Upload
patxigalarraga
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Gurasoen bilera (1)Reunión de madres y padres (1)
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak
Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura
Introducción
El espacio seguro
Exploro mi ciudad
Solos/as por la calle
Yo también soy responsable
En bici, usa tu cabeza
Yo elijo
¡A conducir!
¡Atención al riesgo!
Yo decido
Alcohol y conducción
Me protejo y te protejo
Reunión de madres y padres (1)Reunión de madres y padres (2)
Reunión de madres y padres (3)
Estrés
Enseñar seguridad
Adapto mi conducción
La bola de cristal
Sarrera
Espazio segurua
Hiria esploratuko dut
Bakarrik, kalean barrena
Nire ardura ere bada
Bizikletaz, erabil ezazu burua
Neuk aukeratzen dut
Gidatzera!
Adi arriskuari!
Neuk erabakitzen dut
Alkohola eta gidatzea
Neure burua babesten dut, eta zu babesten zaitut
Gurasoen bilera (1)Gurasoen bilera (2)
Gurasoen bilera (3)
Estresa
Segurtasuna irakastea
Nire gidatzeko modua egokituko dut
Kristalezko bola
Edición:1.ª, noviembre 2011
Tirada:1.500 ejemplares
©Administración de la Comunidad Autónoma del País VascoDepartamento de Interior
Internet:www.euskadi.net
Edita:Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz
Autores:M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo y Anna D’Aniello
Coordinación:M.ª Jesús Iturralde Arriaga y Martín Gil Osoro
Diseño e ilustraciones:Tiktak Multimedia S.L.
Material audiovisual:Imago S.L.
Impresión:Sacal
ISBN:978-84-457-3219-9
Depósito Legal:VI 816-2011
Esta publicación ha sido impresa en Cyclus Print, papel 100% reciclado y cuenta,
Ecológica Europea, ISO 14001 y EMAS. Más información: http://www.cyclus.dk
Argitaraldia: 1.a., 2111ko azaroa
Ale-kopurua: 1.500 ale
© Euskal Autonomia Erkidegoko AdministrazioaHerrizaingo Saila
Internet: www.euskadi.net
Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz
Egileak: M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo eta Anna D’Aniello
Koordinazioa: M.ª Jesús Iturralde Arriaga eta Martín Gil Osoro
Diseinua eta irudiak: Tiktak Multimedia S.L.
Itzulpena: Aixe S.L.
Ikus-entzunezko materiala: Imago S.L.
Inprimatzea: Sacal
ISBN: 978-84-457-3219-9
Lege-gordailua: VI 816-2011
Lan hau Cyclus Printen argitaratu da, papera % 100 birziklatua da, eta besteak beste ziurtagiri hauek ditu: Aingeru Urdina, Iparraldeko Beltxarga, Etiketa Ekologiko Europarra, ISO 14001 eta EMAS. Informazio gehiago hemen: http://www.cyclus.dk Biblioteca General del Gobierno Vasco: http://www.euskadi.net/ejgvbibliotekakatalogoan aurki daiteke: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka
Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 1
Norentzat
Haur Hezkuntzako haurren eta Lehen Hezkuntzako lehen zikloko haurren gurasoentzat
Denboraren banaketa
1. saioa: 2 ordu = 2 ordu.
Programazioaren erabilgarritasuna
Gizarte eta hezkuntzako instantziak, oro har, bat datoz familiak garrantzi handia duela bide-hezkuntzan. Batzuetan, ezjakintasuna dela-eta, familian ez da behar adina babesten eskolaren esku-hartzea, edo ez dira biak elkarren osagarri izaten. Saio honen helburua da gabezia hori arintzea, eta haurrak hezteko lanean bakoitzak bere eginkizunarekin parte hartzen duten askotariko pertsonek elkarrekin gogoeta egiteko eremua eskaintzea.
Saio honetan, gainera, gurasoei eskainiko zaie mugikortasun segururako hezkuntzaren esparru teorikoa, bide-hezkuntza ulertzeko modu tradizionaletik harago doan esparru teorikoa.
Programazio hau Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako lehen zikloko haurrekin mugikortasun segururako hezkuntza-saioak egin aurretik gauzatzeko diseinatu da.
Tartean diren gaitasunak
Gaitasunak Maila
Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia 4
Ingurunearen azterketa 4-5
Egokitzapena eta malgutasuna 4
Neure burua eta nire emozioak kudeatzea 4
Gurasoen bilera (1)1edukiak, gaitasunen
araberahelburuak eta
eskema orokorrainformazioorokorra
Informazio orokorra
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak2
Gurasoen bilera (1)
Informazioak eta kontzeptuak
- Arrisku handiko egoerak.- Prebentzio-estrategiak.- Segurtasun-ohiturak.
Trebetasunak
- Bidaien eta ibilbideen plangintza egitea.
- Bideko arriskuak aztertzea.
Balioak eta jarrerak
- Aurreratzea.- Erantzukizuna.
Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia4. maila:minimizaziorako irizpideei jarraiki.
Edukiak, gaitasunen arabera
1edukiak, gaitasunenarabera
helburuak etaeskema orokorra
informazioorokorra
- Mugikortasun-estilo prebentiboa.
- Segurtasuna: arauaren printzipioa.
- Arrisku-egoerak antzematea.
- Bere zein gainerako pertsonen segurtasuna hobetuko duten aldaketak balioestea eta onartzea.
- Beste ikuspegi eta aukera batzuk ikustea eta onartzea.
- Bideko arriskuak orokorki balioztatzea.
- Aurreratzea.- Segurtasuna.- Erantzukizuna.
- Gainerako pertsonengan eragiten du.
- Koherentzia.- Prebentzioa.- Autonomia.- Aurreratzea.
- Erantzukizuna.- Autonomia.- Prebentzioa.- Enpatia.
Ingurunearen azterketa4. maila:sistematiko batetik, aldagaien arteko elkarrekintza aurreikusten du eta besteen gaineko ardura hartzeko gai da.
Egokitzapena eta malgutasuna4. maila: Portaera malgua du, eta bere zein gainerako pertsonen segurtasuna zaintzen du.
Neure burua eta nire emozioak kudeatzea4. maila: Ongi jarduten du bidearen gainerako erabiltzaileekin, baita egoera emozional zailetan ere.
5. maila: Mugikortasun-estilo prebentiboa du eta estilo hori gainerakoengan sustatu nahi du.
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 3
Programazioaren eskema orokorra
1. saioa Haurrak heztea seguru ibil daitezen 2 ordu
1.1. jarduera Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot? Eztabaida talde txikian 30’
1.2. jarduera Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot? Ideia-jasa eta elkarrizketa gidatua 50’
1.3. jarduera Gure prestakuntza-proposamena Aurkezpena
Zer egin dezakegu? Taldeko eztabaida 40’
Gurasoen bilera (1)
Programazioaren helburu orokorrak
ditugun balioei buruz gogoeta egitea.
formazioa biltzea.
1edukiak, gaitasunenarabera
helburuak etaeskema orokorra
informazioorokorra
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak4
Helburuak:
datzea eta sailkatzea.
Metodoa:Lana talde txikian.
Nola egin:Hezitzaileak azalduko die bilerak bi helburu dituela: batetik, informazio erabilgarria biltzea, gero ikasleekin gelan egingo duten lanean erabiltzeko; eta, bestetik, elkarrekin batera gogoeta egitea, haurrek egunerokotasunean izaten dituzten bide-arriskuen gainean.
Gogoeta egiteko solasaldia izango dela esango die eta, beraz, pentsatzen dutena taldekideei adierazteko eta nahi dutena partekatzeko libre senti daitezen eskatuko die.
Hezitzaileak taldeak egingo ditu. Parte-hartzaile asko ez badago, hiru laguneko taldeak egin daitezke, edo bikoteak, egokiago bada.
( DVDa, edo liburuxka honetako 5. orrialdea),
laguntzarekin edo laguntzarik gabe egin ohi dituzten ibilbideetan pentsatuz.
Hezitzaileak laguntza eskatuko dio taldeari, seme-alabek izan ohi dituzten bide-arriskuak
Autonomiari buruzko azterketak bidea emango du hurrengo jarduera egiteko.
1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen
Gurasoen bilera (1)
1.1. Jarduera. Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?
1edukiak, gaitasunenarabera
helburuak etaeskema orokorra
informazioorokorra
30 minutu
Zer arrisku dago? Zer egiten utziko diot?
DVDEranskina: Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 5
1Gurasoen bilera (1)
Zer arrisku dago?
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
Zer egiten utziko diot?
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
Eranskina. Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak6
Helburuak:Gure hezkuntza-jardutea orientatzen duten balioen gainean gogoeta egitea.
Metodoa:Ideia-jasa eta elkarrizketa gidatua.
Nola egin:Parte-hartzaileek haurrei zein ekintza egin dezaten uzten diegun eztabaidatuko dute, eta hezitzaileak eztabaida hori baliatuko du balioei buruzko eztabaida egiteko.
Horretarako, parte-hartzaile bakoitzari hiru, lau edo bost txartel handi banatuko dizkio hezitzaileak. Guztira 60 txartel baino gehiago ez erabiltzen saiatu beharko du, bestela zail izango da gero txartelok sailkatzea.
Parte-hartzaile bakoitzari eskatuko dio txartel bakoitzean idatz dezala, bere ustez, seme-alaben hezkuntzaren oinarri izan behar duen balio bat, haiek zirkulazio-istripurik izan ez
Lana errazteko, kontsigna arbelean zintzilikatuko dute. ( DVDa, edo liburuxka honetako 9. orrialdea)
Hezitzaileak ken daitekeen zinta itsasgarria (blue-tack edo antzekoa) ere emango die parte-hartzaileei, txartelak arbelean erraz itsats ditzaten.
Jarraian, parte-hartzaileek aukeratu duten balioa edo balioak azalduko dituzte, batak bestearen ostean, eta arbelean itsatsiko.
Baldin parte-hartzaileren batek aukeratu duen balioa lehendik badago arbelean itsatsita, haren gainean itsatsiko du bere txartela, balioa beste era batera ulertu ez badu behintzat (adibidez, pertsona batentzat askatasuna nahi duena egitea izan daiteke, baina beste batentzat askatasuna aukeratzeko erantzukizuna izango da; halakoetan, bi balio balira bezala zenbatuko dira).
1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen
Gurasoen bilera (1)
1.2. Jarduera. Zein baliotan oinarritutako hezkuntzaemango diot?
edukiak, gaitasunenarabera
helburuak etaeskema orokorra
informazioorokorra 1
50 minutu
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 7
Gurasoen bilera (1) 1
DVDEranskina: Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?
Taldeak lortu behar du «arauak betetze»tik irtetea eta «ohartzera» eta arriskuaren, autonomiaren eta erantzukizunaren pertzepziora iristea. «Ahal bada, probatzen uzteak», esperimentatzeak duen balioari garrantzia ematea.
Horretarako, hezitzaileak Mugikortasun segururako hezkuntza. Konpetentzien gida dokumentuaren inspirazio diren balioetara bideratuko du taldea. Dokumentu horretan hiru balio nagusi sartu dira (erantzukizuna, autonomia eta prebentzioa), bai eta horiek posible egiten laguntzen duten beste batzuk ere. ( DVDa, edo liburuxka honetako 10. eta 11. orrialdeak)
Interesgarria izango da parte-hartzaileei aukeratu dituzten balioen eta aurreko doku-mentuko balioen arteko lotura ikusaraztea.
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak8
Gurasoen bilera (1) 1
Eztabaida horretan, interesgarria izango da, azkenean, «bide-hezkuntza» kontzeptu klasikoa eta «mugikortasun segurua» kontzeptua bereiztea. Lehenengo kontzeptuak, tradizioan, oinarri izan du, batez ere, seinaleak eta arauak ezagutzea eta errespetatzea soilik. Bigarren kontzeptuak, aldiz, haurrari arriskua antzematen eta bere burua babesteko neurriak hartzen ikasaraztea.
Hezitzaileak parte-hartzaileak bidera ditzake, ondoko ondorioetara irits daitezen.
Ondorioak:
baten laguntzarekin zeharkatzen du, autoan ibiltzen da, beharbada bizikletaz...
behar dute. Autonomiarik gabe ez dago erantzukizunik, eta erantzukizunik gabe autonomiak ez du zentzurik.
duela, eta ez soilik helduek gida dezaten utzi.
sentitzen duen eta nola ikusten duen galdetzea, hitz eginaraztea eta, hitz egiten duenean, arrisku-egoera «irakurtzen» laguntzea. Hala eginez gero, egoera «zuzentzen» duela eta «nagusia» dela sentituko du. Halaber, gero eta hobeto kalkulatuko ditu distantziak, gaitasun handiagoa izango du ingurua interpretatzeko, arriskuari antzemateko eta, beraz, gero eta iritzi independenteagoak izango ditu. Komeni da haurrarekin jolastea pertsonen portaera seguruak eta ez seguruak behatzen. Izan ere, horrek, oro har, haurrak motibatuko ditu «nagusi» direla sentitzeko eta helduen portaerak zuzentzeko. Horrek ahalbidetuko dio gai izatea testuinguruak okerreko portaerak egitera bultzatzen dituen egoerei aurre egiteko; esate baterako, semaforoa gorri dagoenean pasatzea, baldin besteak pasatzen badira.
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 9
Gurasoen bilera (1) 1
Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?
Zein
bal
iota
n oi
narr
ituta
ko
hezk
untz
a em
an b
ehar
di
et s
eme-
alab
ei, i
strip
urik
iz
an e
z de
zate
n?
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak10
Gurasoen bilera (1) 1
Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?
Prebentzioa:Pertsonak duen ahalmena arriskua saihesteko edo txikiagotzeko, edo arriskuari aurrea hartzeko, hura agertu aurretik.
Erantzukizuna:Pertsonari jardutea ahalbidetzen dion ahalmena, bere ekintzen ondorioen jakitun delarik eta borondatez hartzen dituelarik bere gain bere buruaren, beste pertsonen eta inguruaren segurtasuna eta zaintza.
Autonomia:Pertsonari bide publikoak erabiltzeko orduan bere kabuz moldatzea ahal-bidetzen dion ahalmena, bere irizpideei jarraikiz.
Zenbateraino naiz autonomo eta arduratsu,
arriskuei aurrea hartu ahal izateko?
PREBENTZIOA
ERANTZUKIZUNA AUTONOMIA
Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 11
Gurasoen bilera (1) 1
Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?
Mugikortasun segurua
Bizikidetza
Errespetua
Prebentzioa Zuhurtzia
Erantzukizuna Autonomia
Helburua
Emaitza
Kontzientzia
Nireganako
Gauzak neure kabuz egitea
Iritzia eraikitzeko ahalmena izateaBesteenganako
Emaitza
dakar
dakar
dakar dakar
Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak12
Helburuak:
ezagutzea eta ulertzea.
Metodoa:Aurkezpena eta taldeko eztabaida.
Nola egin:Hezitzaileak ikastetxean egingo den hezkuntzako esku-hartze programa aurkeztuko du. Horretarako, komenigarri izango da gurasoei programazioaren eskema ematea, edobeste talde batzuekin egin diren jardueren irudi batzuk proiektatzea.
Baldin giroak eta denborak aukera ematen badute, interesgarria litzateke zenbait jardueraren simulazioa egitea. Gero, galde-erantzunen eta azalpenen txanda izango da; horrek aukera emango du programazioaren oinarrizko elementuak ulertu dituztela ziurtatzeko.
Taldeko eztabaida
Jarraian, hezitzaileak eztabaida hasiko du: zer egin dezakegu, hezkuntzan parte hartzenduten askotariko agenteek (gurasoak, monitoreak, irakasleak, eta abar) haurrenikaskuntzan lagun dezaten eta, beraz, haurren mugikortasun segurua hobe dezaten?
Garrantzitsua izango da taldeak, saioaren amaieran, bereziki egun horietan arauak eta bide-segurtasuna ahalik eta zorrotzen bete behar direlako ideia izatea, haurra unehorretan izango baita sentikorren.
1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen
1.3. Jarduera. Gure prestakuntza-proposamena.Zer egin dezakegu?
Gurasoen bilera (1)
edukiak, gaitasunenarabera
helburuak etaeskema orokorra
informazioorokorra 1
40 minutu