14
Gurasoen bilera (1) Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Gurasoen bilera (1)Reunión de madres y padres (1)

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

Page 2: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Introducción

El espacio seguro

Exploro mi ciudad

Solos/as por la calle

Yo también soy responsable

En bici, usa tu cabeza

Yo elijo

¡A conducir!

¡Atención al riesgo!

Yo decido

Alcohol y conducción

Me protejo y te protejo

Reunión de madres y padres (1)Reunión de madres y padres (2)

Reunión de madres y padres (3)

Estrés

Enseñar seguridad

Adapto mi conducción

La bola de cristal

Sarrera

Espazio segurua

Hiria esploratuko dut

Bakarrik, kalean barrena

Nire ardura ere bada

Bizikletaz, erabil ezazu burua

Neuk aukeratzen dut

Gidatzera!

Adi arriskuari!

Neuk erabakitzen dut

Alkohola eta gidatzea

Neure burua babesten dut, eta zu babesten zaitut

Gurasoen bilera (1)Gurasoen bilera (2)

Gurasoen bilera (3)

Estresa

Segurtasuna irakastea

Nire gidatzeko modua egokituko dut

Kristalezko bola

Edición:1.ª, noviembre 2011

Tirada:1.500 ejemplares

©Administración de la Comunidad Autónoma del País VascoDepartamento de Interior

Internet:www.euskadi.net

Edita:Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Autores:M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo y Anna D’Aniello

Coordinación:M.ª Jesús Iturralde Arriaga y Martín Gil Osoro

Diseño e ilustraciones:Tiktak Multimedia S.L.

Material audiovisual:Imago S.L.

Impresión:Sacal

ISBN:978-84-457-3219-9

Depósito Legal:VI 816-2011

Esta publicación ha sido impresa en Cyclus Print, papel 100% reciclado y cuenta,

Ecológica Europea, ISO 14001 y EMAS. Más información: http://www.cyclus.dk

Argitaraldia: 1.a., 2111ko azaroa

Ale-kopurua: 1.500 ale

© Euskal Autonomia Erkidegoko AdministrazioaHerrizaingo Saila

Internet: www.euskadi.net

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Egileak: M.ª Jesús Iturralde Arriaga, Martín Gil Osoro, Francesc Esteban i Amat, Brenda Pina León, Letizia di Bartolomeo eta Anna D’Aniello

Koordinazioa: M.ª Jesús Iturralde Arriaga eta Martín Gil Osoro

Diseinua eta irudiak: Tiktak Multimedia S.L.

Itzulpena: Aixe S.L.

Ikus-entzunezko materiala: Imago S.L.

Inprimatzea: Sacal

ISBN: 978-84-457-3219-9

Lege-gordailua: VI 816-2011

Lan hau Cyclus Printen argitaratu da, papera % 100 birziklatua da, eta besteak beste ziurtagiri hauek ditu: Aingeru Urdina, Iparraldeko Beltxarga, Etiketa Ekologiko Europarra, ISO 14001 eta EMAS. Informazio gehiago hemen: http://www.cyclus.dk Biblioteca General del Gobierno Vasco: http://www.euskadi.net/ejgvbibliotekakatalogoan aurki daiteke: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

Competencias para la seguridad, competencias para la vidaProgramaciones de educación para la movilidad segura

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunakMugikortasun segururako hezkuntza-programazioak

Page 3: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 1

Norentzat

Haur Hezkuntzako haurren eta Lehen Hezkuntzako lehen zikloko haurren gurasoentzat

Denboraren banaketa

1. saioa: 2 ordu = 2 ordu.

Programazioaren erabilgarritasuna

Gizarte eta hezkuntzako instantziak, oro har, bat datoz familiak garrantzi handia duela bide-hezkuntzan. Batzuetan, ezjakintasuna dela-eta, familian ez da behar adina babesten eskolaren esku-hartzea, edo ez dira biak elkarren osagarri izaten. Saio honen helburua da gabezia hori arintzea, eta haurrak hezteko lanean bakoitzak bere eginkizunarekin parte hartzen duten askotariko pertsonek elkarrekin gogoeta egiteko eremua eskaintzea.

Saio honetan, gainera, gurasoei eskainiko zaie mugikortasun segururako hezkuntzaren esparru teorikoa, bide-hezkuntza ulertzeko modu tradizionaletik harago doan esparru teorikoa.

Programazio hau Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako lehen zikloko haurrekin mugikortasun segururako hezkuntza-saioak egin aurretik gauzatzeko diseinatu da.

Tartean diren gaitasunak

Gaitasunak Maila

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia 4

Ingurunearen azterketa 4-5

Egokitzapena eta malgutasuna 4

Neure burua eta nire emozioak kudeatzea 4

Gurasoen bilera (1)1edukiak, gaitasunen

araberahelburuak eta

eskema orokorrainformazioorokorra

Informazio orokorra

Page 4: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak2

Gurasoen bilera (1)

Informazioak eta kontzeptuak

- Arrisku handiko egoerak.- Prebentzio-estrategiak.- Segurtasun-ohiturak.

Trebetasunak

- Bidaien eta ibilbideen plangintza egitea.

- Bideko arriskuak aztertzea.

Balioak eta jarrerak

- Aurreratzea.- Erantzukizuna.

Zaurgarritasunaren eta arriskuaren kontzientzia4. maila:minimizaziorako irizpideei jarraiki.

Edukiak, gaitasunen arabera

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

- Mugikortasun-estilo prebentiboa.

- Segurtasuna: arauaren printzipioa.

- Arrisku-egoerak antzematea.

- Bere zein gainerako pertsonen segurtasuna hobetuko duten aldaketak balioestea eta onartzea.

- Beste ikuspegi eta aukera batzuk ikustea eta onartzea.

- Bideko arriskuak orokorki balioztatzea.

- Aurreratzea.- Segurtasuna.- Erantzukizuna.

- Gainerako pertsonengan eragiten du.

- Koherentzia.- Prebentzioa.- Autonomia.- Aurreratzea.

- Erantzukizuna.- Autonomia.- Prebentzioa.- Enpatia.

Ingurunearen azterketa4. maila:sistematiko batetik, aldagaien arteko elkarrekintza aurreikusten du eta besteen gaineko ardura hartzeko gai da.

Egokitzapena eta malgutasuna4. maila: Portaera malgua du, eta bere zein gainerako pertsonen segurtasuna zaintzen du.

Neure burua eta nire emozioak kudeatzea4. maila: Ongi jarduten du bidearen gainerako erabiltzaileekin, baita egoera emozional zailetan ere.

5. maila: Mugikortasun-estilo prebentiboa du eta estilo hori gainerakoengan sustatu nahi du.

Page 5: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 3

Programazioaren eskema orokorra

1. saioa Haurrak heztea seguru ibil daitezen 2 ordu

1.1. jarduera Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot? Eztabaida talde txikian 30’

1.2. jarduera Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot? Ideia-jasa eta elkarrizketa gidatua 50’

1.3. jarduera Gure prestakuntza-proposamena Aurkezpena

Zer egin dezakegu? Taldeko eztabaida 40’

Gurasoen bilera (1)

Programazioaren helburu orokorrak

ditugun balioei buruz gogoeta egitea.

formazioa biltzea.

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

Page 6: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak4

Helburuak:

datzea eta sailkatzea.

Metodoa:Lana talde txikian.

Nola egin:Hezitzaileak azalduko die bilerak bi helburu dituela: batetik, informazio erabilgarria biltzea, gero ikasleekin gelan egingo duten lanean erabiltzeko; eta, bestetik, elkarrekin batera gogoeta egitea, haurrek egunerokotasunean izaten dituzten bide-arriskuen gainean.

Gogoeta egiteko solasaldia izango dela esango die eta, beraz, pentsatzen dutena taldekideei adierazteko eta nahi dutena partekatzeko libre senti daitezen eskatuko die.

Hezitzaileak taldeak egingo ditu. Parte-hartzaile asko ez badago, hiru laguneko taldeak egin daitezke, edo bikoteak, egokiago bada.

( DVDa, edo liburuxka honetako 5. orrialdea),

laguntzarekin edo laguntzarik gabe egin ohi dituzten ibilbideetan pentsatuz.

Hezitzaileak laguntza eskatuko dio taldeari, seme-alabek izan ohi dituzten bide-arriskuak

Autonomiari buruzko azterketak bidea emango du hurrengo jarduera egiteko.

1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen

Gurasoen bilera (1)

1.1. Jarduera. Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?

1edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra

30 minutu

Zer arrisku dago? Zer egiten utziko diot?

DVDEranskina: Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?

Page 7: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 5

1Gurasoen bilera (1)

Zer arrisku dago?

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

Zer egiten utziko diot?

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

....................................................

Eranskina. Zer arrisku dago eta zer egiten utziko diot?

Page 8: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak6

Helburuak:Gure hezkuntza-jardutea orientatzen duten balioen gainean gogoeta egitea.

Metodoa:Ideia-jasa eta elkarrizketa gidatua.

Nola egin:Parte-hartzaileek haurrei zein ekintza egin dezaten uzten diegun eztabaidatuko dute, eta hezitzaileak eztabaida hori baliatuko du balioei buruzko eztabaida egiteko.

Horretarako, parte-hartzaile bakoitzari hiru, lau edo bost txartel handi banatuko dizkio hezitzaileak. Guztira 60 txartel baino gehiago ez erabiltzen saiatu beharko du, bestela zail izango da gero txartelok sailkatzea.

Parte-hartzaile bakoitzari eskatuko dio txartel bakoitzean idatz dezala, bere ustez, seme-alaben hezkuntzaren oinarri izan behar duen balio bat, haiek zirkulazio-istripurik izan ez

Lana errazteko, kontsigna arbelean zintzilikatuko dute. ( DVDa, edo liburuxka honetako 9. orrialdea)

Hezitzaileak ken daitekeen zinta itsasgarria (blue-tack edo antzekoa) ere emango die parte-hartzaileei, txartelak arbelean erraz itsats ditzaten.

Jarraian, parte-hartzaileek aukeratu duten balioa edo balioak azalduko dituzte, batak bestearen ostean, eta arbelean itsatsiko.

Baldin parte-hartzaileren batek aukeratu duen balioa lehendik badago arbelean itsatsita, haren gainean itsatsiko du bere txartela, balioa beste era batera ulertu ez badu behintzat (adibidez, pertsona batentzat askatasuna nahi duena egitea izan daiteke, baina beste batentzat askatasuna aukeratzeko erantzukizuna izango da; halakoetan, bi balio balira bezala zenbatuko dira).

1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen

Gurasoen bilera (1)

1.2. Jarduera. Zein baliotan oinarritutako hezkuntzaemango diot?

edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra 1

50 minutu

Page 9: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 7

Gurasoen bilera (1) 1

DVDEranskina: Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?

Taldeak lortu behar du «arauak betetze»tik irtetea eta «ohartzera» eta arriskuaren, autonomiaren eta erantzukizunaren pertzepziora iristea. «Ahal bada, probatzen uzteak», esperimentatzeak duen balioari garrantzia ematea.

Horretarako, hezitzaileak Mugikortasun segururako hezkuntza. Konpetentzien gida dokumentuaren inspirazio diren balioetara bideratuko du taldea. Dokumentu horretan hiru balio nagusi sartu dira (erantzukizuna, autonomia eta prebentzioa), bai eta horiek posible egiten laguntzen duten beste batzuk ere. ( DVDa, edo liburuxka honetako 10. eta 11. orrialdeak)

Interesgarria izango da parte-hartzaileei aukeratu dituzten balioen eta aurreko doku-mentuko balioen arteko lotura ikusaraztea.

Page 10: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak8

Gurasoen bilera (1) 1

Eztabaida horretan, interesgarria izango da, azkenean, «bide-hezkuntza» kontzeptu klasikoa eta «mugikortasun segurua» kontzeptua bereiztea. Lehenengo kontzeptuak, tradizioan, oinarri izan du, batez ere, seinaleak eta arauak ezagutzea eta errespetatzea soilik. Bigarren kontzeptuak, aldiz, haurrari arriskua antzematen eta bere burua babesteko neurriak hartzen ikasaraztea.

Hezitzaileak parte-hartzaileak bidera ditzake, ondoko ondorioetara irits daitezen.

Ondorioak:

baten laguntzarekin zeharkatzen du, autoan ibiltzen da, beharbada bizikletaz...

behar dute. Autonomiarik gabe ez dago erantzukizunik, eta erantzukizunik gabe autonomiak ez du zentzurik.

duela, eta ez soilik helduek gida dezaten utzi.

sentitzen duen eta nola ikusten duen galdetzea, hitz eginaraztea eta, hitz egiten duenean, arrisku-egoera «irakurtzen» laguntzea. Hala eginez gero, egoera «zuzentzen» duela eta «nagusia» dela sentituko du. Halaber, gero eta hobeto kalkulatuko ditu distantziak, gaitasun handiagoa izango du ingurua interpretatzeko, arriskuari antzemateko eta, beraz, gero eta iritzi independenteagoak izango ditu. Komeni da haurrarekin jolastea pertsonen portaera seguruak eta ez seguruak behatzen. Izan ere, horrek, oro har, haurrak motibatuko ditu «nagusi» direla sentitzeko eta helduen portaerak zuzentzeko. Horrek ahalbidetuko dio gai izatea testuinguruak okerreko portaerak egitera bultzatzen dituen egoerei aurre egiteko; esate baterako, semaforoa gorri dagoenean pasatzea, baldin besteak pasatzen badira.

Page 11: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 9

Gurasoen bilera (1) 1

Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?

Zein

bal

iota

n oi

narr

ituta

ko

hezk

untz

a em

an b

ehar

di

et s

eme-

alab

ei, i

strip

urik

iz

an e

z de

zate

n?

Page 12: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak10

Gurasoen bilera (1) 1

Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?

Prebentzioa:Pertsonak duen ahalmena arriskua saihesteko edo txikiagotzeko, edo arriskuari aurrea hartzeko, hura agertu aurretik.

Erantzukizuna:Pertsonari jardutea ahalbidetzen dion ahalmena, bere ekintzen ondorioen jakitun delarik eta borondatez hartzen dituelarik bere gain bere buruaren, beste pertsonen eta inguruaren segurtasuna eta zaintza.

Autonomia:Pertsonari bide publikoak erabiltzeko orduan bere kabuz moldatzea ahal-bidetzen dion ahalmena, bere irizpideei jarraikiz.

Zenbateraino naiz autonomo eta arduratsu,

arriskuei aurrea hartu ahal izateko?

PREBENTZIOA

ERANTZUKIZUNA AUTONOMIA

Page 13: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Mugikortasun segururako hezkuntza-programazioak 11

Gurasoen bilera (1) 1

Eranskina. Zein baliotan oinarritutako hezkuntza emango diot?

Mugikortasun segurua

Bizikidetza

Errespetua

Prebentzioa Zuhurtzia

Erantzukizuna Autonomia

Helburua

Emaitza

Kontzientzia

Nireganako

Gauzak neure kabuz egitea

Iritzia eraikitzeko ahalmena izateaBesteenganako

Emaitza

dakar

dakar

dakar dakar

Page 14: Trafikoa 2011 eu_mshp12-ud gurasoak hh lh_gurasoen bilera 1_mjiturralde mgil etal

Segurtasunerako gaitasunak, bizitzarako gaitasunak12

Helburuak:

ezagutzea eta ulertzea.

Metodoa:Aurkezpena eta taldeko eztabaida.

Nola egin:Hezitzaileak ikastetxean egingo den hezkuntzako esku-hartze programa aurkeztuko du. Horretarako, komenigarri izango da gurasoei programazioaren eskema ematea, edobeste talde batzuekin egin diren jardueren irudi batzuk proiektatzea.

Baldin giroak eta denborak aukera ematen badute, interesgarria litzateke zenbait jardueraren simulazioa egitea. Gero, galde-erantzunen eta azalpenen txanda izango da; horrek aukera emango du programazioaren oinarrizko elementuak ulertu dituztela ziurtatzeko.

Taldeko eztabaida

Jarraian, hezitzaileak eztabaida hasiko du: zer egin dezakegu, hezkuntzan parte hartzenduten askotariko agenteek (gurasoak, monitoreak, irakasleak, eta abar) haurrenikaskuntzan lagun dezaten eta, beraz, haurren mugikortasun segurua hobe dezaten?

Garrantzitsua izango da taldeak, saioaren amaieran, bereziki egun horietan arauak eta bide-segurtasuna ahalik eta zorrotzen bete behar direlako ideia izatea, haurra unehorretan izango baita sentikorren.

1. Saioa. Haurrak heztea seguru ibil daitezen

1.3. Jarduera. Gure prestakuntza-proposamena.Zer egin dezakegu?

Gurasoen bilera (1)

edukiak, gaitasunenarabera

helburuak etaeskema orokorra

informazioorokorra 1

40 minutu