manuametana huecuana. Da su bejuHerodes Agripa Judea yahua jenetia cuinanana, Cesareaejude su eputi puji.

Herodes Agripa manuana20Da su beju Herodes Agripa Tiro, Sidón ejude detse su

aniji cristiano cuana neje duininiana. Da su japaititanahuecuana Herodes neje ebutsepiati puji. Tu peje suputitana huecuana tueda paduininiriji puji. Daja atanahuecuana, Herodes Agripa ja mecuana sa ai dia taji cuanatiataina putsu. Herodes Agripa sa huaraji aida Blastobanime ja tsahuatana huecuana Herodes Agripa nejeebutsepiati puji. 21 Da su beju pia tsine Herodes Agripajajud'uderatiana ania tuna emitsu puji. Mesa huaraji

Page 50: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 12:22 50 HECHOS 13:3ani jude su cuinati putsu, aniuteana. Da jenetia saidaquisaquisa atana huecuana. 22Da su id'abatana huecuanasu, uja putana huecuana:

—¡Ye mu Diusu! ¡Aimue deja mahue!23 Da hora su Diusu sa ángel ja jubida neda ametana

Herodes Agripa, tueda Diusu nime jabametiana putsu.Huerehuere sutsu ja diajiji manuana.

24 Da su beju jei eputani cuana Diusu sa quisa saidacuana daja hue quisaquisa puniunetideratana pamapaejude cuana je. Dueji cristiano cuana Jesús peje su jeiputana.

25Bernabé, Saulo detse ja Jerusalén ejude su aniji cuanadhitajiji chipilu menajatiatana su, Antioquía ejude sujasiapatibana tse. Tuatse neje Juan Marcos putiana.

13Bernabé, Saulo detse pia ejude cuana su putiana

1Beju Antioquía ejude su aniji jei eputani cuana duju suprofeta, ebuetsuaji cuana anitaina. Tuneda dauja banime:

Bernabé.Simón. Mesa esitu ebani da Negro puina.Lucio. Tueda Cirene ejude jenetia puina.Manaén. Tueda Echua Puji Herodes Felipe neje se-

huana.Saulo. 2Da su jadhitatitani huecuana su, ayuna epuani

je, Echua Puji Jesucristo mitsutsuatana huecuana.Daja eputani cama, Espíritu Santo ja uja atana hue-cuana:

—Bernabé, Saulo detse medhareque quema mudupaata tse puji.

3 Da su ayuna pu putsu, Diusu mitsupe putsu, eduecuana ja mecuana sa eme Bernabé, Saulo detse sa echuasu huanatana. Da neje saida beitutana huecuana.

Page 51: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:4 51 HECHOS 13:12Saulo, Bernabé detse Chipre edhapupu su aniji cristiano

cuana peje su quisaquisa puana4Beju Espíritu Santo ja beitutana Saulo, Bernabé Seleu-

cia ebuteji su. Tueda ebuteji su barco su aniuteana tseChipre banime edhapupu su eputi puji. 5 Juan Marcosdi tuatse neje puniunetina tuatse etsahua puji. Bejuedhapupu su cuinati putsu, Salamina ejude sa ebutejisu satsuatiana huecuana. Dapia judío cuana sa jadhitatijude ete cuana su Diusu sa quisa saida cuana quisaquisapupirutana huecuana. 6 Pamapa edhapupu je aniji ejudecuana peje su puniunetitana huecuana. Pafos ebuteji tejecuinatitana huecuana. Dapia piada judío deja Barjesúsbanime tsutana huecuana. Mesa pia ebani da Elimaspuina. Tueda da mau, bid'umimi aida puji puina. “Emada Diusu sa quisaquisa puji”, pu bahue puina. 7 Tuedaedhapupu sa huaraji aida Sergio Paulo sa eshanapa puina.Tueda da huaraji aida, bahue eni puina. Da su tuahuedaBernabé, Saulo detse ihuametana, Diusu sa quisa saidacuana id'abaja atana putsu. 8 Da su beju mau Elimasja shanapa putsu, Bernabé, Saulo detse neje nimepuana.Tsada mahue batana, huaraji Sergio Paulo ja Diusu saquisa saida cuana paid'abata puji, cuapuitime jei pu cuaputsu. 9-10Da su Saulo jamau jubida chamaputsu, EspírituSanto ja nimetucheatana mau uja ya puji:

—Mida da deja ate, jabaseatiji, bid'umimi aida puji,Ishahua sa ebacua, pamapa ai saida cuana duininibaji.Beju nahuebarijique Diusu ja yatani ai saida cuana.11 Jiahue quita mida Diusu ja ecastigata. Quejucua tsinepuji mida padha epu.

Da hora su beju tueda cuaja jabati taji mahue jabatiana.Pia chacutana tu parireta puji. 12Da su huaraji aida SergioPaulo ja tueda ai cuana batana su, jei Cristo peje su puana.Nimetiuana, Cristo jepuiti jabuetsuati cuana id'aba putsu.

Page 52: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:13 52 HECHOS 13:21Pablo, Bernabé detse Pisidia yahua pia Antioquía ejude su

putiana13 Da su beju Pablo, mesa ebuqueji detse neje putiana.

Barco su aniutetana huecuana Pafos ejude sa ebuteji jene-tia. Panfilia yahua Perge ebuteji su cuinatitana huecuana.Dapia Juan Marcos ichajusiatana huecuana. Da jenetiaJerusalén ejude su jasiapatibana. 14 Pia detse jaitiananaPisidia yahua pia Antioquía ejude su. Beju janahua tsinecuinana su, judío cuana sa jadhitati jude ete su putianatse. Dapia edume su aniuteana tse. 15 Beju judío cuana saedusuji cuana ja Tata Diusu sa quirica mimiamepetana su,Pablo, Bernabé uja atana huecuana:

—Edue judío detse, ahua metseda ai saida jaquisaticuana ecuanaju neje puja su, memimique.

16Da su Pablo netianana. Uja quisaquisa pupiruana:—Deja israelita cuana, meid'abaque ema. Upia yani

judío mahue Diusu iyubaji cuana di, meid'abaque ema.17 Israelita cuana sa Diusu ja ecuana sa tata chenu cuanadharetana. Tuneda yahua emetse mahue cuana nimeEgipto yahua su anitaina tupu, ebia su jajucuatitaidhahuecuana, Diusu ja ibunebataina huecuana putsu. Da suDiusu ja mesa tucheda neje jemicuinataidha huecuanatueda yahua jenetia. Pushi tuncamara tuna sa aimadhadacuana tucheataidha d'anita yahua su. 18 Diusu butse susaida mahue putaina huecuana biame, Diusu ja pushituncamarapuji saida quinataidhahuecuana tuedad'anitayahua su. 19 Beju siete tsiapiapiati ejude cuana daja-jamepetaidha Canaán yahua su. Tueda yahua tiataidhaecuana sa tata chenu cuana tuna dapia paanitita puji.20 Da su beju Diusu ja pushi tunca cien pishica tuncaejaitiana mara puji cuatsasiataidha huecuana tsapiapiatihuaraji ebaji cuana neje. Daja cuatsasiataidha huecuanaprofeta Samuel chenu bataji puidha teje. 21 Da su beju

Page 53: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:22 53 HECHOS 13:27Samuel chenubajataidhahuecuana tu echuapuji paichatapuji, tuna ecuatsasia puji. Da su Diusu ja Saúl chenuichataidha echua puji papu puji. Saúl chenu sa tatabanime Cis. Tueda da Benjamín chenu sa familia jenetia.Saúl ja pushi tunca mara puji cuatsasiataidha huecuana.22Da su Diusu ja Saúl chenu jemicuinataidha. David chenuichataidha Saúl chenu eturuca. Beju David chenu ja Diusubeidaji ametaidha. Uja Diusu mimidha David chenu sapuji: “David, Isaí chenu sa ebacua ja ema ebia su beidajiyametani. Tuahueda pamapa quema jacuatsasiati cuana,quema tsada ai cuana yatani.” 23 Cuaja Diusu ja jamitsutitiataidha batame, D'eji su Jaatiji Deja beitutana Israelpeje su. Tueda David chenu sa familia jenetia pueana.Tueda da Jesús banime. 24 Beju Jesús cuinaji mahue su,Juan Bautista chenu quisaquisa puana israelita cuana pejesu. Tuahueda uja atana huecuana: “Mepibaturucatiquemicuana sa japibati madhada cuana jepuiti. MesiapatiqueTata Diusu peje su. Yahui neje meichaderatique tusedapuji. 25 Juan chenu ja manuji mahue su, uja atanahuecuana: “Aimue ema Diusu sa Jabeituti Cristo, cuajamicuaneda epibatiani nime mahue. Tueda mu ema tijeepue. Tueda da ema ebia su huaraji aida. Ema mu ai enimahue tu emebaja puji.”

26 Beju Pablo daja hue quisainiame atana huecuana:—Judío edue cuana, yama micuana equisainia,

micuaneda da Abraham chenu sa ebacua cuana putsu.Diusu iyubaji judío mahue cuana di, yama micuanaequisainia, Diusu sa quisa saida cuana da pamapamicuaneseda puji, micuaneda jei pu putsu, d'eji sumepuque puji. 27 Jerusalén ejude su aniji cristiano,huaraji cuana ja Cristo da Diusu sa Jabeituti Deja aimueshanapaja ataina mahue. Pamapa janahua tsine Diusu saquirica mimiametaina huecuana biame, shanpaja mahue

Page 54: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:28 54 HECHOS 13:36atana huecuana. Tueda quirica su daja epuani Cristojepuiti. Diusu sa biahua tiempo profeta chenu cuanaja cuaja Cristo manume epu jepuiti deretaidha. BejuCristo manuamemetana huecuana, cuaja Diusu sa quiricasu derejiji yani batame. 28 Cristo ja ai madhada atanamahue biame, huaraji aida Pilato bajatana huecuana tupamanuameta puji. 29 Da su Cristo nedaneda a putsu,manuametana huecuana. Daja atana huecuana, cuajaDiusu sa quirica su derejiji yani batame. Pia cuanaja curusu jenetia tueda jemiutetana. Sepulcro suhuananubiatana huecuana. 30 Beju Tata Diusu ja mutueda id'emetaibana manujiji duju jenetia. 31 Galileayahua jenetia tu buqueji cuana peje su jabametianaJerusalén ejude su. Quejucua nuati biame Jesús eid'ebatana huecuana. Tueda ai quisa saida cuana cristianocuana quisatana huecuana.

32 ‘Beju jiahue etseju micuana ye quisa saida cuanaequisainia. Diusu ja ecuana sa tata chenu cuana D'ejisu Jaatiji Deja ebeitu jamitsuti tiataidha. 33 Jiahue bejuecuana peje su beitutana. Tueda Jesús banime. Manujijicuana duju jenetia id'eibana, cuaja beta puji salmo suderejiji yani batame. Uja derejiji yani: “Mida da quemaEbacua. Jiahue beju yama mi eid'e ameitia.” 34 Diusuja jamitsuti tiataidha Jesús sa equita aimue eihui mahuepuji. Uja Diusu ja deremetaidha, Salmos quirica su derejijiyani: “Yama David chenu tiana jamitsuti micuana yamaetiayu. Manu bue mahue D'eji Jaatiji Deja micuana yamaetia.” 35 Pia su uja derejiji yani: “Ema da mique ibunedaemebajaji. Aimue quema equita eihuiame mahue, miadaema eid'emeyu putsu.” 36 Biahua tiempo beju Davidchenu ja cristiano cuana saida cuatsasiataidha, cuajaDiusu sa tsada batame. Da su David chenu manuidhasu, sepulcro su huananubiataidha huecuana tusa tata

Page 55: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:37 55 HECHOS 13:45chenu cuana neje. Tusa equita ihuidha beju. 37 Jesús saequita mu mue ihui puana, Diusu ja tueda id'emetaibanaputsu. 38 Judío edue cuana, bahue mepuque, Jesús jamicuana sa jucha cuana perdonata cua. 39 Quebata paputu peje su jei epu su, Diusu ja tueda eperdonatayu. Moiséschenu sa jacuatsasiati cuana bahui a putsu, aimue Diusuja etse eperdonatamahue. 40Biahua tiempoDiusu jamesaprofeta chenu cuana uja deremetaidha:41Mechamaque, jashishatiji cuana.Menimetiuque.Metaitanapeque.Ema da Diusu.Yama nimetiuda aida yainia micuana butse su

mechamaque puji.Aimue micuana jei epu mahue, pia cuana ja micuana

equisatani biame.42 Edue cuana, merejatique.Be tueda jashishatiji cuana nime mepuji.Ahuamicuaneda tuna nime daja epu su, Diusu ja micuana

tuna nime ematsetayu.Da su beju Pablo quisaquisa pupeana. Bernabé neje ete

je ecuinanani cama, judío mahue deja cuana ja uja atanatse:

—Pia janahua tsine sumesiapatiichaque ye quisa cuanaecuanaju equisaicha puji.

43 Piada piada judío, judío mahue cuana ja Pablo, Bern-abé detse chuadera pad'i tije atana. Da su Pablo, Bernabédetse ja uja atana huecuana:

—Diusu sa jaibunebati su daja hue mepuniunetider-aque.

44 Da su beju pia janahua tsine su que chidi hue ejudequitana cristiano cuana jadhitatitana Diusu sa quisa saidacuana eid'aba puji. 45 Piada piada judío cuana ja duejicristiano cuana Pablo, Bernabé detse eid'aba puji dhitajiji

Page 56: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 13:46 56 HECHOS 14:1yanita ba putsu, ebia su envidia putana huecuana. Pablo,Bernabé detse neje nimepu putsu, eturucamimitana hue-cuana. 46Da su Pablo, Bernabé detse ja mimi jubida cuananeje jeutsutana huecuana uja:

—Equene etseju sa judío peje su Diusu sa quisa saidacuana quisaquisa pu taji puana. Beju micuaneda tsadamahue bana putsu, judío mahue cuana peje su etsejuquisaquisa eputi d'eji su paputa huecuana puji. 47Uja TataDiusu ja deremetaidha:Yama mi pamapa yahua su aniji cristiano cuana peje su

ebeituinia quema quisa saida cuana tuna peje suedusu puji, tuneda di d'eji su paputa puji.

48 Da su judío mahue cuana ja Pablo sa quisa cuanaid'abatana su, beidaji putana huecuana. “Diusu sa quisacuana da saida”, pupirutana huecuana. Da hora su Diusuja dharetana cuana tu peje su jei putana. 49 Da su bejupamapa tueda yahua su aniji cristiano cuana ja Diusu saquisa saida cuana id'abatana. 50 Daja biame, judío cuanaja piada piada epuna tueda eni, tata edhi ehuidusuji cuanaPablo, Bernabé detse neje duininitana. Cristiano cuanadhitametana huecuana Pablo, Bernabé detse ecuademepuji. 51-52 Da su Pablo, Bernabé detse ja ejude tsahua supulucu cuana tarasaisiatana Diusu tuna neje eduininianipashanapata huecuana puji. Cristo peje su jei eputanieichacua cuana mu daja hue beidaji puniunetideratana,Espíritu Santo ja enimetucheametani huecuana putsu. Dasu beju Pablo, Bernabé detse Iconio ejude su putiana.

14Pablo, Bernabé detse Iconio ejude su anina

1Beju Pablo, Bernabé detse Iconio ejude su daja huechapuana. Judío sa jadhitati jude ete su nubiana tse. Tuatsesa quisaquisa jepuiti jucuada judío, judío mahue cuana

Page 57: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 14:2 57 HECHOS 14:13Cristo peje su jei putana. 2 Pia judío jei puja mahue cuanaja eichacua jei eputani cristiano cuana duininibametana.3Da putsu, tsunuda dapia quisaquisa epu puji anitiana tse.Echua Puji Jesucristo ja nimetucheametana tse tu jepuitiai quisa cuana quisaquisa epu puji. Beju Diusu ja tuatse saquisaquisa cuana tsabatana. Tucheda tiatana nimetiudaaida cuana paata tse puji. 4 Beju ejude cristiano cuanajasajasajatitana. Quejucua cuana ja apóstol detse tsadabatana. Pia cuana jamu judío cuana id'aba putsu, duinini-batana tse. 5 Da su beju tuneda huaraji cuana japaitiputsu, Pablo, Bernabé detse madhaba putsu, tumu nejemaracaja adhaatana huecuana. 6 Beju bahue pu putsu,jududuana tse pia yahua Licaonia banime su. Tueda yahuasu beta ejude anina. Listra, Derbe detse banime puina.7 Dapia Pablo, Bernabé detse Diusu sa quisa saida cuanaquisaquisa puana.

Pablo ja deja ase bue mahue saisiametana8 Dapia Listra ejude su deja ase bue mahue anina. Daja

hue tueda bataji puana. 9 Tuahueda Pablo id'aba putsu,japibatiana uja: “Tuahueda beju ema saisiameta cua.”Pablo ja deja chama putsu, deja sa piba cuana bahuepuana. 10Da su jubida cuatsasiatana deja:

—Netianaque.Da hora su deja tenanetiana putsu, asepiruana.

11 Cristiano cuana daja ba putsu, tuna sa yana su jubidatsiatsiatana huecuana uja:

—Beta diusu detse deja nime ecuana peje su buteitia.12 Bernabé da bid'umimi diusu Júpiter banime pepe

putana huecuana. Daja huecha Pablo da bid'umimidiusu Mercurio banime pepe putana huecuana, tuedaquisaquisa puana putsu. 13 Beju bid'umimi diusu Júpitersa templo ejude enubiji su anina. Júpiter sa sacerdotecuana ja huaca deja cuana, shasha cuana ejude enubiji

Page 58: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 14:14 58 HECHOS 14:20su dusetana. Huaca deja dusu putsu, irutsuaja adhaatanahuecuana Pablo, Bernabé detse peje su, diusu pepe hueputana huecuana putsu. Shasha cuana neje di basetajaadhaatana huecuana. 14 Beju Pablo, Bernabé detse bahuepu putsu, metse sa ejud'uji d'iud'iujapirutana tse. Da sucristiano cuana duju su jududu putsu, biatsiatsiatana tseuja:

15 —Deja cuana, ¿jucuaja su micuaneda etseju dajayainia, etseju da micuana nime deja hue putsu. Me-ichaderaque ye ai puiti yanacane cuana. Diusu eid'e enipeje su bahui jei mepuque. Tuahueda pamapa ai cuanaataidha. Buepa, yahua, mar ataidha. Pamapa buepa,yahua,mar su yanita ai cuana di ataidha. 16Biahua tiempoDiusu ja pamapa cristiano cuana d'eji tiataidha tuna sa aipuiti cuana su papuniuneti puji. 17Daja biame, Diusu tunapeje su saida jashanapametidha, ai saida cuana tia putsu.Beju tuahueda nai edajajametani ecuana bia su. Ai muducuana saida jajaji yametani. Ecuana sa ai dia taji cuanatupu etiatani beidaji ecuana yame puji.

Tumu neje Pablo maracatana huecuana18 Pablo, Bernabé detse ja daja cristiano cuana quisa-

tana biame, tuatse sa atadhada neje nahuebatana hue-cuana tuatse peje su eirutsuata huecuana mahue puji.

19 Beju pia Antioquía, Iconio ejude detse jenetia judíocuana ja Pablo, Bernabé detse yani su cuinatana. Mimibid'umimi cuana neje cristiano cuana jei ametana hue-cuana Pablo tumu neje emaraca puji. “Manuitia beju”, puputsu, maracarijitana huecuana. Ejude tsahua su riretanahuecuana. 20 Da su beju Cristo peje su jei eputani cuanaPablo esa su netiseutana su, Pablo netianana. Tuna nejeneicha ejude su nubiana.

Page 59: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 14:21 59 HECHOS 14:28

21Pia huenati Pablo, Bernabé detse putiana Derbe ejudesu. Dapia Diusu sa quisa saida quisaquisa puana tse.Jucuada cristiano cuana Cristo peje su jei putana. Dasu Pablo, Bernabé detse dapia quisaquisa pupe putsu,jasiapatibana tse Listro, Iconio, Antioquía ejude cuana su.22 Dapia quimisha ejude cuana su aniji jei eputani cuananimetucheametana. Uja quisatana tse:

—Menimetucheatique Diusu peje su. Tuseda puji ebiasu sufri pu taji tu ecuatsasiati su enubi puji.

23 Ehuidusuji cuana ichatana tse Diusu sa dharejijicuana pahuidusuta huecuana puji. Da su Pablo, Bernabédetse ayuna pu putsu, Diusu mitsupe putsu, Echua PujiJesucristo bajatana tse tu peje su jei eputani cuana painat-sihuata puji. Daja a putsu, putibana tse.

Pablo, Bernabé detse Antioquía ejude su jasiapatibana24 Da su beju Pisidia yahua je jaitiana putsu, Panfilia

yahua su cuinatiana tse. 25 Dapia Perge ejude su Diususa quisa saida cuana quisaquisa puana. Quisaquisa pupeputsu, Atalia ejude su putiana tse. 26 Tueda ejude saebuteji jenetia barco su aniuteana tse Antioquía ejudesu eputi puji. Tueda ejude jenetia equene cuinananatse. Equene dapia jei eputani cuana ja Diusu bajatanatuahueda patsahuata tse puji, tuatse sa mudu saida papupuji. Beju tueda mudu apetana tse. 27 Da su Antioquíaejude su cuinati putsu, jei eputani cuana jadhitatitana.Pamapa quisapetana tse cuaja ai aida cuana Diusu ja atanatuatse jepuiti. Uja quisa puana tse:

—Diusu ja judíomahue cuana di tu peje su jei yametani,d'eji su paputa huecuana puji.

28 Beju dapia ejude su jei eputani cuana neje tsunudaaniana tse.

Page 60: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 15:1 60 HECHOS 15:515

Jerusalén ejude su edue cuana jadhitatitana1Da tiempo su pia deja cuana Judea yahua jenetia beju

cuinatana Antioquía ejude su. Cristo peje su jei eputanicuana uja buetsuapirutana huecuana:

—D'eji su epu puji Moisés chenu sa jacuatsasiati cuanaetse sa a taji. Deja cuana sa jahuitsanasiquiti taji. DajaMoisés chenu ja cuatsasiataidha.

2 Pablo, Bernabé detse tueda deja cuana neje jubidajacuicuinatitana. Da su chamacama jei eputani cuana jaPablo, Bernabé detse, pia edue cuana neje Jerusalén ejudesu beitutana apóstol, edue cuana sa ehuidusuji cuanaequisati puji, tueda enime cuana pabasetatita huecuanapuji.

3 Beju Jerusalén ejude su tuna eputahu cama, Fenicia,Samaria yahua detse je jaitianatana huecuana. Dapia anijiedue cuana quisatana huecuana cuaja pia ejude su anijijudío mahue cuana Cristo peje su jei pu putsu, mecuanasa ai puiti madhada cuana ichaderatana. Da su pamapaedue cuana tueda ai cuana id'abatana su, beidaji putanahuecuana.

4 Da su beju Jerusalén ejude su cuinatitana huecuanasu, dapia jei eputani cuana ja saida batsutana huecuana.Apóstol, ehuidusuji cuana ja di saida batsutana huecuana.Da su Pablo, Bernabé detse ja pamapa ai puana cuanaquisatana huecuana. Cuaja Diusu ja tuatse neje ai cuanaatana quisatana huecuana. 5 Beju piada piada Cristo pejesu jei eputani fariseo cuana dapia anitaina. Uja quisatanahuecuana:

—Judío mahue jei eputani cuana sa jahuitsanasiquititaji. Moisés sa jacuatsasiati cuana di mecuana sa ape taji.

Page 61: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 15:6 61 HECHOS 15:146 Da su beju apóstol, ehuidusuji cuana jadhitatitana

tueda ai cuana ebaseta puji. 7Tsunuda jacuicuinati putsu,Simón Pedro netiana putsu, uja atana huecuana:

—Edue cuana, micuaneda bahue equene Diusu ja emamicuana peje jenetia dharetana mesa quisa saida cuanajudío mahue cuana peje su quisaquisa eputi puji, tunedadi Cristo peje su jei paputa puji. 8 Diusu bahue ecuana sapiba cuana. Tuahueda judío mahue cuana di batsutanaecuaneda ebainia. Espíritu Santo tuna peje su beitutana,ecuana peje su beitutana nime. 9 Beju Diusu ja ecuanatuna neje tupupai ebatani. Ecuana atana nime, saitiatanahuecuana, tu peje su jei putana su. 10Da su beju, ¿jucuajasu jia micuaneda jei puja mahue Tata Diusu ja atana aicuana su? ¿Jucuaja puji micuaneda tueda jei eputanieichacua cuana jubida neje cuatsasiaja yainia Moiséschenu sa jacuatsasiati cuana paata huecuana puji? Aimueecuana sa tata chenu cuana ja tueda jacuatsasiati cuanaapetana mahue. Daja huecha ecuaneda. Da su, ¿jucuajapuji micuaneda jubida neje cuatsasiaja yainia huecuana?11 Bahue ecuaneda Jesucristo ja ecuana cha d'eji su ameatana, tuahueda ecuana ebia su ibuneda batana putsu.Diusu ja jei eputani judíomahue cuana di daja d'eji su ameyatani.

12 Da su beju pamapa Pedro id'abaji cuana mi-tanapetana. Su pad'i, Pablo, Bernabé detse ja cuajaDiusu ja ai nimetiuda cuana atana tuatse jepuiti quisa-tana huecuana, judío mahue cuana duju su anina tse su.13 Tuatseda quisapupeana su, Jacobo ja macha quisatanahuecuana uja:

—Edue cuana, meid'abaque ema. 14 Simón Pedro jaecuana quisapetaitia cuaja Diusu ja equene judío mahuecuana di ibuneda neje ibunebapirutana. Cuaja tuna

Page 62: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 15:15 62 HECHOS 15:23jepuiti tuseda puji piada piada dharetana ecuana quisa-taitia. 15 Jade. Tueda ai cuana jepuiti biahua tiempoprofeta chenu cuana ja deretaidha uja:16 Beju ema esiapatiyu David chenu sa dajajajiji ete ene-

tianameti puji.Dajajajiji biame, yama enetianameyu.17 Da su pamapa yama dhareana judío mahue cuana ja

Echua Puji pachacutayu.18Daja Diusu puana.Tueda ai cuana ecuana shanapametaidha biahua tiempo

jenetia.19 ‘Edue cuana, uja da quema piba cuana: Aimue

ecuaneseda judíomahue edue cuana jubida neje cuatsasiataji mahue ecuana sa ai puiti cuana paata huecuanapuji. 20 Uja bahui ecuaneda ebajati huecuana: Ejude sabid'umimi diusu eimea cuana neje ai biame a taji mahue.Tuna peje su irutsuajiji aicha be padiata huecuana. Ebutseneje bahui paquinatita huecuana. Be padiata huecuananajaribiajiji, huidijiji animalo aicha. Daja huecha ami bepadiata huecuana. 21Biahua tiempo jenetia pamapa ejudecuana je judío cuana yanita. Moisés chenu sa jacuatsasiaticuana eiyubatani huecuana. Pamapa janahua tsine sumecuana sa jadhitati jude ete cuana su tueda jacuatsasiaticuana emimiametani huecuana. Da putsu, ecuaneda judíomahue edue cuana daja ebajainia ecuana sa jabajati cuanapaata huecuana puji, tuna sa ejude su aniji judío cuanaeduininiameta mahue huecuana puji.

22 Da su apóstol, ehuidusuji, pamapa dharejiji eduecuana ja beta edue detse dharetana Pablo, Bernabé detseAntioquía ejude su pabuqueta puji. Tuatseda Judas, Silasbanime puina. Judas sa pia ebani da Barsabás. Tuatsedada edue cuana sa ehuidusuji detse puina. 23 Tuatse nejeapóstol cuana ja quirica beitutanaAntioquía ejude su aniji

Page 63: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 15:24 63 HECHOS 15:33edue cuana peje su. Uja deretaidha huecuana: “Ecua-naju, Jerusalén ejude su aniji apóstol, ehuidusuji, pamapaedue cuana Antioquía ejude, Siria, Cilicia yahua detse suaniji judío mahue edue cuana emitsuameinia. 24 Bejubahue ecuanaju pia judío deja cuana Jerusalén ejudejenetia micuana peje su cuinatitana. Mimi neje micuanapitsametana huecuana. Micuaneseda jahuitsanasiquititaji quisatana huecuana. Moisés sa jacuatsasiati cuanadi micuaneseda ape taji quisatana huecuana. Bahuemepuque, aimue ecuanaju beitu huecuana. 25 Da suecuanaju paije hue pibana ecuanaju duju su beta dejaedhare puji. Judas, Silas banime detse ecuanaju dhare-ana. Tuatseda ecuanaju micuana peje su ebeituinia edueibuneda Bernabé, Pablo detse neje. 26Beju Pablo, Bernabédetse manu su hue puniunetiana Echua Puji Jesucristojepuiti. 27 Tuneda micuana ebutse su equisatayu pamapaecuanaju sa ai piba cuana. 28 Aimue ecuanaju sa tsada,daja huecha Espíritu Santo sa tsada ecuanaju micuanajubida neje ecuatsasiati mahue judío cuana sa ai puiticuana ya puji. Ye ai cuana bahui meaque: 29Be bid'umimidiusu eimea cuana peje su irutsuajiji aicha mediaji. Bemediaji najaribiajiji animalo aicha. Daja huecha animalosa ami. Ebutse neje bahuimequinatique. Ahuamicuanedatueda ai cuana ya su, da su micuaneda saida yaniti. U tejehue ecuanaju sa quisa. Saida mepuniunetique.”

30 Da su putitana huecuana Antioquía ejude su. Dapiaedue cuana neje dhita putsu, quirica tiatana huecuana.31 Beju edue cuana ja quirica mimiametana su, beidajiputana huecuana, janimetucheatitana huecuana putsu.32 Judas, Silas detse ja tuatse sa quisa neje tucheametanahuecuana, Diusu sa quisaquisa puji detse putsu. 33 Tuedaejude su aniji edue cuana neje quejucua tsine puji anianatse. Da su beju edue cuana ja saida neje beitutaibana

Page 64: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 15:34-35 64 HECHOS 16:4huecuana Jerusalén ejude su. 34-35 Pablo, Bernabé, Silascuana mu Antioquía ejude su anititana. Pia edue cuananeje Jesucristo jepuiti quisa saida cuana cristiano cuanapeje su quisaquisa puderatana.

Neicha Pablo ja pia yahua su aniji edue cuana peretitana36 Quejucua badi jaitianana su, Pablo ja Bernabé uja

atana:—Neicha meputi Diusu sa quisa saida cuana etse

quisaquisa puana ejude cuana je cuaja jei eputani cuanaanime eba puji.

37 Bernabé sa tsada puana Juan Marcos edusu puji.38 Beju Pablo sa tsada mahue puana, equene Juan Marcosja Pablo, Bernabé detse Panfilia yahua su jusianetiatana,buqueja mahue tse putsu. Da putsu, Pablo ja dusujamahue atana. 39 Ebia su jacuicuinati putsu, jamesiatianatse. Da su Bernabé ja Marcos dusutana. Barco suaniuteana tse Chipre edhapupu su eputi puji. 40Da cama,Pablo ja Silas dharetana tu ebuqueta puji. Edue cuana jaDiusu ja saida pabata tse puji Diusu bajatana su, putianatse. 41 Siria, Cilicia yahua detse su jaitianana tse. Dapiaaniji Diusu sa dharejiji cuana nimetucheametana tse.

16Timoteo ja Pablo, Silas detse buquetana

1 Pablo, Silas detse Derbe, Listra ejude detse su cuinatiputsu, edue Timoteo tejetana tse. Tusa tata da judíomahue, griego puina. Tusa cuara da judío epuna puina.Cristo peje su jei puina. 2 Pamapa Iconia yahua Listraejude su aniji edue cuana Timoteo sa puji saida mimitana.3 Da su Pablo sa tsada puana Timoteo ja pabuqueta pujiputsu, huitsanasiquiametana. Daja atana Pablo ja judíocuana eduininiame mahue puji, Timoteo sa tata judíomahue puina putsu. 4 Tuna jaitianatana ejude cuana sa

Page 65: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 16:5 65 HECHOS 16:13aniji jei eputani cuana Jerusalén ejude su aniji apóstol,ehuidusuji cuana sa quirica mimiana putsu, buetsuatanahuecuana. 5 Da su beju jei eputani cuana ebia su janime-tucheatitana Diusu peje su. Pamapa tsine jajucuatitanahuecuana eichacua Diusu peje su jei eputani cuana neje.

Macedonia yahua jenetia deja Pablo peje su bataji puanatahui su nime

6 Espíritu Santo ja aimue d'eji tia atana mahue hue-cuana Asia yahua su Diusu sa quisa saida cuana quisaquisaeputi puji. Da su Frigia, Galacia yahua detse je jaitianatanahuecuana. 7 Misia yahua tsahua je epuniuneti je, Bitiniayahua su nubija pudhaatana huecuana. Espíritu Santo japanubi mahue atana huecuana putsu, mue nubi putana.8 Da su Misia yahua je jaitianatana huecuana Troas ejudesa ebuteji su ecuinati puji. 9 Dapia Pablo ja tahui su nimeMacedonia yahua jenetia deja batana. Tuahueda uja Pabloatana: “Macedonia yahua su putique ecuanaju etsahuapuji.” 10Da su Pablo daja ba putsu cama, ecuanaju jabase-tatiana Macedonia yahua su eputi puji. Bahue puanaecuanaju Diusu ja tueda yahua su ecuanaju ebeitutanidapia mesa quisa saida cuana quisaquisa epu puji.

Pablo, Silas detse Filipo ejude su putiana11Beju Troas ejude sa ebuteji jenetia barco su ecuanaju

aniuteana. Samotracia edhapupu su butsepi ecuanajuputiana. Pia huenati ecuanaju puderatiana. Neápolisejude su cuinatiana. 12 Tueda ejude jenetia neicha ehu-atsi je ecuanaju puderatiana. Filipos ejude su ecuanajucuinatiana. Tueda ejude da aida puina Macedonia yahuasu. Dapia romano cristiano cuana anitaina. Da su dapiaecuanaju anitiana quejucua tsine puji. 13 Janahua tsinesu ejude chuadera, ena maje su putiana ecuanaju. Dapiapiada piada judío cuana Diusu emitsu puji jadhitati bahue

Page 66: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 16:14 66 HECHOS 16:20putaina. Cuinati putsu, piada piada epuna cuana yaniecuanaju bana. Da su Diusu sa quisa saida cuana tunapeje su quisaquisa ecuanaju pupiruana. 14 Piada epunaLidia banime puina. Tueda da Tiatira ejude jenetia puina.Idhiria, chujeneda ejud'uji cuana iruji puina. Diusu ebiasu mitsutsua bahue puina. Beju Pablo sa quisa id'abaputsu, tueda quisa su Diusu ja jei ametana. 15Diusu sa pujiyahui neje jaichaderametianamesa familia cuananeje. Dasu epuna ja ecuanaju bajatana uja:

—Ahua enei hue micuaneda ema Cristo peje su jeiepuani ebainia su, quema ete su meanitique.

Da su beju ecuanaju anitiana.16 Neicha pia tsine ecuanaju putiana jadhitati jude su

Diusu emitsu puji. Epuhu cama, piada epuneje ecuanajutsuana. Einid'umadhadaji puina. Einid'u ja epuna cuaja aicuana epu shanapametana. Epuneje metse cuana ja duejichipilu inatsutana epuneje sa jashanapati cuana jepuiti.17Tueda epuneje ja ecuanaju tije apiru putsu, tsiatsia nejeuja puana:

—Yedeja cuana daDiusuAida sa emebajaji cuana. Cuajamicuaneda d'eji su epu equisatani huecuana.

18 Daja epuneje quejucua tsine biame tsiatsianiune-tiana putsu, Pablo nimepuana. Beju jababarereati putsu,epuneje sa equita dume su einid'u madhada uja atana:

—Jesucristo sa ebani su yama mi epuneje peje jenetiacuinanaque yainia.

Da hora su beju einid'u madhada ja epuneje mesiatana.19Emetse cuana ja id'abatana su, Pablo, Silas detse neje

duininitana huecuana. Cuaja chipilu inatsutayuji mahuejabatitana huecuana. Da putsu, Pablo, Silas inatanahuecuana. Ina putsu, huaraji cuana peje su dusutanahuecuana. 20 Huaraji peje su menajatia putsu, uja atanahuecuana:

Page 67: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 16:21 67 HECHOS 16:31—Ye judío detse ja ecuana sa ejude su aniji cristiano

cuana etipeimetani. 21 Tuatse sa jabuetsuati cuana cris-tiano cuana ebuetsuatani. Aimue detse ecuaneda judíocuana sa ai puiti cuana inatsu cua mahue, ecuaneda daromano deja huecha hue putsu.

22 Da su beju cristiano cuana tuatse neje duininitana.Huaraji cuana ja cuatsasiatanametse sa ejud'uji pahuijatahuecuana puji. Huija putsu, aqui huiri neje paichetahuecuana puji. 23 Madhada iche putsu, teriichatanahuecuana. Piada inatsihuaji deja ichatana huecuana saidapainatsihuata tse puji. 24 Da su einatsihuaji deja ja Pablo,Silas detse riji cuarto su ichanubiatana. Tuatse sa ehuatsisepo su biuichatana.

25Dhidha dusete su Pablo, Silas detse Diusu neje jamit-sutiana. Satsu neje Diusumitsutsuatana tse. Beju pamapapia terijiji cuana ja id'abatana. 26 Da hora su beju yahuajubida rirebatana. Ete jubida riatana. Pamapa eterijicuana jatesqued'iatitana. Pamapa terijiji cuana sa cadenacuana jatibipetitana. 27 Beju einatsihuaji deja id'ecuinaputsu, pamapa eteriji cuana tsequed'iapejiji batana. Dasu mesa espada jemitsuatana emanuameti puji, pamapaterijiji cuana jududupetana pepe hue puana putsu. 28 Dasu Pablo tsiatsia jubida neje uja atana:

—Be jamanuametiji, hue ecuanaju pamapa su yaniputsu.

29 Da su einatsihuaji deja ja cuatsasiatana huedapaduseta puji. Tipeida hueda neje nubitiana Pablo, Silasdetse yani su. Iyuame neje tuatse butse su tururuana.30Da su beju jemicuiname putsu, quisabatana tse uja:

—Tata detse, ¿ai ni quema a taji d'eji su epu puji?31Da su jeutsutana tse:—Jei puque Jesucristo peje su. Daja pu putsu, mida,

mique familia cuana neje d'eji su epu.

Page 68: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 16:32-34 68 HECHOS 17:132-34Da su einatsihuaji deja ja mesa ete su dusutana tse.

Tueda dhidha su quitaita tuatse sa etsi cuana rucuatana.Rucuape putsu, mihuatana tse. Da su Pablo, Silas detseja einatsihuaji deja sa familia cuana Diusu sa quisa saidacuana quisatana su, Cristo peje su jei putana huecuana.Jei pu putsu, Diusu sa puji yahui neje jaichaderametitanahuecuana. Beidaji putana huecuana, jei pu putsu.

35 Da huenati su, huaraji cuana ja policía cuana beitu-tana einatsihuaji deja peje su Pablo, Silas detse pamesiataequisa puji. 36Da su deja ja uja atana tse:

—Huaraji cuana ja ema cuatsasiatana yama metseecuinaname puji. Da su mepuchiditiyuque, beju metsedad'eji su putsu.

37Pablo sa tsadamahue puana. Uja policía cuana atana:—Etseju da romano deja nime huecha epuani biame,

micuaneda cristiano cuana butse su etseju icheme putsu,teriichameana matseji mahue. Jiahue quita micuanedaetseju rubuajiji mesiaja yainia. Beju tsada mahue etsejusa. Papueta huaraji quitaita cuana etseju emesia puji.

38 Da su beju policía cuana putitaibana huaraji cuanaequisati puji. Huaraji cuana daja id'aba putsu, iyuamepupirutana huecuana, Pablo, Silas detse da romano dejanime huecha putsu. 39Da putsu, Pablo, Silas detse peje suputitana huecuana epacienciabajati puji. Da su jemicuinaputsu, jubida bajatanahuecuanamecuana sa ejude jenetiapapuenitiyu tse puji. 40 Da su cuinana putsu, Lidia saete su putibana tse. Edue cuana nimetucheame putsu,jaitianana tse.

17Tesalónica ejude su aniji cristiano cuana janimetipeititana

1 Pablo, Silas detse Anfípolis, Apolonia ejude detse jejaitiana putsu, Tesalónica ejude su cuinatiana tse. Dapia

Page 69: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 17:2 69 HECHOS 17:9judío cuana sa jadhitati jude ete anina. 2 Da su nubianatse, cuaja tuatse sa ai puiti cuana puina batame. Quimishajanahua tsine puji jadhitati jude ete su putiana tse judíocuana neje quisaquisa epu puji. 3Mecuana sa derejiji quir-ica jenetia Pablo ja cuaja Cristo sa sufri pu taji bametanahuecuana. Daja huecha cuaja manu putsu, id'eyume epubametana huecuana. Uja quisatana huecuana:

—Tueda yama micuana equisainia Jesús quitaita daDiusu sa Jabeituti Deja.

4Da su piada piada judío cuana Jesús peje su jei putana.Pablo, Silas detse buquetana huecuana. Jucuada Diusumitsutsuaji judío mahue griego cuana di Jesús peje su jeiputana. Daja huecha jucuada tueda eni epuna cuana jeiputana. 5 Daja biame, piada piada jei puja mahue judíocuana envidia pu putsu, jaduininiati putana huecuana.Deja ate, mudu mahue cuana ejude duje cuana cristianonimetipeimetana huecuana. Jasón sa ete su putitanahuecuana Pablo, Silas detse echacu puji. Jemicuinajaadhaatana huecuana eduininitani cristiano cuana peje suemenajatia tse puji. 6Bejumue teje atanahuecuanaputsu,Jasón, pia jei eputani cuana di etseque su jemicuinatanahuecuana. Ejude huaraji aida cuana butse su dusutanahuecuana su, uja tsiatsia neje atana huecuana:

—Pamapa ejude je tueda Pablo, Bernabé base detseja cristiano cuana enimetipeimetani. Beju jiahue upiaecuana sa ejude su yani tse. 7Ye Jasón ja mesa ete su bat-sutana tse. Beju romano echua puji aida sa jacuatsasiaticuana aimue eiyubatani huecuana mahue. Tuneda, “Piaechua puji Jesús banime yani”, eputani.

8 Da su beju huaraji aida, pamapa cristiano cuanaja id'aba putsu, janimetipeititana huecuana. 9 Da suhuaraji cuana ja Jasón, jei eputani cuana chipilu bajatana,cristiano cuana nimetipeimetana huecuana putsu. Ahua

Page 70: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 17:10 70 HECHOS 17:18neicha daja cristiano cuana enimetipeimeta huecuana su,aimue eturuca chipilu etiatayu huecuana mahue. Ahuaenimetipeimeta mahue huecuana su, da su chipilu etu-ruca etiatayu huecuana.

Pablo, Silas detse Berea ejude su putiana10 Tueda dhidha su Pablo, Silas detse jei eputani cuana

ja Tesalónica ejude jenetia tipeida cuinanametana. Saidabeitutana huecuana Berea ejude su. Dapia cuinatiana tsesu, judío cuana sa jadhitati jude ete su nubiana tse. 11Bejudapia ejude su aniji judío cuana da Tesalónica ejude suaniji judío cuana ebia su saida putaina. Cristo jepuitiquisa saida cuana id'abaja atana huecuana. Pamapa tsineDiusu sa quirica mimiametana huecuana ahua ene quitaPablo sa quisa daja epuani eba puji. 12Da su beju jucuadatuneda Cristo peje su jei putana. Griego deja, tueda eniepuna cuana jei putana. 13 Beju Tesalónica ejude su anijijudío cuana bahue putana su, Berea ejude su putitanahuecuana dapia aniji cristiano cuana enimetipeime puji.14 Judío cuana ja cristiano cuana nimetipeimetana putsu,jei eputani cuana ja Pablo mar maje su beitutana. Silas,Timoteo detse mu dapia hue anitiana. 15 Pia edue cuanaja Pablo buquetana Atenas ejude teje. Da jenetia Bereaejude su jasiapatitana huecuana. Pablo ja tuna neje Silas,Timoteo detse quisametana tipeipad'i putsu, tuatseda tuyani su paputi puji.

Pablo da Atenas ejude su anina16Pablo Atenas ejude su Silas, Timoteo detse eid'uainia

cama, tueda ejude je puniunetiana. Jucuada bid'umimidiusu eimea cuana yani batana putsu, japibajucuatiana.17 Da su judío, Diusu iyubaji judío mahue cuana nejejadhitati jude ete su jacuicuinatiana. Daja huecha plaza sudi judío mahue cuana neje jaatiana. 18Piada piada tuneda

Page 71: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 17:19 71 HECHOS 17:25epicúreo cuana sa jabuetsuati cuana su jei putana. Piacuana ja estoico cuana sa jabuetsuati cuana su jei putana.Da su Pablo neje jubida jacuicuinatitana huecuana. Ujajaquisabatitana huecuana:

—¿Ai pa da ye deja quisa epuani?Pia cuana tuneda uja putana:—Ye deja ja diusu eshanapa mahue cuana jepuiti

ecuana quisaja yatani.Daja putana huecuana, Pablo Jesús id'eibana quisaquisa

puana putsu. 19 Da su Pablo Areópago eti jude su dusu-tana huecuana. Dapia jadhitati bahue putaina huecuanayacuicuinati puji. Pablo quisabatana huecuana uja:

—¿Ai ni ye jabuetsuati cuana eichacua cuana midaquisaquisa epuani? 20Ye jabuetsuati ecuanaju bahue pujabiame, atadhada eshanapa puji.

21 Tueda ejude su aniji cristiano cuana da pamapa aiquisa eichacua cuana jepuiti quisa bahui putaina.

22 Da su Pablo tuna duju su netiana putsu, ujaquisaquisa puana:

—Atenas deja cuana, micuaneda eimea cuana mitsut-sua bahue yama ebainia. 23 Ema micuana sa ejude jepuniunetiana su, jucuada eimea cuana yama bana. Piadaaltar su yama uja derejiji bana: “Ye altar da diusu mueecuaneda shanapa sa puji.” Micuaneda tueda diusu mueshanapa biame, mitsutsua bahue. Beju jiahue yamamicuana saida equisa tueda Diusu jepuiti.

24 ‘Tuahueda yahua, pamapa ai cuana yani ataidha.Tueda da buepa, yahua emetse. Aimue tueda dejasa jaati templo su yani mahue. 25 Aimue mesa aiyabiame patsahuata, paquinata tsada mahue, tuahuedaquitaita ecuana eid'e yametani putsu. Tuahueda janasiati,pamapa ai cuana ecuana etiatani.

Page 72: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 17:26 72 HECHOS 17:3426 ‘Tuahueda piada familia jenetia tsapiapiati cristiano

cuana bataji ametaidha pamapa yahua je paanitita hue-cuana puji. Biahua tiempo pamapa yahua, ejude cuana satiempo ichataidha. Mecuana sa ai jude cuana di yahua suichataidha dapia paanitita huecuana puji. 27Daja Diusu jaataidha pamapa cristiano cuana ja tu pachacuta huecuanapuji, cuapuitime tueda tejeta cua huecuana puji. Aimuetueda uqueda yani mahue. 28 Tueda mu ecuana naja suyani, tuahueda ecuana eid'e yametani putsu. Micuana sasatsu puji quitaita chenu cuana uja putaidha: “Ecuanedada Diusu sa ebacua cuana.” 29 Ahua enei hue daja su, dasu ecuaneda eshanapainia Diusu aimue deja sa mudujijioro, plata, tumu jenetia mahue. 30 Equene Diusu pa-ciencia aidaji cristiano cuana neje puidha, mue shanapahuecuana biame. Aimue jucha jepuiti matseja ataidhahuecuana mahue, mue shanapa huecuana putsu. BejujiahuemuDiusu ja pamapa cristiano cuana ecuatsasiatanitu peje su panimeturucatita huecuana puji. 31 Daja cris-tiano cuana sa pu taji, Diusu ja pamapa cristiano cuanabutsepi neje ejuzga tsine ichatana putsu, mesa JadharetiDeja jepuiti. Da putsu, Diusu ja tueda manujiji cuana dujujenetia id'emetaibana pamapa cristiano cuana ja tueda daDiusu sa Jabeituti Deja pashanapaenita puji.

32Da su beju Pablo, Jesús id'eibana, epuani id'aba putsu,piada piada cuana jashishatitana. Pia cuana ja mu ujaPablo atana:

—Pia tsunu su chu memimija cuaja manujiji cuanaid'eyume epu jepuiti.

33Da su Pablo ja ichajusiatana huecuana. 34Piada piadatuneda jei pu putsu, Pablo buquetana huecuana. Tunaduju su piada Dionisio banime anina. Tueda da piadaejude sa ehuidusuji puina. Piada epuna di jei puana.

Page 73: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 18:1 73 HECHOS 18:6Tueda banime Dámaris. Daja huecha pia cuana di jeiputana.

18Pablo Corinto ejude su putiana

1 Da su beju Pablo Atenas ejude jenetia cuinanana.Corinto ejude su putiana. 2Dapia tsutana piada judío dejaAquila banime. Tueda Ponto yahua jenetia puina. Mesaehuane Priscila banime puina. Quetsunu hue Italia yahua,Roma ejude jenetia cuinana tse. Dapia romano echuapuji aida Claudio banime ja cuatsasiatana pamapa judíocuana Roma ejude jenetia pacuinanata puji. Da su Aquila,Priscila detse Roma ejude jenetia cuinanana, judío tatseputsu. 3 Pablo da tuatse nime carpa muduji puina putsu,tuatse peje su putiana tuatse neje emudumudu puji. Da subeju tuatse neje anitiana. 4Pamapa janahua tsine su judíocuana sa jadhitati jude ete su putiana, judío, judío mahuecuana quisaquisa a putsu, jei yame huecuana puji.

5 Beju Silas, Timoteo, Macedonia yahua jenetia Pablopeje su cuinana su, Pablo ja pamapa pia ai cuana ari-jieni putsu, Diusu sa quisa saida cuana bahui quisaquisapuderana. Jesús da judío cuana ja id'uataina Tata Diususa Jabeituti Deja quisaquisa puana. 6 Beju judío cuanaja mu Pablo sa quisa cuana jei aja mahue putsu, tuneje nimeputana huecuana. Mimi madhada neje Pablomadhabatana huecuana. Da putsu, Pablo ja mesa ejud'ujitaratana. Daja a putsu, uja atana huecuana:

—Micuaneda Diusu sa quisa saida cuana ichaderanaputsu, cuati castigo su eputi. Aimue ema mu juchajimahue, ahua micuaneda castigo su eputi su, yama Diususa quisa saida cuana micuana quisana putsu. Beju jiahuejenetia ema judío mahue cuana peje su Diusu sa quisasaida cuana quisaquisa eputi.

Page 74: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 18:7 74 HECHOS 18:157Da su Pablo ja jadhitati jude ete jenetia cuinana putsu,

jusiaichatana huecuana. Justo sa ete su putiana. Tuedada Diusu iyubaji puina. Mesa ete judío cuana sa jadhitatijude ete naja su anina. Dapia Pablo ja cristiano cuanabuetsuataina. 8 Jucuada Corinto ejude su aniji cristianocuana Pablo daja id'aba putsu, Jesús peje su jei putana.Diusu sa puji jaichaderametitana huecuana yahui neje.Piada judío deja Jesús peje su jei puana. Tueda Crispobanime puina. Tueda da judío cuana sa jadhitati judeete sa ehuidusuji puina. Pamapa mesa familia cuana diJesús peje su jei putana. 9 Beju pia dhidha su Echua PujiJesucristo Pablo peje su tahui su nime jabametiana. Ujaatana Pablo:

—Be cristiano cuana iyubaji. Daja hue quisaquisapuniunetideraque. Bemitanaji. 10Aimuemida aiya biamecuaja madhada yata mahue, ema mi neje yani putsu.Jucuada cristiano cuana ye ejude su yama dhareana d'ejisu paputa huecuana puji.

11Da su Pablo Corinto ejude su piada mara edusete pujianitiana. Dapia Diusu sa quisa saida cuana quisaquisapuana.

12 Da tiempo su Galión da Acaya yahua su huarajiaida puina. Dapia Corinto ejude su judío cuana Pabloneje nimepu putsu, Galión peje su dusutana huecuanaetuaquisa puji. 13Uja atana huecuana:

—Ye deja ja cristiano cuana Cristo peje su jei pu tajiebuetsuataniuneti. Tueda da aimue ecuaneseda puji saidamahue, ecuanaju sa jacuatsasiati cuana dajamahue putsu.

14 Pablo beju ejeutsuti quitaita su, Galión ja atanahuecuana uja:

—Ye Pablo ja aimue ai madhada biame a. Ahua ai mad-hada ataitia su, yamamicuana sa jatuaquisati cuana id'abacua. 15 Ebani, ai puiti cuana jepuiti bahui micuaneda

Page 75: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 18:16 75 HECHOS 18:23yacuicuinatiani. Tueda ai enime cuana mu micuanesedaputsu, aimue yama juzgaja mahue. Quema mu mueai chidi biame a taji tueda ai cuana neje. Da putsu,mebasetatique hue.

16 Beju daja yainia je, Galión ja judío cuana tu pejejenetia cuinanametana. 17Da su griego cristiano cuana jajadhitati jude ete sa ehuidusuji Sóstenes inatana. Galiónbutse su jubida ichepirutana huecuana. Beju Galión samue ai biame a taji puana.

Pablo Antioquía ejude su jasiapatibana18 Da su piada mara edusete jaitianana su, Pablo edue

cuana neje jamitsutibana. Tueda ejude jenetia cuinananaPriscila, Aquila detse neje. Barco su aniutetana huecuanaSiria yahua su eputi puji. Cencrea ebuteji su barco sunubiji mahue su, Pablo echuaina jadedemepetiana. Dajajaatiana mesa Diusu neje jamitsuti epupe puji. 19 Da suEfeso ejude su cuinati putsu, Pablo ja Priscila, Aquiladetse ichajusiatana. Tu mehua judío cuana sa jadhitatijude ete su putiana. Dapia dhitajiji judío cuana nejejacuicuinatiana. 20 Da su Pablo bajatana huecuana dapiapaaniti puji. Beju Pablo ja tsada mue batana. 21 Ujajamitsutibana tuna neje:

—Jiahue quita Jerusalén ejude su quemaputi taji pascuatsine eba puji. Ahua Diusu sa tsada su, neicha ema esiapatimicuana eba puji.

22 Dapia Efeso ejude su Priscila, Aquila detse anitiana.Pablo barco su aniuteana Cesarea ebuteji su eputi puji. Dajenetia ehuatsi je Jerusalén ejude su putiana jei eputaniedue cuana emitsuti puji. Mitsupe putsu, jaitiananaAntioquía ejude su. 23 Dapia dueji tsine puji anitiana.Da su ejude meamea putiana Galacia, Frigia yahua detse

Page 76: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 18:24 76 HECHOS 19:2su. Tueda ejude cuana su aniji edue cuana Diusu peje sunimetucheametana.

Apolos Efeso ejude su quisaquisa puana24 Beju da tiempo su piada judío deja Efeso ejude su

cuinana. Tueda Apolos banime puina. Alejandría ejudejenetia puina. Ebia su saida tueda quisaquisa pu bahuepuina. Pamapa Diusu sa derejiji mimi cuana shana-pataina. 25 Jesús jepuiti shanapaenitaina. Tu jepuiticristiano cuana saida buetsuataina. Cuaja Juan Bautistaja cristiano cuana Diusu sa puji yahui neje ichaderatainashanapatana. Da teje hue shanapataina. 26Nimetuchedaneje jadhitati jude ete su quisaquisa puana. Da su Priscila,Aquila detse ja id'aba putsu, Apolos chujemame dusutanatse. Jesús jepuiti quisa saida cuana bahuetsuaenitana tse,tu jepuiti ai cuana shanapaeniji mahue putsu. 27 Efesoejude su aniji jei eputani cuana ja Apolos Acaya yahuasu anipetuja epuani shanapa putsu, quirica deretanahuecuana Apolos ja Acaya yahua su aniji edue cuanasa padusuta puji. Tueda quirica su bajatana huecuanaApolos saida pabatsuta huecuana puji. Da suApolos Acayayahua su cuinatiana su, Diusu peje su jei eputani cuanaebia su nimetucheametana. 28 Judío cuana neje saidajacuicuinatiana. Diusu sa mimi derejiji neje Jesucristo datuna eid'uatani Diusu sa Jabeituti Deja bametana. Da sujudío cuana cuaja jajeutsuti taji mahue jabatitana.

19Pablo Efeso ejude su putiana

1 Apolos Acaya yahua Corinto ejude su yani tupu,Pablo emata cuana je jaitianana Efeso ejude su ecuinatipuji. Dapia piada piada jei eputani cuana tsutana. 2 Ujaquisabatana huecuana:

Page 77: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 19:3 77 HECHOS 19:9—¿A da micuaneda Espíritu Santo batsuana, jei puana

su?Da su jeutsutana huecuana uja:—Mahue. Mue ecuanaju Espíritu Santo jepuiti quisa

id'aba.3 Pablo ja uja quisabatana huecuana:—Da su, ¿cuaja ni da micuana Diusu sa puji jaichader-

ametime puana?Uja jeutsutana huecuana:—Cuaja Juan Bautista sa jabuetsuati cuana batame,

ecuanaju jaichaderametiana.4Da su Pablo ja uja atana huecuana:—Beju Juan cristiano cuana peje su uja quisaquisa

puana: “Diusu peje su mepibaturucatique. Daja huechaema tije epusiu Jesucristo peje su micuana sa jei pu taji.”

5 Daja id'aba putsu, Jesucristo sa ebani su yahui nejejaichaderametitana huecuana. 6 Pablo ja mesa eme tunabia su huanatana su, Espíritu Santo tuna peje su cuinana.Pia eshanapa mahue yana cuana su mimipirutana hue-cuana. Diusu ja tiatana quisa cuana quisaquisa pupiru-tana huecuana. 7 Tuneda da piada tunca beta ejaitianadeja cuana putaina.

8 Quimisha badi puji Pablo judío cuana sa jadhitatijude ete su nubina. Janimetucheati neje dapia anijicristiano cuana buetsuataina. Jei ametana huecuanaDiusu ecuatsasiati ai cuana su. 9 Pia judío cuana mu ja-muesumutadadatitana. Jei puja mahue putana huecuana.Pablo sa Cristo jepuiti jabuetsuati cuana jepuiti madhadahue mimitana huecuana cristiano cuana butse su. Daputsu, Pablo judío cuana sa jadhitati jude ete jenetianetiderana. Jei eputani cuana da jenetia jemicuinatana.Pia judíomahue cuana sa jabuetsuati jude ete su dusutanahuecuana. Tueda jabuetsuati jude ete emetse da Tirannobanime puina. Dapia Pablo ja buetsuataina huecuana

Page 78: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 19:10 78 HECHOS 19:19pamapa tsine. 10 Daja Pablo ja beta mara puji buetsu-atana huecuana. Da su beju pamapa Asia yahua su anijijudío, judío mahue cuana ja Cristo jepuiti quisa saidacuana id'abatana. 11 Diusu ja Pablo ai nimetiuda aidacuana ametana. 12 Pablo sa camisa ahua pañuelo cuananedaji cuanapeje sudusutanahuecuana tunapad'apabatahuecuana puji. D'apaba putsu, beju saisitana huecuana.Einid'u madhada cuana di cristiano cuana peje jenetiacuinanametana huecuana, ejud'uji d'apabame putsu.

13-14 Beju tueda ejude su siete judío cuana cuinatana.Tuna sa tata Esceva banime puina. Tueda da judío sa sac-erdote cuana sa echua puji puina. Tuneda ejude meameapuniuneti putsu, einid'u madhada cuana cristiano cuanapeje jenetia jemicuina bahue putaina. Aimue Jesús peje sujei putaina huecuana mahue. Daja biame, Jesús sa ebanineje einid'u madhada cuana cristiano cuana peje jenetiajemicuinaja adhaatana huecuana. Uja atana huecuanaeinid'u madhada:

—Pablo quisaquisa epuani Jesús sa ebani su ecuanajumiecuatsasiainia, cuinanaque.

15Da su einid'u madhada ja jeutsutana huecuana uja:—Jesús yama eshanapainia. Daja huecha bahue ema

aidhe Pablo. ¿Aidhe da micuaneda? Mue yama micuanashanapa jei ya puji.

16Daja mimipe putsu, deja einid'u madhadaji ja huate-natana huecuana. Icheeni atana huecuana. Pishitiameputsu, tuahueda dhehuadhehua atana huecuana. Etejenetia jahuijati jududutana huecuana. 17 Pamapa ejudesu aniji cuana ja tueda ai cuana shanapatana. Da putsu,iyuame putana huecuana. “Jesús sa ebani da ebia sutucheda eni”, quisa pupirutana huecuana.

18 Jucuada Diusu peje su jei eputani cuana jatuaquisati-tana mecuana sa ai madhada cuana. 19 Cuaja jamauati

Page 79: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 19:20 79 HECHOS 19:27mecuana sa mudu jatuaquisatitana huecuana. Mau quir-ica cuana duse putsu, pamapa cristiano cuana butse sutiumepetana huecuana. Tueda quirica cuana pishicatunca mil mudu chujeme putaina. 20 Da su dueji cris-tiano cuana Echua Puji Jesucristo sa quisa saida cuana datucheda eni ba putsu, tu peje su jei putana huecuana.

21Da su beju Pablo putija pu putsu, uja puana:—Macedonia, Acaya yahua detse su aniji edue cuana

peretija ema. Daja huecha Jerusalén ejude su aniji eduecuana Jerusalén su puti putsu chu, Roma ejude su machaputija ema.

22 Da su Pablo ja mesa ebuqueji Timoteo, Erasto detseMacedonia yahua su tu hui su beitu putsu, tueda muquejucua tsine puji Efeso ejude su anitiana tsuhu.

Efeso ejude su aniji cristiano cuana nimetipeitana23-24 Da tiempo su Efeso ejude su piada deja Demetrio

banime ja cristiano cuana Pablo sa quisaquisa jepuitinimetipeimejianatana. Ejude sa bid'umimi diusu Dianabanime sa templo eimea plata jenetia a bahue puina.Dueji chipilu inatsu putsu, mesa mudu puji cuana saidachujetia bahue puina. 25 Da su beju dhitame putsu, ujaatana huecuana:

—Deja cuana, micuaneda bahue ecuaneda dueji chip-ilu inatsu bahue, templo sa eimea cuana iru putsu.26 Micuaneda bahue Pablo uja emimiani: “Deja sa ja-muduti diusu cuana da aimue Diusu mahue.” Beju ju-cuada cristiano cuana ye ejude su, pamapa Asia yahuasu di tusa mimi su jei eputani. 27 Da su aimue ecuanedadueji chipilu einatsu mahue, cristiano cuana ja temploeimea cuana baja mahue yata putsu. Daja huecha aimuecristiano cuana ja ecuana sa diusu aida Diana mitsutsuajayata mahue. Jiahue pamapa Asia yahua, mundo su anijicristiano cuana ja ecuana sa diusu Diana emitsutsuatani.

Page 80: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 19:28 80 HECHOS 19:37Ahua Pablo daja hue quisaquisa epudera su, aimue cris-tiano cuana ja Diana mitsutsuayuja yata mahue.

28 Beju deja cuana ja Demetrio sa quisa id'aba putsu,jubida duininitana huecuana. Uja tsiatsiatana huecuana:

—¡Viva Efeso ejude su aniji cristiano cuana sa Diana!29 Da su pamapa ejude je ebia su nimetipeijianatana

cristiano cuana. Pablo sa beta Macedonia yahua jenetiaebuqueji Gayo, Aristarco inatana huecuana. Rirenu-biatana tse Efeso cristiano cuana sa jadhitati eti judesu. 30 Pablo nubitija pudhaana cristiano cuana nejeemitsuti puji. Jei eputani edue cuana ja tsada mahuebatana. 31 Daja huecha piada piada Pablo sa eshanapahuaraji cuana ja be Pablo papubadeti quisametana.32 Dhitajiji tupu cristiano cuana tsapiatsapia tsiatsiatana,nimetipeimejijita putsu. Dueji, jucuaja su jadhitatitana,bue mahue putaina. 33 Piada piada judío cuana dapiaanitaina. Alejandro saida quisatana huecuana. Bejucristiano cuana d'eji mahue putsu, Alejandro nunutanahuecuana cristiano cuana butse su pamimi puji. Da sueme jemitsua putsu, mitanameja adhaatana huecuana.34 Cristiano cuana ja Alejandro judío shanapa putsu, ebiasu tsiatsiatana huecuana beta hora puji. Uja tsiatsiatanahuecuana:

—¡Viva Efeso ejude su aniji cristiano cuana sa Diana!35 Da su ejude sa huaraji aida ja chamacama cristiano

cuana mitanametana. Uja quisatana huecuana:—Efeso ejude su aniji cuana, pamapa ye yahua je aniji

cristiano cuana bahue ecuaneda da diusu Diana sa tem-plo, daja huecha tusa buepa jenetia yahua su dajajanaeimea equinaji. 36 Da putsu, memitanaque. Be ai pibajimahue meaji. 37 Ye deja detse micuaneda duseitia aimuemicuana sa diusu Diana sa puji madhada hue mimianamahue. Aimue ai biame templo jenetia tsitana tsemahue.

Page 81: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 19:38 81 HECHOS 20:638 Ahua Demetrio sa, mesa mudu puji cuana neje aienime yani su, huaraji cuana butse su paputita huecuanahuaraji cuana ja pabata puji. Daja ecuana sa jacuat-sasiati yani quebata papu pabiahuanati puji. 39 Ahuaye ai enime cuana huaraji sa ai biame a taji mahue su,da su medhitatique saida ye ai enime cuana ebutsepiapuji. 40 Beju huaraji romano cuana ja ecuana castigatacua, micuaneda janimetipeitiana putsu. Ahua ecuana,“¿Jucuaja sumicuaneda janimetipeitiana?” quisabata cuahuecuana su, ¿cuaja detse ecuaneda quisa pume pu cua?

41Beju dajamimipe putsu, cristiano cuana berereatana.20

Pablo Macedonia, Grecia yahua detse su putiana1 Beju pamapa mitanajiji su, Pablo ja jei eputani cuana

ihuametana saida quisaquisa ya puji. Da su beju jamit-sutibana Macedonia yahua su eputi puji. 2 Pamapa tuedayahua je puniunetiana. Dapia jei eputani cuana nime-tucheametana. 3 Da su beju Grecia yahua su jaitianana.Dapia quimisha badi aniana. Da su Siria yahua su eputipuji barco su aniuteja pudhaana. Beju eputi quitaitasu Pablo bahue puana judío cuana ja tu emanuame pujieid'uatani. Da putsu, ehuatsi je hue putibana. NeichaMacedonia yahua je jaitianana. 4 Beju siete deja cuana tuneje putitana. Uja tuneda banime puina:

Sópater. Tueda Berea ejude jenetia puina.Aristarco, Segundo. Tuatseda Tesalónica ejude jenetia

puina.Gayo. Tueda Derbe ejude jenetia puina.Timoteo.Tíquico, Trófimo. Tuatseda Asia yahua jenetia puina.5Tueda edue cuanaTroas ejude su Pablo hui su putitana

dapia tu eid'ua puji. 6 Ecuanaju Filipos ejude su aniana

Page 82: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 20:7 82 HECHOS 20:15pan levaduramahue tsine eba puji. Beju tsine bape putsu,Filipos ejude sa ebuteji jenetia barco su aniuteana. Pishicatsine jenetia Troas ejude su cuinatiana. Dapia ecuanajuehui su putitana siete ebuqueji cuana tejetiyu putsu, sietetsine anihuananana.

Pablo Troas ejude su anina7 Semana sa equene tsine su jei eputani edue cuana

jadhitatitana Echua Puji Jesucristo sa cena edia puji. BejuPablo ja buetsuatana huecuana. Quisaquisa puana dhidhadusete teje, pia huenatimesa cuinana taji putsu. 8Dhitajijianitaina huecuana quimisha puji ete ebaque su. Dapiaebia su lámpara cuana utsutanetina. 9 Piada edeahueventana su anina. Tueda tahuieniichana, Pablo tsunudaquisaquisa punetiana putsu. Da putsu, edeahue ventanajenetia tahuidajajana yahua su cuata. Beju jemitsuatanahuecuana emanu. 10Da su Pablo buteana. Edeahue bia susaute putsu, id'amitana. Pia cuana uja atana:

—Be merubutanaji, edeahue mu eid'e putsu.11 Da su neicha tsuatitaibana huecuana. Pablo ja pan

ped'utana cena padiata huecuana puji. Da su Pablo dajahue quisaquisa punetiana ehuena teje. Huenana su, bejuputiana. 12 Edue cuana ja edeahue eid'e dusutaibanaputsu, beidaji putana huecuana.

Pablo Mileto ejude su putiana13 Da su beju ecuanaju ehui su barco su putiana Asón

ebuteji teje, dapia Pabloneje etsuti puji, tusa tsada ehuatsije hue putiana putsu. 14 Da su ecuanaju Pablo neje ejudesu jatsuti putsu, barco su ecuanaju aniuteana Mitileneebuteji su eputi puji. 15 Da jenetia ecuanaju jaitianana.Pia huenati Quío edhapupu butse su ecuanaju cuinatiana.Pia huenati ecuanaju Samos ebuteji su cuinatiana. Trojillo

Page 83: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 20:16 83 HECHOS 20:24

ejude su piada tsine janahua putsu, pia huenati ecua-naju Mileto ebuteji su cuinatiana. 16 Pablo Asia yahuasu tsunutaja mahue puana putsu, Efeso ejude je nubijamahue puana. Da putsu, daja ecuanaju putime puana.Tipeida Jerusalén ejude su cuinatiyuja puana pentecostéstsine eba puji.

Pablo ja Efeso ejude su aniji edue cuana sa ehuidusuji cuanaquisatana

17Pablo ja Mileto jenetia Efeso ejude su aniji jei eputanicuana sa ehuidusuji cuana ihuametana. 18 Da su puetanahuecuana su, Pablo ja uja quisatana huecuana:

—Edue cuana, micuaneda bahue cuaja ema equenetsine jenetia micuana duju su saida puniunetiana.19Echua Puji Jesucristo yama saidamebajana nimemitsidaneje. Judío cuana ja ema ebia su tijetije atana ai madhadacuana ya puji. Ebia su ema sufri ametana huecuana.20 Daja biame, yama micuana jabuetsuati saida cuanamue buetsuariji ana micuana sa saida puji. Jadhitatijude, cristiano cuana sa ete cuana su yama buetsuanahuecuana. 21 Judío, judío mahue cuana jubida nejeyama quisana tuna sa jucha cuana ariji putsu, Diusupeje su panimeturucatita huecuana puji. Daja huecha,Echua Puji Jesucristo peje su jei paputa huecuana puji.22 Beju jiahue Espíritu Santo ja ema Jerusalén ejudesu ebeitutani. Ai jia ema dapia eid'uatani bue mahueema. 23 Quepia ejude su papu ema ecuinati su, EspírituSanto ja ema eshanapametani Jerusalén ejude su emateriame putsu, sufri yameta huecuana. Tueda bahui emabahue. 24Quema mu mue ai piba biame, ema manuamejayatani huecuana biame. Echua Puji Jesucristo ja emacuatsasiatana ai cuana bahui yama apeja beidaji neje.

Page 84: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 20:25 84 HECHOS 20:34Diusu ja cristiano cuana ebia su ibuneda ebatani quisacuana bahui ema quisaquisa puja.

25 ‘Beju bahue emamicuaneda aimue ema neicha ebayumahue. 26-27 Da putsu, yama micuana equisainia, piadapiada micuaneda jei puja mahue biame, ema mu juchamahue, pamapa Diusu sa quisa saida cuana micuana pejesu butsepi quisaquisa pupeana putsu. Beju mue yamaai biame rubua. 28 Da su daja hue saida mepudera-niunetique Diusu butse su. Pamapa Cristo peje su jeieputani cuana di saida meduquinaque, tuneda da mesadharejiji cuana putsu. Echua Puji ja mesa ami neje d'ejisu atana huecuana. Espíritu Santo ja micuana ichatanaehuidusu huecuana puji. 29 Bahue ema, ema aimue su,pia deja madhada cuana epueta jei eputani cuana ebaseapuji. Tuneda da animalo d'aida nime. Cuaja iba d'aidaja huisha manuameja yatani nime, daja jei eputani cuanasa janimetucheati cuana madhada aja yatayu huecuana.30 Micuana duju jenetia quitaita di bid'umimi ebuetsuajibataji eputa. Bid'umimi ai cuana ebuetsuata huecuana jeieputani cuana tuna tije paputa puji. 31Da su merejatique.Mepibaenitique, quimisha mara puji tsine, dhidha yamapamapa micuana tueda ai cuana jubida, ibuneda nejequisaderana.

32 ‘Edue cuana, jiahue Diusu yama ebajainia meinat-sihuataque. Tusa quisa saida cuana su mepuderani-unetique. Tueda quisa saida cuana ja micuana nime-tucheameta cua. Tueda quisa saida cuana su jei puputsu, Diusu ja micuana mesa ai saida cuana cielo su eti-atayu pamapa mesa dharejiji cuana neje tupupai. 33 Emamicuana neje anina su, aimue yama micuana chipilubajana mahue. Daja huecha ejud'uji yama micuana muebaja. 34 Micuaneda bahue ema mudumuduana quemaeme quitaita neje quema ai dia taji cuana ebajati puji.

Page 85: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 20:35 85 HECHOS 21:6Quema ebuqueji cuana sa puji di ema mudumuduana.35 Daja micuaneda ya puji yama micuana buetsuana. Ju-bida micuaneseda mudumudu taji edue tsahuataja cuanaetsahua puji. Mepibatique Echua Puji Jesús sa quisa cuanasu. Uja tueda puana: “Etiaji cuana da einatsuji cuana ebiasu beidaji.”

36 Beju Pablo ja daja quisapetana huecuana su, turu-rutana huecuana Diusu neje emitsuti puji. 37-38 Pablomitsupe putsu, eid'aminia neje tupupai jabudhititaibanahuecuana. Ebia su patana huecuana, aimue Pablo neichaebayu mahue shanapatana huecuana putsu. Da su bejubarco su cuata Pablo buquenatana huecuana.

21Pablo Jerusalén ejude su putiana

1 Daja su beju Pablo barco su aniuteana mesa ebuquejicuana neje. Butsepi hue ecuanaju Cos ebuteji su cuina-tiana. Pia huenati Rodas ebuteji su ecuanaju cuina-tiana. Da jenetia ecuanaju Pátara ebuteji su jaitianana.2 Dapia pia barco su ecuanaju aniuteana Fenicia yahuasu yanipetu puji. 3 D'ani bai bene Chipre edhapupu ichaputsu, ecuanaju jaitianana Siria yahua su ecuinati puji.Dapia yahua su Tiro ebuteji su satsuana dusutaina aicuana eichahuanana puji. 4 Dapia jei eputani cuana tsuputsu, siete tsine tuna neje ecuanaju anitiana. Tuedaedue cuana Espíritu Santo ja Jerusalén ejude su anijicuana ja Pablo einata shanapametana huecuana putsu,Pablo tueda ejude su paputi mahue puji jubida quisatanahuecuana. 5Da su siete tsine ani putsu, ecuanaju putiana.Pamapa jei eputani familia quitana cuana barco esa tejebuquenatana huecuana. Dapia mar maje su pamapaecuanaju tururuana Diusu emitsu puji. 6 Diusu mitsupeputsu, jaid'amiti neje ecuanaju jamitsutibana barco su

Page 86: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 21:7 86 HECHOS 21:16yaniute puji. Pia edue cuana mu jasiapatitana tuna sa etecuana su.

7 Da su beju Tiro ebuteji jenetia cuinanana ecuanaju.Tolemaida ebuteji su ecuanaju cuinatiana. Tueda ejude suaniji jei eputani cuana tsu putsu, piada tsine ecuanaju ani-huananana tuna neje. 8 Pia huenati cuinatiana ecuanajuCesarea ejude su. Dapia Felipe sa ete su ecuanaju putiana.Quejucua tsine puji tu neje ecuanaju aniana. Beju Felipeda Diusu sa quisa puji puina. Tueda da Jerusalén ejudesu ilisha sa siete emebajaji cuana jenetia piada puina.9 Tuseda pushi ebaquepuna ahue mahue anina. Tuedapushi ebaquepuna cuana ja Diusu peje jenetia quisa cuanabatsutaina. 10 Beju ecuanaju dapia quejucua tsine yanicama, Diusu sa profeta Agabo pueana Judea yahua jenetia.11 Pablo peje su cuina putsu, Pablo sa eturisiji baudahuijatana. Da neje ehuatsi, eme jarisitiana. Jarisiti putsu,uja puana:

—Espíritu Santo ja ema quisatana uja: “Jerusalén ejudesu aniji judío cuana ja ye eturisiji emetse uja risime yata.Judío mahue cuana peje su emenajatiata huecuana.”

12 Daja id'aba putsu, ecuanaju, Cesarea ejude su anijiedue cuana neje Pablo jubida bajana Jerusalén ejude supaputi mahue puji. 13Da su Pablo ja uja ecuanaju atana:

—Emada ebia su epibapibanimicuana sa janebati cuanajepuiti. ¿Ai puji ni micuaneda cuaja quema piba cuanaturucaja yainia? Quema mu mue ai piba biame, emaparisita, pamanuameta huecuana papu biame. Ema mumue ai iyuame Jerusalén ejude su Cristo jepuiti emanupuji.

14 Pablo mue pibaturucame putsu, uja ecuanaju ana:—Da su mu daja Diusu sa tsada papu.15 Da su beju ecuanaju, Pablo neje jabasetati putsu,

cuinanana Jerusalén ejude su eputi puji. 16 Pia Cesarea

Page 87: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 21:17 87 HECHOS 21:24ejude su aniji edue cuana di ecuanaju neje putitana.Tuna duju su piada Chipre edhapupu jenetia deja Mnasónbanime anina. Tsunuda beju Jesús peje su jei pujijipuina. Jerusalén ejude su cuinati putsu, Mnasón sa etesu ecuanaju putiana etahui puji.

Pablo ja Jacobo peretana17 Beju Jerusalén ejude su aniji edue cuana ja ecuanaju

saida, beidaji neje batsutana. 18 Pia huenati Pablo, ecua-naju neje Jacobo peje su putiana. Jei eputani edue cuanasa ehuidusuji cuana dapia anitaina. 19 Beju Pablo ja mit-supe putsu, pamapa cuaja Diusu ja tu jepuiti judío mahuecuana duju su ai atana cuana quisaenipetana huecuana.20Daja id'aba putsu, beidaji neje Diusu mitsutsuapirutanahuecuana. Da su Pablo uja atana huecuana:

—Jade, edue, saipie hue mique quisa cuana biame,upia dueji Jesús peje su jei eputani cuana Moisés chenusa jacuatsasiati cuana a bahue. 21 Beju id'abatana hue-cuana miada pia yahua su aniji judío cuana Moisés chenusa jacuatsasiati cuana aimue a taji mahue equisainiahuecuana. Daja huecha miada aimue mecuana sa dejayanana cuana jahuitsanasiquiti taji mahue ebuetsuainiahuecuana, id'abatana huecuana. Daja huecha miadaaimue mecuana sa a taji mahue ecuana sa ai puiti cuanaebuetsuainia huecuana, id'abatana huecuana. 22 Bejumida upia Jerusalén ejude su bahue eputa su, tipeidaedhitatita huecuana. 23 Da putsu, uja aque: Hue upiayani pushi deja cuana. 24 Tuneseda Diusu neje jamit-suti ape taji. Cuaja ecuana sa ai puiti cuana batameatique. Da su templo su putique ye pushi deja cuananeje. Cuaja ecuana sa ai puiti batame, jarucuatique Diusubutse su tuna neje. Chipilu tiaque huecuana huisha bajaputsu, Diusu peje su pairutsuata huecuana puji. Daja a

Page 88: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 21:25 88 HECHOS 21:28putsu, jachuainadedemetita cua huecuana. Da su bejupamapa ye ejude su aniji jei eputani cuana bahue eputamiada Moisés chenu sa jacuatsasiati cuana yainia. Dasu mi jepuiti madhada ai id'abatana cuana bid'umimihue epuani bahue eputa huecuana. 25 Beju pia yahua suaniji jei eputani judío mahue cuana ecuanaju quirica suquisameana. Aimue ecuanaju jubida neje ecuanaju sa aipuiti cuana paata huecuana yainia mahue. Daja biame,be bid'umimi diusu eimea cuana peje su irutsuajiji aichapadiata huecuana. Be ami padiata huecuana. Be animalonajaribiajiji aicha padiata huecuana. Ebutse neje bahuipaquinatita huecuana.

Templo su Pablo inatana huecuana26 Da su beju pia huenati Pablo templo su pushi deja

cuana neje putiana. Jarucuatitana huecuana templo suenubi puji, cuaja tuna sa ai puiti cuana batame. Da susiete tsine beju su Diusu eirutsua puji neicha esiapatisacerdote quisatana huecuana. Da neje mecuana sa Diusuneje jamitsuti yapeta huecuana.

27 Beju siete tsine puji su templo su Diusu peje sueirutsuatani huecuana cama, Asia yahua jenetia anijijudío cuana ja Pablo templo su eneti ba putsu, cristianocuana nimetipeimejianatana. Da su tipeida Pablo inatanahuecuana. 28 Ina putsu, uja jubida tsiatsiatana huecuana:

—Israelita edue cuana, metsahuaque ecuanaju. Ye dejada pamapa yahua je cristiano cuana madhada ai cuanabuetsua epuniuneti. Ecuana sa ai puiti, Moisés chenu sajacuatsasiati cuana pa madhada hue. Daja huecha templopa madhada hue. Ed'eji su, jiahue quita judío mahuecuana templo su nubiame putsu, beju templo adhidaametaitia. Tsada mahue ecuanaju sa judío mahue cuanaupia paani puji.

Page 89: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 21:29 89 HECHOS 21:37

29 Equene Pablo ja Efeso ejude jenetia deja judío mahueTrófimo banime dusutana Jerusalén ejude su. Da su judíocuana ja Trófimo ejude su equene ba putsu, Pablo jaTrófimo templo su nubiametana pepe putana huecuana.Da putsu, daja tsiatsiatana huecuana.

30 Da su beju pamapa ejude su aniji cristiano cuanaPablo yani su jududube putsu, jadhitatitana huecuana.Pablo ina putsu, rirecuinatana huecuana templo jenetia.Da hora su hue templo teritana huecuana. 31-32 Pabloemanuame piba yatasa huecuana cama, soldado cuanasa echua puji cristiano cuana enimetipeitani quisatanahuecuana. Da su, pamapa mesa soldado cuana dhita-metana. Cristiano cuana enimetipeitasa su, jududutanahuecuana. Beju judío cuana ja soldado cuana eputasiuba putsu, Pablo icherijitana huecuana. 33 Da su soldadocuana sa echua puji ja cuatsasiatana soldado cuana Pablopainata huecuana puji, beta cadena neje Pablo parisitahuecuana puji. Daja a putsu, echua puji ja cristiano cuana:

—¿Aidhe da tueda? ¿Ai madhada ni da tuahuedaataitia? —bajatana huecuana.

34 Da su tsapiatsapia tsiatsia neje jeutsutana huecuanaputsu, tuahueda cuaja shanapa taji mahue batana. Daputsu, echua puji ja Pablo dusuametana cuartel su.35-36 Beju judío cristiano cuana ja cuartel tsequeini tejetije atana. Dapia mud'id'iatana huecuana. Pablo panubimahue puji nahuebatana huecuana. Da putsu, soldadocuana ja Pablo mapatsuatana tuna cuaja paata mahuepuji. Da su cristiano cuana tsiatsia neje:

—¡Manuameque! —putanetina.Pablo cristiano cuana peje su mimiana

37 Beju cuartel dume su nubiji mahue su, Pablo jasoldado cuana sa echua puji griego yana su uja quisatana:

Page 90: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 21:38 90 HECHOS 22:5—¿A mi ema d'eji tia cua mi neje emitsuti puji?38Da su echua puji ja Pablo uja jeutsutana:—Mida griego cuana sa yana su mimi bahue. Da su

aimue mida ecuanaju sa pushi mil majai deja cuana saechua puji mahue. Tueda da egipcio deja puina. Tu-ahueda ecuanaju pushi mil deja cuana neje majaimetana.Aimue griego cuana sa yana su mimi bue mahue puina.

39Da su Pablo ja echua puji atana:—Aimue ema egipcio deja mahue. Ema mu judío deja

Cilicia yahua, Tarso ejude aida jenetia. Beju jiahue d'ejiema tiaque cristiano cuana neje emimi puji.

40Da su echua puji:—Jade, mimique —atana Pablo.Da su beju Pablo cuartel tsequeini butse su neti putsu,

mesa eme detse jemitsuatana cristiano cuana pamitanatapuji. Tuna mitanatana su, Pablo mimipiruana uja judíocuana sa yana su:

221—Edue, tata cuana, meid'abaque ema. Yama micuana

butsepi equisa.2Da su ebia sumitanatanahuecuana, Pablo tuna sa yana

su emimiani id'aba putsu. Pablo daja hue quisa punetiana:3 —Ema da judío deja. Cilicia yahua, Tarso ejude su

ema bataji puana. Daja biame, upia Jerusalén ejude suema sehuana. Ecuana sa tata chenu cuana sa jacuatsasiaticuana ema jabuetsuatiana. Gamaliel da quema ebuetsuajipuina. Yama di micuana nime jubida tsada baina Diusuemebaja puji. Da putsu, cuajamicuaneda jiahue quita emayainia nime daja yama pia cuana aina Diusu emebajainiapepe hue. 4 Equene Jesucristo peje su jei eputani cuanayama tijetije aina. Deja, epuna chacuina. Risi putsu,teriichameina huecuana emanuame teje. 5Beju sacerdote

Page 91: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 22:6 91 HECHOS 22:16cuana sa echua puji aida, tata edhi ehuidusuji cuanabahue cuaja yama ana. Quirica neje ema huaratiatanahuecuana Damsco ejude su aniji Jesús peje su jei eputanicuana ina putsu, Jerusalén ejude su duse putsu, ecas-tigame huecuana puji.

Cuaja Pablo Cristo peje su jei puana cristiano cuana quisa-tana

(Hechos 9.1-19; 26.12-18)6 ‘Da su beju ema buepatia Damasco ejude su ecuinahu

su, buepa jenetia hueda jubida ja ema jurubatana. 7Yahuasu beju ema dajajana su, etsui ja ema uja yatani id'abana:“Saulo, Saulo, ¿jucuaja puji miada ema tijetije yainia?”8 Da su yama quisabana: “¿Aidhe da mida, tata?” Bejutuahueda ema jeutsutana: “Ema da Jesús Nazarét ejudejenetia. Tijetije miada yainia da ema.” 9 Beju quemaebuqueji cuana ja hueda ba putsu, rubutanatana hue-cuana. Aimue etsui id'abatana huecuana mahue. 10 Dasu yama uja quisabana: “Echua Puji, ¿ai ni quema a taji?”Ema jeutsutana: “¡Netianaque! Putique Damasco ejudesu. Dapia mida equisata huecuana cuaja mique ai a taji.”11 Da su beju quema ebuqueji cuana ja riretana Damascoejude teje, hueda ja ema padha atana putsu.

12 ‘Beju dapia anina piada deja Ananías banime. Ecuanasa jacuatsasiati cuana a bahue puina. Pamapa tuedaejude su aniji judío cuana ja tueda saida batana. 13 Dasu ema peje su pueana. Uja ema atana: “Edue Pablo,jabatiyuichaque.” Da hora su beju ema jabatiana. 14 Dajahue ema quisaderainiame atana uja: “Etse sa tata chenucuana sa Diusu ja equene jenetia mi dharetana mesaai tsada cuana mi eshanapa puji. Mi dharetana mesaJabeituti Deja eba puji, daja huecha tusa etsui id'abaquepuji. 15Tu jepuiti miada pamapa cristiano cuana equisati.Cuaja mi baitia, id'abaitia ai cuana equisati. 16 Tipeida

Page 92: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 22:17 92 HECHOS 22:25netianaque. Diusu sa puji jaichaderametique yahui neje.Echua Puji Jesús peje su janimetucheatique mique juchacuana tuahueda padhipata puji.”

Pablo sa quisa pu taji judío mahue cuana peje su17 ‘Da su Jerusalén ejude su ema jasiapatiana. Dapia

templo su ema nubiana Diusu emitsu puji. Diusu emit-suinia cama, yama tahui su nime Jesús bana. 18 Ujaema cuatsasiatana: “Tipeida cuinanaque Jerusalén ejudejenetia, cristiano cuana ema jepuiti quisa cuana su jei pujamahue eputa putsu.” 19 Da su yama jeutsuana: “EchuaPuji, quema mimi su jei puta cua huecuana, equeneyama jadhitati jude ete cuana je mi peje su jei eputanicuana ina bahue puina bahueta huecuana putsu. Teriichaputsu, ichemeina huecuana. 20Mique quisa puji emebajajiEsteban manuametana huecuana su, ema dapia netina.Daja huecha quea di piba puina putsu, emanuametanicuana sa ebia jud'uji cuana inatsihuaina.” Daja yamaEchua Puji jeutsuana. 21Da su Echua Puji ja ema uja atana:“Pia yahua uqueda cuana su aniji judío mahue cuana pejesu mi yama ebeitu.”

22 Beju Pablo id'abaji cuana Pablo judío mahue cuanapeje su eputi id'aba putsu, ebia su duininitana huecuana.Jubida tsiatsiapirutana huecuana uja:

—¡Pamanuametija tueda deja! ¡Cuaja eid'e papu a tajimahue!

23 Beju daja etsiatsiani je, mecuana sa ejud'uji cuanajusiatsuatana huecuana. Jutujutuji di jusiatsuatana hue-cuana. 24 Daja tuna yatani cama, soldado cuana sa echuapuji ja soldado cuana cuatsasiatana Pablo cuartel su panu-biameta huecuana puji. Pablo risi putsu, huacabiti nejepaicheta cuatsasiadhaatana huecuana butsepi quisa papupuji, ai jepuiti judío cuana tu neje ebia su eduininitani.25Da su Pablo ja tu naja su netina capitán uja atana:

Page 93: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 22:26 93 HECHOS 23:1—Ema da romano deja nime huecha. ¿A mida ema

quisabasaitaji mahue iche cua?26 Daja su beju capitán ja daja id'aba putsu, echua puji

peje su tipeida putiana uja equisa puji:—Echua puji, be paichetija tueda deja, tueda da romano

deja nime huecha putsu.27 Da su beju echua puji Pablo peje su putiana. Cuinati

putsu, uja quisabatana Pablo:—¿Ahua ene, mida romano deja nime huecha?Da su Pablo ja uja jeutsutana:—¡Ehe!28Da su echua puji ja Pablo atana:—Quema puji chujeneda saida puana romano deja nime

huecha epu puji.Pablo ja echua puji atana:—Quema puji mu chuje mahue puana, daja ema bataji

puana jenetia putsu.29 Soldado cuana ja daja id'aba putsu, Pablo icheja

mahue atana huecuana. Daja huecha echua puji di iyuamepuana, Pablo risiame putsu.

Pablo judío cuana sa huaraji aida cuana butse su30 Pia huenati echua puji Pablo pidhuametana.

Ihuametana pamapa sacerdote aida, ejude sa huarajiaida cuana. Daja atana, ai jepuiti Pablo neje jubidaduininitana huecuana, bahue puja puana putsu. Da supamapa huaraji aida cuana dhitajiji yanita butse su Pablonetianametana.

231Pablo ejude huaraji cuana chama putsu, uja apirutana

huecuana:—Edue cuana, jiahue teje ema Diusu butse su saida,

butsepi epuniuneti.

Page 94: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 23:2 94 HECHOS 23:72 Da su sacerdote cuana sa echua puji aida Ananías ja

Pablo naja su eneti deja cuana cuatsasiatana Pablo ecuatsasu paicheta huecuana puji. 3Da su Pablo ja Ananías atanauja:

—¡Mida da bubeta! Cuaja miada ema ya, daja huechami Diusu ja yata. Miada ema cuaja ecuana sa jacuatsasiatibatame, quisabasaitaja yainia biame, ema ecuatsa suichemeitia, matseji mahue su. Tueda mu aimue ecuanasa jacuatsasiati batame mahue.

4 Da su Pablo naja su eneti deja cuana ja Pablo quis-abatana uja:

—¿Ai puji ni miada sacerdote cuana sa echua puji aidadaja aitia?

5 Pablo jeutsutana huecuana:—Edue cuana, tueda da sacerdote aida cuana sa echua

puji ema bue mahue putsu, daja yama jeutsuana. Eneihue, Diusu sa mimi su uja derejiji yani: “Ai mimi madhadapu taji mahue mique huaraji sa puji.” Da su ahua emaaidhe tueda bahue puina su, aimue detse yama daja a cuapuina mahue.

6 Beju Pablo jashanapatiana piada piada tunedasaduceo cuana putaina. (Diusu ja manujiji cuanaeid'emetayu aimue jei putaina huecuana mahue.)Dajucua cuana fariseo cuana putaina. (Diusu ja manujijicuana eid'emetayu jei putaina huecuana.) Pamapatuneda ejude duquinaji putaina. Da su Pablo ja uja atanahuecuana:

—Edue judío cuana, ema da fariseo. Quema tata chenucuana di fariseo cuana putaina. Ema Diusu ja manu-jiji cuana eid'emetayu enimeid'uatiani putsu, micuanedaema equisabasaitainia.

7Beju Pablo daja mimipeana su, fariseo cuana, saduceocuana neje jacuicuinapirutitana. Aimue mecuana sa daja

Page 95: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 23:8 95 HECHOS 23:14cama piba putaina mahue. 8 Saduceo cuana uja epibati-tani: “Aimue manujiji cuana neicha eid'etayu mahue,cristiano cuana nid'u mahue putsu. Daja huecha aimueángel cuana yani mahue.” Fariseo cuana ja mu pamapa yeai cuana su jei eputani. 9 Da putsu, tuneda cama tsiatsiajubida neje jacuicuinatitana. Beju piada piada fariseocuana netianatana. Tuneda da jacuatsasiati ebuetsuajicuana putaina. Uja saduceo cuana atana huecuana:

—Ye Pablo jucha mahue ecuanaju ebainia. Ahua cua-puitime Diusu sa ángel ja ahua enid'u ja tueda mitsutanasu, da su, ¿ai puji ni ecuaneda Diusu neje eturuca mimicua?

10Da su beju soldado cuana sa echua puji iyuamepuana,enime cuana iyuda ba putsu. Cuapuitime Pablo nedanedaata cua huecuana pepe puana. Da su soldado cuanaihuatana Pablo judío cuana duju jenetia jemicuina putsu,cuartel su padusutayu huecuana puji.

11Dhidha su Pablo peje su Echua Puji Jesús bataji puana.Uja Pablo atana:

—Janimetucheatique. Cuaja mida upia Jerusalén ejudesu ema jepuiti jaquisanetiacuinatiana nime, daja huechamida Roma ejude su epu.

Judío cuana ja Pablo manuameja piba neje Diusu bahueputana

12 Pia huenati apudaya jucuada judío deja cuana jadhi-tatitana. Diusu bahue putana huecuana uja:

—Aimue ecuanaju ediadia, eid'iti mahue Pablo eman-uame teje. Diusu ja ecuanaju pacastigata ahua ecuanajuediadia, eid'iti su, Pablo manuameji mahue su.

13 Tuneda pushi tunca ejaitiana deja cuana putaina.14 Da su beju sacerdote aida cuana, tata edhi ehuidusujicuana peje su putitana huecuana. Uja atana huecuana:

Page 96: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 23:15 96 HECHOS 23:22—Ecuanaju Diusu bahue puana Pablo emanuame puji.

15 Da su soldado cuana sa echua puji mebajatique Pabloupia mueta neicha saida neje equisabasaita piba nejepadusemeta. Micuana peje su cuinaji mahue su, ecuanajutueda eid'ua emanuame puji.

16 Beju Pablo sa dudu sa ebacua chidi bahue puana.Cuartel su tipeida Pablo equisa puji putiana. 17Da su Pablocapitán ihua putsu, uja atana:

—Dusuque ye edeje chidi echua puji peje su tu ai cuanapaquisatita puji.

18 Da su capitán ja edeje chidi dusutana. Uja atanaechua puji:

—Hue upia duseitia edeje chidi. Pablo ja ema bajataitiami peje su paduse puji, mi ai cuana quisataque puji.

19 Da su echua puji ja edeje chidi sa eme ina putsu,chuadera pad'i dusutana. Dusu putsu, uja atana:

—¿Ai ni miada ema quisaja?20 Edeje chidi ja uja jeutsutana:—Pablo manuameja putsu, judío huaraji cuana ja mi

ebajameta Pablo tuna peje su mueta beituque puji, aicuana neicha tu equisaba puji. 21 Be jei aji huecuana.Be Pablo tuna peje su beituji. Pushi tunca ejaitiana dejacuana ja edid'i su eid'uata Pablo emanuame puji. Diusubahue putana huecuana Pablo emanuame puji. Pablomanuameji mahue tupu, aimue ediadia, eid'itita mahuehuecuana. Ahua mue tuna daja a su, Diusu ja pacastigatahuecuana. Daja Diusu bahue putana huecuana. Bejujiahue quita mique jajeutsuti bahui eid'uatani huecuana.

22Da su beju echua puji ja edeje chidi beitutaibana. Ujacuatsasiatana:

—Be aidhe biame quisaji ema miada ye ai cuana qui-saitia.

Pablo huaraji aida Felix peje su dusutana huecuana

Page 97: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 23:23 97 HECHOS 23:3323Beju echua puji ja mesa capitán detse ihua putsu, uja

cuatsasiatana tse:—Mebasetatique pushi cien soldado cuana. Beta cien

espadaji, pia beta cien lanzaji, siete tunca caballo bia jesoldado cuana di mebasetatique. 24 Ed'eji su, mebaseta-tique piada caballo Pablo ja pabianita puji. Jiahue dhidhasu metseda Pablo Cesarea ejude su huaraji aida Felix pejesu saida edusu.

25 Da su echua puji ja capitán detse quirica tiatanahuaraji Felix peje su padusuta tse puji. Uja quirica suderetana: 26 “Ema da Claudio Lisías. Huaraji aida Felixpeje su ye quirica ebeituinia. Yama mi ye quirica nejeemitsuameinia. 27 Beju ye deja Pablo banime judío cuanaja inatana yama mi peje su ebeituinia. Manuameja ad-haatana huecuana biame, yama, soldado cuana neje d'ejisu ameana, tueda da romano deja nime huecha putsu.28 Da su yama judío cuana sa dhitajiji huaraji aida cuanapeje su tueda dusuana judío cuana ja tu etuaquisatanicuana eshanapa puji. 29 Da su ema bahue puana tuedatuaquisatana huecuana mecuana sa ai puiti cuana jepuiti.Daja biame, tueda da jucha mahue emanuame puji, dajahuecha eteriame puji. 30 Beju ema bahue puana judíocuana ja tueda manuameja yatani. Da putsu, yama tuedatipeida ebeituinia mi peje su. Judío huaraji cuana yamaecuatsasiainia mi peje su paputita huecuana puji, Pabloetuaquisatani ai cuana quisapetaque huecuana puji. Dateje hue.”

31Da su tueda dhidha su soldado cuana ja Pablo Antípa-tris ejude teje dusutana huecuana. Dapia tahuitana hue-cuana. 32 Pia huenati ehuatsi je putitana soldado cuanajasiapatitaibana cuartel su. Pia caballo bia je putitanasoldado cuana ja Pablo dusujaitianatana Cesarea ejudesu. 33 Dapia cuinati putsu, Pablo, quirica neje huaraji

Page 98: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 23:34 98 HECHOS 24:8

aida Felix menajatiatana huecuana. 34 Felix ja quiricamimiame putsu, Pablo quisabatana uja:

—¿Quebata yahua jenetia mida?Pablo jeutsutana:—Ema da Cilicia yahua jenetia.35 Felix ja uja Pablo atana:—Jade, mi tuaquisaji cuana ecuinata su, yama mi

eid'aba.Da su Felix ja cuatsasiatana soldado cuana Pablo

paquinata huecuana puji Herodes sa ete aida su.

24Pablo huaraji aida Felix butse su jabiahuanatiana

1 Pishica tsine beju jaitianana su, Ananías, piada piadatata edhi ehuidusuji cuana neje Cesarea ejude su cuinana.Tuna neje piada etuaquisaji deja Tértulo banime cuinana.Da su Felix peje su putitana huecuana Pablo etuaquisapuji. 2 Beju soldado cuana ja Pablo dusetana su, Tértuloja Pablo tuaquisapirutana. Uja Felix atana:

—Huaraji aida Felix, miada saida cuatsasia bahue.Pamapa ejude cuana su aniji cristiano cuana mi jepuitisaida huamahuama yanita. Mida saida cuatsasia bahueputsu, pamapa ai cuana saida beju. 3 Da putsu, ecuanajudiusulupai mi neje epuani. 4 Tsunutameja mahue miecuanaju. Huai chidi cama tsuhu ecuanaju id'abaque. 5Yedeja Pablo ja pamapa yahua su aniji judío cuana esajasa-jametani ecuanaju ebainia. Tueda da partido nazarenosa ehuidusuji. 6-7 Tuahueda ecuanaju sa templo madhajaatana. Da putsu, ecuanaju ina putsu, tueda castigajaadhaana, cuaja ecuanaju sa jacuatsasiati cuana batame.Beju echua puji Lisias sa tsada mahue puana. Soldadocuana neje Pablo ecuanaju mejemitana. 8 Da su mi peje

Page 99: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 24:9 99 HECHOS 24:18su ecuanaju beitutana miada quitaita ye ai enime cuanajepuiti equisabaeni puji.

9 Daja Tértulo ja huaraji Felix atana. Pia enetita judíocuana di, “Tértulo butsepi emimiani”, putana. 10 Da subeju huaraji aida Felix ja Pablo d'eji tiatana tu pamimipuji. Da su Pablo ja uja atana:

—Huaraji Felix, dajucuamara bejumiada ye yahua saidacuatsasiana putsu, ema beidaji mi butse su ebianetiatipuji. 11Piada tunca beta ejaitiana tsine beju ema Jerusalénejude su cuinana Diusu emitsutsua puji. Miada quitaitaquisaba cua ema butsepi emimiani, ahua mahue. 12 Yedeja cuana ja mue ema ba aidhe neje yacuicuinatiani.Aimue yama ejude su, templo su, jadhitati jude ete cuanasu cristiano cuana nimetipeime. 13 Ema daja etuaquisa-tani huecuana biame, mue quema jucha netiacuina hue-cuana. 14 Yama mi butsepi equisainia, yama quema tataedhi chenu cuana sa Diusu emebajainia, cuaja Cristo sajabuetsuati cuana eichacua batame. Tueda jabuetsuaticuana da bid'umimi hue tuneda eputani. Pamapa Diususa quirica su derejiji yani ai cuana yama jei yainia. 15 Yejudío deja cuana nime ya di Diusu peje su enimeid'uatiani.Pamapa butsepi, ate manujiji cuana Diusu ja eid'emetayuya di tuna nime jei epuani. 16 Da putsu, ema cua putsuDiusu butse su, cristiano cuana butse su pamapa tsinesaida, butsepi puniunetija.

17 ‘Da su beju quejucua mara jenetia ema Jerusalénejude su jasiapatiana dapia judío puri cuana sa pujichipilu edusu puji, daja huecha Diusu peje su eirutsuapuji. 18 Yama Diusu templo su emitsutsuainia cama,Asia yahua jenetia judío deja cuana ja ema batana. Emajabasetatiana Diusumitsutsuaji mahue su, cuaja ecuanajusa jacuatsasiati cuana batame. Aimue ema neje jucuadacristiano cuana anitaina mahue. Daja huecha cristiano

Page 100: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 24:19 100 HECHOS 24:26cuana aimue yama nimetipeimeana mahue. 19 TuedaAsia yahua jenetia deja cuana sa upia pue taji ahua yamaai madhada ana etuaquisa puji. Tuneda da pamimita.20 Ahua mahue su, ye upia enetita deja cuana pamimitaahua ema judío cuana sa huaraji aida cuana butse su aimadhadamimiana. 21Cuapuitime Diusu jamanujiji cuanaeid'emetayu ema jei epuani jepuiti ema tuaquisaja yatanihuecuana.

22 Beju Felix Cristo peje su jei eputani cuana da saida,nimemitsida, nimetipeimebuemahue bahuepuina putsu,uja judío cuana atana:

—Echua puji Lisias yama eid'ua tsuhu tuahueda emapaquisata puji.

23 Da su Felix ja capitán cuatsasiatana soldado cuanaja Pablo painatsihuata huecuana puji. Daja puana biame,d'eji patiata huecuana Pablo sa eshanapa cuana ja tu pereputsu, patsahuata huecuana puji.

24 Da su beju Felix pia ejude su putiana. Quejucuasemana beju jaitianana su, Felix, mesa ehuane neje jasi-apatibana. Cuinayu putsu, Pablo ihuametana tusa Cristojepuiti quisa cuana eid'aba puji. Felix sa ehuane di dapiatu neje anina Pablo sa quisa cuana eid'aba puji. Tueda dajudío epuna Drusila banime puina. 25 Da su beju Pablo jaJesucristo jepuiti quisapirutana tse. Cuaja tu peje su etsesa jei, nimebutsepi, jatupuati taji quisatana tse. Diusu sacastigo epusiu jepuiti di quisatana tse. Beju daja Pablo saquisa id'aba putsu, Felix ebia su rubutanana. Da putsu, ujaPablo atana:

—Da teje hue. Jasiapatiyuque mi yani mane su quet-sunu mi yama eihuameicha teje, ahua quema tsada su.

26 Felix Pablo ja tu chipilu etiata puji id'uataina tu d'ejisu paata puji. Da putsu, Felix ja Pablo quejucua nuatibiame ihuametaina tu neje emitsuti puji. Daja biame,

Page 101: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 24:27 101 HECHOS 25:8Pablo ja mue tia atana chipilu. 27Da su Felix ja Pablo dajahue terijiji ichajusiatana judío cuana neje saida ebametipuji. Beta mara Pablo daja aniana Felix pia huaraji aidaneje jaturucatiana teje. Tueda huaraji eichacua da PorcioFesto banime.

25Pablo huaraji aida Festo butse su anina

1 Beju huaraji aida Festo pueana Felix eturuca puji.Quimisha tsine jenetia Cesarea ejude jenetia Jerusalénejude su putiana. 2 Jerusalén ejude su cuinati putsu,sacerdote aida, ejude ehuidusuji cuana tu peje su putitanaPablo neicha etuaquisa puji. 3 Festo bajatana huecuanaPablo Jerusalén ejude su padusemeta puji. Daja bajatanahuecuana, Pablo edid'i su manuameja putsu. 4-5 Festo jadusemeja mahue atana. Uja atana huecuana:

—Pablo Cesarea ejude su hue paani ema dapia tuedaejude su eputi teje. Tsunuda pad'i da ema Cesarea ejudesu eputi. Piada piada micuana sa huaraji cuana ema nejepaputita dapia tueda patuaquisata huecuana puji. Ahuatueda juchaji su, dapia pabameta huecuana.

6 Beju Festo Jerusalén ejude su ocho ahua piada tuncatsine puji anitiana. Da su Cesarea ejude su putibana.Cuinati putsu, pia huenati beju jacuatsasiati jude ete suputiana Pablo jepuiti enime cuana eba puji. Soldadocuana cuatsasiatana tu butse su Pablo paduseta huecuanapuji. 7 Beju Pablo dusetana huecuana su, judío cuana jajanariatitana. Pamapa ai enime aida cuana abaji mahuejubida tuaquisapirutana huecuana biame, cuaja juchanetiacuina taji mahue batana huecuana. 8 Da su Pablo jamimi neje jabiahuanatiana uja:

—Aimue ema juchaji mahue. Ecuana sa jacuatsasiaticuana pamapa yama a bahue. Mue yama templo madha.

Page 102: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 25:9 102 HECHOS 25:16Daja huecha romano echua puji aida sa puji mue ema aimadhada mimi.

9 Da su Festo judío cuana neje saida jabametija putsu,uja Pablo quisabatana:

—¿A mida Jerusalén ejude su putija dapia yama yeenime cuana ebaseta puji?

10Da su Pablo ja uja Festo jeutsutana:—Mahue. Putija mahue ema. Mida da romano huaraji

aida putsu, miqueda puji upia ye enime cuana ba taji.Mida bahue eni ema jucha mahue judío cuana sa jacu-atsasiati cuana butse su. 11 Ahua ema juchaji su, da suema pamanuameta huecuana. Ahua ema juchamahue su,aimue detse ema aiya biamemenajatiata cuamahue judíocuana peje su. Ahua miada ye ai enime cuana basetajamahue su, da su romano echua puji aida quitaita ja emapaabata.

12 Da su Festo ebahuequisaji cuana neje jaquisabatiputsu, uja Pablo atana:

—Beju mida romano echua puji aida butse su netijaputsu, da su dapia mida yama ebeitu tuahueda abataquepuji.

Pablo judío cuana sa echua puji Agripa butse su anina13 Da su quejucua semana jaitianana su, judío cuana sa

echua puji Agripa, mesa ehuane Berenice neje Cesareaejude su pueana Festo emitsu puji. 14 Quejucua tsinejaitianana su, Festo ja Agripa quisatana Pablo jepuiti. Ujaatana Agripa:

—Ema equene huaraji Felix ja piada deja Pablo banimeupia terijiji ichajusiatana. 15 Beju ema Jerusalén ejudesu anina su, judío cuana sa sacerdote aida, tata edhiehuidusuji cuana ja ema peje su Pablo tuaquisatana.Tuneseda tsada puana yama tueda ematse puji. 16 Dasu beju yama jeutsuana huecuana uja: “Aimue detse

Page 103: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 25:17 103 HECHOS 25:24romano huaraji cuana ja aidhe abaji mahue manuameata cua mahue. Equene jatuaquisatiji cuana neje jabatitaji mecuana sa jatuaquisati cuana ejeutsu puji.” 17 Dasu upia ema peje su puetana huecuana su, tipeida emaaniuteana tuna sa mimi eid'aba puji. Yama cuatsasianasoldado cuana ja Pablo ema butse su paduseta puji. 18 Dasu cuinatitana huecuana su, Pablo etuaquisaji cuana jatuaquisapirutana. Beju tuahueda aimue aimadhada atanamahue, cuaja yama epibainia nime. 19Mecuana sa ai puiticuana jepuiti bahui tuaquisatana huecuana. Piada dejaJesús banime manujiji jepuiti jacuicuinatitana huecuana.Pablo da, “Jesús eid'e hue”, puana. Beju judío cuana jajei puja mahue putana. 20 Da su aimue yama cuaja a tajimahue bana. Pablo yama uja quisabana: “¿A mi putijaJerusalén ejude su dapia mi yama yaba puji?” 21 Tuedamahue puana. Romano echua puji aida Augusto butse suputija puana tuahueda paabata puji. Da su tueda yamainatsihuameana que tupu yama Augusto echua puji pejesu ebeitu teje.

22Da su Agripa ja Festo uja atana:—Yama di Pablo id'abaja.Festo jeutsutana uja:—Mueta mida eid'aba.23 Da su beju pia huenati Agripa, Berenice detse jacu-

atsasiati jude ete su pueana. Chujeneda ejud'uji nejejajud'uti pueana tse. Soldado cuana sa echua puji aida,ejude sa deja aida cuana neje pueana tse. Beju pamapadapia dhitajiji yanita su, Festo ja Pablo dusemetana.24 Soldado cuana ja Pablo dusetana su, Festo ja atanahuecuana uja:

—Echua puji Agripa, dhitajiji cuana, mechamaque yedeja. Jerusalén, Cesarea ejude detse su judío cuana jatueda ebia su tuaquisatana. “Pamanu tueda”, putana

Page 104: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 25:25 104 HECHOS 26:6huecuana. 25 Daja biame, mue ai madhada biame atanamahue tu emanuame puji yama ebainia. Tuahueda ba-jatana romano echua puji Augusto ja paabata puji. Dasu yama tu peje su ebeitu. 26 Mue ai biame tuaquisataji mahue ba putsu, ¿cuaja ni da yama quisame a cuaromano echua puji aida? Da putsu, Agripa, yama Pabloduseitia micuana butse su micuaneda tu eid'aba puji.Cuapuitime micuaneda ema quisa cua cuaja yama quiricasu romano echua puji aida quisame a cua. 27 Beju terijijiyama ebeituinia je, quema puji pamapa tusa jucha cuanaquisa taji quirica su.

26Pablo echua puji Agripa peje su quisa puana

1Da su beju echua puji Agripa ja Pablo uja quisabatana:—¿A da mi jepuiti quitaita mimi cua?Da su Pablo ja mesa eme piraratana. Mimi neje jabi-

ahuanapirutiana uja:2 —Echua puji Agripa, ema beidaji epuani mi butse

su ye enime jepuiti emimi puji. Pamapa judío cuanasa jatuaquisati cuana yama mi butsepi equisa. 3 Bejupamapa judío cuana sa ai puiti, jacuicuinati cuana miadaeshanapaeninia. Da putsu, paciencia neje id'abaque ema.

4 ‘Yanana jenetia Jerusalén ejude su ema butsepi puni-unetiana. 5 Pamapa judío cuana quitaita bahue emaedeahue jenetia fariseo puina. Tuneda bahue putsu,quisata cua cuaja ema yanana jenetia Diusu iyubana. Bejumida bahue fariseo cuana ja pia cuana ebia su Diusueiyubatani. 6 Jiahue huaraji judío cuana ja ema manu-ameja yatani, Diusu ja manujiji cuana eid'emetayu emajei epuani putsu. Diusu ja ecuana sa tata edhi chenucuana manujiji cuana eid'emetayu jamitsuti tiataidha

Page 105: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 26:7 105 HECHOS 26:15biame, jei puja mahue huecuana. 7 Pamapa judío cris-tiano cuana ja tsine, dhidha Diusu mebaja putsu, emit-sutsuatani huecuana manujiji cuana eid'emetayu tsineeid'uatani huecuana putsu. Tueda janimeid'uati su emajei epuani jepuiti quitaita huaraji judío cuana ja emamatseja yatani. 8 ¿Manujiji cuana sa Diusu sa puji aiatadhada bata eid'emeyu puji?

Pablo ja equene Cristo peje su jei eputani cuana tijetijeataina

9 ‘Equene Jesús peje su jei eputani cuana yama tijetijeaina. Quema piba su saida yainia pepe hue daja yamaaina. 10 Jerusalén ejude su daja yama aina. Sacerdote aidacuana ja ema huaratiatana jei eputani cuana ina putsu,eteriichame puji. Piada piada Cristo peje su jei eputanicuana emanuametiani huecuana su, daja paata huecuanaquea di piba puina. 11 Judío cuana sa jadhitati judeete cuana su yama ichemeina huecuana Cristo esetamehuecuana puji. Ema tuna neje ebia su duinini putsu,jubida yama tijetije aina huecuana pia ejude cuana teje.

Cuaja Pablo Cristo peje su jei pupirume puana Pablo jaAgripa quisatana

(Hechos 9.1-19; 22.6-16)12 ‘Beju pia tsine Jerusalén ejude jenetia ema cuinanana

Damasco ejude su eputi puji. Sacerdote aida cuana ja emabeitutana jei eputani cuana einati puji. 13 Ema edid'i jeepuhu su, buepatia su beju id'eti sa hueda ebia su tuchedayama bana. Tueda hueda ja ema, quema ebuqueji cuanajubida pehuejurabatana. 14 Pamapa ecuanaju dajajanayahua su. Dajaja putsu, etsui yama hebreo yana su ujaepuani id'abana: “Saulo, Saulo, ¿jucuaja puji miada ematijetije yainia? Mida quitaita neda yatiani, ema tijetijea putsu.” 15 Da su yama quisabana: “¿Aidhe da mida,

Page 106: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 26:16 106 HECHOS 26:23tata?” Tuahueda ema jeutsutana: “Ema da Jesús. Tijetijemiada yainia da ema. 16 Beju netianaque. Mi peje su emabataji puitia mida quema emebajaji epu puji, ye ai cuanajepuiti quisa puque puji. Daja huecha yama mi equisa aicuana miada cristiano cuana equisati. 17-18 Judío, judíomahue cuana peje su mi yama ebianetia. Jiahue tuna pejesu mi yama ebeituinia miada quema quisa saida cuanatuna peje su quisaquisa epu puji, tuneda di ema shanapaputsu, d'eji su paputa huecuana puji. Da su ema pejesu jei pu putsu, mecuana sa jucha cuana dhipajiji papu.Ishahua sa eme jenetia d'eji su paputa huecuana puji.Diusu sa dharejiji cuana paputa huecuana cielo su tu nejepapuenitita huecuana puji.”

19 ‘Da su, echua puji Agripa, tueda cielo jenetia et-sui id'aba putsu, tusa jacuatsasiati yama jei apiruana.20 Equene Damasco ejude su aniji cristiano cuana yamaquisana. Da su Jerusalén ejude su aniji cristiano cuanadi yama quisana. Pamapa Judea yahua je aniji judíocuana, daja huecha pia yahua cuana su aniji judío mahuecuana yama quisana. Diusu peje su papibaturucatitahuecuana puji ema tuna peje su quisaquisa puana. Tupeje su jei pu putsu, ai saida cuana paata huecuana pujiquisaquisa puana. 21 Tueda cuana jepuiti judío cuana jaema templo su inatana emanuame puji. 22 Beju Diusuja ema ebianetiatani putsu, ema jiahue teje daja hueDiusu sa quisa saida cuana quisaquisa epuderani pamapacristiano cuana peje su. Moisés chenu, profeta chenucuana ja di tueda ai saida cuana jepuiti deretaidha. Da suema pamapa cristiano cuana peje su quisaquisa epuani,cuaja deretaidha huecuana bahui. 23 Uja biahua tiempoderetaidhahuecuanaCristo jepuiti. Sufri pu putsu, tusedamanu taji. Da su beju manujiji cuana duju jenetia tuedaequene enetianayu. Tusa quisa saida cuana judío, judío

Page 107: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 26:24 107 HECHOS 26:32mahue cuana peje su quisaquisa yametayu.

Pablo ja Agripa Cristo peje su jei ameja adhaatana24 Beju Pablo daja mimiana su, huaraji Festo uja tsiat-

siana:—¡Pablo, mida da tseitsi, ebia su ebahuetsuatiani putsu!25Da su Pablo ja Festo jeutsutana:—Mahue, huaraji aida Festo. Aimue ema tseitsi mahue.

Ema mu ene, butsepi emimiani. 26 Hue upia yani judíocuana sa echua puji Agripa. Tueda bahue saida tueda aicuana. Da putsu, yama janimetucheati neje pamapa tuedaai cuana equisainia. Bahue ema tuahueda pamapa tuedaai cuana eshanapatani. Aimue tueda ai cuana etsia quisaneje ajiji mahue.

27Da su Pablo ja echua puji Agripa uja atana:—Echua puji Agripa, ¿a mida Diusu sa biahua tiempo

profeta chenu cuana sa quisa su jei epuani? Bahue emamida jei epuani.

28Da su Agripa ja jeutsutana Pablo:—Pablo, hua chidi mahue mi ema jei yame puji.29Da su Pablo ja Agripa uja atana:—Ahua huai chidi mahue su, dueji mimi cuana metiaiti

mi jei epu puji. Beju Diusu sa tsada papu mida, pamapaupia ema id'abaji cuana neje ema nime Cristo sa dharejijimepuque puji aimue cadenaji mahue.

30 Da su beju Pablo daja puana su, echua puji Agripa,huaraji aida Festo, Berenice, pia eid'abaji cuana ne-tianatana. 31 Cuinana putsu, uja tuneda cama jaquisati-tana:

—Pablo ja aimue ai madhada atana mahue. Mue aibiame tuseda mu jucha emanuame puji, daja huecha tueteriicha puji.

32Da su Agripa ja Festo uja atana:

Page 108: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 27:1 108 HECHOS 27:7—Ahua Pablo ja romano echua puji aida ja tueda enime

cuana paabata puji bajatana mahue su mu detse, jiahuequita mesiajiji pu cua.

27Pablo Roma ejude su beitutana huecuana

1 Beju Roma ejude su eputi tiempo cuinana su, Pablo,pia risijiji cuana neje soldado cuana sa capitán pejesu menajatiatana huecuana tuahueda Roma ejude supadusuta huecuana puji. Tueda capitán Julio banimepuina. Tueda da Augusto sa batallón jenetia puina.2 Da su beju Adramitio ebuteji jenetia cuinana barco suaniuteana. Tueda barco ecuinana quitaita puina Asiayahua su eputi puji. Edue Aristarco di ecuanaju nejeputiana. Tueda da Macedonia yahua Tesalónica ejudejenetia puina. 3 Pia huenati Sidón ebuteji su ecuanajucuinatiana. Dapia soldado cuana sa capitán Julio jaPablo d'eji tiatana tusa eshanapa cuana paperetita puji,tu paquinata huecuana puji. 4 Da su beju Sidón ebutejijenetia ecuanaju cuinanana. Chipre edhapupu d'ani baibene icha putsu, ecuanaju jatianana. Beni jubida epunetiputsu, Chipre edhapupu beni mahue naja je ecuanajujaitianana. 5 Cilicia, Panfilia yahua detse bume maraida ecuanaju japetutiana. Licia yahua, Mira ebuteji suecuanaju cuinatiana.

6 Dapia capitán Julio ja barco satsuajiji esa batana.Tueda barco Alejandría ejude jenetia puina. Italia yahuasu epuhu putsu, tueda barco su ecuanaju aniuteana.7 Quejucua tsine ecuanaju nimesaida putiana, beni ecua-naju eturuca jubida punetina putsu. Da putsu, ecua-naju sa putadhada neje Gnido ebuteji butse je jaitianana.Beni ja barco paase mahue atana, jubida hue tsuhupunetina putsu. Da putsu, Salmón edube banime

Page 109: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 27:8 109 HECHOS 27:17bume Crete edhapupu su beni mahue naja je ecuanajujaitianana. 8 Edhapupu queque je ebia su nimesaidaecuanaju putiana. Beju chamacama ecuanaju cuinatianaSaida Ebuteji banime su. Tueda ebuteji da Lasea ejudenaja su anina.

9 Beju ecuanaju ebia su tsunutana, beni jubida puanaputsu. Rejada beju barco neje epuderati puji, beni badibeju putsu. 10Da su Pablo ja uja quisatana huecuana:

—Deja cuana, jiahue beju rejada epuderati puji. Bejubarco, pamapa quipi cuana neje etaitanape bata yamaebainia. Cuapuitime ecuaneda di manu cua.

11 Pablo daja puana biame, barco sa edusuji, ehuidusujidetse ja Pablo id'abaja mahue atana. Soldado cuanasa capitán jei ametana tse epuderati puji. 12 Ed'eji su,tueda ebuteji aimue saida puina mahue beni badi cuanaejaitiana eid'ua puji. Da putsu, que chidi daja camajapibatitana huecuana ejaitiana puji, Fenice ebuteji sucuinatija putsu. Tueda ebuteji da Crete edhapupu benimahue su anina. Tueda ebuteji da saida beni badi cuanaejaitiana eid'ua puji.

Mar su beni, nai jubida puana13 Da su beni nimesaida nai bene jenetia cuinapiruana

putsu, saida epuderati pepe hue putana huecuana. Creteedhapupu naja je ecuanaju japetuatiana. 14 Da su bejucuapuitime hue beni jubida netianana. 15 Barco dhapuju-tana. Cuaja butsepia tajimahue ecuanaju barco bana, benijubidanai bene jenetia putsu. Beju beni ja barco dusutana.16 Clauda edhapupu beni mahue naja je ejaitianasa je,canoa chidi barco su riretsuatana huecuana. Barco dumesu canoa chidi risisaisiatana huecuana. 17 Da su erejimahaida neje barco biaquipitadadatana huecuana. Benija Africa yahua su panunuta mahue ecuanaju sa pibapuana, dapia rejada cama, d'aba hue putsu. Da putsu,

Page 110: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 27:18 110 HECHOS 27:29sábana cuana jemiutetanahuecuana beni ja dapia edusutamahue puji. Daja beni ja ecuanaju dusuniunetiatana.18 Pia huenati beni cha ebia su puana putsu, ena ebiasu netianana. Da su ecuanaju quipi cuana jusiapiruanamar su. 19 Pia huenati barco sa ai cuana macha ecuanajujusiana. 20 Quejucua tsine puji beni ja jubida barcodhapujutana. Ba taji mahue puana id'eti, atujai cuana.Ecuana sa janimid'uati cuana biame jataitanametiana.

21Quejucua tsine ecuanaju diadiaji mahue putsu, Pabloja uja atana huecuana:

—Tata cuana, Crete edhapupu su, be u jenetiamecuinanaja, yama micuana ana biame, aimuemicuaneda ema jei ana mahue. Ebia su saida epumane yaniti puji ye ai cuana etaitaname mahue puji.22 Daja biame, be menimetuchedataitanametiji. Aimueda ecuana piada biame emanu mahue, barco etaitanapebiame. 23 Beju dhidha su yama emebajainia Tata Diusu saángel ema peje su bataji puana. 24Uja ema atana: “Pablo,be iyuame puji. Romano echua puji aida butse su Romaejude su miqueda neti taji. Mi jepuiti Diusu ja pamapami neje epuniuneti cuana d'eji su yata mar jenetia.”25 Da su beju menimetucheatique. Cuaja ángel ja emaquisatana batame, daja Diusu ja yatayu, ema tu peje suenimeid'uatiani putsu. 26 Daja biame, edhapupu su marja ecuana ejusiatsuata.

27 Da su beta semana ecuanaju barco su aniana beni jadusu. Mar Adria banime su aniana ecuanaju. Beju dhidhadusete sumarinero cuana ja emaje su ecuinahu jashanap-atitana huecuana. 28Da su duebapirutana huecuana. Bejuquimisha tunca sucuta ejaitiana huara duedame puina.Chuadera pad'i neicha hue duebatana huecuana. Betatunca siete ejaitiana huara hue beju duedame puina.29 Iyuame putana huecuana, beni ja barco tumu aida

Page 111: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 27:30 111 HECHOS 27:40cuana su jubida dhapujuta cua putsu. Da putsu, pushiancla cuana butemetana huecuana barco tiani bene. Dajaa putsu, ehuena id'uatana huecuana. 30Ehuena eid'uatanihuecuana cama, marinero cuana canoa neje jududujapudhaatana. Bid'umimi neje uja putana huecuana:

—Ecuanaju ehui bene macha ancla cuana ebuteme.Da su canoa butemeja adhaatana huecuana. 31 Pablo ja

daja ba putsu, soldado cuana, mecuana sa capitán di ujaatana:

—Ahua marinero cuana barco su yanitita mahue su,aimue micuana Diusu ja d'eji su yata mahue.

32 Da su soldado cuana ja canoa risiji cuana rijitanacanoa mar ja pajianata puji.

33Da su huenahua Pablo ja uja atana huecuana:—Micuaneda beta semana diadiaji, tahuiji mahue

putsu, mediadiaque tucheda epu puji. 34 Daja micuana saa taji tucheda epu puji. Beju aimue ecuana piada biameetaitana mahue.

35 Pablo daja mimipe putsu, pan inatana. Tuna butsesu Diusu diuslupai a putsu, pan ped'utana. Daja a putsu,diadiapiruana. 36 Da su pia cuana janimetucheati putsu,diadiapirutana huecuana. 37 Beju beta cien siete tuncasucuta ejaitiana deja cuana barco su anitaina. 38 Pamapadiadiape putsu, trigo quipi cuana mar su jusianubiatanahuecuana barco epejutana puji.

Barco mar su jaberebereatiana39 Beju huenahua yahua batana huecuana. Bue mahue

putaina huecuana yahua sa ebani. Barco emaje su sat-suameja adhaatana huecuana. 40 Da su ancla risiji cuanariji putsu, jusiahuanatana huecuana. Barco tiani suetaruji aida detse turatana huecuana. Tueda etaruji detseda barco huidusuji leme pu cua nime puina. Barco ehuibene sábana jemitsuatana huecuana beni ja panunuta

Page 112: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 27:41 112 HECHOS 28:6huecuana puji. Emaje su barco butsepiapirutana hue-cuana. 41 Beju emaje su cuinatiji mahue su hue, barcohuitsana d'aba su jutujutuji su japapanetitiana. Tueda etijude rejada puina, ebia su dapia ena najubida puina putsu.Da putsu, barco tianimar ja ped'uped'uapirutana. 42Da susoldado cuana ja risijiji deja cuanamanuameja adhaatanaaimue mar su betsa putsu, ejududuta mahue huecuanapuji. 43 Beju soldado cuana sa capitán ja tsada mahuebatana, Pablo eid'e ameja putsu. Da su uja cuatsasiatanahuecuana:

—Betsa bahue cuana medajajaque ena su. Emaje sumesatsuatique. 44Pia betsa buemahue cuana tije paputitabarco ped'uped'u cuana bia je.

Da su beju pamapa tuneda emaje su saida cuinatitana.

28Pablo Malta edhapupu su anina

1 Pamapa ecuanaju d'eji su edhapupu aida su aniana.Tueda edhapupu aida Malta banime ecuanaju shanapana.2 Dapia aniji cristiano cuana ja saida ecuanaju batsutana.Cuati jucuada turunetia putsu, ihuatana ecuanaju eiyutipuji, ebia su huinahuina, nai neje punetina putsu. 3Da suPablo ja cuati murida dhitatana. Cuati utsu su eichatanicama, bacua cuati jenetia cuinanana, ebia su sinadajinebatana putsu. Pablo sa eme su jatsuibadeanatiana.4 Dapia aniji cristiano cuana ja bacua Pablo sa eme suebade ba putsu, uja jaquisatitana huecuana:

—Ye deja mu jia deja manuameji. Mar jenetia d'eji supuitia biame, Diusu ja bacua neje ematsetani.

5 Da su Pablo ja bacua cuati su taratana, bacua ja muecuaja biame a putsu. 6 Beju id'uatana huecuana que tupumesa eme eseje su, emanu edajaja. Tsunuda id'uatana

Page 113: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 28:7 113 HECHOS 28:15huecuana. Mue cuaja biame epuani Pablo ba putsu,japibaturucatitana huecuana uja:

—Ye deja mu jia diusu.7 Beju Malta edhapupu sa huaraji aida Publio banime

puina. Tusa ete nari hue anina putsu, tuahueda saidaecuanaju batsutana. Quimisha tsinemesa ete su ecuanajuaniana. 8 Tusa tata jubida amidhene neda saina. Dasu Pablo ja tu peje su putiana. Mesa eme detse tu biasu huana putsu, Diusu bajatana tuseda puji. Da su bejusaisiana. 9 Da putsu, pamapa edhapupu su aniji nedajicuana Pablo peje su puetana. Beju Pablo ja saisiametanahuecuana. Da su pamapa ai su saida ecuanaju batsutanahuecuana.

Pablo Roma ejude su cuinatiana10-11 Beju quimisha badi edhapupu su ecuanaju aniana.

Dapia piada barco netina beni badi cuana ejaitiana teje.Tueda barco Alejandría ebuteji jenetia puina. Barco huisu beta bid'umimi diusu eimea badeina. Tueda eimeadetse Cástor, Pólux banime puina. Beju beni badi cuanajaitianana su, tueda barco suputija ecuanaju puana. Dapiaaniji cristiano cuana ja jucuada ai dia taji cuana ecuanajutiataibana. 12 Da su beju Siracusa ebuteji su ecuanajucuinatiana. Dapia aniana ecuanaju quimisha tsine. 13 Dajenetia ecuanaju jaitianana Regio ebuteji su. Pia huenatiecuanaju cuinanana, beni bene jenetia beni jubida puanaputsu. Pia huenati ecuanaju cuinatiana Puteolo ebutejisu. 14 Dapia Cristo peje su jei eputani edue cuana jaecuanaju tsutana. Tuna neje piada semana aniana. Dasu beju ecuanaju ehuatsi je hue jaitianana Roma ejude su.15 Dapia jei eputani edue cuana ja ejude uqueda edid'i suecuanaju tsutana, Pablo epusiu bahue putana huecuanaputsu. Piada piada edue cuana ja romano sa jadhitati judeete Foro banime su ecuanaju tsutana. Tueda Foro da Apio

Page 114: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 28:16 114 HECHOS 28:20banime edid'i su anina. Piada tunca piada ejaitiana leguaRoma ejude jenetia uquedame puina. Pia edue cuanamu Quimisha Tabernas banime eti jude teje putitanaPablo etsu puji. Nueve legua cuana Roma ejude jenetiauquedame puina. Da su Pablo edue cuana ba putsu, ebiasu janimetucheatiana. Diusu ebia su diusulupai atana.16 Beju Roma ejude su cuinati putsu, capitán ja terijijicuana pia einatsihuaji soldado cuana sa capitán peje sumenajatiatana. Pablo mu mue menajatia atana. D'ejitiatana pia ete su chujemame tu mehua paani puji. Piadasoldado tu painatsihuata puji ichatana.

Pablo Roma ejude su quisaquisa puana17 Beju quimisha tsine jaitianana su, Pablo ja

Roma ejude su aniji judío cuana sa ehuidusuji cuanaihuametana. Uja atana huecuana:

—Judío edue cuana, aimue yama judío cristiano cuanacuaja madhada biame a. Daja huechamue yamamadhabaecuana sa tata chenu cuana sa ai puiti cuana. Bejudaja biame, Jerusalén ejude su aniji judío cuana ja emamenajatiatana huaraji romano cuana peje su. 18 Tuedahuaraji cuana ja ema abatana. Mue yama ai madhadabiame a batana huecuana putsu, d'eji tiaja ema adhaatanahuecuana. Quema ai madhada mue teje huecuana putsu,mue manuame huecuana ema. 19 Beju judío cuana ja muema d'eji su epu tsada mahue batana. Da su yama bajanaechua puji aida ja Roma ejude su ema paabata puji. Dajabiame, quema puji mu judío cuana cuaja tuaquisa a tajimahue. 20 Da putsu, yama micuana ihuameitia micuanapamapa ai cuana butsepi equisa puji. Cristo id'eibanaquisa saida cuana da judío cuana sa puji di. Tueda quisasaida cuana ema quisaquisa puana jepuiti, ema upia risijijiyani.

Page 115: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 28:21 115 HECHOS 28:27

21Da su uja Pablo atana huecuana:—Mue ai quirica biame Judea yahua su aniji cuana

jenetia mi jepuiti ecuanaju peje su cuina. Daja huechaJerusalén ejude jenetia cuinatana deja cuana mue aimadhada biame mi jepuiti mimi. 22 Beju ecuanaju es-hanapainia pamapa cristiano cuana jei Cristo peje sueputani cuana sa puji madhada hue emimitani. Da putsu,quisaenique ecuanaju ye ai cuana jepuiti. Da su pia tsineecuanaju esiapati mi eid'aba puji.

23 Beju neicha esiapati tsine cuinana su, dueji cristianocuana Pablo yani su puetana. Da su apudaya jenetiatsinecua teje Pablo ja Diusu sa quisa saida cuana quisatanahuecuana. Moisés chenu sa jacuatsasiati derejiji cuananeje, daja huecha profeta chenu cuana sa derejiji cuananeje Jesús peje su jei ameja atana huecuana. Jesús daDiusu sa Jabeituti Deja jei ameja atana huecuana. 24 Bejupiada piada Pablo sa quisa su jei putana. Pia cuana mu jeipuja mahue putana. 25Aimue mecuana sa daja cama pibamahue putsu, beju cuinanapirutaibana huecuana. Da suPablo ja uja atana huecuana:

—Espíritu Santo ja profeta Isaías chenu ecuana sa tatachenu cuana uja quisametaidha:26Quisatique jichu cristiano cuana uja:Micuaneda eid'aba biame, aimue eshanapa mahue.Daja huecha echama biame, aimue eba mahue.27 Beju ye cristiano cuana da muesumu tadada. Aimue

saida eid'abatani huecuana mahue.Mecuana sa etua cuana terijiji pabata huecuana mahue

puji.Daja huecha mecuana sa eid'aja terijiji paid'abata hue-

cuana mahue puji.Mue shanapa huecuana.

Page 116: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

HECHOS 28:28 116 HECHOS 28:31Ema peje su jasiapatija mahue huecuana yama esaisiame

huecuana puji.28 Pablo ja daja hue quisainiame atana huecuana:—Meshanapaenique, micuaneda da muesumu tadada

cuana Isaías chenu ja quisataidha cristiano cuana nime.Da putsu, Diusu ja judío mahue cuana peje su mesa quisasaida cuana quisaquisa yametayu. Id'aba putsu, beju jeiyata huecuana.

29 Pablo daja mimipeana su, judío cuana epubuyu je,tuneda cama jacuicuinatitaibana.

30 Beta mara quitana Pablo Roma ejude su piada etesu aniana. Pamapa tu pereji cuana saida batsutaina.31 Iyuame mahue neje Diusu ecuatsasiati jepuiti quisa-taina huecuana. Echua Puji Jesucristo jepuiti buetsu-ataina huecuana. Beju aimue tueda aiya biame cuajaatana mahue. Daja papu.

Page 117: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

117

Diusu sa mimiNew Testament in Tacana (BL:tna:Tacana)

copyright © 2009 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: TacanaTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Tacana [tna], BoliviaCopyright Information

© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Tacana

© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-04-30

Page 118: LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES · 2020-04-04 · HECHOS1:1 1 HECHOS1:3 LOSHECHOS DELOSAPOSTOLES HechosquiricaLucassajadereti.TuahuedahuechaLu-casbanimequiricaderetaidha. …

118PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 28 Jul 2020 from source files dated 29 Jun2020d0732984-534c-583e-85d6-df2586e256b7