Erromanikoa

ERDI AROAI II II

IIV

V VI

VII

VIII

IX

X XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

•XI.mendetik aurrera, arte-estilo berria hedatu zen Mendebaldeko Europan: ERROMANIKOA.

•Mendebaldeko Erromatar Inperioaren desagerpenaz geroztik, lehenengo aldiz, agertu zen arte-estilo komuna Europako herrialde gehienetan.

Erromanikoa

Erromanikoa

Erromatar artea desagertu zenetik lehenengo arte

internazionala da.

Europa mendebaldean garatzen da.

Italia Frantzia

Ingalaterra Espainia

•Erdi Aroko Europako herrialde gehienetan kristautasuna zen erlijiohedatuena.

•XI-XIII.mendeen bitartean, Europako kristauaren mugak zabalduz joan ziren, iparraldetik, ekialdetik eta hegoaldetik.

ErromanikoaARTE ERLIJIOSOA

•Elizaren presentzia eguneroko bizitzan oso nabarmena zen.

•Elizak bizitza pribatua arautzen zuen (bataioak, ezkontzak, festak, egutegiak,…).

•Elizak gainditu zuen eremu erlijiosoa eta gizarte arloa eta ekonomian eta politikan esku hartzen ere hasi zen.

– Monasterioek eta gotzaindegiek lurralde ugari kontrolatzen zuten.–Apaiz eta fraideek feudoetako jaunen jokabidea izaten zuten eta

errentak kobratzen zizkieten nekazariei.–Hamarrena kobratzen hasi ziren. –Elizak errege-erregina kristauengan eragin politiko handia ere

bazuen.–Alde militarrean, kristautasunaren aldeko Gurutzadak edo Lurralde

Santuak berreskuratzeko gerra erlijiosoak bultzatu zituen.

ARTE ERLIJIOSOA

Erromanikoa

GURUTZADAK

• Kristauek, leku santuak berreskuratzeko, musulmanenaurka egiten zituzten kanpaina militarrak izan ziren.

• Zaldun kristauek hartu zuten parte, erregeek zuzenduzituzten eta Aita Santuaren bedeinkapena eta onespenajaso zuten.

Erromanikoa

ARTE ERLIJIOSOA. HELBURU DIDAKTIKOA

Erromanikoa

1.ARKITEKTURA ZIBILA‐HARRESIZ INGURATURIKO HIRIAK‐GAZTELUAK

2.ARKITEKTURA ERLIJIOSOA‐ELIZA‐MONASTEGIA

Arkitektura erromanikoa

HARRESIZ INGURATURIKO HIRIA GAZTELUAK


ELIZA MONASTEGIA


Dorre zilindrikoa

Zinborio oktogonala

Gurutzadurako atea

Erdi puntuko arkua daukan ate nagusia

ELIZA ERROMANIKOA

Fatxada nagusian dorrebat edo bi eraikitzen ziren, kanpandorre gisa erabiltzen zirenak.

Kontrahorma.

Kanoi-ganga.

Besoak gurutzatzen diren lekuari gurutzadura deitzen zaio. Gurutzaduraren gainean zinborioizeneko kupula bat ezartzen zen.

Gurutzearen beso luzea nabe batek edo batzuek osatzen zuten, hauek absidebatean amaitzen ziren.

Batzuetan alboetako nabeak luzatu eta berauek girolaosatzen zuten. Honek aldare nagusia inguratzea eta bertan gordetzen ziren erlikiak ikustea ahalbidetzen zuen

Kasu batzuetan solairu bat baino gehiago zeukaten.

3-5 nabe artean eduki ohi zituzten. Erdialdekoa aldeetakoak baino altuagoa zen.


• Ordura arteko elizak zurezko teilatuak zituzten eta argia tea eta kandelekinegiten zenez, sarritan erretzen ziren.

• Hori izan zen eraikuntza berriak lortzeko arrazoia, batez ere harrizkogangak (bobedak), estilo erromanikoaren ezaugarri bat.

MATERIALAKArkitektura erromanikoa

MATERIALAK• HARRIA• ADREILUA• EGURRA• MARMOLA

HARRI LANDUA: HARLANDUZKO HORMAK


ELEMENTU SOSTENGATZAILEAK

KONTRAHORMAK

ZUTABEAK

PILAREAK

HORMAK


Kontrahorma




TRIBUNA



ZUTABEAK

PILAREAK



PILARE KONPOSATUAK


ELEMENTU SOSTENGATZAILEAKKAPITEL ERROMANIKOAK


KAPITEL NARRATIBOAK

LANDARE FORMAKOAK

ANIMALIA FANTASTIKOAK


ELEMENTU SOSTENGATUAKPUNTU ERDIKO ARKUA

ARKIBOLTAK


ELEMENTU SOSTENGATUAK FAJOI‐ARKUA ARKU FORMEROA ARKU TORALA


ELEMENTU SOSTENGATUAK

KANOI GANGA


ELEMENTU SOSTENGATUAK ERTZ ‐ GANGA


ELEMENTU SOSTENGATUAK PETXINA GAINEKO KUPULA


ELEMENTU SOSTENGATUAK TRONPEN GAINEKO KUPULA


FAJOI‐ARKUA

KANOI‐GANGA

Saint‐Sernin (Toulouse)

ARKU FORMEROA


ERZ‐GANGA

ARKU TORALAK


Zamorako katedrala

DANBORRA

PETXINA

LARANJA ERDIKO KUPULA


ELEMENTU HORNITZAILEAKArkitektura erromanikoa

ELEMENTU HORNITZAILEAK


ELEMENTU HORNITZAILEAKArkitektura erromanikoa

ARGITASUNAREN TRATAERA

MURRU SENDOAK

BAO GUTXI: ILUNTASUNA

TXARANBELDURA


HORIZONTALTASUNAREN NAGUSITASUNA

Ripoll‐eko Andra Mari


BOLUMEN MULTZOA

BARNE ETA KANPOALDEKO ESPAZIOEN ARTEKO HARREMANA


GURUTZE LATINDARRA


OIN‐PLANOAKZENTRALA BASILIKALA

ORIENTAZIOA




TAULL-EKO CLIMENT DEUNA

ABSIDEA

FROMISTAKO MARTIN DEUNA

HARLANDUA

MURRU SENDOAKSARRERA NAGUSIA

DORREAK ZINBORRIOA

ALBOKO NABEA



ZINBORRIOA

ALBOKO PORTADA

TRANTSEPTUA

ABSIDEA

GURUTZADURA

NABE ZENTRALA

KANOI‐GANGA

TEILATUA

DORREAK

FAJOI‐ARKUAZINBORRIOA

ELIZA ERROMANIKOAArkitektura erromanikoa


KANOI‐GANGA

ERTZ‐GANGA

KONTRAHORMAK

TRANTSEPTUA

ABSIDEAK

NABE ZENTRALAALBOKO NABEA


PELEGRINAZIO ELIZA. DONEJAKUE

OIN‐PLANOAK

ERROMANIKOAREN HEDAPENA



DONEJAKUE

DONEJAKUEArkitektura erromanikoa

Santiago

Ponferradako gaztelu tenplarioa

FromistakoSan Martin

San Juan Haitzekoa

Santa Maria Eunatekoa

Donejakue bideko eraikin nagusiak



PELEGRINAZIO‐ELIZAberrikuntzak

GIROLAABSIDIOLOA

ABSIDEA

GIROLA

PELEGRINAZIO‐ELIZA GIROLA

DORREA

NABE ZENTRALA ALBOKO NABEA

GURUTZADURA

ABSIDIOLOA

TRANTSEPTUAABSIDEA




KANOI‐GANGA

ERTZ‐GANGA

KONTRAHORMAK

TRANTSEPTUA

ABSIDIOLOAK

NABE ZENTRALA

ALBOKO NABEA

Santiagoko katedrala

BarrualdeaPlanoa

Gloriaren ataria



ALBOKO PORTADAABSIDIOLOAK

ALBOKO NABEA

GIROLA

NABE ZENTRALA

DORREAK

ZINBORRIOA

ABSIDEA

TRANTSEPTUA


EGURRAHARRIA BOLIA

polikromiaren erabilpena

Eskultura erromanikoa

MATERIALAK

ERLIEBE MONUMENTALAMUKULU BOROBILA

Autungo San Lazaro


ESKULTURA MOTAK

• ERLIJIOSOAK– KRISTO (GURUTZIFIKATUTA, EPAILE, ERREGE)– AMA BIRJINA ETA JESUS HAURRA– AZKEN EPAIA– IGARLEAK, APOSTOLUAK, SANTUAK– BIBLIAKO PASARTEAK

• EGUNEROKO ESZENAK • MOTIBO GEOMETRIKOAK• LANDARE MOTIBOAK• ANIMALIA FANTASTIKOAK, MUNSTROAK


GAI NAGUSIAK


GAIAK ETA ESKULTURA MOTAK


MUKULU BOROBILEKOAKRISTO GURUTZIFIKATUA AMA BIRJINA ETA HAURRA


ESKULTURA MONUMENTALA

ESKULTURAMONUMENTALA

KAPITELAK ELIZETAKOPORTADAK

TINPANOA ARKIBOLTAK DINTELA/ATEBURUA

JANBAK/ATEZANGOAK MAINELA



KAPITEL NARRATIBOAK

LANDARE FORMAKOAK

ANIMALIA FANTASTIKOAK

GAI NAGUSIAK

KAPITEL ERROMANIKOAK

EGUNEROKO ESZENAK


GAI NAGUSIAK

FIGURATIBOAK

GEOMETRIKOAK

LANDARE MOTIBOAK

BIBLIAKO PASARTEAK


GAI NAGUSIAK

ESKULTURAMONUMENTALA

KAPITELAK ELIZETAKOPORTADAK

TINPANOA ARKIBOLTAK DINTELA/ATEBURUA

JANBAK/ATEZANGOAK MAINELA


PORTADAK

Pantokratorra

atea

dintela/ateburuamainela

janba

arkiboltatinpanoa


PORTADA

KRISTO ERREGE

mandorla


PORTADAK TINPANOA

PANTOKRATOR-A TETRAMORFOAK

KRISMOIA


Lucas

JuanMateo

Marcos

KRISTO ERREGE

TETRAMORFOAK


KRISMOIA


AZKEN EPAIA


AZKEN EPAIA


PORTADAK ARKIBOLTAK

ELEMENTU GEOMETRIKOAK

APOKALIPSIS-ko 24 AGUREAKeta

AINGERUAK


Portikoa. Saint Madelaine, Vezelay

ITUN ZAHAR ETA BERRIKO GAIAK, LANDAREAK,…

PORTADAK

ARKIBOLTAK


Moissac-eko Pedro Deuna

DINTELA

PORTADAK

MOTIBO GEOMETRIKOAK, LANDAREAK

JANBAKPORTADAK

APOSTOLUAK, SANTUAK, PROFETAK

PORTADAK

24 AGUREAK

Chartes-ko erret portikoaSANTUAK, PROFETAK

APOSTOLUAK

PANTOKRATORRA

TETRAMORFOAK


ESKULTURAREN EZAUGARRI

ESTILISTIKOAK

ARKITEKTURAREN MENPEKOAMONUMENTALA



MARKOAREN LEGEA

HIERARKIZAZIOA: ESANAHI SINBOLIKOA


HORROR VACUII

ORDENAMENDUGEOMETRIKOA


KANON KLASIKOAREN BAZTERKETA

PERSPEKTIBA FALTA

PAISAIAREN AGERPEN ESKASA

ISOZEFALIA

Conquesko Sainte Foy

ADIERAZKORTASUNA

FIGUREN DEFORMAZIOAK

MARKOAREN EGOKITASUNA


ADIERAZKORTASUNA

ANTINATURALISMOA


KONBENTZIONALISMOA

SINBOLISMOA

ESKEMATISMOA

ANTINATURALISMOA


ELIZAREN ZERBITZURA

HELBURU DIDAKTIKO‐HEZITZAILEA

Conquesko Sainte Foy

EDUKI KONTZEPTUALA


HUNKITZEA DA HELBURUA


Pintura erromanikoa

PINTURA MOTAK ETA

TEKNIKAK

Vera Cruz eliza. Maderuelo

EGURREZKO OHOL GAINEKO PINTURA:TENPLEA

frontala

Pintura erromanikoa

HORMA PINTURA/FRESKOA

Pintura erromanikoa

HORMA PINTURA/FRESKOA

ganga

horma

absidea

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

MINIATURA/AKUARELA

Pintura erromanikoaPintura erromanikoa

PINTATZEKO ESPAZIOAK

ABSIDEA

HORMAK

GANGAK

ARKUAK

Pintura erromanikoa

ALDAREAREN AURREALDEAK

FRONTALA

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

GAIAK

MAIESTAS DOMINI ETA TETRAMORFOAK AMA BIRJINA ETA ERREGEAK

APOSTOLUAK

Pintura erromanikoa

ABSIDEETAN

HORMETAN

SAINDUAK, APOSTOLUAK

Pintura erromanikoa

HORMETAN

BIBLIAKO PASARTEAK SAINDUEN BIZITZAK

Pintura erromanikoa

FRONTALETAN

MARTIRIOA

•PANTOKRATOR-A•AMA BIRJINA

•DEUNA

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

EZAUGARRIESTILISTIKOAK

MARKOAREN GARRANTZIA

KONPOSIZIO GEOMETRIKOA

Pintura erromanikoa

Artzainei berri ematea. San Isidoro kripta, León


Pintura erromanikoa

ARKITEKTURAREN MENPEKOA


HORROR VACUI

Pintura erromanikoa

MARRAZKETAREN INDARRA, INGURUNEAK AZPIMARRATUTA

KOLORE LAUAK/AURKAKOTASUNA

ARGI IRREALA

AURPEGIKO BOLUMENA MANTXA GORRIZKEN BIDEZ

KOLORE BAKARREKO HONDOAK

Pintura erromanikoa

MUGIMENDU FALTA

KONPOSIZIO GEOMETRIKOA

ESKEMATIZAZIOA

ISOZEFALIA

JARRERA PARALELOAK

HIERARKIZAZIOA

Pintura erromanikoa

Santa Vera Cruz eliza. Maderuelo

KONBENTZIONALISMOAK


ANTINATURALISMOA

SAKONTASUNIK EZ

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

KONBENTZIONALISMOAK

•tolesdura simetrikoak•hankak V forman•jarrera simetrikoak•jarrera zurrunak

ADIERAZKORTASUNA

ANTINATURALISMOA

MEZU DOKTRINALA: HEZIKETA

Pintura erromanikoa


SAKONTASUNIK EZ

PAISAIARIK EZ

SINPLIFIKAZIOA

Pintura erromanikoa

KONPOSIZIO SIMETRIKOA KOLORE LAUAK/AURKAKOTASUNA

HELBURU DIDAKTIKOA

Pintura erromanikoa

PINTURARENZENBAT

EZAUGARRIIKUSTEN DUZU?

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

Pintura erromanikoa

Education

Erromanikoa