60
Waimaatara 1:1 1 Waimaatara 1:6 WAIMAATARA 1 Uma bukanama nopone aba raan aubonaa tokare ta tubuana, vutudi Mamaitua Yesu Keriso arone yai maataridina da Yesu inam kauidima na banagama ei kataidina. Be Yesu Keriso inam kauidima tauda na taunoyama arode ewai maataridina. Inam kauinama umanama ya tubuana, Yesu Keriso na aneama ya riu- porena na taunoyama Jon arone da inam giudima yai maataridina. 2 Be Jon uma kauidima matabudi ya kitedi be e riuriuedana da Mamaitua riunama be aba Yesu Keriso yawai maataridina, inam matabudi riukaua. 3 Uma kauidima raan aubonaa tokare ta tubuana, vutuna aubainama nuavere taudi aitaua uma waiper- oveta giudima ta siesievidina. Be nuavere taudi aitaua ta vaiedi be aba uma bukanama nopone ya girugirumina, taudi ta ragaudi da nuedie, be ta vovo teyeteyedina. Jon na waikaiwama 4 Taugu Jon, uma letanama yà girugirumina meagai 7 nopodie ekalesia ko miamiana aromie, Eisia provins nopone. Mamaitua be Arua 7 adi raukiviverema be adi subama aromie e kenana. Mamaitua vutuna boni miemieninama, yodi e miamiana be tokare e verauna. Be Arua 7 taudi Mamaitua na kaba miama noone ta midimidina. 5 Be Yesu Keriso mate na raukiviverema be na subama aromie e kenana. Tauna vutuna matamata patupatutunama, be tauna vutuna banaga guriguridima nopodie be ya midisuu dokana. Be tauna vutuna dobue guyaguyau matabudi adi guyauma. Be tauna vutuna ewai nuapaoedana, be kosinine dà gewagewama ya koa poredi be ya kuvesidana. 6 Be tauna

WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 1:1 1 Waimaḡatara 1:6

WAIMAḠATARA1 Uma bukanama nopone aba raḡan ḡaubonaḡa tokare

ta tubuḡana, vutudi Mamaitua Yesu Keriso ḡarone yaimaḡataridina da Yesu inam kauidima na banagama eikataidina. Be Yesu Keriso inam kauidima tauda nataunoyama ḡarode ewai maḡataridina. Inam kauinamaumanama ya tubuḡana, Yesu Keriso na aneama ya riu-porena na taunoyama Jon ḡarone da inam giudima yaimaḡataridina. 2 Be Jon uma kauidima matabudi ya kitedibe e riuriuedana daMamaitua riunama be aba Yesu Kerisoyawai maḡataridina, inam matabudi riukaua.

3 Uma kauidima raḡan ḡaubonaḡa tokare ta tubuḡana,vutuna aubainama nuavere taudi aitauḡa uma waiper-oveta giudima ta siesievidina. Be nuavere taudi aitauḡata vaiedi be aba uma bukanama nopone ya girugirumina,taudi ta ragaudi da nuedie, be ta vovo teyeteyedina.

Jon na waikaiwama4 Taugu Jon, uma letanama yà girugirumina meagai

7 nopodie ekalesia ko miamiana ḡaromie, Eisia provinsnopone. Mamaitua be Arua 7 adi raukiviverema beadi subama ḡaromie e kenana. Mamaitua vutuna bonimiemieninama, yodi e miamiana be tokare e verauna.Be Arua 7 taudi Mamaitua na kaba miama noḡone tamidimidina. 5 Be Yesu Keriso mate na raukiviverema bena subama ḡaromie e kenana. Tauna vutuna matamatapatupatutunama, be tauna vutuna banaga guriguridimanopodie be ya midisuḡu dokana. Be tauna vutuna dobueguyaguyau matabudi adi guyauma.

Be tauna vutuna ewai nuapaḡoedana, be kosinine dàgewagewama ya koḡa poredi be ya kuvesidana. 6Be tauna

Page 2: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 1:7 2 Waimaḡatara 1:11na waiguyauma nopone ya birida be ya voieda da taunana Mamaituama be Tamanama na pirisima tè tubuḡana.Tauna ḡarone boruma be rewapana e kena da e kenanonoḡana. Inam riukaua!

7 Ko kitana, tauna ma giyouna e veraverauna. Bebanagamatabudi tokare tauna ta kitana, be aitauḡa taunaa tuparatuna, taudi mate tokare ta kitana. Be taunae veraverauna aubainama, dobu banegidima matabudinopodima ei poya be ta ḡaba waisosorina. Nama tokaree tubuḡana. Inam riukaua!

8 Bada Mamaitua, tauna vutuna boni miemieninama,yodi e miamiana be tokare e verauna. Be rewa-pana matabudi tauna ḡarone ta kenakenana, be taunaumanama ya riuna, “Taugu vutuna Alfa be Omega,* yabamatabuna pakane da damone vutuna taugu yà miami-ana.”

Jon Keriso ya kitana9 Taugu Jon tuaḡemima taugu taumi mate Yesu

tàwai sumaḡena aubainama, na waiguyauma noponetà miamiana. Vutuna aubainama tauda matabudaraukivigewagewa be wainuatoitoi tà banabanavidi be tàdamidami poredina. Taugu Mamaitua na giuma be Yesuvarinama è rarau guguyedina aubainama, banaga diburabonabonane isanama ‘Patmos’, dabudi a boru naweguna.10 Raḡan Sande taugu Arua yai dokegu be murigue taugubona dosinama è vaiena, bogigi bonanama dosinamamaika. 11 Be bona umanama ya riueguna, “Aba tamkwa kitekitedina, vutudi buka nopone kwa girumidi bekwa riupore nawedina uma meagai 7 nopodie ekalesiata miamiana ḡarodie, Meagai Epeses, Simena, Pegamum,Taiyatira, Sadis, Piladelpia be Laodisia.”* 1:8: Gurik bonane ‘Alfa’ inam adi alfabetma pakanama, be ‘Omega’ inamadi alfabetma damonama.

Page 3: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 1:12 3 Waimaḡatara 1:2012 Dabudine ei tautinamuri da banaga aitau ḡarogue ya

giugiuna kabe yà kita. Be ewai tautinamurina raḡanine,kendoro kaidima goldie voivoiedima matabudi 7 è kite-dina. 13 Be kendoro kaidima poudie taugu yaba ki-tanama banaga maika è kitana. Tauna gara daudaunamakaḡagarae dobidobinama ya kotena. Be tadiwa goldievoivoienama nuakadanaḡa ya pani verauḡena. 14 Bedeba vuvuḡinama sipu vuvuḡinama ḡavoḡavorinama bogiyou ḡavoḡavorinama maika. Be matanama kitanamakai menanama waimata kanikaninama maika. 15 Bekaḡanama kitedima maika irama ta gabu be e mon-amonaunana maika. Be bonanama vaienama taparayarataunama maika. 16 Be nimanama kasaune kipora 7ya ragaragaudina. Be mudune kwatikwati menanamamurine be karone gamgamdima ya dobina. Be noḡonamaya yanayanana, suaratopu suara e rarararanana maika.

17 Be taugu tauna è kitakitana raḡanine, taugu kaḡaneè bekuna maika kabe banaga gurigurina. Dabudine taunanimanama kasaune ya taukonigu be ya riuna, “Nam kwanaira, taugu pakane be damone taugu vutuna yà mi-amiana. 18 Taugu vutuna yawayawasaniguma yà miami-ana. Taugu è gurina be yodi è yawasana nonoḡana, betaugu guri be banaga guriguridima aruidima adi gabumakiḡidima taugu yà raberabedina. 19 Vutuna aubainamayaba matabudi kuya kitekitedina kwa girumidina, yabayodi ta tubutubuḡana be tokare ta tubuḡana, matabudikwa girumidina. 20 Be kipora 7 nimaguma kasaunekuya kitedina, baninama inam meagai 7 ekalesiedima adianeama, be kendoro kaidima 7 inam vutudi meagai 7ekalesiedima.

2Ekalesia Epeses nopone adi letama

Page 4: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 2:1 4 Waimaḡatara 2:71 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona Ekalesia

Epesesma adi aneama ḡarone. Umanama kwa girumana:Taugu vutuna nimaguma kasaune kipora 7 è ragaudi

be kendoro kaidima 7 nopodiḡa yà naḡonaḡona, yaugiuma inam umanama:

2 Taugu ami voiama, ami noya guratama beyaba matabuna koya damidami poredina, matabudiè kataiedina. Be mate è kataiena da banagagewegewedima adi voiama taumi koya riuriutuaḡaiedina. Be banaga aitauḡa da ta riuriumunaḡedina da taudi kabe apasol, be taumikoya raurubudi, be koya kita da taudi banagakaikaiyovudima. 3 Be taumi koya kaigurate da piripirimatabudi koya damidami poredina taugu isagumaaubainama, be nam ko tunibadona.

4 Be yaba tenaḡa ḡaromie è kita be ya gewagewana,inam uma: Taumi noḡone koyawai nuapaḡoeguna,be yodi inam wainuapaḡonama koya gosena. 5 Konoḡoti, boni koyawai nuapaḡo gurateguna, be yodiami wainuapaḡoma e yovoyovo munaḡana. Vutunaaubainama ami noḡotama ko vitaredi, be noḡone abakoya voivoiedina, vutudi ko voiedina. Deḡoda tauminam noḡota vitara ko paḡo, naumeki da taugu yà veraube ami kendoroma kainama na gabuemidimidinama yàkai porena.*

6 Be yaba tenaḡa è kita be matague ya verenainam uma: Banaga aitauḡa taudi Nikolas tauwaimuriwatanenama, adi voiama matabudi taumi ko tu-atuaḡaiedina, nama taugu mate yà tuatuaḡaiedina.Baninama Nikolas tauna tauwai katakatai kaikaiyovu-nama.

7 Arua Babau aba ekalesia ḡarodie e giugiuedina,* 2:5: Inam baninama tokare ekalesia e kaiporena.

Page 5: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 2:8 5 Waimaḡatara 2:11taumi aitauḡa beemima e kenakenana, koi beavaiakauana. Tauna aitau inam yabedima e vaisubedina,tauna tokare yai anine da yawasana kainama votanamaparadaisie e kanina.Ekalesia Simena nopone adi letama

8 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona EkalesiaSimenama adi aneama ḡarone. Umanama kwa girumana:

Taugu vutuna pakane da damone miemieniguma,nama yà miamiana, taugu è guri be è yawasanamunaḡana, yau giuma inam umanama:

9 Taugu ami piripirima be ami waikaruwaḡawaḡamaè kataiedina. Be ibewa da taumi inam waiguyaubanegimima! Taugu è kataiena da taudi aitauḡa tariuriu munaḡedina da taudi kabe Jius, be taudi vutuditaumi ḡaromie tawai menamenana. Inam taudi namJius, ta kaikaiyovuna, taudi inam Seitan na banagama.†10 Piripiri tokare ḡaromie ta tubuḡana, taumi namko naira! Yà riuriuemina da ḡesaumima tokare Dia-boro dibure e birimina raurubumima aubainama. Bedabudine taumi raukivigewagewa ko banavina raḡanmatabudi 10 nopodie. Deḡoda tokare tai gurimina, betaumi koi patutu be amiwaisumaḡe komidi bagibagina,taugu tokare ami maesama paiwaraga yà utemina,inam yawasana kenakena nonoḡinama.

11 Arua Babau aba ekalesia ḡarodie e giugiuedina,taumi aitauḡa beemima e kenakenana, koi beavaiakauana. Tauna aitau inam yabedima e vaisubedina,guri aniwai rabuinama tokare nam inam baneginamae taukoni.Ekalesia Pegamum nopone adi letama

† 2:9: Gurik bonane ya riuna: Seitan na sinagogma

Page 6: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 2:12 6 Waimaḡatara 2:1712 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona Ekalesia

Pegamumma adi aneama ḡarone. umanama kwa giru-mana:

Taugu vutuna kwatikwati menanama murine bekarone gamgamdima ḡarogue e kenakenana, yaugiuma inam umanama:

13 Taugu è kataiena taumi deḡo dabudine ko miami-ana. Taumi Seitannawaibadae dabudine komiamia. Beyou, taumi yaḡoro isague kowai patutuna, be nam amiwaisumaḡama koma gosegosena. Be Antipas yaumata-matama patupatutunama ai gurina raḡanine, taumiyaḡoro ami waisumaḡama ḡarogue nam ko gosena.Inam kauinama ami meagaie Seitan na kaba miae yatubuḡana.

14 Be yaḡoro yaba bisa ḡaromie è kitedina nam tiverena. Taumi ami ekalesiama nopone banaga bisataudi Beilam aba yawai katakataina, vutudi tawai muri-watanedina. Tauna vutuna boni Balak yai katakataida Balak Israel banegidima ya gwayedi, da taudi kanikokoitau ḡarodie raurauobedima a kanikanidina, beawai soḡa yabayababana. Inamkauidie taudi gewagewaa voivoiedina. 15 Be mate ḡesaumima taumi Nikolasnawaikatakataima kaikaiyovudima kowaimuriwatane-dina. 16 Vutuna aubainama taumi ami noḡotama kovitaredina. Deḡoda ibewa, taugu ḡaubonaḡa ḡaromieyà verau be mudugue kwatikwati gamgamne, inambanegidima ḡarodie yà iḡarana.

17 Arua Babau aba ekalesia ḡarodie e giugiuedina,taumi aitauḡa beemima e kenakenana, koi beavaiakauana. Tauna aitau inam yabedima matabudi evaisubedina, tauna tokare kani semosemonamaisanama ‘Mana’ yà utena. Be mate yekuḡavoḡavorinama yà utena, be yekunama bogane isavaunama girugiruminama e kenakenana. Be inam

Page 7: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 2:18 7 Waimaḡatara 2:23isanama nam aitau i kataiena, be aitau da inamyekunama e paḡona, taunaḡa inam isanama tokaree kataiena.Ekalesia Taiyatira nopone adi letama

18 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona EkalesiaTaiyatirama adi aneama ḡarone. Umanama kwa giru-mana:

Mamaitua Natunama tauna vutuna matanama ki-tanama kai menanama waimatakanikaninama maika.Be kaḡanama kitedima maika irama ta gabu be e mon-amonaunana maika. Tauna na giuma inam umanama:

19 Taugu ami voiama matabudi è kataiedina. Beami wainuapaḡoma, ami waisumaḡama, ami noyamabe ami wainuabagibagima, matabudi è kataiedina. Bemate è kataiena da taumi yodi ko noyanoya guratana,nam maika noḡone nama.

20 Be yaba uma ḡaromie è kitana nam i verena.Taumi waivi Jesebel koya kita yababe be na ḡoanamae voivoiedina. Inam waivinama tauname ya riuriumunaḡena da kabe tauna peroveta, be nawaikatakataietauna yau taunoyama ya biri waideḡedi da tawaisoḡa yabayababana, be kani kokoitau ḡarodie rau-rauobedima ta kanikanidina. 21 Taugu na raḡanimatoitoi è utena da na noḡotama sibo ya vitaredina,be tauna ya tuaḡaina. 22 Taugu inam waivinamatokare yài sida kauena, be aitauḡa inam waivinamamate tawai soḡa yabayababana, taudi tokare piripiribe nuaboya dosinama ta banavina, deḡoda nuedimanam ta vitaredi. 23 Taugu Jesebel na sedama yàiguridi, be dabudine ekalesia matabudi ta kita be takataie da taugu vutuna banaga adi yawasanama nu-apoudie be taurivatudie yà kitakita wairuvedina. Betaugu tokare taumi tenatenaḡaḡa ami voiama ruvedie

Page 8: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 2:24 8 Waimaḡatara 3:3nama yai maesimina. 24 Be taugu yodi Taiyatirabanegimimaḡesaumima yà riuemina. Taumi Jesebel nawaikatakataima nam kowai muriwatanena, aubainamaSeitan na waikatakataima semosemodima nam kokataiedina. Vutuna aubainama taugu nam ami vitamadebane ḡesau yà boru, ibewa, 25 be ami waisumaḡamaḡarogue vutuna ko kaididina naumeki da taugu yàverau munaḡana.

26 Tauna aitau inam yabedima matabudi e vaisubedibe yau ḡoanama e voiedi da e raudamoena, taunatokare rewapana yà ute da banaga dobu matabunanopone ei badedina. 27Be taunadiḡona iramevoivoien-ama e paḡo be banaga ei badedina, be ei mia mutu-mutudina maika gurewa. 28 Nema Tamaguma rewa-pana ya uteuteguna, nama tauna yà utena. Be kiporatauraḡaraḡan mate tauna yà utena. 29 Arua Babau abaekalesia ḡarodie e giugiuedina, taumi aitauḡa beemimae kenakenana, koi beavaia kauana.

3Ekalesia Sadis nopone adi letama

1 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona EkalesiaSadisma adi aneama ḡarone. Umanama kwa girumana:

Taugu vutuna Mamaitua Aruinama 7 ḡarogue bekipora 7 yà ragaragaudina, yau giuma inam umanama:

Taugu ami voiamamatabudi è kataiedina. Be banagata riuriuna da taumi kabe yawayawasanimi. Be ibewada taumi inam koya gurina. 2 Taugu ami voiamamatabudi è kitawairuvedi da yauMamaituamamatane,nam koma voivoia kauedina. Vutuna aubainama komidisuḡu! Be tauwai sumaḡa be yawasana ḡesaudimaḡaubonaḡa ta gurina, ko voiedi da tai rewapanana.3 Aba koya vaie be koya paḡopaḡona, vutuna ko

Page 9: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 3:4 9 Waimaḡatara 3:9noḡotidi da ko voteyeteyedi be ami noḡotama kovitaredina. Be deḡoda taumi nam nuemima ko vitaredibe ko midisuḡu, taugu tokare yà verauna banagadanedanenenama maika, be airaḡan ḡaromie yà ver-auna, taumi tokare nam ko kataie.

4 Be taumi Sadisma banaga raubisaḡa adi garamanam ti miredina. Be taudi tokare gara ḡavoḡavoridimayai kotedi, be taugu mate ka babarana, baninama taudiyaba matabuna ḡarone inam naumeki. 5Be tauna aitauumayabedimamatabudi e vavai subedina, tauna tokaregara ḡavoḡavorinama yai kotena taudi maika. Beisanamayawasana bukanamanopone girugiruminama,nam tokare yà boa pore. Ibewa da Tamaguma bena aneama noḡodie tauna isanama yà kawa saḡena.6Arua Babau aba ekalesia ḡarodie e giugiuedina, taumiaitauḡa beemima e kenakenana, koi beavaia kauana.Ekalesia Piladelpia nopone adi letama

7 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona EkalesiaPiladelpiama adi aneama ḡarone. Umanama kwa giru-mana:

Uma giunama inam banaga Babaunama be ri-uriukauinama na giuma. Be tauna guyau Deivid nakiḡima e kaikaididina. Be tauna matakeda e kaiporena,tokare nam aitau e gudu. Be tauna matakeda e guduna,tokare nam aitau e kaipore. Tauna na giuma inamumanama:

8 Ami voiama matabudi è kataiedina. Taugumatakeda è kaiporena taumi aubaimima, nam aitautokare e gudu. Taugu è kataiena da ami rewapanama yaḡaubo kauana, be yaḡoro yau giuma koya voteyeteye-dina, be isaguma nam ko boviena. 9 Banaga aitauḡata riuriu munaḡedina da taudi kabe Jius, be taudiinam nam Jius, ta kaikaiyovuna, taudi inam Seitan na

Page 10: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 3:10 10 Waimaḡatara 3:15banagama.* Taugu tokare taudi yà voiedi da ta veraube kaḡa pakemie ta raudunena, dabudine ta kataie dataugu taumi yàwai nuapaḡoemina.

10 Taumi nema è riuriu vavasaḡemina, nama yabamatabuna koya dami poredi be koyawai raba nuetauna.Vutuna aubainama raḡanine piripiri dobu matabunaei verautatena banaga raurubudima aubainama, inamraḡanine taugu tokare taumi yà midi ḡaḡarimina.11 Taugu raḡan ḡaubonaḡa yà verauna. Vutunaaubainama aba koya paḡopaḡona, naumeki da ko kai-didi da bagibaginaḡa. Yodibe ami maesama yawasanapaiwaraganama tokare nam aitau e kaipore. 12 Taunaaitau uma yabedima matabudi e vaisubedina, taunatokare yà voie da yau Mamaituama na tempolma ker-itaunama e tubuḡana. Be tauna inam tempolnamanam airaḡan e dobi pore. Be taugu yau Mamaituamaisanama, be yau Mamaituama na meagaima isanamatauvai suba bogane yà girumidina. Mamaitua na mea-gaima inam Jerusalem vaunama, vutuna marae Ma-maituaḡarone be e yovona. Be taugu isagumavaunamamate tauna bogane yà giumina. 13 Arua Babau abaekalesia ḡarodie e giugiuedina, taumi aitauḡa beemimae kenakenana, koi beavaia kauana.Ekalesia Laodisia nopone adi letama

14 “Uma letanama kwa girumi be e naḡona EkalesiaLaodisiama adi aneama ḡarone.

Taugu vutuna riukaua bematamata waipatutuguma,be riuriukauiguma. Taugu vutuna Mamaitua yabayawai tubuḡidina tauwai badedima.

15 Taugu ami voiama matabudi è kataiedina. Tauminopomima nam turutururuna be nam poyapoyana. Be

* 3:9: Gurik bonane ya riuna: Seitan na sinagogma

Page 11: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 3:16 11 Waimaḡatara 3:22taugu yà ḡoeḡoena da taumi yaba tenaḡa kavakava sibokoya paḡona, tururu bo poya. 16 Be yodi taumi inamtururu be poya poune komiamiana, vutuna aubainamataugu yà waḡiro poremina. 17 Taumi ko riuriuna dataumi waiguyau banegimima, be yaba toitoi koya ra-gaudi be nam aiyaba ḡesaunama koma wanewanena.Be inam nam nama. Taumi nam ko katai munaḡemina.Taugu yà riuriuemina da taumi waikayoreḡaumima,wainuaiteitemima, be taumi waikaruwaḡewaḡemima,matapotepotemima be kovekovemima. 18 Be yoditaugu yà raukuremi be ko vaiena. Taugu yau goldmakaie gabugabu vuneḡinama vutuna ḡarogue ko gime-rina. Yodibe taumi tokare koi guyauna. Be garaḡavoḡavoridima ḡarogue ko ragaudi, be koyawai ko-vakovana ko sumemi be tunimayaḡa ei kavena. Bematemima kana bunamama ko paḡo da matemie koboru be koi kita munaḡana. 19 Taugu aitauḡa yàwainuapaḡoedina, taudi adi gewagewama yài kataidi da takitana, be yà kwapudi da ta kataina. Vutuna aubainamaami noḡotama ko vitaredi, be tauguḡa yau kedama koimuriwatanena.

20 Ko kita, taugu matakedae è midi be yà raraupewapewana. Be deḡoda aitau bonaguma e vaie bematakeda e kaiporena, taugu yà saḡa be taugu taunamate ka kani tenaḡana. 21 Tauna aitau uma yabedimamatabudi e vaisubedina, tauna tokare rewapana yà uteda yau waibadae tauna taugu mate kai bada tenaḡana.Maika taugu yaba matabudi è vaisubedi, be Tamagumarewapana ya utegu da taunamate kawai bada tenaḡananama. 22 Arua Babau aba ekalesia ḡarodie e giugiued-ina, taumi aitauḡa beemima e kenakenana, koi beavaiakauana.”

Page 12: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 4:1 12 Waimaḡatara 4:74

Guyau Mamaitua na kaba miama marae1 Inam kauidima muridie taugu yà kitana be marae

matakeda kaikaiporenama è kitana. Be bona dosinamanoḡone è vaivaiena, bogigi bonanama dosinama maika,yodi inam bonanama teneḡinama ḡarogue ya giugiuna èvaiena. Tauna umanama ya riuna, “Kwa saḡa uma dabu-dine, be tokare abaḡa ta tubuḡana taugu yài kataimna.”2 Be yai raḡantenaḡe, da Arua yai dokeguna, be taugunoḡoguma yauwane dabudine guyau na kaba miamadosinama marae ya midimidina, be yaba è kitana, bedebane yaba kitanama maika banaga ya miamiana. 3 Beaitau guyau na kaba miae ya miamiana kitanama yekuisedima jaspa be kanelian maika, a rawarawa namana-maridina. Be wari, kitanama yeku emorold maika guyauna kaba miama ya kwavivirona. 4 Be guyau adi kabamiama ḡesaudima matabudi 24, taudi guyau na kabamiama dosinama a midi kwavivirona. Be inam gabudimadebedie babada matabudi 24 a miamiana. Taudi adigarama ḡavoḡavoridima be paiwaraga goldie voivoiedimadebedie a biridina. 5 Be guyau na kaba miae keyama,parere be gugura a dobidobina. Be guyau na kaba miamanoḡone kodam 7 a karakaratana, inam taudi MamaituaAruinama 7. 6 Be mate guyau na kaba miama noḡoneegasi ya kenakenana. Be inam egasinamamoimoiarinamakitanama garasi maika.

Be guyau na kaba miama poune be diane yabayawayawasanidimamatabudi 4 amiamiana. Bematedimatunidima matabudi ai moḡavudina, karodie be tauridie.7 Be yaba yawayawasanidima kitedima inam umanamamaika, tenaḡa kitanama maka laion. Be wairabuinamakitanamamaika kau tauḡominama, bewairabuiteḡanama

Page 13: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 4:8 13 Waimaḡatara 5:1tauna noḡonama kitanama maika banaga. Be aniwai 4-nama kitanama kiu bonia e rovorovona maika. 8 Be inamyabedima yawayawasanidima, be tenatenaḡaḡa maped-ima matabudi 6. Be matedima inam tunidima matabunaya moḡavuna, mapedima dibudie mate. Taudi kupi dasuara ta riuriuna,“Bada Mamaitua, tauna vutuna wairewapana

vavasaḡinama, be tauna babau, babau be babauvavasaḡinama.

Tauna vutuna boni miemieninama, yodi e miamiana, betokare e tavana.”

Taudi nama ta riuriu watanana, be nam airaḡan inamriunama tima gosegosena.9 Be inam yabedima yawayawasanidima taudi neneḡara,vivira be waikaiwa tauna aitau guyau na kaba miae emiamia nonoḡana, vutuna ta uteutena. Be taudi namata voivoiana raḡanine, 10 babada matabudi 24 tuapikedieta raupari, be tauna aitau guyau na kaba miae e miamianonoḡana ta rarau dune nonoḡena. Be adi paiwaragamata kaiporaḡa be guyau na kaba miama noḡone ta biridi beta riuriuna,11 “Tam tauma ama Badama be ama Mamaituama, tam

saḡasaḡa vavasaḡimma aubainama, isamma kakaisuḡusuḡuna.

Neneḡara, vivira be rewapana tam kwa ragaudina, ban-inama tam yaba matabuna am ḡoanama ruvanenama kuyai tubuḡidi, be ta miamiana.”

5Buka pusipusinama

1 Naumeki da yà kitana, be tauna aitau guyau nakaba miae ya miamiana, nimanama kasaune buka yakaikaididina. Be inambukanamanoponamabe taurinama

Page 14: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 5:2 14 Waimaḡatara 5:9matabuna girugiruminaḡa, be bukanama boganama pusi-pusinama, be pusi matabudi 7. 2 Be dabudine aneawairewapana vavasaḡinama è kitana, be tauna bonanamadosine ya riuriuna, “Aitau verena be teneteneḡina dainam pusidima e kaiporedi be buka e tapa be noponamae kita?” 3 Be nam aitau marae bo dobue bo dobu dibuneteneteneḡina da tokare buka e kaipore be noponama ekita.

4 Be taugu è ḡaba da è ḡaba guratana, baninama namdeḡo aitau teneteneḡina da sibo buka ya kaipore, bonoponama ya kita. 5 Be dabudine waibabada nopodiebada tenaḡa ya riueguna, “Nam kwa ḡaba! BaninamaJuda damnama adi laionma guyau Deivid susukinama, betauna inam tauvai suba. Tauna teneteneḡinama da inampusidima 7 e kaiporaḡa be buka e tapana.”

6Dabudine taugu è kita da guyau na kabamiama pouneSipu Natunama ya midimidina. Be yaba yawayawasani-dima matabudi 4, be babada matabudi inam sipunamanatunama a midi kwavivirona. Be inam sipunamakitanama kabe tiwai guri, be tauna donanama 7 bematanama mate 7. Be mata 7 inam taudi MamaituaAruinama 7. Inam Aruidima 7 vutudi Mamaitua yariuporaḡana dobu matabuna nopone. 7 Inam sipunamaya saḡa da tauna aitau guyau na kaba miae ya miamiananimanama kasaune, inam bukanama ya paḡona. 8 Betauna buka ya paḡopaḡona raḡanine, dabudine yabayawayawasanidima matabudi 4, be babada matabudi 24,taudi matabudi Sipu Natunama noḡone tuapikedie a rau-parina. Be taudi tenatenaḡaḡa yaba kitanamagitamaika aragaudina. Be redu goldie voivoiedima mate a ragaudina.Be inam redudima nopodima piupiu amoḡavuna, be inampiupiudima vutudi banaga babaudima adi moiragima.9 Be taudi sare vaunama umanama a saresarena,

Page 15: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 5:10 15 Waimaḡatara 5:14“Tam vutuna banaga veremma, be teneteneḡimma da

inam bukanama kwa paḡo be pusidima kwakaiporaḡana.

Baninama tam ai gurimna. Be tam dam da dam be bonada bona, dobu matabuna nopone tam kosinimebanaga kuya gimeridi

be kuya verauḡedina Mamaitua ḡarone.10 Be tam am waiguyaue kuya biridi be kuya voiedi da

taudi guyaguyau be pirisi a tubuḡana, be amaMamaituama aubainama ta noyanoyana.

Be taudi tokare dobu matabuna tai badena.”11 Dabudine è kita be anea toitoi bonedima è vaiedina.

Be anea sievidima inam 1 tausand da 1 tausand, be 10tausand da 10 tausand.* Be taudi guyau na kabamiama beyaba yawayawasanidima be babada, amidi kwavivirodina,12 be bonedima dosine umanama a riuna,“Sipu natunama awai gurina, tauna vutuna banaga vere-

nama,be teneteneḡinama da rewapana, waiguyau,

nuauyauya, waibada, vivira, neneḡara bekaisuḡusuḡu, naumeki da tauna e ragaudina.”

13 Dabudine è vaie da yaba matabudi marae, dobue,dobu dibune be egasie, matabudi a riuriuna,“Tauna aitau guyau na kaba miae e miamiana, be Sipu

Natunama mate ḡarodiekaisuḡu, vivira, neneḡara be rewapana, taudi

naumeki da ḡarodie ta kena nonoḡana!”14 Be inam raḡanine yaba yawayawasanidima a riuna,

“Inam riukaua!” Be babada tuapikedie a raupari benoḡodie doḡae a ravusedi be a rauduneena.* 5:11: Gurik bonane ya riuna: 10 tausand times 10 tausand and 1 tausandtimes 1 tausand. Inam baninama anea gumdima nam anisiesievi.

Page 16: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 6:1 16 Waimaḡatara 6:86

Sipu Natunama yodi pusi matabudi 7 e raukaiporaḡana1 Taugu èwai kita be Sipu Natunama pusi tenaḡa buka

bogane ya kaiporena. Dabudine yaba yawayawasanidimamatabudi 4, be tenaḡa bonanama parere maika, be yariuna, “Kwa verau!” 2 Dabudine yài kitana, be noḡoguehosi ḡavoḡavorinama è kitana. Be taugeruenama taunakukuku ya kaikaididina, be paiwaraga a utena. Be taunayai rewapana kauana, be ya naḡona na ḡaviama vunuḡaririḡidima aubainama.

3 Be Sipu Natunama pusi aniwai rabuinama bukabogane ya kaiporena. Dabudine è vaie da yabayawayawasanidima aniwai rabuinama ya riuna, “Kwaverau!” 4 Dabudine hosi ḡesaunama sabasabanama kairagetinamamaika ya dobina. Be taugeruenama rewapanaa utena da suba dobue e kaipore be banaga e voiedi da taikawa gurigurina. Be tauna kwatikwati dosinama a utena.

5 Be Sipu Natunama pusi aniwai rabuiteḡanamabuka bogane ya kaiporena. Dabudine è vaie da yabayawayawasanidima aniwai rabuiteḡanama ya riuna, “Kwaverau!” Be taugu yài kitana, be noḡogue hosi dubanamaè kitana. Be taugeruenama tauna nimane anisikere yakaikaididina. 6 Be dabudine yaba è vaiena maika bona,yaba yawayawasanidima matabudi 4 poudie ya riuriuna,“Kwa voie da meiḡara e tubuḡana, be kwa voie da witisumanama 1 kg na maesama inam Denari tenaḡa. Be witiisanama ‘Bali’ sumedima 3 kg adi maesama inam Denaritenaḡa. Be anirau buka oerinama be waen nam kwa kawagewegewedi!”

7Be SipuNatunamapusi aniwai 4-nama buka bogane yakaiporena. Dabudine taugu è vaie da yaba yawayawasani-dima aniwai 4-nama ya riuna, “Kwa verau!” 8 Be taugu

Page 17: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 6:9 17 Waimaḡatara 6:14yài kitana, be noḡogue hosi kurinama banaga gurig-urinama tuninama maika è kitana. Be taugeruenamatauna isanama ‘Guri’, be banaga guriguridima aruidimainam hosinama murine maida yawai muriwatanena. BeMamaitua rewapana taudi ya utedina da taudi dobukawasusudima 4, be kawasusu tenaḡa na ruvama nama,*banaga matabudi tai guridina. Taudi umanama yabedietokare banaga tai guridina, taudi iḡara, be meiḡara besida guriguri tai tubuḡidi, be mate musara ḡasiḡasidimata voiedi da banaga tai guridina.

9 Be Sipu Natunama pusi aniwai 5-nama buka boganeya kaiporena. Dabudine yà kitana, be banaga patupatu-tudimaMamaitua riunama awai matematena aubainama,dobue ai guridina, be aruidima olta dibune a miamianaè kitedina. 10 Taudi bonedima dosine Mamaitua ḡarone ariuna, “TamBada saḡasaḡa vavasaḡimma, tambabaummabe riuriukauimma. Tauma uma dabudine kai raba ḡaḡa.Tamaba raḡanine dobubanegidima kwa etaredi, be kosin-imaima ḡaranama kwa raubiwa?” 11 Naumeki da tauditenatenaḡaḡa gara ḡavoḡavoridima daudaudima a utedibe a riuedina da taudi ta tauwai raba guratana, naumekida Mamaitua na nambama ya boruboruna ruvane, namatauwai sumaḡa ḡesaudima dobue tai guridina.

12 Dabudine yài kitana, be Sipu Natunama pusi aniwai6-nama buka bogane ya kaiporena. Inam raḡanine yoyodosinama ya tubuḡana, be suara matanama yai kupikupibe ya dubana kaipou maika. Be nawaravi matabuna yasabana, kosina maika. 13 Be kipora gunume a kuruva bedobue a yovona, maika sive dosinama niura e kwadiedi, bebanidima pokidima ta rarau buririnamaika. 14Be gunumaya nuanokunokuna, maika duya ta nokunokuna nama, beoya be bonabona matabudi a rauriana.* 6:8: Gurik bonane ya riuna: ‘One fourth’

Page 18: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 6:15 18 Waimaḡatara 7:515 Inam raḡanine dobu guyaguyaudima, be natu-

natudima, be tori matanama banegidima, be taragaibanegidima, be babada wairewapanidima, be tauwaiyaraga, be banaga yababa, matabudi a naḡona oya babe-die, be yeku dibudie gubae ai moisirina. 16 Be taudi oyabe yeku a riuedina, “Ko beku be debamaie ko ravusemibe koi raugovemai, da tauna aitau guyau na kaba miaee miamiana nam e kitamai, be mate Sipu Natunama namedima nam tunimaie e tava! 17 Baninama taudi adimedima raḡaninama dosinama yodi ya tavana, be namaitau tokare e midi bodedi be teneteneḡina.”

7Mamaitua Israel banegidima sievinama 144 tausand ya

pusidina1 Uma kauidima muridie taugu anea matabudi 4 è

kitedina, dobu kawasusudima matabudi 4, be inam kawa-susuduie anea tenatenaḡaḡa amidimidina. Be taudi dobusivedima matabudi 4 a kaikaidididina, da sive nam dobuebo egasie sibo yamaninimunaḡa, bo kai ya bitimunaḡedi.2 Be inam aneedima Mamaitua rewapana ya utedina dataudi dobu be egasi ta kawa gewegewedina. Be aneaḡesauè kitana, tauna suara na kaba tavama yauwanine be yasaḡasaḡana. Be tauna Mamaitua miamia nonoḡinamana pusima ya kaikaididina, be tauna bonanama dosineanea matabudi 4 ya riuedina, 3 “Dobu, egasi be kai namko kawa gewegewedi, noḡone tauda dà Mamaituama nataunoyama noḡodie pusi ta biri dokedina.”

4 Dabudine è vaie da Israel damnama banegidimamatabudi 144 tausand a pusidina. Inambanegidima taudi,

5 Juda na damma nopone banaga matabudi 12 tausand.Ruben na damma nopone banagamatabudi 12 tausand.Ged na damma nopone banaga matabudi 12 tausand.

Page 19: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 7:6 19 Waimaḡatara 7:126 Asa na damma nopone banaga matabudi 12 tausand.Naftali na dammanopone banagamatabudi 12 tausand.Manase na damma nopone banaga matabudi 12 tau-sand7 Simeon na damma nopone banaga matabudi 12 tau-sand.Livai na damma nopone banaga matabudi 12 tausand.Isaka na damma nopone banaga matabudi 12 tausand.8 Sebulun na damma nopone banaga matabudi 12 tau-sand.Jousep na dammanopone banagamatabudi 12 tausand.Benjiman na damma nopone banaga matabudi 12 tau-sand.Patara dosinama Mamaitua noḡone a midimidina

9 Uma kauinama murine yài kitana, be Mamaitua nakaba miae ya miamiana, be Sipu Natunama tauna mate.Be taudi noḡodie patara dosinama, nam anisiesievi, amidimidina. Be inam banegidima taudi dam da dam bebona da bona be dobu matabuna nopodie a tava be amidimidina. Be taudi matabudi ai garana, adi garamaḡavoḡavoridima daudaudima be nimedie garamo rugu-rugudima a ragaragaudina. 10 Be taudi matabudi boned-ima dosine a riuriuna, “Dà Mamaituama na waiguyauee miamiana, be Sipu Natunama, taudi vutudi Tauwaiyawasana.”

11 Be anea matabudi guyau na kaba miama be babadabe yaba yawayawasanidima 4 a midimidi kwavivirodina,taudi matabudi tuapikedie a raupari be noḡodie doḡae aravusedi be Mamaitua a raudunee 12 be a riuna,“Inam riukaua! Tam tauma amaMamaituama, isamma ka

kaisuḡusuḡuna.Tam vutuna neneḡara, nuauyauya, waikaiwa, vivira,

waibada be rewapana ḡarome ta kena nonoḡana.

Page 20: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 7:13 20 Waimaḡatara 8:2Inam riukaua!”

13 Dabudine babada 24 nopodie bada tenaḡa tauguyai taraviregu, be ya riuna, “Uma banegidima garaḡavoḡavoridima daudaudima kotekotedima kuyakataiena taudi aitau? Taudi deḡo be a tava?” 14 Betaugu è paribee be è riuena, “Bada, tam kuya kataiena,be nam taugu.” Dabudine tauna ya riueguna, “Inambanegidima taudi piripiri dosinama nopone be a tavana.Be adi garama Sipu Natunama kosinine a koḡedi da aḡavorana. 15 Vutuna aubainama taudi yodi Mamaitua nakabamiama noḡone tamidimidina da tauna na tempolmanopone kupi da suara aubainama tai taunoyana. Be taunaaitau guyau na kabamiae emiamiana, vagurune tamiana.16 Be taudi nam airaḡan kani e kara munaḡedi, be namnuedima e raukasakasa, be nam suara e poyedi, be namaiyaba e poya munaḡedi. 17 Baninama Sipu Natunamaguyau na kaba miama poune e miamiana, tauna vutunataudi e rabedina, sipu taurabedima maika, be ei dokanawedina bigabigae be yawasana upanama ta tegona.Be taudi matasurudima matabuna Mamaitua tokare esamaḡa poredina.”

8Pusi aniwai 7-nama buka bogane ya kaiporena

1Dabudine yài kitana, be Sipu Natunama pusi aniwai 7-nama buka bogane ya kaiporena. Inam raḡanine maraeyaba matabudi ai nuatuḡutuḡu be daumora ya kenanaraḡan ḡaubonaḡa.* 2 Be taugu anea 7 è kitedina, Ma-maitua noḡone a midi be tenatenaḡaḡa bogigi ya uteute-dina.* 8:1: Gurik bonane ya riuna: Inam ‘about half an hour.’

Page 21: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 8:3 21 Waimaḡatara 8:93 Be anea ḡesaunama ya tava be olta diane ya midina,

be tauna nimane piupiu anigabunama koukou goldievoivoienama ya kaikaididina. Tauna piupiu toitoi a utenada banaga babaudima matabudi adi moiragima mate Ma-maitua ḡarone sibo ya raupuyona olta goldie voivoien-ama debane. Inam oltanama guyau na kaba miamanoḡone ya midimidina. 4 Be piupiu basunama be banagababaudima adi moiragima matabudi anea nimane, bepiupiu basunamamoiragimate a saḡa anaḡonaMamaituaḡarone. 5 Dabudine anea olta debane kai karakarati-nama ya ragaudi be piupiu anigabunama redunama yaimoḡavuna. Yodibe inam koukounama ya pore yovoḡenadobue. Be inam raḡanine keyama, parere, gugura be yoyoa tubuḡana.

Anea bogigi 4 a suvedina6 Dabudi anea 7 bogigi 7 a ragaragaudina, taudi a vovo

kaukauana da bogigi ta suvedina.7 Naumeki da noḡone aneanama na bogigima ya su-

vesuvena raḡanine, kusana rawarawatabutabudima yekuḡauḡaubodima maika, be kai menanama kosina matewairawateḡeidima a poraḡa yovoḡedina dobue. Be dobukawasusudima matabudi 3, be kawasusu tenaḡa na ru-vama nama,† kai be mui gidegidevidima matabudi a karagorudina.

8 Naumeki da anea aniwai rabuinama, tauna nabogigima ya suvesuvena raḡanine, yaba maika oya dosi-nama ma rageragetina a pore yovoḡena egasie. Be egasikawasusudima 3, be kawasusu tenaḡa na ruvama namaegasi matabuna yai rawakosinana. 9 Be musara matabudiinam dabudine a guri rovona, be waga mate a kawagewegewedina.† 8:7: Vers 7 da 12 Gurik bonane ya riuna: ‘One third’

Page 22: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 8:10 22 Waimaḡatara 9:210 Naumeki da anea aniwai rabuiteḡanama, tauna na

bogigima ya suvesuvena raḡanine, kipora tenaḡa dosi-nama gunume be ma rageragetina ya kuruva be yayovona. Be dobu kawasusudima 3, be kawasusu tenaḡana ruvama nama upa matabudi, be bigabiga debedieya ravusena. 11 Be inam kiporinama isanama “Ḡora”.Be inam kawasusunama nopone upa matabudi ai ḡorarovona, be banaga toitoi uma upanamaḡoraḡoranama yaiguridina.

12 Naumeki da anea aniwai 4-nama, tauna na bogigimaya suvesuvena raḡanine, suara kawasusudima 3, be yabaaiyaba dosinama suara kawasusunama tenaḡa ya riḡa beyai kupikupina. Be kauinama teneḡinama nama nawaraviḡarone ya tubuḡana. Be gunumakawasusudima3, be yabaaiyaba dosinama gunume kawasusu tenaḡa ruvanamanama nopone kiporamatabudi ya riḡedi be ai kupikupina.Be suare 4 awasnama dobu yai kupikupina, be nam iyanana. Be teneḡinama nama kupie, 4 awasnama nawar-avi be kipora nam ti yanana.

13 Be yài kitana, be kiu bonia gunuma boganaḡa yarovorovona, be bonanama dosine umanama ya riuri-una, “O gewagewa, gewagewa! Gewagewa taudi aitauḡadobue ta miamiana ḡarodie ta tubuḡana. Baninama anearabuiteḡa yaḡoro tawai rabana da adi bogigima tokare tasuvedina.”

9Bogigi aniwai 5-nama

1 Naumeki da anea aniwai 5-nama, tauna na bogigimaya suvesuvena raḡanine, taugu kipora è kitana gunume,be ya kuruva be ya yovona dobue. Be inam kiporinamatauna dom nam dibuboruboruna gudunama kiḡinamaa utena. 2 Be tauna inam domnama gudunama ya

Page 23: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 9:3 23 Waimaḡatara 9:11kaikaiporena raḡanine, kaibasu ya tavana kodara puy-ounama maika. Be inam kaibasunama ya saḡasaḡana,gunuma ya suma be suara matanama yai kupikupina.

3Be inamkainama puyounama nopone kapau dosidimaa rovo dobi be a yovona dobue. Be inam kapaudima taudirewapana a paḡona, tanagara adi rewapanama maika.4 Inam kapaudima ya riuedina da taudi banaga aitauḡaMamaitua na pusima noḡodie nam tima kenakenana,taudiḡa ta karatidina. Be kai be mui matabudi nam siboa kawa gewegewedi. 5Be inam kapaudima nam rewapanaḡarodie ima kenakena da banaga tai guridi, ibewa data raukivi gewagewa ḡomedina nawaravi 5 nopodie. Bebanaga inam muyanama ta sidana maika karipa banagae karakaratidina muyanama maika. 6 Inam raḡandiebanaga tokare guri kedanama ta wanena, be tokare namta banavi. Taudi gurimakai ta ḡoeḡoena, be tokare nam taguri.

7 Be kapaudima kitedima hosi iḡara aubainama tawaigaredina maika. Taudi debedima yaba kitedima pai-waraga goldie voivoiedima maika a kotedina. Benoḡodima kitedima banaga maika. 8 Be debavuvuḡidimainam maika waiwaivi debavuvuḡidima muridie ravu-ravusenama maika. Be mokedima inam laion mokanamamaika. 9Be nuakadedima kitedima inam aeyan maika. Bemapedima guguridima inam gunava dosinama e nuarakabe e gavagavasanamaika.* 10Be kapaudimaḡiudima inamkitedima rikarikau ḡiudima maika, be ḡiudima isudiekea gamgamdima ta kenakenana. Be adi rewapanamaḡiudie ta kenakenana da banaga ta raukivi gewegewedinanawaravi 5 nopodie. 11 Taudi adi guyauma inam dom* 9:9: Gurik bonane ya riuna: Be mapedima guguridima inam hosi toitoibe tureira toitoi ta sorudi, be iḡara aubainama ta manimaninaguguridima maika.

Page 24: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 9:12 24 Waimaḡatara 9:18nam dibuboruboruna aneanama, tauna ewai badedina.Be inam aneanama isanama Hibru bonane inam Abadon,be Gurik bonane inam Apolion. Inam isanama baninamainam “Tauraukivigewagewa.”

12 Yodi gewagewa dokadokanama inam ya kovina. Begewagewa rabui tawai rabana da tokare ta tubuḡana.

Bogigi aniwai 6-nama13 Naumeki da anea aniwai 6-nama, tauna na bogigima

ya suvesuvena raḡanine, olta goldie voivoienama do-nanama matabudi 4 Mamaitua noḡone ya midimidina.Be è vaie da dona nopodie bona ya dobina. 14 Bonaya dobi be anea aniwai 6-nama bogigi ya paḡopaḡonaya riuena, “Upa dosinama isanama Yupretis, dabudineanea matabudi 4 panipanidima ta miamia. Be tam kwanaḡo be kwa kuvesidina.” 15 Be inam aneedima taudiMamaitua ya kawa nonoḡidi be adi noyama raḡaninamaya boru wainonoḡina da airaḡan adi noyama ta voiena,vutuna a raberabena. Be inam noyanama raḡaninamana modima, na nawaravima, na raḡanima be na awamayodi ya tavana. Be taudi adi noyama inam umanama:Dobu kawasusudima 3, be kawasusu tenaḡa na ruvamanama inam aneedima banaga tai guridina. 16 Be tauiḡaradabudine hosi ragane a gerugeruna sievidima taugu èvaiena inam 200 milion.

17 Hosi be taugeruedima taugu è kitedina, taudikitedima maika umanama: Taudi nuakadedimaanigudunama kitanama kai ragetinama maika,be kuridima vodubadubanama egasi maika beyawayawanama. Be hosi debedima kitedima laiondebedima maika. Be gayedie kai menanama, kaibasu beyaba isanama ‘salfa’ a dobidobina. 18Be inam kovoḡidimarabuiteḡa, kai menanama, kaibasu be salfa, hosi gayediea dobidobina, vutudi dobu kawasusudima 3, be kawasusu

Page 25: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 9:19 25 Waimaḡatara 10:4tenaḡa na ruvama nama banaga ai guri rovodina. 19 Beinam hosidima adi rewapanama mududie be ḡiudie akenakenana. Taudi ḡiudie mate banaga ta raraukivigewegewedina. Be ḡiudima kitedima mota maika, bedebabiribiridima.

20 Be banaga ḡesaudima taudi aitauḡa inam kovoḡidienam ti gurigurina, taudi yaḡoro nuedima nam ti vitare-dina, be taudi adi voiama gewegewedima yaḡoro tavoivoiedina. Be yaḡoro penama be kokoitau ta rarauduneedina. Inam kokoitaudima goldie be siruva be aeyan,yekue be kaitupoe voivoiedima ta rarau duneedina. Avedida kokoitau nam timawai kita, nam timawai beavaia botima babababarana. 21 Be inam banegidima taudi yaḡorota rarau vunuḡa, ta koikoi ginauri, tawai soḡa yabayabababe ta danedanena, be nam nuedima tima vitavitaredina.

10Jon buka ya paḡona

1 Naumeki da anea ḡesaunama wairewapanavavasaḡinama marae be ya yovoyovona è kitana. Betauna na garama inam giyou ya kotedina, be debane wariya kwavivirona. Be noḡonama kitanama suara maika, bekaḡanama kitanama kodara menanama maika. 2 Taunanimane buka ḡaubonama ya tapa be ya kaikaididina.Be tauna kaḡanama kasaunama egasie yai vutuḡana, bekaḡanama seninama doḡae yai vutuḡana. 3 Be taunabonanama dosine ya rasana maika laion. Tauna yarasarasana raḡanine, taugu parere matabudi 7 a giunabonedima è vaiedina.

4 Be parere 7 a giugiuna taugu sibo adi giuma è giru-mina, be bona marae è vaiena umanama ya riueguna,“Inam pareredima 7 aba a giugiuena, kwa semodina, benam kwa girumidi.”

Page 26: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 10:5 26 Waimaḡatara 11:25 Be anea è kita be egasie be doḡae yawai vutuḡana,

tauna nimanama kasaunama ya kaisuḡu marae, 6 be Ma-maitua miamia nonoḡinama, tauna vutuna mara, dobube egasi, be nopodie yaba matabudi tauwai tubuḡidimatauna isane ya sauga be ya riuna, “Raḡan kaiteka yakovina. 7 Be anea aniwai 7-nama na bogigima e suvesu-vena raḡanine, Mamaitua na ogama semosemonama evoie, be e raudamoena, boni na taunoyama peroveta yariuriuedina maika.”

8 Dabudine bona teneḡinama marae è vaia munaḡebe ḡarogue umanama ya riuna, “Anea egasie be doḡaewaivutuḡinama ḡarone kwa naḡo, be buka ḡaubonamatapatapanama nimane e kenakenana kwa paḡona.”

9 Naumeki da taugu è naḡo anea ḡarone, be èi baḡanada buka ḡaubonama sibo ya uteguna. Be tauna umanamaya riueguna, “Uma bukanama kwa paḡo be kwa kanina, bemudume inambukanama tokare dininama e verena, iwavimaika. Be kapomma tokare ei muyana.” 10 Naumeki dataugu aneanimane inambukanamaḡaubonamaèpaḡo beè kanina. Be è kanikanina raḡanine, mudugue dininamaya vere kauana, iwavimaika, be è kanikani rovonamurine,kapogumayaimuyana. 11Be taunaumanamaya riueguna,“Tam am waiperovetama nam i kovina, yaḡoro kwaiperovetana, dam, dobu, bona be guyaguyau aubaidima.”

11Matamata rabui

1 Naumeki da Bada anirau ruva kainama ya utegu beya riuna, “Kwa naḡo be Mamaitua na tempolma be oltakwa ruvedina, be dabudine tauraudune mate kwa sievid-ina. 2 Be gabura gana nopone tempol dianama kwa goseporena, nam kwa ruva, baninama inam gabunama taugu

Page 27: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 11:3 27 Waimaḡatara 11:10eteni banegidima è utedina da taudi meagai babaunama*tokare ta vagudagudaguna nawaravi 42 nopodie. 3 Betaugu rewapana yau matamatama rabui yà utedi be tauditai perovetana raḡan 1,260 nopodie, be adi garama inamsakibegi maika.”

4 Taudi vutudi olip kaidima rabui, be kodam kaidimarabui, taudi Bada noḡone ta midimidina, tauna vutunadobu ewai badena.† 5 Be deḡoda aitau uma banegidimarabui raukivi gewegewedima e ḡoena, inam banegidimarabui tokare gayedie kaimenedima ta dobi be adiḡaviamatai guridina. Uma kauine adi ḡaviama matabudi tokare taguri rovona. 6 Inam banegidima rabui ḡarodie rewapana ekenakenana da tawai perovetana raḡanine, taudi gunumata riutuaḡaie be kusana tokare nam e dobi. Be matetaudi rewapana ḡarodie e kenakenana da upa matabudita voiedi da kosina ta tubuḡana. Be taudi ta ḡoena,tokare teneḡinama da raḡan toitoi piripiri tabu be tabutai tubuḡidi, be dobu banegidima ta kovoḡidina.

7 Be taudi adi noyama tawai kovina raḡanine, musaraḡasiḡasinama dom nam dibuboruborune, be e tava beinam perovetedima rabui ei ḡaviedi be ei guridina. 8 Betubuḡidima tokare meagai dosinama nopone kedae taikenedina. Be inam meagainama dosinama isanamasemosemonama inam “Sodom” be “Ijipt”. Matamatataudi adi Badama inam dabudine a tuparatuna. 9 Beraḡan rabuiteḡa be pomainama raḡanboiboi be e naḡo dasuaratopu, banaga toitoi dam da dam, be bona da bona,be dobumatabuna nopodie inam banegidima tubuḡidimata raubigedina. Be peroveta adi ḡaviama banaga nam tianinedina da inam perovetedima tubuḡidima ta dobodi.10 Be dobu banegidima tai nuavere, ta mosari be adi* 11:2: Meagai babaunama inam Jerusalemma. † 11:4: Uma taunaMamaitua, be nam Seitan.

Page 28: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 11:11 28 Waimaḡatara 11:17banagama adi banagama mate tai kawa puyo vivirana,baninama inam perovetedima a gurina aubainama. Bani-nama inam perovetedima rabui banaga dobue a raraukivigewegewedina.

11 Be raḡan rabuiteḡa be pomainama raḡanboiboi be yanaḡo da suaratopu, be murine yawasana Aruinama Ma-maitua ḡarone, be ya yovo da banegidima rabui nopodieya saḡana. Be taudi a midisuḡu munaḡa be a midina.Taudi aitauḡa inam banegidima rabui a kitekitedina, anaira kauana. 12 Dabudine taudi bona dosinama maraea vaiena, inam banegidima rabui ḡarodie umanama yariuna, “Ko saḡa uma dabudine!” Be dabudine adi ḡaviamaa kitekitedi, be peroveta ma giyoudi a saḡa a naḡonamarae.

13 Inam raḡanine yoyo dosinama ya tubuḡana. Bemeagai kawasusudima matabudi 10, be kawasusu tenaḡana ruvama nama vada matabudi ya kawa gewegewedina.Be inam yoyonama nopone banaga 7 tausand a gurina,be aitauḡa da a yawayawasanana, taudi a naira kaua beMamaitua marae isanama a kawa saḡena.

14Yodi gewagewa aniwai rabuinama inamya kovina. Begewagewa aniwai rabuiteḡanama ḡaubonaḡa e tubuḡana.

Bogigi aniwai 7-nama15 Naumeki da anea aniwai 7-nama, tauna na bogigima

ya suvesuvena raḡanine, bona dosidima marae è vaiedinaa riuna, “Tauda dàMamaituama be na vinevinema Keriso,yodi dobu matabuna taudi ḡarodima, be Keriso taunavutuna ei bada nonoḡana.”

16 Be babada 24 guyaguyau adi kaba miae a miamianaMamaitua noḡone, taudi tuapikedie a raupari be noḡodiedoḡae a ravusedi be Mamaitua a raudunee 17 be a riuna,

Page 29: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 11:18 29 Waimaḡatara 12:3“Bada Mamaitua, tam wairewapana vavasaḡimma, tam

vutuna boni miemienimma be yodi kwa miami-ana.

Tauma kawai kaiwemna, baninama tam am rewa-panama dosinama yodi kuya paḡo be waibadakuyai karena.

18Noḡone dobu banegidima nuedima yai medina, be yodiinam tam am medima raḡaninama ya tavana.

Yodi raḡan ya tavana da tam banaga guriguridimakwa etaredina,

be am taunoyama peroveta, be tauwai sumaḡemma,be aitauḡa isamma a vivivivirena, avedi da banagaḡauḡaubodi bo banaga dosidi,

taudi matabudi yodi adi maesama kwa utedina.Be mate raḡan ya tavana da dobu taukawa

gewegewedima kwai guridina.”19 Inam raḡanine yà kitana be Mamaitua na tempolma

marae a kaiporena. Be tempolnama nopone waianinabogesinama a kitana. Be dabudi keyama, parere be guguraa dobidobina. Be yoyo be kaibitibiti kusana rawarawatabutabunama mate a tubuḡana.

12Waivi be duragon

1 Naumeki da mataira dosinama marae ya tubuḡanaumanama, waivi suara yai garaena be kaḡanama dibunenawaravi ya kenakenana, be na paiwaraga debane kiporamatabudi 12. 2Tauna ya boga bewainatunamuyanama yakawa guri be ya yakeyakeina.

3 Dabudine mataira ḡesaunama marae ya tubuḡana,inam umanama: Duragon dosi yababinama sabasa-banama ya maḡatarana. Be tauna debanama matabudi7 be donanama matabudi 10, be paiwaraga 7 debane a

Page 30: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 12:4 30 Waimaḡatara 12:11kenakenana. 4 Be mara kawasusudima matabudi 3, bekawasusu tenaḡa na ruvama nama tauna ḡiune kiporayai kati karodi be ya poraḡa yovoḡedina dobue. Be inamduragonnama waivi wainatuna ya tepetepena noḡone yamidina, be yawai rabana da gomana sibo ya tubuḡa be yakanina.

5 Naumeki da waivi gomana tauḡominama ya tikana.Be tauna vutuna tokare irame diḡona voivoienama epaḡo be banaga dobu matabuna nopone ei badedina. Bewaivi natunama a soru kwaya be a nawena Mamaituadeḡo ya miamiae ḡarone. 6 Be waivi naira ya naḡonadobu kavakavane deḡo Mamaitua gabu ya vovo kaukaue.Be dabudine waivinama a rabena raḡan matabudi 1,260nopodie.

7 Be inam raḡanine iḡara ya tubuḡana marae. Maikelbe na aneama be duragon na penamama mate ai kawaḡasiḡasina. 8 Be duragon na penamama mate nam ti re-wapanana aubainama, taudi yodi marae nam adi gabumaima kenakenana. 9 Be inam duragonnama dosinama napenamama mate ai watabiḡuḡu yovoḡedina dobue. Inamduragonnama tauna vutuna boni mota tawai isana Dia-boro bo Seitan, be tauna dobumatabuna tauwai kedadokawaigewedima.

10 Be inam kauinama murine taugu bona dosinamamarae è vaie be umanama ya riuna,

“Yodi tauda dà Mamaituama na yawasanama, narewapanama be na waiguyauma raḡaninama ya ta-vana. Be mate Mamaitua na Kerisoma na waibadamaraḡaninama yodi ya tavana, baninama tauwai wavuMamaitua noḡone kupi da suara dà banagama yawaiwavudina, be yodi tauna ai watabiḡuḡu nawena dobue.11 Be dà banagama taudi Sipu Natunama kosinine beadi rauguguye, duragon ai gwaḡana. Be taudi adi

Page 31: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 12:12 31 Waimaḡatara 12:18yawasanama nam ti nuaboya guratedina, be guri namti nairena. 12Vutuna aubainama taumimara be aitauḡanopodie ko miamiana, koi nuaverena! Be gewagewavavasaḡinama taumi dobu be egasi ḡaromie, baninamaDiaboro ḡaromie ya yovona. Be Diaboro nuanama yaimedi kauana, baninama tauna ya kataie da na raḡanimakaiteka ya tupona.”13 Raḡanine duragon ya kita da tauna a pore

dobiḡena dobue, inam waivinama gomana tauḡominamatikatikanama ya kusira nawena. 14 Be inam waivinamakiu bonia dosinama mapenama rabui a utena da tauna yarovo be ya naḡona dobu kavakavane, deḡo na gabuma avovo kaukauena dabudine. Be inam dabudine waivinamaa rabena modi 3 be nawaravi 6,* be mota tokare naminam dabudi e tava.

15 Vutuna aubainama mota gayanama ya sasaḡi be upagayane ya vurai dobiḡe be upa dosinama yai tubuḡi dakabe waivinama ei karue. 16 Be doḡa gayanama ya nua-poraḡa be upa inam duragonnama ya vuravurai dobiḡenaya tonoḡina. Inam kauine doḡa inam waivinama yasaguna. 17 Dabudine duragon nuanama yai medi kauanawaivinama ḡarone. Vutuna aubainama tauna ya naḡobe iḡara yai tubuḡina waivi natunatunama ḡesaudimaḡarodie. Inam banegidima taudi Mamaitua na tarawa-tuma tawai muriwatane be Yesu riunama ta kaikaididina.18Naumeki da duragon gerese ya midina.

13Musara ḡasiḡasinama egasie be e tavatavana

* 12:14: Gurik bonane ya riuna: ‘Time, times and half a time’. Be Dawawabonane inam umanama: ‘Raḡan, raḡandie be raḡan nevanama.’

Page 32: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 13:1 32 Waimaḡatara 13:81 Taugu yài kitana, be musara ḡasiḡasinama egasie be

ya tavatavana è kitana. Be inam muserinama donanamamatabudi 10, be debanama matabudi 7. Be donanamadebedie, paiwaraga matabudi 10 a kenakenana. Be debatenatenaḡaḡa noḡodie isa a kenakenana, be inam isedimamatabudi waidiboḡa giudima. 2 Be inam muserinama èkitana, kitanamamusara lepad maika. Be kaḡanama kite-dima musara beya maika. Be mudunama kitanama maikalaion. Be duragon na rewapanama be na waiguyaumabe na waibadama dosinama matabudi inam muserinamaḡasiḡasinama ya utena.

3Be inammuserinama ḡasiḡasinama debanama tenaḡakero ya paḡona. Be inam keronama kitanama anigurig-uri, be ya seḡira munaḡana. Vutuna aubainama dobubanegidima matabudi inam muserinama a base kaue beai muriwatanena. 4 Be duragon tauna rewapana musaraḡasiḡasinama ya utena. Vutuna aubainama banagaduragon be musara ḡasiḡasinama ḡarodie a raudune bea riuriuna, “Musara ḡasiḡasinama ya saḡa vavasaḡana,be nam aitau tokare tauna mate tai kawa ḡasiḡasi beteneteneḡina.”

5 Be musara ḡasiḡasinama rewapana a utena da rau-guyaguyau be waidiboḡa giudima e vatodina. Be materewapana a utena da nawaravi 42 nopodie ei badana.6 Be tauna na giue Mamaitua ei diboḡina. Be Ma-maitua na kaba miama be aitau da marae ta miamiana,matabudi ei karakara kutuedi, be Mamaitua isanamamate e kawa gewagewana. 7 Be rewapana a utena datauwai sumaḡa ei ḡaviedi be ei gwaḡedina. Be taunarewapana ḡarone aubainama, tauna dam da dam, bonada bona, be dobu da dobu, banaga matabudi ei bade-dina. 8 Be dobu banegidima aitauḡa isedima yawasanabukanama nopone nam tima kenakenana, taudi inammuserinama ḡasiḡasinama ḡarone ta rauduneena. Be

Page 33: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 13:9 33 Waimaḡatara 13:15yawasana bukanama inam Sipu Natunama a vunuḡi beawai gurina, tauna na bukama. Boni muriḡa da dobu yatubuḡana, Mamaitua tauwai sumaḡa isedima matabudiinam bukane ya girumidina.

9 Aitau da beemima ta kenakenana, koi bea vaiana.10 Be aitau Mamaitua ya vinena da dibure ta nawena,naumeki da e naḡona. Be aitau Mamaitua ya vinena data raukwatikwatina, naumeki da ta raukwatikwati be egurina. Inamkauidima ta tubutubuḡana raḡanine, tauwaisumaḡa naumeki da adi waisumaḡe ta midi bagibagi, beyaba matabudi ta dami poredina.

Musara ḡasiḡasinama ḡesau doḡa nopone be e tavata-vana

11 Dabudine taugu musara ḡasiḡasinama ḡesau doḡanopone be ya tavatavana è kitana. Tauna donanamarabui sipu natunamamaika, be na giuma vaienamamaikaduragon. 12 Be musara ḡasiḡasinama egasie tavata-vanama na rewapanama matabuna uma muserinamadoḡae tavatavanama ya utena. Be uma muserinamadobue banaga matabudi ya gwayedi da taudi musaraegasie tavatavanama a rauduneena. Inam muserinamavutuna debanama kero dosinama kitanama aniguriguri,be keronama ya seḡira munaḡana.

13-14 Be uma muserinama doḡae tavatavanama taunamataira dosidima musara egasie tavatavanama na re-wapanae ya voivoiedina. Be mate ya voie da kaimenanama marae be a yovoyovona dobue, be banagainam matairidima a kitekitedina. Inam kedane taunadobu banegidima ya biri waideḡedina. Be mate tauna ba-naga ya riuedi da kokoitau ai tubuḡina, kitanama musaraegasie tavatavanama maika, tauna vutuna kwatikwatieai gurina, be ya yawasana munaḡana. 15 Be musaradoḡae tavatavanama tauna rewapana a utena da inam

Page 34: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 13:16 34 Waimaḡatara 14:3kokoitaunama yavutu ya ute be giu yai karena. Bemusaradoḡae tavatavanama umanama ya riuna, “Aitauḡa inamkokoitaunama nam ta raudunee, inam banegidima gurietà biridina.”

16 Be inam muserinama banaga matabudi, dosidi boḡauḡaubodima, waiguyaudi bo waikaruwaḡewaḡedima,babada bo tauwai yaraga, taudi matabudi tokare tasegeridi da nimedima kasaune bo noḡodie mataira taboruna. 17 Inam raḡanine aitauḡa inam matairinamanam ta paḡo, taudi tokare nam teneteneḡina da aba tagimara bo ta gimaredi. Be inam matairinama musaraegasie tavatavanama tauna isanama, bo isanama nambi-nama. 18 Taudi aitauḡa nam nuauyauya ḡarodie, taudiinam kauinama tokare nam ta kataie. Be nuauyauyabanegidima, taudi tokare musara ḡasiḡasinama na nam-bama ta sievi be ta kataiena. Baninama inam nambinamatauna banaga na nambama. Be namba inam 666.

14Sipu Natunama be na banagama 144 tausand

1 Be taugu yài kita, da Sipu Natunama be banaga 144tausand mate oya Saion debane a midimidina è kite-dina. Be Sipu Natunama be Tamanama isedima inambanegidima noḡodie a girumidina. 2 Be dabudine bonamarae è vaiena. Be inam bonanama vaienama taparayarataunama, bo parere dosinama gugurinamamaika. Bebona gugurinama vaienama maika tauwai gita kabe tiwaigita.

3 Be taudi guyau na kaba miama, be yabayawayawasanidima 4, be babada noḡodie a midi besare vaunama a riḡariḡana. Be nam aitau teneteneḡinada inam sarenama e kataie. Be banaga 144 tausanddobue Bada ya kuvesidina, taudiḡa inam sarenama a

Page 35: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 14:4 35 Waimaḡatara 14:10kataiena. 4 Taudi nam waiwaivi ti taukonidina da sibo aimira munaḡedi, taudi inam matatapu. Inam banegidimavutudi banaga poudie Sipu Natunama kosinine ya kuvesadokedina, taudi vutudi a raupuyoedina Mamaitua be SipuNatunama ḡarodie. Be Sipu Natunama deḡo deḡo yanaḡonaḡona, taudi tauna awai muriwatanena. 5 Taudinam airaḡan ti kaiyovuna, be taudi ḡarodie wavu namima kenakenana.

Anea rabuiteḡa6 Be taugu yài kitana be anea ḡesaunama gunuma

pounaḡa ya rovorovona è kitana. Be tauna dobu da dobu,damda dam, bona da bona, be dobumatabuna nopone ba-naga miemienidima ḡarodie vari verenama be kenakenanonoḡinama ya rarau guguyena. 7 Be tauna bonanamadosine ya riuna, “Mamaitua ko naire be isanama kokaisuḡusuḡuna, baninama tauna na etarama raḡaninamayodi ya tavana. Tauna aitau mara, dobu, egasi be bigabigatauwai tubuḡidima, tauna vutuna ko rauduneena.”

8 Be anea aniwai rabuinama anea dokadokanama yaimuriwatane be ya riuna, “Babilon meagainama dosinamayodi a kawa gewagewana. Baninama Babilon ya voie dadobue banaga matabudi na badarama kedanama waire-wapaninama aimuriwatanena. Be banagamatabudi inambadara waeninama a tegona.”

9 Be anea aniwai rabuiteḡanama taudi yai muri-watanedi be bonanama dosine ya riuna, “Deḡoda aitaumusara ḡasiḡasinama be kokoitau kitanama maika inammuserinama e rauduneedi, be na matairama noḡonebo nimane ta boruna, 10 tauna mate tokare Mamaituana medima keyekine e tegona. Mamaitua na medimainam maika waen wairewapana vavasaḡinama, nam upamate wairawateḡeina. Be inam waeninama Mamaitua namedima keyekine ya ḡinina. Be musara ḡasiḡasinama

Page 36: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 14:11 36 Waimaḡatara 14:18na tauwai muriwatanama taudi inam waeninama tategona. Be anea babaudima be Sipu Natunama noḡodieinam banegidima tokare kai be salfa karakarata watanineta raukivi gewegewedina. 11 Be dabudine basudima esaḡa nonoḡana. Be taudi aitauḡa inam muserinamaḡasiḡasinama be kokoitaunama ta rarau duneedina, boaitauḡa tauna isanama matairinama tunidie e kenake-nana, taudi kupi da suara nam airaḡan sipere ta ba-navi. 12 Vutuna aubainama banaga babaudima aitauḡaMamaitua na riuvavasaḡama tawai muriwatanena, taudinaumeki da adi waisumaḡama Yesu ḡarone, ta midi bag-ibagi be yaba matabudi ta dami poredina.

13 Dabudine bona marae è vaie be ya riuna, “Umanamakwa girumana. Yodi da nokoi ya naḡona nuavere taudiaitauḡa Yesu isane ta gurigurina.” Be Arua ya riuna,“Inam riukaua! Taudi ai nuatoitoi ḡarovana, yodi tasiperena. Be taudi adi matairama inam voia veredimamate ta naḡona marae.”

Sipi dobue ya porana14 Be yài kitana, be giyou ḡavoḡavorinama è kitana, be

debane banaga ya miamiana kitanama banaga natunamamaika. Be tauna paiwaraga goldie voivoienama debane yaboru, be nimane biriuko gamgamnama ya kaikaididina.

15 Be dabudine anea ḡesaunama tempol nopone be yadobi da bonanama dosine tauna aitau giyou debane yamiamiana ya riuena, “Sipi dobue yodi ya porana, vutunaaubainama am biriukoma kwa kwadiena.” 16 Dabudinetauna aitau giyou debane ya miamiana, na biriukomadobue ya kwadie be yaba matabudi ya petodi be yarawateḡeteḡeidina.

17 Be anea ḡesaunama marae tempol nopone be yadobina, tauna mate biriuko gamgamnama nimane yakaikaididina. 18Be aneaḡesaunamakaimenanama tauwai

Page 37: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 14:19 37 Waimaḡatara 15:3badena tauna oltae be ya dobi da bonanama dosinetauna aitau biriuko gamgamnama ya kaikaididina yariuena, “Dobue gureipi votedima a ḡouna aubainama,am biriukoma kwa kwadie be matabudi kwa tomdina.”19 Dabudine anea na biriukoma dobue ya kwadie begureipi matabudi ya petodi be ya rawateḡeteḡeidina.Yodibe gureipi matabudi anivabuyo gabunama dosine yaporaḡa nawedina. Inam gabunama inam Mamaitua namedima gabunama e giugiuena. 20Bemeagai diane ḡavoedabudine gureipi e vabuyodi be kosinidima tai dobina. Bekosinidima namorabama inam 1.5mita, be kosininama yadaroro be ya dobi ya naḡona na dauma inam 1,600 stadia.*

15Anea 7 kovoḡa 7 mate

1 Be mataira ḡesaunama wainua basabasavavasaḡinamamarae è kitana. Dabudine anea 7 be kovoḡadamodamodima 7 a ragaragaudina. Inam kovoḡidimamuridie Mamaitua na medima e kovina.

2 Be inam dabudine yaba kitanama maika egasi garasievoivoienama, be inam egasinama kai menanama matewairawateḡeinama è kitana. Be banaga aitauḡa musaraḡasiḡasinama be kokoitaunama be isanama nambinama avavai subedina, taudi inam egasinama diane a midimid-ina. Be Mamaitua yaba kitedima gita maika ya utedina.3 Be taudi Mamaitua na taunoyama Mousis be Sipu Natu-nama adi sarema a riḡana, be umanama a saresarena,“Bada Mamaitua wairewapana vavasaḡimma, tam am

voiama dosidima ka basebasedina.Tam dobu matabuna adi guyauma, be am kedama

matabudi didimanidima be riuriukauidima.* 14:20: ‘Stadia tenaḡa’ inam 0.185 kilomita. (1,600 x 0.185 =296 kilomita)

Page 38: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 15:4 38 Waimaḡatara 16:24 O Bada, aitau tokare nam e nairem? Banaga matabudi

tokare tam isamma ta kawa saḡena, baninamatamḡa banaga babaumma.

Be banaga matabudi tokare ta verau ḡarome be tarauduneemna.

Baninama am voiama didimanidima a maḡataranaaubainama.”

5 Uma kauidima muridie èi kita da marae tempol akaiporena è kitana, be tempol nopone waianina kape-nama ya kenakenana. 6 Be inam tempolnama noponeanea matabudi 7, be kovoḡa 7 a ragaudi be a dobina.Taudi adi garama ḡavoḡavoridima waimatakanikanidimaa kotedina, be adi garama bogane nam mira ḡaubonamaanikitakita. Be taudi boritai goldie voivoienama nu-akadediḡa a pani verauḡedina. 7 Be yaba yawayawasani-dima matabudi 4, be nopodie tenaḡa anea tenatenaḡaḡakeyaka ya ute nawedina. Be inam keyekidima nopodieMamaitua miamia nonoḡinama na medima a moḡavube a kenakenana. 8 Inam raḡanine Mamaitua na boru-mama, be na rewapanama basudima tempol noponamaya moḡavuna. Be nam aitau teneteneḡina da inam tem-polnama nopone sibo ya saḡa, naumeki da anea 7 inamkovoḡidima 7 sibo a ḡini rovodina.

16Mamaitua na medima keyekidima matabudi 7

1 Naumeki da tempol nopone bona dosinama è vaiena,umanama anea 7 ḡarodie ya riuriuna, “Ko naḡo be Ma-maituanamedimakeyekidima 7dobue koḡini poraḡana.”

2 Naumeki be anea dokadokanama ya naḡo be nakeyakama dobue ya ḡini pore yovoḡena. Inam raḡaninetaudi aitauḡamusara ḡasiḡasinama namatairama tunidie

Page 39: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 16:3 39 Waimaḡatara 16:10a kenakena be kokoitaunama a rarau duneena, taudi tuni-die kerokero gewegewedima be waimuya vavasaḡidima atubuḡana.

3 Naumeki be anea aniwai rabuinama na keyakamaegasie ya ḡini pore yovoḡena. Inam raḡanine egasi yairawakosinana, banaga gurigurinama kosininama maika.Be yaba matabudi egasi nopone miemienidima a gurirovona.

4Naumeki be anea aniwai rabuiteḡanama na keyakamaupae be bigabigae ya ḡini pore yovoḡena, be inam uped-ima matabudi ai rawakosinana. 5 Dabudine è vaie daanea upa taurabedima Bada ya riuena, “Tam banagababaumma, tam nama miemienimma, be yodi kwa mi-amiana. Am etarama kuya voie kauena 6 da banagakosina kuya utedi da ta tegona, baninama taudi tauwaisumaḡemma be am perovetama a vunuḡidi be kosini-dima a daroro yababana aubainama. Vutuna biwanamataudi yodi kosina ta tegona.” 7 Dabudine è vaie daolta inam aneanama na giuma yai katitawa be ya ri-una, “Inam riukaua Bada, tam Mamaitua wairewapanavavasaḡimma. Tam am etarama matabudi riukaua be adidimana kauana!”

8 Naumeki be anea aniwai 4-nama na keyakama suaramatane ya ḡini pore be dabudine suara rewapana yapaḡo be banaga kaie ya yeguridina. 9 Be suara poy-anama dosine banaga ya yeguridina. Be Mamaitua inamkovoḡidima yawai badedina, vutuna aubainama banagagiu gewegewedieMamaitua isanama a kawa gewagewana,be taudi adi noḡotama nam ti vitaredi be Mamaituaisanama ti kawa saḡena, ibewa.

10 Naumeki be anea aniwai 5-nama na keyakamamusara ḡasiḡasinama na kaba miae ya ḡini porena,be inam muserinama ḡasiḡasinama na waiguyaumamatabuna yai tadiwanawana. Be banaga muya dosinama

Page 40: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 16:11 40 Waimaḡatara 16:18aubainama gadigadidima a sanadididina. 11Be taudimuyabe kero aubainama, giu gewegewedie Mamaitua maraeisanama a kawa gewagewana. Be taudi adi noḡotama namti vitaredi be voia gewegewedima ti gosedina, ibewa.

12 Naumeki be anea aniwai 6-nama na keyakama upadosinama isanama Yupretis nopone ya ḡini porena. Beupa ya ḡasara be suara na kaba tavama yauwanineguyaguyaudima adi kedama ya vokaukauena da taudikedanaḡa ta verauna aubainama. 13 Be taugu aruagewegewedima rabuiteḡa è kitedina, kitedima maikatatakau. Tenaḡa duragon gayane ya dobina, tenaḡamusara ḡasiḡasinama gayane ya dobina, be tenaḡaperoveta kaikaiyovunama gayane ya dobina. 14 Inamaruidima gewegewedima taudi penama, be taudi matairadosidima tawai tubuḡidina, inam taudi tokare ta naḡo bedobu guyaguyaudima matabudi ta rawateḡeidina iḡaraaubainama. Inam iḡerinama Mamaitua wairewapanavavasaḡinama na raḡanima dosine tokare e tubuḡana.

15 “Ko kita kauana, taugu tokare yà verauna banagadanedanenenamamaika. Nuavere tauna aitau nam imakenakenana, tauna matanama ya kaya be na garamaya vokaukauedi be e miamiana. Tauna tokare nam makovakovana e naḡo be e tunimayaḡa.”16 Naumeki da gabu Hibru bonane tawai isana Amage-

don, dabudine guyaguyau matabudi a rawateḡeidina.17 Naumeki be anea aniwai 7-nama na keyakama

gunume ya ḡini porena, be tempol nopone guyau nakaba miae bona dosinama ya dobi be ya riuna, “Yodi yakovina.”* 18 Inam raḡanine keyama, parere be guguraa dobina, be yoyo dosinama ya tubuḡana. Mamaituadobue banaga yawai tubuḡie da yodi, nam airaḡan deḡo* 16:17: Yodi kovoḡa note ya giugiuedina matabudi a kovina.

Page 41: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 16:19 41 Waimaḡatara 17:3dobue inam nama yoyonama i tubuḡa rubuna. Inamyoyonama ya moraba vavasaḡana aubainama, 19 meagaidosinama Babilon yai miasena, be nevedima rabuiteḡaa tubuḡana. Be meagai ḡesaudima dobu ḡesaudie mateyai mia weiweidina. Nama ya tubuḡana, baninamaMamaitua Babilon meagainama dosinama na gewage-wama ya noḡotidina, be Mamaitua na medima dosivavasaḡinama keyekinama Babilon ya ute da ya tegona.20 Dabudine bonabona matabudi a nuayaḡotana, be oyaa nuagunava be ai kavedina. 21 Be gunume kusanarawarawa tabutabudima a yovo be banaga debedie aravusedina. Be kusana rawarawa tabutabudima adimorabama yeku dosidima maika, be adi vitama 50 kg. Beinam kovoḡinama aubainama banaga giu gewegewedieMamaitua isanama a kawa gewagewana, baninama inamkovoḡinama ya moraba vavasaḡana aubainama.

17Babilon tauna vutuna waivi badabadara vavasaḡinama

1 Be inam aneedima matabudi 7, keyaka 7 ragara-gaudima, be tenaḡa ya verau ḡarogue be ya riueguna,“Kwa verau be taugu waivi badabadara vavasaḡinama nakovoḡama yài kataimna. Tauna upa toitoi diedie e mi-amiana, 2 be dobu guyaguyaudima tauna mate tawai soḡayabayababana. Be dobu banegidima tauna na waenma atego, be badara ya kawa buedi be awai soḡa yabayaba-bana.”

3 Taugu arue anea yai doka naweguna dobu kavaka-vane. Be inam dabudine taugu waivi è kitana, taunamusara ḡasiḡasinama be sabasabanama debane ya mi-amiana. Be inam muserinama tuninama matabuna isaa kenakenana, be inam isedima matabudi waidiboḡagiudima. Be muserinama debanama matabudi 7, be

Page 42: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 17:4 42 Waimaḡatara 17:9donanama matabudi 10. 4 Be inam waivinama na garamagatugatunama be sabanama rawarawa keyekeyeminama.Tauna waisia goldie voivoiedima ya kotedi be a rawarawakeyekeyemidina. Be yeku maesidima dosidima, beposaru iḡoti voivoienama ya kotekotedina, na waisiamaaubainama. Be nimane keyaka goldie voivoienama yakaikaididina. Be voia waimatawarawara vavasaḡedima beya badabadarana miredima inam keyekinama noponamaa moḡavuna. 5 Be waivinama noḡone isa semosemonamaa girumina. Be inam isanama inam umanama:

Babilon dosi ababinama, tauna inam toretorebanegidima matabudi, be voia

waimatawarewaredima dobue matabudi tinedima6Be taugu è kita da inamwaivinama banaga babaudima

be Yesu tauwai matematenama kosinidie ya tego buana.Taugu inam waivinama è kita be è base kauena.

7 Dabudine anea ya riueguna, “Aba aubainama kwabasebase? Inam muserinama ḡasiḡasinama, be debanewaivi e gerugeruna, taudi adi kauama semosemodimayodi taugu yà giu yaḡemna. Inam muserinama taunavutuna debanama 7, be donanama 10. 8 Inammuserinamakuya kitakitana, tauna dokane ya miamiana, yodi ibewabe tokare dom nam dibuboruborune be e tavana. Betauna tokare ta raukivi gewegewe be tai gurina. Bonimuriḡa da dobu ya tubuḡana, Mamaitua tauwai sumaḡaisedima matabudi yawasana bukane ya girumidina. Bedobu banegidima aitauḡa isedima yawasana bukane namtima kenakenana, taudi tokare inam muserinama ta kitabe ta basena. Baninama inam muserinama tauna dokaneya miamiana, yodi ibewa be tokare e maḡatarana.

9 “Tam deḡoda uma yabedima kataiedima kwa ḡoena,naumeki da tam nuauyauya kwa paḡo be muriḡa da kwakataiedina, musara debedima 7 inam oya matabudi 7, bedebedie inam waivinama e miamiana. Be mate inam

Page 43: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 17:10 43 Waimaḡatara 17:17guyaguyaumatabudi 7. 10 Inamguyaguyaudimamatabudi7, be 5 a kovina, tenaḡa yodi e miamiana, be tenaḡayaḡoro nam i tavana. Be raḡanine e tavana, tauna tokaree taumiana raḡan ḡaubonaḡa. 11 Be muserinama noḡoneya miamiana be yodi ibewa, tauna vutuna guyaguyau 7nopodie, be tauna guyau aniwai 8-nama ya tubuḡana. Betauna tokare ta raukivi gewegewe be tai gurina.

12 “Be dona 10 kuya kitekitedina, inam guyaguyaumatabudi 10 be taudi adi waibadama yaḡoro nam tipaḡona. Be taudi tokare inam muserinama mateadi waibadama ta ragau tenaḡedina guyaguyau maika.Be taudi awa tenaḡa nopone ta rautapa waibadana.13 Taudi adi noḡotama tai tenaḡe da adi rewapanamabe adi waibadama matabudi inam muserinama ta utena.14 Yodibe taudi Sipu Natunama be na banagama matewaiḡaviedima tai karena. Be Sipu Natunama tokarena ḡaviama ei gwaḡedina, baninama tauna vutunababada matabudi adi Badama be guyaguyaumatabudi adiGuyauma. Be Sipu Natunama na banagama aitauḡa yayokoedi be ya vinedi da tauwai muriwatana patupatu-tudima a tubuḡana.”

15 Be anea ya riueguna, “Tam upa toitoi kuya kitedina,be diedie waivi badabadara vavasaḡinama ya miamiana.Inam upedima inam banaga dobu da dobu, be dam dadam, be bona da bona, be banaga dobu matabuna noponeewai matairena. 16 Be musara ḡasiḡasinama be dona 10kuya kitedina, taudi inam waivinama badabadarinamatokare ta tuaḡaiena. Taudi tokare ta raukivi gewegewe,be ma kovakovana ta gose porena. Be taudi tokareinam waivinama visiḡonama ta kanidi be kaie ta gabugoruna. 17 Baninama Mamaitua na ogama taudi nopodieya biridina da taudi tauna na ḡoanama sibo a voie be araudamoena. Vutuna aubainama taudi ai anina da adi

Page 44: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 17:18 44 Waimaḡatara 18:6rewapanama musara ḡasiḡasinama a utena da tauna eibadana, naumeki da Mamaitua na ogama matabudi tatubuḡana. 18 Be inam waivinama kuya kitakitana, taunavutuna meagai dosinama be dobu guyaguyaudima ewaibadedina.”

18Babilon ya nuarikarikana

1Uma kauidima muridie, anea ḡesaunama marae be yayovoyovona è kitana. Tauna na waibadama dosinama beneneḡarinama dobu yai moḡavuna. 2Be tauna bonanamawairewapanine ya riuna, “Babilon meagainama dosi-nama yodi a kawa gewagewana, riukaua a kawa gewage-wana. Inam meagainama yodi penama adi meagaima yatubuḡana, be arua be kiu gewegewedi be miremiredimaadi kaba miama. 3 Baninama Babilon ya voie da dobuebanaga matabudi na badarama kedanama wairewapan-inama ai muriwatanena. Be banaga matabudi inambadara waeninama a tegona, be Mamaitua nuanama yaimedina. Be dobu guyaguyaudima tauna mate tawai soḡayabayababana. Be bisnis banegidima dobu matabunanopone taudi rauguyaguyau yabedima matabudi Babilonḡarone a raugimaredi be taudi manee ai guyauna.”

4 Dabudine taugu bona ḡesaunama marae è vaie be yariuna, “Taugu yau banagama, Babilon ko dobi pore, datauna na gewagewama nam taumi e taukonimi, be nagewagewama kovoḡinama taumi nam ko paḡo. 5 Taunana gewagewama kunututunama gunume ya tavana, beMamaitua inam kauidima gewegewedima nuanama nami koana. 6 Tauna aba ḡaromie ya voivoiena, koi ḡaremunaḡena. Tauna raḡan bisa ya raukivi gewegewem-ina ruvanama nama, be debane koi poto da ko utena.

Page 45: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 18:7 45 Waimaḡatara 18:12Tauna noḡone raukivigewagewa keyekinama ya utem-ina, aubainama taumi inam raukivigewagewa keyekidimakoi rabui be tauna ko ute munaḡena. 7 Tauna nawaiguyauma neneḡaridima ya rarau guyaguyauedi beya kawakawa saḡe munaḡena, ruvane nama nuaboyabe raukivigewagewa ko utena. Tauna nuanama noponetauname ya kawa saḡe be umanama ya riuriuna, ‘Taugunam kaiyababa, taugu yà miamiana maika guyau, be namairaḡan tokare yà ḡaba.’ 8 Vutuna aubainama taunatokare raḡan tenaḡa nopone na kovoḡama e banavidina.Na kovoḡama inam guri, nuaboya, be kaniguri. Be taunakaie ta gabu goruna, baninama Bada Mamaitua taunavutuna wairewapana vavasaḡinama be tauetara kaua,tauna tokare Babilon kovoḡa e utena.”

9 Dobu guyaguyaudima taudi inam waivinama matetawai kawa badarana, be na waiguyaue taudi tawaiguyauna. Be taudi inam meagainama e karakaratinabasunama ta kitakitana raḡanine, taudi tokare tai nu-aboya gurata be ta ḡabana. 10 Be taudi uma meagainamana kovoḡama tokare ta kita be taudi naira madanie tamidi da ta ḡaba be ta riuna, “Aiyo, aiyo, tam Babilonmeagai dosimma be wairewapana vavasaḡimma. Tamawa tenaḡa nopone be kovoḡa gewagewa vavasaḡinamakuya banavina.”

11 Be dobue bisnis banegidima taudi tokare tauna tainuaboye be ta ḡabena, baninama yodi nam aitau da aditaragaima ḡarodie e gimara. 12 Be adi taragaima inam:

• Yaba goldie be siruvae voivoiedima,• yeku maesidima dosidima,• posaru iḡoti voivoiedima,• gara ḡavoḡavoridima, gatugatudima, aveavedima, be

sabesabedima,• kai isanama gavi,

Page 46: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 18:13 46 Waimaḡatara 18:17• elepent donane taragai voivoiedima,• kai maesidima dosidima ḡesaudima,• yaba brons,* irama, be mabol† voivoiedima,• 13muraḡa ḡabuḡabudima,• kani anitai dinidima yabedima,• piupiu,• tuni anitai ḡabuḡabudima taragaidima,• waen be anirau buka oeridima,• parawa be witi,• musara kau be sipu,• hosi be tureira,• be banaga yawayawasanidima a rarau gimaredina.Inam yabedima matabudi yodi nam aitau da e gimara.14 Inam raḡanine bisnis banegidima tai sosori be ta

riuna, “Aiyo Babilon, uma yabedima matabudi kuyaḡoeḡoedina yodi ai kavena. Am borumama be amwaiguyauma matabuna ta samoana, be nam airaḡantokare kwa ragau munaḡedi.” 15 Be bisnis banegidimaaitauḡa inam purepuredima Babilon ḡarone a rarau gi-maredi, be ḡarone awai guyauna, taudi yodi tokare Ba-bilon na kovoḡama ta kita be naira madanie ta midi 16 data ḡaba be ta riuna, “Aiyo, aiyo, tam Babilon meagaidosimma. Tam gara maesa donedima kuya kotekotedina.Am garama ḡavoḡavoridima, gatugatudima, sabesabed-ima be rawarawa keyekeyemidima gold maika. Be yekumaesa donedima be posaru iḡoti voivoiedima mate kuyakotekotedina. 17 Be awa tenaḡa nopone am waiguyau-nama dosinama ya kovina.”

Inam raḡanine egasie waga yabiyabidima taupaḡodimabe aitauḡa wagae a gerugeruna, waga taunoyedimabe egasie waikaimo banegidima, taudi matabudi* 18:12: ‘Brons’ inam irama voyawayawanama. † 18:12: ‘Mabol’ inamyeku kitanama verenama, be maesinama dosinama.

Page 47: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 18:18 47 Waimaḡatara 18:24tokare madanie ta midina. 18 Be inam meagainama ekarakaratina basunama waga taugeruedima ta kitakitanaraḡanine, taudi tokare bonedima dosine ta riuna, “Namaikedae deḡo umanama meagainama dosinama imakenakenana.” 19 Be taudi tokare debedima ta kavudi datai nuaboya gurata be ta ḡaba be ta riuna, “Aiyo, aiyo,Babilon keu, tam meagai dosimma. Waga banegidimamatabudi am waiguyaue taudi awai guyauna. Be tam awatenaḡa nopone gewagewa dosinama kuya banavina.”

20 Taumi mara banegimima, koi nuaverena. Banagababaumima, be apasol be peroveta, taumi matabumi koinuaverena, baninama Babilon nema taumi ya raraukivigewagewa bakemina, nama Mamaitua yodi tauna yaraukivi gewegewena.

21 Dabudine anea wairewapana vavasaḡinama yekudosinama‡ ya kaisuḡu be egasie ma girigirina ya kiroḡapore nawe be ya riuna, “Uma yekunama nema è kiroḡapore bakena, nama meagai dosinama Babilon Mamaituatokare e kiroḡa porena, be nam airaḡan tokare ta banavimunaḡe. 22 Tam ḡarome tokare nam gita bo turai bobogigi tai digiri munaḡedi be ko vaia rubudi, ibewa.Be nam airaḡan tokare taragai tauvoiedima ḡarome tabanavi munaḡedi. Be yeku witi aniḡiugudanama guguri-nama nam ta vaia munaḡe. 23 Be kodam yananama namairaḡan nopome e yana munaḡa. Be nam matakopasoidima ḡarome ta tubuḡa munaḡa. Tam am bisnismabanegidima taudi boni dobu babadidima dosidima. Betam am muraḡe dobu banegidima matabudi kuyai dokawaigewedina.

24 Babilon nopone peroveta be Mamaitua na banagamakosinidima a banavidina. Be banagamatabudi dobue awai‡ 18:21: Gurik bonane ya riuna: ‘Millstone’. ‘Millstone’ inam witianiḡiugudanama.

Page 48: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 19:1 48 Waimaḡatara 19:8guridina kosinidima mate tauna nopone a banavidina.”

19Marae tawai nuaverena Babilon yai kavena aubainama

1Uma kauidima muridie patara dosinama marae bona-garedima ya saḡasaḡana è vaiena, taudi a riuriuna,

“Haleluya!Yawasana, boruma be rewapana dà Mamaituama

ḡarone ta kenana, 2baninama tauna riukauebedidimanaebanaga e kovokovoḡidina. Tauna inam waivinama bad-abadarinama ya kovoḡina, baninama tauna na badaramakana taiye dobue banaga matabudi yai miredina. Ma-maitua na taunoyama kosinidima biwanama inam waiv-inamayapaḡona.” 3Be taudi a yogomunaḡa be a riuriuna,

“Haleluya! Tauna yodi e kara watana be basunama esaḡa nonoḡana.”

4 BeMamaitua na kabamiae yamiamiana. Be dabudinebabada 24 be yaba yawayawasanidima 4, taudi Mamaituanoḡone doḡae a raupari da a raudunee be a riuna,“Inam riukaua! Haleluya!” 5 Inam raḡanine Mamaituana kaba miae bona ya dobi be ya riuna, “Taumi Ma-maitua na taunoyama banaga dosimi bo banaga yababa,matabumi Mamaitua ko vivivivirena, be yodi dà Ma-maituama isanama ko kaisuḡusuḡuna!”

6 Dabudine patara dosinama bonagaredima yasaḡasaḡana è vaiena, maika tapara yarataunama beparere dosinama maika. Be taudi a yogo be a riuriuna,

“Haleluya!” Baninama tauda dà Badama Mamaituawairewapana vavasaḡinama ewai badana. 7Matabuda tàinuavere be tàmosarina. Be tauna tà kaisuḡusuḡuna! Ban-inama yodi Sipu Natunama na wainaḡima raḡaninamaya tavana, be naḡivau waivinama kaite ya vokaukauabe e miamiana. 8 Be naḡivau waivinama naḡi garedima

Page 49: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 19:9 49 Waimaḡatara 19:15ḡavoḡavoridima, waimatakanikanidima tauna a ute beya kotedina. Be garedima bogedie nam mira. Garaḡavoḡavoridima inamMamaitua na banagama adi voiamadidimanidima.

9 Naumeki da anea ya riueguna, “Umanama kwagirumana: Nuavere taudi aitauḡa Sipu Natunama nawainaḡima soine a kokonedi be a tavana.” Be mateanea ya riueguna, “Uma inam Mamaitua na giuma ri-uriukauidima.”

10 Inam raḡanine taugu anea noḡone tuapikague è rau-pari da kabe tauna yà raudunee. Be tauna ya riutuaḡaiegube ya riuna, “Nam kwa rauduneegu, taugu inam taunoyaḡoma maika tam bo am banagama aitauḡa Yesu isanamatawai matematena. Baninama aba ḡarome yawai perove-taena, inam Yesu waimatematenama aubainama. Vutunaaubainama Mamaitua kwa rauduneena, nam taugu!”

Hosi ḡavoḡavorinama taugeruenama11 Inam raḡanine taugu yài kitana, be mara ya nua-

poraḡana. Dabudine hosi ḡavoḡavorinama è kitana, betauna aitau ragane ya gerugeruna isanama ‘Riukaua’ be‘Waipatutu’. Tauna didimanae banaga e kaiviredi be ewaiḡaviedina. 12 Be tauna matanama kitedima kai remnamamaika, be debane paiwaraga toitoi a kenakenana. Betauna bogane isa girugiruminama. Be inam isanama namaitau tenaḡa i kataiena be taunaḡa ya kataiena. 13 Bena garama kosina nopone waigayonama ya kotekotena,be inam baneginama isanama ḡesau inam, ‘MamaituaRiunama’. 14 Be tauiḡara marae, taudi matabudi hosiḡavoḡavoridima ragedie a geru be tauna awai muriwata-nena. Be taudi adi garama ḡavoḡavoridima a kotedina,be garedima bogedie nam mira. 15 Be banaga na garamakosina nopone waigayonama, tauna mudune kwatikwatimenanama karone be taurine gamgamdima ya dobina. Be

Page 50: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 19:16 50 Waimaḡatara 19:21inam kwatikwatine tauna dobu banegidima ei ḡaviedina.Be tauna tokare diḡona irame voivoienama e paḡo be ba-naga ei badedina. Tauna vutuna Mamaitua wairewapanavavasaḡinama na medima gabune banaga e vabuyodina.16 Be tauna na garama bogane be muimuine isanamagirugirumidima a kenakenana. Be isa inam umanama:Gu agu au Adi Gu auma Be Babada Adi Badama17 Be taugu anea suara matane ya midimidina è ki-

tana. Be tauna bonanama dosine kiu matabudi gunumea rovorovona, ya yokoedi be ya riuedina, “Ko veraumatabumi be koi rawateḡeimi Mamaitua na soima dosi-nama aubainama. 18 Be banaga visiḡodima ko kanidina.Guyaguyau, torimatanama, babada dosidima, hosi be hositaugeruedima, taunoya be banaga yababa, taudimatabudivisiḡodima ko kanidina.”

19 Dabudine musara ḡasiḡasinama be dobuguyaguyaudima be adi tauiḡarama taugu è kitedina.Taudi a rawateḡeina iḡara aubainama da sibo hosiḡavoḡavorinama taugeruenama be na tauiḡarama matesibo ai ḡaviedina. 20 Be you, hosi ḡavoḡavorinama natauiḡarama mate, musara ḡasiḡasinama be perovetakaikaiyovunama a vunuḡidi be a panidina. Inamperovetanama kaikaiyovunama, tauna vutuna musaraḡasiḡasinama isane mataira be voia dosidima yavoivoiedina. Be inam matairidie tauna banaga aitauḡamusara ḡasiḡasinama na matairama a paḡopaḡona, bekokoitaunama a rarau duneena, taudi yawai kedadokawaigewedina. Inambanegidima rabui yawayawasanidimakai be salfa karakarata watanine a poraḡa nawedina. 21Beadi banagama ḡesaudima kwatikwatie ai guridina. Inamkwatikwatinama vutuna hosi taugeruenama mudune yadobidobina. Be kiu matabudi banaga visiḡodima a kanida a kani siauana.

Page 51: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 20:1 51 Waimaḡatara 20:620

Seitan dibure ya miana modi 1 tausand a kovina1 Dabudine taugu yài kitana, be anea marae ya

dobi be ya yovoyovona è kitana. Be tauna dom namdibuboruboruna kiḡinama be seini dosinama nimane yaragaudina. 2 Be tauna duragon ya vunuḡi da ya pani bedom nam dibuboruborune ya boruna, naumeki da modi1 tausand ta kovina. Inam duragonnama tauna vutunaboni mota tawai isana Diaboro bo Seitan. 3 Be anea domnam dibuboruborune, dabudine duragon yai rokitom beya pusitomna da duragon tokare nam teneteneḡina dabanaga dobue ei kedadoka waigewa munaḡedi. Taunadabudine e miana naumeki da modi 1 tausand ta kov-ina. Be murine duragon ta kuvesi be e taumiana raḡanḡaubonaḡa.

4 Be guyau adi kaba miama be aitauḡa debedie a mi-amiana, è kitedina, taudi rewapana a paḡona da banagata etaredina. Be inam dabudine banaga aitauḡa dobuegadodima a tomtomdina aruidima è kitedina. Taudi Yesuawai matemate be Mamaitua riunama a rarau guguyenaaubainama gadodima a tomdina. Inam banegidima taudimusara ḡasiḡasinama be kokoitaunama nam ti raudunee-dina, be nam musara na matairama noḡodie bo nimedieti boruna. Taudi gurie be a midisuḡu munaḡa be Kerisomate ai bada tenaḡana, naumeki da modi 1 tausand akovina. 5 Inam banegidima taudi gurie be ta midisuḡudokana. Be banaga guriguridima ḡesaudima taudi namta midisuḡu munaḡa, naumeki da modi 1 tausand takovina murine, taudi ta midisuḡuna. 6Nuavere be babautaudi aitauḡa gurie be ta midisuḡu dokana, baninamaguri wairabuinama na rewapanama taudi ḡarodie namima kenakenana. Be taudi tokare Mamaitua be Keriso adi

Page 52: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 20:7 52 Waimaḡatara 20:13pirisima ta tubuḡana be Keriso mate tai bada tenaḡana,naumeki da modi 1 tausand ta kovina.

Seitan na kovoḡama7 Be modi 1 tausand ta kovina muridie, Seitan dibure

ta kaiporena. 8 Inam raḡanine tauna e naḡona dobumatabuna nopodie, be banaga matabudi ei kedadokawaigewedi, be e rawateḡeteḡeidina iḡara aubainama,inam vutuna ‘Gog’ be ‘Magog’. Be banaga sievinama inambubu egasi diane maika. 9 Taudi dobu matabuna noponebe a verau da Mamaitua na banagama adi ḡaravuma amidi kwavivirona. Inam ḡaravunama vutuna Mamaituana meagaima ewai nuapaḡoena. Be kai marae ya yovo beḡavia meagai a midimidi kwavivirona ya kara gorudina.

10 Be Diaboro tauna inam banegidima yawai kedadokawaigewedina, tauna a pore nawena kai be salfa karakaratawataninama nopone. Noḡone inam dabudine musaraḡasiḡasinama be peroveta kaikaiyovunama a pore nawe-dina. Be taudi kupi da suara dabudine tai nuatoitoinonoḡana.

Mamaitua na etarama dosinama11 Dabudine taugu guyau na kaba miama dosinama

ḡavoḡavorinama be banaga debane yamiamiana è kitana.Be gunuma be dobu naira a samoana, be nam deḡogabu ti banavina da sibo ai moisiri. 12 Be dabudinebanaga guriguridima matabudi è kitedina, babada dosidibe banaga yabayababa, matabudi guyau na kaba miamanoḡone a midimidina. Be Mamaitua na taunoyama bukaa tapana. Be mate buka ḡesaunama a tapana inamyawasana bukanama. Be guri banegidima adi voiamamatabudi bukanopodie a girugirumidina ruvane ya etare-dina. 13 Be egasie guri kenekenedima matabudi egasi yatavaitedina. Be guri banaga ya kaikaidididina ya raukai

Page 53: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 20:14 53 Waimaḡatara 21:6gosedina. Be mate banaga guriguridima aruidima adigabuma, tauna banaga ya kaikaidididina ya raukai gose-dina. Be taudi matabudi a tava, yodibe tenatenaḡaḡa adivoiama ruvane Mamaitua ya etaredina. 14Yodibe Guri bebanaga guriguridima aruidima adi gabuma kai karakaratawatanine taudi a pore nawedina. Kai karakarata watan-inama inam vutuna guri aniwai rabuinama. 15 Be aitauda isanama yawasana bukanama nopone nam ta banavi,tauna kai karakaratawataninamanopone ta pore nawena.

21Jerusalem vaunama

1Naumeki be taugu mara vaunama be dobu vaunama èkitedina, bemara dokanamabedobudokanamaai kavena,be nam deḡo egasi. 2 Be taugu meagai babaunama,inam Jerusalem vaunama marae Mamaitua ḡarone, be yayovoyovona è kitana. Tauna naḡivau maika a vokaukauebe ai sia yaḡena na badama ta utena aubainama.

3 Inam raḡanine taugu bona dosinama è vaiena guyauna kabamiae ya dobi be ya riuna, “Yodi Mamaitua banaganopodie e miana, be tauna taudi mate ta mia tenaḡana.Taudi tokare tauna na banagama, be tauna tokare taudiadi Mamaituama. 4 Be tauna tokare taudi matasurudimamatabudi matedie e bunisa poredina. Inam raḡaninetokare nam guri, nam nuaboya bo ḡaba, be nam muya,baninama yaba matabuna dokane a tubutubuḡana yodi aikavena.”

5Be tauna aitau guyaunakabamiae yamiamiana, taunaya riuna, “Taugu yabamatabudi vaudima yà voivoiedina!”Be tauna ya riuna, “Uma yabedima kwa girumidina, ban-inama uma giudima taudi riukaua tokare ta tubuḡana.”6 Be dabudine tauna ya riueguna, “Yaba matabudi atubuḡa ya kovina. Taugu vutuna Alfa be Omega, yaba

Page 54: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 21:7 54 Waimaḡatara 21:13matabuna pakane da damone vutuna taugu yà miamiana.Tauna aitau nuanama e rarau kasakasana, taugu tokareyawasana watutunama yà ute be e tegona, be nam tokareeimaesi. 7Tauna aitau da piripirimatabudi e vaisubedina,tauna tokare inam yabedima veredima matabudi ei bud-eriedina. Be taugu tokare taunanaMamaituama, be taunataugu natuguma. 8 Be gewagewa banegidima aitauḡanaira ya voiedi be taugu ta bovibovieguna, bo banaga namwaisumeḡidi, bo banaga nopomiremiredima, bo taurauvunuḡa, bo badara yabayababa banegidima, bo muraḡabe ginauri tauvoiedima, bo kokoitau taurauduneedima,be tauwai kaikaiyovu matabudi adi gabuma tokare kai besalfa karakarata wataninama nopone ta naḡona. Inamvutuna guri aniwai rabuinama.”

9 Be noḡone, anea matabudi 7, kovoḡa damodamodimakeyekidima 7 a ragaragaudina, taudi nopodie anea tenaḡaya verau ḡarogue be ya riueguna, “Kwa verau be taugunaḡivau yài kataimna, Sipu Natunama na waivima.”

10 Inam raḡanine tauna arue ya naweguna oya dosi-nama daudaunama debane. Be inam dabudine taunameagai babaunama, Jerusalem marae Mamaitua ḡarone,be ya yovoyovona yai kataiguna. 11 Be Jerusalem borumi-nama ya rawarawa keyekeyeminaMamaitua boruminamamaika, be yeku maesadonanama isanama Jaspa, maikatauna ya rawarawa namanamarina, be mate kitanamatopa moimoiarinama maika. 12 Be inam meagainama naganama daudaunama be bagibaginama yamidimidina. Begana nopone inam matakeda matabudi 12 a kenakenana,be anea 12 inam matakededima a raberabedina. Bematakeda bogedie Israel damdima 12 isedima a kenake-nana. 13 Matakeda 3 tavaia yauwanine a kenakenana,be matakeda 3 yavaraduba yauwanine a kenakenana, bematakeda 3 yavaragwae yauwanine a kenakenana, be

Page 55: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 21:14 55 Waimaḡatara 21:23matakeda 3 yovoia yauwanine a kenakenana. 14 Be mea-gai gananama tuetuedima matabudi 12 be bogedie SipuNatunama na apasolma 12 isedima a kenakenana.

15 Be inam aneanama ḡarogue ya giugiuna, tauna ni-mane anirau ruva goldie voivoienama ya kaikaididina,inam meagainama be matakededima, be gananama eruvedina aubainama. 16Bemeagai na tabatabama inam12tausand stadia,* be na morabama be na dauma, matabuditeneḡidima. 17 Be tauna gana ya ruvana na potopotomainam 144 kubit,† inam ruvanama banaga adi kaba rauru-vama, vutuna anea ya paḡo be ya rauruvaena.

18 Be gana inam yeku isanama jaspae a voiena. Bemeagai tauna goldie a voiena, be kitanama garasi maika.19Bemeagai gananama tuetuedima taudimatabudi 12. Betuatua tenatenaḡaḡa adi yekue adi yekue a ragaudi be aisiedina. Be inam yekudima maesadonedima be waimataveraveraudima. Be yekudima isedima inam umanama:Tuatua 1 inam jaspa, 2 inam sapaiya, 3 inam aget, 4 inamemorold, 20 5 inam sadonikis, 6 inam kanelian, 7 inamkirisolait, 8 inam beril, 9 inam topas, 10 inam kirisopres,11 inam hayasin be 12 inam ametist.

21 Be iḡoti dosidima matabudi 12 ai midiridi beiḡotidima tenatenaḡaḡa bogediematakeda ai tubuḡidina.Be meagai kedanama inam goldie voivoienama, kitanamagarasi maika.

22 Be taugu inam meagainama nopone tempol name kitana, baninama Bada Mamaitua wairewapanavavasaḡinama be Sipu Natunama, taudi vutudi inammeagainama na tempolma. 23 Be inam meagaine namsuara bo nawaravi tima yanayanana, baninamaMamaitua* 21:16: ‘Stadia tenaḡa’ inam 0.185 kilomita. (12,000 x 0.185 =2220 kilomita) † 21:17: ‘Kubit tenaḡa’ inam 0.45 mita. (144x 0.45 = 64.8 mita)

Page 56: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 21:24 56 Waimaḡatara 22:4boruminama taudi ewai yanedina, be Sipu Natunamavutuna taudi adi kodamma. 24 Be inam dobune banagamatabudi taudi inam yanane ta babababara naḡona. Bedobu guyaguyaudima adi waiguyauma inam meagaine taverauḡedina. 25Be inammeagainamamatakededimanamairaḡan tokare ta gududi, be inam dabudine nam airaḡantokare kupi kwa kita. 26 Be dobu matabuna banegidima‡adi waiguyauma taragaidima inammeagaine ta saḡedina.27 Be yaba miremiredima, be banaga aitau yawasanamiremiredima bo kaikaiyovudima ta voivoiedina, taudinam uma meagaine ta saḡa. Be taudi aitauḡa isedimayawasana bukanama nopone ta kenakenana, taudiḡainammeagaine ta saḡana. Be inam bukanama tauna SipuNatunama na bukama.

22Yawasana upanama dosinama

1 Dabudine anea yawasana upanama dosinama yaikataiguna. Be inam upanama moimoiarinama Mamaituabe Sipu Natunama adi kaba miae ya dobi 2 be meagaikedanama pounaḡa ya naḡonaḡona. Be upa diane umaḡobe noaḡo yawasana kainama e midimidina. Be inamkainama nawaravi 12 nopodie, nawaravi tenatenaḡaḡa epata be e banibanina. Be kainama rugurugudima inambanaga dobu vaune miemienidima adi bunamama.

3 Dabudine nam aba gewegewedima tima kenakenanada Mamaitua ei ḡaka. Be Mamaitua be Sipu Natunamaadi kaba miama inam meagaine e kenakenana, be nataunoyama tauna ḡarone ta noyana. 4 Be taudi tokareMamaitua noḡonama ta kitana, be tauna isanama taudi‡ 21:26: Inam riukaua dobu banegidima. Be taudi dobu vaunamabanegidima, vutuna aubainama taudi nam Mamaitua na ḡavia, dobuporanama banegidima maika.

Page 57: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 22:5 57 Waimaḡatara 22:13noḡodie e kenana. 5 Be inam meagaine tokare namairaḡan kupi kwa kita, be banaga tokare nam kodam bosuara ta ḡoe da sibo ai yanedi, baninama Bada Mamaituataudi ewai yanedina. Be taudi tokare tai bada nonoḡana.

6 Be dabudine anea ya riueguna, “Uma giudima riukauatokare ta tubuḡana. Peroveta aruidima adi Mamaituama,tauna vutuna Bada. Be yaba ḡaubonaḡa tokare tatubuḡana aubainama, Bada na aneama ya riuporena da nataunoyama ei kataidina.”

Yesu e verau munaḡana7 “Kowai kita, taugu ḡaubonaḡa yà verauna. Nuavere

tauna aitau uma bukane waiperoveta giudima e kaidi-didi be ewai muriwatanedina.”8 Taugu Jon, taugu vutuna uma yabedima è vaiedi be

è kitedina. Be raḡanine nama è vaie be è kitekitedina,taugu anea noḡone tuapikague è raupari da kabe tauna yàraudunee, baninama tauna uma kauidima yai kataigunaaubainama. 9Be tauna ya riutuaḡaiegu be ya riuna, “Namkwa rauduneegu, taugu inam taunoya ḡoma maika tambo am banagama peroveta be aitauḡa uma bukanama nagiuma ta kaidididi be tawai muriwatanedina. Vutunaaubainama Mamaitua kwa rauduneena!”

10 Inam raḡanine tauna ya riueguna, “Uma bukanewaiperoveta giudima nam kwa nuatawedi, baninamaraḡan kaitekamaida. 11Aitau da aba e voivoia waigewana,kwa gose da e voia kwasena. Be aitau da yawasanamiremiredima e voivoiedina, kwa gose da e voia kwasena.Be aitau da didimana e voivoiedina, naumeki da didimanae voiena. Be aitau da banaga babaunama, naumeki datauna inam yawasaninama e kaiguratena.”

12 “Kowai kita, taugu ḡaubonaḡa yà verauna maesamate. Be taugu banaga tenatenaḡaḡa adi voiama ruvedienama adi maesama yà utedina. 13 Taugu vutuna Alfa

Page 58: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 22:14 58 Waimaḡatara 22:19be Omega, taugu vutuna noḡone be murine, be yabamatabuna pakane da damone vutuna taugu yà miami-ana.”

14 Nuavere taudi aitauḡa adi garama a koḡedina.Taudi tokare teneteneḡinama da yawasana kainamata kanina, be teneteneḡinama da matakedae ta saḡabe meagai nopone ta naḡona. 15 Be banaga adivoiama daḡadaḡasi maika be muraḡa be ginauri tau-voiedima, be badara yabayababa banegidima, be tau-rau vunuḡa, be kokoitau taurauduneedima, be aitauḡakaiyovu kedanama tauwai nuapaḡoenama bo kaiyovu tavoivoiedina. Inam banegidima matabudi taudi tabune tamiana.

16 “Taugu Yesu, taugu vutuna yau aneama è riu-porena ekalesia ḡaromie da uma kauidima ko kataied-ina. Taugu vutuna guyauDeividwaraminamabenabin-abinama. Be taugu vutuna kipora tauraḡaraḡan yàyanayanana.”17 Be Arua be naḡivau waivinama ta riuriuna, “Kwa

verau!” Be tauna aitau inam riunama e vaiena taunamate e riuna, “Kwa verau!” Be aitau da nuanama eraukasakasana, naumeki da e verauna, be deḡoda aitaue ḡoena, yawasana upanama yà ute be e tegona, be namtokare ei maesi.

18 Taumi aitauḡa uma bukane waiperoveta giudimakoya vaivaiedina yà riuriu vavasaḡemina, deḡoda tamaitau giu ditabu uma bukane kwa birisaḡedina, naumekida Mamaitua tokare kovoḡa uma bukane a girugirumid-ina, vutudi tam e utemna. 19 Be deḡoda tam aitauuma bukanama nopone waiperoveta giudima ta kenake-nana kwa kaiporaḡana, naumeki da Mamaitua tokarenama am sikerema yawasana kaine be meagai babaune ekaiporaḡana. Inam kainama be meagainama vutudi umabukanama nopone è giugiuedina.

Page 59: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

Waimaḡatara 22:20 59 Waimaḡatara 22:2120 Yesu tauna uma kauidima tauwai maḡataridima,

tauna e riuriuna, “Inam riukaua! Taugu ḡaubonaḡa yàveraverauna.”

Naumeki Bada Yesu, kwa verau!21 Bada Yesu na raukiviverema taumi Mamaitua na

banagama ḡaromie e kenana.Inam riukaua!

Page 60: WAIMA - ebible.org · Waimaḡatara1:12 3 Waimaḡatara1:20 12Dabudineeitautinamuridabanagaaitauḡarogueya giugiunakabeyàkita. Beewaitautinamurinaraḡanine, kendoro kaidima goldie

60Vari Verenama

The New Testament in the Dawawa Language of Papua New GuineaNupela Testamen long tokples Dawawa long Niugini

copyright © 2002 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: DawawaTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsThis translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2015-01-02PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 22May 2020 from source files dated 9 Apr20209b8bda32-db42-5be3-9d24-4e4a5d5f65b2