Lehenengo ideia bat behar duzu...

• Zeri buruz idatziko duzu?

• Eta istorioan parte hartuko duten pertsonaiak?• Non gertatuko da istorioa?

umorezkoa

maitasunezkoa

Beldurrezkoa

abenturazkoaanimaliekin

monstruekin

majiazkoaBeste gaiak...

Adi! Ez ahaztu...

1 - Hasiera•Non gertatuko da istorioa?

•Noiz gertatuko da ?

•Zein da kontalaria?

•Zer gertatzen da?

2- korapiloa edo garapena

Gauza berriak gertatzen dira, zailtasun eta ezusteko ugari...

Zelan moldatzen dira pertsonaiak?

Ipuinen hasiera ...•Orain urte asko...

•Antzina, igelek harriekaz berba egiten zutenean...

•Behin munduan, asko legez, mutiko bat bizi zen...

•Gomuta ez dudan herri batetan...

•Munduan asko bezala...

•Behin batean...

•Sekula ez zait ahaztuko...

•Herri batean bizi ziren...

•Euskaldunen artean oso gutxitan gertatu izaten dena...

•Behin bizi omen ziren etxe batean...

•Garai hartan...

Laguntzarik nahi?

Zure ipuinaren barruan esaera, aho-korapiloa, asmakizuna edo beste antzeko baliabideren bat sartu nahi baldin baduzu, aprobetxatu, hemen dauzkazu batzuk.

Esaera zaharrak

Aho-korapiloak

Zotz egiteko formulak

Asmakizunak

Ipuin erritmikoak

Egoerak deskribatzeko esaerak

Abestiak

3 - Amaiera

Zelan amaitu da istorioa?

Gora behera guztien ondoren zelan geratu dira pertsonaiak?

Esaera zaharrakAuzokoaren eltzea urrez, hurbildu eta lurrez.Nirea nire, eta zurea gure.

Gaizki esanak barkatu, ongi esanak zakuan sartuEne bada eta ni! Besteak lanean eta ni

geldi!Jesus Maria eta Jose, beti jaten eta beti gose.

Nongoa haiz? – Joan eta bertakoa.

Agur: bidea luze eta pausua labur.

Geroa, alferraren leloa.

Apirila euritsu, urte hura ogitsu.

Katua aurpegia garbitzen ari bada, euria laster da.

Abestiak

Itsasoa laino dagoBaionako barrarainoNik zu zaitut maiteagoArraintxoak ura baino.

Haurtxo txikia seaskan dagoZapi zuritan txit bero

Amonak dio ene potxolo

Arren egin lo, lo, lo.Dira, dira, zezenak dira, buztana motza adar zorrotza...

Harrapatzen bazaitu, harrapatzen bazaitu bertan, bertan hilko zaitu!

Elurra teilatuan zakua lepoan ibili beharko dugu aurtengo neguan.

Rau rau rau rakata plau, hau dek umorea utzi alde batera euskaldun jendea.

Atzo, atzo, atzo, atzo hil ziren hamar atso; baldin ardoa merkatzen ez bada,

hilko dirade beste asko; atzo, atzo, atzo, atzo hil ziren hamar atso.

Aldapeko sagarraren adarraren puntan, puntaren puntan txoria zegoen kantari Txiru liru li txiru liru liNork dantzatuko ote du soinutxo hori

Aho-korapiloak

Aitaren kapa aulkipean

Akerrak adarrak okerrak dituAdarrak okerrak akerrak dituAdarrak akerrak okerrak dituOkerrak adarra akerrak ditu

Arabako abadearen kapelapean baba-garau bi.

Aurten gure ortuan artoa berde erne da.Arre horra, aurrean arraioa!Beleak Berreagara zerbait daroa, badaroa, berea daroa, baba errea ahoan daroa.Olagarroaren erro errea larrean gora

Asmakizunak “Pipitaki papataki nik badakit gauza bat”Puntan punta bat,

atzean zulo bat (aztarro)

Zer dela eta zer dela, kenduaz hazi eta gehitzen dena? (aoluz)

Sasira joan eta urratu ez, uretara joan eta busti ez. (aedia)

Basoan jaio, basoan bizi herrira etorri eta bera nagusi. (alikam neraetakla)

Ipurditik zangorik ez, gorputzatik besorik ez lepotik bururik ez. (alitob)

Goizean lau oinetan, eguerdian bi oinetan eta arratsean hiru oinetan dabil. (anozig)

Zuri zuri borobila giltzarik gabe irekia. (aztluarra)

Maindire bat harrizkoa ez, guztia estaltzen du eta ura ez. (arrule)

Egoerak deskribatzeko esaerak

•Gelan azkena sartzen denari: “Azkena ipurdi gizena”

•Norbaitek estula asko egiten duenean: “Eztula eta eztula hau ... (izena) itoko zaiguna”

•Barre egiten dutenean: “Barre eta barre beti akelarre”

•Bi ikasle beti elkarrekin ikusten direnean: “Hau duk parea, karakola eta barea”

•Norbaitek kaixo! Esaten duenean: -“Kaixo! -Ez nago gaixo”

•Trumoia entzuten dugunean: “San Pedro eta San Beltran izarrez kaniketan” •Norbaiti urteak betetzen dituenean:

“Urte askoan txapena kaskoan”

•Zerbait erdipurdi irtetzen zaigunean: “ Eroriz ikasten da oinez”

• Motiborik gabe kexaten denari: “Bost xentimoko pupua eta hamar xentimoko trapua”

•Gauzak ematea kostatzen zaionari: “Hartzeko pronto emateko tonto”

Zotz egiteko formulakDona dona katona

Sutondoan aitona

Lepotik behera kuttuna,

Irten kanpora

Neska edo mutil ttunttuna!

Ardoila mardoila

Kinkuran kin

Portera ziria

Portera min

Zera mera

Kirun karun plit!

Eskutaketan ketan

Denok jolasketan

Batzuek aldamenetan

Zu bakarrik bertan!

Martin Bonbin

Errege ta sorgin

Tipule ta gatza

Martin ipurdi latza!

Unin dalin danbolin eper zatuko balendrin, erradura borraduraKlix klaux,fuera!

Ipuin erritmikoakXoxoak galdu du mokoa(lepoa, hegoa, begia...)Nola kanta, nola txirulaNola kanta xoxoak

Akerra ikusi dugu baratzean jaten

Makila ikusi dugu aker hori jotzen

Sua ikusi dugu makila hori erretzen

Suak makilaMakilak akerraAlerra kenBaratzetik akerra ken, ken, ken ken, ken.

Ipuinen amaierak...

Hori hala bazan, sartu dedila kalabazan eta atera dedila Derioko plazan

Egia bada, sakelan sar

Haiek ondo bizi izan baziren gu ondo bizi izan gaitezenAditzeko belarririk

duenak aditu eta ikas dezala Handik aurrera, lanik

egin beharrik gabe, ama eta semea oso aberats bizi izan ziren.

Handik aurrera denak pozik eta pakean bizi izan ziren urte askotan

Handik aurrera etxe hartan, denak zoratzen bizi ziren.

Zorionak

Ipuin zoragarria egiteagatik