ERRENTERIA GIPUZKOAN KOKATUTA DAGO. DONOSTITIK 7 Km-TARA.

OARSOALDEA OSATZEN DUTEN HERRI BAT DUGU, LEZO, PASAIA, ETA OIARTZUN HERRIEKIN BATERA.

ERRENTERIAKO MUGAK HAUEK DIRA: LEZO, OIARTZUN, GOIZUETA, ARANO, DONOSTIA, HERNANI, ASTIGARRAGA ETA PASAIA.

BEHEKO ALDEAN, ZILARREZKO FONDOAN ITSASOA. HONEN GAINEAN, FONDO GORRIAN GAZTELU BAT. GOIAN, HOSTO BERDEAK BI ALDEETARA.

Aintzinean gure herria OIARTZUNGO auzo bat zen, baserriz osatuta eta ORERETA zuen izena.

1310ean, Alfonso XIak hiribildu titulua eman eta VILLANUEVA DE OIARSO izena jarri zioten. Garai honetan hasi ziren lehenengo kaleak eraikitzen eta harresiz inguratu zituzten. Geroago, beste 3 kaleak eraiki zituzten eta berriz harresiz inguratu.

1491an ERRENTERIA izena hartu zuen, itsasontziak beren merkantziak ekartzeagatik errentak ordaindu behar zituztelako.

HIRI AGIRIA. Alfonso XI. Erregeak 1320. urtean Oreretako tokia VILLANUEVA DE OIARSO izenarekin haserriz inguratutako hiria sortzeko baimena ematen du.

OIARTZUN IBAIA AIAKO HARRIETATIK ETA BIANDITZ MENDIKO MAGALETIK DATOZEN ERREKA BATZUK BAT EGITEAN SORTZEN DA ETA PASAIKO PORTUAN HILTZEN DA.

ZEHARKATZEN DITUEN HERRIAK OIARTZUN, ERRENTERIA, LEZO ETA PASAIA DIRA.

GIPUZKOAKO IBAIRIK MOTZENA DA, 16,6 Km BAITITU.

OIARTZUN IBAIA KUTSATU SAMARRA DAGO.

ARRAZOIAK HAUEK DIRA: MEATEGIAK, LANTEGIAK ETA GURE ETXEETAKO ZIKINKERIA.

ERRENTERIAKO LURRETAN DAGO AÑARBEKO URTEGIA, ERDIGUNETIK URRUTI.

URTEGI HONETAN BILTZEN DIREN URAK GURE ETXEETARA ETA DONOSTIRA IRISTEN DIRA.

PARAJE ZORAGARRI BATETAN KOKATUTA DAGO, BASO EDER BATEAN.

ALDURA 551m

ZARIA 630m

IGOIN

GURE HERRIA MENDIZ INGURATUTA DAGO

BESTE BATZUK:

ZUARKAZU 472m

OTRAITZ 501m

IGANTZI 460m

TXORITOKIETA 317m

HAUEK DIRA GURE MENDIRIK EZAGUNENAK:

URDABURU

595m

SAN MARKOS 280m

SAN MARKOS MENDIAN GOTORLEKUA DAGO. APIRILAREN 25EAN SAN MARKOS EGUNA OSPATZEN DA ETA BERTAN ERROMERIA EGITEN DA. OHITURARI JARRAITUZ, AMANDREAK BERE BESOTAKOARI ARRAUTZAK DITUEN OPIL BAT OPARITZEN DIO.

AGUSTINAK FANDERIA LARTZABAL

ALABERGA GABIERROTA LISTORRETA

BERAUN ONDARTXO ZAMALBIDE

ERDIALDEA GAZTAÑO PERURENA

ALDE ZAHARRA IZTIETA PONTIKA

KAPUTXINOAK IGARRITZE

ERRENTERIKO BENTAK GALTZARABORDA

Errenteriako auzo maldatsu bat da.

Etxe gehienek itxura bera dute. Beraun eta erdialdearen artean dago kokatuta.

Auzo handi hau, udalerriaren goikoaldean kokatzen da., San Markos menditik nahiko gertu. Bere arazo nagusia San Markoseko zabortegia da, ateratzeb duen kiratsagatik.

Bertan zerbitzu gehienak daude. Gune garrantzitsuenak hauek dira:

•Herriko plaza, udalatxearekin.

•Zumardia, Oiartzun ibaia ondoan duena.

•Foruen plaza, Errenteriako Xenpelar bertsolariaren omenez.

Harresiak izan zituen XIX. Mendera arte. Balio handiko eraikin batzuk badaude:

•Torrekua dorretxea

•Morrontxo dorretxea.

Beste leku garrantzitsu batzuk:

• Orereta kalea

•Santxoenea kalea

•Mikelazulo pasabidea

Auzo berrienetariko bat da. Agustinak eta gabierrota artean dago. Kirol instalazio ugari eta Ertzaintzaren koartela daude

Errenteriako auzo bat da.

Oiartzun ibaia eta Papresa paper lantegiaren artean kokatuta.

Bere ezaugarri nabarmenenak dorre moduko etxeak eta malda ugariak dira. Eusko Tren geltokia dago.

Herriko erdialdea eta Arramendi mendiaren artean dago. Auzo honetan Oreretako gaztetxea aurkitzen da.

Auzoko festak, ekaina aldean ospatzen dira, San Juan suko ospakizunarekin batera.

Alaberga auzoa eta Oiartzun ibaiaren artean kokatutakoa.

Auzo hau XX. Mendean eraiki zuten, Itzieta deitutako inguruan.

Auzo maldatsu bat da, dorre moduko etxeez osatutakoa. Pasai Antxotik oso gertu dago.

Errenteriako mendi-inguru bat da, baserriz osatutakoa. Inguru honetan hainbat kobazulo dago: Aitzbitarte eta Landarbaso, esaterako.

Auzo honen zati bat Oiartzungo lurretan dago. Auzo honetan ere, Osakidetzako anbulatorioa dago.

Auzo txiki bat da. Iztieta auzoa eta Oiartzun ibaiaren artean dago kokatuta. Auzo honetan Errenteriako hiltegia zena aurkitzen da.

Beraun auzoaren azpiko aldean eta erdialdetik hurbil kokatuta. Dorre moduko etxeez osatuta dago. Bertan udaltzainen komisaldegia dago.

Errenteriko mendi-inguru bat da, hainbat baserri duena.

Olibet eta Etxeberrieta auzuneak hartzen ditu. Lezoko udalerria eta Oiartzun ibaiaren artean kokatzen da. Bertan, Renfeko geltokia eta Papresa paper lantegia daude.

Mendi-ingurune batean kokatuta eta hainbat baserri duena. Auzo honetan, hilerri publiko eta pribatu bana dago.

Auzoko jaiak maiatzaren 15ean ospatzen dira, Sanisidrotan.

ZER ZERBITZU DITUGU HERRIAN ?

• Anbulategiak• Haurtzaindegiak• Liburutegiak• Musika

kontserbatorioa• Dantza

kontserbatorioa• Niesseneko auditorioa• Antzerki tailerra• Turismo bulegoa• Eskolak

• Frontoiak• Igerilekuak• Futbol zelaiak• Polikiroldegiak• Ludotekak• Epaileak• Kale garbitzaileak• Ertzaintza

- Garraio aldetik ez gaude gaizki, garraio publiko asko ditugulako:

* Eusko Tren: Hendaiatik Lasartera

* Renfe: Irundik Donostira* Autobusak: Oiartzungoa,

Donibanekoa, Hondarribikoa eta Ospitaletakoa. Herriko auzo desberdinak lotzen dituzten autobusak ere baditugu.

ERRENTERIAN DAUDEN ZERBITZUAK

TOPO GELTOKIA

RENFEKO GELTOKIA

GURE ARBASOEN ETXEA!

DUELA MILAKA URTE AITZPITARTE EDO LANDARBASO KOBAZULOETAN BIZI ZIREN INGURUKO LEHENENGO BIZTANLEAK.LUR GUZTIA ELURREZ ESTALITA ZEGOENEZ, LEKU LEHORRA ETA BEROA AURKITU ZUTEN. GAINERA, HANDIK DENA IKUSTEN ZUTEN, EHIZTARIAK ZIREN ETA. ERREKA BERTAN, BERAZ, URA FALTAN EZ.

AITZPITARTE

LEIZEZULOALANDARBASO

ERREKA

ERRENTERIA XV. MENDEAN

ERRENTERIA, ERDI AROAN SORTUTAKO HIRIBILDUA DA.

HARRESIZ INGURATUA

ZEGOEN ETA SARTU

-ATERATZEKO 5 ATE ZEUDEN.

GARAI HORRETAN ITSASOA GAUR EGUNGO ALDE ZAHARRERAINO IRISTEN ZENEZ, PORTUA ZEGOEN ETA HONENGATIK, MERKATARITZA OSO GARRANTZITSUA IZAN ZEN. HONEKIN BATERA, LANTEGIAK SORTZEN HASI ZIREN, BURDINOLAK (BURNIA LANTZEKO) ETA ONTZIOLAK (ITSASONTZIAK EGITEKO).

ITSAS ATEAREN ARKUAREN AZTARNAK KAPITAIN-ENEA KALEAREN HASIERAN DAUDE, GURE ESKOLAREB ONDOAN.

ERRENTERIAK ERDI AROKO HIRIBILDUAN SARTZEKO BOST ATE ZITUEN: NAFARROAKO ATEA, IPARRALDEKO ATEA, UGARRITZEKO ATEA, ITSAS ATEA ETA MADALENAKO ATEA.

GAUE EGUN ITSAS ATEAREN ARKUAREN AZTARNAK BESTERIK EZIN DIRA IKUSI. BESTEAK DESAGERTU DIRA.

3.-NAFARROAKO ATEA, 5.- IPARRALDEKO ATEA. 8.- UGARRITZEKO ATEA. 10.- ITSAS ATEA. MADALENA ATEA, Madalena kalearen hasieran baina ez aduka zenbakirik.

BEHEKO KALEA

ERDIKO KALEA

GOIKO KALEA

ELIZA KALEA

ERDI AROKO HIRIGUNEA LAU KALEK OSATZEN ZUTEN: BEHEKOA, ERDIKOA, GOIKOA ETA ELIZA KALEA.

HERRIKO ENPARANTZA

MIKELAZULO PASABIDEA eta urrutian

SANTXOENEA KALEA

KAPITANENEA KALEA

SANTAMARIA KALEA

XV. MENDEAN HIRU KALE GEHIAGO EGIN ZITUZTEN KAPITANENEA, ANDREMARI, ETA SANTXOENEA KALEEKIN ESPARRUA HANDITU ZEN ETA MULTZO BERRIA BERRIRO HARREZIZ INGURATU ZUTEN.

ERDIGUNEA ERDIKO PLAZA ZEN, BERTAKO ZAZPI KALEAK ELKARTZEN ZIRELAKO.

ERDI AROKO HAREHARRIZKO TENPLU ZAHARRA. XV. MENDEAN ERAIKIA ETA XVIII. MENDEAN BERRITUA.

ALDE ZAHARREAN DAGO, HERRIKO PLAZAN.

HERRIKO UDALETXEA ERRENTERIAKO ERDIGUNEAN DAGO, ELIZAREN AURREAN, HERRIKO PLAZAN.

XVII. MENDEAREN HASIERAN ERAIKI ZUTEN ETA ERRENAZENTISTA ESTILOKOA DA.

HARRESIAREN AZTARNAK ETA MORRONTXO DORRETXEA

TORREKUA DORRETXEA

SARRERAK BABESTEKO DORRETXEAK ZEUDEN.

GAUR EGUN BI DORRETXE DAUDE: TORREKUA ETA MORRONTXO

ALDE ZAHARRAREN LEKU GARAIENEAN DAUDE BIAK. GOIKO KALEAN DAUDE ETA NAFARROAKO BIDEAREN SARRERA ZIREN.

BI DORRETXEAREN ARTEAN NAFARROAKO ATEA ZEGOEN.

XV. MENDEAN EGINAK

ERRENTERIAK BI OINETXE IKUSGARRI DITU. BIAK KAPITANENEA KALEAN.

URANTZUKO OINETXEAREN ARMARRIA

URANTZUKO OINETXEA

“KAPITAIN ETXEA” BEZALA EZAGUTZEN DA.

BERTAN MARTIN DE RENTERIA Y URANZU JAIO ZEN, ERRENTERIAKO MATXINOA.

FATXADAN ARMARRI EDERRA DU. XVIII. MENDE BUKAERAN JARRIA.

XVII. MENDEKO ERAIKINA DA. SANTA KLARA KALEAN DAGO. BERE ONDOAN, ERDI AROAN, FRANTZIAKO BIDEAREN ATEA ZEGOEN.

MADALENA KALEAN DAGO, AINTZINAKO ERAIKINA, ERDI AROKO HIRIGUNEAREN KANPOKO ALDEAN ZEGOEN. OSPITALA IZAN ZEN, SANTIAGO BIDEA EGITEN ZUTENAK HAN GELDITZEKO.

AGUSTINAS AUZOAN DAGO. 1543. URTEAN SORTUA HIRIBILDUAREN HARRESIETATIK KANPO.

• Errenterian jaio zen 1915.urtean eta 1987.ean hil zen. Hizkuntzalari eta idazle oso ona zen, eta euskerari buruz liburu asko idatzi zituen. Euskal kulturaren alde asko borrokatu zuen.

• Bera jaio zen etxea alde zaharrean dago, Goiko kalean, eta plaka bat dago ikusteko hura dela bere jaiotetxea.

• Bere izena Juan Frantzisko Petrirena zen, baina bere ezizenaz ezagutzen zen. 1835.urtean Senpelarre baserrian jaio zen eta horregatik deitzen zioten Xenpelar.

• Bertsolaritzaren historiako bertsolaririk onenetakoa izan zen, bere garaiko Iparragirrerkin batera.

• Oihal lantegi batean egiten zuen lana, eta Madalena kalean bizi zen, gaur egun Haur Liburutegia dagoen etxean, hain zuzen.

• Oso gaztea hil zen, 34 urte zituela, gaixotasun batez.

PASAIAKO PLAZATIK

IPARRAGIRRE ABILA DELA

IA GURIAK EGIN DU

BETROI BATENAK

• XV. mendearen bukaeran jaio zen Errenterian. Itsasgizon ausarta eta kementsua zen. Espainiako armadako itsasontzi bateko kapitaina zen.

• Kapitanenea kaleko Urantzu oinetxearen jabea zen.

• Garai haietako beldurra eragiten zuen Barbarroja pirata garaitu zuen Ibizako uharteetan. Horregatik, Espainiako erregeak bere etxeak armarria edukitzeko baimena eman zion.

• Auzo bakoitzak bere jaiak baditu ere, Errenderitarren jai haundienak MADALENAK dira. Uztailaren 21ean hasi eta 25ean amaitzen direnak.

• Uztailaren 22an izaten da Magdalena eguna eta bezperan, 21ean, udaletxeko balkoitik jaurtitzen den txupinazoarekin hasten dira

• Txupinazoa bota ondoren “Zentenarioa” musika jotzen dute eta festa ez da gelditzen bost egunez.

• Entzierroa, musika, txarangak, erraldioak eta buruhandia… denetik dago Madalenetan.

• Uztailaren lehenengo igandean ospatzen da. Jendea baserritarrez jantzita ateratzen da kalera, egun osoa euskal dantzan emanez. OSO EGUN EDERRA HAU GURE HERRIAN !

• Sagardo eguna aparilean ospatzen da. Egun horretan, sagardo egileek beraiek egindako sagardoa jaisten dute herrira, jendeak dasta dezan kaleetan jarritako tabernetan, ohiko janari goxoekin batera. Giro oso polita izaten da Errenterian egun honetan.

• Inauteriak pasa eta ondoko igandean ospatzen da.

• Haurrak artzai eta iñudez jantzita ateratzen dira desfilatzen eta dantzatzen. Hauekin batera helduak ere ateratzen dira garai bateko jantziekin.

• Gure herriko inauteriak AZERI DANTZA Zumardian dantzatuz hasten dira. Ereintza dantza taldeko dantzariak egiten dute. Mutilak neskaz eta neskak mutilez mozorrotuta egiten dute dantza.

• Izenak esaten duen bezala, musikarekin zer ikusirik duen ospakizuna da. Aste batez izaten dira euskal musikagileei eskainitako emanaldiak.

• Partehartzaileak toki desbedinetatik etortzen dira eta arrakasta handia izaten du.

• Maiatzako 3. astean izaten da.• 1974 urtetik aurrera ospatzen da.

Kaputxinoetako elizan eta Errenteria Hiria kulturgunean izaten dira emanaldi hauek.