CIENCIAS SOCIAISCIENCIAS SOCIAISTEMA 4TEMA 4

VERENA VIEITES FERNANDESVERENA VIEITES FERNANDES

O ESTADOO ESTADO

Definicións: Persoas, territorio, Definicións: Persoas, territorio, poder.poder.

Territorio: fronteiras e conflictosTerritorio: fronteiras e conflictos Poboación: Dereitos e obrigas. Poboación: Dereitos e obrigas.

Culturas diferentes e diversas Culturas diferentes e diversas nacionalidades.nacionalidades.

Poder: Poder: • Establecer leis. As leis fainas o Establecer leis. As leis fainas o

estado (Parlamento).estado (Parlamento).• Vixiar o cumprimento das leis e Vixiar o cumprimento das leis e

administrar xustiza. administrar xustiza. • Manter a orde no interior e Manter a orde no interior e

protección no exterior.protección no exterior.• Política exterior (relacionarse Política exterior (relacionarse

con outros estados).con outros estados).• Recaudar impostos.Recaudar impostos.• Dirección da economía.Dirección da economía.• Administrar servizos públicos, Administrar servizos públicos,

xestionar infraestructuras e os xestionar infraestructuras e os equipamentos colectivos.equipamentos colectivos.

Elementos dos Estados democráticos.Elementos dos Estados democráticos.

Os cidadáns participan no goberno.Os cidadáns participan no goberno. Democracia directa: Cando en grupo toman Democracia directa: Cando en grupo toman

unha única idea.unha única idea. Democracia representativa: Cando escollen Democracia representativa: Cando escollen

nas eleccións os que han de exercer a nas eleccións os que han de exercer a soberanía no seu nome.soberanía no seu nome.

Parlamento: Elabora e aproba as leis, elixe ao Parlamento: Elabora e aproba as leis, elixe ao Presidente do (as persoas elexidas forman o Presidente do (as persoas elexidas forman o parlamento).parlamento).

AS ELECCIÓNS.AS ELECCIÓNS.

Deben ser libres (voto Deben ser libres (voto secreto).secreto).

Deben ser plurais Deben ser plurais (varias opcións). (varias opcións).

Sufraxio universal (que Sufraxio universal (que non haxa discriminación non haxa discriminación de sexo e que sexas de sexo e que sexas maior de idade.maior de idade.

Eleccións periódicas (os Eleccións periódicas (os candidatos escollidos candidatos escollidos han de someterse a han de someterse a novas eleccións).novas eleccións).

PARTIDOS POLÍTICOSPARTIDOS POLÍTICOS

Programas Programas electorais ( teñen electorais ( teñen que ter claro as que ter claro as ideas que ideas que defenden)defenden)

Candidatos e Candidatos e candidatas.candidatas.

O votoO voto

Agrupación de persoas que teñen ideas para poder exercer o poder.

SEPARACIÓN DE PODERES:SEPARACIÓN DE PODERES:

Función lexislativa Función lexislativa (o (o

Parlamento elabora e Parlamento elabora e vota as leis). vota as leis). Función executiva Función executiva (O (O Goberno determina a Goberno determina a política que debe política que debe seguir o estado).seguir o estado).

Función xudicial Función xudicial (o (o poder xudicial aplica poder xudicial aplica as leisas leis

PODERES

Lexislativo Executivo Xudicial

Diferentes tipos de Estados Diferentes tipos de Estados democráticos.democráticos.

Monarquías e repúblicas.Monarquías e repúblicas.• Monarquías parlamentarias: A máxima autoridade é o Monarquías parlamentarias: A máxima autoridade é o

rei ou a raíña. A soberanía tena o pobo.rei ou a raíña. A soberanía tena o pobo.• Rei: É o xefe de estado pero non goberna. Xura Rei: É o xefe de estado pero non goberna. Xura

fidelidade á constitución.fidelidade á constitución. Para que sexan democráticas teñen que ser Para que sexan democráticas teñen que ser

repúblicas parlamentarias. O xefe do estado é o repúblicas parlamentarias. O xefe do estado é o presidente da república. Cada 4 ou 5 anos elíxese ó presidente da república. Cada 4 ou 5 anos elíxese ó presidente, que é elixido polo pobo. O goberno queda presidente, que é elixido polo pobo. O goberno queda en mans do Primer Ministro ou Presidente da en mans do Primer Ministro ou Presidente da República.República.

Todo Oriente e centro de Europa son repúblicas. E na Todo Oriente e centro de Europa son repúblicas. E na zona occidental Francia, Portugal e Europa.zona occidental Francia, Portugal e Europa.

Estados liberais e Estados Estados liberais e Estados sociaissociais

Liberal: Non interfire na Liberal: Non interfire na economía das empresas economía das empresas nin nas relacións nin nas relacións sociais. As condicións sociais. As condicións sociais e a economía sociais e a economía rexense pola lei do rexense pola lei do mercado.mercado.

Social: Intervén na Social: Intervén na economía e na economía e na sociedade (sanidade sociedade (sanidade pública, ensino pública, ensino obrigatorio).obrigatorio).

Estados centralizados e Estados Estados centralizados e Estados descentralizados.descentralizados.

• Centralistas: As decisións Centralistas: As decisións tómanse no Goberno central.tómanse no Goberno central.

• Descentralizado: Comparte o Descentralizado: Comparte o poder con diferentes terrpoder con diferentes terr itorios.itorios.

Estados non democráticosEstados non democráticos..

Monarquía absoluta: O rei concentra todo o Monarquía absoluta: O rei concentra todo o poder. Estes confirman que actúan no nome de poder. Estes confirman que actúan no nome de Deus.Deus.

EXEMPLOS: Arabia Saudíta, etc.EXEMPLOS: Arabia Saudíta, etc. Ditadura: Réxime no que unha persoa, co Ditadura: Réxime no que unha persoa, co

apoio dun partido político, un grupo étnico ou apoio dun partido político, un grupo étnico ou exército, goberna cun poder absoluto.exército, goberna cun poder absoluto.

EXEMPLOS: América Latina e en Estados de EXEMPLOS: América Latina e en Estados de África e Asia.África e Asia.

OS ESTADOS DO MUNDO E OS ESTADOS DO MUNDO E AS SÚAS RELACIÓNS.AS SÚAS RELACIÓNS.

Relacións Políticas.Relacións Políticas. Ámbito Político:Ámbito Político:• O peso de Estados Unidos: Tendencia cara ao multirateralismo.O peso de Estados Unidos: Tendencia cara ao multirateralismo.• Islamismo Político: Ruptura Violenta con todo aquilo que é propio do mundo Islamismo Político: Ruptura Violenta con todo aquilo que é propio do mundo

occidental.occidental.• Crecente protagonismo de China. Crecente protagonismo de China.

Ámbito Económico:Ámbito Económico: Centro económico do mundo: Estados Unidos, Europa e Xapón.Centro económico do mundo: Estados Unidos, Europa e Xapón.

• Países en desenvolvemento: En especial países de economías emerxentes Países en desenvolvemento: En especial países de economías emerxentes (Brasil, China, India, México e Sudáfrica).(Brasil, China, India, México e Sudáfrica).

• Países pobres: En especial os países esquecidos (Etiopía, Somalia, Países pobres: En especial os países esquecidos (Etiopía, Somalia, Afganistán).Afganistán).

O Estado entre a globalización e a O Estado entre a globalización e a rexionalización.rexionalización.

O Estado e a globalización.O Estado e a globalización.• A globalización da A globalización da

economía.economía.• As novas tecnoloxías da As novas tecnoloxías da

información e comunicación.información e comunicación.

Organizacións Organizacións supranacionais: Estas supranacionais: Estas asumen parte da soberanía asumen parte da soberanía nos Estados. nos Estados.

EXEMPLO: A Unión Europea, A EXEMPLO: A Unión Europea, A Organización de países Organización de países exportadores de petróleo.exportadores de petróleo.

O Estado e a rexionalizaciónO Estado e a rexionalización

Definición de local ou rexional: é un territorio Definición de local ou rexional: é un territorio que ten unha actividade económica ben que ten unha actividade económica ben desenvolta e unha personalidade cultural e desenvolta e unha personalidade cultural e social ben diferenciada.social ben diferenciada.

Tipos de rexións:Tipos de rexións:• Nacións sen Estado, como en Quebec Nacións sen Estado, como en Quebec

(Canadá).(Canadá).• Rexións consolidadas e diferenciadas, como Rexións consolidadas e diferenciadas, como

en Baviera (Alemaña).en Baviera (Alemaña).• Cidades Globais: como en Nova York, Tokio e Cidades Globais: como en Nova York, Tokio e

Londres.Londres.Principio de Subsidiaridade.Principio de Subsidiaridade.

O papel do Estado na actualidadeO papel do Estado na actualidade

• Os estados son coordinadores, distribúen Os estados son coordinadores, distribúen competencia e riqueza, aseguran o competencia e riqueza, aseguran o cumprimento das leis e da igualdade de cumprimento das leis e da igualdade de dereitos e deberes. dereitos e deberes.

• Creación e mantemento das infraestruturas Creación e mantemento das infraestruturas básicas.básicas.

• A loita contra o terrorismo mundial e a A loita contra o terrorismo mundial e a delingüencia.delingüencia.

Tratados, Convenios e Declaracións Tratados, Convenios e Declaracións Internacionais de Dereitos.Internacionais de Dereitos.

Existen Tratados e Convenios Existen Tratados e Convenios Internacionais: Control de Internacionais: Control de armamento, non proliferación de armamento, non proliferación de armas nucleares, cambio armas nucleares, cambio climático, contra a desertización, climático, contra a desertización, etc.etc.

Declaracións Internacionais de Declaracións Internacionais de Dereitos: Dos dereitos humanos, Dereitos: Dos dereitos humanos, dos dereitos da infancia, sobre a dos dereitos da infancia, sobre a eliminación da muller, etc.eliminación da muller, etc.

Organizacións SupranacionaisOrganizacións Supranacionais

Organizacións de Ámbito mundial: A ONU e a Organizacións de Ámbito mundial: A ONU e a OMC.OMC.

Organizacións de Ámbito continental ou Organizacións de Ámbito continental ou rexional: Unión Europea Liga Árabe.rexional: Unión Europea Liga Árabe.

A Organización das Nacións A Organización das Nacións Unidas (ONU)Unidas (ONU)

Creada en 1945.Creada en 1945. Obxetivos:Obxetivos:• Manter a paz e a Manter a paz e a

seguridade seguridade internacionais.internacionais.

• Fomentar as relacións Fomentar as relacións de amizade,baseándose de amizade,baseándose nos principios da nos principios da igualdade e da libre igualdade e da libre determinación dos determinación dos pobos.pobos.

• Fomentar a cooperación Fomentar a cooperación de todo tipo nos países.de todo tipo nos países.

• Estimular o respecto Estimular o respecto aos dereitos humanos.aos dereitos humanos.

Organizacións dependentes da ONUOrganizacións dependentes da ONU• Consello de Seguridade: Ten 10 membros Consello de Seguridade: Ten 10 membros

temporais e 5 membros permanentes.temporais e 5 membros permanentes.• Asamblea Xeral: Todos os países.Asamblea Xeral: Todos os países.• Consello Económico e Social.Consello Económico e Social.• Corte internacional de Xustiza.Corte internacional de Xustiza.• Secretaría Xeral.Secretaría Xeral. UNICEF: Axudas á infancia.UNICEF: Axudas á infancia.UNESCO: Ciencia e Cultura.UNESCO: Ciencia e Cultura.

AS ONGAS ONG

• Definición: Son entidades de carácter público Definición: Son entidades de carácter público con fins humanitarios e sociais que non con fins humanitarios e sociais que non dependen dos gobernos.dependen dos gobernos.

• Tipos: Centros de investigación, empresas,etc.Tipos: Centros de investigación, empresas,etc.• Importancia: Son as primeiras en actuar, Importancia: Son as primeiras en actuar,

exercen como grupos de presión,etc.exercen como grupos de presión,etc.

As ONG como redes As ONG como redes internacionais.internacionais.

Accións humanitarias: Accións humanitarias: Exemplos: La Cruz Roja, Manos Exemplos: La Cruz Roja, Manos Unidas, Médicos sin fronteras,etcUnidas, Médicos sin fronteras,etc

Dereitos humanos: Dereitos humanos: Exemplos: Amnistía Internacional.Exemplos: Amnistía Internacional.

Protección da Protección da natureza e denuncia natureza e denuncia da destrucción do da destrucción do medio natural: medio natural: Exemplos: Exemplos: Greenpeace. Greenpeace.

O peso crecente das ONGO peso crecente das ONG

Solución de Solución de problemas de problemas de urxencia e urxencia e necesidades.necesidades.

Desenvolvemento Desenvolvemento integral das persoas.integral das persoas.

Conciencia e Conciencia e responsabilidade.responsabilidade.

As culturas e as diferenzas As culturas e as diferenzas culturais.culturais.

Definición de cultura.Definición de cultura. Territorio.Territorio. A diversidade A diversidade

cultural: Isto é a cultural: Isto é a diversidade cultural. diversidade cultural. Esto débese a Esto débese a educación.educación.

Pluralismo cultural: Pluralismo cultural: multiculturalidade.multiculturalidade.

Interculturalidade.Interculturalidade.

A cultura de masas e de consumoA cultura de masas e de consumo

Definición de cultura Definición de cultura de masas.de masas.

Pautas de consumo.Pautas de consumo. Homoxeneización.Homoxeneización. Tensión e Tensión e

contradicións fronte contradicións fronte as culturas locais ou as culturas locais ou tradicionais.tradicionais.