Chicagoko Eskola

Errepasoa

Hasierak• Eskola hau agertu zen Chicagoko sutearen ondoren,

eraikin berriak egiteko beharra agertu zenean.• Arkitektoek eraikuntza altuak proiektatu zituzten

lurraren prezioak igotzen ari zirelako.• Material berrien aukerak ikusirik, eraikuntza

hauetan aplikatu zituzten elementu hauek:– Oinarria isolatua, burdina eskeleto batekin zementuan

sartuta.– Eraikuntzek zituzten:

• Suaren aurkako zoruak,• Igogailu azkarrak eta • Gaseko argia

– Zementu tradizionala gortina bat bilakatu zen, kristalez beteta eta burdinazko eskeleto batez sostengatua

– Lehenengo zeru-harraskarik agertu ziren.

Estiloko iturriak• Henry Hobson Richardson hasi zen.

Pariseko Arte Ederretako Eskolan ikasia, ez zuen onartzen eskolako iritzia Erromatar eta Greziar estiloak diseinuko eredu nagusiak bezala onartzeko. Berarentzat ideala Frantziako Hegoaldeko erromanikoa zen.

• Estiloko bigarren iturria arkitektoak material berri bat onartzea izan zen: altzairua.

Sullivan• Estilo honetako arkitekto nagusia izan zen.• Sullivan-en eraikuntzetan oinarri sendo bat

zegoen, tarteko solairuak, bulegoetara dedikatuak, era uniforme batean tratatuak zeuden eta eraikuntza erlaitza batez bukatzen zen.

• Dekorazioa normalean lore motiboetan oinarritzen da eta hauen antolakuntzak gogoratzen du Erdi Aroko Irlandan egindako entrelazatuak.

• Sullivanek elkartu nahi zituen naturako mundua zientzia eta teknologiarekin.

Sullivan• Bere eraikuntzek gustu oneko dekorazio organiko

oparoa izaten zuten. • Bere lanak oreka bat lortu nahian ornamentazioa

eta eraikuntzako diseinu orokorra amerikar eta europear arkitekto askorengan eragina izan zuen;

• Ornamentazioa eraikuntzarekin bat egin behar zuen eta ez bakarrik aplikatua izatea.

• Estilo pertsonala sortu zuen, eta imitatzaile eta jarraitzaile gutxi izan zituen.

• Frank Lloyd Wright-ek publikoko errekonozitu zuen Sullivanen lana bere karreran eragina izan zuela.

Ezaugarriak• Fatxada geometrikoak zulatuak leiho eta

hutsune dinteduekin. • Hormaren azalera azpimarratzen da erliebe

baxuko dekorazio eskultorikoaz terrakotakoa. • Eraikuntzak askotan amaitzen ziren teilatu

lauez eta proiekzio handiko erlaitzez. • Solairu askotako eraikuntza hauetan laster

bereizi ziren gune espezifikoak, solairu nagusia, solairu arruntak eta atikoa edo teilatua.

• Erdiko solairuak banda bertikaletan antolatzen ziren. Leihoa handiak zituzten.

Ezaugarriak• Arkudun leiho handiak• Dekorazioko panelak terrakotan • Banda dekoratiboak • Leihoetako lerro bertikalak • Pilastra-antzeko moldurak • Erlaitza proiektatuak (teilatuko

beheko partea eraikuntzatik kanpo irteten dela)

Ezaugarriak• Friso oso dekoratua • Landaretako multzoak (hostoak

nahasirik, bereziki mahatsondokoak) • Leiho borobilak • Terrakotaz dekoraturiko leihoen

beheko parteak edo karelak • Kapitel edo pilastretako bandak

Ezaugarriak• Guilloche (bandak entrelazatzeko

modu bat, moldurak aberasteko erabiltzen dela).Honela eraikuntzetako sinpletasuna desagertzen da.

• Ateetako atezangoetan eta sarreretan hosto, landare eta lerroetako dekorazioa jartzen da.

Arkitektoak• Adler• Sullivan• Le Baron Jenney• Burham• Wellborn Root

Eraikutzak• Chicagoko Auditorium-a• Montauk blokea• Chicago Stock Exchange• Home Insurance Building• Carson Almazenak

Eraginak• Lehen Chicago Eskola ikaragarrizko

eragina eta garrantzia izan zuen.• Tradiziorik gabekoa izanik berrikuntza

teknikoak eta sinpletasun estetikoak Chicago berreraikitzeko baliogarriak izan ziren – 1930.eko hamarkadan Bauhaus-eko

agerpenarekin eta – hurrengo hamarkadetan Ludwig Mies van der

Rohe-ren eta honen ikasleen lanetan.