decembro 2019 nº 12EXEMPLAR GRATUÍTO

o valadouro. O Conce-llo amaña o parque Con-cepción Arenal. Pax. 26

riotorto. Aprobado un orzamento de 1,2 millóns de euros. Pax. 19

viveiro. A oficina de voluntariado atendeu 35 nenos e 8 adultos. Pax. 11

ribadeo. Convocadas as subvencións para servizos sociais. Pax. 12

lourenzá. Muebles Her-mida entra en concurso de acreedores. Pax. 27

burela. Llano, reelexi-do alcalde trala repetición das votacións. Pax. 6

foz. O Concello anuncia que demolerá os 9 chalets de Areoura. Pax. 17

O Callo Fest volve a Cervo o 27

O festi val será a antesala do fi n de ano con callos. Pax. 20

Chega o Nadal á MariñaOs concellos da comarca teñen preparado xa o seu programa festi vo, que desenvolverán a parti r do día 20 e que contempla acti vidades variadas

O Pleno da Corporación pro-vincial aprobou os seus orza-mentos para o ano 2020, que ascenden a preto de 92 millóns de euros cos que se busca im-pulsar as políti cas sociais, xa que a este capítulo desti naran-

se un total de 30 millóns, 9 dos cales serán para sufragar os gastos das resiencias abertas e as que se abrirán. As contas foron aprobadas cos votos a favor de PSdeG e BNG e a abs-tención do PP. Pax. 31

A Deputación aproba un orzamento de 92 millóns

Mondoñedo vólcase na arqueoloxía

O Nadal está á volta da esqui-na e os concellos mariñaos teñen xa listo o seu programa para estes días festi vos, nos que os nenos son os prota-gonistas xa que as acti vida-des van na maior parte dos casos orientadas a eles. Así, a cabalgata de Reis segue a ser a estrela das programacións, aínda que xa empeza a ter o seu lugar Papa Noel, que con-ta xa nalgúns concellos coa súa propia festa. Ademais, haberá actuacións nas rúas con tí teres, teatro, panxoli-ñas, música, etc. Serán sen dúbida días nos que os pe-quenos terán múlti ples op-cións para poder gozar destas datas festi vas.

Xove terá xornadas de igualdade

Traballadores e veciños non queren deixar no olvido a problemáti ca situación que atravesa Alcoa, polo que o comité de empresa convocou unha nova concentración, nesta ocasión en Lugo, ante a Subdelegación de Goberno, coa que se pretende seguir a presionar aos responsables estatais a buscar unha solu-ción viable para a alumieira e poder conservar este pulmón económico da comarca. Os traballadores seguen a de-mandar ao Goberno a apro-bación do Estatuto do consu-midor electrointensivo para que a factoría poda competi r en igualdade de condicións co resto de Europa. Pax. 2

Convocada unha nova concentración en favor de Alcoa o 14 en Lugo

Serán os días 13, 14 e 15 de decembro. Pax. 22

Comezarán a parti r do día 17 de decembro. Pax. 18

actualidade2 decembro 2019

A MARIÑA

O novo comité de empresa de Alcoa San Cibrao, que preside agora José Antonio Zan, convocou unha nova manifestación, que será o día 14 en Lugo. Así, os representante sindicais e políti cos de todos os parti dos da Mariña reuniranse novamente, res-paldados por veciños e traballado-res, para esta protesta en defensa da fábrica cervense e dos empregos.Esta mobilización será diante da Sub-delegación do Goberno de Lugo para así, tratar de presionar ao Goberno Español na resolución e toma de me-didas para Alcoa San Cibrao.Esta será unha manifestación máis que adxuntar ás que se están reali-zando en diferentes vilas mariñás co obxecti vo de reinvidicar solucións. De feito, a últi ma realizada ti vo lugar en Foz, onde comerciantes e veciños se concentraron pola tarde na praza Conde Fontao.Os comeciantes de Foz aseguraron que unha parte da súa clientela ao igual que veciños da vila está rela-cionada coa alumieira xa que xera uns 2.000 postos de traballo, entre directos e indirectos. Así, os veciños e representante políti cos uníronse en defensa do futuro de Alcoa-San Cibrao. Reivindicaron medidas que garantan a conti nuidade dunha in-dustria que é fundamental tanto para a comarca da Mariña como para o conxunto da provincia, e cuxo PIB representa un 30%.O comité de empresa segue a soli-citar unha reunión da mesa de se-guimento de Alcoa, xa que as condi-cións fi xadas polo Goberno central para a poxa de interrompibilidade fan que a situación da empresa pase da urxencia de medidas para garan-ti r o seu futuro a unha situación de verdadeira emerxencia.Os políti cos, sindicatos e veciños le-van meses esixindo ao Goberno a aprobación do Estatuto do consumi-dor electrointensivo.O que piden é estabilizar en niveis

asumibles o prezo da enerxía pero a situación aínda se volveu máis alar-mante á vista das condicións fi xadas polo Goberno para a poxa de inte-rrompibilidade, que se efectuará entre os próximos días 16 e 20, na que non haberá bloques de 40MW, os máis importantes para a gran in-dustria; terán que competi r por 200 bloques de 5 MW.O principal problema que afecta á factoría de Alcoa en San Cibrao é que non pode competi r en igualdade de condicións que o resto da industria europea por mor dun prezo eléctrico excesivamente alto.A portavoz nacional, Ana Pontón, e o deputado no Congreso, Nestor Rego, manti veron un encontro co comi-té de empresa de Alcoa San Cibrao

ao que transmiti ron que garanti r o futuro desta planta forma parte da axenda de prioridades que o BNG ten sobre a mesa nas negociacións co PSOE de cara á investi dura de Pe-dro Sánchez.“A solución depende de que haxa vontade políti ca e está claro que si Sánchez quere ser presidente, si Sán-chez quere obter o voto do BNG ten que haber unha solución para Alcoa e para as industrias electrointensivas do país, porque depende unicamen-te de que haxa vontade políti ca, von-tade políti ca para aprobar o estatuto para este sector, vontade políti ca para que Galiza se benefi cie da súa riqueza electrica, vontade políti ca para sentarse a falar das medidas de futuro para Alcoa”, dixo.

Alcoa levará a Lugo as demandasEstá convocada para o sábado 14 unha concentración na Subdelegación para pedir ao Goberno a toma de medidas urxentes

Varios momentos da concentración realizada en Foz, convocada polos comerciantes e na que esti veron representantes de toda a Mariña

Unha veciña de Foz recibiu unha carta asinada polo Departamen-to de Comunicación con los Ciu-dadanos da Presidencia do Go-berno do Estado, en resposta a que ela lle remiti u a Pedro Sán-chez amosándolle o seu apoio a Alcoa, a través da misiva e da campaña realizada pola FCAM.No escrito que lle chegou a esta muller sinalan que “por lo que respecta a la empresa Alcoa y su planta de San Ciprián, cabe re-cordar que en los últi mos años ha recibido una importante in-versión a través de diversos me-

canismos. Esto es clara muestra del compromiso del Gobierno con la mejora de la competi ti -vidad de las plantas industriales españolas, especialmente de Alcoa, y de los esfuerzos en la creación de un entorno estable y predecible para su manteni-miento en España”.O pasado 30 de outubro a FCAM enviáballe ao presidente do Go-berno en funcións, Pedro Sán-chez, 5.000 cartas para amosar o seu apoio a Alcoa e en deman-da de solucións para que a plan-ta siga a ser competi ti va.

Resposta a unha veciña de Foz

Un total de 13 centros educa-tivos públicos da provincia de Lugo, entre eles o IES Monte Castelo de Burela, o CEIP Santa Rita e o IES María Sarmiento de Viveiro, desenvolverán durante o presente curso 2019/20 o Club de ciencia, unha iniciativa da Consellería de Educación, Uni-versidade e Formación Profesio-nal que ten como finalidade esti-

mular o espírito científico entre o alumnado galego ao tempo que impulsar as vocacións STEM (Ciencias, Tecnoloxía, Enxeñaría e Matemáticas) cara a estudos posteriores nos campos de co-ñecemento do ámbito científico tecnolóxico.Este é o cuarto ano consecuti vo que se pon en marcha esta inicia-ti va que forma parte da Estratexia

galega para a educación dixital, Edudixital 2020, e que arrancou como experiencia piloto no curso 2016/17 con 9 centros, un nú-mero que se foi incrementando desde entón. Agora, ao abeiro da convocatoria deste ano, incorpó-ranse outros 30 novos centros ao Club de ciencia, o que fai un total de 119 centros de ensino público en toda Galicia.

Club da Ciencia estará en tres centros

decembro 2019actualidade 3

O parlamentario socialista José Manuel Pérez Seco reclamoulle ao goberno galego que desbloquee a Vía de Altas Prestacións –VAP- Costa Norte, comprometi da en 2001 e que ti ña que estar en fun-cionamento entre 2015 e 2017. O responsable socialista presentou unha pregunta oral no Pleno do Parlamento na que adverti u que a Xunta “non expropiou un metro nin executou un euro” en dez anos de goberno de Feijóo.Pérez Seco denunciou que o gober-no de Feijóo “nunca apostou” por unha vía de comunicación conci-bida para “vertebrar e mellorar a mobilidade e a competi ti vidade dos veciños e veciñas da comarca de Ortegal e da Mariña luguesa”. Afeoulle á conselleira de Infraestru-turas que teña incluído a obra no Plan Move 2009-2015 para deixalo “soamente nunha boa intención de publicidade e propaganda”.

Lembrou que a VAP Costa Norte, concibida polo goberno de Fraga e con Cuíña como conselleiro para conectar Ferrol e Foz con infraes-truturas en condicións adecuadas, só ti vo refl exo real no DOG co go-berno presidido por Emilio Pérez Touriño. Aquel Executi vo licitou, lembrou, os dous únicos dous tra-mos hoxe en servizo, que son a circunvalación de Orti gueira e o tramo Xove – Celeiro.A parti res daquela, coa chegada de Feijóo ao goberno galego aquela infraestrutura, esencial para co-nectar máis de 300.000 persoas, así como as mercadorías e o tecido produti vo asentado no Norte de Galicia, foi “esquecida”. Esixiulle ao goberno galego a cumprir coa pla-nifi cación prevista, que inclúe 67,3 quilómetros de estrada cun orza-mento de 322 millóns de euros que ti ñan que estar en marcha dende hai dous anos.

Os socialistas din que a Xunta “non executou un euro” en dez anos para avanzar na VAP

A deputada Olalla Rodil, acompaña-da de concelleiros e gobernos mu-nicipais do BNG na Mariña presen-tou as emendas aos Orzamentos da Xunta 2020 no que ten que ver con esta comarca, “onde o Parti do Po-pular sigue sen facer caso ás vellas demandas mariñás”.Estas demandas que o BNG traslada ao Parlamento en forma de emen-das céntranse sobre todo na sanida-de, nos saneamentos, as estacións depuradoras de augas residuais, nos abastecementos, nas infraes-truturas, viarias, industriais e por-tuarias, o solo industrial e tamén en temas de benestar coma centros de día ou escolas infantí s, sen esquecer o medio ambiente, os espazos natu-rais e o medio rural.As emendas neste eido céntranse na atención primaria. Segundo ex-plican “nesta comarca os centros de saúde veñen sufrindo conti nuos recortes que se manifestan en falla

de medios materiais e humanos. Desde a perda de prazas médicas en diversos centros de saúde ata a non cobertura de prazas de xei-to defi niti vo noutros concellos. Por non falar da infradotación de fi sioterapeutas na comarca, tanto no hospital como en primaria, e a infrauti lización dos espazos que hai para fi sioterapia”.Mención aparte merece o servizo

de pediatría: defi ciente en prazas e cobertura. Prazas de pediatría saturadas que acumulan meses de retraso nas consultas, como en Foz, prazas vacantes cada pouco tempo en Burela ou outras cubertas por persoal médico sen especialidade pediátrica e conxugando semanal-mente a atención en varios centros de saúde como en Lourenzá, Mon-doñedo e Barreiros.

O BNG reclama para a Mariña investi mentos en sanidade

A Deputación xa puxo en marcha o Plan de Viabilidade Invernal para a temporada 2019-2020. O ti tular da administración provincial, José Tomé, detallou que, “xunto cos re-cursos propios da Deputación, no Plan de Viabilidade Invernal traballa-rán 7 empresas cunha ampla expe-riencia na resolución de incidencias viarias causadas pola neve e o xeo”. En concreto, Tomé Roca explicou que o dispositi vo está composto por 112 operarios e 64 máquinas, ade-mais de 12 silos que temos por toda a provincia e que dispoñen de 420 toneladas de sal de mina”.O Plan Invernal divídese en 8 zonas, todas dotadas con medios sufi cien-tes para facer fronte coas maiores garantí as posibles ás emerxencias que poidan xurdir. “A rede viaria provincial é a máis extensa de Es-

paña, con 4.200 quilómetros de estradas e deles, a metade están situados a máis de 600 metros de alti tude sobre o nivel do mar, co que iso supón de maior incidencia das inclemencias meteorolóxicas”, indicou.O Plan Invernal leva consigo poñer a disposición dos concellos sal de mina para que poidan atender os problemas que se produzan nas

estradas municipais debido ás con-dicións meteorolóxicas adversas. Estes depósitos atópanse en Ourol, O Valadouro, Riotorto, Lugo, Bece-rreá, O Incio, Pedrafi ta do Cebreiro, Folgoso do Courel, Cervantes, Navia de Suarna, A Fonsagrada e Ribas de Sil. Cada un destes almacéns dispón nestes momentos de 30 toneladas de sal de mina, isto é, dun total de 420 toneladas.

112 operarios e 64 máquinas atenden este inverno as estradas provinciais

Un momento da presentación do Plan Invernal

Rematou a oitava edición do Mes da Maxia, que organiza a Manco-munidade de Concellos da Mariña Lucense baixo o convenio asinado coa Axencia de Turismo de Galicia. Preto de 700 persoas procedentes dos 16 concellos da comarca, pero tamén doutros puntos xeográfi cos, principalmente de Galicia e Asturias, desfrutaron deste evento que reafi r-ma o seu éxito coma iniciati va de im-pulso e promoción para a hostalería en tempada baixa.A axente de Desenvolvemento Turís-ti co da Mancomunidade, Tania Her-mida, sinalou que “veciños e veciñas dos 16 concellos da Mariña acudiron á cita, sendo os mariñaos os princi-pais consumidores desta iniciati va, concretamente o 73%. Ademais, coma dato positi vo en canto aos esforzos realizados para que o pro-

grama serva como elemento tractor fóra de tempada, os datos sinalan coma nesta edición aumentaron respecto ao 2018 as persoas proce-dentes do resto de Galicia e tamén de Asturias. Sendo moi similar a por-centaxe entre ambas comunidades, pero é maior o aumento no caso de Asturias pasando do 2% no 2018 ao 12% neste 2019. Ademais destas dúas comunidades, desfrutaron do Mes da Maxia xente de Madrid, Va-lencia, Castela León e Bélxica”.Para a Mancomunidade, “o Mes da Maxia da Mariña lucense tamén se reafi rma coma un evento para todo ti po de públicos, convivindo nes-ta cita persoas dende os 26 aos 65 anos, principalmente. Teñen tamén os nenos e polo tanto as familias un peso moi importante no público que acude a este evento”.

700 persoas parti ciparon no oitavo Mes da Maxia

Membros do BNG, presentando as enmendas

actualidade4 decembro 2019

O Grupo BNI LOU Torques reúne unha vintena de empresarios to-dos os xoves en Foz. BNI procede das palabras inglesas Business Network Internati onal, é decir, unha estratexia de traballo que busca ampliar a rede de contac-tos profesionais. Na provincia de Lugo contan con tres grupos per-tencentes a BNI, que é unha rede presente en máis de 70 países. Dous dos grupos están na cidade de Lugo e o terceiro, denominado BNI LOU Torques, está na Mariña. O BNI LOU Torques lanzouse en 2016, cun grupo formado case que unha vintena de empresas e desde a súa orixe xeraron pre-to dos 3,5 millóns de euros de facturación. O actual presidente do grupo é Noel López Pinín que explica que nos últi mos meses o grupo está medrando moito “para facerse unha idea, no estado exis-ten 260, divididos en dúas zonas de aproximadamente 130 mem-bros cada un; nós fai seis meses estabamos preto da posición cen do ránking dos mellores grupos BNI; en outubro subimos ao 73 e na actualidade estamos no posto 37, con esto quero decir que te-mos unha dinámica de funciona-mento moi positi va”. Cada xoves reúnense ás 6.45 ho-ras no hotel OCA Playa de Foz. Trátanse de reunións formais de traballo que se realizan a unha hora temperá para que non inter-fi ra noutras acti vidades coti ás de cada unha das empresas. Nas reu-nións intercámbiase información de cada empresa para coñecerse

mellor e ao mesmo tempo reci-ben unha importante formación dos restantes membros da equipa xa que ao pertencer a sectores di-ferenciados así como a empresas distantes, tanto en anti güidade coma en tamaño, comparten ex-periencias e formas de traballar novidosas ou descoñecidas.A plataforma BNI pon así mesmo a disposición dos parti cipantes formación online gratuíta. “Axú-dannos a falar mellor en público, temos un Programa de Éxito para Miembros, formación do Equipo de Liderazgo”, explica Noel López.Para poder acudir outras empre-sas ou profesionais estes deben ir convidados polos xa integrantes do propio grupo. “Todas as se-manas temos convidados e eles poden ver de primeira man cal é a dinámica de traballo da equipa, se ese profesional ve que lle gusta o modelo de traballar pode soli-citar pertencer a el, fi nalmente o grupo pode aceptar, en función de se cumpre ou non os requisi-tos, que sexa membro do grupo. Co esto premiamos e valoramos a responsabilidade e profesionali-dade da empresa así como a boa reputación ou referencias do xes-tor. Outro moti vo para poder estar no grupo é que de cada acti vidade profesional soamente pode estar unha empresa ou membro; ou-tra cousa é que sexan acti vidades moi específi cas que non coincidan coas que desempeña esa empresa xa membro”. “A forma máis sinxela de coñecer-nos e querer saber máis da nosa

metodoloxía de traballo é asisti r coma convidado, para facelo tan só teñen que poñerse en contacto con algunha das enti dades mem-

bros do grupo ou tamén solicitalo na páxina de facebook BNI Tor-ques - A Mariña mediante unha mensaxe privada”.

A unión fai a forza dos empresariosO Grupo Torques busca xerar sinerxias para mellorar os seus resultados económicos e medrar xuntos

Membros da nova directi va da Fegamp

Quedou clausurada a X Asemblea da Fegamp, Federación Galega de Municipios e Provincias, e consti -tuironse os novos órganos directi -vos resultando elixido presidente o cabeza de lista Alberto Varela Paz, alcalde de Vilagarcía de Arousa.Así, foron elexidos tamén os

voceiros e a comisión executi va, da que Ana Ermida, alcaldesa de Barreiros, formará parte para os vindeiros anos.Tamén forman parte da executi va Alfonso Villares Bermúdez, Mayra García Bermúdez, e Alfredo Llano García.

Nomeada a nova executi va da Fegamp

Deu comezo en Burela, Cervo e Xovo o programa Sendas VI, unha iniciati va formati va que en Cervo estará enfocada ao ámbito da xar-dinería e os traballos forestais. De feito, nesta localidade centraranse no mantemento e mellora de par-ques e xardíns municipais (parque Reina Sofí a de San Cibrao e parque das Lobeiras de Cervo) e de nume-rosos espazos verdes. En concreto, en San Cibrao está previsto traballar na zona da Veiga, contorna da rúa Aduana, praza do Lugar, praza dos Campos, área verde adxacente á ca-pela, contorna da anti ga fábrica de salazón e rotondas das avenidas da Mariña e da Veiga. Tamén na roton-da da avenida de Galicia de Cervo e na zona da ponte medieval de Liei-ro, entre outras.

O obradoiro ten unha duración de nove meses comezando cunha for-mación teórica. En Burela van facer traballos de pinturas de interiores e exteriores e marcados de sinaliza-ción horizontal.

Así mesmo, está previsto conti nuar coa creación e mellora de xardíns na zona das vivendas sociais da Ata-laia e coa limpeza e rexeneración do bosque autóctono situado na con-torna do polígono de Cuiña.

Arrinca o obradoiro de emprego Sendas de Burela, Cervo e Xove VI

Os membros actuais do grupo Torques, tras unha das súas reunións semanais

Xornada de inauguración do obradoiro de emprego

Empresa Acti vidade

OCA Playa de Foz Hoteleiro

Pablo Penas Electrodomésti cos Reparación e venda de electrodomésti cos

Fricost Frío industrial, maquinaria de hostelería

Talleres Armando Reparación de Vehículos

Sonova Tecnoloxías Electricidade

Viveiro Asesores Asesoría

Prensa da Mariña Comunicación

Folder Papelería (Ribadeo) Papelería e material de Ofi cina

Repsol Enervi Venda de luz e gas

Pintura y decoración Romeo Pintura e impermeabilización

Almacenes Huertas Sanjurjo Almacén Materiales de Construcción

Anima Mundi Clínica Veterinaria Clínica Veterinaria

Hipoweb Servicios Web e redes sociais

Alain Affl elou Ópti co (Burela) Ópti ca

Construcciones Os Molineros Promoción Inmobiliaria

Noel Nutrición Dietéti ca e nutrición

Seguros Bilbao (Foz) Seguros

Sonia García Podoloxía

Díaz Abad Avogacía

A Xunta de Goberno da Deputa-ción aprobou a adxudicación dun conxunto de obras enmarcadas no Plan Especial de Rehabilitación de Firmes cun investi mento de case 800.000 euros para os concellos de Xove, A Fonsagrada e A Pontenova. A voceira socialista do Goberno, Pilar García Porto, deu conta do bo ritmo que levan porque “xa foi executado ou está en período de execución case o 90 % dos proxectos”.García Porto explicou que no caso de Xove se vai acondicionar a estrada LU-P- 2601, “que conecta o núcleo da localidade co Porti ño de Morás, son case 3 quilómetros de melloras, dende o punto quilométrico 0,4 ata o 2,85”. Para estas obras a Depu-tación inviste 271.645 € e as actua-cións consisten na ampliación do an-cho da plataforma, que permiti rá ter dous carrís de 2,75 metros cada un. Tamén se vai drenar e afi rmar as zo-nas ensanchadas e pavimentarase a calzada con aglomerado en quente. En canto ás actuacións na Ponteno-va “adxudicáronse un conxunto de actuacións por algo máis de 310.000 € e serán unhas melloras que consis-ti rán na pavimentación con aglome-rado en quente e nova sinalización horizontal”, afi rmou García Porto. Trátase da estrada LU-P-4802 que conecta Santalla-Navallo con Ponte Soutelo, entre os quilómetros 8 e11; tamén se vai actuar na LU-P-4806, a vía que vai dende Vilaxe ata Ribeira de Piquín nun treito de máis de 2 quilómetros; e na LU-P-4809, estra-da que conecta a parroquia de Con-forto con Souto de Mogos, nun treito de máis de 1 quilómetro.

A Deputación inviste en estradas de Xove e A Pontenova

decembro 2019actualidade 5

Cales son as orixes da empresa, San-dra?Adega O Lagar comezou a súa activi-dade en Burela da man nun principio do meu irmán José Manuel máis eu fai 15 anos no mesmo enderezo no que nos atopamos na actualidade, na avenida Arcadio Pardiñas 179 e fai tres anos un par de amigos, Ana e Julio, estaban pensando en abrir un negocio e gustáballes este mode-lo polo cal decidimos entre os catro afrontar esta nova etapa tamén en Carballo.

Cal foi o xerme que os impulsou a ter esta aventura empresarial?Pois viña cada un do seu traballo e ao meu irmán sempre lle gustou a idea de abrir unha tenda e eu, que son botada para adiante, díxenlle que me subía o carro.

Cales son os seus clientes?Traballamos só con clientes particu-lares, non somos distribuidores.

Con que tipoloxía de produtos co-mezaron?Comezamos tendo claro que quería-mos ter viños e produtos gourmet e artesán. Comezas con unha serie de referencias e co paso dos anos vas

escoitando e vendo ao cliente e vas adaptando as compras a ese merca-do, pasounos en todo tamén coas distintas referencias de viño. Traba-llamos cunha clientela moi fiel e iso permítenos acercarnos máis as súas esixencias.

E na actualidade que podemos ato-par na Adega O Lagar?Viños e licores foi a esencia das nosas orixes, os diferentes produtos varían moitísimo, por exemplo non temos o mesmo catálogo no verán que no inverno. No inverno traballamos con moita clientela da zona mentres que na etapa estival traballamos moito con visitantes e procuramos ter pro-dutos que representen a Galicia pero sen esquecer os que están o resto do ano. Intentamos mover diferentes alimentos porque queremos que os clientes encontren algo distinto cada vez que nós visitan. Algo simi-lar acontece cos viños, se ben temos unha serie de referencias fixas, te-mos outras moitas que imos cam-biando continuamente, así cubrimos esa demanda de ese cliente que des-fruta probando cousas novas.

Traballan con produtos do País?Si. Se o podemos conseguir o máis

preto posible da tenda facémolo. E tamén nos gustan as edicións limi-tadas, aínda que teñamos marcas recoñecidas por todos.

Por exemplo agora que estamos no Nadal que podemos encontrar?Pois temos diferentes paquetes para regalo, onde coidamos moito a presentación dos detalles. Aquí, o cliente pode preparar as caixas e agasallos ao momento, non temos nada fixado, todo é a medida das necesidades de cada cliente. Sempre tendo en conta uns estándares de calidade moi altos. Aquí facemos o que o cliente queira, se coñece moi ben o agasallado seguimos o seu criterio, e senón intentamos ir a un produto xeralmente máis aceptado, traballamos moito intentando escoi-tar ao cliente e coidando moito o tra-to con el, é dicir, a atención ao clien-te para nós é fundamental. Incluso entre Foz e Viveiro podemos facerlle chegar o envío a casa. Despois envia-mos ao resto de España na súa zona peninsular a través de empresas de reparto que teñen unhas tarifas moi económicas para os nosos clientes

Contan con rutas de reparto?Efectivamente, pero son rutas de

reparto orientadas ao cliente final, ao consumidor. Comezamos con clientes que viñan a tenda e que nos demandaban ese servizo, pouco a pouco co boca a boca e coas reco-mendacións dos nosos clientes en cada zona fomos abrindo o mercado e agora mesmo temos case que dez rutas de clientes aos que lle entrega-mos o pedido.

Ata onde chegans co reparto?Chegamos a Asturias polo este, polo sur chegamos case que ata o conce-llo de Lugo, á Terra Chá tamén che-gamos, e xa na propia comarca da Mariña percorremos moitos puntos. A periodicidade da ruta é mensual.

Traballan con páxina web?Pois non pero temos un servizo de atención telefónica onde os atende-remos encantados, de feito moitos pedidos veñen por vía telefónica. Penso que os nosos puntos fortes

son a atención ao cliente e por un coidado do produto que distribuí-mos impecable. Compramos pro-dutos contrastados, tanto para o viño de colleita de 1,5 ou 1,7 euros a botella coma para o produto máis caro que poda ter. De feito, os no-sos viños de colleita, tanto en bo-tella coma en paquete, teñen unha acollida excepcional, son dos máis demandados.

Que outros produtos atopamos?Pois temos vermú galego, temos es-cumosos galegos, temos cava, cham-paña, unha selección de botellas pre-mium de licores. Intentamos ter uns produtos diferenciados que aporten un extra ao consumidor. Temos final-mente unha serie de xamóns, desde xamóns de bodega de Granada con curación natural que se pode com-prar ao corte. Temos tamén Ibérico Cebo e Bellota, estas variedades po-den atoparse todo o ano.

Unha das catas que ofrece O Lagar aos seus clientes

“Queremos que os nosos clientes atopen algo diferente cada vez”Sandra Palmeiro, copropietaria de O Lagar, con tendas en Burela e Carballo

Desde CIG-Saúde da Mariña levan demandando da Xerencia do Hospi-tal da Mariña que mude a súa polí-tica de contratación, que deixe de fomentar a precariedade laboral e aposte por dar a maior estabilidade posible aos profesionais da sanidade pública.“Debido á actual situación crítica de falta de persoal de enfermería nas listas de contratación na Mari-ña, hai unha fuga de profesionais da enfermaría a outros territorios como Asturias ou Euskadi en bus-ca dun futuro laboral mellor, onde asinan contratos de maior duración que garanten estabilidade evitando así a precariedade laboral fomenta-da pola Dirección de Enfermaría do hospital mariñao (contratos por días,

unha quincena ou como moito un mes)” indican.O sindicato nacionalista lembra que nunha xuntanza coa Xerencia do Hospital da Mariña en outubro, CIG Saúde A Mariña pediu que a dirección de enfermaría faga unha reflexión e análise dos motivos do éxodo de profesionais.A Dirección de Enfermaría nega que o motivo sexa por motivos laborais e que se os profesionais marchan será por motivos personais.Para a central nacionalista para re-matar coa precariedade laboral no Sergas urxe tomar medidas, “entre elas a defensa dos postos de traba-llo, a defensa dunhas contratacións dignas, a defensa dunha oferta de emprego co 100% das vacantes

reais de todas as categorías. A eli-minación das taxas de reposición acordadas en Madrid polos sindi-catos estatais, que impiden que se poida facer unha oferta de empre-go público con todas as vacantes, é dicir, unha oferta de máis de 6.000 prazas no Sergas e para todas as categorías, así como un plan de es-tabilidade no emprego de verdade, no que se transformen en prazas vacantes todas as prazas estrutu-rais cubertas, desde fai anos, con contratos eventuais”, din.CIG Saúde pide que a Dirección de Enfermaría escoite e aporte solu-cións como máxima responsable da grave situación no distrito sani-tario, que está a provocar fuga de profesionais de enfermaría a outros

territorios e fomentando a precarie-dade laboral e condicións indignas de traballo entre o colectivo de en-fermaría.Desde la central nacionalista non

descartan iniciar mobilizacións para reverter a situación actual e pedir o cese de Isabel Díaz Castro, directora de Enfermaría do Hospi-tal da Mariña.

Cig Saúde A Mariña alerta da fuga de sanitarios a outros territorios

Concentración diante do PAC de Viveiro, en apoio aos profesionais

actualidade6 decembro 2019

burelaNOVAS

A secretaria provincial Socialista e deputada Autonómica, Patricia Otero, denunciou a falla de planifi -cación do Goberno de Feijoo coas obras no Ceip Virxe do Carme de Burela. “Xa que a día de hoxe as alumnas e alumnos deste centro educati vo están padecendo a total falla de planifi cación e o abandono do Goberno de Feijoo nas obras do colexio”. Avanzou que o Grupo So-cialista rexistrará novamente inicia-ti vas parlamentarias para coñecer que é o responsable do estado do centro educati vo.“Hoxe chove dento do centro, sen que ninguén se faga responsable desta situación. E os únicos que es-tán sufrindo estas inclemencias son os propios alumnos”, adverti u.

A secretaria provincial lembrou ademais “que o inicio de curso na provincia de Lugo ti vo moitas inci-dencias, concretamente na Mari-ña, cando a Xunta confi rmou que os tres colexios onde se estaban levando a cabo obras de reforma in-tegral e mellora da efi ciencia ener-xéti ca —os CEIP Nº 1 de Foz, o Virxe do Carme de Burela e o de Cervo— empezarían as clases o día 11. Hoxe novamente volvermos denunciar que a acti vidade no Virxe do Carme non é a correcta”, insisti u.Ante este panorama Otero replica que “hai unha irresponsabilidade total por parte do Goberno de Fei-joo e do PP, xa que poden poñer en risco a seguridade tantos dos alum-nos como dos docentes”, adverti u.

Os socialistas, críti cos co estado do colexio Virxe do Carme

A corporación de Burela non mu-dará trala repeti ción das eleccións nunha mesa do IES Perdouro. Así, o PSOE segue a conservar os 6 edís, o PP mantén 4 e o BNG 3. Era pre-cisamente o terceiro escano da for-mación nacionalista o que estaba en liza con Burela Sempre pero un único voto marcou a tendencia para o BNG.A parti cipación foi máis baixa que en anteriores comicios e non chegou ao 50% do censo nunha xornada mar-cada pola normalidade. O reparto de votos quedou distribuído co PSOE li-derando con 116 votos, o PP con 86, o BNG recibiu 63 e Burela Sempre acadou 20. Ademais rexistráronse 2 para Cidadáns e un para Vox. Final-mente, tres papeletas foron declara-das en branco.Deste xeito, no cómputo global do Concello, os socialistas foron a forza máis votada, con 1.837 votos; en se-gundo lugar situáronse os populares con 1.089 votos e o terceiro lugar foi para o BNG, con 810 votos. Deste xeito a corporación municipal queda só con tres parti dos. Alfredo Llano foi reelixido alcalde de Burela e foi o últi mo rexedor galego en tomar

posesión do seu cargo, xa que o pa-sado 17 de novembro Llano contou co apoio da súa formación, o PSOE, e coa abstención de PP e de BNG.No discurso de investi dura dixo que afronta con ilusión o que será o seu terceiro mandato e subliñou que o Concello de Burela conta cun rema-nente de tres millóns de euros.Alfredo Llano declarou que “esti ve-mos moito tempo en funcións, o que quere dicir que Burela non esti vo a funcionar dun xeito normal, senón que fi xemos só o que se podía. Non

se podían tomar decisións en fi rme nin aprobar cuesti óns coma os or-zamentos, a relación de postos de traballo, asuntos relati vos a contra-tación, etc. Houbo limitacións que impediron o bo facer”.Para o alcalde de Burela “corre pre-sa normalizar a situación, hai que preparar os orzamentos e atender outras cuesti óns, que son tamén im-portantes”.Burela cumprirá no 2020 os 25 anos da súa consti tución como Concello despois de segregarse de Cervo.

Alfredo Llano, elexido alcalde tras repeti r os comicios nunha mesa

O alcalde de Burela, o últi mo en tomar posesión na Mariña

A Deputación de Lugo fi nanciará as obras de mellora do centro de menores San Aníbal con 32.900 euros, que servirán para acondicio-nar a zona de xogo infanti l, xardíns e pista multi deporte. O deputado de Promoción Económica e Social, Pablo Rivera, sinalou trala Xunta de Goberno que esta actuación cum-pre coa intención dos orzamentos 2020, de situar ás persoas no cen-tro do debate.“O orzamento está claramente orientado cara o gasto social”, co-mentou Rivera, que lembrou que a de Lugo é unha das poucas deputa-cións de toda España cunha ampla Rede de Protección Social, que non só favorece ao benestar e a conci-liación, senón que xera acti vidade

económica e emprego na provincia.O centro de menores de San Aníbal está promovido polas Hijas del Divi-no Celo. Ofrecen unha atención de día, alternati va ao internamento, que permite que os nenos e nenas poidan seguir vivindo coas súas fa-

milias mentres os Servizos Sociais do Concello elaboran un iti nerario de actuación para cada menor e a súa familia. Dende o centro ofrécese apoio e seguimento escolar, orienta-ción socio educati va e animación do tempo libre.

A Deputación fi nanciará as melloras do centro de menores San Aníbal

Unha vista do exterior do centro infanti l

A Mancomunidade de Concellos da Mariña Lucense acaba de substi tuír en Burela os anti gos contedores para a recollida de aceite domésti co por uns novos, xa que os anteriores estaban xa en mal estado. Desde a Concellería de Medio Ambiente burelesa lémbranlle á poboación que “son só para aceite de uso domésti co. Este debe depositarse nun envase de plásti co pechado e a introducilo nos contedores. Detec-tamos que ás veces os contedores están á metade da súa capacidade e atopamos botellas ou envases de

plásti co ao pé destes recipientes e iso non debe ser”. Noelia Mª Ben convida á veciñan-za de Burela “a reciclar o aceite, xa que se esti ma que en España 2/3 de este residuo acaba nas alcanta-rillas, provocando múlti ples danos nas tubaxes, malos olores, traballo extra na Edar, aumento das pragas, contaminación das augas... Cun sinxelo xesto como meter o aceite domésti co usado nunha botella de plásti co pechada e depositala no contedor adecuado podemos axu-dar ao benestar de todos”.

Renovan os anti gos contedores para a recollida de aceite

Aspecto dos novos contedores de aceite domésti co

decembro 2019actualidade 7

A Deputación de Lugo organizou na Mariña xunto coa Asociación de Tra-balladores Autónomos do Mar ca-tro cursos de capacitación para for-mar a 16 persoas desempregadas na profesión de redeiras. Nestas ac-cións formati vas, onde se investi ron case 40.000 euros, os parti cipantes aprenderon as diferentes formas de traballar as redes segundo o arte de pesca empregado.O deputado de Promoción Econó-mica e Social, Pablo Rivera, valora esta formación porque “o colecti vo artesanal de redeiras na zona da Mariña vive un momento crucial loitando pola subsistencia do sector, pois non existe relevo xeracional e a pesca segue a ser un dos motores máis importantes da nosa provin-cia”. Rivera fai fi ncapé en que nesta comarca lucense xera entre 5.000 e 6.000 empregos e que deman-da persoal case de forma conti nua para as Confrarías de Pescadores de

Burela, Celeiro, Foz, Ribadeo, San Cibrao e O Vicedo.O alumnado benefi ciouse de catro accións formati vas de Confección e Mantemento en: artes de enmalle (115 horas), aparellos de pesca (30 horas), artes de arraste (130 horas) e artes de cerco (55 horas). Estas accións habilitan aos parti cipantes para presentarse ao exame de cara

a optar á cualifi cación profesional que os acreditará como redeira, esencial para poder exercer esta ocupación.A estes cursos engadíronse tres xornadas divulgati vas que se cele-braron en Burela, Viveiro e Ribadeo, estruturadas en catro módulos te-máti cos e oito bloques con diferen-tes temáti cas.

A Deputación formou a 16 redeiras desempregadas con catro cursos

As redeiras, nunha das formacións

O programa do Nadal en Burela arrincou o 5 de decembro co pre-gón que pronunciou o empresario xubilado Ramón Hermida. Despois ti vo lugar o acendido da árbore e do alumeado e un concerto. As ac-ti vidades destas festas desenvol-veranse ata o 5 de xaneiro e foron presentadas polo alcalde burelés, Alfredo Llano, e por representan-tes do CCA e de Ledicia, todos eles organizadores dos disti ntos even-tos que se celebrarán ao longo deste tempo.O rexedor burelés dixo que “fi xe-mos unha presentación conxun-ta entre a Acia, Ledicia e máis o Concello de Burela que, dunha maneira ou doutra, colaboramos entre todos para conformar o que

queremos que sexa un bo Nadal con atracti vo e que sexa un bo elemento de moti vación para que a xente se achegue a Burela en calquera día das vindeiras vaca-cións”.Alfredo Llano sinalou que “a acti -vidade centralizarse na Praciña do Nadal, que vai estar na praza do Concello, onde se vai poder ver o mercadiño e todo ambientado no Nadal. Vai haber acti vidades infantí s, caseta de Papa Noël e bu-zón de desexos solidarios, ou sexa que vai estar perfecto para que a familia se achegue á praza”. O alcalde faltou tamén sobre a ilu-minación de Nadal, “que se abriu co acendido da árbore, que este ano é novidoso e está a chamar

moito a atención. Quedou moi bonito e volveuse recolocar unha serie de luminarias leds e outros moti vos navideños”. O pregón esti vo ao cargo de Ra-món Hermida, “que é moi coñe-cido no pobo, esti vo moi invo-lucrado en moitos asuntos, por exemplo foi presidente da Acia, é quen levou Academia A Mariña, fi xo tamén unha importante apos-ta por Expomar en Burela e pola creación da Banda de Música. É unha persoa que é querida e ao mesmo tempo penso que é unha personalidade para dar o pregón do Nadal”, subliñou o alcalde bu-relés.Llano explicou que “espero que guste todo o preparado para esta

ocasión, dende o alumeado co que tentamos soprender, e que sexan de disfrute de todo o mundo as acti vidades, ao mesmo tempo que atraia xente a Burela. O programa abarca ata o día 5 de xaneiro, que é a cabalgata de Reis, e haberá música folk, rastrillo solidario, o festi val do Nadal, música infanti l, pasarrúas navideños, concerto de

panxoliñas, tamén se van celebrar os Santos Inocentes e haberá en-contros dos nenos de Burela con Papa Noel. Hai acti vidades todos os días onde elixir, así que animar a todo o mundo que queira vir por aquí a pasalo ben que aquí esta-remos agardando. Desexo a todos os veciños de Burela e de fora do noso concello teñan un bo Nadal”.

O Nadal comezou co acendido da árbore e o alumeado

Presentación do programa de Nadal polos responsables municipais

IGUALDADE. A programación do Observatorio Mariña Pola Igualda-de conti nuará este mes de decem-bro con novas acti vidades. Así, xa recibiron a axenda feminista 2020 Galegas Entre Fogóns que xa está dispoñible nas librarías. O día 14 preparan un relatorio Historia da lenzaría no corpo capital de Cla-rissa Lorenz, esti lista, docente e investi gadora de San Paulo. O acto terá lugar ás 19.00 horas na Sala de Conferencias de Burela, anti ga bibilioteca.

SENDEIRISMO. A Asociación de-porti va de Sendeirismo de Burela prepara para o 14 de decembro unha ruta de sendeirismo. Dita ruta leva por tí tulo Ruta de Fonsa-grada, e terá saída ás 8.30 horas da estación de autobuses de Burela. Serán 8 quilómetros de difi cultade baixa, que rematarán nun xantar tí pico da Fonsagrada. O roteiro ten un prezo de 25 euros para socios e 30 para os non socios, e é nece-sario anotarse para parti cipar, ben sexa por teléfono nos 982 580 504 ou en Gráfi cas Arfe.

EN BREVE

Ata o 9 de xaneiro poderase visitar na Casa da Cultura unha mostra fo-tográfi ca realizada por mulleres e que amosa o proxecto de auga en Guinea-Bissau co tí tulo Mindjer di Guiné.A Asemblea de Cooperación pola Paz e o Fondo Galego de Coope-ración e Solidariedade facilitáron-lles o abastecemento de auga aos 1.824 habitantes da localidade de Carantaba, no norte de Guinea-Bissau. O proxecto incorporaba un obradoiro de introdución á foto-grafí a para as veciñas cuxo resulta-do pode verse nesta exposición. O horario de apertura será de luns a venres de 10 a 13 horas e de 17 a 20 horas, agás entre os días 26 e o 3, que será de 9 a 14.A mostra reúne instantáneas reali-zadas polas parti cipantes na forma-ción, imparti da polo fotoxornalista Sylvain Cherkaoui. As imaxes poñen en valor a interpretación que elas fan do mundo, da súa comunidade e da cooperación internacional.

Unha mostra amosa o proxecto de auga en Guinea-Bissau

actualidade8 decembro 2019

O Grupo Provincial do Parti do Po-pular atende a peti ción dos veci-ños de Burela e pide á Deputación a mellora da seguridade viaria na LU-P-1502 que comunica esta lo-calidade co núcleo cervense de San Román. Segundo destaca o vicevoceiro Javier Casti ñeira “é urxente” que o presidente e dele-gado de Vías e Obras “dea a orde perti nente” para dotar a esta im-portante vía de comunicación de beirarrúas e unha rotonda nas inmediacións do cemiterio muni-cipal co fi n de favorecer a circula-ción e así evitar que se poida pro-ducir un atropelo.E é que a inexistencia destas me-didas provoca que os peóns teñan que circular pola beiravía; o que, “de toda lóxica”, explica Casti ñeira, “supón un risco para a seguridade

das moitas persoas que usan esta estrada incluso a pé para ir por exemplo ata o cemiterio”.Pola súa banda, o voceiro do PP lo-cal, Manuel Rouco, quen, xunto co deputado provincial, comprobaron as defi ciencias de dito acceso, agra-dece que “os meus compañeiros fa-gan esta peti ción, pois hai 10 meses que presentamos unha moción no Concello no mesmo senso, e que foi apoiada polos grupos da oposición, pero de momento nada sabemos nin tan sequera se a Deputación a vai facer”. Por este moti vo, tanto Casti ñeira como Rouco agardan que o respon-sable provincial “non faga oídos xor-dos” desta demanda e, sobre todo, cumprir así coa responsabilidade que asumiu como delegado de Vías e Obras.

Os populares solicitan á Deputación a mellora da seguridade viaria na LU-P-150

A casa da cultura Tabanka en colaboración con Concello de Burela A.C. Fanto Fanti ni, Obser-vatorio Mariña Pola Igualdade e Acia, e baixo a batuta do músico burelés Manolo Maseda, organi-zan a Gala Solidaria Burela - Cabo Verde Djunta Mô (Xuntando as mans), que será o día 28 de de-cembro ás 20.30 na casa da cul-tura burelesa.Esta é unha gala solidaria que ten como fi nalidade reforzar a convi-vencia entre todas e cada unha das culturas que existen na vila mariñá, así como recadar fondos para mellorar as condicións dunha escola en Porto Mosquito, en Cabo Verde, e fi nanciar unha operación visual a un dos arti stas convidados neste evento, Alex Djimmy.Un encontro artí sti co entre mulle-res e homes de Cabo Verde e Gali-cia e que contará con arti stas como Guadi Galego, Ugia Pedreira, Lola de Ribeira, As Moreninhas, Alex Jimmy e a Banda Krioula serán os convidados de Batuko Tabanka.A actriz Rosalía Castro será quen conduzca o evento. As entradas,

que teñen un prezo de 10 euros, estan á venda na cervecería-vi-noteca O Traste, Contraste Food & Drinks, hotel Nordés, parrillada De Jandro, cerveceria Kiko, Atrez-zo CAFE e cafetería Vista Alegre.Tamén están dispoñibles on-line na plataforma entradium: htt ps://entradium.com/events/djunta-moNa mesma plataforma está habili-tada unha fi la 0 para todos os que queiran colaborar pero non asis-tan ao evento.

Burela acollerá a Gala Solidaria Burela-Cabo Verde Djunta Mô o 28

Estudantes de Burela sumáronse no aeródromo de Rozas ás xornadas Drone Day: Aplicacións Profesionais dos Drons, unha iniciati va organiza-da pola multi nacional aeronáuti ca Boeing e que se enmarca nas acti -vidades de fomento das vocacións cientí fi co-tecnolóxicas do Polo Ae-roespacial de Galicia.O programa de vocacións da Civil UAVs Initi ati ve ten como obxecti vo achegar a ciencia, a tecnoloxía e a innovación á mocidade e o fomento de novas vocacións especialmente vencelladas ao sector aeronáuti co e aeroespacial, así como aumentar o coñecemento da iniciati va por parte da sociedade. Ademais dos drone days e das Aulas Newton, organiza-das conxuntamente con Boeing, está previsto celebrar outros obradoiros, charlas, concursos e visitas ao CIAR, entre outras. O programa de voca-cións cientí fi co-tecnolóxicas preten-de chegar a mais de 1.000 escolares, máis de 100 universitarios e preto de 2.000 persoas interesadas neste seg-mento do sector aeroespacial.Durante dez días, estudantes de secundaria de Burela, de 2º e 3º da ESO, parti ciparon en sesións de obradoiros prácti cos e exercicios de simulación tanto de voo con drons como de realización de mapas.

Estudantes burelaos aprenden en Rozas sobre drons

A Concellería de Medio Ambiente, que dirixe Noelia María Ben, mos-tra a súa sati sfacción polos resul-tados da campaña de trampeo de raíñas veluti nas que encargou este ano á empresa Serpa.Noelia María Ben explica que “nes-ta campaña fi xeron un total de cincuenta trampas e, na primeira fase, capturaron 13 raínas; na se-gunda, 49; na terceira, 61 raíñas e

13 obreiras; na cuarta, 39 raíñas e 31 obreiras; na quinta, 53 raíñas e 135 obreiras; e na sexta e derradei-ra fase, 38 raíñas e 485 obreiras”.A concelleira de Medio Ambiente considera que “os resultados es-ti veron á vista de todos xa que só ti veron cinco avisos de reti rada de niños, polo que mereceu a pena o investi mento que se realizou para facerlle fronte a este problema”.

A campaña contra as veluti nas ofrece un balance positi vo

A secretaria provincial socialista e deputada autonómica, Patricia Otero, reclama no Parlamento de Galicia, a través dunha batería de iniciati vas, que a Xunta de Galicia antes de que remate o primeiro semestre de 2020, realice a obra de acondicionamento e reparación da nave de redes no peirao norte do Porto de Burela. “Non valen máis enganos sobre as obras nes-ta infraestrutura, demandamos ao Goberno de Feijóo que execute os 237.826 euros orzamentados para mellorar esta dotación”, dixo.Otero explica que “en decembro de 2008 inaugurábase unha obra moi demandada polos profesio-nais do sector pesqueiro de Burela e a propia confraría de pescadores, como foi a nave de redes no porto de Burela. Nave de redes que ga-ranti u un lugar seguro e con mello-res condicións para as traballado-ras, ademais de servir, entre outros usos, como sede permanente da feira monográfi ca náuti co-pes-queira Expomar”.A deputada advirte que “desde hai uns anos o sector pesqueiro e a confraría de pescadores están a

demandar obras de mellora nesta nave de redes de Burela, xa que en-tre outros problemas a instalación presenta humidades, ten goteiras cando chove, baños que en moitas ocasións están inuti lizables”.A voceira de Pesca lembra que “nos orzamentos de Portos de Ga-licia para 2019 consignábase unha parti da de 200.000 euros para estas mesmas obras de acondicio-namento. Ademais, o propio dele-gado Territorial da Xunta de Galicia en Lugo anunciou a principios de marzo deste ano que xa estaba rematado o proxecto técnico para

a remodelación desta nave, que nese momento se atopaba en su-pervisión, e que a obra se licitaría ao longo deste ano”.Así as cousas “o único que pode-mos constatar a día de hoxe, en pleno mes de decembro de 2019, é que esta obra tan demanda polo sector pesqueiro segue sen estar li-citada, e volve a aparecer no papel, é dicir, no Proxecto de orzamentos da Xunta de Galicia para 2020”.Por todo isto Patricia Otero quere coñecer tamén que prazos mane-xa a Xunta para realizar a obra de acondicionamento e reparación.

Patricia Otero reclama no Parlamento que se acondicione a nave de redes

Unha imaxe nocturna da nave de redes burelá

O grupo de pandeireiteias Tanxu-gueiras recalará en Burela no marco da Xira Contrapunto 2019-2020. O concerto promovido polo Concello de Burela será o 14 de decembro, no auditorio municipal burelés.A apertura de portas farase ás 20.30 horas e aproximadamente media hora despois comezará o concerto, dun grupo que conta con cada vez máis número de se-guidores.A entrada anti cipada custa 10 eu-ros e 14 en taquilla. Pódense ad-

quirir tamén en Enterti cket e hai máis información na web de www.tanxugueiras.com.

O grupo Tanxugueiras actuarán o 14 de decembro no auditorio

decembro 2019actualidade 9

viveiro

O Concello de Viveiro xa fixo pública a súa programación cul-tural para o Nadal 2019/2020, con numerosas actividades para todas as idades.Nas próximas datas haberá teatro para os máis pequenos, marionetas da man do grupo Trécola, obradoiros como o Ar-teNadal e o tradicional concer-to da Banda de Música.A programación ten en con-ta, como non podía ser doutra maneira, a época do ano, coa Festa de Papá Noel o día 24 de decembro pola tarde ou a ca-balgata de Reis do 5 de xaneiro, que sairá de Celeiro e chegará á praza Maior de Viveiro.María Loureiro, alcaldesa de Viveiro, destaca “a diversidade da programación, planificada para que os nosos veciños e ve-

ciñas, independentemente da súa idade, poidan disfrutar das actividades”.Ademais, haberá unha activi-dade na biblioteca ás 12 horas baixo o título Xogando no Na-dal, e tamén un concerto de Nadal a cargo da Banda de Mú-sica de Viveiro ás 21.00.Os días 23, 24, 26, 27 e 28 Ar-teNadal estará na sala de expo-sicións do Conservatorio. Para esta actividade é necesaria ins-crición no 654 208 333 e será en horario de 10.30 a 12.00 de 4 a 7 anos, e de 12 a 13.30 de 8 a 12 anos.Esta axenda cultural da conce-llería xestionada por Lara Fer-nández únese ao Belén Viveiro ante o berce, o Belén de Bágoas da Terra na Biblioteca o 26 ás 18 horas, o mercado A Trasten-

da de Nicómedes o día 20 ás 17 horas ou as visitas guiadas or-ganizadas polo concello.Xa en xaneiro haberá moito teatro, así o día 2 Bubble repre-sentará Burbuja ás 20.30 horas, o día 3 Marionetas Trécola fará O Agasallo de Anya ás 18.00 horas e o día 4 ás 20.30 será Le Cirque de Lafayette Company.Este ano, Viveiro tamén conta cun alumeado de Nadal amplia-do. “Intentamos distribuír a ilu-minación por todo o concello, dentro das nosas posiblidades e instalando algún elemento no maior número de puntos posi-bles”, engade a alcaldesa. Tanto o belén a tamaño natu-ral, que poderá visitarse ata o 13 de xaneiro de 09.00 a 00.00 horas, como o alumeado de Nadal “son importantes dina-

mizadores para Viveiro dende un punto de vista económico e turístico“.O Belén de Nadal de Viveiro está composto por 50 figuras a tamaño natural e 40 animais. Nel recréase con todo luxo de detalles o que podería ser a po-boación onde naceu Xesús.

Teatro, marionetas, exposicións e moita maxia para Nadal

O Concello pon en marcha o seu programa de visitas guiadas e rutas do Nadal, unha iniciati va dirixida aos veciños e visitantes que dese-xen coñecer o seu patrimonio histó-rico e cultural. O programa levarase a cabo todos os venres, sábados e domingos entre o vindeiro 6 de de-cembro e o 5 de xaneiro, ten carác-ter gratuíto e vai dirixido ao público en xeral. As reservas faranse na ofi -cina de turismo de Viveiro.“Temos un amplo patrimonio civil e relixioso, este ti po de iniciati vas permiten coñecer a historia de Viveiro e as persoas que asisten quedan sempre moi sati sfeitas”, asegura Marisol Rey, concelleira de Turismo de Viveiro.Pola súa parte, a alcaldesa, María Loureiro, amosa a súa sati sfacción “polo impulso que lle estamos a dar ao Nadal en Viveiro, cunha progra-mación moi variada e para todas as idades; cada ano temos máis persoas que nos visitan e eloxian as nosas iniciati vas, desde o belén xi-gante, as melloras no alumeado ou estas visitas guiadas, unha proposta da Concelllería de Turismo que está tendo moito éxito”.As visitas programadas para os ven-res ás 19.00 horas farán un recorri-do nocturno polo casco histórico de Viveiro, pasando polo nacemento xigante Viveiro ante o berce e facen-do a vistosa retrospecti va ao pasa-do gremial da vila.Os sábados ás 16.00 horas está previsto un recorrido no Vivertren, alternando semanalmente a visita ao Souto da Retorta e á Área Etno-gráfi ca da Insua. Ambos os dous son espazos de gran beleza natural.Por últi mo, a visita dos domingos ás 12.00 horas será tamén polo casco histórico de Viveiro, na que se fará especial fi ncapé na tradición local de colocar os nacementos nestas datas ao longo da vila. Ademáis, durante a visita ensinaranse os prin-cipais lugares de interese do casco.

Programan unha serie de visitas guiadas este mes para coñecer o patrimonio histórico

O Centro Comercial Histórico de Viveiro organiza varias acti vida-des arredor do Nadal.Así, desde o 5 de decembro habe-rá un concurso de decoración de escaparates e abetos polas rúas da vila. Ese mismo día inaugurara-se a árbores xigante ás 19 horas.Tamén do 5 de decembro ao 6 de xaneiro poderase parti cipar no concurso Sobe o teu selfi e no que se entrará no sorteo dunha cea para dúas persoas.Do 12 ao 14 de decembro haberá a Ruleta do Nadal, que reparti rá 2.000 euros en premios, e será a parti r das 17.30 horas.Do 20 ao 24 de decembro na pra-za Maior de 17.30 a 20.30 pode-rase visitar a Casiña de Papá Noel.

O día 23 o coro Tempus Fugit can-tará panxoliñas polas rúas desde as 18.30 horas.Xa por últi mo, o día 4 de xaneiro, haberá un sorteo de tres soldos de 1.200 euros ás 21 horas na praza Maior.

Comerciantes organizan varias acti vidades

O Concello de Viveiro puxo en marcha unha campaña solidaria de recollida de xoguetes para re-parti r entre as familias do munici-pio en situación de vulnerabilida-de con menores ao seu cargo (de 0 a 16 anos).As persoas interesadas en cola-borar poden achegar xoguetes, xogos de mesa, puzzles, material informáti co, material escolar ou libros, sempre e cando estén en bo estado e con todos os seus compoñentes.“Con esta iniciati va queremos ampliar o alcance da campaña de recollida que tradicionalmen-te se realiza en colaboración con outras enti dades do municipio, o Nadal é un tempo especial e queremos que ningún neno ou

nena quede sen xoguete”, asegu-ra a alcaldesa de Viveiro, María Loureiro.A recollida realizase no Concello de Viveiro, praza Maior, en hora-rio de 10.00 a 14.00 horas e ata o 18 de decembro. A clasifi cación e distribución dos xoguetes correrá a cargo dos servizos sociais mu-nicipais.“Ademais do labor solidario e do compoñente educati vo de trans-miti r aos nosos fi llos e fi llas a im-portancia da xenerosidade e de ser capaces de desprenderse dos seus obxectos para facer felices a outros nenos e nenas, cómpre resaltar a importancia da reci-claxe e dar unha nova vida aos xoguetes”, engade a alcaldesa de Viveiro.

Empeza unha campaña de recollida de xoguetes

actualidade10 decembro 2019

O Concello de Viveiro fi xo entrega aos centros educati vos do conto Os Bolechas van a Viveiro. Si á Igualda-de. Non á violencia.A alcaldesa, María Loureiro, e a con-celleira de Cultura e Muller, Lara Fer-nández, realizaron o reparto do libro na escola infanti l municipal e na EEI San Roque, dentro dun proxecto di-rixido á poboación infanti l e xuvenil para favorecer a coeducación e unha promoción da igualdade de oportu-nidades que fomente a desaparición dos roles e estereoti pos de xénero, tanto no ámbito educati vo como no ámbito familiar.Parti ndo dos personaxes principais de Os Bolechas, elaborouse un conto ambientado no Concello de Viveiro,

introducindo lugares e personaxes emblemáti cos do lugar e dotándoo así de identi dade propia e de senti -mento de pertenza.A historia centrouse na eliminación de estereoti pos e de roles social-mente asignados a cada un dos se-xos, como medio de prevención da violencia de xénero, fomentando va-lores de igualdade de oportunidades e respecto das diferencias.O reparto realizouse nos colexios e escolas infantí s do concello (Escola Infanti l de Celeiro, Gardería Munici-pal de Viveiro, EEI San Roque, CEIP de Celeiro, CEIP de Covas, CEIP Santa Rita de Galdo, CEP Luis Tobio e CPR Landro). Hai un exemplar para cada alumno ou alumna.

Reparten nos colexios un conto dos Bolechas sobre igualdade

Visita da alcaldesa e da concelleira de Cultura a un dos colexios

O Concello de Viveiro recepcionou as obras de reposición das beira-rrúas e a rodadura entre os núme-ros 10 e 16 da avenida de Vilalba e as que se realizaron para a reposi-ción do fi rme en varios camiños e pistas das parroquias.Os traballos na avenida de Vilalba, cun orzamento de 32.117 euros, servirán para mellorar notable-mente a circulación tanto peonil como rodada, así como a imaxe visual da contorna.Pola súa parte, as actuacións para a reposición do fi rme, cun orzamento de 79.087,54 euros, realizáronse na pista Reboredo-Cruceiro (parroquia de San Xulián de Faro); no camiño Baixada ao Picadeiro (parroquia de San Xulián de Faro); na pista de Galea (parro-quia de San Esteban de Valcarría); na pista Ribas-Galea (parroquia de Santa María de Chavín), e na pista Allares-Ponte de Poo (parroquia de Santa María de Chavín).

O Concello de Viveiro puxo en mar-cha nos primeiros meses do actual mandato municipal unha decena de obras para mellorar diferentes infraestruturas no centro urbano e nas parroquias, así como os servi-zos básicos que uti lizan os veciños e veciñas.“As obras de reforma e renovación dos servizos básicos conti nuarán durante todo o mandato; escoita-

mos as demandas da cidadanía e actuamos, dando o mesmo trato a todos os veciños”, asegura a alcal-desa, María Loureiro.Ademais destas dúas obras, xa fi -nalizaron tamén a recuperación do Mirador de Monte Faro (38.203 eu-ros) e a reposición de pavimentos e servizos existentes entre o número 16 e o Colexio San Roque da aveni-da Benito Galcerán (43.359 euros).

O Concello remata as obras das beirarrúas na avenida de Vilalba

Unha vista do estado das beirrrúas trala remodelación

Na Xunta de Goberno da Depu-tación de Lugo aprobouse unha actuación con carácter urxente para acondicionar a estrada LU-P-6604, en Viveiro, na parroquia de Magazos.Trátase da vía que se viu afecta-da a semana pasada polo tem-poral de fortes chuvias e vento que propiciou que se tivera que cortar en dous debido aos des-prendementos de terra que im-pedían o tránsito normal de ve-hículos por esta zona.A Deputación investirá 52.732 euros na execución desta obra, que fará a empresa adxudicata-ria dos labores de conservación de estradas nesta zona da Mari-ña lucense.A voceira do Goberno socialista fixo fincapé na “celeridade coa se deu resposta a este problema sobrevido, por causas meteoro-lóxicas, pois entendemos que se debe actuar con rapidez para poder restituír a circulación e garantir a seguridade viaria no menor prazo posible”.

A Deputación acondicionará a LU-P-6604 na parroquia de Magazos

O Concello de Viveiro vén de facer publico o fallo do II Pre-mio Vilar Ponte de Novela 2019.O xurado composto por tres persoas vinculadas ao ámbito literario e cultural e un repre-sentante do Concello de Vivei-ro que actuou como secretario con voz e sen voto foron Car-los Nuevo Cal, cronistaoficial de Viveiro e mestre e historia-dor; Xoán Neira López, mestre e escritor; María Donapetry Camacho, profesora e escri-tora; e como secretaria, Ma-ría Rosario San Isidro Franco, traballadora do Concello de Viveiro.O primeiro premio correspon-deu a Natalia Carou Figueira coa obra O Mal querer. “Tráta-se dunha novela redonda, moi

dura, que retrata a sociedade actual onde a violencia, o ma-chismo, a droga, o maltrato, o acoso escolar, a manipulación mediática, os poderes fácticos, e, sobre todo, o desamor ou desafecto se xuntan nun cóctel destructor no que se ve atrapa-do o lector”, di o xurado.O premio ao finalista corres-ponde a Ramón Carredano Cobas coa obra Qwerty. “Fai contraste coa novela gañado-ra, xa que pode resultar máis complexa a súa lectura debido aos saltos temporais do pasa-do, presente e futuro (o soño da viaxe no tempo). Destaca a sensibilidade sensual e poéti-ca (sabores, olores …) combi-nando o respeto á natureza có progreso e os avances da cien-cia”, resume o xurado.

Xa se coñece ao gañador do II Premio Vilar Ponte

Un momento da entrega dos premios Vilar Ponte

O Concello de Viveiro recuperou o mirador de Monte Faro, ademais de integralo nos roteiros de sen-deirismo polos que pasean veci-ños e turistas.Cun investi mento de máis de 38.000 euros, os traballos consis-ti ron na instalación de novos ban-cos, novo alumeado, pavimento de area e varios paneis informati -vos. Ademáis, fí xose un recrecido dos muros do anti go faro ou garita para poñer en valor a estrutura, xa que era un elemento etnográfi co uti lizado para sinalar a costa.“A acti vación turísti ca da zona, cunhas vistas privilexiadas e co-nectada aos roteiros de sendeiri-mo, permítenos dar novos pasos

no noso obxecti vo de desestacio-nalizar a chegada de visitantes”, asegura a alcaldesa de Viveiro, María Loureiro.Ademais, soterrouse o cableado e demoliuse a edifi cación que alber-gaba unha antena, “que estaba en moi mal estado, unhas actuacións que serviron para ordear o espazo e aumentar a seguridade”. A par-ti da económica das obras procede dunhas liñas de axuda ordinarias da Axencia de Turismo de Galicia.“É un lugar ideal para ver a ría de Viveiro e necesitaba unha reforma; coas obras e a nova sinalización, o mirador é un lugar que visitar e no que pasar un bo rato para desfru-tar da paisaxe”, engade Loureiro.

O arranxado mirador de Monte Faro xa está nos roteiros de sendeirismo

decembro 2019actualidade 11

O Concello de Viveiro, a través da Ofi cina Municipal de Voluntariado, deu ao longo deste ano 2019 apoio e formación a 35 nenos e nenas e idade escolar e a oito inmigrantes adultos.En concreto, a ofi cina desenvolveu no ano 2019 o programa de Servizo de Voluntariado Xuvenil, enmarca-do no proxecto Apoio educati vo e acti vidades de lecer a colecti vos en situación de risco, dirixido por téc-nicos de Servizos Sociais e no que parti ciparon dúas voluntarias xu-venís así como outros voluntarios e voluntarias.O proxecto contou cun importan-te compoñente de sensibilización, formati vo e lúdico, xa que as ac-ti vidades que se levaron a cabo estaban dirixidas á imparti r apoio educati vo e acti vidades de lecer, das que se benefi ciaron trinta e cinco usuarios en idade escolar Ta-mén se ofreceu a acción formati va denominada Alfabeti zación nas linguas ofi ciais a un grupo de oito inmigrantes adultos.“O 5 de decembro celebrouse o Día Internacional do Voluntariado e quero agradecer o esforzo e adi-cación da nosa Ofi cina Municipal

de Voluntariado, unha gran axuda para detectar colecti vos en risco de exclusión e darlles apoio desde o concello”, asegura a alcaldesa de Viveiro, María Loureiro.Para o desenvolvemento do pro-grama deste ano, a concelleira de Benestar Social, Victoria Baamon-de, e ofi cina municipal contaron cunha subvención da Dirección Xeral de Xuventude, Parti cipación e Voluntariado da Consellería de Políti ca Social da Xunta.Tanto o Concello de Viveiro como a Xunta asumiron en 2019 un compromiso fi rme de impulso e fomento de accións orientadas á

erradicación da violencia de xénero sobre a muller, no marco do Pacto de Estado en violencia de xénero.Para cumprir este compromiso de sensibilización e prevención da vio-lencia de xénero, Viveiro contou, ademais dos voluntarios, coa cola-boración de técnicos da Asociación Mulleres en Igualdade de Burela (BUMEI), que teñen entre algúns dos seus obxecti vos “realizar ac-cións de prevención da violencia de xénero dirixidas á poboación en xeral, así como elaborar campañas socioeducati vas baseadas na igual-dade e no respecto intercultural di-rixidas á mocidade e infancia”.

A ofi cina de voluntariado deu apoio e formación a 35 nenos e 8 adultos

Traballadores da ofi cina de voluntariado

O BNG de Viveiro asegura que a rede de estradas de ti tularidade municipal, non está en condicións aceptables para que a veciñanza poda sati sfacer as súas necesida-des básicas (educación, traballo, alimentación e saúde) debido ao avanzado estado de deterioro “o que supón un auténti co perigo tan-to para os usuarios que circulan por elas e para a veciñanza”.Para os nacionalistas, a competencia municipal en materia de vías públi-cas alcanza tanto ás urbanas como ás rurais e é de obriga das enti da-des locais mantelas en bo estado de

conservación e sinalización. Asegu-ran que o concello de Viveiro, “non conta nin cun plan que contemple a execución planifi cada de traballos de mantemento correcti vo, de mellora do fi rme e de rehabilitación da súa rede viaria, nin cun plan de traba-llos de mantemento preventi vo que contemple a limpeza das beiravías, limpeza de sinais verti cais, ou man-temento de barreiras de contención vehicular”.Desde o Bloque Nacionalista Galego cren que para poder realizar adecua-damente as acti vidades de mante-mento, conservación e rehabilita-

ción, débese contar cunha políti ca na cal dunha maneira conveniente-mente estruturada, o goberno mu-nicipal debe formular os obxecti vos xerais perseguidos a corto, medio e longo prazo e a maneira de obter os recursos necesarios para acadar eses obxecti vos.Por outra banda, os nacionalistas animan tamén a potenciar feiras e mercados, a consumir produtos ga-legos, pero por riba de todo a facelo no comercio local.Apostan por presti xiar os produtos primarios e por facilitar a súa comer-cialización.

O BNG solicita un Plan Plurianual de Mantemento e potenciar as feiras

Os concelleiros do Parti do Popular de Viveiro deron a coñecer varias iniciati vas. Unha das mocións dos populares ten por obxecti vo que o goberno presidido pola socialista María Loureiro solicite a Portos de Galicia a concesión do peirao vello, de modo que o Concello poda xes-ti onar directamente este espazo pú-blico para que resulte máis úti l para os veciños de Viveiro.O portavoz, Óscar Rodríguez, expli-ca: “Dende hai máis de 20 anos efec-túanse xesti óns para liberar o peirao de Viveiro das disti ntas infraestru-turas que non ti ñan uso portuario e afeaban notablemente a fachada maríti ma da cidade. Dita tramitación prolongouse no tempo debido a dis-ti ntos expedientes xudiciais que o fi n foron resoltos de xeito favorable”. Con outra das súas mocións os po-

pulares pretenden que o Concello se sume a O banco vermello, a cam-paña contra a violencia de xénero, e que instale canto antes, no marco desta iniciati va, un banco desa cor nun lugar moi transitado. Por outro lado, o grupo defende que todos os vehículos da Policía Local e de Protección Civil teñan un desfi -brilador externo semiautomáti co, e que os coches así equipados estean rotulados de modo que quede claro que contan con DESA. Entre outras das súas peti cións fi -gura a mellora do paseo da praia de Covas, de maneira que ao longo do inverno se tomen as medidas necesarias para que os traballos de pintado do muro, bancos e farois, así como a reparación dos desniveis e substi tución de baldosas estragadas estean rematados no verán.

O PP pide melloras na Policía municipal e a praia de Covas

Tras gañar na presti xiosa Fei-ra de Goente o pasado mes de outubro, a viveirense Loli Lage conti núa acaparando galardóns que premian a calidade da mar-ca Mel O Castelo. A pasada fi n de semana foi na Feira de Muras, onde acadou o primeiro posto do concurso de cata cun néctar mo-nofl oral de breixo.Deste ti po de mel escuro vense facendo unha gran promoción na Feira do Mel de Montaña que

se celebra dende hai cinco anos no Viveiró para dar a coñecer o excepcional produto das 25 ex-plotacións apícolas do municipio de Muras. Este evento organízao o Concello en estreita colabora-ción coa Casa do Mel das Pontes, dende onde se apoia tecnica-mente a apicultura axudando a desenvolver as explotacións e fo-mentando a divulgación do mun-do das abellas entre a poboación en xeral.

O mel da viveirense Loli Lage gaña un premio en Muras

Loli Lage, no posto de Muras co seu mel

actualidade12 decembro 2019

O Concello anuncia a convocatoria de subvencións de concorrencia competi ti va para servizos sociais 2019, dentro do Plan Estratéxico de Subvencións 2018-2020. A dotación económica para este ano ascende a 18.000 euros.Os obxecti vos deste ti po de subven-cións pasan por apoiar a aquelas enti dades que facilitan a integración social de persoas con diversidade funcional ou en risco de exclusión social e aquelas que desenvolvan ini-ciati vas a prol da igualdade e plena integración da muller.Estas axudas teñen por obxecto que os desti natarios realicen acti vidades de asistencia e benestar social e, con carácter xeral, aquelas de interese para os veciños e veciñas do conce-llo que representen unha mellora da súa calidade de vida ou da cohesión social. O período que se terá en con-ta para a realización de acti vidades será durante o exercicio de 2019 e o ti po de gastos fi nanciados serán es-tritamente gastos correntes nos que

incorran os benefi ciarios para o des-envolvemento das súas acti vidades.Poderán solicitar estas subvencións: as enti dades e asociacións sen fi -nalidade de lucro, domiciliadas en Ribadeo, legalmente consti tuídas e inscritas no Rexistro Municipal de Asociacións; e as persoas fí sicas ou colecti vos para iniciati vas temporais de interese cidadán sen ánimo de lucro, sempre que, en ambos casos, non teñan recoñecida subvención nominati va nos orzamentos.O prazo de presentación de solicitu-des será de 20 días naturais a parti r do día seguinte á publicación das bases ou o seu estrato nos diarios ofi ciais correspondentes como o BOP de Lugo e/ou o DOG. Tomarase como data para o inicio do prazo a da últi ma publicación que se realice, e darase conta da convocatoria de subvencións á Base de Datos Nacio-nal de Subvencións, que a súa vez dará traslado ao diario ofi cial corres-pondente do estrato da convocatoria para a súa publicación.

Convocadas as axudas para servizos sociais 2019

O salón de plenos do Concello acolleu a presentación do obra-doiro dual de emprego Ribadeo alén do Camiño, que deu comezo o pasado venres, 29 de novem-bro, e que se prolongará ata o 28 de agosto de 2020. Un total de 20 alumnas e alumnos recibirán 1.440 horas de formación.Ribadeo alén do Camiño está di-vidido en dúas especialidades. Unha de confección e publicación de páxinas web con dez alumnos, que obterán un certi fi cado de profesionalidade de nivel dous que posibilitará que os parti ci-pantes se atopen en condicións á fi nalización do proxecto de incor-porarse a un ámbito profesional moi amplo. A outra especialidade é a de promoción turísti ca local e información ao visitante con ou-tros dez alumnos, que obterán ao remate un certi fi cado de profe-sionalidade de nivel 3, o de maior grao que se pode imparti r dentro

destes programas formati vos”.As principais acti vidades a levar adiante serán a creación de va-rios puntos de información turís-ti ca centrados especialmente na atención ao peregrino; desenvol-ver acti vidades no tramo do Ca-miño ao seu paso por Ribadeo, co obxecti vo de promocionar o valor paisaxísti co natural e cultural; a organización, xesti ón e desenvol-vemento dun paquete chamado Ribadeo, prepara o teu camiño; a creación dunha páxina web de promoción do Camiño; e a ela-boración e publicación de visitas virtuais de varios edifi cios do patrimonio histórico ribadense que os peregrinos poden atopar ao seu paso por Ribadeo. Ade-mais recibirán outra formación como fórmulas de autoemprego, seguridade e saúde no traballo, alfabeti zación informáti ca, sensi-bilización ambiental ou igualdade de xénero.

Deu comezo o obradoiro Ribadeo alén do camiño

Esta fi n de semana quedou aber-ta ao tráfi co a rúa Pintor Fierros, trala remodelación acometi da nas últi mas semanas e cuxo investi -mento ascendeu a 103.000 euros. A concelleira de Obras, Mónica Freire, explicou que se procedeu á renovación do pavimento e da sinalización así como á colocación de papeleiras e árbores. Os últi -mos arranxos remataranse duran-te o presente mes de decembro.A edil ribadense confi rmou que “a rúa Pintor Fierros xa se atopa aberta ao tráfi co. Fixemos unha obra importante para a veciñanza de Ribadeo nunha zona moi cén-trica e con moito tránsito”.Mónica Freire explicou que “fi xe-mos unha renovación completa do pavimento ademais de colocar

nova sinalización e papeleiras, un novo pintado do vieiro e a planta-ción de árbores. A falta duns pe-quenos arranxos a obra xa queda-rá rematada ao longo deste mes de decembro”.A concelleira de Obras en Ribadeo salientou que “desde o Concello de Ribadeo entendemos a im-portancia que ten a zona, tanto de Pintor Fierros como as rúas colindantes, polo alto tránsito de persoas e de vehículos que as em-pregan, porque alí están ubicadas varias das instalacións deporti vas municipais. Entendemos que é necesario a actuación de mellora tanto nesta rúa, que acabamos de arranxar, como nesta zona. Cara a isto está o noso compromiso e o noso traballo no futuro”.

Aberta ao tráfi co a rúa Pintor Fierros trala súa remodelación

Presentación do obradoiro no Concello de Ribadeo

Unha imaxe da rúa Pintor Fierras trala súa remodelación

O Grupo Municipal Popular de Ri-badeo esíxelle ao goberno local ofrecer unha solución “inmedia-ta” ante a falta de iluminación nas rúas da vila ribadense. “Trátase dun problema que cada vez causa máis malestar entre os veciños e veciñas”, segundo asegura a vice-voceira, Elena Sierra.A popular criti ca “a pasividade do señor Suárez ante a situación de inseguridade que causa a falta to-tal de iluminación pública en boa parte das rúas de Ribadeo. Esta-mos a plasmar unha realidade que se vive, día a día, en rúas coma a de Rosalía de Castro, Rafael Fer-nández Cardoso ou Clemente Mar-tí nez Pasarón. Unha situación que se repite en case todo o pobo”, ma-nifesta Sierra.

Así mesmo, denuncian os popu-lares nunha nova ocasión que “o goberno local non está á altura das necesidades dunha vila coma a nosa: unha vila turísti ca cun sector terciario de relevancia; xa que os servizos e o comercio son importantes sectores económicos en Ribadeo”. Igualmente, sinalan que “ademais dos ribadenses que saen a pasear polas rúas, a Riba-deo achéganse outros visitantes e clientes dos comercios da vila que se están a atopar sen luz”.“Non é de recibo esta falta de ilumi-nación na vila”, aseguran dende o Grupo Municipal Popular que xa ten presentado tamén unha moción so-bre “o penoso alumeado público co que conta unha das parroquias do rural do noso municipio”.

Os populares piden solucións á falta de iluminación das rúas

ribadeo

Xa comezaron as charlas informa-ti vas en Ribadeo organizadas pola Anpa A Faxarda e dirixidas a nais, pais e profesorado.Así, Marti na González Veiga falou sobre sexualidade e afecti vidad e na etapa infanti l e primeira etapa de primaria.A seguinte charla será o día 29 de novembro, ás 19 horas, e abordará o obradoiro para as familias e o pro-fesorado de Coñécete.E o luns 10 de febreiro será a charla para todas as familias e profesora-dos do plan de formación en diver-sidade afecti va-sexual e de xénero.

Organizan charlas informativas sobre igualdade

A Escola Municipal de Música e Danza de Ribadeo, a Asociación Cultural Ronqueta e o grupo de gaitas Illa Pancha de Ribadeo están preparado o quinto curso de música tradicional galega que terá lugar os días 18 e 19 de xa-neiro do ano que vén.Para participar ou inscribirse canto antes, xa que ten moita demanda, convén poñerse en contacto con parte da organiza-ción no mail acronqueta@gmail.com.Os encargados de impartir as clases serán Daniel Bellón, en gaita; Javier Feijóo Xisco, en can-to e pandeireta, e Kinhos Saburi-do, en percusión.A escola, aparte, ofrece clases de música tradicional galega.

Quinto curso de música galega

O espectáculo Queres que cho con-te?, que engloba música, teatro e narración estará en Ribadeo o 15 de decembro.Así, ás 12.00 horas chegará á Resi-dencia de maiores e ás 17.30 horas ao auditorio municipal.O proxecto Queres que cho conte? procura achegar algúns dos moitos contos rescatados da gran tradición de narradores orais e pousalos, con agarimo, no oído apetente daque-las e daqueles que desexan parar o mundo para volver a vista, e todos os senti dos, e reparar nas cousas boni-tas da tradición.

Queres que cho conte? chega a Ribadeo

decembro 2019actualidade 13

O Concello de Ribadeo prepara va-rias acti vidades de Nadal, que come-zarán o día 21 na igrexa parroquial ás 20.00 co XXV Festi val de Panxoliñas organizado pola Coral Polifónica de Ribadeo.O día 28, ás 19.30, será a VII edición dos Cantos de Nadal na praza da Fontenova, e ás 20.30 horas no audi-torio municipal haberá un concerto da Banda de Música de Ribadeo co tí tulo Aquí como en Viena.O día 30, ás 17.30 horas, no audito-rio dará comezo dentro do programa Apego, o concerto de As Maimiñas, que son un dúo integrado por dúas profesoras de música, Lucía Lago e Irene Álvarez, Mai e Miña. As can-cións que cantaban aos seus propios fi llos e as invitacións para acudir aos colexios destes foron a semente da carreira artí sti ca, así, nos seus espec-táculos combinan as cancións e os contos e defenden de forma acti va a educación dos pequenos en galego.Xa en xaneiro, o día 3 ás 20.30 horas na Casa do Mar será a presentación da publicación de manga Urara a cargo das autoras Laura Rodríguez e Laura Fernández chamadas Ran e kuroHaine.O día 4 voltará o teatro coa obra O cachopo máxico, a cargo da compa-

ñía Lila Teatro.O día 5, as rúas de Ribadeo acolle-rán a Cabalgata de Reis que rema-tará na casa do Concello, onde Mel-chor, Gaspar e Baltasar farán unha ofrenda ao Belén e charlarán cos pequenos.

COMERCIANTES. Por outra banda, un grupo de comerciantes e hosta-leiros da avenida de Galicia volveu decorar as árbores desta rúa riba-dense coa chegada do Nadal. Este ano os adornos foron elaborados de novo pola Asociación de Axuda ao Enfermo Mental A Mariña. Seguindo cunha tradición que xa puxeron en

marcha en 2015, este grupo de em-presarios decidía, coa autorización do Concello de Ribadeo, decorar unha vez máis as árbores da rúa con moti vo das festas de Nadal.Os usuarios da Asociación de Axuda ao Enfermo Mental A Mariña foron os encargados de elaborar e colocar os 300 adornos que xa se poden ver nas árbores desta céntrica rúa de Ri-badeo.A doazón recadada polos comercios e locais hostaleiros que colaboraron nesta acción entregarase á Asocia-ción de Axuda ao Enfermo Mental A Mariña, seguindo a norma de todos os anos.

O Festi val de panxoliñas abrirá un programa de Nadal con sorpresas

O Concello rematou as obras reali-zadas no chan do local de Amigos da Gaita, no pavillón polideporti vo da rúa Alfredo Deaño.O concelleiro de Deportes, Jorge Díaz, explicou que “as fi ltracións que padeceu ese edifi cio durante un tempo ocasionaron humidades e problemas no chan do local que a asociación Amigos da Gaita ten no primeiro andar. O que fi xemos foi levantar ese chan e colocar nova

tarima”. O custe desta actuación ascendeu a 3.000 euros.Jorge Díaz supervisou os traballos realizados acompañado pola pre-sidenta de Amigos da Gaita, Marta Saiz, e por outras representantes da asociación.O edil ribadense lembrou que “xa en xaneiro do ano en curso acome-téronse obras na cuberta do pavi-llón para solucionar as fi ltracións de auga que sufría o inmoble”.

Remataron as obras do local de Amigos da Gaita

Unha imaxe da visita realizada ao local Amigos da Gaita

Dúas imaxes do alumeado de Ribadeo deste ano

Acisa Ribadeo abriu a súa cam-paña de Nadal que comezou co acendido da árbore da praciña de San Roque. Conta con máis de 1.000 metros de luces leds de di-versas cores, 10 metros de altura e 5 de diámetro. O presidente da Asociación de Comerciantes, In-dustriales, Servicios e Autónomos de Ribadeo, Francisco Iriarte, de-clarou que “queremos facer un Nadal especial, tanto para os nosos socios como para os clientes e vi-sitantes. Temos a obriga de axudar aos nosos asociados a aproveitar ao máximo esta campaña, por iso nos envorcamos nela co maior pre-suposto da últi ma década”.O presidente do colecti vo empresa-rial fi xo un chamamento “a todos os socios a que decoren os seus locais, fachadas, escaparates e barras, pos-to que o Nadal é unha época alegre e de celebración. Sempre chama máis a atención un pobo e os seus

comercios decorados, que se non locen ningún moti vo destas festas. Por iso convocamos un novo concur-so de decoración con dous trofeos e 200 euros en premios para dúas ca-tegorías, unha de comercio e outra de hostalería, ao que queremos que

se apunten tantos establecementos como sexa posible. Están a tempo para anotarse ata o vindeiro 22 de decembro”.A programación de Nadal se comple-tará coa visita de Papa Noel o 22 de decembro. Estará na carpa de Acisa instalada no parque de San Francis-co, de 12.00 a 14.00 horas e de 17.00 a 20.00 horas. Tamén terá a visita dun carteiro real o 4 de xaneiro no parque San Francisco e co mesmo horario. Ademais, o 26 de decem-bro, ás 18.00 horas no Cine Teatro de Ribadeo haberá un Storyti me, teatro en inglés para nenos e nenas, a car-go da academia asociada Kids&Us, nunha aposta por entreter e diverti r aos máis pequenos nunhas datas tan especiais para eles. A toda esta pro-gramación haberá que engadir outra gran acti vidade, que se presentará dentro duns días, na que Acisa cola-bora co Concello de Ribadeo.

Concurso de decoración

O servizo de limpeza viaria do Concello de Ribadeo conta cun-ha nova máquina, trátase dunha aspiradora e trituradora de folla. O investimento realizado ache-gouse aos 4.000 euros.O concelleiro de Medio Ambien-te, Jorge Díaz, explicou que “se trata dunha máquina de fácil manexo, é moi lixeira e conta cun cepillo auxiliar. Permítenos aspirar as follas, que durante esta época do ano caen das ár-

bores e quedan nas rúas, nas prazas e outros espazos públicos e tamén procede ao seu tritu-rado. Iso quere dicir que rende máis o traballo, porque non hai que baleirar tantas veces como coas varredoras habituais os seus depósitos de almacenaxe”.Díaz Freije amósase satisfeito con esta nova adquisición que se incorpora ao parque de ma-quinaria do servizo de limpeza viaria de Ribadeo.

O servizo de limpeza viario conta cunha nova máquina

A nova máquina do Concello

actualidade14 decembro 2019

A EMMeD de Ribadeo convér-tese no primeiro espazo público cardioprotexido do concello. A escola ribadense é pioneira entre os centros de ensino musical da provincia de Lugo en implantar un DESA. O profesorado xa recibiu formación.En pasados días colocouse no centro o primeiro desfi brilador semiautomáti co de uso público neste concello. O responsable da EMMeD, Hugo García, manifestou que “o que pretendemos é dar un paso adiante en seguridade e protección, xa que tanto alumna-do como profesorado e as familias pasan moitas horas no centro. Así mesmo cremos que a ubicación do mesmo nesta instalación, a ca-rón do parque municipal e en ple-no centro da vila, é idónea para se fose o caso, ter que saír co DESA”.E engadiu que “pensando nesa opción de mobilidade, en lugar de colocarse fi xo nunha parede, do-touse dunha mochila que fai que sexa fácil o seu transporte ante calquera actuación””. O centro ri-

badense será pioneiro entre as es-colas de música do país en dispor deste servizo.Con relación á seguridade, un dos aspectos que acostuma a preocu-par máis tanto ao centro como ao resto da comunidade educati va, era unha idea coa que se levaba tempo traballando e que fi nal-mente se conseguiu: “o camiño da implantación de novas medidas de seguridade na escola leva xa tempo presente e este é un paso

máis que nos permite conti nuar ofrecendo un servizo diferencia-dor e de profesionalidade na aten-ción ás alumnas e alumnos. Todos estes avances non serían posibles sen o apoio da Concellaría de En-sino que fi xo o esforzo para cubrir esta necesidade”, apunta García Presno.O profesorado do centro foi for-mado en primeiros auxilios e uso do DESA garanti ndo así o seu co-rrecto manexo.

O concelleiro de Turismo, Pablo Vizo-so, fi xo unha valoración moi positi va da afl uencia de visitantes e turistas que pasaron por este concello ao longo da pasada ponte festi va. A ocupación hoteleira roldou o 90%. Os que máis se achegaron a Ribadeo estes días foron cidadáns proceden-tes de Castela-León, Euskadi e Ma-drid. O edil ribadense subliñou que o alumeado e o Mercado do Nadal contribuíron a encher as rúas da vila, convertendo a Ribadeo outra vez nun dos desti nos preferentes do norte de Galicia.Vizo declarou que “desde o Conce-llo queremos facer unha valoración moi positi va da afl uencia de visitan-tes e turistas que rexistramos nesta pasada ponte festi va. A ofi cina de turismo do núcleo urbano de Riba-deo abriu durante todos os días da ponte e foron 500 persoas as que se achegaron ata esta instalación en de-manda de información. O pico máis alto rexistrouse o sábado, 7 de de-cembro, con 165 persoas atendidas”.O concelleiro de Turismo explicou que “a porcentaxe de turistas chega-dos a Ribadeo procedentes do resto do Estado durante esta ponte foi do 99,5%. Desde Castela-León che-garon o 23,3% dos turistas, desde Euskadi o 18,4% e desde Madrid o 13,8%. Evidentemente o turismo in-

ternacional foi moito máis reducido, chegou ao 0’5%, e esti vo representa-do por peregrinos”.Pablo Vizoso referiuse aos grupos or-ganizados: “en canto aos grupos pa-saron pola ofi cina de turismo da vila varios, o que representa o 20%. Faise preciso mencionar que, tal e como se esperaba, detectouse un incre-mento neste ti po de turismo. Des-tacable foi a presenza dun grupo or-ganizado por unha das empresas de turismo ornitolóxico máis potentes do Estado. Trátase dunha boa nova para un concello coma o de Ribadeo, que leva anos intentando potenciar este ti po de turismo sustentable e que nos axuda a desestacionalizar”.

O edil nacionalista engadiu que “do total de persoas que solicitaron in-formación na ofi cina municipal de turismo, un 48% manifestaron estar pernoctando en Ribadeo durante es-tes días, dato que confi rma as boas cifras de ocupación, que segundo nos comentan os hostaleiros roldou o 90% nas xornadas máis fortes des-ta ponte”.O concelleiro de Turismo dixo que “o alumeado e o Mercado de Nadal, cun amplo programa de actuacións musicais e espazos creati vos, con-tribuíron a encher as rúas da vila de visitantes e viaxeiros, convertendo de novo a Ribadeo nun dos desti nos máis demandados do norte galego”.

A ocupación hoteleira durante a pasada ponte festi va roldou o 90%

Visita a un dos postos do mercdo de Nadal realizado na ponte festi vaAcisa reparte 15.000 bolsas entre os seus comercios asociados para a campaña de Nadal. Son biode-gradables e dun único tamaño. As bolsas foron presentadas polo pre-sidente de Acisa, Francisco Iriarte, e polo concelleiro de Comercio, Pa-blo Vizoso, que esti veron acompa-ñados polo xerente de Acisa, Jesús Pérez, e por Manoli Torviso e Mª Antonia López, tesoureira e secre-taria respecti vamente do colecti vo empresarial.Iriarte explicou que “queremos axudarlles a aforrar custes na me-dida das nosas posibilidades. Por ese moti vo e ao igual que xa fi xe-mos noutras ocasións para este Nadal reparti mos 15.000 novas bolsas de Acisa”.Son bolsas dun único tamaño e biodegradables. A entrega conta coa colaboración do Concello de Ribadeo, xa que se enmarca dentro do convenio de colaboración asina-do por ambas partes.

FESTA DO COMERCIO. Por outra banda, arrincou a Campaña de Na-dal de Acisa, que culminará o 11 de xaneiro coa Festa do Comercio na que se sortearán 4.000 euros en vales de compra para gastar nos establecementos asociados. Os clientes do comercio e da hostale-ría poderán facerse coas rifas ata o

11 de xaneiro.Os negocios terán a disposición dos seus clientes as rifas do sorteo que serán entregadas por cada compra realizada en calquera dos estable-cementos asociados de Acisa, sen importe mínimo, e a canti dade a reparti r por cada compra estable-cerase mediante o criterio de cada comerciante. As rifas deberán es-tar debidamente seladas por cada establecemento de xeito visible na parte dianteira ou traseira da mes-ma. En total distribuiranse 200.000 entre os asociados.O día 11 de xaneiro de 2020 cele-brarase o sorteo e as persoas que teñan rifas poderán depositalas nunha urna instalada para elo, na entrada da carpa situada no par-que San Francisco, dende as 16.00 ata as 20.30 horas. Ademais, terán que gardar a parte a conservar para parti cipar no sorteo. Os 4.000 euros en premios serán reparti dos en tres presenciais e un non presencial, que van de 2.000 a 500 euros en vales de compra. Ningún premio quedará deserto e de non aparecer o gañador proce-derase a sortear de novo. Ademais haberá un premio non presencial de 500 euros en vales de compra, que se dará a coñecer o mesmo día 11 de xaneiro e sortearase median-te un programa informáti co.

Reparti das 15.000 bolsas biodegradables no comercio

Curso de formación para facer unha RCP

A EMMeD convértese no primeiro espazo público cardioprotexido

Presentación das bolsas biodegradables entregadas por Acisa

A peña barcelonista La Balastrera. A Peña Barcelonista La Ba-lastrera, de Ribadeo, celebrou o seu décimo aniversario cunha cea baile á que asisti ron unha delegación do club da que formarán parte a delegada de Cultura da xunta directi va do FC Barcelona, Teresa Basilio Monné, e o ex xogador Iván Iglesias, entre outros.

decembro 2019actualidade 15

foz

O Concello levou a cabo a adxu-dicación defi niti va do acondi-cionamento de camiños en va-rias parroquias do municipio. O investi mento total ascende a 279.098,90 euros de orzamento de licitación, fi nanciados en base ás achegas da Deputación de Lugo do Plan Único 2019.En concreto, os viarios a arranxar son o Camiño Alemparte-Vilamor, na parroquia de Cangas, cun orza-mento de 52.733,89 euros; o Ca-miño Cabanas–Lamallada, na pa-rroquia de Nois, cun orzamento de 27.066,95 euros; o Camiño Apea-doiro–Carpacide, na parroquia de Nois, cun orzamento de 35.067,12 euros; o Camiño Bargado–Lousa-da, na parroquia de Fazouro, cun orzamento de 41.827,05 euros; o Camiño Río-O Carme, na parro-quia de Vilaronte, cun orzamento

de 98.701,77 euros, e os camiños no Chao, na parroquia de Santa Cilla, cun orzamento de 23.693,12 euros.As obras consisten na limpeza e perfi lado de cunetas e na mellora de fi rme dos camiños, con aglome-rado en quente de 5 centí metros

de espesor. Destaca o alcalde que “o actual equipo de goberno está moi preocupado e concienciado co acabado fi nal das obras, é por isto que a maiores dos traballos previstos pola anterior corporación incorporamos a todas as obras o levante de arquetas, o aglomerado en quente dos cruces de camiños, a disposición dos sinais necesarios e o pintado tanto das liñas laterais como dos sinais de parada de stop. Estes aspectos non contemplados inicialmente foron incorporados aos pregos como melloras e serán executados polo adxudicatario. Serán renovadas tamén as rexas de desaugue onde sexa necesario e incorporamos badéns para limi-tar a velocidade no Camiño Río-O Carme, cunha recta moi prolonga-da de baixada que pode dar lugar a unha circulación inapropiada”.

O Concello adxudica a mellora de camiños en varias parroquias

O Concello de Foz organiza un amplo abano de acti vidades para Nadal. Así, o día 15 ás 20.00 horas haberá un Festi val de Nadal con panxoliñas, con entrada gratuita, a cargo de Mar Aberto e a Coral Polifónica de Foz.O día 20 a Escola de Música de Foz preparará un Festi val de Nadal ás 20.30 na Sala Bahía con prebanda, coro iinfanti l e orquestra de Jazz.Ao día seguinte, ás 18.30, a sala Ba-hía acollerá a obra de teatro Nana para un soldado, a cargo de Ghaza-fh ellos, que está dirixida ao público infanti l e ten un prezo de 1,5 euros os nenos e 2,5 os adultos. Máis tar-de, ás 20.30 horas, Ars Polifh ónica dará un concerto de Nadal.O domingo 22, ás 12.00, será o acto

de celebración dos 40 anos de mu-nicipios democráti cos na sala Bahía. e pola tarde terá lugar o Run Nadal, desde ás 16.30 ás 19.00 horas.O martes 24 de 12 a 13 Papá Noel sairá da casa da cultura ata o Conce-llo, onde recibirá a todos os nenos. Lembran desde a organización que os pequenos poden ir na carroza, previa inscrición no Concello.Tamén o 24, pero ás 12.00 na ave-nida da Mariña, os alumnos da Es-cola de Música de Foz interpretarán panxoliñas en varios puntos. O día 28, ás 18.30 horas, na sala Bahía a compañía Sarabela representará Proxecto Noe. Esta obra ten un pre-zo de 1,5 euros os nenos e 2,5 os adultos.

O últi mo día do ano, a Escola de Mú-sica de Foz volverá facer un concerto de panxoliñas na avenida da Mariña.Xa en xaneiro, o teatro voltará a Sala Bahía pero nesta ocasión será coa compañía Cayetano Lledó e a súa obra Sherlock Holmes. Pola tarde será a gala de pati naxe no colexio Martí nez Otero.O domingo 5 chegará a esperada Cabalgata de Reis que sairá da praia da Rapadoira e percorrerá as rúas da vila ata chegar ao Belén vivinte no Concello. Desde a organización din que se esperan moitas sorpre-sas na cabalgata, e que os reis reci-birán aos nenos na sala Bahía onde haberá inchables, churros con cho-colate e roscón.

O programa de Nadal arrincará o 15 cun festi val de panxoliñas

A elección da raíña ou rei do Entroi-do de Foz 2020 fí xose nun acto cheo de público, no que votaron os mem-bros do xurado e os asistentes.Así, a raíña do Entroido 2020 é An-drea García Mondelo, e esta foi a terceira vez que se presentou a can-didatura. Aínda non ten preparado o vesti do que levará, pero ten moitas ideas na cabeza.Da organización encargouse a aso-ciación O Noso Foz, que contou coa colaboración da Delegación de Cul-tura do Concello focense.Por outra banda, a organización lem-bra que o grupo que aportou máis ti ckets do Gadis de valor superior a

10 euros levará 10 entradas grati s para a cea de coroación, pero aínda están contando os ti quets.

Xa hai raíña do Entroido

A nova residencia de maiores con centro de día incremetarán a aten-ción residencial e diúrna da zona con 40 prazas de residencia e ou-tras 40 de centro de día. Este centro pretende mellorar ta-mén a atención na comarca da Mariña ao benefi ciar, non só aos veciños de Foz, senón tamén aos concellos da contorna como Alfoz, Ferreira e San Cosme. “Con estas instalacións conti núase ofrecendo aos maiores os servizos necesarios para pasar esta etapa das súas vi-das onde e como desexen”, din. Neste senti do, a Administración

tamén traballa para darlle todas as facilidades a aquelas persoas que deciden seguir vivindo nas súas casas. Para iso, as iniciati vas como o Servizo de Asistencia no Fogar que atende a 24.000 per-soas en Galicia; o programa Xan-tar na casa, que achega un menú equilibrado e saudable a usuarios de 177 municipios; ou o autobús de Coidados porta a porta que percorreu este ano 20 concellos e que nos próximos meses visitará 200 máis para ofrecer coidados de podoloxía, optometría e de esti -mulación da memoria.

A residencia de maiores incremetará a atención

Unha imaxe do centro de día de Foz

Andrea García Mondelo

O alcalde, visitando as obras

actualidade16 decembro 2019

Conti núan os traballos na nova condución de abastecemento Vigo-Mañente, na parroquia de Vilaronte. O Concello mellora o abastecemento de auga cun in-vesti mento de 29.976 euros. As obras, que xa están en marcha dende fi nais do mes pasado, anunciou o alcalde focense, Fran Cajoto.O rexedor municipal explica que “a nova condución do abastece-mento de auga de Mañente (Vi-laronte) é unha obra moi urxente polo estado no que se encontra a tubaxe. Ademais de roturas conti nuas, a condución actual de fi brocemento ten varias pur-gas para reducir a presión; isto implica que esteamos a perder auga depurada, que pagamos todos os focegos e que contra-vén as medidas de aforro e de protección medioambiental que debemos sempre poñer en valor. É por iso que se vai dispor dunha

nova condución de PVC de 125 milímetros, de 10 atmosferas de presión, cunha lonxitude total de 1.700 metros e con todas as vál-vulas e elementos necesarios. A nova condución discorrerá polo trazado da actual, paralela á es-trada da Deputación LU-P-2004, e benefi ciará a veciños de Mañente e do resto de Vilaronte”.

Fran Cajoto engade que “o novo equipo de goberno decidiu prio-rizar esta actuación, solicitada hai varios anos pola concesionaria, e acometer as obras o antes posible. Responsables do Concello de Foz pediron desculpas a todos os veci-ños afectoas polas molesti as que se lle poidan causar durante o transcurso das mesmas”.

Conti núan os traballos de mellora do abastecemento de auga na vila

Estado dos traballos que están a realizar no abastecemento de auga

O Centro Comercial Aberto de Foz comeza o Nadal reparti ndo nas rúas 1.500 moedas dun euro de desconto, que os clientes poderán uti lizar nas compras que realicen nos 40 negocios que parti cipan nesta campaña.O presidente de ACIA/CCA, José Car-los Paleo, explica que “esta campaña vai estar na rúa desde decembro ata agosto do vindeiro ano. Agardamos superar os 50.000 euros en descon-tos ao longo deste tempo, grazas á rotación das moedas e ao efecto multi plicador que as tendas oferta-rán sobre produtos concretos”.Paleo sinala que “os comerciantes farán que a campaña teña unha par-te de fi delización, agradecemento e atención ao cliente con importan-tes descontos”. E subliña que “esta moeda que xa está na rúa poderá uti lizarse igual que a de curso le-gal, é dicir terá o mesmo valor nas compras. Trátase dunha moeda dun euro, feita nun material plasti fi cado”. Os negocios que parti cipan nesta campaña do Centro Comercial Aber-to de Foz son: 5 Lobiños, Alma Libre, Buxo Xogos, Cenor Belianorte, Cen-tro Dietéti co Alba Vila, Centro Ópti co Alain Affl elou, Centro Ópti co Eliseo, Chinela Nenos, Chuvia, Decoracio-nes Pura, Decoraciones Pura Outlet, Din&Don, Don Zapato, Electricidad Núñez, Ginzo Hombre, Ginzo Mujer, Hola Ola, Infotec, La Flor Abulense, Librería A Rapadoira, Librería Bahía, Longarela Moda, Lourdes Moda Ín-

ti ma, María Docampo, N1 Deportes, Pastelería Anduriña, Pastelería Xoy-ma, Saint Tropez, Sueños, Suminis-tros Veipa, Tien21 Celso Electrodo-

mésti cos, Vagaluz, Vas’s, Vas’s Outlet, Viajes Rodríguez, Xanela Agasallos e Complementos, Xoeiría Iria Rodrí-guez e Zapatería Carmen León.

O CCA comeza o Nadal reparti ndo 1.500 moedas dun euro de desconto

O Ministerio de Fomento está executar traballos de reparación en catro pasos superiores con ti poloxía de vigas prefabricadas, situados na estrada N-642, entre os puntos quilométricos 29,700 e 33,900, no término municipal de Foz.O orzamento desta actua-ción ascende a 470.000 euros.En tres dos pasos superiores o limitado gálibo verti cal existente na actualidade entre a rasante da estrada N-642 e a cara infe-rior dos taboleiros, propiciou o impacto de vehículos nas vigas, o últi mo deles no paso superior do punto quilométrico 29,700 o

pasado 24 de xullo, polo que se procederá ao aumento dos gáli-bos mediante gateo do taboleiro das estruturas.Para a execución dos traballos previstos será necesario impoñer restricciones ao tráfi co na N-642, habilitándose o paso alternati vo por un carril regulado por semá-foros en horario diurno e desvíos alternati vos para a parte dos tra-ballos de reparaciones de vigas e as operacións gateo dos tabolei-ros que se executarán en horario nocturno, quedando todas elas oportunamente sinalizadas e in-dicadas.

Fomento está a reparar os pasos superiores na N-642

O goberno municipal de Foz le-vou a Pleno unha proposta de adhesión á Axenda 2030 e aos seus 17 obxectivos de desenvol-vemento sostible. Esta iniciativa contempla promover activida-des de divulgación deste plan de acción e instalar un símbolo nalgún lugar do municipio focen-se para visualizar o compromiso coa Axenda 2030.O concelleiro de Relacións Insti-tucionais, Carlos García, explica que esta proposta do goberno local “ten que ver coa adhesión á Axenda 2030 e aos 17 obxec-tivos de desenvolvemento sos-tible que figuran nela. É unha moción titulada Iniciativa polo futuro porque esa é a nosa in-tención: fomentar o contrato social global que vén propulsado dende a ONU e que ten diversas índoles de actuación, como son a nacional, autonómica e, neste caso, municipal. Queremos reu-nirnos co Alto Comisionado para a Axenda 2030, coa cal xa tive-mos un par de contactos; que-remos reunirnos coa Comisión Interdepartamental da Xunta,

aprobada en outubro deste ano e que no decreto 142/2019, do 31 de outubro, insta a que ou-tras administracións públicas e privadas se decidan a impulsar as medidas necesarias para pro-mover o cumprimento de obxec-tivos de desenvolvemento sosti-ble en Galicia”.Carlos García engade que a Axenda 2030 “é un marco estra-téxico que quere centrar a visión política e a acción de goberno do Concello de Foz. Polo tanto a nosa proposta inicial versará en promover actividades de di-vulgación da Axenda 2030 neste municipio. Queremos estudar a implementación de políticas e metas prioritarias, xuntarnos con entidades supramunicipais e promover accións estratéxicas. Ademais queremos adaptar o logotipo da Axenda 2030 á iden-tidade corporativa do Concello de Foz. E, para finalizar, temos a intención de asignar unha lo-calización física significativa do noso municipio a un símbolo co que visualizar o compromiso con esta iniciativa”.

O Concello unirase á Axenda 2030 e aos seus obxecti vos de desenvolvemento sosti ble

Paso na estrada N-642 en Foz, ao seu paso por Mañente

O Centro Comercial Aberto de Foz organiza o I Concurso de Decora-ción Nadal no Fogar. Na cita poderá parti cipar calquera persoa que o desexe enviando foto do seu recun-cho de Nadal.As persoas interesadas en parti ci-par no I Concurso de Decoración Nadal no Fogar teñen ata as dúas da tarde do vindeiro 18 de decem-bro para inscribirse no correo elec-trónico aciafoz@gmail.com O 20 de decembro publicaranse todas as imaxes recibidas no face-book do CCA de Foz. Gañará a foto-grafí a que reciba más me gustas. A votación pecharase o 6 de xaneiro.

Haberá un premio de 100 euros en vales de compra para consumir nos negocios asociados. A entrega será o 15 de xaneiro. Ademais Acia/CCA convoca o Concurso de Escaparates no que poderá parti cipar calquera esta-blecemento asociado entre o 16 de decembro e o 6 de xaneiro. Os negocios deberán enviar as fotos por correo electrónico á asociación. Haberá tres premios, consistentes en diplomas e obsequios. Un para o escaparate que reciba máis apoios en facebook e dous para os elixidos polo xurado profesional que avalia-rá as diferentes decoracións.

Concursos de decoración

decembro 2019actualidade 17

A secretaria provincial socialista e deputada autonómica Patricia Otero avanzou que o Grupo Par-lamentario Socialista emendou os orzamentos da Xunta para realizar a dragaxe do porto e a mellora e protección do Porto Chico en Foz cun investi mento de 820.000 eu-ros. Esta iniciati va, rexeitada polo PP, foi defendida no Pleno, no de-bate de totalidade do Proxecto de lei de orzamentos xerais da Comu-nidade Autónoma de Galicia para o ano 2020.Otero acusa ao PP “de enganar ás veciñas e veciñas de Foz cos investi -mentos na dragaxe do Porto Chico da vila focense ao votar en contra”, insisti u. Criti ca ademais o anuncio da presidenta de Portos de Galicia, Susana Lenguas, no que afi rma

que nos orzamentos da Xunta para o ano 2020 haberá unha parti da desti nada a contratar a asistencia técnica para iniciar os estudos para o dragado de Porto Chico. “Xa está ben de rirse dos focenses, este ano Portos orzamenta máis de 10 mi-llóns de euros e nin un só euro vai desti nado a Foz, cando era unha obra prioritaria”, di.Otero lembrou ademais que o Gru-po Socialista tamén presentou ou-tras emendas nos orzamentos da Xunta para Foz. “Concretamente para a realización do Auditorio do Concello (1ª fase), con 200.000 eu-ros, e para o remate do saneamen-to nas parroquias de Santa Cilla e San Acisclo en Foz cun investi men-to de 125.000 euros. As dúas pro-postas foron rexeitadas polo PP”.

O PSOE dí que a Xunta engana coa dragaxe do Porto Chico

O domingo día 15 de decembro, ás 12 horas, vaise celebrar na Li-brería Bahía de Foz uha xornada de xogos de mesa con Brazolin-da.Esta é unha empresa que fai os seus propios xogos, en galego e de xeito artesán. Son ademáis todos eles xogos educati vos que axudan a desenvolver habilidades tanto intelectuais como sociais e que están pensados para que podan xogar xuntos grandes e pe-quenos, para reunir a diferentes xeracións arredor do xogo.

Brazolinda prepara unha xornada de xogos de mesa

O Concello de Foz quere mostrar a súa alegría e felicítase da resolución da Axencia de Protección da Legali-dade Urbanísti ca (APLU), que des-esti mou defi niti vamente o recurso de reposición interposto no mes de febreiro de 2017 polos propietarios dos nove chalés da Areoura. Final-mente, neste mes de novembro de 2019, a APLU resolveu negati vamen-te o recurso potestati vo de repo-sición, ordenando que se proceda á demolición ás costas dos propie-tarios dos nove chalés da Areoura, como xa indicara en 2016.Anunciouno o alcalde, Fran Cajoto, quen explica que “nunha das praias máis emblemáti cas do concello de Foz, no areal máis concorrido de Cangas, levamos máis de 40 anos sufrindo o feísmo dunhas estruturas en ruína polo paso do tempo e que consti túen un auténti co perigo para calquera persoa que se achegue a esa zona da costa. É unha mágoa que os veciños levemos tanto tempo agardando, pero empezamos a ver a

luz ao fi nal do túnel”.Fran Cajoto engade que “é unha zona especial, que debe ser para desfrute de todos, como indica a Lei de Costas. Ao respecto quero des-tacar que a intención do equipo de goberno é dispoñer na zona que ac-tualmente ocupan os chalés e a súa urbanización unha área recreati va cun amplo aparcadoiro, para poñer

en valor a Areoura e o seu entorno como un referente na parroquia de Cangas e para todo Foz”.Cabe aínda posibilidade de recurso perante o xulgado –indican desde o Concello- pero a resolución defi niti -va dos técnicos e as conversas esta-blecidas desde a Alcaldía, fannos ser opti mistas e agardamos que os pra-zos non se dilaten máis no tempo.

O Concello informa que se van demoler os nove chalets da Areoura

O alcalde de Foz, mostrando os chalets que se van demoler

Alfredo Fernández Orti z, alumno do CPR Plurilingüe Nuestra Señora del Pilar de Foz, recibiu un premio de educación secundaria obrigatoria ao esforzo e á superación persoal.O rapaz, tutelado polo Centro San Aníbal de Burela, foi o terceiro de Galicia en puntuación para este premio.Este galardón recoñece a capaci-dade de superación de difi cultades dos alumnos que estudaron nese curso 4º de Secundaria, ben sexan de ti po persoal, educati vas ou de contorno familiar e sociocultural.

Un alumno de Foz levou un premio á superación persoal

O voceiro Popular Javier Casti ñeira afi rmou que “en setembro de 2018 o anterior goberno municipal asinou coa Conselleira de Medio Ambiente a aprobación defi niti va do primeiro Plan Xeral.“O plan inclúe o compromiso de re-dactar un Pepri nunha zona xa deli-mitada, que coincide coa parte máis anti ga da vila coa intención de que puidera ser desenvolvida máis mi-nuciosamente unha vez se aprobara o Plan Xeral debido ao seu carácter disti nti vo e orixinal da vila de Foz.

Actualmente esa zona inclúe unhas normas de ordenación provisionais concretas que o protexen pero que non o desenvolvan e que debe ser contratado e redactado a un equipo de profesionais do mesmo xeito que se fi xo co Pxom”, dixo.Di Casti ñeira “despois de seis me-ses de goberno inacti vo, instamos nunha moción a que contrate o an-tes posible dito documento e inclúa unha parti da especifi ca para este proceso nos orzamentos do 2020 que ainda ten sen aprobar”.

O PP insta a impulsar o plan de protección da zona anti ga

As obras da nova canceira están a piques de rematar, así o dixo o al-calde Fran Cajoto, que marcou o prazo tras visitar os terreos e amo-sou os traballo da construción da instalación, en Vilaronte.A canceira ten capacidade para corenta animais e contará cunha planta de 285 metros cadrados. A edifi cación é unha nave con estru-tura metálica cuberta e inclinada a dúas augas.Disporá de zona de espera, ofi cina, aseo con ducha e zona de baño de

animais, sala de curas e sala para pequenas intervencións. Ademais, contará cunha zona exterior para os animais onde se situará tamén un almacén de alimentos.As obras, adxudicadas a Construc-ciones Naray, estanse a levar a cabo con fondos da Deputacion de 90.200 euros e 38.000 do Concello.O popular Javier Casti ñeira, agra-deceu o apoio da Deputación e subliñou que se trata “dunha obra moi demandada pola protectora de animais”.

As obras da canceira, a piques de rematar

Unha imaxe das obras que se están a realizar para a nova canceira

actualidade18 decembro 2019

A Asociación Cultural Saiñas de Xove vén de comezar un novo curso.Así, nesta tempada ofertan pro-bar grati s os 3 primeiros meses calquera acti vidade da asocia-ción.Contan con grupos de iniciación infantí s e de adultos en todas as acti vidades.Saiñas, imparte baile, gaita e per-cusión e canto e pandeireta.

xove

Presentouse no Concello de Xove o libro-disco Iacobus no que par-ti ciparon o alcalde, Demetrio Sal-gueiro; a concelleira de Cultura Dolores Meití n; Xan Carballal, director da Orquestra Clásica de Xove, e Xulia Nogueira, directora da Escola Municipal de Música.Esti veron acompañados por un nutrido grupo duns 40 alumnos e profestores do IES Illa de Sarón de Xove.O disco-Libro foi patrocinado polo Concello e Xunta e ti vo un orzamento de 11.228,80 euros.Na realización do memo, que parti u dunha idea de Xulia No-gueira e Xan Carballal, parti -ciparon principalmente Xulia Nogueira nos textos, Xan Carba-llal na música e arranxos, Xoan Guerreiro nas ilustracións, Xulia Nogueira e Eloi Caldeiro nas fo-tografí as, e musicalmente tamén parti ciparon alumnos e coros das escolas de música de Xove, Burela e Mondoñedo, así coma a Orquestra Clásica de Xove.

O libro conta a historia dun pe-regrino, “que lóxicamente non imos desvelar aquí”. No tocante ao disco, inclúe música orixinal a arranxos de pezas medievais ao cargo de Xan Carballal, así como poesías de Xulia Noguei-ra. Sen dúbidas, un gran traba-llo que permite celebrar os 30 anos da creación da Escola Mu-nicipal de Música de Xove, tal

como recolle o alcalde, Deme-trio Salgueiro, na introdución do libro.Rematada a presentación, o al-calde entregoulle a Xan Carballal, como recoñecemento dese im-portante Premio da Críti ca que recentemente recibiu o músico, unha fi gura de Sargadelos que representa o Faro de Roncadoiro, un dos símbolos de Xove.

Presentouse o libro-disco ‘Iacobus’

O Concello de Xove organiza as Xor-nadas para a igualdade, que darán comezo o 17 de decembro.A primeira delas será Como lle falo diso?, na que aprendendo a abor-dar a educación sexual das crianzas. Esta xornada dirixida a pais, nais e persoas interesadas, terá lugar o día 17 de decembro, de 18.30 a 20.30 horas, na Sala de Formación, imparti da por Marti na González Veiga.A seguinte xornada será o 7 de xa-neiro baixo o tí tulo Lecer en igual-dade, que estará dirixida ao mo-nitorado de acti vidades e persoas interesadas. Será en horario de 17.00 a 20.00, na Sala de Forma-ción e está imparti da por Arabías S. Coop. Galega.As persoas interesadas poden ano-

tarse e solicitar máis información na OMIX teléfono 982 571 816. As prazas son limitadas.

As Xornadas para a igualdade serán o día 17 de decembro

O Concello de Xove vén de prepa-ra un amplo programa de Nadal para o desfrute de pequenos e maiores.Así, o 23, 24, 26 e 27 será a sema-na Lecer Blanco organizada pola Anpa Pedro Caselles Rollán na que haberá que anotarse antes do día 20. Ten un prezo de 20 euros en só é para socios.O sábado 14 será a videoproxec-ción fotográfi ca Clic ás 19 horas no salón de actos do centro cívico, e o domingo 15 poderase ver o documental A Baleeira de Morás ás 19 horas no salón de actos do centro cívico.O venres 20 haberá un concer-to de Crooner ás 23.00 horas no pavillón municipal de deportes e o sábado 21 inaugurarase ofi cial-mente o Nadal, a parti r das 19 horas tamén no pavillón, coa che-gada de Papá Noel.O domingo 22 ás 19.00 horas no Centro Cívico, o Grupo Adala de Fazouro, representará Que cousas pasan no camiño.O 27 será a quenda do Gran Con-certo de Nadal coa orquestra Clá-sica de Xove, no centro cívico ás 19.00 horas.O sábado 28 ás 21.30 horas no pavillón de deportes os afecciona-

dos á música desfrutaran o IX Con-curso de Karaoke. Para parti cipar haberá que inscribirse antes do 27 de decembro. A organización lem-bra que para este acto, os parti ci-pantes que leven música propia poderán realizar a inscrición pre-via ata o 20.Tamén o 27 e 28 o II Torneo de Bádminton encherá o pavillón do Ceip Pedro Caselle de deporte. Para parti cipar é necesario ano-tarse antes do 24.O día 29 ás 19 horas, o centro cí-vico acollerá o concerto Os tres amigos do acordeón: Herminio, Modesto e José, e xa o luns 31 ás 11, no pavillón municipal haberá unha festa infanti l de fi n de ano.O venres 3 de xaneiro, Aspanane

representará ás 19.00 horas no centro cívico as obras Cegos e o Elefante e O Pícaro de Viveiro e o Día dos Nenos, o 4, haberá xogos acuáti cos na piscina municipal de 11 a 14 e de 16.30 a 19.30, e in-chables no pavillón de deportes de 16 a 20 horas.O propio día de Reis, será a ca-balgata polas rúas de Xove. Esta sairá ás 19.00 horas previa visita á residencia San Bartolo, e che-gará ás 20.00 horas ao pavillón de deportes para sacar fotos cos nenos e desfrutar da música que amenizará a festa. A organización lembra que as persoas voluntarias que queiran parti cipar terán ata o 27 de decembro para anotarse chamando á Omix.

Presentación do programa de Nadal

Todo listo para a celebración do Nadal a parti r do día 23

Un momento da presentación do libro-disco

A Asociación Cultural Saiñas comeza un novo curso

Licitouse a rehabilitación ener-xéti ca do Ceip Plurilingüe Pedro Caselles Rollán de Xove por un im-porte de 725.113,07 euros. Os traballos estarán centrados na mellora da efi ciencia enerxéti ca do centro. Para iso instalarase illa-mento exterior conti nuo ti po SATE de poliesti reno expandido EPS, así como illamento de cuberta sobre forxado horizontal ou en falso tei-to con lá de roca. Ademais, reno-varanse as fi estras por unhas no-vas de carpintería de aluminio con rotura de ponte térmica e vidro dobre baixo emisivo, e colocaran-se tamén novas persianas (coas súas caixas e mecanismos de ac-cionamiento) por unhas novas de lamas de aluminio inxectadas con espuma de poliuretano para mellora do seu illamento térmico.

Xunto coa instalación de lumina-rias de alta efi ciencia enerxéti ca, todas estas medidas combinadas supoñen un aforro enerxéti co anual do 22,52% en consumo de enerxía primaria e do 23,80 % en emisións de CO2.Por outra banda, instalaranse fal-sos teitos rexistrables consti tuídos por paneis acústi cos autoportan-tes de lá de roca. Tamén se aco-meterá a reparación e pintado dos paramentos interiores, así como diversos traballos de decoración e acabado e reparacións varias en cubertas e instalacións.Segundo as previsións o proceso de licitación e adxudicación de obras estará rematado antes do vindeiro xuño de 2020. Os traba-llos teñen un prazo de execución de 2,5 meses.

Licitada a rehabilitación enerxéti ca do Pedro Caselles

decembro 2019actualidade 19

o vicedo

A Anpa O Barqueiro e o Apa O Vi-cedo organizan un campamento de Nadal os días non lecti vos para axudar a conciliar a vida familiar e laboral. Así, este campamento será os días 23, 24, 26, 27, 30 e 31 de decembro e o 2 e 3 de xaneiro en horario de 10 a 14 horas.Hai prazas limitadas e o prezo para os socios é de 50 euros todos os días ou 7 por días soltos, e para os que non son socios 75 euros os 8 días e 10 euros por día solto.Para máis información ou apuntar-se é necesario chamar ao 656 254 573 ou ao 695 185 923.

SORTEO. Tamén a Apa O Vicedo vai celebrar o sorteo dunha cesta de Nadal. Esta poderase conseguir mercando as rifas na Libraría Abre-la, Bazar Polo, Bar San Esteban, Súper Covirán, Mercería Chuchú, Peluquería Ismael, Masajes Mag-da, Súper Aliprox, Mesón Remo,

Panadería Loiba, Gayma e o Res-taurante Area Grande San Román.A cesta está composta por turróns variados, bacallau, piña, chourizos, repolo, xamón, panetone, grelos, fl or de Pascua e empanadas. O pre-zo das rifas é dun euro.

As anpas organizan para os días non lecti vos un campamento

O Concello do Vicedo prepara va-rias acti vidades de Nadal, así co-mezará o 17 decembro ás 12.30 horas cunha videoconferencia con Papá Noel desde a aula Ce-mit, que está dirixida a alumnos do Ceip O Vicedo.Xa o 20 decembro, Papá Noel visitará aos nenos do Punto de Atención á Infancia, e o 27 ás 16.30 horas haberá unha tarde de xogos de mesa para os pe-quenos.O 28 decembro haberá unha via-xe a Xuvenlugo. O Concello do

Vicedo habilita dous autobuses para visitar as instalacións do Pazo de Feiras e exposicións de Lugo onde está situado Xuvenlu-go. A hora de saída da casa da cul-tura será ás 14.45 horas e a volta farase ás 20 horas.O 2 xaneiro a parti r das 16.30 horas haberá un torneo de ping pong sub-19 na casa da cultura, no que poderán parti cipar un máximo 16 persoas.Xa por últi mo, o día 3, ás 21.30 horas, será a quenda do Karaoke de inverno na sala de exposicións.

O Concello prepara varias acti vidades de Nadal

riotorto

O Pleno do Concello de Riotorto aprobou o orzamento que rexirá o Concello o próximo ano e que as-cende a 1.234.800 euros. Diminúe respecto ao ano 2019, que foi de 1.344.500 euros, xa que no pasado exercizo prevíase recadar 230.000 euros polo imposto de construcións, instalacións e obras e pola taxa de licenzas urbanísti cas, tributos que debían de pagar as empresas ás que se lles concedeu as licenzas munici-pais para a instalación de parques eólicos.En materia de gastos correntes, prevíronse os créditos desti nados a gastos de persoal en función das novas retribucións para 2020 e das necesidades de persoal dos dife-rentes servizos, así como gastos co-rrentes de abastecemento de auga, alumeado público, saneamento en parte importante do municipio e acondicionamento e limpeza de ca-miños. Establecéronse así mesmo os recursos para o pago da débeda dos préstamos que esta enti dade ten subscritos con enti dades fi nanceiras e que debe asumir este ano.Dentro do capítulo de gastos fi guran tamén a atención a servizos de cultu-ra, deporte e acti vidades recreati vas e festi vas. As acti vidades no centro

sociocultural, a celebración da festa da Croa e a feira do Ferro, así como as subvencións ás enti dades cultu-rais e deporti vas son un exemplo disto.Aumentará o gasto dirixido ao Servi-zo de Axuda a Domicilio, que o ano pasado, contando coa contratación de persoal, foi de 226.000 euros, e pasa no 2020 a ser de 277.800 euros. “Cada vez é máis a xente a que de-manda este servizo, que ten dereito a el, e nos atendemos esta deman-da, é un servizo prioritario para nós, esencial para o mantemento e me-llora da calidade de vida de moitos dos nosos veciños, da xente maior. O aumento neste gasto para este ano fi nanciarase principalmente con re-cursos municipais”, explica o alcalde, Clemente Iglesias.En materia de inversións prevense investi mentos en mellora das redes de saneamento, cun orzamento de 30.000 euros; acondicionamento de pistas municipais, con 25.000 euros; mellora de accesos aos núcleos, con 15.000 euros; aglomerado de vías municipais, por valor de 25.000 eu-ros, e sinalización da Vía Rexia do Norte, na que investi rán este ano 5.000 euros.Na comparati va co ano pasado, ás

principais modifi cacións introducidas nas parti das de orzamento de gastos para 2020, en relación co presupos-to anterior, é o aumento do gasto de persoal, que pasa de 531.500 euros en 2019 a 600.100 euros en 2020 de-bido á contratación de novo persoal para o servizo de axuda a domicilio. Diminúe lixeiramente o gasto corren-te en 20.000 euros “como resultado da boa xesti ón que pensamos que estamos facendo dos nosos recur-sos”, engade. Tamén diminúe o gasto en inversións debido á redución dos recursos extraodinarios anteriorses.O alcalde asegura que se trata “dun orzamento real, onde garanti mos a prestación de servizos básicos aos veciños”. O obxecti vo do equipo de goberno é asinar acordos ou convenios coa Xunta de Galicia para rehabilitar dúas anti gas vivendas de mestres para ser desti nadas a centros sociais ou vi-vendas que poidan ser arrendadas aos veciños. Tamén pretendemos acometer obras como as sinalización da ruta do Ferro e outras como a si-nalización da vía Rexia do Norte.No capítulo de ingresos, manterán a transferencia corrente da Xunta a través do Fondo de Cooperación Local.

O Concello aproba un orzamento por valor de 1,2 millóns de euros

O Concello de Riotorto organiza un baile de fi n de ano para todos os veciños.Así, a parti r das 00.30 horas do día 1 de xaneiro 2020, a casa da cultura acollera o festi vo baile.A entrada é de balde e haberá servizo de bar, ademais, a festa estará amenizada polo dúo Es-trellas.A organización lembra que a par-ti r das 05.30 horas os asistentes poderán degustar un chocolate con churros.Ademais desta acti vidade, o Concello está a preparar outras como unha comida de usuarios de centros sociais, que será an-tes de nadal, así como unha via-xe a Xuvenlugo.

XANTAR. Gamesport en cola-boración co Concello de Rio-torto organiza unha comida de Nadal para o xoves 19 de decembro ás 14.30 horas, na casa da cultura. O xantar ten un prezo de 15 euros por per-soa e consta de callos, costela asada, tarta de Riotorto, café, bebidas e chupito.Terán preferencia as persoas inscritas nas actividades dos centros veciñais.

Riotorto organiza un baile de fi n de ano para os veciños

O Concello do Vicedo acollerá o sábado 14 ás 20 horas á com-pañía profesional de teatro Lila Teatro coa súa obra Rara Avis, unha obra apta para todos os públicos e para a que a entrada-será gratuita.Ademais, o día 15 deste mes, domingo, ás 17 horas na dasa da dultura do Vicedo haberá unha representación teatral e festival folclórico que contará coa agru-pación Ancoradoira, de Cullere-do, Cantareiras de Valdeflores e Os do 21.

O Vicedo acollerá a fi n de semana varias acti vidades culturais

actualidade20 decembro 2019

Visita dos representantes municipais ao centro

cervo

O Concello de Cervo aprobou, no Pleno ordinario, a modifi cación puntual das normas subsidiarias de planeamento para poder ampliar o Museo do Mar de San Ciprián “un dos obxecti vos que temos proxecta-dos desde este equipo de goberno e que pasa por incorporar o terreo conti guo para mellorar a calidade e a funcionalidade desta dotación cul-tural tan importante para Cervo”, tal e como precisou Villares.O rexedor explicou que “xa reci-bimos os informes favorables dos organismos estatais e autonómicos perti nentes –Ministerio de Fomen-to, Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda e Servizo Pro-vincial de Costas- que nos permite poder dar este novo paso”.O ámbito proposto para levar a cabo a ampliación abrangue, ademais do edifi cio existente, unha edifi cación privada empregada anti gamente como vivenda.Nestes terreos que se propoñen para o aumento do Museo establé-

cese a ordenanza Residencial mixta -espazo, en ordenación mixta, des-ti nado xeralmente á vivenda e usos complementarios-; mentres que no Museo establécese a ordenan-za Dotacional -propia de espazos en ordenación aberta, desti nados a usos dotacionais ou servizos de interese público tales como escolar, deporti vo, recreati vo, relixioso, sa-nitario, asistencia…-.Este cambio nas condicións urba-

nísti cas permiti rá pois o uso dota-cional da superfi cie total que é de 2.568 m².A parti r da aprobación inicial ábrese un período de información públi-ca durante dous meses, mediante anuncio no taboleiro de edictos do Concello e no DOG, e suspéndese o outorgamento de licencias no ámbi-to do territorio obxecto da modifi -cación durante o tempo no que se prolongue o proceso.

Cambian as normas subsidiaras para ampliar o Museo do Mar

O Concello de Cervo está a refor-mar a cuberta do Centro Cultural e de Servizos á Cidadanía, o edifi cio anexo á casa consistorial, no que se ubican a biblioteca, o xulgado, e di-ferentes servizos municipais.A obra supón un investi mento de case 50.000 euros (47.564 euros concretamente) procedentes da Consellería de Cultura da Xunta de Galicia.

O rexedor, Alfonso Villares, e a edil de Obras, Mali Méndez, esti veron supervisando a actuación que con-siste fundamentalmente “na re-novación da cuberta, na limpeza e no pintado da fachada e tamén das zonas do interior do edifi cio afec-tadas polas humidades”. Tamén se realizarán traballos de mantemento das portas e ventás para favorecer o illamento térmico-hídrico.

Reforman a cuberta do Centro de Servizos á Cidadanía

O festi val de música alternati va de Cervo, Callo Fest, chega á súa tercei-ra edición. Este festi val adicado á xuventude celebrarase na praza dos Campos de San Cibrao o día 27.O Callo Fest contará coa presenza das formacións Blow, Joni Ramos

& Sunday Morning Club, Stpned at Pompell e Green Hot Peppers (Tribu-to a Red Hot Chili Peppers). Ademais, todos os asistentes poderán degus-tar uns deliciosos callos grati s e du-rante o festi val levarase a cabo o en-saio, con brindis, das campanadas.

Primeiras confi rmacións para o Callo Fest, que será o 27

A Xunta de Goberno Local do Con-cello de Cervo aprobou inicialmen-te o Plan Especial de Protección do Xacemento da Atalaia, inventaria-do pola Dirección Xeral de Patri-monio no ano 2007, e situado na zona costeira do núcleo urbano de San Ciprián.O documento foi referendado logo de recibir os informes favorables dos organismos correspondentes, a Dirección Xeral de Ordenación do Territorio e Urbanismo; a Con-sellería de Medio Ambiente, Terri-torio e Vivenda; a Dirección Xeral de Mobilidade, a Dirección Xeral de Patrimonio Cultural e a Direc-ción Xeral de Pesca, Acuicultura e Innovación Tecnolóxica.Este novo paso dado responde ao obxecti vo primordial fi xado polo equipo de Goberno que non é

outro que o “de preservar e poñer en valor o Castro da Atalaia, como unha das pedras angulares do pa-trimonio cultural que atesoura o noso municipio, polo seu carácter histórico e o seu singular valor ar-quitectónico”.Neste senti do, o Plan, que delimita toda a zona afectada polo xace-mento -20.000 m2-, regula os usos permiti dos, compati bles e prohi-bidos sobre os elementos protexi-dos; e a execución das actuacións de recuperación, rehabilitación ou mellora da superfi cie a preservar; entre outros aspectos”.Agora ábrese un período de in-formación pública do documento durante un prazo de dous meses, e queda suspendido o outorgamen-to de licenzas naqueles ámbitos do territorio obxecto do plan.

Aprobado o Plan de Protección do xacemento da Atalaia

O Concello de Cervo suma unha nova arteria de comunicación. Trá-tase da vía ubicada entre a avenida Bellavista e a avenida da Veiga, que conecta o centro de saúde coa zona de Galdín. A rúa ten unha lonxitude de 350 metros e unha anchura de 12 metros que favorecerá o dobre sen-ti do da circulación. Tamén dispón dunha zona importante de aparca-doiros e de beirarrúas a ambos os dous lados da calzada.Trátase dunha rúa que aliviará moito o tráfi co no centro da vila de San Ci-brao e que mellorará tamén a segu-ridade dos viandantes.

Inauguran unha nova vía en Galdín

Nadal. Máis de 70 nenos e nenas parti ciparon na elaboración dos beléns de plasti lina que promove cada ano a delegación de Cultura que dirixe Dolo-res García Caramés. Os nacementos poden verse na Casa da Cultura, en San Cibrao, e na Casa do Concello, en Cervo.

Unha imaxe do proxecto de futuro do Museo do Mar cervense

Un ano máis os mellores grupos e a mellor música danse cita en San Ci-brao na VII Foliada Nordestí a, nesta ocasión o 4 de abril do 2020.A cita, organizada por A Rebolaxe e que conta coa colaboración do Concello de Cervo, contará como en anos anteriores con cantos de taber-na, un xantar popular, xogos infantí s e actuacións.O deseño do cartel correu a cargo do arti sta alfocense Hipólito Xeada.

Xa hai data para a VII Foliada Nordestí a de San Cibrao

decembro 2019actualidade 21

O Concello de Cervo vén de pre-sentar o seu programa de Nadal que dará comezo o 14 de decem-bro co I Mercado de Nadal de Sar-gadelos, de 10 a 20 hora, na sala de exposición de Sargadelos, no que haberá música e comida para os asistentes, ademais de postos de artesanía.O 22 de decembro será a Gala de Nadal ás 18.00 horas no audito-rio da casa da cultura. Nesta gala haberá unha actuación de corais, música tradicional, baile galego e pandereiteiras a cargo dos dife-rentes grupos do Concello.Xa o 24 será a Noiteboa infanti l, ás 16.30 horas, a cargo da asociación Fervenza de Sargadelos, coa cola-boración do Concello de Cervo.O 3 de xaneiro chegará a Festa acuáti ca infanti l na piscina munici-pal de Liero. É unha acti vidade de balde e será de 17 a 19 horas.O día 5 de xaneiro será a esperada Cabalgata de reis en San Cibrao, que sairá ás 18.00 horas do pavi-llón da Veiga e de Cervo ás 19.00 horas das Escolas Vellas). A conti -nuación farase o estreo teatral do Grupo de teatro O Bordelo, no sa-lón de Plenos.Ademais, Papá Noel visitará os colexios do municipio e a Escola

Infanti l Municipal, e haberá dife-rentes actuacións e cine ao longo do Nadal.Tamén haberá un programa de Concilia no Nadal para os nenos de entre 3 e 12 anos, na Casa do Mar de San Cibrao. Este progra-ma será para os días 23, 24, 26, 27, 30, 31 de decembro e 2, 3 de xaneiro; de 9.00 a 14.30 ho-ras.Ademais, poderase parti cipar nos

Enredos do Nadal, que serán no Ecomuseo de Cervo e na Casa do Mar de San Cibrao. Será de 11.00 a 12.30 para infanti l e de 12.30 a 14.00 horas para primaria. Este programa será os días 23, 26, 30 de decembro e 2 e 3 de xaneiro.Por últi mo, Xuventude no nadal, voltará os días 23, 26, 27 de de-cembro ao pavillón da Veiga, son acti vidades para mozos a parti r de 12 anos.

POSTAIS. O Concello de Cervo, a través das delegacións de Cultura e Educación, convocou un concur-so de postais de Nadal dirixido ao alumnado de infanti l e primaria do municipio.Tal e como explicou a edil respon-sable, Dolores García Caramés, as obras ti veron como tema o Nadal, pero a técnica foi libre.Así, os gañadores foron, na cate-goría de 3 a 5 anos, Brais Loriga-dos, na de 6 a 9 Valeria Iglesias, e de 10 a 12 anos Cecilia Fernández. Tamén se elexiu a protagonista das felicitacións de Nadal do Con-cello que foi para Maeve Díaz.Por outra banda, o Concello de Cervo convidaou un ano máis aos nenos a confeccionar o belén de plasti lina que poderá ser visitado durante todo o Nadal na Casa da Cultura e na Casa do Concello.

Arrinca a programación navideña co Mercado de Nadal de Sargadelos

Unha instantánea da cabalgata do ano pasado

A Sacabeira Café Bar Cultural de Cer-vo organiza varios concertos para esta tempada de Nadal.Así, comezou o venres 6 cun concer-to de Leo Arremecáchona ás 22 ho-ras, e ao día seguinte será a quenda de Laura Lamontagne&Pico Ampe-rio ás 20.30 horas.O sábado 21, ás 20.30 horas, será a actuación de Crooner 432, e o día 28 Xurxo Souto presentará a A Gran Tra-vesía de Chiruca Macallás.Xa para pechar o ano, o martes 31 a parti r da 1.30 horas haberá unha festa de aninovo amenizada por Zé Pequeno.A Sacabeira é un café cultural creado coa idea de converti lo nun espazo de interacción sociocultural.

A Sacabeira Café Bar Cultural organiza varios concertos

barreiros

Dende a concellería de Dinami-zación e Parti cipación Veciñal do Concello de Barreiros, en colabo-ración coas disti ntas asociacións do Concello, presentan unha pro-gramación de Nadal variada para que a veciñanza poda desfrutar de disti ntas acti vidades nestas da-tas tan especiais con opción para toda a familia.O concelleiro Dani García afi rma que “arredor dunha vintena de accións e acti vidades compoñen o calendario lúdico de Nadal de Barreiros. Con esta programación queremos que a veciñanza poda desfrutar destas datas no seu Concello, cunha oferta de acti vi-dades para todos os públicos e que tanto as acti vidades organi-zadas por unha ampla variedade de asociacións locais como polo propio Concello teñan unha maior e mellor difusión.”O sábado 14 de decembro será a recollida solidaria de alimentos non perecedoiros no pavillón mu-

nicipal e o mércores 18 a exposi-ción Culturas en diálogo. Somos migrantes, abrimos camiños che-gará á sala Colexios Vellos San Mi-guel coincidindo co Día Mundial das Migracións. Poderase visitar ata o 31 de decembro.O día 20 será o últi mo día de prazo para o Concurso de Poesía e De-buxo de Nadal, e ás 22.00 horas estrearase a obra de teatro O Do-cumento a cargo do Grupo Teatro colecti vo Cultural Ollomao nos Co-lexios Vellos San Miguel. Esta mes-ma obra poderase ver o sábado 21 de decembro ás 20.00 horas, e o 22 de decembro, ás 18.00 horas.Xa o luns 23 ás 11.00 horas será o obradoiro infanti l Creación Ador-nos de Nadal, que está organizado polo Concello de Barreiros. E ás 18.00 horas Teatro de Marionetas representará O agasallo de Anya, no Centro Sociocultural.O martes 24 de decembro ás 11.00 haberá unha festa de Nadal coa recepción de Papá Noel e xogos

e talleres no Centro Sociocultural e o día 27, ás 17.00s o Seminario de Estudos Os Espigueiros fará un parladoiro sobre Barriga Verde nos Colexios Vellos de San Miguel.O domingo 29 ás 18.00 horas o Concerto de Nadal da Coral Poli-fónica de Barreiros amenizará a tarde no Centro Sociocultural e o luns 30, ás 18.00, o Apalpador visitará o Centro Sociocultural e o Grupo Infanti l Ollomao represen-tará a obra Como está o pati o.O domingo 5 de xaneiro o depor-te voltará a Barreiros da mán da Carreira Popular Solidaria de Reis que dará comezo ás 11 coa andai-na solidaria, despois seguirán as categorías de menores e ás 12.30 comezará a carreira absoluta de 7 km. Xa pola tarde, os Reis Ma-gos chegarán ao Concello, así, ás 16.30 estarán en Celeiro de Mari-ñaos, ás 19.00 en San Miguel de Reinante, ás 19.30 en San Pedro de Benquerencia e ás 20.00 en San Cosme de Barreiros.

O Concello presenta un programa de Nadal moi variado

A exposición A Mariña Somerxida vai estar aberta en Barreiros, no salón de actos do Centro Sociocul-tural de San Cosme, en horario de 10 a 14 e de 17 a 19.30 horas, de luns a venres.A mostra fotográfi ca, que se poderá ver ata o 10 de decembro, é obra de Hugo Fernández e Carlos Gil, e está composta por cincuenta instantá-neas orixinais dos fondos mariños da costa de Lugo. É unha mostra dun patrimonio natural descoñeci-do pola maioría que pon en valor a biodiversidade somerxida.O visitante poderá así coñecer a arte dos ofi cios mariñeiros e as diferentes formas de vida ligadas ao mar; a importancia dos seus re-cursos e os incribles habitantes do mesmo.

A exposición A Mariña Somerxida chega á localidade

A concellería de servizos sociais do Concello de Barreiros colabora co Programa Rede Paraugas Alzhéimer 4.0, organizado pola Federación Al-zhéimer Galicia (FEGAL), Fundación Barrié e AFAN Burela.Este programa vai dirixido a coidado-res familiares de persoas que sofren Alzhéimer ou outra demencia.A primeira sesión, que será unha xornada de axuda mutua para fami-liares de persoas con demencia, terá lugar o 26 de decembro na aula Ce-MIT (Teleclub San Cosme), en hora-rio de 16.30 a 19.30, posteriormente realizarase unha sesión mensual, ata xuño 2020, cunha duración de 3 ho-ras cada sesión e onde se combinará formación con grupo de axuda.A información e a inscrición poden facerse no teléfono 982 124 002.

Barreiros colabora co Programa Rede Paraugas Alzhéimer

actualidade22 decembro 2019

mondoñedo

O goberno municipal de Mondoñe-do, presidido por Elena Candia, ten preparado o proxecto de orzamento municipal para 2020, que ascende a 3.639.598,52 euros, equilibrado en ingresos e gasto. É un orzamento, se-gundo destaca a alcaldesa, de “mar-cado carácter social en tanto que centra ás persoas como a prioridade do desti no dos recursos económicos do noso Concello”. As inversións, su-mado o capítulo VI ás obras que está previsto executar e que non fi guran nese apartado por, entre outros mo-ti vos, descoñecer aínda as aporta-cións doutras administracións, che-garán probablemente aos 755.000 euros.A alcaldesa, con respecto ao carác-ter social do orzamento, resalta en primeiro lugar a parti da desti nada ao servizo de axuda no fogar, que atende a máis de 110 usuarios e xera 25 postos de traballo. Igualmente, a voceira do goberno e concelleira de Benestar e Facenda, Ángeles Rodrí-

guez, engade que “estes orzamentos mostran “o compromiso que temos co incremento dos servizos sociais entre os que se atopan o centro de menores e o transporte do centro de día”, entre outros servizos.Rodríguez, por outro lado, explica que o incremento que representan os gastos de persoal débese “á apli-cación do novo convenio e a RPT; polo que o Concello ten que facer fronte á mellora das retribucións dos seus traballadores”. “As inversións recollidas nestes orza-mentos teñen como obxecti vo me-llorar as infraestruturas do municipio e, sobre todo, mellorar a calidade de vida de tódolos mindonienses”, ma-nifestou a rexedora local.Así, o capítulo de investi mentos to-taliza 257.632 euros, dos que 62.633 corresponden a fondos propios do Concello. Neste apartado fi gura en-tre outras obras a renovación do alumeado público exterior do casco histórico, por importe de 172.767

euros, dos que o Concello aporta 34.553 euros.Ao marxe das actuacións que fi guran no capítulo VI están programadas outras como é o acondicionamen-to da praza da Catedral, que ten un orzamento de 258.739 euros dos 64.684 euros son fondos propia-mente municipais. Igualmente, está prevista a execución do proxecto para a mellora da efi ciencia e aforro de enerxía no alumeado ornamen-tal da Catedral, que ten un custo de 156.311 euros, dos que 125.049 eu-ros serán fi nanciados polo IDAE.A presidenta da corporación muni-cipal anunciou, por outro lado, que se inician os trámites para rebaixar a carga impositi va aos veciños de Mondoñedo. Indica que no vindei-ro pleno se abordará “o primeiro paso para aplicar unha redución ao imposto de plusvalía ao máximo posible, é dicir, o máximo que nos permiten os informes técnicos”, aclara.

O Concello anuncia un orzamento para 2020 máis social e realista

Xián Lois Alcayde Dans, veciño de Culleredo, foi o gañador do XX Premio de Poesía Díaz Jácome para novos creadores, convocado polo Concello en colaboración coa área de Cultura da Deputación.O traballo presentado polo gaña-dor, que obterá un premio de 1500 euros, praca e diploma, ten por tí tulo Anoar. O segundo premio, dotado con 600 euros, praca e di-ploma, recaeu na obra Unha luz de eclipse da que é autor, Aleixandre Lago Barcala, de Santi ago.Isolda Comesaña, de Vigo, acadou o terceiro premio, dotado con 300 euros, praca e diploma, coa obra

Son da esti rpe de Luperca.Por outra banda, o ourensán Ja-vier Rodríguez recolleu o primeiro premio de poesía Leiras Pulpeiro pola obra Citerea, o noiés Manuel López Rodríguez recibiu o segun-do por A ferida e a viguesa Branca Trigo Cabaleiro acadou o terceiro coa obra O heroe de vidro. “Tres obras que se complementan e que amosan os diversos camiños polos que transita a poesía en galego”, sinalou Armando Requeixo, pre-sidente do xurado que fallou os premios.Nesta edición, presentáronse ao premio preto de 100 orixinais.

O certame de poesía Díaz Jácome xa ten gañadores

A escritora e profesora mindo-niense Marina Mayoral recibiu o galardón do IX Premio Voz de Liberdade, consistente nunha peza orixinal de Acisclo Manza-no. Fíxoo nun acto celebrado na Biblioteca de Galicia e guiado polo escritor e profesor Xosé Ra-món Pena, que incluíu unha mesa redonda coa premiada e o presi-dente do Centro PEN Galicia, Luís Gonzalez Tosar. O premio recoñe-ce desde 2003 aos autores que ao longo da súa vida teñan sobre-saído na defensa da liberdade de expresión e opinión.O xurado desta edición estivo composto por Luís González To-sar, Ánxela Gracián, Bieito Igle-sias, Xabier Castro Martínez, Inma López Silva, Pablo Rubén Eiré, Luis Menéndez, Xosé Ra-món Pena e Manuel Guede, que na súa resolución puxeron de manifesto a gran valía da obra literaria da escritora, así como as súas achegas sobre Rosalía de Castro, Emilia Pardo Bazán ou Valle-Inclán e, “sobre todo, a súa constante defensa do dereito de expresión e de opinión e a rei-vindicación do papel da muller no ámbito da literatura e na so-ciedade en xeral”.

Marina Mayoral recibiu o galardón do IX Premio Voz de Liberdade

Elena Candia, alcaldesa de Mondoñedo, en declaracións aos medios

O Concello de Mondoñedo, presi-dido por Elena Candia, a través do Centro de Información ás Mulleres ou CIM, vén de poñer en marcha a actuación O recuncho da igualda-de, unha selección bibliográfi ca de obras dirixidas ao público infanti l e xuvenil coa igualdade entre mulle-res e home como temáti ca princi-pal.Actualmente compoñen este Re-cuncho da igualdade un total de trinta e sete tí tulos que estarán a disposición de todas as persoas interesadas nas dependencias do CIM. Ademais, como parte desta iniciati va, foron entregados nos

centros educati vos do noso Conce-llo o mesmo número de obras, re-parti das en función das idades do alumnado, e que veñen a aumentar os fondos bibliográfi cos que sobre este tema teñen na Escola Infanti l, no Ceip Álvaro Cunqueiro Mora e no IES San Rosendo, complemen-tando así as labores que levan a cabo na promoción da igualdade, xa que a educación é a súa base.Esta acti vidade está fi nanciada pola Xunta de Galicia, a través da Se-cretaría Xeral de Igualdade, como unha das medidas recollidas no Pacto de Estado contra a violencia de xénero.

O CIM ofrece unha selección bibliográfi ca sobre igualdade

Unha mostra da selección bibliográfi ca do CIM

Avenida de San Lucas. O Concello de Mondoñedo segue a loitar con-tra o feismo urbanísti co, neste caso coa demolición dun edifi cio sen uso na avenida das San Lucas. Prevese que nese lugar se constrúa unha zona con xardíns, na que tamén se plantarán árbores autóctonas, que contribuirán a mellora a imaxe da zona, que é moi transitada.

O voceiro do BNG votou en contra dos orzamentos, opúxose á aproba-ción do Plan Municipal de Defensa e Prevención Contra Incendios Fo-restais, propuxo a suspensión do im-posto de plusvalía e logrou un acor-do para que se espuxera ao público o proxecto de reforma da praza da catedral antes da súa aprobación de-fi niti va. O edil considera que o grupo de goberno presenta un proxecto de orzamentos conti nuista e subliña va-rias eivas notables.Os socialistas din que Elena Candia segue apostando pola propaganda

e a publicidade nos orzamentos do Concello, cun investi mento de preto de 60.000 euros, unha contí a que seguirá medrando ao longo de todo ano. “Hai que lembrar ademais que neste orzamento non aparece refl ec-ti do o investi mento da Deputación, ou outras axudas como o Plan Mar-co”, sinalou Esperanza González. O PSOE tamén apoiou a moción do BNG para que se expoña ao público o proxecto de rehabilitación da Praza da Catedral, así como unha Declara-ción Insti tucional en apoio aos traba-lladores de Muebles Hermida.

A oposición votou en contra

decembro 2019actualidade 23

O Concello prepara un amplio pro-grama de acti vidades e diversión para estas datas de Nadal.Así, o luns 16 de decembro ás 16.00 horas será o photocall de Papá Noel na Casa da Xuventude, onde os máis pequenos coñecerano e saca-rán unha foto.O día 19, ás 20.30, o tradicional Concerto de Nadal dos alumnos da escola de música Pascual Vei-ga amenizará a noite no auditorio municipal. O venres 20 o centro comercial Peña de Francia prepara varias acti vidades para os cati vos, nas que se inclúen a visita a Papá Noel e tí teres.Ao día seguinte, a parti r das 12, na ofi cina de turismo, entregaranse os premios do concurso de foto-grafí a Pinta o teu Nadal, ademais presentarase ofi cialmente o calen-dario municipal 2020. Xa ás 16.00 comezará a Papanoelada moteira na praza do Concello e ás 21.00 no auditorio será o concerto de Nadal da Banda de música Pascual Veiga.O domingo 22 ás 12.30 dará co-mezo a conferencia de César Cun-queiro, Álvaro Cunqueiro e José Lezama Lima: A luz dun mundo que se arrenda. O venres 27 voltarán as acti vidades para os pequenos con colchonetas e karaoke no centro comercial Peña de Francia.O sábado 28 o Apalpador visitará o

Casino de Mondoñedo para com-probar se os máis pequenos come-ron sufi cientemente durante o ano e deixaralles algún agasallo.O martes 31, ás 16.30, celebrarase a carreira de Nadal, ou San Silves-tre. Pola noite poderase desfrutar das campanada de fi n de ano e os fogos de arti fi cio desde a praza da Catedral, e acto seguido comezará unha festa co Dúo Acechados no Casino.Xa en xaneiro, o venres 3, ás 17.00 horas, conti nuarán as acti vidades para os cati vos con colchonetas e pintacaras no centro comercial Peña de Francia.O domingo 5, ás 9.00, poderase desfrutar da Cabalgata de Reis po-las parroquias do municipio, e xa pola tarde visitarán o hospital de

San Pablo e a residencia de anciáns San Rafael ata rematar ás 19.00 no auditorio municipal. Pola noite ha-berá unha cea e baile de Reis no Ca-sino, que terá un prezo de 25 euros.Xa o sábado 11, ás 18.30 ,Aciam fará un sorteo de Nadal no subte-rráneo da praza Xaime Cabot.Desde o Concello lembran que du-rante as vacacións os nenos pode-rán acudir á ludoteca municipal de luns a venres, previa inscrición nos Servizos Sociais do Concello. Ade-mais, haberá unha exposición fo-tográfi ca no Cantón da Catedral ata o día 2 de xaneiro, poderase ver un Belén de Playmobil no escaparate da rúa Progreso e contarán tamén un photocall de Papá Noel na casa da xuventude durante todo o Nadal en horario de 16 a 20 horas.

Amplio programa de Nadal

Este ano, dende o Concello de Mon-doñedo, vaise celebrar a XIX edición das Xornadas Mindonienses de Ar-queoloxía que comezaron no ano 2001 e serán o 13, 14 e 15 de de-cembro.Na presente edición conti núase na liña habitual de divulgación cientí fi -ca seria e formati va, con conferen-cias e visitas guiadas.O horario comezará o día 13 ás 19.30 coa recollida de documenta-ción, e acto seguido será a inaugu-ración coa conferencia San Cibrán de Las, la secuencia cultural de un gran castro de fi nales de la Edad del Hierro de Yolanda Álvarez González, arqueóloga de Terra Árqueos.Xa o sábado 14 haberá unha visita guiada ás 10 horas ao Centro de Interpretación da Prehistoria de Vi-lar e farase unha ruta arqueolóxica polo Concello, para a cal os asisten-tes precisan dispor de vehículo.Ás 18.00 horas haberá unha con-ferencia, Pequenos obxectos para grandes cambios: así era a vida na Galicia romana,por Ana María Suá-rez Piñeiro da USC.O últi mo día, haberá unha saída ás

8 da mañá dende o cruce de aveni-da Bos Aires con rúa da Fonte, máis tarde será a visita guiada ao parque arqueolóxico da cultura castrexa e a visita ao Centro de Interpretación e ao Castro de San Cibrán de Las en San Amaro, Punxín, Ourense. Todas as charlas celebraranse na Sala de conferencias do Centro Comarcal.A matrícula nas mesmas é gratuíta e para apuntarse hai que contactar co Concello de Mondoñedo no teléfo-no 982 524 003 ou enviar os datos persoais por correo normal a praza do Concello, s/n. 27740 Mondoñe-do ou fax 982 507 421. Tamén pode ser por internet enviando os datos a xornadas.arqueo@gmail.com.

Arrincan as XIX Xornadas de Arqueoloxía

Con moti vo da festi vidade do Na-dal, o Concello de Mondoñedo, a través da Concellería de Cultura, organiza a terceira edición do Con-curso de Decoración de Nadal en fachadas, balcóns, portais, baixan-tes de auga, xardíns, etc.Está aberto ao todos os veciños con residencia no municipio de Mondoñedo, e ten como obxecti vo incenti var a decoración navideña nas vivendas e colaborar para di-fundir o ambiente navideño polas rúas, dando protagonismo aos ci-dadáns, promovendo a súa parti ci-pación acti va.Haberá dúas modalidades, a indi-vidual para parti culares de viven-das que adornen a súa fachada, balcóns, portal, baixantes de auga, etc. E amodalidade Ccolecti va para comunidades de veciños, barrios, rúas ou prazas que decoren árbo-res, fachadas, farois, parques, etc.Para inscribirse poderán facelo na Ofi cina de Turismo de Mondoñe-do ou a través do teléfono 982 507 177 e sempre antes do 23 de de-cembroHaberá premios para os dous pri-meros clasifi cados da modalidade individual de 100 e 50 euros res-pecti vamente. E para a colecti va será un único premio de 200 euros. Ademais, haberá un premio espe-cial a mellor árbore de Nadal na zona rural de 50 euros.

DecoraciónGUÍA DO COMERCIO. O goberno municipal de Mondoñedo, en co-laboración con Aciam, distribúe a todos os domicilios exemplares dunha Guía do Comercio Local de Mondoñedo. Esta publicación ten 48 páxinas. Nelas fi guran os nomes, en-derezos e teléfonos de máis de 300 establecementos, agrupados en 36 acti vidades.

CONCURSO DE KARAOKE. A con-cellería de Xuventude convocou o I Concurso de Karaoke Ti vales moito que terá lugar o domingo 22 de decembro de 2019, ás 20.00 horas, no auditorio municipal Pas-cual Veiga. Poderán parti cipar un máximo de 25 concursantes e as inscricións poderán facerse por teléfono, chamando ao 982 524 003, ou ben por correo electrónico concellomondonedo@gmail.com. O prazo para inscribirse será ata o 16 de decembro. Para a categoría infanti l os premios serán de 50, 30 e 20 euros e para os adultos serán de 100, 50 e 25 euros.

PUBLICACIÓN TURÍSTICA. O Con-cello de Mondoñedo vén de come-zar coa campaña Mondoñedo, mil historias que vivir, unha publica-ción turísti ca editada polo Concello mindoniense. Nela resúmense de maneira moi prácti ca as suxesti óns ao visitante no apartado Que facer. É unha publicación moi úti l para quen quere aproveitar o tempo que pasa na cidade e disfrutar de canto pon ao alcance dos que que-ren coñecela.

ENSAIO SOBRE CUNQUEIRO. O próximo día 22, ás 12.30 horas, terá lugar en Mondoñedo a presentación da publicación Cunqueiro e Lezama. A luz do mundo que se afasta, da que é autor César Cunqueiro. A edi-ción corre a cargo da Casa Museo de Álvaro Cunqueiro, dependente do Concello de Mondoñedo, co patroci-nio da Consellería de Cultura. A pre-sentación serve para recordar que o insigne autor naceu en Mondoñedo o 22 de decembro de 1911. A publi-cación deste traballo é a primeira ini-ciati va deste ti po que pon en marcha a Casa-Museo desde a súa apertura en marzo pasado.

EN BREVE

Florea o teu balcón. Os gañadores na categoría urbano foron Ali-cia Tella, seguida de José María Sánchez, Cristi na Carracedo e Ángeles Sánchez. En rural gañaron Pilar Pedreira Piñeiroa e Estrella Terrón. A no-vidade na edición deste ano foi unha categoría só para o rural, con dous premios e outra para o casco urbano.

Photocall de Papa Noel posto polo Concello

actualidade24 decembro 2019

a pontenova

A Asociación Cultural das Minas xunto co Concello da Pontenova organizan para o 14 de decem-bro o XII+I Festi val As Minas que contará con boa música e acti vi-dades.A xornada festi va comezará ás 11 horas coa apertura e visita da mina Consuelo para espeleólogos federados, na que hai prazas limi-tadas.Xa pola noite, haberá unha gran churrascada popular por tan só 15 euros e xa ás 23.30 horas dará comezo a actuación de Herdei-ros da Crus, na que presentarán o seu novo album. Acto seguido será a vez dun DJ local.A organización lembra que para todos aqueles que non asistan á churrascada popular a entrada terá un prezo de 5 euros con con-

sumición incluída.A área de Mocidade da Deputa-ción achega 7.500 euros para o festi val.

A Pontenova prepárase para o XII+I Festi val As Minas

O alcalde da Pontenova, Darío Campos Conde, denunciou que os veciños da vila sofren os re-cortes sanitarios do Goberno de Feijoo e do PP. “Dende fai máis dunha semana só hai un medico para atender aos pacientes da vila. Primeiro suprimiron unha praza das tres que había e agora un está de baixa e non a cobren”, adverti u o rexedor.Así as cousas replica que “a fa-mosa lexislatura do rural de Fei-jóo estámola sufrindo día a día os pontenoveses como se pode comprobar. Hoxe podemos cons-tatar que non estamos na axenda sanitaria do PP, xa que 2.300 ve-ciños están sendo atendidos por un só médico”, insisti u.“Calquera usuario que queira ser atendido no centro de saúde da Pontenova estes dias ten que es-perar unha media de 4 días para

ser atendido na consulta médica. Sen esquecer que estamos nunha época do ano con picos de moita afl uencia por mor do inverno e da campaña da vacinación da gri-pe”, argumentou Campos.“Os nosos maiores e toda a po-boación en xeral merecemos unha sanidade de calidade, non

podemos dar ás costas aos ve-ciños cun dereito que ten ser prioritario para todas e todos, vivamos onde vivamos. Por iso quero facer un chamamento á Conselleira de Sanidade para que tome cartas no asunto e cubra na maior brevidade esta praza”, re-sumiu o alcalde.

O PSOE denuncia que no centro de saúde atende só un médico

O Concello da Pontenova organizará este ano no-vamente unha festa de aninovo para o 31 de de-cembro e poder despedir o ano todos xuntos.A partir da unha da madru-gada, no local das asocia-cións, haberá a tradicional festa de Nadal, que estará amenizada coa música de Disco Móvil PB.Ademais, avanzada a noi-te, sobre as 5 da mañá, servirase chocolate quen-te aos asistentes.

O Concello organiza unha festa de aninovo

O Concello prepara varias acti vida-des de Nadal para os máis peque-nos, así, o día 20 poderase desfrutar dun concerto de Nadal a cargo da Escola de Música ás 20.00 na casa da cultura.Para o luns día 23, haberá xogos de presentación e alternati vos para o desfrute dos cati vos.O día 26 será o obradoiro de ador-nos navideños, o 27 poderanse

crear xogos de mesa e o 30 haberá un xincana e orientación polo pobo.Xa en xaneiro os pontenoveses vi-sitarán Xuvenlugo e o día 3 será a sesión de cine e a festa fi nal.Ademais, o 5 será a esperada Cabal-gata de Reis, onde as maxestades vi-sitarán aos pequenos ás 18.00 horas e rematará na casa da cultura. Ade-mais, o día 21 ás 21 horas a escola de teatro da Pontenova representa-

rá Pontenova First Days, encontros navideños, na casa da cultura.

OBRADOIRO. A asociación Eco das Minas organiza un obradoiro Nadal Creati vo para o domingo 22 na Casa da Cultura. Ten un prezo de 13 euros e haberá dúas quendas, de mañá de 11 a 13 e de tarde de 17 a 19 horas. Para apuntarse hai que chamar ao 610 947 738 ou 653 434 712.

O Concello prepara varias acti vidades para este Nadal

Unha imaxe do centro de saúde da Pontenova

ourol

O Concello de Ourol organiza un Campamento de Nadal para rapa-ces e rapazas de entre 4 e 12 anos de idade.O campamento terá unha dura-ción de 8 días (do 23 de decem-bro ao 3 de xaneiro) en horario de 10.30 a 13.30 no pavillón polide-porti vo de Ourol.As inscricións poden realizarse ata o día 13 de decembro no departa-mento de Servizos Sociais.

Ourol organiza un campamento para rapaces os días non lecti vos

Curso. O Concello de Ourol, organizou un curso de labores e ma-nualidades que se leva a cabo todos os luns ata febreiro. Neste mes os participantes están a crear adornos para o Nadal, e despois das festas seguirán cos seus labores.

O día 22 Aturuxeiros de Bravos orga-niza unha obra de teatro no centro social de Bravos, Ourol. Esta obra ti tulada Casa Macho, está a cargo do grupo de teatro Obra Viva do Se-minario de estudos Terra de Viveiro e baixo a tutela do autos Vicente Mí-guez. A entrada é de balde e a obra dará comezo ás 18.30 horas. Lem-bran tamén que estará aberto o local social todos os segundos domingos de mes para botar a parti da, tomar un chocolate quenti ño, xogar a xo-gos de mesa ou simplemente pasar a tarde charlando cos veciños.

Bravos acollerá unha obra de teatro

decembro 2019 25publicidade

actualidade26 decembro 2019

O Concello do Valadouro orga-niza desde o luns 23 de decem-bro ao 3 de xaneiro a actividade Divernadal, que será na Casa da Cultura. Son actividades para que os máis pequenos, de 3 a 12 anos, podan desfrutar en horario de 10.30 a 13.30 de numerosas actividades de lecer como xogos, habilidades e moitas sorpresas máis. Para poder participar é ne-cesario inscribirse, e unha activi-dade totalmente gratuita e con límite de prazas. Serán os días 23, 26, 27 e 30 de decembro e 2 e 3 de xaneiro.Por outra banda, no Valadouro organizan a cabalgata de Papá Noel. Esta será o día 24 ás 12 ho-ras na casa da cultura.O 24 de decembro farase a Re-cepción de Papá Noel en colabo-ración co Moto Clube Valadouro. Así, Papá Noel chegara sobre as 2 rodas, escoltado polos motei-

ros do moto club. Esta ruta per-correrá as rúas de Ferreira a par-tir das 11.30, saíndo do parque Concepción Arenal ata chegar ás 12 horas á casa da cultura.Ao remate, haberá unha degus-tación de chocolate con churros.

Este mes haberá Divernadal e recepción moteira a Papá Noel

O Concello do Valadouro comezou a obra de acondicionamento do parque infanti l Concepción Are-nal, ubicado no casco urbán, que xunto ao do colexio, é o máis uti li-zado polos cati vos.Esta obra conta cun investi mento de 49.404,97 euros con cargo do Plan Único 2019 da Deputación de Lugo e inclúe o pavimento conti -nuo absorbente de impactos, a reparación e pintado de xogos ac-tuais, a reparación da cerrume e a instalación de novos xogos.Por outra banda, xa case está re-matada a cuberta no pati o do co-lexio que unirá á saída das aulas co pavillón municipal. Esta obra fi xo-se cun investi mento de 8.791,86 euros con cargo ao Plan Único.Ademai, o Concello segue acondi-cionando varias pistas forestais.

O Concello amaña o parque infanti l de Concepción Arenal

O proxecto do parque e unha imaxe das obras (arriba)

Desde o BNG no Valadouro siguen demandando a recuperación para o Concello do servizo de recollida de lixo, “para que este importante ser-vizo á veciñanza funcione mellor”. Según afi rman os nacionalistas, des-de que se conveniou co Concello de Alfoz e se privati zou empezou a pre-sentar defi ciencias.Un dos moti vos polos que o BNG no últi mo pleno non apoiou a prórroga do convenio de colaboración marco para a xesti ón comparti da do servi-zo de recollida domiciliaria de lixo e punto limpo do Concello de O Vala-douro e o Concello de Alfoz, de data 22 de novembro de 2016 no que se delega a encomenda ao Concello do Valadouro “foi o defi ciente servizo que se está ofrecendo e que progre-sivamente empeorou desde o mo-mento en que se privati zou”.Tamén afi rman os concelleiros na-cionalistas que na comisión de segui-mento deste convenio o BNG xa ad-vertí u das defi ciencias na recollida, “con contedores rebosando e fre-cuencias a todas luces insufi cientes, polo que quen debe dar explicacións aos veciños, un por un, por este mal servizo, é o alcalde, non o BNG” , afi rmou Eduardo Chao.O voceiro recordou tamén “incum-primentos do alcalde e o seu equipo de goberno, coma por exemplo a promesa de que este verán ía estar funcionando un segundo vaso da piscina municipal, para uso e disfru-te de nenas e nenos, sen que a es-

tas alturas se soubera máis nada do tema”.Os nacionalistas corrixen tamén ao alcalde en relación cos datos que éste verque na prensa ao referirse á cuantí a da subvención, cando se refi -re a 120.000 euros, “cando o que vén recollido no convenio levado a pleno é o seguinte: Xesti ón comparti da do servizo de recollida domiciliaria de lixo e punto limpo por un importe total de 72.337,08 euros que con-templa gastos de funcionamento por importe de 58.196,22 e conce-den subvención polo 50%, isto é, por importe de 29.098,11 euros”.Pola súa banda, o portavoz do Gru-po Municipal Popular, José Manuel Lamela, aposta tamén pola xesti ón directa da recollida de lixo e, polo tanto, “por recuperar un servizo pri-vati zado polo actual alcalde”.

O BNG quéixase do servizo

O BNG quere volver ao anterior servizo de recollida de lixo

o valadouro

O Concello do Valadouro xa con-cretou a data para o Mercado de Primavera 2020, que será o 28 de marzo. Para os interesados en poñer un posto ou ensinar un ofi cio artesán haberá que inscri-birse para parti cipar.Este actual Mercado Tradicional Anual de Primavera é unha ho-menaxe a eses anti gos mercados e feiras que fi xeron do concello un referente na Mariña.As acti vidades do Mercado da Primavera comezarán cun pre-gón e conti nuarán coa feira de artesanía na praza de Santa Ma-ría e arredores. Así, ferreiros, ces-teiros, e sobre todo zoqueiros, xa que este calzado tradicional é a estrela do Mercado de Primave-ra, daranse cita no Valadouro, para seguir co desfi le de zocas, zocos e vesti menta. Poderanse

ver dende as máis tradicionais e fi eis ás usadas polos nosos de-vanceiros coma as máis moder-nas, reinterpretadas e customi-zadas para o pleno século XXI.Durante todo o día haberá acti vi-dades para toda a familia e demos-tración de ofi cios tradicionais. A

vila de Ferreira transfórmase nun-ha feira do século pasado, ambien-tada con aparellos tradicionais, palla, e centos de persoas vesti das ao esti lo de principios do século XX, o que fai que os asistentes se transporten no tempo e disfruten totalmente da experiencia.

Xa hai data para o Mercado de Primavera 2020

Unha imaxe do Mercado de Primavera desta edición

O Concello do Valadouro vén de publicar as acti vidades sociocultu-rais que levarán a cabo neste ano.No vindeiro mes de decembro iniciarase a oferta sociocultural, e que consiste en cursos de ximna-sia os martes de venres en Ferreira e venres no Cadramón, as labores

serán os xoves en Ferreira e os luns en Cadramón, o ioga o xoves en Ferreira e as manualidades os mércores en Ferreira e martes no Cadramón. As persoas interesadas deberán cubrir a corresponden-te fi cha de inscrición nas ofi cinas municipais.

Acti vidades socioculturais

decembro 2019actualidade 27

A piques de cumprir as vodas de prata, a asociación O Picato de Tra-bada ulti ma os preparati vos para a celebración do Nadal, unha das súas responsabilidades anuais. Este ano volverán centralas na festa de Reis, que se celebrará o día 5. Aínda así, o Picato segue a manter o seu espírito festi vo e conti núa traballando día a día para manter o seu programa anual, que ademais do Nadal conta con outras tres cele-bracións importantes, o Entroido, as Letras Galegas e o San Xoán.O primeiro é o acto más importan-te non só para a asociación, senón tamén para o Concello. De feito, ao coincidir a últi ma fi n de semana reúne todos os anos preto de 1.500 persoas, unha canti dade importante debido ao volume de poboación de Trabada, que ronda os mil veciños.Así, todos os anos convírtese nun lugar de peregrinaxe de xentes ves-ti das de todas as cores moitas veces

condicionados pola envergadura dos premios, dos que se fai responsable económicamente o Concello.O desfi le, o concurso e tamén a or-questra que pon fi n á festa son ele-mentos máis que sufi cientes para atraer ao público. Pero ademais, a asociación O Picato sortea unhas cestas con produtos do Entroido nas que colaboran todos os veciños dun ou doutro xeito.Outra das citas obrigadas que orga-niza esta asociación é o certame das Letras Galegas, no que poden parti -cipar veciños de todas as idades en tres categorías diferentes, fotografí a,

debuxo e narración. Todo os parti ci-pantes reciben nesta cita un libro de agasallo con premios ademais para os tres primeiros clasifi cados en cada categoría.Por suposto e como non podería ser doutro xeito, a últi ma acti vidade que organizan é unha cea o día da asam-blea xeral.

A DIRECTIVA. A directi va está for-mada na actualidade por 9 persoas pero pertencen a ela máis de cen familias que pagan unha cota anual de 20 euros ou 12 euros para os que son sós. Pero para manter a asocia-

ción e fi nanciar as acti vidades resul-ta necesario ter moita creati vidade e empuxe. Ademais dos cartos que reciben en forma de subvención do Concello, dirixidos a costear os pre-mios do Entroido, a asociación or-ganiza a venda de lotería ou outras accións para recadar algo máis de cartos. Ademais, o Concello encárga-se de pór a infraestrutura para que se podan celebrar as acti vidades.Ao longo dos anos teñen desenvol-vido outras acti vidadades de impor-tancia, como a Semana Cultural, du-

rante as festas de agosto, ou un ciclo de teatro, ambas as dúas están agora ao cargo do Concello directamente polo que a asociación volca os seus esforzos en organizar a grandes citas anuais das que é responsable.Agora, no mes de xaneiro, a asocia-ción busca renovar a súa directi va, tralo prazo regulamentario de catro anos, aínda que moitos deles levan máis tempo. Os membros actuais consideran necesario que se incor-poren agora outras persoas para dar outra visión e outras propostas.

alfoz

O Concello de Alfoz prepara un variado abano de acti vidades de Nadal, que comezará o sábado 14 de decembro. O salón de actos do centro sociocultural acollerá a obra de teatro O gardián da árbo-re dos desexos, do grupo A Mari-ña, de Cervo.Xa o día 20 de decembro, de 16.00 a 17.00 horas, no salón de actos do centro sociocultural de Alfoz, terá lugar a charla parti cipati va Com-pra segura no Nadal, dirixida a maiores de 18 anos, que pretende afondar nas vendas a distancia e nos dereitos das persoas consumi-doras. É unha acti vidade gratuíta, aberta ao público en xeral na que non é preciso inscribirse previa-mente.Tamén o día 20, ás 18.00 horas, no Castelo de Castrodouro será a presentación do libro Inventario do Patrimonio Cultural e Histórico-Artí sti co co Valadouro, de Isaac Ferreira, Manuel Lourenzo e Xesús Pisón. Está editado coa colabora-ción da Deputación Provincial de Lugo e o Concello de Alfoz e trata dun amplo compendio do patri-monio de todo o Val do Ouro or-ganizado por parroquias tanto de Alfoz coma do Valadouro.Ademais, para os días 22 e 23 de decembro, están programadas di-

versas propostas para os máis pe-quenos do municipio. No Castelo de Castrodouro, onde se colocará, coma é tradicional a estrela de luz que guiará aos reis cara a Alfoz, de 17.00 a 19.00 horas, organiza-ranse obradoiros de Nadal, xogos cooperati vos, enfocados sobre ao fomento da igualdade.O 23 de decembro ás 19.30 ho-ras no Castelo de Castrodouro farase entrega aos gañadores do Concurso de postais de Nadal. A postal gañadora de cada unha das 3 categorías será editada como calendarios e felicitación de Nadal do Concello, ademais de recibir un premio o seu autor ou autora. O fallo do xurado e, polo tanto, os gañadores deste ano daranse a co-ñecer o luns 23.Por outra banda, conti núa coas acti vidades para os veciños, así, a área de Deportes do Concello, dirixida por César Marrube, anun-cia o inicio de novas acti vidades de sala a parti r do vindeiro mes de xaneiro que se suman a ioga e ximnasia de mantemento que xa se están a levar a cabo. Baile de Salón será todos os luns e mérco-res de 20.00 a 21.30 na Escola de Bacoi e Aerobic, os martes e xoves de 19.30 a 20.30 no pavillón mu-nicipal.

Alfoz prepara un abano de acti vidades de Nadal

O Concello de Alfoz vén de publicar varias convocatorias para diferentes subvencións.A primeira delas é para a promoción de acti vidades deporti vas e están desti nadas a enti dades e asociacións sen animo de lucro, públicas ou pri-vadas, que cumplan os requisitos es-tablecidos nas bases e teñan como obxecto o desenvolvemento de acti -vidades que persigan o fomento do deporte e vida saludable.Tamén publican subvencións para a promoción de acti vidades educati -vas e formati vas desti nadas a cen-tros públicos educati vos de Alfoz, asociacións de pais e nais e asocia-

cións municipais que teñan implica-ción no sector primario; que cum-plan os requisitos establecidos nas bases e teñan como obxecto o des-envolvemento de proxectos, progra-mas ou acti vidades que persigan un fi n educati vo pero tamén formati vo.Po outra banda, publicou a convo-catoria para as subvencións para a promoción de acti vidades culturais que están desti nadas ás asociacións que fi guren no Rexistro Municipal de Asociacións do Concello de Alfoz, cumplan os requisitos establecidos nas bases e teñan como obxeto o desenvolvemento de acti vidades que persigan un fi n cultural.

Publicada a convocatoria de axudas deporti vas e culturais

Vanse executar actuacións de limpe-za e conservación nos treitos inter-urbanos do río Ouro. Os traballos coinciden cos tramos deste ríos no seu percorrido polas parroquias de San Pedro de Mor, O Castro de Ouro e Carballido.As tarefas que se están a realizar forman parte dos traballos de man-temento destes tramos en áreas con risco potencial de inundacións, centrándose na reti rada de árbores mortas e madeira acumulada, así como elementos suscepti bles de causar atoamentos, e tamén rozas selecti vas puntuais. Unha vez fi nali-zadas estas actuacións, o río quedará despexado de maleza, posibilitando así a circulación das súas augas.Mediante este ti po de traballos o obxecti vo é a mellora dos leitos fl u-viais para acadar condicións naturais do ecosistema.

PUNTO LIMPO. O Concello de Alfoz publicou o horario do punto limpo municipal para este ano. Así, os luns e mércores será de 9.00 a 13.00 ho-ras, os venres de 15.00 a 19.00, e os sábados de 9.00 a 13.00 e de 15.00 a 19.00.A recollida a domicilio farase os luns chamando ao teléfono 982 558 001.

Realizan tarefas de conservación nos treitos interurbanos do río Ouro

Mor. Actual directi va da asociación veciñal de Mor, na foto falta Ca-chín, que esta empezando a preparar as festas do San Pedro (Mor-Al-foz) do ano 2020.

trabada

ESTE NADAL. Haberá festa o día 5 na que estarán os reis, que escoi-tarán as demandas dos pequenos e entregarán un agasallo a cada un. Nesa festa, que comezará ás 17.30, haberá unha actuación para os pequenos, sen faltar a

merenda con chocolate con chu-rros. A festa de Reis vén a substi -tuír á cabalgata que esta asocia-ción organizaba tradicionalmente no Concello pero que foi quedan-do en festa debido ao descenso de poboación.

Membros da directi va da asociación O Picato de Trabada

O Picato prepara o NadalA asociación trabadense encárgase das principais celebracións do ano

actualidade28 decembro 2019

A alcaldesa de Lourenzá, Rocío Ló-pez, anunciou que antes de que re-mate o ano adxudicaranse as obras de mellora do campo de adestra-mento, unha obra moi demandada debido ao mal estado no que se ato-pa e que tralas últi mas chuvias está impracti cable.O Concello de Lourenzá conta con dous campos polo que optou pola colocación de céspede arti fi cial no que uti lizan os cen rapaces de disti n-tos equipos e categorías para o ades-tramento para facilitar a prácti ca de-porti va durante todo o ano.O proxecto desta obra contempla o movemento de terras, a escavación ata lograr a rasante necesaria para a instalación de fi rme e dos pavimen-tos, a drenaxe con canaletas nos laterais do campo, tubaxes de PVC e arquetas e bordes. Trátase dunha obra fi nanciada pola Deputación.A rexidora laurenti na anunciou que outro dos proxectos nos que traba-llarán ao longo do ano que vén será a rehabilitación do Mosteiro de San Salvador. Este monumento local é propiedade do Obispado polo que conti núan as negociacións con estes organismo para buscar un uso futu-

ro trala súa rehabilitación, algo que teñen que decidir antes de acometer as obras.Tal e como explica a alcaldesa, tráta-se dun edifi cio de grandes propor-cións que permite a súa adecuación como auditorio ou como residencia polo que o primeiro paso é chegar a un primeiro acuerdo.Este mosteiro benedicti no, declara-do Ben de Interese Cultural, consta dunha abadía, un convento, dous claustros, un pati o, varias capelas e unha igrexa. O conxunto monásti -co é de esti lo románico e barroco, foi fundado por Osorio Guti érrez, o

Conde Santo, no século X, e dispón dun notable Museo de Arte Sacra.Ademais doutro proxecto, a inten-ción do Concello é conti nuar o próxi-mo ano co proceso de aglomerado de todas as vías. Segundo indicou Rocío López, son moitas as vías que se repararon nos últi mos catro anos uti lizando o aglomerado en quente pero aínda queda que facer.Seguirán tamén co proceso de insta-lación do alumeado público naque-les lugares que aínda non o teñen. Conti nuarán prolongando as actua-cións, tal e como fi xeran o ano pasa-do, que incluíron o barrio de Oural. Dentro do Plan Único hai unha par-ti da importante de luces LED que mercou o Concello para ir cambian-do todas as luminarias que deixen de funcionar ao novo sistema.Outro dos temas que se abordarán neste ano que comeza será asentar as bases dun proxecto turísti co para o concello. “Ata o momento ningún equipo de Goberno deu feito un proxecto como é debido e queda moito traballo por facer aínda que xa están varias cousas en marcha, como asentar a faba ou aproveitar o Camiño de Santi ago”, explica.

Retos do Concello para 2020Volcarase co campo de fútbol, o mosteiro, as vías, o turismo e as luminarias

Mosteiro de San Salvador

lourenzá

Lourenzá prepara o I Concurso Vilou Karaoke para o 14 de de-cembro.Haberá un número limitado de 25 parti cipantes, que poderán optar aos premios que serán va-les de compra para gastar no co-mercio e autónomos asociados á Acial de Lourenzá.Ese día antes do Karaoke haberá unha cea, para a cal hai entra-das á venta na vinoteca Morri-gan, Suministros O Candado, pa-

rafarmacia Moda Conde Santo e Lucía Valea Fotografí a. A cea, que será a parti r das 22.30 horas, consta no seu menú de paella, costela asada, sobremesa, bebida, café e chu-pito. Ten un prezo de 18 euros para adultos, 10 euros para nenos de 5 a 11 anos e para os máis cati vos é de balde.Os parti cipantes poden anotar-se no teléfono 646 287 706 ou en acial.lourenza@gmail.com.

Convocan para o 14 o primeiro Concurso Vilou Karaoke

O Concello de Lourenzá anunciou a programación organizada para este Nadal, que comezará o día 20 coa Gala do Deporte de Lourenzá no salón de actos do Concello. No transcurso da mesma iranse proxectando vídeos sobre os de-porti stas e clubs deporti vos galar-doados e terá lugar a entrega de premios da man da alcaldesa e do concelleiro de DeportesOs días 22 e 23 de decembro será o Mercado de Nadal na carpa, coa colaboración de Acial, no que ha-berá postos, acti vidades paralelas e un sorteo.O día 23, Papá Noel visitará Lourenzá e despois os veciños po-derán desfrutar dunha actuación de tí teres coa obra Familia Unida, a cargo de Mircromina, e o día 24 a asociación Conde Santo prepa-rará unha festa de noiteboa ao igual que o día 31 de decembro, que haberá outra de fi n de ano.Como todos os anos, unha das

visitas máis agardadas aparte da de Papá Noel, será a tradicional por excelencia, a cabalgata dos Reis Magos, que desfi larán o día 5 polas rúas do concello. Farán un pequeno percorrido polas parroquias do Val de Lourenzá facendo disti ntas paradas tanto nas igrexas parroquiais como nos centros cívicos. A hora da saída aínda non está prevista, pero cando rematen, como todos os anos, asomaranse ao balcón da Casa do Concello, desde onde di-rixirán unhas palabras a todos os nenos.

A Gala do Deporte abre a programación de Nadal

A fábrica Muebles Hermida de Lourenzá anunciou que solicitarán o concurso de acreedores debido ás difi cultades que atravesan. Así o co-municaron ao persoal integrado por 95 persoas que levan case catro me-ses sen cobrar os seus salarios.Según o presidente do comité de empresa, agora deberán esperar a que o xulgado nomee a un adminis-trador concursal, e tampouco saben que pasará cos salarios pendentes.O concelleiro do BNG municipal con-fi rmaba a noti cia e avanzaba que o grupo parlamentario nacionalista rexistrou unha batería de preguntas e de proposicións non de lei no Par-

lamento para pedir á Xunta que me-die no confl ito.Días despois do Pleno extraordina-rio celebrado por este tema os tres portavoces municipais do PSOE, PP e BNG reuníronse para redactar un escrito que se enviou á Xunta, á Di-putación e aos grupos parlamenta-rios para que medien na procura de solucións ou algunha actuación ao respecto para ganti r o mantemento da acti vidade e os postos de traballo.

ATRASOS. Desde o comité agardan a que a dirección se posicione, e avan-zan que tomarán medidas xa que é unha situación insosti ble.

Muebles Hermida, en concurso de acreedores

Unha vista das instalacións de Muebles Hermida en Lourenzá

No Pazo de Tovar haberá unha fi n de semana de portas abertas o 14 e 15 de decembro.Así, as parellas e visitantes atopa-rán todo o necesario para organi-zar a voda ou evento.Os asistentes poderán desfrutar de bo ambiente amenizado con músi-ca e algunhas sopresas.Para máis información é necesario contactar con Jorge no 619 652 545. O horario das xornadas será o sábado de 16 a 22 horas e o do-mingo desde as 10 da mañá ata áas 19 horas.

O Pazo de Tovar organiza unha xornada de portas abertas

A xornada está dirixida a noivos

O xurado do III Certame de Tea-tro Concello de Lourenzá deu a coñecer os nominados aos pre-mios que se concederán na gala que se celebrará o día 14 deste mes, sábado, ás 20 horas, na car-pa situada no Campo dos Bolos. Os elixidos para o Premio Conde Santo á Mellor Representación son A Últi ma Cea, de Fauna 113; Fuga, de Gargallada Teatro, e A Lola, de Avelaíña Teatro.Para o Premio Lourenzo ao Me-llor Actor os elexidos son Xulio Leal, Jorge Castro, e Lalo Santos. As actrices nominadas para o Premio Ana son Paz Quiroga, Iris Darriba e Reyes Limia.Na categoría de Mellor Posta en Escena están Comedia Bífi da, de Touporroutou; Un! Dous! Tres!, de Carauta Teatro, e A Últi ma Cea, de Fauna 113. Os mellores actores de reparto son Pablo Rodríguez, Miguel Anxo Martí n e Manuel Caramés, en homes, e Paula Díaz, Ana Casal e Aurora Fernández, en mulleres.O Premio Especial do Público de-bati rase entre Fuga, A Estraña Familia e Un! Dous! Tres! Tamén haberá outro á orixinalidade.

O Certame de Teatro elixiu os nominados

decembro 2019 29publicidade

actualidade30 decembro 2019

MAR

A Consellería do Mar abriu a cam-paña extracti va da centola e do boi na provincia de Lugo. Na área que vai desde o cabo Estaca de Bares (na provincia da Coruña) ata o río Eo -incluíndo a ría do Barqueiro-, a fro-ta que se dedica á extracción destas especies pode calar xa os aparellos.A campaña destes crustáceos na provincia lucense prolongarase ata o inicio da veda do ano 2020, que se fi xará a través do correspondente plan de xesti ón.A extracción nas provincias de A Coruña (desde cabo Corrubedo ata cabo Estaca de Bares) e Pontevedra (de cabo Corrubedo á Guarda) co-mezou xa o pasado 11 de novembro.A cota máxima de captura de cada unha destas especies será de 35 qui-los por barco e día, ao cal se engadi-rán 35 quilos ao día por cada tripu-lante enrolado e a bordo.

MERCADOS DE NADAL. Os merca-dos e prazas de abastos comezan a ter ambientes navideños, e os prezos tamén empezan a poñerse en con-sonacia con estas datas.Así, os expositores de peixe e ma-

risco xa están listos para comezar a campaña de Nadal e os compradores máis previsores poden facer as súas compras un pouco máis baratas. Isto signifi ca que entre mercar estes días ou a vindeira semana suporá incre-mentar o prezo o dobre ou o triple, dependendo do produto.Para estas datas a centola, a raíña do Nadal, xa conta cun prezo de saída de 45 euros o quilo, e os percebes xa están a 140 euros o quilo.O boi de mar está a uns 18 euros o quilo, as gambas vermellas do me-

diterráneo rondan os 40 euros e as nécoras entre 20 e 40 euros depen-dendo do seu tamaño. As cigalas son o outro gran produto que non deixa de subir de prezo, agora mesmo ató-pase a uns 60 euros, pero nuns días será o triple. O bogavante estase vendendo ao redor dos 50 euros.Nestas subidas infl úen as demandas e a climatoloxía, que este ano non fa-vorece ao consumidor. Se a fl ota está amarrada no porto, as tendas terán menos produto e, polo tanto, subirá o prezo.

Abre a campaña extracti va da centola e do boi e cambian os prezos de mercado

A centola é un dos mariscos que máis sobe de prezo antes do Nadal

A Consellería do Mar, a través do ente público Portos de Galicia, ini-ciará o vindeiro ano 2020 as obras de construción do segundo marte-lo do porto de Burela para garanti r un maior abrigo para a frota e ope-rati vidade para as embarcacións que fan uso destas instalacións.Así o anunciou a presidenta de Por-tos, Susana Lenguas, no transcurso dunha visita a este peirao na que esti vo acompañada polo patrón maior de Burela, Basilio Otero, e representantes de Armadores de Burela (Absa) e da OPP de Lugo.Lenguas Gil -que esti vo acompa-ñada na súa visita polo delegado territorial da Xunta de Galicia en Lugo, José Manuel Balseiro- preci-sou que as obras contan cun orza-mento de máis dun millón de eu-ros e contemplan a ampliación do porto sur (xunto á lonxa de ABSA) en 8 metros e a construción dun espigón de 50 metros de lonxitu-de. A súa misión fundamental é a de reducir a axitación do interior das dársenas, ademais de conse-guir maior capacidade de atraque

e servir de amorti guación á onda-da que exerce o dique de abrigo.Nave de redesAdemais, a presidenta anunciou que o ente público tamén ten previsto investi r o vindeiro ano 237.826 euros en obras de mello-ra, remodelación e acondiciona-mento da nave de redes. Con estas actuacións o ente dá exemplo do cumprimento das súas obrigas no referente á construción, mellora e explotación das obras, instala-cións, servizos e acti vidades por-tuarias e potencia o mantemento e

conservación dos portos que son competencia da comunidade.Neste senso, a ti tular de Portos sa-lientou que ambas actuacións son obras necesarias que viñan sendo solicitadas polos profesionais do mar deste peirao, ao tempo que amosou a súa vontade de estudar a viabilidade doutras propostas do sector de cara a mellorar as condicións destas instalacións e lembrou que nos últi mos 10 anos a Xunta de Galicia leva investi do no porto de Burela preto de nove mi-llóns de euros.

Preto de 1,3 millóns para a mellora da operati vidade do peirao de Burela

A conselleira do Mar, Rosa Quin-tana, fi xo fi ncapé no Parlamento na importancia de “racionalizar as capturas e descargas de xurelo, adecuando a oferta á demanda para facer aumentar os prezos”. Ta-mén é importante, engadiu, racio-nalizar o uso da cota que quede sen pescar co obxecti vo de “facer que esta especie, que é a primeira en cifra de descargas nas nosas lonxas, poida ter unha axeitada explota-ción, máis rendible e sustentable”. Así o subliñou en resposta a unha pregunta relacionada coa xesti ón do xurelo na que tamén apelou a aproveitar a capacidade e as medi-das das que dispoñen as frotas que extraen esta especie para avanzar na xesti ón da súa pesqueira. Isto refl icte, sinalou, que hai op-cións de mellora na pesqueira do xurelo, que entre xaneiro e outubro se saldou coa descarga nos portos galegos máis de 35.400 toneladas que supuxeron un valor económico de 26 millóns de euros. Estes datos mostran “unha sensible melloría e aumento tanto en relación á media anual dos últi mos 15 anos coma

respecto do ano anterior”. Neste senti do, a conselleira expli-cou que en comparación co ano 2018 os desembarques de xurelo subiron un 27% e a facturación un 15%. Atendendo á comparati va coa media dos últi mos tres lustros, o incremento é dun 67% no caso do volume de descargas e de case un 50% no valor económico. En canto á proposta da Comisión Europea para rebaixar a cota desta especie nunha media do 48% en relación a este ano, Rosa Quintana explicou que Galicia a considera errada, xa que non está sosti da por informes do Consello Internacional para a Explotación do Mar (ICES), que mesmo recomendaban unha suba dun 24% na zona de Fisterra para o sur. Ademais explicou que a proposta está baseada nun plan que o Consello Consulti vo de Pe-láxicos aprobou, pero que non está referendado en ningún documento ofi cial, e sinalou que debería ser someti da ao criterio de España e Portugal que son os países concer-nidos neste Total Admisible de Cap-turas (TAC).

Quintana pide aos mariñeiros racionalizar a captura do xurelo

A mellora dos resultados obti dos nos controis que realiza periodica-mente o Insti tuto Tecnolóxico para o Control do Medio Mariño de Galicia (Intecmar) nas zonas de produción marisqueira permiti u que sete desas zonas de produción mellorasen a súa clasifi cación microbiolóxica, o que facilita o labor do sector. As análises realizadas nestas áreas de traballo revelaron de xeito con-ti nuado menores niveis de conta-minación pola bacteria E. Coli que na súa anterior clasifi cación, o que permiti u cambiar a súa catalogación mediante unha resolución publicada polo Intecmar o pasado xoves. As melloras supoñen que dúas zonas que ti ñan clasifi cación B -os produ-tos extraídos delas ti ñan que pasar por un proceso de depuración pre-vio á súa venda- pasan a ser zonas A, polo que o marisco pode ser comer-cializado directamente sempre a tra-vés dun centro de expedición. Men-tres, outras cinco zonas catalogadas como C -polo que o produto ti ña que pasar pola depuración natural

mediante reinstalación en batea- ou B/C estacional, pasan a ser zona B, co que o marisco extraído delas poderá comercializarse directamente previo paso por unha depuradora.As zonas que pasan de estar clasi-fi cadas como B a ser zona A son a parte media da ría do Barqueiro, en Lugo, e a enseada de Meloxo, na ría de Arousa, mentres que na ría arou-sá están outras dúas das cinco zonas que melloran de C a B. Unha delas é a do saco de Fefi ñáns, en Cambados, que antes era C e agora pasa a ser B, e a outra é a coñecida como En-tre canos, tamén en Cambados, que pasa a ser B todo o ano.

O Barqueiro mellora a clasifi cación microbiolóxica xunto a outras sete zonas de produción

A zona do Barqueiro

Vista dunha parte do porto de Burela

decembro 2019actualidade 31

DEPUTACIÓN

O presidente da Deputación e do Consorcio Provincial de Lugo para a prestación do Servizo contra Incen-dios e Salvamento, José Tomé, in-formou de que o orzamento da en-ti dade para o ano 2020 ascende a 5,5 millóns de euros. Grazas á xes-ti ón directa dos parques comarcais de bombeiros, o Consorcio obti vo uns aforros de 600.000 euros, o que se traducirá, por unha banda, en que terá capacidade por primei-ra vez de realizar investi mentos,

por un importe de 335.000 euros, e, por outra, nunha redución en 130.000 euros da achega de cada unha das enti dades consorciadas con respecto ás deste ano.A parti da de investi mentos estará desti nada a equipamentos como un equipo de excarceración, camiñas de rescate, puntais de estabiliza-ción, material de rescate en altura, puntais de estabilización, mellora do sistema de comunicacións ou equipos informáti cos.

O consorcio de bombeiros investi rá 335.000 euros

Reunión do consorcio de bombeiros da provincia para aprobar o orzamento

O Pleno da Corporación provincial aprobou este mes, cos votos a favor de PSdeG e BNG e a abstención do PP, os orzamentos da Deputación para o ano 2020, uns presupostos de preto de 92 millóns de euros que, segundo destacou a deputada de Economía, Recadación, Facenda e Contas, Mayra García Bermúdez, “plasman o proxecto de provincia do Goberno” e aplican “a mellor políti ca demográfi ca”, que consiste en “dotar de servizos aos veciños e veciñas e favorecer a creación e mantemento de emprego sosti ble e de calidade”. A deputada explicou que para dar resposta ás necesidades e aprovei-tar as oportunidades da provincia, os orzamentos do vindeiro ano, que suben preto dun 4% con respecto aos deste 2019, priorizan as políti cas sociais, a cooperación cos concellos, a mellora da rede viaria e o impulso dos sectores producti vos, nomeada-mente o primario e o turísti co.Deste xeito, afi rmou, os orzamentos do 2020 son “profundamente so-ciais”. Reservan máis de 30 millóns de euros, o que supón o 33% do total, para políti cas sociais, dende benestar, igualdade e emprego a cultura, deporte e educación. Con este investi mento “suplimos nunha parte moi importante á Administra-

ción que ten as competencias nestas materias, a Xunta de Galicia”, indicou Mayra García.Dentro do investi mento social, o pre-suposto dedica 9 millóns para o fun-cionamento das residencias de Pol, Trabada e Ribadeo, e para a apertura das da Fonsagrada, Castroverde e Pedrafi ta do Cebreiro, e, se fose po-sible, Meira e Ribas de Sil.As políti cas de emprego contarán con 5 millóns de euros para plans de axudas directas á contratación, para formación e para apoio ao em-prendemento. Así como outros 2,6 millóns para a defensa dunha edu-cación pública, gratuíta e universal como base da igualdade de oportu-

nidades. 1,5 millóns de euros está desti nado o TIC.Os orzamentos do 2020 teñen a coo-peración cos concellos como acción transversal. O Plan Único contará cunha dotación de algo máis de 20 millóns, entre os recursos previstos nos propios orzamentos (de 11,2 mi-llóns) e a previsión de incorporación de remanentes.Os orzamentos priorizan a mellora da rede viaria con ata 14 millóns de euros para mantemento e conserva-ción dos 4.200 quilómetros da rede viaria provincial, para obra nova e para o Parque Móbil.Os orzamentos impulsan sobre todo os sectores produti vos cun maior

peso e potencial da provincia, como o son o sector primario e o turísti co. En canto á acti vidade agrogandeira e forestal, reservan 2 millóns de euros para, entre outras actuacións, im-pulsar o centro de recría da Granxa Gayoso Castro; poñer en marcha e manter o funcionamento da Granxa Experimental de Leite; impulsar a creación nas instalacións de Gayoso Castro dunha explotación para po-tenciar a raza porco celta; implantar na Finca de Tor novas acti vidades vinculadas á produción ecolóxica; e acti var novas liñas de axuda aos pro-dutores para que poidan aumentar a base territorial das súas explotacións e mellorar así a súa competi ti vidade.En canto ao sector turísti co, os pre-supostos contemplan 2,4 millóns de euros para incorporar as tecnoloxías ao sector e atraer así a máis visitan-tes; manter as rutas fl uviais en cata-marán e a promoción da provincia en encontros de proxección nacional e internacional; dar un novo impulso á candidatura da Ribeira Sacra a Pa-trimonio da Humanidade; aproveitar o potencial que representa o turis-mo vinculado ao Camiño de Santi a-go sobre todo de cara ao Xacobeo 2021, e integrar á provincia na Rede Europea de Iti nerarios Culturais para fomentar o turismo.

A Deputación desti na o 33% do seu orzamento de 2020 a políti cas sociais

José Tomé, entre Maite Ferreiro e Mayra García Bernúdez

Na presentación dos orzamentos da Deputación de Lugo para 2020, a vicepresidenta, Maite Ferreiro, subliñou a presentación das con-tas “dentro do ano” e remarcou a contribución do BNG “á estabi-lidade e ao funcionamento nor-malizado que tanto precisaba esta enti dade”.A vicepresidenta nacionalista ex-plicou que se trata “dunhas contas artelladas arredor do Plan Único” para o que se contempla un incre-mento do 3 por cento.Adiantou a vicepresidenta que para acceder en 2020 aos recur-sos desti nados ao Servizo de Axu-da no Fogar (SAF) dentro do Plan Único da Deputación, os concellos deberán asumir o pagamento dos desprazamentos aos domicilios das traballadoras, directamente ou a través das empresas conce-sionarias, algo que, explicou, “ ata agora non se fai en todos os casos e que supón unha discriminación para as mulleres nun sector femi-nizado”. “Trátase de facer políti -cas con visión de xénero, algo que asumimos como un elemento transversal ás tres áreas xesti ona-das polo BNG”, engadiu Ferreiro.

Os concellos deberán pagar os desprazamentos das traballadoras do SAF

A Deputación asinou cos 38 con-cellos da provincia o convenio de colaboración do plan de aforro enerxéti co Ilumin@. A insti tución provincial desti na un investi mento de 723.000 euros a este proxecto, a través do que as enti dades locais recibirán axuda económica para a substi tución de preto de 3.200 lu-minarias por outras de tecnoloxía LED, o que supoñerá un aforro conxunto de 62.000 euros ao ano, isto é, ata un 63% da facturación eléctrica das instalacións munici-pais nas que se actuará, fundamen-talmente alumeados públicos exte-riores. A tecnoloxía LED permiti rá reducir ademais o consumo nun total de 450.000 quilovati os ao ano, o que minimizará tamén a pegada de carbono.O presidente recalcou que “a Depu-tación é o Concello dos concellos”

e que dende a insti tución traballan con instrumentos tan importantes como o Plan Único, ao que se desti -nará algo máis de 20 millóns euros no vindeiro ano, pero tamén cun-ha asistencia técnica diaria en moi diversas materias e con diferentes accións como o programa Ilumin@.O presidente anunciou que mañá mesmo, a Xunta de Goberno apro-bará sacar a licitación o subministro e a instalación do material necesa-rio para á substi tución das lumina-rias. A previsión é que os traballos

poidan comezar a principios de ano.Pensado para axudar aos concellos de menos de 20.000 habitantes, o Ilumin@ suporá un investi men-to de 723.000 euros, distribuídos entre os 38 municipios adheridos en base a criterios obxecti vos para garanti r equidade e proporciona-lidade: poboación, superfi cie, dis-persión ou esforzo fi scal.Para acometer este proxecto, a enti dade provincial recibiu unha achega económica de 578.072,26 euros do Fondo Europeo de Desen-volvemento Rexional (FEDER), soli-citada a través do Insti tuto de Des-envolvemento de Aforro Enerxéti co (IDAE), dependente do Ministerio de Transición Ecolóxica. A Deputa-ción achega 144.518,10 euros, co que o orzamento total do proxecto é de 722.590,36 euros.

Asinado o convenio do plan de aforro enerxéti co Ilumin@

actualidade32 decembro 2019

DEPORTES

O Concello de Ribadeo organiza unha nova edición da carreira San Silvestre 2019 que se celebrará o 31 de decembro. A inscrición xa está aberta. As carreiras das ca-tegorías inferiores terán lugar a partir das 16.40 horas polas rúas peonís de Ribadeo. A saída da proba absoluta será ás 17:00 horas.O recorrido da Mini San Silvestre de pitufos terá unha distancia de 100 metros e a saída será diante da oficina de turismo para re-matar diante do Concello. Nesta categoría inclúense os nados en 2016, 2017, 2018 e 2019 (que sai-ban camiñar). Esta proba será non competitiva e haberá medallas para todos os atletas as inscritos chegados a meta.A Mini San Silvestre para inicia-ción e prebenxamín, para nados entre 2012 e 2015, dará comezo ás 16:45 horas, terá unha distan-cia de 400 metros e consistirá nunha volta ao parque San Fran-cisco con saída e chegada diante do Concello. Nesta proba haberá trofeo para o primeiro corredor e corredora e medallas para os tres primeiros clasificados de cada ca-tegoría.A Milla para as categorías benxa-mín e alevín, nados entre 2008 e 2011, comezará ás 16:50 horas, terá unha distancia de 1.150,37 metros e discorrerá polas rúas peonís de Ribadeo, con saída en-tre os parques e chegada á praza de España. Haberá trofeo ao pri-meiro corredor e corredora e me-dallas para os tres primeiros clasi-ficados de cada categoría.A carreira de San Silvestre Riba-deo 2019 para adultos terá unha distancia de 5.000 metros e sairá entre os dous parques chegan-do á praza de España, diante do Concello. Nesta proba participa-

rán as categorías infantil, cade-te, júnior, sénior, veterano A-B-C-D e vehículo adaptado. Haberá medallas para os tres primeiros de cada categoría (masculino e feminino), trofeos e premios en metálico para os tres primeiros homes e tres mulleres da cate-goría absoluta, para os tres pri-meiros homes e tres primeiras mulleres ribadenses e para o co-rredor máis veterano e a corre-dora máis veterana en rematar a proba. Os premios serán de 100, 50 e 25 euros e non son acumu-lativos.A inscrición é gratuíta, cun máxi-mo de 400 inscritos en carreiras de nenos e 1.000 en adultos. O prazo para anotarse remata o 26 de decembro ás 23.59 horas. Pode facerse en www.championchip-norte.com.; de xeito presencial nas oficinas de deportes e infor-mación xuvenil do Concello de Ri-badeo (OMIX), casa da xuventude, ata o 26 de decembro ás 14:00 horas; e por mail en deportes@ribadeo.org ata o 26 de decembro ás 14:00 horas.A retirada dos chips e dorsais terá lugar o 31 de decembro de 11.45 e 13.00 horas e de 15.00 a 16.15 horas no Concello de Ribadeo. Os corredores con chip propio debe-rán levalo para a carreira. Os chips son persoais e intransferibles e van asociados a cada participante.Toda a información sobre a proba estará dispoñible na páxina sansil-vestre.ribadeo.org.

FOZ. O Concello de Foz organiza a nova edición da Run Foz Run que este ano chega á súa cuarta edi-ción.Unha carreira feita para nenos e maiores, e que será o 22 de de-cembro a partir das 16.30 horas

coa carreira de menores.A continuación, comezará a abso-luta, ás 18.15 a cerimonia de pre-mios, ás 18.30, haberá fitdance e zumba e xa por último, ás 19.00 horas, haberá crossfit para os par-ticipantes.Esta xornada terá inchables para os pequenos, Dj e chocolatada para amenizar a festa.Os dorsais poderán ser retirados na carpa da organización situada na praza Rosalía de Castro o día 22 de 11 a 13 e de 15 a 16.30.Haberá trofeos aos tres primeiros clasificados masculino e feminino de cada categoría.As incricións poderán facerse ata o venres 20 de decembro e teñen un prezo de 5 euros para a catego-ría absoluta e gratuita para cate-gorías inferiores.

LOURENZÁ. O Concello de Lourenzá organiza para o 22 de decembro a I Proba de Orientación do Concello de Lourenzá.Esta proba fomenta a orientación, e está destinada a dar a coñecer as carreiras de orientación a pé na franxa norte da provincia de Lugo.Dita actividade terá lugar ás 10.30 horas desde o campo da feira, e terá 3 percorridos, iniciación curta para nenos, iniciación longa para adultos e avanzado adestramento federados.

BARREIROS. O Concello de Barrei-ros organiza por primeira vez a Carreira Popular Solidaria de Reis.

A carreira será o día 5 de xaneiro a partir das 11 horas, e terá a súa saída do campo de fútbol O Cas-cabeiro.A distancia será de 7 quilómetros para a categoría absoluta pasando polo Camiño Natural do Cantábri-co, Lagoa dos Patos, O Xuncal, etc.

VIVEIRO. O club de atletismo CD Egovarros de Viveiro en colabo-ración co Concello organizan a carreira de San Silvestre da vila.Esta proba deportiva será o mar-tes 31 de decembro 2019 ás 16.00 horas.Dará comezo coas carreiras de categorías de menores, para despois ás 16.30 comezar a ca-rreira absoluta.A saída e a meta estará situada na praza Maior, e as inscricións poderán facerse ata o domingo 29 no email egovarros@gmail.com ou no teléfono 982 598 160. Ao final da proba haberá un sor-teo de regalos entre todos os participantes.

MONDOÑEDO. A asociación xuvenil Xoldra de Mondoñedo

en colaboración co Concello or-ganizan a I Carreira Fin de Ano, que será o día 31 ás 16.30 horas con motivo de San Silvestre.A saída desta proba farase des-de a praza da catedral, e per-correranse 5 quilómetros polas rúas do Concello.Para poder participar é necesa-rio inscribirse na web primeira-carreirafindeano.blogspot.com antes do 27 de decembro.O prezo da carreira é de 5 euros e haberá premios para os par-ticipantes que sexan máis ve-teranos, aos mellor disfrazados de Nadal ou aos corredores que participen con mascotas.Para máis información hai que poñerse en contacto no 680 783 435.

XOVE. Os organizadores do Xove Costa Trail xa teñen posto o marcador para a conta atrás que os achegue á cita depor-tiva, para a que apenas faltan cinco meses e será o 22 de mar-zo. Trátase de desfrutar dun dos trails costeiros máis espectacu-lares de Galicia.Haberá duas distancias, XCT25 e XCT13 , e ademais unha an-daina. Na XCT25. A andaina ten prevista a saída ás 10.00 do Portiño de Moras e serán 13.000 metros. As inscricións, que xa están abertas, inclúen transporte á saída, bolsa de co-rredor, avituallamento, seguro e pincho post carreira.Tentarán pasar esta segunda edición da carreira pola praia de Esteiro, xa que a organiza-ción está inmersa no percorrido dos lugares polos que vai pasar.Son uns 25 quilómetros polos que pasaron 430 atletas nunha cita impulsada por Roq Sport e a ACD Xove, e patrocinada polo Concello.

Correndo pola Mariña O atletismo non para nin en vacacións e xa hai programadas varias probas para o que queda de mes e os seguintes

decembro 2019actualidade 33

A Xunta de Galicia, a través da Se-cretaría Xeral para o Deporte, co-labora este ano con 21 enti dades deporti vas da provincia de Lugo cunha achega global de 187.200 euros mediante o programa de subvencións para a compra de equipamento deporti vo, do que se realizaron dúas convocatorias.O delegado territorial da Xunta, José Manuel Balseiro, explicou que o Diario Ofi cial de Galicia vén de dar conta da resolución da se-gunda convocatoria, que benefi -cia a 17 clubs con importes que

suman 129.000 euros.As achegas foron desti nadas á compra de furgonetas para os traslados ou ben de utensilios propios da acti vidade deporti va, como porterías, bicicletas, tata-mis ou embarcacións. Tamén ad-quiriron caixas de primeiros auxi-lios e mesmo tres desfi briladores.Tres das enti dades benefi ciarias pertencen Á Mariña, en concreto o Club Ciclista de Viveiro, a Agru-pación Deporti va Nosa Señora do Pilar de Foz e as Escolas Deporti -vas de Lourenzá.

Tres clubs da Mariña recibirán unha achega da Xunta

Cervo acollerá o XII Campeonato de Nadal de Katas de Nihon Taijit-su o 21 de decembro ás 17 horas no pavillón municipal de depor-tes de San Cibrao.Así, a XII edición do campionato está organizado pola federación galega de karate, Budogalicia e o Concello de Cervo.

FOZ. O karate toma o pavillón de

Marzán de Foz cunha exhibición que será o 14 de decembro de 11 a 13 horas.Máis tarde, haberá un repaso de adestramento a porta pechada de 11 a 12, e a abertura de portas para o público será a parti r das 12 horas.Está organizado polo club local de karate Shito Kai de Foz coa co-laboración do Concello de Foz.

Cervo acollerá o Campionato de Nadal de Katas de Nihon Taijitsu o día 21 deste mes

O Club Atleti smo Ribadeo logrou cinco medallas (tres de ouro, unha de prata e outra de bronce) no campionato provincial de campo da través disputado en Portoma-rín.A representación do Club Atleti s-mo Ribadeo no I Cross Portomarín -Campionato Provincial - IV Trofeo Verxel Nutrición estaba compos-ta por seis atletas, dos que cinco parti ciparon no campionato pro-vincial e volveron para a casa con tres medallas de ouro, unha de prata e outra de bronce: Marcos Conde Llenderrozas proclamouse campión provincial na categoría Máster+35; Pablo Fernández Díaz logro o subcampionato provin-

cial na categoría Sub 18; Marta Fernández Díaz foi campioa pro-vincial na categoría Sub 23; Rocío Díaz Mesa conquistou o tí tulo pro-vincial na categoría Máster+50 F;

e Yago Freije Mariño obti vo a me-dalla de bronce na categoría Sub 23. Na carreira popular o Club At-leti smo Ribadeo contou con Emi-lio R. Fernández Rodríguez.

O Club Atleti smo Ribadeo logrou cinco medallas en campo a través

Parti cipantes do club no campionato provincial

O eritema pernio, co-ñecido vulgarmente como sabañón, é un trastorno infl amato-rio da pel relacionado

cunha resposta do sistema vascu-lar anormal ante a exposición ao frío e a humidade.A temperatura corporal normal oscila entre 33 ºC e 36 ºC, pero cando ésta cae por debaixo dos 31 ºC prodúcese unha vasoconstric-ción severa. Se a isto lle sumamos un condicionante de humidade ambiental; a conducti vidade tér-mica do corpo, a pérdida de calor interna e a resistencia á conxela-ción, aumentan. O dano produci-do na pel por unha exposición ao frío e á humidade intensa, pro-duce una lesión no tecido, cunha reacción infl amatoria secundaria que coñecemos como sabañón.A miúdo aparecen nos dedos das mans e nas dedas dos pés, aínda

que tamén poden aparecen no ló-bulo da orella ou no nariz.O eritema pernio foi descrito por primeria vez a fi nais do S. XIX polo dermatólogo estadounidense Wi-lliam Thomas Corlett . Nesa época era unha enfermidade moi común na poboación. De feito describeu-se que na Segunda Guerra Mun-dial o 50% das mulleres padecían “sabañóns”. Co paso dos anos, a implementación da calefacción e a aparición de materiais de cons-trucción aislantes reduciron a in-cidencia desta patoloxía practi ca-mente por completo.Certo é que nestes últi mos anos estamos presenciando un repunte de eritema pernio. Pero, ¿con qué o podemos relacionar?, ¿cunha disminución de recursos en moitas familias?, ¿pode estar relacionado coa aparición doutras patoloxías?, ¿infl uen a idade ou o sexo?, ¿ in-fl uen os hábitos sociais?Hay certos condicionantes que po-den facer que aparezan os temi-dos sabañóns. Falemos deles:O sexo e o peso son factores de ris-co para sufrir sabañóns durante o

inverno. Está comprobado que as mulleres xóvenes e as persoas con baixo peso teñen maior tendencia a sufrir esta patoloxía. Outro dos factores de risco son pa-decer certas enfermidades coma

artriti s reumatoide, vasculiti s, en-fermidade de Raynaud ou lupus.Os fumadores e as persoas con an-tecedentes familiares teñen máis probabilidade tamén de sufrir esta patoloxia.Pero, cales son os síntomas?

Os síntomas máis frecuentes son a presencia de placas vermellas vio-láceas na pel das mans e dos pés, podendo chegar a aparecer tamén ampollas. Un signo moi caracterís-ti co é a sensación de ardor, picor, dor e hinchazón na zona afectada. Cabe destacar que nos casos máis graves poden aparecer ata úlceras na pel.Como podemos evitar a aparición dos sabañóns?O principal é evitar a exposición a temperaturas extremadamente frías. Debemos usar calcetí ns de fi bras naturais como a lá ou o al-godón que protexan ben os nosos pés. É preciso que cubran ben toda a superfi cie do pé sobrepasando a altura do tobillo. Se fora necesario poderiamos uti lizar doble calcetí n se consideramos que as tempera-turas van a ser moi baixas.Evitar pasar tempo parado en tem-peraturas frías, mover as pernas e os pés de forma conti nua fará que se acti ve a circulación sanguínea e disminuirán as probabilidades de sufrir sabañóns.¡¡Evita o tabaco!! xa que aumenta

a resposta infl amatoria da pel ao frío. Se aínda non deixache de fu-mar, busca axuda. Será unha gran decisión na túa vida.Expoñer as mans ou os pés a fon-tes de calor, coma estufas ou ra-diadores, despois dunha intensa exposición ao frío tamén poden pode aumentar as posibilidade de crear un proceso infl amtorio na pel.Aposta por un calzado imper-meable, cunha sola aislante e con debuxo para un maior agarre a superfi cie. A zona dianteira do calzado precisa ser fl exible para permiti r unha boa deambulación.Sigue unha dieta adecuada e rea-liza exercicio de forma habitual para manter o sistema vascular en boas condicións.Hoxe en día existen certos trata-mentos no mercado que melloran por completo a calidade de vida das persoas con sabañóns.Por iso, se sufres sabañóns non dudes en acudir ao teu podólogo de confi anza que che axudara a resolver por completo esta pato-loxía tan molesta.

Yaiza Puente AriasPodóloga

PODOLOXÍA

O frío entra polos pés

O Vista Alegre e A Mariña vibraron no histórico e emocionante duelo entre a Selección Española de Fút-bol Sala Feminino e Xapón.As máis de 800 almas que anima-ron desde a bancada laranxa, ao ritmo das gaitas de Dambara, go-zaron dun amigable máis igualado

no marcador con 4-2 fi nal, tralo envite de antonte en Marín (8-0).A burelista Ana Romero foi a en-cargada de defender a rede ver-mella neste segundo compromiso no que Peque, Luci e Jenny Lores, que anotou o 2-0 no minuto 16, tamén puideron deleitarse ante o

público da Bomboneira, con brillo goleador incluído da 7 e da 21 das Guerreiras abrindo o luminoso.Esta é sen dúbida unha gran oca-sións para as laranxas que amosa-ron que non están aí por casuali-dade e veñen a remarcar que van a port todas un ano máis

O Vista alegre vibrou co España-Xapón tras rematar cunha vitoria local

34 decembro 2019 opinión

COLABORACIÓNS

Querido lector, volvo a estas páxinas nes-te mes de decembro para tratar un tema absolutamente es-

tratéxico e fundamental en cal-quera empresa de servizos que se preciar: o ?branding?, o valor da marca? Cuns clientes cada vez máis esixentes e unha competen-cia que non deixa de crecer, a in-dustria do turismo volveuse unha selva espesa pola que moverse. Pero o branding como proceso de construción dunha marca e como elemento crave para a diferen-ciación da competencia tamén ha evolucionado. Por iso e pola importancia de contar cunha boa estratexia, hoxe imos falar da re-levancia que ten o branding no turismo.A forza dunha marcaO móbil será a principal ferramen-ta de conexión a Internet en 2020... O 52% da navegación relacionada con viaxes procede de dispositi vos móbiles, e o 42% uti lízao xa para efectuar os seus reservas?

Está claro que o poder dunha mar-ca reside no valor que se lle outor-gue, xa sexa mediante a súa imaxe ou no posicionamiento fronte á competencia. Si tes unha marca de alto valor, cunha imaxe corporati va con presenza dentro e fóra da rede, e a iso súmaslle un bo posiciona-miento fronte á competencia, po-demos dicir case seguro que o éxito está asegurado.Pero conseguir todo iso non é tare-fa fácil, o primeiro paso sempre re-sidirá en preparar unha estratexia clara que transmita os valores necesarios para chegar a emocio-nar. Isto lógrase a través do uso de calidades positi vas para que sexan asociadas co teu produto ou servi-zo. Deste xeito lograrás que a xen-te séntase identi fi cada e responda ao atracti vo que lle presentaches. Tanto o logo como as accións de comunicación deben responder a un bo plan de branding que busque resaltar todo o poder da túa mar-ca.O turismo converteuse nos últi mos anos nun dos sectores económi-cos de máis rápido crecemento do mundo, e é por esa razón que a maioría de desti nos han ter que poñerse ao día forzosamente para situarse. O branding de desti no

xoga aquí un importantí simo pa-pel, xa que é parte fundamental de calquera estratexia de marketi ng turísti co que se preciar.A clave do branding de marcas turísti cas reside en coñecer os ac-ti vos dun determinado lugar e po-tenciarlos para sacar parti do ao máximo. E é que o obxecti vo é moi claro: conseguir que devandito lu-gar convértase no desti no soñado e desexado por turistas e viaxeiros de todo o mundo.Conscientes da importancia de crear e administrar con éxito as marcas dos diferentes desti nos, a Comisión Europea de Turismo (CET) e a Organización Mundial do Tu-rismo (OMT) traballaron ao longo

dos últi mos anos para crear guías de gran uti lidade que poñen o foco en axudar á promoción dos siti os máis singulares. Así, responsables de marketi ng de todo o mundo traballan día a día por converter en atracti vas as principais cidades e países.Isto levou a moitas cidades e rexións a ser vistas como unha marca, e non só como un lugar onde pasar os nosos días de va-cacións. Caso próximo témolo nos enormes esforzos en promoción da nosa comarca, A Mariña Lucense, e noutras iniciati vas na mesma liña e moi ben gesti onadas como Turis-mo na Montaña de Lugo, We Love Lugo ou Turismo Slow Norte de Galicia, tratando de vender toda a atmosfera que envolve a zona dun-ha forma especial, incluíndo a súa oferta, a calidade dos seus servizos e a beleza das súas paisaxes. Aqui-lo que á fi n e ao cabo será o que o visitante recorde?Branding de produtoUnha boa marca ten que conven-cer en segundos, os segundos que dura a decisión de acto de compra. Si facer que un desti no destaque é complexo, focalizar os nosos es-forzos nun servizo ou produto non o son menos. Como facer que des-

taque o noso negocio turísti co en concreto?Debemos ante todo comprender que a marca é o efecto da causa e efecto, o efecto de ter un produ-to destacable, un gran servizo ao cliente e de facer publicidade efec-ti va. Todo iso non só nos outorga vantaxe competi ti va, senón que nos achega ao noso obxecti vo de visibilidad. A diferenciación é clave para destacar e situar un hotel e o branding de produto dun hotel é unha ferramenta fabulosa que nos permiti rá conseguir esa diferencia-ción.Con iso conseguiremos facilitar o proceso de compra, mellorar o re-coñecemento do noso establece-mento, do noso servizo ou da nosa marca. En defi niti va crearemos un senti mento de familiaridad coa marca. Un informe de Hosteltur fai un interesante repaso ao proceso de persoalización onde nos fala dos puntos crave a ter en conta como que hai que coñecer ao cliente an-tes de que chegue.Tratarlle de forma especial, crear familiaridad, ou evolucionar co cliente.Á fi n e ao cabo, o branding de des-ti no e o de produto é vender expe-riencias, sensacións, felicidade.

Branding en turismo? A forza dunha marca!

Juan Carlos GacalExperto en Xesti ón de Marketi ng e Comunicación Turísti ca

FALEMOS DE TURISMO

Chegan ao Mercado Mu-nicipal de Xicheng, case sen darse de conta, xa o mapa non lles serve de nada, e cun idioma pou-

co probable, máis mandarina que mandarín, os “panas” dispóñen-se a conquistar o bazar asiáti co. “cona aquí si hai chineses” di sor-presivamente unha moi famenta Margarita, o resto do conclave míraa e explotan en gargalladas. Sensatamente Manuel inspeccio-na o lugar buscando de onde sae o fume das hogueras onde se co-cen os alimentos. Conseguen un siti o que vende ovos cocidos, ou iso perecía, nun moi pobre chi-nés Manuel e Karina decatan ao resto dos compinches que este quiosco ofrece ovos cocidos con

algo non completo ou algo novo ou algo non terminado, “non en-tendemos moi ben” bos pedimos un para probar e despois vemos, acordaron. Urbina quédase pen-sando, ovos cocidos con algo non terminado, que raro, ? o único que un ovo pode ter incompleto, novo, non terminado é un polli? o silencio rómpese co grito desga-rrador de Margarita seguido co cona máis grande saído de boca algunha, Antonieta escóitase e tápase a boca; Karina abrazába-se a Manuel mentres este trataba de non perder o equilibrio diante de tantos chineses. Tati ana movía a cabeza en negación sen poder apartar os seus ollos da dantes-ca imaxe. Urbina se carcajea, un pollito sen nacer, incompleto, novo, non terminado. Os lati nos míranse, pregúntanse quen o quere, en Chinés é moi mal visto non comerse a comida servida, non querían ofender a milenios de anos de cultura na súa primei-

ra visita, pero non podían comer aquilo. Urbina se voltea e ob-serva a un mozo chinés véndoos estrañado, rápidamente e sen pensalo moito o saúda e ofréce-lle o manxar; o mozo sen pensalo sequera toma o ovo e engulle o conti do empuxando dentro da súa boca a extremidad do feto; cunha reverencia dálles as grazas e indícalle que están moi bos. Eles non sabían que era máis grotesco

o “feto en copa” ou o chinés chu-pándose os dedos. Margarita re-cuperándose e case chorando di “eu quero arroz chinés con polo e camaróns” en coro os cinco res-tantes din “polo non” abandonan o lugar agradecendo á dependen-te.Nada de ovo cocido acordaron, seguindo os sinais de fume che-gan a un segundo quiosco de comida, leste era atendido por

unha fermosa anciá chinesa quen entre pailas quentes e aves vivas recíbeos cun cálido ola e todos responderon cun moi lati no ola. Manuel dille nun roto chinés algo á señora mírao sorprendida, se sonroxa. Karina corríxeo “dixé-cheslle que queres comela a ela”, él mira á anciá e corrixe, a anciá sorrí; ela cargada de paciencia milenaria pregúntalle algo e ve que non entende e cun claro xes-to faise entender que queres? Vexetais, carne... Os demais aten-tamente seguen a conversación metade en chinés e metade en xestos, pregunteille polo ou gali-ña. Ela mírao pensando que como alguén pode confundir aos seus galos con galiñas ou polos. Eles falan entre si sinalando as aves que estaban vivas guindando polas patas. Son galos, infórma-lles Manuel, os demais agardan, “imos chico que tan diferente a un polo pode ser?”, fi nalmente di Antonieta.

Mercado de Beixín

Ignacio Lazcano

MEUS CONTOS

decembro 2019 35opinión

O respecto ás formas, favorece o respecto ao fondo. Así come-cei unha mensaxe a unha alumna que

faltou inxusti fi cadamente a clase. Coido que non estou a ser todo o rigurosa na expresión como debe-ría. Inxusti fi cada foi a súa ausen-cia, mudou a clase por un paseo a un mercado de Nadal. Sempre intento templar o xenio, entre libros e papelería é doado calmar os nervios. Con nordeste de fondo e entrando os raios de sol pola fi estra de riba procurei es-cribirlle algo que lle fi xese pensar. En tempos onde estamos a recibir información por todas partes, é importante sesgala; a intelixencia agora coido que reside na capa-cidade de discernir a súa veraci-dade, fi ltrala e escoller a que nos aporte algo de fondo, e de verda-

de. É importante fi xarse nas fon-tes case tanto coma no conti do, o mesmiño que cando xogabamos ao “teléfono escacharrado” no pati o do Pedro Caselles Rollán. Re-súltame moito mais doado lidiar co temperamento na Academia ca nos chanzos do Folgueiro. Aquí si que cadra “Ser dos que gañan é moi sinxelo, pero sufrir con vosco parécenos mellor” . Non vou a re-tratar a relación co equipo, cimen-tada a parti res dunha identi dade que trascende aos resultados. Son xente de aldea, coma min. Que se visten de gala para cada parti do, e viven os noventa minutos coa mesma intensidade ca unha ca-rreira á casa desde o garaxe con torbón. A afeción converte á xente nova en familia. Escoitábase nos 90 “facerte dun equipo é coma unha conga, é moi doado entrar, pero moi difí cil sair” naqueles anos nos que todo o país se baña-ba en excesos cun Deporti vo glo-rioso. Con Bebeto pichichi no 92, 29 goles nunha tempada. 4 mais

ca leva o Folgueiro a favor (por non falar de en contra), a miña crónica dos parti dos ten pouco de periodísti ca e demasiado pouco rigor futbolísti co. Pero moito de emocional, disfruto cada café na bancada mais ca cada bocanada de aire algún xogador que carece de cambio. O café da canti na re-córdame ao da casa dos avós, en cafeteira de goteo. Canto teño ido á taberna por fi ltros! En bicicleta pasar a Ponte do Carro era unha aventura, a avoa sempre que me vía me contaba cando Caña Güe-ca a cruzaba cargado de herba, e eu sentí ame tremendamente pe-quena. A tentas e amodiño para

tentar de non caer, ata que me-drei e pasei a cruzala sen mans. E si, case sen dentes. No chinero da cociña gardaba a avoa os apetre-chos para facer o café, e bebíamo-lo requente ata que se remataba a xerra de cristal. E aínda hai ollos de extrañeza cando me ven rema-tar de traballar e apurar un café no Xoyma, sen darse de conta do que me presta recordar cando o tomaba co avó, en taza. Aquelo si que era café. Tremendamente noviña para non ter ningún avó, e morriñenta coa entrada do Na-dal, coido que o difí cil é aprender a vivir coa súa ausencia. Pero de seguro que endexamais morrerán no meu recordo e eso é o que os vai a manter vivos na memoria.Anisiña, por aquí todo segue coma sempre. Sigo a andar pola casa cos cadrís destapados e sigo a botar de menos os teus berros laimeiros. Tamén sigo camiñando descalza coma Rogelia, e agora reñemos unha coa outra “por-que todo entra polos pés”, como

ti decías. A miña mormeira dos domingos á tarde acrecéntase en Decembro. Outro sen ti . Habíache gustar vir ver o fútbol conmigo. Aínda que non entendeses moito, coma cando lle preguntaches a papá que de quen ía o de amarelo. Coma en todo, premian os valores e os bos xestos. É tremendamen-te grati fi cante ver aos alumnos comparti ren palabras de alento, sobre todo nesta recta de fi n de ano. Tamén se sente este ambien-te nalgúns terreos de xogo. E con eso me quedo, con lograr crear un ambiente de traballo agrada-ble. Un balón fóra cando hai unha compañeira no chan, un boli pres-tado a metade dun simulacro im-portante, ese “sorte mañá” entre dentes, tí mido, antes de marcha-ren. É importante dar o mellor de cada un de nós, pero tamén dar o mellor de nós aos demais, como diría Juanciño “ imos sacar un dez”, así en plural. Porque recibes o mesmo que das, e ti chámalle como queiras.

Noelia Castro Yáñez

Café en tazaSENTIDIÑO, POUCO PERO QUE DURE

Ola esti mados lectores e lectoras, o inverno xa afi ncou entre nós e o espírito do Nadal está a chamar as no-

sas portas. O Nadal é una época do ano moi esperada por nenos e maiores, pero que a moitos de nós cáusanos dor de cabeza en só pensar nos excesos destas datas. Voltean os amigos de fora, reen-contrámonos coa familia, ceas de empresa…e todo iso como bos galegos celebrámolo comendo e bebendo.Queremos que saibades que é po-sible seguir mantendo o voso peso ou incluso perdelo nestes días, so-bre todo para aqueles que estades a dieta. Entón, a pregunta é, como sobrevi-vir a estes excesos sen gañar 3kg-5kg nas vindeiras festas?Hoxe damos algúns consellos para axordarvos a sobre levalo da me-llor maneira posible, pero que ade-mais poidades gozar das comidas e ceas na mellor das compañías e sen culpabilidade.O alcoholBrindar forma parte destas datas e unha copa de viño acompaña moi ben unha carne ou peixe. O pro-

blema está cando abusamos do alcohol sen control, os estragos no noso fí gado hai que sumarlle as ca-lorías vacías, é dicir, a súa falta de aporte nutricional. Recomendamos limitar o seu con-sumo a esas ceas ou comidas pun-tuais e substi tuílo o resto dos días por auga ou infusións.A quen lle amarga un doce?A todos nos gusta un bo turrón, bombóns, polvoróns, panett ones, … Non temos porque prescindir de-les, pero unha alternati va é reco-rrer a aqueles produtos ecolóxicos, é dicir, apostar por unha mellor calidade dos produtos, aqueles con menos aditi vos ou incluso menos azucre. Están igual de bos e o noso corpo agradecéranolo.AugaA auga é un pilar fundamental en calquera dieta e para combater non só os efectos do alcohol, se non tamén das comidas moi copiosas, debemos beber moita, sobre todo nos días posteriores as comidas navideñas. O fi n e a cabo, non debemos esque-cer que somos maioritariamente auga.Máis vale que sobre que que falteOutro dos problemas que nos ato-pamos despois das ceas do Nadal ou Ano vello, son a sobras das co-midas que pasamos a comer du-rante os seguintes días ou sema-nas.

A mellor solución para evitar caer nesa tentación é calcular mellor as racións para cada un dos comen-sales ou conxelar o sobrante para outra ocasión. Evitamos así enviar ó lixo o sobran-te ou pegarnos atracóns innecesa-rios.ExercicioOutra maneira de compensar os excesos é sumarlle unha sesión ex-tra de exercicio a nosa ruti na, tanto nos días previos como posteriores.Facer exercicio queima calorías e polo tanto axudaranos a librarnos de esas calorías sumadas con cada comida.Máis infusións e máis verdeO noso sistema dixesti vo estará

resenti do durante estes días polo que axudarlle con infusións dixes-ti vas e depurati vas é fundamental. Ademais de aumentar a inxesta de máis verduras e froitas.Optar por una dieta “detox” nos días seguintes é unha solución para compensar.Programar as comidasReparti r en cinco comidas evita que piquemos fora de horas. Ademais é importante programalos menús para que chegado o momento do xantar ou cea non teñamos alter-nati va posible, e teñamos que ce-ñirnos o menú previamente esta-blecido.Masti ga pausadamenteO estómago tarda entre 15-20 minutos en informar o noso cere-bro de que está saciado. Polo que comer moi rápido, fai que sem-pre comas por riba do necesario. Masti gar pausadamente, gozar da compañía cunha boa charla ou beber pequenos sorbos de auga o longo da comida, son trucos que serven na dixesti ón, e contrrola-mos así a canti dade de comida. Non abandoala dietaPor experiencia nas nosas con-sultas, moitos pacientes deciden pausala asesoría nutricional du-rante esta época do ano. Dan por feito que cos excesos non lograrán baixalo peso desexado e polo tanto consideran que non merece a pena seguir, e prefi ren retomala á volta

do Nadal.É un erro, e polo tanto desaconsellamos facer isto. Calquera persoa que está baixo a supervisión dun profesional da nutrición, debería seguir manten-do as pautas durante estas datas, lograrán que o seu nutricionista ou dieti sta os axude a mantelo peso ou incluso baixalo.Para rematar con este arti go cola-boramos deixándovos unha dieta ti po que podedes seguir nos vin-deiros días os excesos e que espe-ramos que vos axude. É importante recalcar, que esta dieta só é para facer durante os dous días poste-riores as comidas máis copiosas, debido o seu pobre aporte nutri-cional e calórico. Dicir que unha vez superado con éxito período Navideño, debemos pasarnos a unha dieta rica en verduras, froita, legumes, cereais integrais e graxas saudables.DIETA TIPOAlmorzo: té verde + piña + iogurt con canela en polvo e copos de aveaMedia mañá e media tarde: infu-sión diuréti ca + 1 peza de froita + puñadiño de froitos secos naturaisXantar e cea : Verduras + peituga de polo/peixe branco/ francesa de 2 ovos + piña con canela Recordade non culparvos, o fi nal o importante é celebralo rodeado da familia e amigos e gozar de cada un deses momentos.

Noel López Pinín Centro de Bienestar

NadalNUTRICIÓN

36 decembro 2019 sociedade

De arriba a abaixo e de esquerda a dereita, algunhas das moitas imaxes que deixou o 25N na Mariña: Barreiros, Burela, Mondoñedo, o CD Alfoz, A Pontenova, as Escolas depor-tivas de Lourenzá, Ribadeo, Ourol, O Valadouro e Xove, entre outras moitas

decembro 2019 37sociedade

O II Maratón de Tute Centro Social de Vilachá de Xove foi un éxito 58 mariñaos e asturianos participaron nunha excursión a Astorga con comida do típico cocido maragato

As Mulleres de San Cibrao celebraron o San Andrés O alumnado de 3º, 4º, 5º e 6º do Ceip Península da Paz fixo unha visita didáctica ao punto limpo de Cervo

Os do 21 do Vicedo tiveron unha cea O Día internacional das persoas con diversidade funcional celebrouse en Viveiro

Os nenos do Ceip Virxe do Carme de Burela visitaron a oficina de Correos

38 decembro 2019 cultura

Os arti gos de opinión publicados refl icten unicamente posturas persoais dos seus autores. O conti do dos arti gos será responsabilidade do seu autor. Este medio non se responsabiliza das opinións e ideas incluídas no mesmo.

TELÉFONOS DE INTERESE

Os arti gos de opinión publicados refl icten unicamente posturas persoais dos seus autores. O conti do dos arti gos será responsabilidade do seu autor. Este medio non se responsabiliza das opinións e ideas incluídas no mesmo.

BARREIROSConcello: 982 12 40 02Garda Civil: 982 12 41 94Centro de Saúde (cita previa): 982 12 41 05

LOURENZÁConcello: 982 12 10 06Garda Civil: 982 52 19 05Centro de Saúde (cita previa): 982 12 20 29

FOZConcello: 982 14 00 27Policía Local: 982 13 36 40Garda Civil: 982 14 04 44Centro de Saúde (cita previa): 982 13 23 85Agencia Tributaria: 982 13 35 12

CERVOConcello: 982 55 77 77Policía Local: 615 52 10 52Garda Civil: 982 58 57 05Centro de Saúde (cita previa): 982 55 75 25

XOVEConcello: 982 59 20 01Centro de Saúde (cita previa): 982 59 24 24

VICEDO, OConcello: 982 59 00 02Garda Civil: 982 59 01 81Centro de Saúde (cita previa): 982 59 03 51

RIBADEOConcello: 982 12 86 50Policía Local: 982 12 86 50Garda Civil: 982 12 80 48Centro de Saúde (cita previa): 982 13 01 43

OUROLConcello: 982 55 91 09Garda Civil: 982 56 10 39Centro de Saúde (cita previa): 982 55 90 62

VIVEIROConcello: 982 56 01 28Policía Local: 982 56 29 22Policía Nacional 982 56 17 11Policía Nacional cita DNI 060/ 982 57 06 62Centro de Saúde (cita previa): 982 56 12 01

MONDOÑEDOConcello: 982 52 40 03Policía Local: 982 50 70 40Garda Civil : 982 52 19 05Centro de Saúde (cita previa): 982 50 74 52

RIOTORTOConcello: 982 34 62 22Garda Civil: 982 34 22 22Centro de Saúde (cita previa): 982 34 66 63

TRABADAConcello: 982 13 50 11Garda Civil: 982 34 22 22Centro de Saúde (cita previa): 982 13 53 00

PONTENOVA, AConcello: 982 34 22 77Garda Civil: 982 34 22 22Centro de Saúde (cita previa): 982 34 24 00

VALADOURO, OConcello: 982 57 40 00Garda Civil: 982 57 40 30Centro de Saúde (cita previa): 982 57 43 12

ALFOZConcello: 982 55 85 81Garda Civil: 982 57 40 30Centro de Saúde: 982 55 86 97

Emerxencias: 112Urxencias Sanitarias: 061

Incendios Forestais: 085Garda Civil: 062

TELÉFONOS DE INTERESE

www.amariñaxa.com

BURELAConcello: 982 58 60 00Policía Local: 982 58 62 11Garda Civil: 982 58 57 05Centro de Saúde (cita previa): 982 58 51 29Hospital da Costa (centraliña): 982 58 99 00Capitanía Maríti ma: 982 57 51 53

AXENDA DA MARIÑA

XORNADAS DE ARQUEOLOXÍADo 13 ao 15 de decembroMondoñedo

CONCERTO DE TANUGUEIRAS14 de decembroBurela

FESTIVAL XII+I AS MINAS14 de decembroA Pontenova

CONCURSO DE KARAOKE14 de decembroLourenzá

XORNDAS NO PAZO DE TOVAR14 e 15 de decembroLourenzá

RUTA DE SENDEIRISMO14 de decembroBurela

XORNADA DE XOGOS DE MESA 15 de decembroFoz

TEATRO CON PALIMOCO15 de decembroRibadeo

COMIDA DE NADAL19 de decembroRiotorto

EVENTOSMUSICAL SANTA CLAUS20 de decembroBurela

CHARLA SOBRE CONSUMO20 de decembroAlfoz

GALA DE DEPORTE 20 de decembroLourenzá

TEATRO EN BRAVOS20 de decembroOurol

CAMPIONATO DE KATAS 21 de decembroCervo

RUN FOZ RUN 22 de decembroFoz

PROBA DE ORIENTACIÓN 22 de decembroLourenzá

CAMPAMENTO DE NADAL Do 23 de decembro ao 3 de xaneiroOurol

RECEPCIÓN A PAPÁ NOEL24 de decembroO Valadouro Máis eventos en:

www.amariñaxa.com

CURSOSCOCIÑA28 de decembro e 11 e 25 de xaneiroTrabada

ESPECTÁCULO DE DANZA25 de decembroBurela

CALLO FEST27 de decembroCervo

GALA SOLIDARIA28 de decembroBurela

SAN SILVESTRE 31 de decembroViveiro

SAN SILVESTRE 31 de decembroRibadeo

FESTA DE ANINOVO1 de xaneiroA Pontenova

BAILE DE FIN DE ANO1 de xaneiroRiotorto

CARREIRA DE REIS5 de xaneiroBarreiros

MÚSICA TRADICIONAL GALEGA18 e 19 de xaneiroRibadeo

MOSTRA FOTOGRÁFICAAta o 9 de xaneiroBurela

BELÉN DA RIGUEIRAAta o 12 de xaneiroXove

EXPOSICIÓNS

decembro 2019 39cultura

RECOMENDACIÓNS

a elección de...

Carmela Seijassecretaria da asociación

Aturuxeiros de Bravos

un libro un disco

As Ramonasde Ana Cabaleiro

Despedidade Sabela

unha película unha personaxe histórica

Sempre Xonxa Marie Curie

un lugar para visitar un sitio onde vivir

Salamanca Bravos,sen ningunha dúbida

unha comida unha bebida

Empanada de bacalaocon pasas

Auga con zume de limón

que visitar?

No río Xestosa fórmase unha preciosa fervenza. O río Xestosa é un dos que forman a cabecera do río Landro entre a Sierra da Gañidoira e os Montes do Rei. É unha fervenza con distintas rampas e cun gran chanzo ao final, duns 20 metros. Destaca pola súa beleza e polo lugar onde se atopa.Para chegar alí hai que ir pola vella estrada de Ourol a Muras, deixar o coche nunha pequena área de descanso (debaixo da ponte da estrada nova), e ir andando pola estrada dirección Ourol. A 500 metros sae unha pequena senda que che leva ao lugar.

Fervenza do XestosaOurol

que ler?

que ver?

L. C. é unha rapaza de quince anos que traballa desde os oito nunha fábri-ca téxtil de Londres en plena Revolución Industrial, onde as nenas escra-vas son parte da produción en cadea. A vida de L. C. dá un xiro cando cae nas súas mans unha carta escrita por Prometea Stoner, unha muller de familia acomodada propietaria dunha cadeira de rodas motorizada, unha saúde fráxil, toda unha lenda sobre as costas e unha vontade de ferro. As súas vidas non poden ser máis diferentes, pero ambas as dúas buscan a liberdade, a existencia e o recoñecemento que a sociedade lles negaba a elas e a todas as súas compañeiras.

Os corpos invisiblesEmma Pedreira

que escoitar?

Despois de 7 anos de silencio discográfico, Heredeiros da Crus volven con Derretidos. Un disco con 12 novos himnos que farán vibrar ao público amante do bo rock. Con letras ácidas como en Ameixa Vermella, Tanga Do Revés, pasando por Linchú e máis axilmente polo máis a rock clásico, rematando cunha balada de imponentes letras como Soñei.

Herdeiros da CruzDerretido

As aventuras continúan no fantástico mundo do xogo Jumanji, onde nada é o que parece. Nesta ocasión, os xogadores volven ao xogo, pero as súas personaxes intercambiáronse entre si, o que ofrece un curioso plantel: os mesmos heroes con distinta aparencia. Pero, onde está o resto da xente?

Jumanji: siguiente nivelFantasía e acción

40 decembro 2019 reportaxe

DESCUBRINDO O PATRIMONIO

O Castro de Fazouro está asentado sobre un terreo de suave relevo á beira do mar Cantábrico. O seu ac-ceso a terra está delimitado por un foxo defi nido, bastante colmado por terra e polo terraplén da pista. Agás unha construción de planta ovalada, predominan os edifi cios de planta cadrada, con esquinas an-gulares ou redondeadas. Entre eles dispóñense pati os ou zonas de paso enlousadas. Probablemente os edi-fi cios formasen pequenos grupos, pertencentes a unidades familiares.Algunhas edifi cacións posúen bancos de pedra acaroados inte-riormente aos muros, que servían como lugar de descanso, área de traballo ou repisa. No interior das vivendas mantense o basamento en pedra dun fogar, xeralmente de planta cadrada, situado cara ao centro do espazo úti l. Algúns muros presentan restos dun revoco no pa-ramento interior.Nun dos edifi cios de planta cadra-da máis próximos ao mar, no que se conservaba o lugar de acceso e o enlousado, apareceron, acaroa-dos á parede exterior, nove chanzos

que conducían a unha plataforma de pedra que presumiblemente actuaba a xeito de segundo andar. A superfi cie escavada do castro é duns 700 m² e sitúase na parte nor-te do castro. Esta superfi cie estase a reducir por mor da erosión mariña, que xa fi xo desaparecer algunhas das construcións castrexas escava-das. Polos restos achados dátase o recinto nunha época próxima á ro-manización.As estruturas corresponden ao úl-ti mo momento de ocupación do

castro (fi nais do século III). A súa estrati grafí a denota unha conti nui-dade na construción, ocupación e abandono.O conxunto cerámico presenta gran fragmentación, se ben pui-déronse reconstruír algúns forma-tos menores como olas, funetes e unha mínima representación de xerras e cuncas. Hai fragmentos moi alterados de cerámica fi na, sigillata cun só fragmento de de-coración con círculos concéntri-cos. As técnicas empregadas na

decoración son o bruñido, incisa e plásti ca.Malia que se atopou bastante ferra-lla metálica no recinto, só se rexistra-ron seis cravos e algúns fragmentos informes. En bronce apareceu unha fí bula anular en omega e un alfi ne-te de pelo. Tamén atopouse unha moeda de Antoniano de mediados do século III durante a limpeza do en-lousado. Apareceron unha fí bula de longo traveseiro e unha moeda con marca de ceca de Clunia, sen deter-minar a súa procedencia. A fí bula e a

moeda, así como algúns fragmentos de cerámica nos niveis de recheo da estrutura número 7, levan ao perío-do entre fi nais do século I e comezos do II. Documéntase a progresiva in-fl uencia na poboación indíxena dou-tra externa máis evolucionada, es-tando esta chegada asociada a unha explotación máis intensa do espazo a través da minería. Este fenómeno de aculturación e evolución non foi traumáti co.Entre os materiais orgánicos desta-can restos de gando bovino.

Un pasado castrexo con vistas ao mar O Castro de Fazouro é un anti go asentamento costeiro, único en Galicia, que se atopa no Concello de Foz, á beira do mar

Dúas vistas do Castro de Fazouro co mar Cantábrico ao fondo