Honekin batera doa Udalbiltza Partzuergoak Gaindegiari eskatutako dokumentazio grafikoa

(biztanle galera, langabezia eta zerbitzuetara irisgarritasuna). Honezaz gain, zerbitzu honekin

batera joango da datuak biltzen dituen kalkulu orria kontsultak nahi eran egin ahal izateko.

Eskualde egitura, aurrez izandako mezu trukean adostu moduan, egokitu egin dugu. Aldaketa

nagusia EAE-n dago, eskualde gehienak LAG-en araberako eskualdeetan oinarritu baditugu ere,

hiriburuen ingurukoak egokitu egin baititugu bataz bestekoak egoera desberdinak ezkuta ez

zitzan. Horrela, Donostialdea hirutan banatu dugu (Donostia, Beterri eta Oiartzualdea), Bilbo

Handia (Bilbo, Ezkerraldea eta Eskumaldea) eta Lautada (Gasteiz eta Lautada). Ipar Euskal

Herriari dagokionez eskualde egitura Herri Elkargoak darabilena da eta Nafarroa Garaiari

dagokionez, berriz, Tokiko Administrazioaren mapa berriak bere egin duena.

Informazio honen hedapenean errazteko datu fitxa bakoitza grafikoki adierazi dugu lagungarri

izango delakoan.

Hedapenean garrantzitsua da baliatutako eskualde egiturari izaera arauemailerik ez egoztea, gai

honek dituen aurrekariak eta konplexutasuna kontuan hartuz. Informazio honek zein erabilera

izango duen ezagutzen ez badugu ere, hedapen publikorik izango balu, aski da esatea lurralde

azterketa duela oinarrian, eskualdeen sailkapena egin izan dugula esatea baino.

Hedapenari dagokionez, aurrekontuan jaso moduan, Gaindegiak egindako lana dela aipatzea

ezinbesteko baldintza da, bai informazioari dagokionez zein irudiei dagokionez.

Gaindegiak Euskal Herriko udal eta eskualdeen iraunkortasun indizeak neurtzeko moduak

lantzen dihardu Udalbizi egitasmoaren baitan. Lan horrek Euskal Herriko geografian dauden

komunitateak bere iraunkortasunaren arabera sailkatzerakoan fenomenologia ongi zehaztu

beharra dagoela esatera garamatza (eta horretan ari gara). Izan ere, antzeko fenomenoek

(langabezia, belaunaldi arteko galerak, jarduera ekonomikoaren dibertsitate eza…) oso eragin

desberdina dute inguru metropolizatua izan edo inguru landatarra, nahiz eta biotan krisi

zantzuak ukaezinak izan. Alde horretatik, txosten honetan jasotako datuek ez dute errazten

irizpide bakarraren arabera sailkatzea. Biztanle galera handieneko eremuetan dago langabezia

gutxien, eta zerbitzu eskuragarritasun handieneko eskualdeetan, dago, aldiz langabezia indizerik

handiena. Gauzak horrela, komunitate lokalen iraunkortasunean eragin nahi izatekotan (eta lan

agenda horren zergatia azaldu) ezinbestekoa da, fenomenoak eta interbentzio ildoak ongi

zehaztea. Horrela, sail batean eremu metropolizatuen baitako udalerriak sailkatuko genituzke

eta bestean udalerri landatarrak, esaterako. Horretan ari da Gaindegia.

Iturria: INE, INSEE eta Euskalgeo.

Erreferentzia urtea: 2008-2018.

Azalpena: 2008-2018 urte bitarteko biztanleria bilakaera.

-15,5

-8,3

-7,6

-6,1

-4,5

-3,5

-3,2

-3,0

8,9

10,8

12,0

12,1

15,2

15,5

18,7

19,6

-20,0 -15,0 -10,0 -5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0

Erronkari-Zaraitzu

Arabako Mendialdea

Salbaterraldea

Zangozerria

Xiberoa

Irunberrialdea

Ebro Garaiko Erribera

Baztanaldea

…

Iruñerria

Arabako Lautada

Plentzia-Mungia

Hazparneko lurraldea

Errobi-Aturri

Hego Lapurdi

Errobi

Bidaxuneko lurraldea

Iturria: Eustat, INE, INSEE eta Euskalgeo.

Erreferentzia urtea: 2017.Azalpena: LANEren arabera enplegua ez duten eta bila dabiltzan

pertsonen portzentajea biztanleria aktiboarekiko.

3,0

3,8

4,9

5,0

5,0

5,2

5,3

5,3

10,8

11,7

11,7

11,9

12,2

14,2

14,7

14,7

0,0 2,5 5,0 7,5 10,0 12,5 15,0

Erronkari-Zaraitzu

Iholdi-Oztibarre

Trebiñoko Konderria

Oloroealdea

Bortziriak

Xiberoa

Garazi-Baigorri

Baztanaldea

…

Euskal Kostaldea-Aturri

Kantauri Arabarra

Gasteiz

Errioxa Arabarra

Tuteraldea

Ezkerraldea

Bilbo

Enkartazioak

Iturria: Euskalgeo.

Erreferentzia urtea: 2016.

Azalpena: Eskualdeko udalerriek zerbitzu desberdinetara duten distantziaren batez bestekoa.

0,8

0,9

1,3

1,3

1,3

1,5

2,2

2,5

13,1

13,3

14,0

14,3

14,5

14,6

14,7

18,9

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0

Oarsoaldea

Bidasoa Beherea

Ezkerraldea

Beterri-Buruntza

Eskuinaldea

Debabarrena

Debagoiena

Durangaldea

…

Arabako Ibarrak

Estellerriko Mendebaldea

Auñamendi

Irunberrialdea

Salbaterraldea

Oloroealdea

Arabako Mendialdea

Erronkari-Zaraitzu

Iturria: Euskalgeo.

Erreferentzia urtea: 2016.

Azalpena: Eskualdeko udalerriek osasun zerbitzuetara duten distantziaren batez bestekoa.

1,6

2,0

2,1

2,2

2,3

2,9

3,0

4,0

20,4

21,5

21,9

22,0

22,0

23,6

27,2

28,8

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0

Bidasoa Beherea

Oarsoaldea

Beterri-Buruntza

Ezkerraldea

Eskuinaldea

Debabarrena

Debagoiena

Errobi-Aturri

…

Irunberrialdea

Bortziriak

Auñamendi

Bidasoa Garaia

Zangozerria

Aralarko Iparraldea

Erronkari-Zaraitzu

Baztanaldea

Iturria: Euskalgeo.

Erreferentzia urtea: 2016.

Azalpena: Eskualdeko udalerriek hezkuntza zerbitzuetara duten distantziaren batez bestekoa.

0,3

0,4

0,4

0,4

0,5

1,0

1,2

1,4

8,2

8,9

8,9

9,5

10,4

11,2

11,2

13,9

0,0 2,5 5,0 7,5 10,0 12,5 15,0

Debabarrena

Eskuinaldea

Euskal Kostaldea-Aturri

Beterri-Buruntza

Ezkerraldea

Durangaldea

Debagoiena

Bortziriak

…

Zangozerria

Estellerriko Mendebaldea

Erronkari-Zaraitzu

Bidaxuneko lurraldea

Arabako Ibarrak

Salbaterraldea

Arabako Mendialdea

Oloroealdea

48,3

48,6

49,7

50,2

50,4

52,3

52,5

53,3

54,5

55,4

58,7

61,1

63,2

65,6

66,3

73,6

75,3

100,0

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0

Xiberoa

Ebro Garaiko Erribera

Auñamendi

Aralarko Iparraldea

Bidasoa Garaia

Estellerriko Ekialdea

Tafallaldea

Arabako Ibarrak

Arga-Aragoiko Erribera

Trebiñoko Konderria

Estellerriko Mendebaldea

Baztanaldea

Oloroealdea

Zangozerria

Irunberrialdea

Salbaterraldea

Arabako Mendialdea

Erronkari-Zaraitzu