18
TEMA 5 A DOMINACIÓN EUROPEA DO MUNDO (1870-1914)

A dominación europea do mundo

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: A dominación europea do mundo

TEMA 5

A DOMINACIÓN EUROPEA DO MUNDO (1870-1914)

Page 2: A dominación europea do mundo

CONTIDOS

• A Segunda Revolución Industrial

• As causas do imperialismo

• A repartición do mundo

• As novas potencias coloniasis

• A organización dos imperios coloniais

Page 3: A dominación europea do mundo

A SEGUNDA REVOLUCIÓN INDUSTRIAL

Page 4: A dominación europea do mundo

CRECEMENTO DEMOGRÁFICO E MIGRACIÓNS.

- Melloras en hixiene, mediciña e alimentación, a comezos do S.XIX caida da mortalidade mentras natalidade permanecía estancada crecemento demográfico poboación europea duplicouse, de 190 a 400 millóns no S.XIX.

- Crecemento poboación millóns de europeos non puideron atopar emprego migracións transoceánicas 60 millóns de europeos abandonaron o continente entre 1815 e 1914 (sobre todo a EEUU, América Latina…).

- O maior grado de migracións deuse a partir dos anos 40 (fame en Irlanda) e acelerouse a finais do S.XIX (irlandeses, italianos, alemáns, españois…).

- Migracións non só fororn exteriores, senón tamén dentro dos propios estados hacia as zonas que se ían industrializando e urbanizando.

Page 5: A dominación europea do mundo

NOVAS FONTES DE ENERXÍA

Page 6: A dominación europea do mundo

NOVO MEDIOS DE TRANSPORTE

Page 7: A dominación europea do mundo
Page 8: A dominación europea do mundo

Horizontal: agrupación de empresas do mesmo sector. Vertical: agrupación de empresas complementarias dende materia prima a producto final.

- Resultado

Cartel: alianza horizontal de empresas independentes nun sector para repartirse mercado coma oligopolio (ex: OPEP).

Trust: fusión vertical de empresas complementarias que controlan proceso productivo dende materia prima a producto final. (ex: grupo Thyssen, Krupp…).

Holding: sociedade financieira que posúe capital (accións) en diversas e variadas empresas para controlar as súas actividades.

CONCENTRACIÓN EMPRESARIAL

Page 9: A dominación europea do mundo

TAYLORISMO E FORDISMO

http://youtu.be/XFucMcIF-0o

Page 10: A dominación europea do mundo

- Industrialización noutros países: Alemaña

- Aumento do comercio internacional

No mercado interior. 2 transformacións:

a) aparición grandes almacéns

b) Difusión venda por correo e a prazos (automóviles e electrodomésticos). Tamén técnicas de venda modernas (publicidade, rebaixas e devolucións).

O AUMENTO DA COMPENTENCIA

Page 11: A dominación europea do mundo

2. O IMPERIALISMO E AS SÚAS CAUSAS

1. FACTORES ECONÓMICOS E DEMOGRÁFICOS COMO EXPLICACIÓN INSUFICIENTE.

- - ¿Cales son os factores explicativos do fenómeno? Varios factores parciais e insuficientes:a) Desenvolvemento ec capitalista, que vese amenazado por unha crise finisecular (a partir de 1876), que provoca:

Problema: saturación e contracción dos mercados volta ao proteccionismo dificultades.

Alternativa: colonias que aseguren mat Primas e marcados para productos europeos.

Capitalismo transforma a economía das colonias en función dos intereses da metrópole destrución da produción local, explotación mat primas, instalación infraestructuras dependentes do estranxeiro.Sen embargo esta explicación é insuficiente unha alta % do comercio internacional realízase entre as propias metrópoles.

Page 12: A dominación europea do mundo

b) Enorme acumulación e concentración de capitais, precisan novos lugares de investimento alternativa: colonias onde investir con maior nivel de beneficios.

Sen embargo, explicación insuficiente unha alta % do investimento realízase entre metrópoles.

c) Crecemento demográfico europeo supera á capacidade de emprego excedente de pob emigración alternativa: colonias de poboamento para inmigración branca.

Sen embargo, explicación insuficiente unha alta porcentaxe de emigración vai á America non colonial.

Page 13: A dominación europea do mundo

2. FACTORES POLÍTICOS E IDEOLÓXICOS.

- Sen negar o relevante papel desempañado polo interese ec (explotación de mat primas das colonias e a transformación destas en posibles mercados para productos europeos), a interpretación actual do imperalismo concédelle maior importancia á combinación destas razóns con outras de carácter político e ideolóxico:a) Factores políticos:- A expansión das potencias industriais estivo tamén provocada polo desexo de ampliar as zonas de influencia de cada unha delas = forma de aumentar o poder pol fronte ás demáis e obstaculizar ás competidoras interese dos gobernos en formar e ampliar o seu imperio colonial como demostración de capacidade de influencia na diplomacia internacional.- Todo isto promoveu unha carreira por controlar novos territorios antes de que o fixesen as potencias rivais expansión colonial = necesidade dos gobernos para incrementar o seu poder militar e tratar de impedir a expansión dos rivais.

Page 14: A dominación europea do mundo

b) Factores ideolóxicos: - Concepcións racistas e nacionalistas idea dunha raza branca

superior (incluso con base científica = darwinismo social) lexitimación para impoñerse sobre o resto de razas, ás que debe civilizar. Así mesmo impúxose a idea que para exercer este dereito lexítimo de civilizar a outras razas todos os medios eran válidos, mesmo a guerra.

- A xustificación de dominar a outras sociedades acadou unha importante difusión entre a opinión pública, xa que era considerada a forma de reafirmar a forza de cada país orgullo nacional.

- Desta forma extendeuse o convencemento de que os europeos tiñan o deber de espallar a súa civilización entre os pobos considerados inferiores, co uso da forza se era “necesario”.

Page 15: A dominación europea do mundo

- Pero tamén existen correntes anticolonialistas na opinión pública: Conservadores: que se opoñen por alto custo da colonización, q non compensa os resultados obtidos. Socialistas: (Segunda Internacional) condenan formalmente o imperialismo e denuncian unha explotación capitalista que se extiende a escala planetaria.

- Todas estas causas pol e ideolóxicas foron favorecidos por outros factores: desenvolvemento técnico no transporte (marítimo e fluvial), das armas lixeiras, do telégrafo ou da construción (apertura do Canal de Suez en 1869). Todos estes avances facilitaron comunicacións e control militar de zonas afastadas.

Page 16: A dominación europea do mundo
Page 17: A dominación europea do mundo

En nombre de Dios todopoderoso.Su majestad el Rey de España; S.M. el Emperador de Alemania, Rey de Prusia; S.M. el Emperador de Austria, Rey de Bohemia, etc. (...)Deseando establecer en un espíritu de entendimiento mutuo, las condiciones más favorables al desarrollo del comercio y de la civilización en determinadas regiones de África, y asegurar a todos los pueblos las ventajas de la libre navegación por los principales ríos africanos que desembocan en el océano Atlántico; deseosos, por otra parte, de prevenir los malentendidos y las disputas que pudieran suscitar en el futuro las nuevas tomas de posesión efectuadas en las costas de África y preocupados, al mismo tiempo por los medios de aumentar el bienestar moral y material de las poblaciones indígenas, han resuelto (...):1º Declaración relativa a la libertd de comercio en la cuenca del Congo, sus desembocaduras y países circunvecinos, con disposiciones relativas a la protección de los indígenas, de los misioneros y de los viajeros, y a la libertad religiosa. 2º Declaración referente a la trata de esclavos y las operaciones que por tierra o por mar proporcionan esclavos para la trata. 3º Declaración relativa a la neutralidad de los territorios comprendidos en la cuenca convencional del Congo. 4º Acta de navegación del Congo. 5º Acta de navegación del Niger.6º Declaración que establece en las relaciones internacionales reglas unformes respecto a las ocupaciones que en adelante puedan verificarse en las costas del continente africano.

Artículo 34. Toda potencia que en lo sucesivo tome posesión de un territorio situado en la costa del continente africano, pero fuera de sus posesiones actuales, o que no poseyendo ninguno hasta entonces, llegase a adquirirlo, así como toda potencia que se haga cargo en aquélla de un protectorado, acompañará el Acta respectiva de una notificación dirigida a las restantes potencias firmantes de la presente Acta, con objeto de ponerlas en condiciones de hace valer sus reclamaciones, si hubiese lugar a ellas.

Artículo 35. Las potencias firmantes de la presente Acta reconocen la obligación de asegurar, en los territorios ocupados por ellas en la costa del continente africano, la existencia de una autoridad suficiente para hacer respetar los derechos adquiridos y, llegado el caso, la libertad de comercio y de tránsito en las condiciones en que fuese estipulada.” Conferencia de Berlín. Acta General. Febrero de 1885

Page 18: A dominación europea do mundo