8
ASTEKO ASMAKIZUNA berria Bizitzaren erakusleihoa GAZTETXOEN ASTEKARIA 763. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A Txirristatik behera orpoak txirrist; txirrist eta txirrist, oinak zapatetan sartzen dizkit. Zer da? m a n t a n g o r r i Erantzuna: Oinetakoak sartzekoa. Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela). KARLOS CORBELLA

Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

ASTEKO ASMAKIZUNAberria

Bizitzarenerakusleihoa

GAZTETXOEN ASTEKARIA 763. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A

Txirristatik behera orpoak txirrist; txirrist eta txirrist,

oinak zapatetan sartzen dizkit. Zer da?

m a n t a n g o r r iErantzuna: Oinetakoak sartzekoa.

Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).

KARL

OS

CORB

ELLA

Page 2: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i2 LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A berria

ZORiON AGURRAK

Argazkiko ilehoria nire ahizpa

Naroa da, eta bihar 10 urte

beteko ditu. Badirudi atzo jaio

zela, eta hemen dago ia-ia ni

bezain handi. Naroa,

zoriooooonak guztion partez,

eta urtebetetze egun oooon-

ona pasa dezazula gurekin

batera. Zure ahizpa, Olatz.

Zorionak, Jare! Biharbeteko dituzu 9 urte, eta

ederki ospatuko dugu.

Muxuak familiaren partez!

Zorionak, Jon, Balentindeunaren egunean 6 urte potolo

egin baitzituen gure mutiko

maitagarriak. Muxu pila-pila

familia osoaren partetik.

Zorionak, Oihan!!!Asteartean 6 urte bete zituen

gure etxeko txikiak; egun

polita ospatzeko inauteritako

azken eguna... A ze festa...

Segi horrelaxeko jator eta

zoriontsu. Muxu koloretsu

eta maitagarriak zuretzat

Maddi, Alaitz, aitatxo eta

amatxoren partez.

Ibai, zorionak!!! Oso ondo pasa zure bigarrenurtebetetzean. Muxu potolo-potolo pila

Donostiatik zure izeben partez. Maite zaitugu.

Urte askoan, June!Zortzi urte

dagoeneko... Muxu

potolo-potoloak

denon partetik.

Zorionak, Markel! 6 urtetxo... laster

Tutuki Splasheko

erregea. Maite zaitugu.

Zorionak, Malen etaManex! Dagoeneko 5 eta urte bete! Segi orain arte

bezain alai baina bihurri

etxeko bazterrak nahasten.

Txokomarrubizko muxuak

amatxo, aitatxo eta

familiako denen partetik.

Kaixo, MANTANGORRI!

Inauteri egunak zer

moduz joan

zaizkizu? Mozorrotu

al zara?

AguraingoLautada

ikastolakookLardero eguna

ospatu genuen. Haur

Hezkuntzakoak

indioak, sorginak eta

Miel Otxin izan ginen.

Oso ondo pasa

genuen, eta

egunaren argazki

batzuk bidaltzen

dizkizugu. Ondo izan,

eta laster arte.

Page 3: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i 3berria LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A

ZU ERE ARTiSTA

Bidali zure gutunak helbide hauetara Helbide elektronikoa: [email protected] Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.

Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Nagore Etxeberria Pikabea

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain ISSN: 1699-728x

Kaixo, kaixo, lagunak! Orioko Zaragueta Herri Eskolakoikasle eta irakasleak gara. Argazkietan ikusi besterik ez dago

zein ongi pasatu ditugun inauteriak!!!

Page 4: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i4 LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A berria

ERREPORTAJEA ‘Jonek Jone izan nahi du’ liburua

Pertsona orok dituametsak, ditunahiak. Baita Jonekere, Jonek Jone izannahi du liburukoprotagonistak. Han-

ditan, handi izan nahi du Jonek.Baina ez hori bakarrik, baita bestegauza asko ere; gauza txikiak eta

handiak: handi izan nahi luke, autohandi bat gidatzeko eta hara etahona bidaiatzeko; handi, hegazkintxiki bateko pilotu izan eta hegalikgabe hegan egiteko; handi, belarribakoitzean hiru zulo egiteko; etahandi, beste hamaika gauza izate-ko eta egiteko. Baina desio guztien artetik, bada

bat bihotzez desio duena, handiaizatera iritsi gabe bete nahiko lu-keena: protagonistak zakila du,baina neska da; hala sentitzen da,eta hala onartzea nahiko luke. Beste hamaika desioen artean,

beste nahi baten moduan aurkez-tu dute Dani Martiarena eta AnaIbañez egileek liburuko protago-nistaren azken amets hori: neskaizatea. Modu sinple eta natural ba-tean aurkeztu ere, aparteko ga-rrantzirik eman gabe; haurrek be-rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-

aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondugabe. «Guk ez dugu gehiegi argu-diatzen edo azaltzen zer dentransgeneroa edo zer den transe-xuala izatea. Pertsonaia transe-xual bat aurkezten dugu, bainanormaltasun guztiarekin. Transe-xuala da protagonista, baina ezzaigu axola zergatik. Axola zaigunada berak zer izan nahi duen, zer

Desioen kutxa

Transexualitatearen gaia era berezian jorratudute Dani Martiarenak eta Ana Ibañezek ‘JonekJone izan nahi du’ liburuan: haur baten desioakardatz hartuta. Neska izatearen nahia dagoprotagonistaren ametsen artean. Kartoizkokutxa batean aurkeztu dituzte desio guztiak.

Page 5: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i 5berria LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A

denari gehiegi erreparatu gabe.Joneren nahietako bat bezala aur-keztu dugu; ondoren, jendeakpentsa dezala nahi duena horreninguruan», zehaztu du egileak. Egileek naturalki ulertzen eta

onartzen dute transexualitatea,eta, horregatik, neska izatearenametsa beste amets baten pareaurkezten dute. Aurkeztu, baina,«oso modu berezian» aurkeztendituzte protagonistaren desioak:kartoizko kutxa baten itxura emandiote liburuaren orrialde bakoitza-ri. Hala, liburuko orrialde bakoitzaprotagonistaren desio edo ametsbat da. Orrialdea pasatzen den al-diro, kutxa bat zabaltzen dela di-rudi. Hala, liburua, bere osotasune-an, desioen kutxa bat da. Martiare-nak zehaztu duenez, liburuariakordeoi itxura eta forma emandiote, «denbora guztian, kutxakzabaltzen eta ixten dituen sentsa-zioa izan dezan irakurleak».

Koloretako mundua

Eta kartoizko kutxen barruan, pro-tagonista ageri da, askotariko tes-tuinguruetan eta askotariko ekin-tzak egiten. Martiarenak aitortuduenez, «hasiera batean, Txinakotintarekin irudikatu nahi zuen guz-tia Anak». Gerora, baina, iritzia al-datu zuten, seme zaharrenareneskolan izandako gertaera batenharira, eta protagonistaren bizi-modua kolorez janztea erabaki zu-ten: «Seme zaharrenaren klasean,Beñat neska zela onartu eta hala-kotzat aitortu behar zela ikusi zu-

ten, Beñatek horrela sentitzenzuelako. Eskolan, hitzaldi bat izangenuen. Bilera horretatik ondorioargi batekin irten ginen: neska zelaaitortu zitzaionetik inoiz bainogehiago egiten zuela irri Beñatek,eta, abentura horretan, koloreakgailentzen zirela. Etxera bueltanerabaki zuen Anak gure istorioakkolore pixka bat beharko lukeela».

Pentsatzeko liburua

Halaxe, koloretako ilustrazioak etacollageak egin zituen Ibañezek is-torioari gorputza emateko, prota-gonistaren ametsak irudikatzeko. Azken batean, «hausnartzeko li-

burua da, aldarrikatzeko, pertso-na horiekin bat egiteko. Haurrei

beste errealitate baten berri ema-teko liburua ere bada», azaldu duMartiarenak. Izan ere, gizartean«pil-pilean» diren gaiak haurrekin«landu beharrekoak» iruditzenzaizkio Martiarenari: «Haurrak izu-garri garbiak eta gardenak dira,eta oraindik ez daude helduenmunduaren ikuskerarekin kutsa-

tuta. Hala bada, haurrei besteerrealitate baten berri ematenzaienean, izugarrizko normaltasu-narekin ulertzen eta onartzendute guztia. Hori abiapuntu politaizan daiteke mundu politago batnoizbait eraikitzeko. Irudimenarenindarra dute haurrek. Irudimena-ren horrek mundua ulertzeko izu-garrizko abilezia ematen die». Horregatik, «gai konprometi-

tuak» lantzen saiatzen dira egileaksortzen dituzten liburuetan: «Al-darrikapena eta hausnarketa oina-rri dituzten liburuak dira gureak,beste mundu bat posible dela si-nisten dugulako». Orain lau urte,beste liburu bat sortu zuten: Han-kaz gora du amak mundua. Krisiaeta hipotekak sortzen dituen bu-ruko minak zituen hizpide lan hark.Egileen ustez, liburua ez da gaz-

tetxoentzako liburua soilik: «Haurbatek zein 40 urteren bueltan da-bilen edonork badu zer ikustekoaJonek zabaltzen dituen kutxa ho-rietan guztietan. Azken batean, li-buruan agertzen diren hausnarke-tek eta istorioek gozatzeko auke-ra ematen dute 6 urtetik aurreraeta 106 urte bitartean». Gaiak duen egunerokotasuna

kontuan izanik, ikastetxeetan etahaurren artean lantzeko liburua daJonek Jone izan nahi du. Jolasera-ko liburua dirudi, jolas moduraaurkeztu baitira protagonistarendesioak: handitan zer izan nahi du-ten galderari erantzunez. Jolasegiteko liburua da, amets egiteko,baina baita begiak zabaldu etaerrealitatea ikusteko liburua ere.

Protagonistaren

desioak eta ilusioak oso

formatu berezian aurkeztu dituzte

Dani Martiarena eta Ana Ibañez

egileek. ARGAZKIAK: KARLOS CORBELLA

FITXAd Izenburua: ‘Jonek Jone

izan nahi du’.

d Testua: Dani Martiarena.

d Ilustrazioak: Ana Ibañez.

d Orrialde kopurua: 32 orrialde,

koloretan.

d Prezioa: 15 euro.

d Argitaletxea: Liburu iletsuak.

Page 6: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i6 LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A berria

DENBORA-PASAK

2. Buruari eragin. Zenbaki solte batzuk eta amaierako

emaitza idatzi ditu Haitzek

arbelean. Zein eragiketaeginda lortzen diraemaitza horiek?

17 3 6 =45

12 2 2 =22

3 9 4 =31

1. Apaindumarrazkia.Aizkolari izatea

amesten du

Mirenek, amona bezala.

Koloretako irudia eredugisa hartuta, jantzi kolorezzuri-beltzeko irudia.

Page 7: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r i 7berria LARUNBATA, 2018KO OTSAILAREN 17A

‘Mamuek ez dute atea jotzen’ Hartza eta muxarra lagun handiak dira,eta beti dabiltza elkarrekin jolasean. Bai-na, arratsalde batean, hartzak muxarrariesan dio ahatea gonbidatu duela bere-kin jolastera. Ezin liteke! Muxarrari ezzaio gustatzen hartzarekin berak baka-rrik daukan adiskidetasuna hondatu de-

zakeen beste edozein animalia. Hori dela eta, edozer egitekoprest dago ahatea berekin jolas egitera joan ez dadin. Zer ka-tramila ez ote dute eragingo haren ideia txoroek?

Gerardo MarkuletaArgitaletxea: Algar

‘Antton eta piraña’ Antton eta Piraña adiskidetasun xelebrebaten istorioa da, baina beste gai batzukere jorratzen ditu: bullying-a, adibidez. Opo-rrak aitona-amonekin kanpin batean igaro-tzea ez da Anttonen ametsa, baina egun ba-tzuk igerileku baten ondoan igarotzekogogo handia du. Kanpinera iristean, baina,ikusiko du ez duela igerilekurik, eta gauzakgero eta okerrago jarriko dira. Alemaniako

Gazte Literatura Saria irabazi zuen liburuak 2011n.

Milena BaischArgitaletxea: Desclee

AZOKA

BAI BITXIA!Legoko piezazegindako 36 metroluzeko dorreaDenetarik egin daiteke Legoko koloretakopiezekin: autoak, trenak, itsasontziak, pertso-nak eta abar. Baita 36 metro luzeko dorre erraldoiak ere. Israelen eginzuten erakustaldia, Tel Aviv hirian, 2017ko abenduan. Miloi erdi pieza-tik gora erabili zituzten dorrea eraikitzeko. Hiriko hainbat gizarteetxetan aritu ziren dorre zatiak egiten, astebetez, eta abenduaren27an egin zituzten dorrea muntatzeko lanak, Rabin plazan, ehunka he-rritarren begiradapean. 36 metro luzeko dorrea altxatzeko, garabienlaguntza behar izan zuten. Orain arteko munduko errekorra hausteazen Israelgo dorre garaiaren asmoa. Orain arte eraikitako dorre ga-raiena 35,05 metro luze zen, eta Milanen altxatu zuten.

Zazpi aldeak. Saskibaloi partidanargazkiak egiten aritu zen June. Zazpiezberdintasun daude bi

argazki hauen artean. Bilatu!

3.

Erantzunak: 2.-17x3-6= 45, 12x2-2= 22 eta

3x9+4= 31 dira egin behar diren eragiketak. 3.-

Page 8: Zer da? · rezkoa duten bat-batekotasuna-rekin eta naturaltasunarekin. Modu horretan, transexualitate-aren gaia ukitu nahi izan dute egi-leek, baina gaian gehiegi sakondu gabe. «Guk

m a n t a n g o r r iberria

GAZTETXOEN ASTEKARIA LARUNBATA, 2017KO OTSAILAREN 17A

JOLASA

Hankamotzeanlasterka

1Lasterketa egin aurretik, irteeralekua eta helmuga zein izango diren

zehaztu behar dituzte jokalariek, denenartean. Ibilbidea zein izango den zehaztuostean, lasterketarako prestatuko dirajokalariak. Horretarako, irteera lekuanjarriko dira denak ilaran.

2Hanka baten gainean egingo da las-terketa osoa. Ez da hori izango,

baina, baldintza bakarra: airean dagoenoinaren gainean harri bat jarri behar da,marrazkian ageri den bezala.

3Lasterketa abisatzen dela iragar-tzen duen seinalea entzun orduko,

helmugarantz abiatuko dira jokalariak.

Harria hanka gainean dutela eginbehar dute ibilbide osoa. Harriaeroriz gero, geratu, eta oinarengainean jarri beharko dute berriro.

4Helmugako marrara harriaoinaren gainean duela iristen

den lehena izango da garaile.

ABESTIA

Zapataren gainean harritxo bat jarri.Hanka baten gainean korrika ibili. Ez utzi bada erortzen, ez izan tuntuna.Iristen den lehena, gaurko txapelduna.

DATUAKPartaide kopurua:

Gutxienez bi lagun.Baliabideak: Audioawebgunean dago eskura-garri, Jolasgunea atalean.

Espazioa: Edozein. Iturria: Euskal JolasenBilduma (Urtxintxa). Webgunea: www.urtxintxa.eus