Iruñea

Aurkibidea

*Historia*Kokapena*San Ferminak*Azken urteak*Parkeak

Historia

Iruñea Nafarroako hiriburua da. 197.275 biztanle zituen 2008an (8,65 euskaldun). Euskal Herriko hirugarren hiririk handiena da.

Hiriko historia abiatzen da baskoien herrixka batetik, hortik Pompaelo erromatarrera. Musulmanen okupazioaren ondoren, Iruñeko Erresuma eta Nafarroako Erresuma etorri ziren; XVI. mendean, Espainiako erregeen menpe geratu zen.

Hiria izugarri hasi zen zabaltzen XX. mendean. Azken hamarkadetan, ospe handia hartu du hiriak nazioartean,San Fermin jaiengatik (uztailaren 6an hasten dira).

Kokapena

Iruñerriaeskualdean dago. Mugakideok ditu: Txulapain eta Ezkabarte iparraldean, Zizur eta Galar Zendeak hegoaldean, Atarrabia, Burlata eta Aranguren ekialdeanZizur Nagusia eta Oltza mendebaldean.Itsasoaren mailatik 449 metro gora dago. Arga ibaiak inguratzen du; Izaga, Ezkaga, Campamento, Bas-doskaingo kaskoak, Taxoare, Gazolatz, Errakobide, Santa Lutzia eta Cascajo mendiek.

San Ferminak

San Fermin jaiak Iruñeko festa os-petsuak dira, mundu osoan zehar ezagunak direnak. Uztailaren 6tik 14ra bitarte ospatzen dira egun.

Uztailaren 6an hasten dira urtero txupinazoa jaurtitzearekin bat-era, Udaletxe plazan. Ekitaldi hau urtero oso jendetsua izaten da. Entzierroak dira festen muina da eta ekitaldirik ezagunena. Goizeko 8etan abiatzen da eta hauxe da ohiko ibilbidea: Santo Domingoko aldapa, Udal Plaza, Mercaderes kalea, Estafeta kalea, Telefonicako tartea eta Zezen Plaza.

Azken urteak

Azken urteetan autobide berriak eta bestelako azpiegiturak eraiki dira. 2007ko azaroan, Iruñeko autobus geltoki berria inauguratu zen Ianguas Miranda kalean.

Auzo berrien eraikuntzak autobus linea berriak ezartzea ekarri du eta Iruñerriko Eskualdeko Hiri Garraioaren erabilpenaren hazkundea, 2006. urtean 36 milioi bidaiari izan zirelarik.

Parkeak

Takonera : Hiriko zaharrena da, barruan zoo bat dago ere ditu ibilbidean zuhaizti era askotakoak eta eskulturak.

Yamagutxi: Belardi handi bat da eta kultura Japoniarra du.

Ciudadela: Iruñako eremu babesgarrienetakoa eta garrantzitsuenetakoa da. Horain parke oso lasaia

da zuhaitz eta belardi askorekin.