47. zenbakia (2006eko martxoa)

artzape47. zenbakia - 2006ko martxoa

] ZUHAITZ EGUNA ]ARTZAPEREN EGOERA GAUR EGUN]

GE

TAR

IAR

RO

NT

OP

AG

UN

EA

SSAAIIAAZZ GGEETTAARRIIAA

Borondatearen motorra martxan

Daniel Gorostiaga

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Izaskun Larrañaga eta Monika Uzkiza [lan taldea] Ane Azkue, Jon Illarramendi, Josune Urresti, Harkaitz Etxaniz, Kepa Iribar,

Zigor Saizar, Amets Etxabe, Irantzu Ezenarro [kolaboratzaileak] Cesar Blanco, Marixabel Lazkano,Ion Arakistain, Eneritz Abruza eta Aitor Emazabel [bertsoa] Bertso Eskola

[maketazio berria] Vicente Dávila [argazkiak] Artzape [publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu [tirada] 1.075 ale [lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

]]5/Inkesta: Aste Santutan zer egin behar duzu?

]]6/Getarian zer berri?

Zuhaitz Eguna. Artzaperen egoera

]]8-9/Elkarrizketa:

Daniel Gorostiaga]]14-15/Erreportajea:

Saiaz Getaria Dorretxea

]]17/ELAN-EUSKADI

]]18/Olerkia Eneritz Abruza

]]20/Katrapunako petriletik: Maximo Ezenarro

]]21/Marixabelen sukaldea. Gaztetxetik

]]23/Akordatzen? Antxoa tasa

artzape47. zenbakia

2006komartxoa

Udaberria iritsi da Getariara

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel: 943 00 05 [email protected] Gure Txeru Elkartea

2006ko martxoa artzape -3

Otsailean Artzaperi buruz ateratakoartikuluaren inguruan, hitz hauen bitar-tez beste errealitate bat adierazi nahikonuke.

Arazoa ez nuke kokatuko harpidetza-ren inguruan, baizik eta udaletxe honekherritarrekiko duen konpromezu faltaeta politika sozialaren alorrean.

Artzape politika sozial horien baitankokatzen da, besteak beste ondorengofuntzioak betetzen dituelarik: herri mai-lako informazioa, euskararen normal-kuntzarako tresna izatea, atzerritarrenintegrazioa, adierazpen askatasuna herrimailako gai ezberdinen inguruan ber-matzea…

Badirudi udaletxeak duen politikaga-tik (jarreragatik), Artzapek ez duela fun-tzio hauetako bat bera ere betetzen. Nolaulertu bestela, artzapek udaletxearen-tzako suposatuko lukeen finantziaziotxiki hori bere aurrekontuetan zati txikibatean bakarrik isladatzea?

Bestalde, artikulu horretan herritarrenerantzukizuna jomugan jartzeko orduangauzak erlatibizatu beharra daude, zer,nahiz eta herritar asko oso eroso bizi,badira beste asko egunekoari begirabizi-iraun beharra dutenak; soldata txi-kiak, etxebizitza garestiak, kredituak,alokairuak,… Askok uste baino egoeragordinagoan.

Beraz, ezinbestekoa da instituzioen(udaletxea) eta norbanakoaren artekoardurak eta erantzukizunak bereiztea.Udaletxeak guztion zergak jasotzendituen heinean, herri osoarentzako osogarrantzitsua den hedabidea finantzatubeharko luke, eta are gehiago kontutanizanik udaletxeak kudeatzen duenaurrekontuan Artzapek zer suposatzenduen.

Bide batez gogoratuaraziko nuke,Euskal Herriaren askapenerako borrokahonetan badirela hainbat eta hainbatherritar, poltsikoa ondo estututa izandaere hainbat eta hainbat ekimenetarakolaguntza ekonomiko ugari ematenduena. Aurreko artikuluan ematen daaditzera herritar oro pasibitatean etakonpromezu faltan gaudela. Zergatiksartu herritar oro zaku berdinean?

Meritua Artzapeko langileena delaesatea oso sinplea da, noski dutela meri-tua, nik hori ez diet kenduko, bainaaurretik lan asko egin duenik ere badelaaipatu nahiko nuke. Eta hauei eskerdagoela egun Artzape dagoen lekuan.

Nahia Iturbe

4-artzape @topagunea.com

gutunak]Kronika

Denbora da Getariako “El Diario-Vasco”-ko kroniketan bertako kazetariakEzker Abertzalearen ekimen publiko etairitzien inguruan ezer ez duela idazten.

Informazioa ezkutatzeaz gain, ager-tzen dena desitxuratuta, manipulatutaeta bere interesen alde idatzita ager dai-tekeenez, tentuz ibili!

Lerro hauen helburua hausnarketa da.Adibide eta daturik eman gabe egunkarihorren irakurle bakoitzak ondorioakatera ditzala da nire xedea. Zehaztasu-nak hurrengo baterako utziko ditut, ziurbainago horretarako aukera izangodudala.

Haritz Alberdi

Pausoz pauso

Orain bi urte bezala, badator EuskalPreso Politikoen aldeko martxa. Aurten-goan, Ibaetako dokumentua izango daAskatasunak antolatutako martxarenoinarri; hau da, Euskal Preso Politikoeiukatzen zaizkien oinarrizko eskubideakaldarrikatuko dira: osasun, hezkuntzaeta amatasun edo aitatasun eskubidea,besteak beste. Beraz, apirilaren 8an,“Eskubide guztien jabe, Euskal PresoakEuskal Herrira” lelopean, ZarauztikAzkoitira pausoz pauso joango gara.Eskubide horien aldarrikapenean,denon beharra dugu. Anima zaitezte!

Nahia Inza, Argizka Zulaika eta Amets Etxabe

Azkartu dezagun etxebizitza babes-tuak egiteko prozesua

Herriko arazo nagusiena herritarren-tzat eskuragarriak izango diren etxerikeza da. Hauteskunde programan esangenuen beharrezkoa zela etxebizitzababestuak berehala egiten hastea etahorretarako urratsak aurreratzea. Posi-ble zen arau subsidiarioen aldaketa pun-tual bat bultzatuz (Balentziaga museoa-ren kasuan egin zuten bezala). Bi urteberanduago ez dago etxeen aztarnarik.Egiten ari diren etxe bakarrak luxuzkoakdira, eta martxa honetan, legealdi buka-erarako ere ez da etxe babesturik egingo.

Guri jaramonik egin gabe udal gober-nuak nahiago izan du arauak osotasu-nean aldatu. Baztertu egin zuten alda-keta puntual bat egin eta prozesua

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahibaduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbiderabidali zure izen-abizenekin. Gutunak gehienez200200 hitz izan beharko ditu eta luzeagoak direnakmozteko eskubidea izango du Artzapek. Ez dugutestu iraingarririk onartuko eta Artzapek ez dubere gain hartuko argitaratzen diren iritziengaineko erantzukizunik.

Asteartero elkartuohi gara hamar katu handoinu, neurriak aideanta errimak teilatuanzeinek zein zirikatukoaritzen gara tratuanJoseba, Andima eta bi Iñaki talentuanIker eta Jokin erehitz-neurtuen enkantuanPeio, Ritxi eta Alex,extranjeroen zakuanbatzutan erdipurdi tabestetan maila altuangu ere laister hasikogara balkoitik kantuan

Getariako Bertso Eskola

azkartzea. Aldaketa orokorrak denboraasko behar du eta hori da orain gerta-tzen ari dena. Zain gaude. Baina bere-ziki zain daude etxe premian daudenak.Eskubide hori gauzatzea eta Getarianbizitzea bateraezinak direla ikustenduten ia 200 familia.

Arrazoi osoa du Aterpek. Oso zaila daulertzen arazoaren larritasuna ikusita,udalaren moteltasuna. Akuilu lana egi-ten jarraituko dugu. Agenda 21eko bile-ran gure zinegotzi batek berriro esanzuen: egin dezagun arauen aldaketapuntuala etxebizitza babestuen proze-sua azkartzeko. Alkatearen erantzunahonakoa izan zen: alegia, bera zinego-tzia izanik jakin beharko zuela arau oro-korren aldaketa abiatuta egonik ezindela arauen aldaketa puntuala egin.Alkatearen tinkotasunak zalantzaksortu zizkion. Adituekin kontsultatuondoren argi esan digute: noski egindaitezkeela aldaketa puntualak. Ez horibakarrik, herri askotan erabiltzen daprozedura hori, hain zuzen ere, etxebi-zitza babestuak egiteko prozesua azkar-tzeko. Beraz, alkate jaunari esan behardiogu: alkate izanik berak jakin beharkozukeela bide hori posible dela eta gai-nera toki askotan erabiltzen dela.

Eneko Alegria eta Aintzane Ezenarro.Aralar-Independenteak taldeko

zinegotziak

Asko aldatu dira gurasoon lan ordute-giak, eta horrekin batera umeekin ego-teko dugun aukera. Familia askotanamak eta aitak kanpoan lan egiten dute,eta umeak gero eta denbora gehiagoegon behar du gurasoen zaintzarik gabe.Umeekin egon gaitezkeen momentuetannekeagatik energia gutxi daukagula eregertatzen da, eta umeak ez du sarritan,beharko lukeen arreta jasotzen. Irakas-kuntza munduan mugitzen garenokjakin badakigu zein nolako eragina duenumeari ematen zaion arretak ikasketenemaitzekin eta orokorrean umearenongizatearekin. Denbora ez dagoeneanere bilatu behar ditugu gure presentzia,indarra, ardura… umeak sentitzekobideak. Sentipenak hitzak baino ozen-kiago adierazten badaki. Denbora eskasadenean ere ireki dezagun zabal-zabalikafektibitatearen txorrota, emari bizi har-tatik edanez umearen nortasuna hazdadin.

Behin ikastetxeko lankide batek gura-soekin bilera izan zuenean halako ahol-kuak eman zizkien gurasoei, haien beha-rretaz txintxo sinestuta. Bilera osteanneskato baten gurasoak zoriondu nahiizan zituen umearen eskolako portaeraeta ibilbideak benetan eredugarriak iriz-ten baitzitzaizkion. Eta bere aholkuenegokitasuna baieztatu nahian edo, gal-detu zien: Zuok halako alaba izatekodenbora handia konpartitu duzue alaba-rekin ezta? Ba begira, -erantzun zionaitak, -hala nahi genuke, baina, bankuakestu hartuta gaitu, eta nahi baino langehiago egin behar izaten dugu. Horidela eta oso denbora gutxi dugu alabare-kin egoteko; batez ere amonarekin ego-ten da eskolatik kanpoko deboran. Ira-kaslea ezusteak harrapatuta gelditu zen.Orduan aitak jarraitu zuen: ni lantokitikailegatzen naizenerako alaba lotan ego-ten da, niri min handia ematen dit bera-rekin disfrutatu ezin horrek. Gauero-gauero huts egin gabe eta kontu handizez esnatzeko muxu bat eman eta intxaurbat jartzen diot burko azpian, gogoandaramadala jakin dezan. Goizetan lane-rako autobusean nagoela esnatzen da,eta, badakit egiten duen lehenengogauza burko azpian jolasaldian kraska-tuko duen intxaurra dagoen begiratzeadela.

Artzapetik begirainkesta

Aste Santutan zer egin behar duzu?

Elizan hamar ordu igaro behar ditut; koruan kantatzendut eta elizan kantatzea tokatzen zait. Ez dut kanporajoateko asmorik.

Ostegun eta Ostiral Santuan ez dugu lanikegingo, eta ohitura zaharrei jarraituz eliz funtzio-tara joango gara. Herrian geratzeko asmoa dugu.

Denetik egitea petsatzen dugu: egun batzuetan denda ire-kita edukiko dugu kanpoko jendearentzat eta beste egun

batzuetan Errioxara joango gara.

]

Maria Rosario Iribar

Luis Mari Manterola

Maria Cristina Uranga

Jose Antonio Laskibar “Asti”


Cesar Blanco

Aste Santuan kanpora joatea pentsatu dut; ia aste osoaKatalunian igaroko dut.

Martxoaren 18an Zuhaitz Eguna ospatuzen herrian. Ekintza hau Udalak eta ForuAldundiko Nekazaritza Sailak antolatutaeta Arazi ingurumen taldearen laguntzazegin zen.

Zuhaitz Egunean parte hartu zutenakgoizeko 10:30ean bildu ziren herriko pla-zan, eta, txistu eta danbolin soinuez giro-tuta, San Anton mendirantz abiatu ziren.Haur eta gurasoz osatutako talde politabildu zen; San Anton mendian bost lagu-neko taldetxoak egin zituzten eta 11:00akaldera, aitzurrak eskuan harturik etaazalpenak entzun ostean, zuhaixkak lan-datzeari ekin zioten dagoeneko eginak

zeuden zuloetan.Aurreko urteetan bezala, aurten lan-

datu diren zuhaitzek ere identifikaziotxartela daramate. Txartel horietan zuhai-tza zein espezieakoa den eta nork landatuduen zehazten da, eta landatu duenakzuhaitzaren hazkuntza prozesua jarraituahal izango du.

Aurten, lehengo urtean baino hamabizuhaitz gehiago landatu ziren; denera 15espezietako zuhaitzak.

Lana amaitu ondoren, zuhaitzak landa-tzera joan zirenek hamaiketako goxoadastatzeko aukera izan zuten ZuhaitzEgunari amaiera emateko.

Dagoeneko abian da IX.Xabi Iñurrita Futbito Txapelketa

Martxoaren 11n eman zitzaion hasieraIX. Xabi Iñurrita Futbito Txapelketari.Lehenengo fasean, denek denen aurkajokatuko dute eta fase hau maiatzaren13an amaituko dela aurreikusi duteantolatzaileek.

Aurten, hamar taldek eman duteizena; horien artean, iaz bezala, herrianbizi diren senegaldarrek osatutako tal-dea dago, baita neskez osatutako taldebat ere: Ana Mari.

Lehenengo fasea amaitzean, aurre-neko lau taldeek Liga jokatuko dute etabesteek Kopa. Azken postueetan gera-tzen diren bi taldeak txapelketatikkanpo geratuko dira.

Udalak V. LiteraturLehiaketa antolatu du

Dagoeneko V. Literatur Lehiaketa abianda. Urtero bezala, lehiaketa kategoriadesberdinetan banatu da: LH 1etik LH4ra, LH 5 eta 6koak, 12-14 urte artekoak,14-16 urteetako gaztetxoak eta 16 urte-tik gorakoak.

Aurtengo literatur lehiaketa berrikun-tza batekin datorkigu: losintxa lehia-keta. Hau bi kategoriatan banatu da: 12-16 urte bitarteko gaztetxoena eta 16urtetik gorakoak.

Lanak apirilaren 3a baino lehen aur-keztu behar dira eta irabazleen izenakapirilaren 25ean aditzera emango dituUdalak.

Neskato bat polikirolde-giko barandatik erori da

Martxoren 13an herriko neskato batpolikiroldegi kanpoko barandilatikbehera erori zen. Egun batzuk eritetxeanigaro ondoren dagoeneko etxean da etaoporren ondoren eskolan hasiko da.

6- artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Zuhaitz Egunean ehun etaberrogei zuhaitz landatu diraHerriko haur eta euren gurasoek zuhaitzak landatuzospatu zuten aurtengo Zuhaitz Eguna

Martxoaren 3an, Herriko Guraso Elkar-teak urteko batzarra egin zuen. Bertanhonako gai hauek aztertu zituzten: iazkoakta irrakurri eta onartu zuten, 2005ekobalantze ekonomikoa egin zuten,aurreko urtean egin diren lanen azal-pena egin zuten eta batzordeko partaide-berrien izenen proposamena egin zuteneta honako hauek izango dira bi urtezherriko Guraso Elkartean izango direnpartaide berriak: Manuel Fernandes,Ainhoa Altzibar, Arantxa Etxabe eta

Aitor Bikuña. Herriko Guraso Elkarteak hainbat ekin-

tza antolatzen ditu urtero: azaroan Hau-rren Eguna eta Alkate Txiki Eguna, urrianPintura Eguna, ekainean hirugarren adi-nekoek jasotzen duten Zaharren Omanal-dia eta urtarrilean Bizar Zuri jaia.

Kide ez diren herriko guraso guztiakanimatu nahi dituzte kide egin daitezen.Herriko Guraso Elkarteko partaideekurtean 10 euroko kuota besterik ez duteordaintzen.

Herriko Guraso Elkarteakbatzorde berria osatu du

Jende ugari bildu zen San Anton mendian egindako Zuhaitz Egunera.


Udalarekin hiru bilera izan eta gero,Artzapeko langileak eta Udaleko zinego-tziak adostasun batera iritsi dira: Udalaklehengo urteko defizita ordainduko dioArtzaperi eta aurtengo diru-laguntzak%25eko igoera izango du.

Orainarte Udalak 4.000 eurotako diru-laguntza eman dio Artzaperi eta igoera

] bi hitzetan

Martxoaren 5ean jokatu ziren XXVIII.Eskuzko Pilota Txapelketako finalak etadagoeneko baditu irabazleak. Gure Txeruk antolatzen duen txapelketahonetan herriko haur askok hartzendute parte, eta urteroko ohiturari jarrituzaurtengo finalak ere arrakastatsuak izanziren.

Pilota partidak goizeko 11:30ean hasiziren eta hotzari aurre eginez, jendeugari bildu zen frontoian urteroko legez.

Bost kategoriatako partidak ikustekoaukera izan zuten bertara gerturatu zire-nen eta hauek izan ziren emaitzak: txi-kien artean, Ekihotz Etxeberria 22, UrkoGurrutxaga 15; Aitor Andreano 22, JonEguren 12; Jokin Etxabe 22, Ximon Aran-guren 5, alebinetan, Mikel Larrañaga 22,Luis Segurola 11, infantilen taldean,Gorka Lazkano eta Jon Urresti 22, JonGalarraga eta Julen Goenaga 21.

Aurreko urteko zorraordaintzeaz gain, %25ekoigoera izango du

Udalak Artzaperi aurrekourteko zorra ordainduko dio

honekin diru-laguntza 5.000 eurotangeratuko da.

Hala eta guztiz, aurrera egiteko herri-tarren laguntza beharrezkoa da. Zuloa-ren erdia Udalaren laguntzaz tapatzeaespero dute, eta beste erdia harpidetzaeta publizitatearekin.

Egoera okerrera joanez gero, eta etor-kizunari begira, Udala eta Artzapekolangileak aldizkaria harpidedunei baka-rrik banatzea pentsatzen ari dira, nahizeta neurri hau hartzera iritsi nahi ezduten.

Jasangarritasunerakokonpromisoa

Getaria, Euskal Herriko Udalsareansartu da. Udalsarean sartzeak zenbaitekintza burutzea dakar, horietako batEuskal Herriko Jasangarritasunerakokonpromisoa onartzea.

1998ko Ingurugiroa Babesteko LegeOrokorrak Euskal Herriko eredu jasan-garriarekiko konpromiso sendoa adie-razten du, oraingo premiei erantzun etaetorkizuneko belaunaldiek beren pre-miei erantzuteko gaitasuna arriskuanizan ez dezaten; hori guztia oraingo ere-duan aldaketa sakona eragiten saiatuz.Aldaketa ez bultzatzeak gure planetarenetorkizuna zalantzan jartzea eta etorki-zunean bertan biziko direnen ongizateahipotekatzea adierazten du.

Hori dela eta, agiri honek jasangarrita-sunean oinarritutako eredu berrira iris-teko konpromiso sendoaren adierazpenaizan nahi du, eta, ondoko oinarriek defi-nitzen dute:- Kode etikoa. Nahitaezkoa da gure pen-tsaera, gure balioak, gure bizimodua etagure kontsumo-portaerak aldatzea.Belaunaldien eta nazioen arteko anaita-suna gure zereginaren oinarri da.- Gizartearen kohesioa eta partaidetza.Gizarteko sektore guztiek dute zereginajasangarritasunerako prozesuan, lagun-durik anaitasuneko eta ingurugiro-erres-petuko balioak geureganatzen.- Arreta-oinarria. Ingurugiroaren kontrakalteak sortzeko mehatxuak daudenean,ekintzak bultzatu behar ditugu.- Ikuspegi integratua. Jasangarritasune-rantz aurrera egitea ez da ingurugiro-politikak erabilita bakarrik lortuko,ingurugiro-portaerak dituzten politikasozio-ekonomiko sendotuen bidez bai-zik.- Ekoeraginkortasuna. Aukera nagusia:giza baliabide gehiago eta baliabidenatural gutxiago erabilita, ongizate-maila handiagoa lortzea.- Plangintza Estrategikoa. Garapen-eredu berriak Ingurugiroko Esparru Pro-graman islatu behar du.

Jasangarritasunerantz aurrera egiteakingurugiro, gizarte, ekonomia eta kultu-rako etekinak jaso eta besteentzat uzteaesan nahi du.

XXVIII. Pilota Txapelketakbaditu irabazleak


Izaskun Larrañaga ] elkarrizketa

Daniel Gorostiaga:

“Istripuetan sortzen direnegoerei eta odolari beldurrik ez izatea ezinbestekoa da”

Ia hogei eta bost urte daramatza Danielek DYAn boluntario lanean. Urteak pasadiren heinean ikasten joan dela aitortu digu. Oso gustura egiten duen lana delaesan digu eta egungo gazteak animatu nahi ditu esperientzia aberasgarri haubizitzera.

NNooiizz hhaassii zziinneenn bboolluunnttaa--rr iioo llaann eeggii tteenn?? EEttaa zzeerrkkaanniimmaattuu zziinnttuueenn??1982an hasi nintzen DYAnboluntario. Lagun bat eta niZarauzko Santarba tarbernangeunden hamaiketakoa egiten,eta bertara DYAko boluntariobatzuk sartu ziren, zerbait har-tzera; momentu hartan, poliki-roldegian jokatzen ari zireneskubaloi-partida zaintzenzeuden boluntario haiek.Horiek bazekiten gu kamiogidariak ginela; beraz, gidarifaltan zeudela-eta, DYAnboluntario sartzeko eskaintzaluzatu ziguten. Proposamenarikasu egin eta, ordutik, horre-tan nabil.

GGeettaarr iiaarrrreenn aarrtteeaann zzuubbaakkaarrrr iikk aa ll zzaabbii ll ttzzaaDDYYAAnn?? Bai, ni bakarrik nabil. Lehen,getariako anai-arreba batzuksorosle moduan ibiltzen ziren,baina, urte eta erdi pasa ondo-ren, utzi egin zuten.

EEuusskkaall HHeerrrr ii tt iikk kkaannppooiinnooiizz llaanniikk eeggiinn aall dduuzzuu?? Ez, ni beti Zarautzen ibili naiz;baita Donostia aldean ere,anbulantziaren bat falta izandenean. Anbulantziak faltabaldin badira, guri deitzendigute, eta, libre egonez gero,bertara joaten gara; elkarrilaguntzen diogu. Zarautz etainguruko herrietan lasterketa-ren bat izaten denean ere, harajoaten gara.

PPeerrttssoonnaa bbaatteekk,, ggaauurreegguunn,, DDYYAAnn llaanneeaann hhaassiinnaahhii bbaadduu zzeerr eeggiinn bbeehhaarrdduu?? Sorosle titulua atera behar du;horrez gain, ez da beste titulu-rik behar. Ikastaroak hilabeteirauten du eta egunean biordukoa izaten da. Tituloaatera ondoren, hondartzetaneta anbulantzian boluntariolanean hasten dira. DYAn edobeste anbulantzietan lan egi-teko, istripuetan sortzen direnegoerei eta odolari beldurrikez izatea ere ezinbestekoa da.Hasiera batean, lan honetan

llaannaa,, DDYYAAkkooaa eettaa ffaammii--ll iiaa??Beti ongi moldatu izan naiz.Boluntario lana da, eta, aste-bururen batean joan ezinbanaiz, ez da ezer gertatzen.Ostegunetan deitzen diguteasteburan libre gauden jaki-teko, eta, gure baseko jendeakezin baldin badu, beste basee-tako jendeari deitzen diote;elkarri laguntzeko gaude.Zerbitzua hilean behin edobitan behintzat egin behardugu.

LLaann eeggii tteekkoo ggaarraaiiaannmmaatteerriiaalleenn aallddeettiikk aallddaa--kkeettaakk iizzaannggoo zziirreenn eezzttaa??ZZuueenn aannbbuullaannttzz iiaakk zzeeiinnmmoottaattaakkooaakk ddiirraa??Bai, orain dena berriago da,eta ditugun anbulantziak oso

berria dena, inoiz ez da baka-rrik egongo, gidari eta soroslebeteranoaren laguntzaile jar-dungo du.

ZZuu hhaassii zziinneenn ggaarraaii hhaarr--ttaann iikkaassttaarroorr iikk eeggiinnbbeehhaarr iizzaatteenn aall zzeenn?? Ez, nik ez nuen ezer berezirikikasi eta, ibilian-ibilian, ikasidut. Egun, antolatzen direnikastaroetan parte hartzendut, eta hauetan ere asko ikas-ten dut. Gu sorosleei lagun-tzeko gaude, eta, urteak pasadiren heinean, horiek egitenduten lanetik ere asko ikasidut.

UUrrttee hhaauueettaann gguuzztt iieettaann,,DDYYAAnn llaann eeggii tteekkoommoodduuaann aallddaakkeettaarriikk iizzaannaall ddaa?? Ez, DYAren lan egitekomodua ez da asko aldatu.Hirugarren adineko pertso-nen ongizatean zentratutagaude; zehazki Telealarmetan.Eusko Jaurlaritzak eta Kutxakemandako diru-laguntzenbidez finantzatutako proiektubat da Telealarmen kontuhori. Bakarrik bizi den adi-neko pertsona bat goizekoordu txikitan ohetik jaiki etazerbait gertatzen baldinbazaio, lepoan zintzilik duenalarma horri ematen dio. Zer-bait gertatu dela zentraleanerrejistratzen da, eta zentralakguri deitzen digu pertsonahori ongi dagoen ikustera joa-teko. Ongi baldin badago,berriro ohera sartzen dugu,eta, bestela, anbulantzian erie-txeren batera eramaten dugu.

ZZuu hhaassii zziinneenneeaann zzeennbbaattjjeennddeekk eeggii tteenn zzuueenn llaannZZaarraauuzzkkoo DDYYAAnn??Ni hasi nintzenean, Zarau-tzen, gidari eta sorosleenartean, hamabost bat pertsonaaritzen ginen. Orain, dozenabat sorosle eta bost bat gidariegongo gara. Ni hasi nintze-nean ere gidariak gutxiagoginen.

NNoollaa kkoonnppaaggiinnaattuu iizzaanndduuzzuu zzuurree eegguunneerrookkoo

onak dira. Anbulantziek zor-tzi urte irauten dute, eta, den-bora hori pasa ostean, aldatuegiten dira. Anbulantziabakoitzak zortzi edo bederatzimilioi balio ditu eta barneandenetarik izaten dute, medikubat izan ezik. Medikuaegongo balitz, anbulantzia“medikalizatua” izango litza-teke; eta guk erabiltzen ditu-gun anbulantziei, berriz,“basikoa” edo “ligera” dei-tzen zaie.

EEttaa zzuueekk bbeetteettzzeenndduuzzuueenn ffuunnttzz iiooaa eettaaaannbbuullaannttzziiaa mmeeddiikkaall iizzaa--ttuuaakk bbeetteettzzeenn dduutteennaaoossoo ddeessbbeerrddiinnaa aall ddaa?? Zerbait gertatzen denean gujoaten gara istripua gertatu-tako lekura eta, oso larria bal-


] elkarrizketa ] Daniel Gorostiaga

“Hirugarren adinekopertsonen ongizatean

zentratuta gaude”

10- artzape @topagunea.com10- artzape @topagunea.com


din bada, anbulantzia medika-lizatuari deitzen diogu. Anbu-lantzia horretan dagoen medi-kuak egiten du istripu etaerituen balorazio; istripua izanduenak zauri larriak baldinbaditu, erietxera medikaliza-tuak eramaten du, eta, bestela,guk. Istripua oso larria izanezgero, erietxeari jakinarazibehar zaio, anbulantzia medi-kalizatua bertara iristen dene-rako dena prest izan dezaten.Bi anbulantzien arteko desber-dintasuna medikuan dago:medikalizatuak mediku batizaten du eta guk, berriz, ez.

NNoorrbbaaiitteekk eezzbbeehhaarrrreenn bbaattiizzaanneezz ggeerroo nnoollaa kkoonnttaakk--ttaattuu ddeezzaakkee zzuueekkiinn?? Normalean istripuak gertatzendirenean, jendeak 112ra dei-tzen du, eta, ondorioz, horienanbulantziak joaten dira istri-pua gertatutako lekura. Horiekhemen inguruan dituztenanbulantziak okupatuta baldin

beti, buelta bat ematera joa-teko aukera ere izaten dugu;hori egin aurretik, ordea, zen-tralari gure egoeraren berrieman behar izaten diogu.Buelta bat ematera joatengarenean, zentralari “kilobravo” mezua bidaltzendiogu; hau da, ez garelabasean egongo, eta, itzultzengarenean ere, jakinaren gai-nean jarri behar dugu. Buel-taka ibili gintezke, baina,betire, gure eremutik irten

badituzte, guri deitzen diguteeta gu joaten gara. Lehen esandudan bezala, elkarri lagun-tzeko gaude eta, are gehiago,horrelako kasuetan. Astegu-netan, egunez, gure basean ezda inor egoten, denok baitugubeste lanen bat.

TTuurrnnooeettaann llaanniikk eezz ddaauu--kkaazzuueenneeaann zzeerr eeggii tteenndduuzzuuee?? NNoollaa iiggaarroottzzeennddiittuuzzuuee oorrdduuaakk?? Bertan egoten gara, baina ez

gabe.

ZZuukk llaann eeggii tteenn dduuzzuunnzzeennttrraallaakk zzeeiinn zzoonnaallddeehhaarryyzzeenn dduu??Gure zona Zarauztik Arroara,Aginara, Aizarnazabalera etaAiara da.

NNoorrkk ff iinnaannttzz iiaattzzeenn dduuDDYYAA?? GGoobbeerrnnuuttiikk ddiirruurriikkjjaassoottzzeenn aall dduuzzuuee aallaajjeennddeeaarreenn aappoorrttaazziiooeekkiinnbbaakkaarrrr iikk bbiizz ii ii rraauutteenn

“Astegunetan, egunez, gure baseanez da inor egoten, denok baitugu

beste lanen bat”

Gaur egun DYAn dituzten anbulantziak oso modernoak dira; medikua bakarrik falta zaie.

2006ko otsaila artzape/112006ko martxoa artzape-11


dduuzzuuee?? Telefono deien bidez lortzendugu dirua; Gipuzkoa guztiradeitzen dute jendea bazkideegin dadin edo, besterik gabe,diru-laguntzak eman ditzan.Langile bat dago lan horreta-rako, eta pertsona bakoitzaknahi duen diru-laguntza emandezake. Hirugarren adinekojendearen ongizate proiektuhonekin Kutxak ere diru-laguntza bat eman digu.

AAnneekkttoottaa bbiittxxiirreenn bbaatt ggeerr--ttaattuu aall zzaaiizzuu uurrttee hhaauueettaanngguuzztt iieettaann?? EEttaa eerraabbaattmmaarrkkaattuuttaa uuttzz ii zzaaii ttuueennggeerrttaakkaarr ii ddeessaattsseeggiinneennbbaatt?? Beti dago txantxaren bat egitenduen norbait. Zenbait kasutan,larrialdi bat dagoela deitzendigute; baina, istripua gertatuden lekura joaten garenean, ezda ezer egoten. Horrek izuga-rrizko amorrua ematen du;gainera, txantxa egiten duenaez da konturatzen beste per-tsona bati kaltea egin diezaio-keela. Betiko markatu nauenzerbait? Hildakoak noski;batez ere, erabat desitxuratuakdauden hildakoak. Baita odol

askoko istripuak ere; horiekoso gogorrak izaten dira.Gogoan dut autopistan ikusinuen istripu bat; izugarriazen. Neska bati bere autoamatxuratu zitzaion eta berta-tik irten zen laguntza eske.Laguntza eskatzeko errepi-dera irten zen apur bat, eta,talka baten ostean, hankak biautoren artean harrapatutageratu zitzaizkion, eta gorpu-tza, berriz, auto haietakobaten kapotaren gaineanetzanda; L baten moduanzegoen.

ZZeerr eessaannggoo zzeenniieekkee ggaauurreegguunnggoo ggaazztteeeeii DDYYAAnnbboolluunnttaarriioo hhaass ddaaiitteezzeenn?? Esperientzia polita dela. Parebat urteetan proba egitekoesango nieke gaurko gazteei,eta, ez bazaie gustatzen, utzidezaketela ere bai; ez dagojarraitzeko inolako obligazio-rik. Hasieran ez dira bakarrikegongo, beraiek gidari etasorosle beteranoaren lagun-tzaile izango dira. Lan hauboluntarioa da, inor ez dagobehartuta egin nahi ez duenezer egitera.

“Lan hau boluntar ioa da, inor ez dago behar tuta

eg in nahi ez duen ezer eg i tera”


Izaskun Larrañaga eta Monika Uzkiza

Neguzuria etakoloretsua!Otsailak eta martxoak eman dute bere fruitua. Otsaileko azkenasteburuan kolorez jantzi ziren herriko kaleak. Euskal Herri osoanhain preziatuak diren Inauteriak ospatu ziren. Getaria ez zen Tolo-saren parera iritsi baina herritarrek ahalegina egin zuten Inaute-rietako jai giroaz gozatzeko. Nahiz eta igandean eguradiak ezlagundu, asteburu osoan jai giro bikaina izan zen herriko txokoe-tan. Herriko inauteriekin nahikoa ez, eta zenbait herritarrek Tolo-sako inauteriez gozatzeko aukera izan zuten.

Martxoaren 11n eta 12an zenbait herritar Luz Ardidenera joanziren. Elurretara egin den bigarren txangoa izan zen, eta taldepolita bildu zen asteburu pasa joateko. Eguraldiak ez zien gehiegilagundu haize zakarra izan baitzuten, baina asteburu atseginapasatzeko aukera izan zuten.

Zuriz eta kolore anitzez jantzi dira otsaila eta martxoko zenbaitasteburu eta hemen ditugun argazkiak horren isla dira. Bi girodesberdin ikus ditzakegu baina bietan parte hartu zutenek izuga-rrizko asteburua igaro zuten.


XV. mendeko

eraikuntza hotel

bihurturik

Bi urtetako lanen ondoren San Rokekalean hotel bat ireki berri dute. Kanpokoaldetik gotikoa da baina barrualdeari“gotiko-moderno” itxura eman diote.

San Roke kalean, garai batekoeraikuntza dotoreak aurkiditzakegu; azken urteetan,gainera, horietako asko zahar-berritu egin dituzte. Eraikun-tza horien artean, harrizko bieraikuntza hauek ikus ditza-kegu; bata ala biak, XV. men-dekoak. Etxe horiek, herrikoSalbatore Deuna eliza bezala,estilo gotikoa dute, eta horienfatxada eta leihoak ZarauzkoDorre Luzekoekin erkatu izandira. Horren arrazoi nagusiaKarlistada garaian Getarianizandako sutea da. Izan ere,1839. urtean, herriari su emanzioten, eta, gertakari harenondorioz, Elizan zeudenartxibo guztiak erre eginziren. Horregatik, garai har-tako informazio ugari falta da.

Herriko enparantzatik ger-tuen dagoen zatia Txuekafamiliako kideren batena zen;dirudienez, gizon hark ikatzagordetzeko biltegi moduanerabiltzen zuen San Rokekaleko txoko hori. Eraikuntza-ren egungo jabeek orain delahamabost bat urte erabaki

zuten biltegi zaharra erostea.Bigarren zatia, plazatik urru-tien dagoena, CasatorresekoMarkesarena zen. 1983. urteinguruan, harekin harremane-tan jarri ziren, eta, negoziatuondoren, erostea erabakizuten.

Orain arte, bi etxe hauei ezdiete etekin handiegirik atera,eta zerbait egin beharra zego-ela pentsatu zuten; izan ere,ez zuten nahi, hainbat urterenburuan, etxeak zama bilaka-tzerik. Horrela bururatuzitzaien orain gutxi ireki berriduten hotela egitea. Zaharbe-rritze lanak egiten hasi aurre-tik eta gaur egun, etxearenbarneko egitura oso antzekoada; gainera, eraikuntzarenhorma gehienak errespetatuegin behar izan dituzte. Plaza-tik gertuen dagoen eraiki-nean, lehenengo bi solairuakberdin-berdin mantendu dira;hirugarrengoan, berriz, alda-keta handiak egin dituzte.Beste eraikinean, ostera, ezdute aldaketa gehiegirik egin;berrikuntza logelen distribu-

Izaskun Larrañaga]erreportajea

]erreportajea]San Roke kaleko dorretxeak


zioan oinarritu da, batez ere.Mikel Muñoak, hotelaren jabe-etako batek esan digunez, biurte behar izan dituzte eraikinzaharra hotel bihurtzeko.

Hotelaren izena aukeratzekogaraian ere izan dituzte nahikoburu-hauste. Diputazioakdituen artxiboetan begira ibilidira, eta etxeei buruz aurkituduten informazio zaharrenaXIX. mendekoa da; zehazki,1860. urteko agiriak aurkitudituzte. Agiri horietan, Txape-tonea edo Txopetonea izenezezagutzen zela jartzen du,baina baliteke izen horiherriko jendeak erabiltzenzuena izatea; hori da egungojabeek uste dutena. Beraz,hausnarketa sakon batenondoren, Saiaz izena ipintzeaerabaki dute, izen horrek erebai baitu bere historia. Hainzuzen, Jose Luis Orella Unzuehistorialari eta Erdi Aroan adi-tuak azaldu zuen izen horrenjatorria. Hark aditzera emanzuenez, garai bateko Gipuzkoabailaraka zegoen zatitua,zehazki hamabi bailaratan; eta,

dirudienez, Getariak eta ingu-ruko herriek, Sayaz izenekobailara osatzen zuten.

Hotelaren jabeek jakiteraeman digutenez, hasieramotela eman diote negozioari,baina lehendik ere aurreikusiazuten horrela hastea. Gainera,hasiera lasaia izateak erebaditu abantailak, jabeak ezbaitira oso adituak negozioberri honetan. Hasiera lasaiak,beraz, ikasteko beta eman die,eta, horrez gain, bertan izandiren bezeroen harrera onakaurrera jarraitzeko indarraeman die, bai hoteleko langi-leei, bai jabeei ere.

Hotelak herriko jendearenartean izan duen harrera erebikaina dela diote, eta horrekere aurrera jarraitzeko gogoaeman die. Herriko zenbaitjatetxetan, hotel honen berrieman diete bazkaltzera edoafaltzera joan diren bezeroei,eta, noski, hori ere eskertze-koa dela aitortu digute hotela-ren jabeek. Beste landetxe etaostatuetako jabeek ere beraien

laguntza eskaini diete, etahorrek asko poztu ditu. Mike-lek adierazi digunez, irekiberri duten hotelak asko zordio herriari; baina, horrezgain, jatetxeetako eta bestelandetxe eta ostatuetako jabe-ekin harreman egokia izateaoso garrantzitsua eta politadela gaineratu digu.

Saiaz Getaria hotelak hama-zazpi logela ditu, eta, horrez

gain, Gaztetape hondartzakoolatuei begira gosaltzekoaukera ematen duen kafete-gia dago. Bestalde, terraza etaegongela erosoetatik, Kan-tauri itsasoaren edertasunazgozatzeko aukera paregabeaeskaintzen du. Azkenik,herriko nahiz kanpoko jen-deak erabil dezakeen bileragela dotore bat ere bada hotelhonetan.

Eraikuntzaren lehengo estruktura mantendu dute.

] harritarten txutxupeka / herri eskola

Aurten ohiko jardunari pro-posamen berri batekin bategin dugu. Agenda 21 dela-koa gure eguneroko lanetansartu dugu eta bereziki tratatudugu eskualdeko eskolakegin duten antzera.

Getariako eskolan ikasturtehonetarako hiru urrats nagusiematea proposatu ziguten.Informazioa izatea, jasotakoinformazioa herriari egoki-tzea, egokitzapen honekinondorioak eta konpromisoakhartzea.

Bigarren urratsa ematekoMankomunitateko ARAZI tal-deak bidalitako fitxak erabilizeskolako esparrutik herriarenazterketa egin genuen. Geta-riako kaleetan dauden zabo-rrontzien, garbiketaren, puntubeltzen azterketa. Horreta-rako Lehen zikloko ikasleekeskola ingurua eta parkeaaztertu zuten. Bigarren ziklo-koak alde berria eta hiruga-rren ziklokoak alde zaharra.Fitxak osatu, ondorioak atera,

konpromisoak hartu geni-tuen. Honekin batera esko-lako ikasle, irakasle, gurasoeta jangelako langileekbatzorde bat osatu dute. Ber-tan, orain arte eskolan egitenzen paperaren bereizketari,plastikoaren bereizketa etaedukiontzi arinen bereizketaegiteko proposamena landudute. Kutxa bereziak prestatu,ikasle guztiei zertarako direnadierazi eta kontrolatu nolabetetzen den.

Azkenik, hirugarren urratsaematea falta da. Hau da, egindiren azterketa hauekin Geta-riako agintariengana joan,udaletxean batzar berezibatean ikasleak eta hautetsiakelkartu egindako azterketenberri eman eta guztien arteankonpromisoak adostu. Esko-lak bere aldetik jasotakodatoak eta ateratako ondo-rioak ARAZIkoei bidali diz-kiegu, eskola sarreran dagoentxoko berezi batean itsatsiditugu eta zain gaude, herrikoagintariekin bilera burutzeko.

Agenda 21 Herri Eskolan

2004ko maiatza artzape -17

arazoak ekartzen ditu. Arra-zekeria aztertzen hasita,horren aurkako ekintza hauekhausnartu dituztenek hurren-goa pentsatzen dute: “arazosozialak etnia eta arrazekinlotzeko tendentziek ardura-tzen gaituzte. Arazoak errea-lak dira, bai, baina arazooksorterri ezberdinetako pertso-nei leporatzen zaizkie, aza-leko arrazoi sinpleek eginda.Arazoak honakoak dira esate-rako: lan egoera ezegonko-rrak, delinkuentzia, segurta-suna, edota nerabeaktaldeetan bizitzeko joerak.Hauek guztiak ematen dire-neko baldintza sozialakaztertu gabe hauteman etaanalizatu ohi dira, eskubide-rik ez izatearen edo batzuekgaizki ordaindutako lanakonartzea etorkinen erruabalitz legez, edota kultur joka-bide ezberdinek determina-tuko balituzte legez”.

Martxoaren 20tik 26ra eraezberdinetako ekitaldiakantolatu ziren: hitzaldiak, fil-mak, mahai inguruak, doku-mentalak, eta igandean, 26an,oinezko martxa bat egin zenTrintxerpetik Donostiara.

Martxoaren 21a Arrazakeria-ren Aurkako NazioartekoEguna izan zen. Honi loturik,hainbat ekimen eraman diraaurrera. Gizarte Arrazakeria:beste harresi bat botatzekeizenburupean ekintza ezber-dinak egin ziren, eragile uga-rik antolatuta, tartean Gipuz-koako GKEen Koordinadora,eta honen barruan Elan-Eus-kadi.

Saharaz beherako eta Magre-beko etorkinek sekulako saia-kerak egiten dituzte Europa-rako pausoa emateko, baitasaiakera horretan bizia utzibehar badute ere, eta horrenberri egunero jasotzen dugu.Aipatu ekimenen antolatzai-leen hitzetan, “Afrika bazter-tuta dago Europarako migra-zio proiektu serioenesparruari dagokionean, etahorrek, iparraldeko mugaheriotzaren muga bihurtzendu”.

Gure artean kanpotik etorri-tako jende asko bizi da, geroeta gehiago, Getaria da horrenadibide. Egoera honek, gizar-tean eragina izaten du etaleku batzutan elkarbizitza

2004ko maiatza artzape-17

] elan-euskadi

Harresia behera botatzen

Ekimenaren kartela.


Aniztasuna, hau da Aste Santuari buruz nire burura eta nire apaiz bihotzera datorrenlehenengo hitza. Bai. aniztasuna; nire ustez gaur egungo Getariako Aste Santua anitzada, plurala; XXI. mendeko Euskal Herriko edozein herrietan bezalaxe, Getarian AsteSantua bizitzeko era ezberdinak baitaude.

Batzuek, egun hauetan, oporraldia aprobetxatuz, egun batzuetan egunerokotasunarenastuna ahaztu eta, atseden bila, herria utziko dute. Horien hutsunea betetzeko etorrikozaizkigu, gure txokoaz gozatzeko asmotan, hainbat kanpotar. Aste Santua oporraldibezala bizi bai daiteke.

Beste batzuek, herrian igaroko dute Aste Santua, baina beraientzat urrutitik sumatzenden soinua izango da elizako kanpai hotsa... Beraiek, errespetagarria den aukera egingobaitute, ateismoaren, agnotizismoaren aukera. Zorionez, igaro baitira inposatutako AsteSantuaren garaiak, eta gaur Aste Santuko egun arruntak izan daitezke askorentzat.

Baina, beste batzuentzat, ni tartean, bizitza honetan egin dugun sinesmenarekiko aukeraospatzeko, sakontzeko, sendotzeko egunak dira Aste Santukoak. Guretzat, parrokikokanpai hotsa elkartzera eragiten digun deia izango da. Guretzat, egun hauek sakontasu-nez betetako egunak izango dira, aspaldian, Erromatar Inperioaren txoko batean, Naza-reteko Jesusi gertatutakoa, bere heriotza eta piztuera, gogoratu eta ospatuko baitugu.Apostoluentzat bezalaxe, guretzat, gertaera horiek, giza historiako gertakaririk garran-tzitsuenak baitira.

2006ko Aste Santua, getariarrontzat, anitza izango da, opor egun hauek bakoitzari nahiduena, edota ahal duena egiteko aukera ematen baitiote. Apaizaren eta Parrokiaren alde-tik, denontzat, Aste Santu onak igaro ditzazuela. Elizako kanpai hotsei kasu egingo dio-zuenei berriz, ez ahaztu, Ostegun eta Ostiral Santuaz gain, Larunbat Santu gaueko ospa-kizuna ere hor dagoela guztiontzat, iluntzeko bederatzietan.


]] Aitor Emazabel [[

Sentitu… idatzi…idatzi, ilargiaitsasoa bezain ederra dela.- Gogortzen? - Ilargiakedertasunik ez eta, distirak, tartekabakarrik bisitatzenzintuen ilunpeaz?- Hamaika urteko ilunpe hark, itsasotikzetorren brisa erepreso omen zuen,gogoratzen? - Askatasunik gabeko herriak noizean-behingo itxaropenabakarrik duela?Sentitu… idatzi…idatzi, bada laguna, udaberriak askatasunbrisa dakarrela,tarteka bisita luzeagoazargituko gaituenesperantzaz datorrela,idatzi…Idatzi bada laguna,herriaren askatasunakItxaropena duela.

Aste Santuak

Getarian

]] Eneritz Abruza [[

tsasoari begira ari zen. Kukua-rri, Igeldo eta Jaizkibel men-diek zeruan marrazten dutenzirrimarra mendebaldetikekialdera jarraituz. Kresalarengaziak zailduta zuen aurpe-giko azala, ile urdin bezaingogorra txapel beltzarenazpian. Eta bizkarrean “aio,guapo!” entzuten du.

Garai batean bizpahiru valsdantzatu izango zituen ema-kume harekin, asko jota elka-rri begietara so behin edobitan geratu izango ziren, kei-nurik inoiz ez. Eta orain…orain guapoka zetorkion.

Nago umetan eta zahartza-roan entzuten ditugula hitzikxaloenak, arriskurik ez dago-enean, alegia. Tartean agianburutik pasa bai, bihotzetikbehin baino gehiagotan, bainamingainera inoiz heldu gabe.

Ilea urdintzen hasi zitzaidanaspaldi eta ez noa aukerarikgaltzera: aio guapa! Inoizbaino ederrago zaude!

***

“Askotan esan didate EZ, etaniri ere askotan EZ esateasuertatu zait”.

Elkarrizketatuaren hitzakziren, mila aurpegi eta batbera ere ez zuen ahotsarena.Irratiaren xarma, misterioa;bakoitzaren irudimenak ira-dokitzen du nork esan duenezetz edo nori esan diotenezetz.

Nire burua elkarrizketatuarentokian jartzen aritu naiz,berak deskribatutako pasadi-zoa nireganatzen. Eta... ba nikez diot inori EZ esan, eta niriberriz... ufa! ukazio zerrendaluzea daukat bihotzeko poltsi-koan gordeta.

Eta nik... nik ez diot inori EZesan. Agian galdetu ez didate-lako. Zeren eskatu izan bali-date... orduan ere ez dakit EZesango nukeen.

***

] petrilaren harritarteetatik / Zigor Saizar

“Guztiok ditugu esan nahi etainoiz esan gabeko hitzak, nor-berak itotako sentimenduak”.

Bihar esan egingo diozu,bihar bai. Ezingo duzugehiago gordeta izan.

Gaur, gaur ere ez. Ez diozuesan. Unea iritsi denean,begietara so geratu zarenean,ahoa ireki eta... ez da ahotsikatera. Begiek hitz egingobalute...

Ez diozu esan. Esan gabekohitz gehiago, urdailaren gai-nean beste korapilo bat.

Bihar, bihar esango diozu.

Off. Tramankulu hizlaria itodut. Bihar entzungo zaitut.

Aio, Guapa!


I


] katraponako petriletik / Izaskun Larrañaga

zion pilotari profesionala izateari:“Azkenekoan, denak galdu eta izuga-rrizko pena hartu nuen; ez nintzengehiago joan”. Pilotarekiko zaletasunhark gerora ere jarraitu egin zuen;baina, inoiz ez zion bere eginbeharreta-rako denbora kendu. Maximok familiabat zuen, eta, diru premia zela eta,arrantzan jarraitzea erabaki zuen; izanere, garai hartan, arrantza zen herriandirua ematen zuen lanbideetako bat.“San Isidro batzuetan, Madrileko pilotatxapelketa bat jokatzeko deitu zidaten;une hartan antxoatan nengoen, eta ezinizan nuen joan”. Horren ondorioz hauesan digu Maximok: “Partidak joka-tzeko deitzen nindutenek amorru pixkabat hartu zidaten; ez zuten ulertzen nikbeste lan bat nuela, eta, gainera, bizi-tzeko beharrezkoa zela”.

Oraingo pilota mundua eta lehengoanahiko desberdinak direla esan digu

Euskal Herri osoan arrakasta duenkirola da pilota, eta Getariak ere izanditu zaletu eta jokalari bikainak;Maximo horietako bat izan da. Aditzeraeman digunez, orain dela urte batzuk,herrian pilotari bikainak zeuden: “Ula-zia eta Felipe titularrak ziren; Aranburueta Olaskoaga ere oso onak ziren”. Eus-kal Herri mailan, berriz, honako pilotarihauek aipatu dizkigu: “Atano III.ak etaGallastegik askotan irabazten zuten; etaAtano IV.a eta Atano VII.a ere oso onakziren”. Hainbat urtetan pilotan ibilizenez, jende famatu asko ezagutu duMaximok: “Ogeta pilotariaren osolaguna nintzen; udan, Getariara etortzenzen, eta elkarren oso lagun egin ginen;frontoira ere batera joaten ginen”.

Debuta Empresas Unidadesekin eginzuen, eta zenbait partida ere jokatuzituen. Behin, ordea, partida bat galdueta halako pena hartu zuenez, utzi egin

Maximok. Gaur egungo pilotariek pilotalanbide moduan hartzen dute: “Orain,pilotari asko lantegi batera zortzi ordusartzera joango balira bezala joaten dirafrontoira”. Pilotak erabiltzeko moduaere asko aldatu dela dio: “Lehengo pilo-tariek pilota jotzeko ez zuten ezer ipin-tzen eskuetan; pilotariak pilotaren soi-nuarekin gozatu egiten zuen. Orain,pilotak desberdinak dira, min ematendute, eta eskuetan takoak ipini behardira”.

Oraindik ere joaten da Maximo frontoie-tara, eta, giroa ez dela gehiegi aldatudio; dena den, lehen gazte gehiago joa-ten zela azaldu digu: “Nik esango nukegiroa antzekoa dela. Lehen gazte etaemakume gehiago joaten ziren frontoie-tara; baina, gaur egungo kirol-aukeradela eta, publikoa sakabanatu egin da.”

Pilota munduan murgildua egoteakmomentu onak eta buru hausteak emandizkio Maximori: “Oroitzapen onak etatxarrak ditut, baina oroitzapen txarreta-tik ere asko ikasi dut. Eskarmentu han-dia hartu nuen, eta horrek alboan ditu-danak gehiago baloratzen erakutsi dit”.

Solasaldia martxoaren 19a baino lehenegin genuenez, egun horretako finalhandiari buruz galdetu genion, etaMaximo partidako irabazleen izenakesatera ausartu zen: “Olaizola II.ak etaZearrak irabaziko dutela uste dut. Lau-rak oso ongi daude, baina horiek diraniretzat faboritoak”. Maximo, zureusteak kale egin dizu, beste urte bateanasmatu beharko!

Maximo Ezenarro:

“Ogeta pilotariaren oso laguna egin nintzen”

Hirurogeita hamar urte beteak ditu Maximok. Hama-lau urterekin itsasoan hasi zen lanean, baina berezaletasuna, pilota, ez zuen albo batera utzi. Pilotazgain itsasoa ere bere pasioetako bat izan da, eta,orain urte batzuk arte, itsasoan arrantzan ibiltzenzen Xuxen-Xuxen ontzian.

“Lehen gazte etaemakume gehiago

joaten ziren frontoietara”

Lurralde exotikotako jendearen bisita izan dugu azken hilabe-teetan. Otsailean, alde batetik Microfilm frantziarrek eta Yakuzibizkaitarrek eman zuten kontzertua, eta bestetik Traktor sue-diarrek eta Mantisa zarauztarrek. Martxoan, berriz, FrantziakoNancy hiritik zetorkigun eta taldekide bat txinatarra zuen GuGuai Xing Qiu laukotea eta Curasan donostiarrak. Hiru kon-tzertuak giro ezin hobean eta 40-60 lagunen aurrean, zifragarrantzitsua asteburuko kontzertuak ez zirela kontuan har-tzen badugu. Orokorrean gainera oso kontzertu indartsuak iru-ditu zitzaizkion jendeari eta maila oso altuko taldeak zirela argieta garbi geratu zen. Zer esanik ez jatortasun kontuan ere!

Eta apirilerako ere badaude nobedadeak: lehenbiziko aldiz,kontzertu batek jaialdi izena hartuko du, ELEKTROKAN-GURO06, eta horren arrazoia hiru talde australiar izango direlada: Kunt, Toxic Lipstick eta Company Fuck! Horiekin bateraMiss Toll Bilbotik. Lau talde hauen proposamenak rockandro-llarekin zerikusi gutxi izango du, hau da, electro-clash errit-moak entzungo dira nagusiki... eta protagonistak oraingohonetan disfrazak, dotorezia, probokazioa, ezpainetako pintu-rak etab luze bat gehitu genezakeen emakumez osatutako tal-deak. Sekulako ikuskizuna!

Informazio gehiago: www.elektrokanguro.blogia.com (bisitaezak/n!!)

]] marixabelen sukaldea [[ gaztetxetik / ion arakistain

Exotikotasuna

Jende ugari bildu zen Traktor taldearen kontzertura.

Milioidunaren gailetak

Oinarriaren osagaiak: :

175 gr irin

125 gr gurin

4 goilarakada azukre

Tapakirako osagaiak:

55 gr. gurin

4 goilarakada azukre

150 gr esnedun txokolate

400 ml esne kondentsatu

Egiteko modua:

Bol batean gurina eta irinanahastu eta eskuekin landu.Nahasketa hau ongi dagoe-nean moldean banatu eta 20minutuz labean eduki 190gradutan. Beste ontzi batean,gurina, azukrea eta esneanahastu gelditu gabe. Honekkolorea hartzen duenean,moldera bota eta apur batgogortzen denean, txokolateaurtu eta hau ere moldera bota.Amaitzeko freskatzen utzi etaeta tarta zati txikitan zatitu.

Oraingo honetan ere Marixabe-lek prostre goxo-goxoa propo-satu digu. Hilabete honetan,inoiz baino osagai gehiago era-bili ditu, baina hala eta guztizprostre erraz-erraza da orain-goan proposatu diguna. Onegin!!

Getariako eta HendaiakoMusika Eskolen artekoELKAR TRUKEA1. zatia: talde instrumentala,koroa eta trikitixa talde bat2. zatia: Getaria eta Hen-daiako ikasleak batera bikanta. Ordua: 18:30eanLekua: Musika EskolaOharra: maiatzaren 19an,18:30ean Hendaiako MusikaEskolako ikasleen kontzertuaGetarian

[Apirilak 15, larunbata]KONTZERTUA: AUTOPSYPROTOCOL (Badalona,breakcore) eta NEBUR(Badalona, post-hardcore)Ordua: 22:00etanLekua: gaztetxea

[Apirilak 22, larunbata]ELEKTROKANGURO 06JAIALDIA: TOXIC LIPSTICK(Australia), COMPANYFUCK! (Australia) eta MISSTOLL (Bilbo)Ordua: 22:00etanLekua: gaztetxea

] irteera[Apirilak 27, osteguna]ARRASATERA IRTEERA:Arrasateko bi enpresa bisi-tatu, bazkaria eta Arrasateherria bisitatu. Antolatzailea: ArrantzaleZaharren Elkartea

] hitzaldia

“NOLA ERAMAN ARTIKU-LAZIOEN HIGIDURA”Ordua; 18:00eanLekua: Itxas-Etxe (Jubilatuenegoitzan)Antolatzailea: Aulas Kutxaeta Arrantzale ZaharrenElkartea

] festak[Apirilak 28, ostirala]SAN PRUDENTZIO DEU-NAREN EGUNA. San Prudentzio auzoko jaiak: herri kirolak,meza, erromeria...


] kirolak[Apiriletik maiatza bukaerara]XABI IÑURRITA MEMORIALA IX. FUTBITOTXAPELKETAOrdua: larunbat arratsaldeko16:00etatik 19:00etara Lekua: frontoiaAntolatzailea: Gure Txeruelkartea

SALBATORE DEUNA IX.PILOTA TXAPELKETA federatuentzatIzen-ematea: martxoaren27tik apirilaren 15eraTxapelketaren hasiera: maia-tzaAntolatzailea: Gure Txeruelkartea

[Martxoaren amaieran]GETARIAKO III. GAZTE etaHELDUEN ESKUZ BINA-KAKO PILOTA TXAPELKE-TAko txapeldunak UrolaBailarako federatugabeenaurka. Pilotariak: Andima Iribar,Josu Iribar, Joseba EsnalAntolatzailea: Gure Txeruelkartea

[Apirilak 28, ostirala]ARETO FUTBOLA: IrizabalArrainak - Ventanas I.S.UOrdua: 21:30eanLekua: kiroldegia

[Kiroldegiak antolatutakoekintzak]

EMAKUMEEN BINAKAKOLEHENENGO PALA TXA-PELKETAIzena emateko epea: apirilak15Informazioa eta izen-ematea:Sahatsaga Kiroldegia

SQUASH TXAPELKETAIzena emateko epea: Apirilak15Informazioa eta izen-ematea:Sahatsaga Kiroldegia

] musika[Apirilak 7, ostirala]


] apirileko agenda

BABESTU ZURE SEME-ALABAK (11:00-12:00)Lekua: Kultur Etxeko lehensolairuan

] ekintzak

[Apirilak 23, igandea]LIBURU EGUNA 2006

[Apirilak 24, astelehena]IPUINAREN ORDUA AnaMeaberekin: “Marilurrekaitona Koxme salbatu du”Norentzat: 4eta 9 urteko hau-rrentzatOrdua: 17:30eanLekua: Alondegia

[Apirilak 26, asteazkena]GETARIAKO V. LITERATURLEHIAKETAKO sari-bana-ketaOrdua: 18:30eanLekua: udaletxeko PlenoAretoa

] kz guneaApirileko ordutegia:17:00etatik 20:00etara. Tutorea: apirilak 4, 18 eta 25,09:00etatik 13:00etara

APIRILEKO MINTEGIAK: [Apirilak 4, asteartea]ADOBE ACROBAT (10:00-12:00)

[Apirilak 18, asteazkena]EZAGUTU BIDAIARIARENESKUBIDEAK (10:00-12:00)

[Apirilak 25, asteartea]FAGOR GIDA GASTRONO-MIKOA (10:00-11:00)

FULDAIN farmaziaren zaintza egunak: apirilaren10etik 16ra (biak barne)

telefono interesgarriak

Udal bulegoa ....943 896 024Faxa ............943 140 190e-mail:[email protected]

Kiroldegia ........943 140 432Kirol-portua ......943 580 959Taxiak

Segundo ......607 720 242Jose Mari ....607 403 498

Udaltzaingoa ....943 896 146Liburutegia ......943 896 147Anbulatorioa ....943 140 957Botika ..............943 140 383SOSdeiak ......................112Artzape ............943000548

PAUSOZ PAUSO

Apirilaren 8an, ZarauztikAzkoitira Euskal Preso politi-

koen aldeko martxa“Esku-bide guztien jabe, Euskal Pre-

soak Euskal Herrira”lelopean

Getariatik goizeko 10:45eanigaroko da.

MMaarriiaa JJeessuuss AAiizzppuurruukk uuttzziittaakkoo aarrggaazzkkiiaa..

Argazki honetan Rufina de Irigoen itsasontziko arrantzaleak ikus ditzakegu. Lehen,arrain asko ekartzen zutenean tasa ekartzen zutela esaten zen; hau arrantzaleekharrapatu zezaketen gehiena izaten zen. Antzina, arrain asko harrapatzen zen, orainbaino gehiago, eta garai haietan harrapatutako arrain kantitate erraldoiez asko gogo-ratzen dira herriko zenbait arrantzale zahar.

Argazkiko gizonak, eskerrerik eskuinera: Tomas Iribar, Joaquin Aizpuru, Sasturiano“Bermeo” eta Santoinatik Getariara lanera etortzen ziren bi arrantzale.

Zorion agurrak] akordatzen

Aurten tasa jarriko ote?

Shané Apirilak 8

Zorionak eta egun on batpasa dezazula. Zure Fami-

liaren partetik. Muxu.

Aloña ZabaletaApirilak 18

2 + 8 = 10 urte eta oraindikhain pinpilipauxa!

Nahia Emanuelly ArangurenMartxoak 30

Zorionak bihotza! Dagoenekohiru urte handi. Muxu handi bat

amatxoren partez.

Unai eta Iker AldalurApirilak 28 eta 13

Zorionak bioi eta jarraitu mutil jatorrak izaten.

Aintzane EzenarroMartxoak 18

Zorionak, Aintzanetxu! Opari politak,

ezta?

Emilio IrigoienApirilak 7

Zorionak aitatxo! “Trein-taitodos” betetzeagaitik.

Aurreko aleko argazkiari buruzko informazioa eman digu Juantxo Esnalek. Bertanagertzen diren emakumeak zein diren ez digu argitu baina upelei buruzko informa-zio interesgarria eskaini digu: bertan agertzen diren upelei Sizilianoak deitzenzitzaien handik ekarriak baitziren. Upel hauek “allas” eginak izaten ziren eta Geta-riatik bertatik hartzen zuten; hemendik dator ziurrenik Allalle baserriaren izena. Sizi-lianoak egin ahal izateko egurrak malgutasuna lortu behar izaten zuen eta horreta-rako egurrak Altxerriko uretan edukitzen zituzten. Argazkiko upelak hutsik daude;hau honela izango ez balitz, ezingo lituzkete buru gainean ipini.

Kepa EtxegoienApirilak 19

Urtetik urtera politago.Muxu pottolo bana.

Joakin, Nerea eta IbanMartxoak 15,17 eta 25

Zorionak hirukote. Muxu potoko bana, Aroa,Aimar, Ibai, June eta familia guztiaren partetik.

Igor GomezApirilak 10

Zorionak eta muxuhandi bat familia osoaren partetik.

Izen-deiturak:..................................................................................................................................................................................

Helbidea:...........................................................................................................................................................................................

Herria:.......................................P.K....................Telefonoa:..............................................................................................................

Kontu zenbakia:....................................................................................................................................................................................

Sukurtsala:........................................................................................................................................................................................

Getariatik kanpo bizi bazara eta aldizkaria etxean jaso nahi baduzu, EGIN BAZKIDE eta bilaliko dizugu!

Bazkide-kuota: urtean 18 euroartzape

Documents

47. zenbakia (2006eko martxoa)