Caderno ciclo 2_ep roberto vidal bolaño

ROBERTO VIDAL BOLAÑO. LETRAS GALEGAS, 2013. 1


Edita Seminario Permanente de Formación doProfesorado do CEIP Galán de Oseiro-Arteixo (A Coruña)http://www.seminariogalan.org

Grupo de Traballo«Vidal Bolaño na rede.Actividades con tics para infantil e primaria»Andrés Losada, Rosa MaríaBarca Gómez, MartaGallego Revaldería, XulioGuimarey Cedeira, VanessaHortas González, IsabelMagalhaes Alonso, LauraPedrosa Moreno, JulioPena Sánchez, IvánSuárez Hermida, Mario RamónVidal Bariego, Laura

Grupo de Traballo«Lingua e teatro.Vidal Bolaño no Día das Letras Galegas»Aguilar Amigo, María LuísaBarca Gómez, MaríaFélix Cedeira, María del CarmenGuimarey Cedeira, Eva RaquelHerrero Mayor, Armando XoséPicado Rodríguez, José AntonioRomero Olveira, María FátimaSantiso Andrade, PazSouto Pereira, María JesúsVidal Dopazo, María José

Asesoría pedagóxica CEFORE A CoruñaMiguélez Pose, Isabel MaríaSobrino Josenje, Santiago

Maquetación e deseño gráficoManolo Paz (www.edugaliza.org)

Á Real Academia Galega, á Universidade de Vigo,á Asociación Roberto Vidal Bolaño, a María Fer-nández, a Paco Guitián, a Carlos Gallego, a Ma-ría Bao Fente e a todos aqueles que contribúen,anomima e desinteresadamente, á publicacióndestas actividades. Grazas pola vosa colabora-ción e xenerosidade.

Colexios participantesCEIP «W. Fernández Flórez», de CambreCEIP «Portofaro», de CambreCRA de CulleredoCEIP «Torrente Ballester», de Sigrás-CambreCEIP «Montel Touzet», da CoruñaCEIP «Sal Lence», da CoruñaCEIP «Eusebio da Guarda», da CoruñaCEIP «Manuel Murguía», da CoruñaCEIP «Praia de Quenxe», de CorcubiónCEIP «Milladoiro», de Malpica de BergantiñosCEIP «San Xosé Obreiro» de Meicende-ArteixoCEIP de Portosín-Porto do SonCEIP «Galán», de Oseiro-Arteixo


ROBERTO VIDAL BOLAÑO

Roberto Ignacio Vidal Bolaño naceu o 31de xullo de 1950, en Santiago de Compos-tela. Os seus pais, Roberto e Carmen, aín-da tiveron outra filla oito anos despois, Ma-ría del Carmen.Os seus primeiros anos de vida pasan nobarrio de Vista Alegre, nas aforas de San-tiago, facendo os estudos de primaria e ba-charelato en varios colexios desta cidade.Púxose a traballar dende moi novo. Condoce anos estaba a repartir, indo en bici-cleta, recambios de coche e máis adianteempregouse nunha axencia de viaxes, nunalmacén de «coloniais» e nunha entidadebancaria.Con vinte e sete anos decide adicarse aoteatro profesional, creando a súa propiacompañía, Antroido, e escribindo e dirixin-do as súas propias obras.Gañou numerosos premios teatrais: oAbrente, o Premio Cunqueiro, o RafaelDieste, o do Eixo Atlántico... sempre conobras escritas en idioma galego.Tamén traballou Roberto no cine e na tele-visión, como actor, director, xefe de produc-ción... e actor de dobraxe en máis de cin-cuenta películas.A súa primeira obra de teatro «O xogadei-ro», escrita con só quince anos, duraba sódous minutos, só foi representada unha veze rematou co afundimento do escenario. Aesta seguíronlle máis de trinta obras, algun-has dirixidas ao público infantil.Roberto foi o creador do teatro profesionalgalego, con el defendeu o noso idioma e anosa cultura; por iso a Real Academia Ga-lega adícalle o Día das Letras de 2013.

SEGUNDO CICLO


O ENCRUCILLADO DE RVB 1

Despois de ler a biografía de Roberto Vidal, completa o encrucillado.

HORIZONTAIS1.- Primeiro apelido de Roberto.2.- Cidade galega na que naceu Roberto Vidal Bolaño.3.- Minutos que duraba a súa obra teatral «O xogadeiro».4.- Segundo nome de Roberto.5.- Barrio compostelán no que viviu durante a súa infancia Vidal Bolaño.6.- Primeiro nome de Vidal Bolaño.7.- Mes do ano 1950 no que naceu Roberto.8.- Idioma no que escribiu as súas obras teatrais.9.- Nome da nai de Roberto.10.- Segundo apelido de Roberto Vidal.11.- Nome do primeiro grupo teatral profesional fundado por Roberto.

1.- V

IDA

L 2

.- S

AN

TIA

GO

3.

- DO

US

4.

- IG

NA

CIO

5.

- VIS

TA A

LEG

RE

6.

- RO

BE

RTO

7.

- XU

LLO

8.- G

ALE

GO

9.

- CA

RM

EN

10

.- B

OLA

ÑO

11

.- A

NT

RO

IDO

1 V2 I3 D4 A5 L

6 B7 O8 L9 A10 Ñ11 O

SEGUNDO CICLO


UN

DOUS

TRES

CATRO

CINCO

SEIS

SETE

NACE O 31 DE XULLO DE1950, EN SANTIAGO

VIVE NO BARRIO DE VISTAALEGRE, EN COMPOSTELA

CREA O GRUPO TEATRALANTROIDO

ADÍCASE AO TEATROPROFESIONAL GALEGO

ADÍCASELLE O DÍA DASLETRAS GALEGAS, 2013

NACE A SÚA IRMÁ CARMEN

ESCRIBE «O XOGADEIRO»

Recorta e ordena cronoloxicamente cada un destes feitos da vida de Ro-berto Vidal.

O PASO DO TEMPO 2

SEGUNDO CICLO

ROBERTO VIDAL BOLAÑO. LETRAS GALEGAS, 2013. 6SEGUNDO CICLO

1.- A quen está adicado o Día das Letras Galegas de 2013?

2.- Roberto traballou nun almacén de «coloniais», unha tenda na que sevendían produtos de alimentación.Arrodea no recadro as cousas que poderiamos atopar nunha tenda destetipo e risca as que non.

QUE SABES DE RVB 3

Ordena cronoloxicamente 4

CREA A COMPAÑÍA DE TEATRO ANTROIDO

NACEU O 31 DE XULLO DE 1950

TRABALLA NUN ALMACÉN DE «COLONIAIS»

VIVE NO BARRIO DE VISTA ALEGRE

ESTREA A OBRA «O XOGADEIRO»

ADÍCASELLE O DÍA DAS LETRAS, 2013

1


Xáxara, Peituda...XÁXARA, PEITUDA, PANIOGAS, TARELO, O RAPAZ E O CACHAMÓN

de ROBERTO VIDAL BOLAÑO

Que sabes do texto? 51.- Que tipo de texto é o que acabas de ler? Marca.

2.- De que terra falan?

3.- Nomea as partes do corpo que se citan no texto.

4.- O xigante trema de medo se se lle fala en galego. Que che fai a ti tremerde medo?

TEATROFÁBULA POESÍA

SEGUNDO CICLO

TODOS: Non hai raio que te entenda.XAXARA: Esta terra é terra boa e como tal ten moitas cousas deseu. Como a fala, por exemplo. Se nos quitan esa fala, fan que onoso sexa seu. E si por riba rematan cos costumes, coas canti-gas, cos bailes e coa música que a xente e a terra nos deu, xa nonseremos ninguén e todo o noso poderá ser dos xigantóns comael.TODOS: E que temos que facer?XÁXARA: Xustamente aquilo que non quere el! Escoitade rapa-rigos, escoitade o que vos digo. Se se lle toca no ouvido revíra-se de tal xeito a cachola que nin sequera pode ollar de esguello.E cando lle soa moi preto unha gaita, non pode terse de pé ebrinca e reviravolta a eito coma se o levara o máis fero dosventos. E se por riba aínda, se lle fala en galego, engrúñasecoma un vermiño, perde os folgos polo cú, escomeza a tremarco medo, énchenselle as latas de buracos e remata trocándosede súpeto nun pequecho e porcallento rato.


Comprensión do texto 6Inventa preguntas, relacionadas co texto, para estas respostas.

1.-

-Todos, Xáxara.

2.-

-Teatro.

3.-

-Engrúñese coma un vermiño.

4.-

Nun pequecho e porcallento rato.

Que rebumbio! 7Nunha terra que é boa pódense sementar moitas verduras, hortalizas efroitos. A ver se atopas neste rebumbio o nome dos vexetais que aparecenno cadro da esquerda.

FABASMILLO

PATACASAMORODOSAMÉNDOASLENTELLAS

AVEATRIGOUVAS

ALLOS

P A T A C A S Q A

U V A S E L R T M

U E I O P L M B E

F A B A S O I L N

A S D F G S L H D

Z T R I G O L X O

A M O R O D O S A

L E N T E L L A S

SEGUNDO CICLO


Xáxara, Peituda... 8

PANIOGAS: E fixémolo falándolle na lingoa que a terra nos deu!PEITUDA: Aquela na que falan as xentes de sinxela condición!TARELO: Tocando a nosa gaitiña!CACHAMON: O noso pandeiro!RAPAZ: Ceibando ao aire o noso son!XAXARA: Falando, tocando e bailando á nosa ma-neira. Sendo coma de seu somos nós!TODOS: Sendo coma de seu somos nós!CACHAMON: Celebremos con gran festa o terllerevirado a testa a este xigante lambón!PEITUDA: Haxa foliada, pandeirada, muiñeira e folión!TARELO: Vide e bailade connosco!PANIOGAS: Haxa ledicia e fartura!RAPAZ: Haxa gran festa rachada que esta é a meirande xornada que de-mos en vivir nunca!

AO MENCER COS SONS DAS GAITAS, DAS PANDEIRETAS, DO TAMBORIL E DO PANDEIRO, MESTURÁNDOSECOAS COPLAS DO CEGO E COS BERROS DE LEDICIA DE CANTOS TOMAN PARTE NO FESTEXO. COLLIDOSTODOS DAS MANS, BAILAN E BRINCAN EN RODA, POLO CHAN, POLOS ESTRADOS, POLAS PAREDES E POLOTEITO.

XÁXARA, PEITUDA, PANIOGAS, TARELO, O RAPAZ E O CACHAMÓNde ROBERTO VIDAL BOLAÑO

EXCLAMACIÓN NÚMERO DEPALABRAS

Unha por unha 9Localiza no texto e copia tres exclamacións; logo conta o número de pala-bras que contén cada unha.

SEGUNDO CICLO


Liches con atención? 101.- A que lingua se refiren os personaxes?

2.- Que instrumentos tocan?

3.- Que lle fixeron ao xigante?

4.- Como vai ser a festa?

5.- Cando rematará o festexo?

6.- Cal é o título da obra e o nome do autor?

Coa música a outra parte 11Arrodea os instrumentos musicais que se nomean no texto.

SEGUNDO CICLO


As partes do traxe 12O traxe tradicional galego ten moitas partes, pero só tes que colocar estasseis que aparecen no recadro.

CAMISA MURADANA ZOCOS SAIA MANTELO PANO

Q G E R E Q U I N T A C T

Z A N F O N A G P Z D U R

O I I Q L D H S F P U N I

E T A M B O R I L I E C A

P A N D E I R O U T O H T

P R G T A R R A Ñ O L A S

F C H A R R A S C O L S H

A sopa de letras 13Localiza na sopa de letras o nome de NOVE intrumentos musicais tradicio-nais galegos.

GAITA ZANFONA PITO PANDEIRO TAMBORIL CUNCHAS TARRAÑOLASCHARRASCO REQUINTA

SEGUNDO CICLO

S_ _ _

M_ _ _ _ _ _

C_ _ _ _ _

M_ _ _ _ _ _ _

P_ _ _

Z_ _ _ _


O dameiroSeguindo a clave co nome de Roberto Vidal, averigua a definición de cadapalabra.

O2

B3

E4

R5

T6

O7

V15

I16

D17

A18

L19

I8

G9

N10

A11

C12

I13

O14

B20

O21

L22

A23

Ñ24

O25

R1

_12

_18

_1

_21

_9

_23

_19

_7

_22

_8

_3

_5

_14

_15

_13

_17

_4

_20

_25

_6

_11

_10

_16

_24

_2

Tipo de calzado

Casa dos paxaros

Non é barato

Macho da galiña

Para ler

Planta da uva

SEGUNDO CICLO

14


Para asistir a un espectáculo normalmente hai que adquirir unha entrada.Este é un modelo. Que indica cada dato?

TEATRO GARCÍA BARBÓNVIGO

-AGASALLO DE SOMBRAS-17/05/13 - 19:00

ANFITEATROFILA BUTACA

1 24EUROS: 15

GRUPO TEATRO ANTROIDO

A entrada

Escribe onde corresponda cada unha das partes do escenario.

Coñecemos o teatro?

LUCES BAMBALINAS BASTIDORES CUNCHA DE APUNTADORPATIO DE BUTACAS FOXO DA ORQUESTRA PALCOS PANO

SEGUNDO CICLO

15

16

Documents

Caderno ciclo 2_ep roberto vidal bolaño