8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    1/6

    Bidezkotze Kausak

    2012-2013

    Zigor Zuzenbidea II

    57

    Zortzigarren Ikasgaia

    Zortzigarren Ikasgai

    honetan, Zuzenbide

    Kontrakotasunaren

    teoria orokorra ikasiko

    dugu eta hura

    aztertzeko funtsa

    zertan datzan ikusiko

    dugu.

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    2/6

    9. Ikasgaia

    Zuzenbide Fakultatea, Donostia

    Zigor Zuzenbidea II

    58

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    3/6

    Bidezkotze Kausak

    2012-2013

    Zigor Zuzenbidea II

    59

    8. Ikasgaia: ZuzenbideKontrakotasunaren Bazterketa.

    8.1 Gogoeta orokorrak.Tipikotasunak konprobazio positibo bat galdatzen du. Hau da, positiboki konprobatu beharko

    da ea zigor kodean tipifikatutako portaera baten aurrean gauden. Aldiz, zuzenbide

    kontrakotasunaz ari garenean, baieztapen negatiboa egin beharko dugu. Hau da, bidezkotze

    kausak dauden edo ez baieztatu beharko dugu. Printzipioz, portaera bat tipikoa denean,

    normalean zuzenbide kontrakoak izango dira, bidezkotze kausak tartean ez badaude.

    Bidezkotze kausak zentzu hertsian ematen direnean baztertuko da zuzenbide kontrakotasuna.

    Baina horrekin lotuta bidezkotze kausa bat ematen denaren uste oker gaindiezina dagoenean

    ere baztertuko da zuzenbide kontrakotasuna. Adibidez, pertsona batek beste baten aurrean

    arriskuan egotea ustea izango litzateke eta benetan objektiboki errore hori gaindiezina denean

    hiltzea bere defentsarako.

    8.2 Bidezkotze kausak.8.2.1 Funtsa

    Nola justifikatu daiteke Zuzenbide Penalak esku ez hartzea norbaitek lege bidezko defentsan

    pertsona bat hiltzen duenean? Zein da funtsa?

    Desberdina, noa jsutifikatu dezakegu, esku ez hartzea esatea ez dagoela deliturik, norbait

    legebidezko defentsan justifika dezakegu.

    Funsta desberdina da, Bk baten aurrean gauden edo errore kasuan baldin bagaude, ez dagoela

    deliturik ez dagoela bidezkotze kausa badaukagu, funtsa desberdina dela, eta aldiz errore

    gaindiezin aksua baldin bada.

    Doktrinak dio, funtsa dela horrelako egoera batetan, gatazka egoera bat ex post konfirmatzen

    dena, ex ante perspektiba batetik gero ex post konfirmatzen dela.

    Gatazka egoera hori ex post ere konfirmatzen da, ex ante egindako baliospen hori benetakozela. Gertatzen ez zen bezala, ex ante egiten den baliospena. Ikusten dutenean tipoa

    beraiengana datorrela. Hemen gatazka egoera bat dago.

    Egia zela pentsatzen dugun hori, nik erreakzionatzen dugun hori. Ex post, konfirmatzen da hori

    ez dela egia, ex ante apreziatzen konfirmatu beharko dugu ex post.

    Beraz, Benetako bidezkotze kausa badaukagu, ondoriozta dezakegu bidezkotze kausak,

    suposatzen dutela arau orokorrekiko interferentzia bat. Norbait lesionatzea debekatua dagoela,

    interferentzia bat suposatzen dute. Debekatua dagoena, legezko bihurtzen dutelakoz,

    Debekatua dagona, legezklo bihurtzen da, hau oso garrantzitsua da, legezko bihurtzen dela,

    zuzenbideak ez duela gaitzesten, beti onez ikusten du gertatzen den hori. EZ da zuzenbideak

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    4/6

    9. Ikasgaia

    Zuzenbide Fakultatea, Donostia

    Zigor Zuzenbidea II

    60

    barkatzen gaituela, esaten hari gara, zuzenbidearekin bat datorrela erraten dugu.

    BK zentsu hertsian: Legebidezko defentsa, behar izan egoera, eginbehar baten betetzea.

    BK bat dagoenaren uste okerra. Bidezkotze kausa uste okerraren aurrean bagaude.

    2.Ondorioak:

    Lehenik, eki ntza eta emaitza gaitzespena bieak baztertuko dira. Portaera bidezkotua jasateko

    obligazioa. (legebidezko defentsaren kasuan) . Nola ni naizen erasoa jasan duena, norbait

    legebidezko defentsan jarduten du. Nik erasotzailea, obligazioa daukat bere portaera hori

    jasateko. Nire portaera zuzenbide kontrakoa izanen da. Ekintza eta maitza gaitzespena

    baztertzen badira, (lege bidezko defentsan). Bidezkotze kausan aplikatzen duena, norbaitek

    delitu bat burutzen badu eta delitu batzuk sortzen baditu.

    Partaiden portaera bidezkotua. Demagun egoera benetakoa dela, tipo hori benetan

    asmoarekin dagola. Egoera benetan horrelakoa dela, horren aurrean batek erreakzionatu

    egiten du eta besteak laguntzean dio.

    Ezin zigorrik edo Sn ezarri BK baten aurrean, berez konfliktiboa dena, egoera horretan

    bidezkotze kausa batentan, egiten du. Ezin da ez zigorrik, ez ondoriorik ezarri. Beste ondorio

    bat, bidezkotzen kausa bat baldin badaukagu. Nire burua defendatzen badut, nire portaera ez

    da zuzenbide kontrakoa. Portaera ez dela zuzenbide kontrakoa, behin gure ondorioa baldin

    bada. Ez dela zuzenbide kontrakoa, hemen bukatzen da azterketa. Tipikotasuanrekin, ez da

    geratzen. Azken puntua, gehiegikeriak zuzenbide kontrakoa izanen da. Edozin, gehiegikeria

    zuzenbide kontrakoa izanen dela. Indarkeria maila bat ematea. Muga hori pasatzen badugu.

    3.Bidezkotzearen elementu subjetiboa:

    A-B nik errtsona hil egiten dut eta benetan objetiboki ez dakit, A-k neri momentu horretan hil

    bar zigulakoz. Ex post demostratzen da, errealitatean gertatu dena da, nire burua defendatzen

    dutela. (gure adibidean emaitza gaitzespena ez dago)Jarduten duen pertsonak B-k nik jakin

    bhar dut bidezkotze kausaren baldintza horiek ematen ari direla. Nire burua defendatzen

    dutela. Hau da, esan ahal izateko bidezotze kausa dagoela, elementu subjetiboa beharrezkoa

    da. Baldintza objetiboak ematen direla. Norbait ni erasotzera dijoala, nik hori nahi izan behar

    dut. Zerrekiko dauka parekotasuna. Doloarekin antzeko zerbait gerattzen da, pertsonak jakin

    behar du eta nahi izan behar du. Hemen ere pertsonak jakin behar du, bere burua defendatzen

    duela. Demagun ez dakila, iruditzen zaizua arrazoizkoa dela. Ni zigortzea giza hilketa arrunt

    batengatik. . A - ren heriotza objetiboki ezin dugu gaitzetsi. Nola? Saiakeragatik zigortuz, ni

    zigortuko naute giza hilketa saiakeragatik, autore batzuk erraten dute egoera hau, parekagarriadela. Emaitza ezin da gaitzetsi, autore batzuk erraten dute. Saiakerakin egiten dela. Zigorra

    zehazterakoan, inplikatuko du gradu bat edo bi jeitsiko direla.

    Ikuspuntu penaletik horrek berdin du, gutsienez, froga bide desberdinengatik.

    4.BK ez-osoa

    Esaten ari gara, bidezkotzee kausak suposatzen dutela, portaera ez dela zuzenbide kontrakoa,

    zuzenbide kontrakitasuna, elementu bat graduatu daitekeen da, Gogoratu, ondasun juridiko

    bat baldin bada. Ni norbaiten osotasun fisikoa kaltetzen nago, begiak ateitzen badizkiot.

    Zuzenbide kontrakortasuna graduatu daitekela, bere portaera ez dela zuzenbide kontrakoa,

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    5/6

    Bidezkotze Kausak

    2012-2013

    Zigor Zuzenbidea II

    61

    zuzenbide kontrakortasun hori, baztertzeko baldintza guzian bete behar direla. Bidezkotze

    kausa guziak eman behar dira. Hor ikusten diren kasu guzietan. Elmentu guziak ematen ez

    badira, edo gehiegikera kasu baten aurrrean bagaude. BK-en elementua guztiak ez

    badira/gehiegikera (21 eta 68. Art).

    Irizpide batzuk baloratzeko zenbatean, gogoan izan behar dira bi artikulo hauek.

    Baldin eta elementu bat falta baldin bada, baina falta den elementua ezingo du funtsezkoa

    izan. Adibidez legebidezko defentsan falta dena, baldin bada erasoa ex ante perspektiba bateti.

    Ez oso bat aplikatu ahal izateko. Gehiegikera kasuan baldin bagaude, funtsezkoa baldin bada.

    Hor dago delitu arrunta bat.

    5.BK putatiboak/Ustezko BK

    BK baten baldintza objetiboak ematen direnaren uste okerra. Ustezko bidezkotze kausa bat,

    kuestio da, horrelako kaso baten aurrean ze eginen dugu. Ustezko bortxatzaile hori hil egiten

    du, bere atzetik zijoan neskari zerbait erori zitzaiolakoz. Ze eginen dugu kasu horretan?

    Tratamendu juridikoak, doktrinak bi plamnteamentu emanen ditu.

    Mir Puig: horrelako kasu batean, egoera tratau behar dugula tipo errorea bezala, kasu ohiek

    tratatu behar ditugula tipo errorea bezala. Errore baten aurrean bagaude gure lehenengo

    galdera da, aber gaindigarria den edo ez, ikuspuntu juridikotik gaindigarria den edo ez

    pertsona bat neska horren egoeran kokatuta, testuinguru horretan beratan neskaren ondorio

    hori. Uste oker hori gaindigarria da. Bai edo ez? Edozein eroriko litzaioke egoera horretan

    ondorioa hori barda, inpunitatea izanen da. Egoera gaindigarria bada, zuhurtzigabekeriaz

    zigortuko da. Testuingura hori bada, zuhur jokatuko balu, erori zen errore hori gaindigarria zen.

    Galdagarri zitzaion zigortzea, beraz, tipoa hiltzen badu, errorea gaindigarria dela

    kontsideratzeen badugu. Hasieratik zuhurtzigabekeriaz kalkulatu beharko dugu. Guk hau

    erabiltzen dugu

    Muoz Konderen kasua: debeku erroreak suposatzen du jarduten duenean, uste duela bere

    portaeera zuzenbidearekin bat datorrela. Adib: demagun, barcenasek dioela berak ez zekiela

    zergak ez ordaintzea, penalki zigortua zegola.

    Erruduntasuna falta da, zuri hori egoztea, ez da oso arrazionala, erruduntasunera iristerakoan,

    parkearen adibidea. Muoz kondek dio. Neskak bere ustezko erasotzaile horri, buruan kolpe

    bat jo eta erasotzen badu. Buruan kolpe bat ematea, neskak doluz burutzen du bai edo ez?

    Muoz kondek dio, mir puigen planetamendua ez dela egokia, a posterioari egiten dugunikuspuntuarengatik, zuhurtzigabekeriaz eginteagatik. Portaera doluz egiten duenez, ala dela

    dio, portaera zuzenbide kontrakoa dela. Erruduntasunera iristean, neska hori debeku errorean

    jardun badu ez dela erruduna.

  • 7/28/2019 8. Ikasgaia - Zuzenbide Kontrakotasunaren Bazterketa

    6/6

    9. Ikasgaia

    Zuzenbide Fakultatea, Donostia

    Zigor Zuzenbidea II

    62