zHERNANI

Euskal HerrikoKoparen finaleangaur, hernaniarrakArabako Errekaleor taldekoNagore Martin eta Laura Saezenkontra jokatuko dute gaurEuskal Herriko Koparen finala,Ariane Arrieta eta AmaiaAraiztegi hernaniarrek. Mallabianizango da, 17:00etan. /4

zASTIGARRAGA

Adierazpen artistikotailerra, otsaileanTailerra antolatu dute Harituzeketa Udalak, otsaileko asteartee-tarako: Adierazpen Artistikoak.Doan izango da. /10

zGOIZUETA

EuskararenGinkanako finalean,Xapo taldeaKutxa Ekogunean jokatuko dagaur, 12:00etan hasita,Euskararen Ginkanako finala;goizuetarrek osatutako Xapo tal-deak hartuko du parte. /14

z EREÑOTZU

Bolatokia berritzekolanak, lasterLaster hasiko ditu EreñotzukoAuzo Udalak, bolatokia berritzekolanak. Aurrena, bolatoki ondokoplatanondoak botako dituzte. /14

GAUR KRONIKAN

GARAGARDOTARAKO LUPULUA

Urumean bazen,lupulua /8-9

2017ko urtarrilaren 28a, larunbata ::: 168 zk. ::: www.kronika.eus :::

Hernani /2-5Arte eszenikoak, kirolak,eskelak, laburrak...

Aurrematrikula /6-7

Astigarraga /10-13Tokiko Agenda 21, memoriahistorikoa, kirolak, laburrak...

Ereñotzu /14

Goizueta /14-15

Arano /15

BESTE pauso haundi bat emango du gaur, Astigarraga eta HernanikoBagaGiltza taldeak, martxoaren 19ko Herri Galdeketarako. Bilera bere-zia deitu dute, Hernaniko Biteri kultur etxean, goizeko 10:00etan; etabertan aurkeztu eta erabakiko dute, zein izango den galdera. Egunhaundirako antolaketaz ere ariko dira, eta bukaeran, argazki erral-doia aterako dute, bertaratutako guztiek. /2, 12

z HERNANI ETA ASTIGARRAGA

Bilera berezia egingo du gaur, Astigarragaeta Hernaniko BagaGiltza taldeak. Biterinizango da, goizeko 10:00etan hasita, etaHerri Galdeketako galdera erabakiko dute.

BagaGiltzak batzarra, galdera aurkezteko

ORAIN bi aste utzi zuen Astigarragakoalkatetza Jesus Mari Santosek, osasunarazoak tarteko; eta karguan egindakourte eta erdiari, errepasoa egin dio, Kro -

nikarekin. Nabarmendu du, «estimatua»sentitu dela alkate bezala, «oso gustora»aritu dela, eta horregatik, pena haundiaeman diola kargua utzi behar izateak.

Astigarragako Udalak, datorren astear-tean egingo du ezohiko plenoa, alkateberria aukeratzeko. Zorione Etxezarragaproposatuko dute kargurako. /10, 11

«Oso gustora aritu naiz alkate bezala»

// 22017-I-28 larunbataHERNANIEskelakEskelak ilunabarreko 20:00ak arte jasoko dira. Izen abizenak, eskela jartzen duenak eskatu bezala errespetatuko dira eta funeraria bidez jasotzen den kasuetan, jaso bezala.

I. URTEURRENAManuela Azpiolea Otegi

2016ko urtarrilaren 26an hil zen, 96 urterekin-Goian Bego-

Manuelaren senitartekoek urtebetetze meza eskaini nahidiogu eta bertara gonbidatzen zaituztegu ezagutzenzenuten guztiak.

Urteurreneko meza, BIHAR, IGANDEA, eguerdiko 12:00etan, SANJOAN BATAIATZAILEAREN parroki elizan. Aldez aurretik, mila esker.

Hernanin, 2017ko urtarrilaren 28an

=

I. URTEURRENAJuana Agerrezabalaga Lete

“Izeba Juanita”

Urteurreneko meza, BIHAR, IGANDEA, eguerdiko12:00etan, SAN JOAN BATAIATZAILEAREN parrokielizan. Aldez aurretik, mila esker.

Hernanin, 2017ko urtarrilaren 28an

Urtebete pasa ondoren gure artean jarraitzen dezu izeba.

ILOBAK, BILOBAK eta BIRLOBAK

I. URTEURRENARafael Lopetegi Iraola

2016ko urtarrilaren 11n hil zen

Urteurreneko meza, BIHAR, IGANDEA, eguerdiko12:00etan, SAN JOAN BATAIATZAILEAREN parrokielizan. Aldez aurretik, mila esker.

Hernanin, 2017ko urtarrilaren 28an

Beti egongo zara gurekinzuk gogoan gaitzazulako

eta guk gogoan zaitugulako.HOLGADO-SANTOS-LUJANBIO-OLANO SENDIAK

MARTXOAREN 19rako Baga -Giltzak antolatu duen galde-ketanko galdera zein izangoden gaur erabakiko da. Ho -rre tarako, BagaGiltza herripla taformak batzar be reziaegingo du, goizeko 10:00 etanha sita, Biteri Kultur Etxean.Bi gai landuko dituzte: galde-ketaren antola ke ta rena, etagalderaren onar penarena.Bu ka tze ko, argazki erraldoiaaterako dute, 13:15etan.

Honera iristeko, prozesupar tehartzailea luzea izan daho nera iristeko, baina azkene-an iritsi da galdera ezagutzekoeguna.

Herri plataformatik, Her -

naniko eragile sozial guztiakgonbidatu nahi dituzte gaur-ko ekitaldian parte hartu de -za ten, eta galdeketak ahaliketa babes haundiena edukidezan.

Martxoaren 19an egingo duBagaGiltza herri platafor mak«demokraziaren festa», he rrigaldeketa, alegia. Eta ho rre -tarako, sinadura-bilketa an to -latu zuen azaroaren 12an hasi,eta urtarrilaren 12ra arte.

3.613 sinadura bildu diraGuztira 3.613 sinadura bildudira. Behin sinadurak bildu-ta, No ta rioaren esku utzidituztela iragarri zuten:

«beren zuzen tasuna egiazta-tu dezan eta pro zesuari dago-kion legezko tasuna ematekoakta jaso dezan». Ondoren,enpresa batek egingo dusuntsiketa konfi dentziala

Antolatzaileek, baloraziopositiboa egin zuten, orainarte eginiko bidearekin«oinarri sendoa ematen dio-lako. Be harrezkoa zen gutxie-neko sinadura kopurua errazgain ditu da; herri galdeketa-ren aldeko mezuari hedapengarrantzitsua eman zaio; etamahaien ingurura hurbildudiren pertsonen aldetik begi-runea eta hel dutasun haun -dia sumatu da». yy

Galdera gaur jakingo daBiterin aurkeztuko dute eta argazkia aterako dute, 13:15etan.

z BAGAGILTZA HERRI GALDEKETA

Telmo Irureta eta Haritz Morrás aktoreek bi pisukideen arteko gora beherak taularatu zituzten.

‘Bikarrizketak’ Biteri bete eta ikusleak gustora utzi zituenTelmo Irureta eta Haritz Morrásek Biterira hurbildu ziren hernaniarrak gustora utzi zituzten, ikusi zutenemanaldi umoretsuarekin. Ekitaldia amaitu bezain pronto, jendea bere eserlekuetatik altxatu etaminutu luze bat egon zen txaloka; horregatik, aktoreek bi aldiz irten izan behar zuten. Areto nagusiabeteta egon zen bi pi xukideen arteko harremanaz, Gaizka eta Xantiren artekoaz, gozatzeko. Etxea gar-bitzeko beharrarekin hasi zen emanaldia; baina azkenean, garbitu gabe eman zitzaion bukaera. yy

z KOXKA ELKARTEA ‘BIKARRIZKETA’

I. URTEBETETZEAJuan Yeregi Otxotorena

JAUNA2016ko urtarrilaren 26an hil zen, 52 urte zituela, Elizakoak eta Aita Santuaren Bedeinkazioa hartuta.

-Goian bego-Gurasoak: Martin (†) eta Juana; anai-arrebak: Marirro eta Pedro,Maike, Bittor (†), Luis, Ramon, Patricia; etxeko izebak: Tiaixa eta TiaCarmen; ilobak: Amaia, Miren eta David, Lide eta Joseba; lehengusuak eta gainerako ahaideek.Haren animaren alde otoitz bat eskatzen dizuete eta arren etorzaiteztela BIHAR, IGANDEA, eguerdiko 12:00etan, SAN JOAN BATAIATZAILEA parroki elizan egingo den Urtebete tzeko mezara. Aldez aurretik, mila esker.

Hernanin, 2017ko urtarrilaren 28anHelbidea: Orkolaga, 20

// 3 2017-I-28 larunbata HERNANI

z GINKANA FINALA

Gaur, EuskerarenGinkanaren finalaGoizuetako partaidetzarekin gaurjokatuko da Euskeraren Ginkanarenfinala! Kutxa Ekogunea parkeanizango da, eguerdiko 12:00etan. Az -ken egunera lau talde iritsi dira etahorien artean Xapo Taldea dago,Azpeitia eta Goizuetako bost gaztekosatzen dute. Urko Aristi ka zetari etaaurkezlearen gidaritzapean lau pro -ba burutu beharko dituzte eta puntugehien jasotzen dituenak be re -ganatuko du 3.000 euroko saria. yy

z PLAX AHOLKULARITZA

Bikote eta sexu aholkularitza gaur, irekitaPlax! Bikote eta Sexu aholkularitzazerbitzua gaur irekita egongo da,10:00etatik 13:00etaraSandiusterriko bulegoan. Orduahartu daiteke, aurretik: 656 54 4606 edo www.hernani.eus /sexu weborrian. yy

z ZINEA

Bi pelikula eta hirusaioa gaur BiterinAsteburuan, bi pelikula izango dituz-te hernaniarrek: bata haurrentzat,Ozzy; bestea helduentzat, Vuelta acasa. Haurren saioa 16:30etanizango da, gaur eta bihar, eta hel-duena, 19:30etan eta 22:30etangaur, eta bihar 19:30etan. yy

MUSIKA, nahasketak eta an -tzerkia izango dira protago-nista nagusiak maiatza bitar-tean, Hernaniko Udalak anto-latu dituen emanaldi kultura-letan. Biteriko areto nagusiakaurpegi aldaketa bat izan duaste honetan, barra berriakipini eta gero, baina hori ez dabizi izango duen berrikuntzabakarra.

Martxoaren 17an, ZeaMays ek kontzertua eskainikodu kultur etxeko areto nagu-sian, eta aurreneko aldia izan -go da honelako ikuskizun bate-an aulkiak kenduko di tuztena.«Edukiera 175 pertsonekoa iza-tetik 300etara pasako da» adie-razi zuen, Koro Etxe berria kul-tura zinegotziak, egitarauarenaurkezpenean.

Publiko zabal bati zuzen-dutako antzerki eta emanaldimusikalak izango dira prota-gonistak maiatzera arte. Hirukontzertu egongo dira. Dato -rren ostegunean, otsailak 2,Gari eta Maldanbera taldeakestreinatuko ditu kontzertuakBiterin. Martxoaren 17an Zea

Maysek hartuko du lekukoaeta maitzaren 26an, AritzOstolaza saxofoilari hernania-rrak, Milagrosan eskainiko dujazz kontzertua.

Konpainia andaluzaAntzerkiari dagokionez egita-raua zabala da bai heldu etabai haurrentzat. Antzerki zi -kloa egongo da hiru egunez

,jarraian; martxoaren 21, 22eta 23an.

Francoren bilobari gutuna-kek irekiko du zikloa eta IdiotTxouk jarraituko du hurrengoegunean. Nobedade nagusie-netakoa Teatro a la Planchakonpainia andaluzaren LosPerros obra da, azken egune-koa, hau.

Haur txikientzat, Kubik eta

Gu antzezlanak izango diraotsa ilaren 4an eta 18an; Euria,martxoaren 11n; eta Titiri kon -tu kontari apirilaren 29an.

Beste berrikuntza nagusiaNahasketak izango da: arteeszenikoen disziplina desber-dinak nahasten dira. NagoreLegarreta argazkilari herna-niarrak Hysteron aurkeztukodu otsailaren 16an, etaPutinen guardasola umorezkoikuskizunaz gozatzeko aukeraegongo da, Milagrosan, maia -tzaren 14ean. yy

‘Zea Mays’ zutik ikusi ahal izango da, Biteriko areto nagusianMaiatza bitarteko emanaldiak aurkeztu zituen Udalak; eta jakinarazi du taldebizkaitarraren martxoaren 17ko kontzerturako, aulkiak kenduko dituzte.

Agurtzane Aizpuru eta Koro Etxeberria areto nagusiko bara berriaren aurrean.

z UDALA KULTURA

Egitarauan Musika: ‘Gari eta Maldanbera’(otsailak 2, 20:00), ‘Zea Mays’ (mart-xoak 17, 22:30) eta Aritz OstolazaBasurto (maiatzak 26, 20:00).n Antzerkia: ‘Kubik’ (otsailak 4,11:00 eta 12:15), ‘Gu’ (otsailak 18,12:00), ‘Euria’ (martxoak 11, 12:00),‘Francoren bilobari gutuna’ (martxoak21, 20:00), ‘Idiot Txou’ (martxoak 22,20:00), ‘Los Perros’ (martxoak 23,20:00) eta ‘Titirikontu kontari’ (apiri-lak 29, 12:00etan).n Nahasketak: ‘Hysteron’ (otsailak16, 20:00) eta ‘Putinen guardasola’(maiatzak 14, 19:00).

// 42017-I-28 larunbataHERNANI// KIROLAK

EUSKAL Herriko Kopako Txa -pelketako finalan izango diragaur Ariane Arrieta eta AmaiaAraiztegi hernania rrak. Arra -tsaldeko 17:00etatik aurrera,Arabako Errekaleor taldekoNagore Martin eta Laura Saezizango dituzte aurkari.

Partidu gogorra, pelotaren kontuagatikSu Berriren aurkako finaler -dian 30-27 irabazi ondorensartu ziren finalean ArianeArrieta eta Amaia Araiztegiaurreko astean.

Ordutik, finalaren inguru -ko aurreikuspenak egitekoaukera izan dute, eta horienarabera, uste dute par tidu

zaila dutela aurrean: «par ti -du gogorra izango da, batezere, pelotaren kontua gatik.Arabarrak pelota arin a goa -rekin jokatzea ohituta daude,guk gogorragoa era biltzendugu».

Horrek jokoa ere aldatuegiten duela diote palistahernaniarrek: «pelota arina -re kin jokatzea ez zaigu gehie -gi gustatzen, partidu oso lu -

zeak izaten baitira. Hau da,tantoa egin ondoren, beraienpelota ateratzen dutenean,tantoak luzeak izaten dira;gurea rekin, aldiz, jokogehiago dago», azaldu dute.

Arabarrak, aski ezagunakDena den, gaurko norgehia -gokak, baditu bere alde onak:bi bikoteak aski ezagunakdira beraien artean. Etahorrek, modu batera edobestera, asko lagunduko diehernaniarrei: «askotan joka -tuko dugu elkarrekin, etaberaz, badakizkigu beraienalde onak eta txarrak, baitapartidua nondik nora joangoden ere». yy

Errekaleor aurrez aurregaur Hernanik, finaleanArratsaldeko 17:00etan jokatuko dute Euskal Herriko Kopakofinala Ariane Arrietak eta Amaia Araiztegik, Mallabian.

z PALA EUSKAL HERRIKO KOPA

LIDERGOTIK gero eta ger -tuago dago Hernani Ohorez -ko Mailako mutilek, Vasco -nia ren kontrako partiduaira bazita. Eta sailkapenekoaurreneko postura saltoegitea izan go da, hain zuzen,be ra ien helburu nagusia,hemen dik aurrera. Bide ho -rre tan aurrera egiteko besteaukera bat izango dute gaur,arra tsaldeko 16:30eta tik au -rre ra, Mutrikuren kon tra.

Etxean, Zubipen jo ka tukodu te orain go hone tan; ber -tan, ez zaie zaleen babesikfaltako.

Joanekoan, galduSailkapenean bosgarren da -go talde mutrikuarra, Herna -ni tik 5 puntura. Gainera,joaneko partidua irabazitairitsiko dira Zubipera, beraz,gogoz borrokatu beharkodute hernaniarrek. yy

Lidergoa lortzeahelburu, etxeanMutrikuren kontrako garaipena borrokatzera aterako da gaur Hernani,arratsaldeko 16:30etan, Zubipen.

z FUTBOLA

GIPUZKOAKO Bikotekako Txapel -keta hasi zen aurreko asteburuanAian, eta bihar jokatuko dutebigarren tiraldia Etxeberriko Ben -ta Berriko bolatokian. Bi aukeraizango dira apuntatzeko: aurre -ne koa goizez, 09:00etatik 11:00e -tara; eta bestea, arratsaldez,16:00etatik 17:00etara.

Segurarrak, lidergoanAurreneko tiraldiaren ondoren,Jokin Izagirre eta MartzelinoAgirre segurarrak dijoaz lider, 95brilarekin; Ur Miako AntonioMiner eta Ibon Miner, laugarren,92 brilarekin; eta zortzigarrendaude CD Hernaniko MiguelArrospide eta Altzako AntonioGoenaga, 88 brilarekin. yy

Tiraldia,BentaBerrinEtxeberriko bolatokianizango da GipuzkoakoBikotekakoTxapelketako bigarrentiraldia, bihar.

z BOLA

EUSKAL Herriko Txapelketajo katzen ari dira hernaniarpelotariak, eta bihar izangodituzte frontoiean bertan,bigarren partiduak. Goizeko11:00etatik aurrera, Herna -niko bi bikotek jarriko dutepelota dantzan.

Finalerdietara sailkatzekoaukera, Ojuel etaAizpitartekEuskal Herriko txapelketakopartidurik galdu gabe iritsi -ko dira bihar Paul Ojuel etaEneko Aizpitarte hernania -rrak etxera, eta beraiek izan -go dira, hain zuzen, lehia -tzen aurrenak. Txukun La -kua taldeko Iribarren-Perezbikotearen aurka jokatukodute, eta bolada onari hel -tzea izango dute jomuga.Izan ere, bide beretik ja -rraituz gero, finalerdietan

sartzeko aukera haundiakizango dituzte, baita txa -pelketa irabazi eta EuskalSelekzioarekin batera, SanFranciscora bidaiatzea ere.

Segidan, Apezetxea etaLizeagaFinalerdian jokatu nahidute, baita ere, Oier Ape -zetxea eta Markel Lizeagak.Ojuel eta Aizpitarteren on -doren jokatuko dute seniormailako pelotariek, Intzataldeko Artetxe-Elola bikoteaaurkari dutela. yy

Euskal Herrikotxapelketako bipartidu, frontoianGoizeko 11:00etan hasiko dirapartiduak bihar, eta bertan izango dira, besteak beste, bi bikote hernaniar.

z ESKU PELOTA

Martxoan jokatu zuten aurreko urteko partidua, Mutrikuren kontra.

Finalerdietarakosailkatzea dutehelburu, bikotehernaniarrek.

BESTE urte batez, aurreko ur te -an ohitura errepikatu ondo -ren, Gipuzkoako trialsin txa -pel ketak geldialdia egingo duEreñotzun. Bihar izango da,Fagollagan, eta goi zeko 10:30e -tatik aurrera, ber tan izangodira, trialsineko es pe zialistaonenetakoak, tar te an IonAreitio, munduko lau garrena.

Oztopoak edononAurreko edizioetan bezala, oz -to po desberdinak izango diraFagollagan sei gunetan bana -tuta. Horiekin zirkuitua osatudute, eta bertan erakutsikodituzte trialsin txapelke takopartehartzaileek beraien trebe -tasunak.

Zirkuitua, baita haurrentzat ereHorrez gain, haurrek ere,gurasoen lagun tzaz, izangodute aukera zir kuitua proba -tzeko.

Eta ez hori bakarrik, bizi -kleta eta kaskoa beharrezkoadirenez, antolatzaileek eskuraizango dituzte, bertaratzen denedonork zirkuitua aurrez aurreezagutu dezan. yy

Erakusketa etazirkuitua, biharFagollagan egingo dute hogeigarrenez trialsin erakustaldia, 10:30etan hasita.Haurrentzat ere, zirkuitua izango da.

z TRIALSIN

Haurrek ere izangodute aukerazirkuituaprobatzeko.

«Pelota arinarekinjokatzea ez zaigugehiegi gustatzen,partidu luzeakbaitira»

// 5 2017-I-28 larunbata HERNANI// KIROLAK

AURREKO asteburuko norge-hiagoka Landareren egoeraga-tik bertan behera geratu ondo-ren, bihar jokatuko du Oho -rezko Mailako errugbi taldeak,hamabosgarren jardunaldikopartidua. Bartzelonako Santbo -iana taldea izango du te aurrezaurre hernaniarrek, eguerdiko12:00etatik aurrera. Beraien

etxe an izango da hori, Sant Boiherriko Baldiri Aleu zelaian.

Bonusa lortzea, helburuBiharkoa arerio zaila izango daHernanirentzat. Etxetik kanpopartidu bakarra irabazita iri -tsiko dira Ohorezko Mailakoerrugbilariak Bartzelonara, etaberaz, bonusa lortzea izango

dute helburu nagusia. Partidu bat gutxiago jokatu-

ta, hamargarren postuan dagoHernani, eta bosgarrenean da -goena izango du aurkari. Taldekataluniarra ez da edozein,Espainiako talde historikoenada, eta normalean, OhorezkoMailako aurreneko postuetanbukatzen du. yy

Neurketa zaila bihar,Santboianaren kontraBartzelonako Baldiri Aleu zelaian jokatuko dute Hernanik etaSantboianak aurrez aurre, bihar, eguerdiko 12:00etan.

z ERRUGBIA

z KIROLA ASTEBURUKO PARTIDUAKURTERO bezala, kurtso hasi e -ra ko erakustaldia egingo dutebihar, Hernaniko GimnasiaErrit mikoko klubeko kideek.Kiroldegiko aurreneko pistanizango da, goizeko 10:45etatikaurrera.

Gimnasia akrobatikoa,berrikuntzaBertan izango dira, hainzuzen, Hernaniko GimnasiaErri t mikoaren parte diren3garren mailatik gorakogimnasta guztiak; hau da,benjamin mailatik hasi, etasenior mailara bitartean dau -denak. Horiez gain, aurtenaurrenekoz sortu den gimna -

sia akrobatikoko neska-mu -tilek ere parte hartuko duteerakustaldian; Lehen Hezkun -tzako 2garren eta 4garrenmailakoak dira, hain zuzen.

Denera, 32 dantzaHorien guztien parte-hartzea -rekin, beraz, 32 dantza ikusiahal izango dira kiroldegikopista nagusian; erdia bakar ka -ko lanak izango dira, eta besteerdia, taldekoak. Laugarrenmaila tik gorakoek, aurtengotxapelketa eta topaketetanerakutsiko dituzten dantzakaurkeztuko dituzte. Txikienek,berriz, entrenamenduetan lan -du dutena erakutsiko dute. yy

Kurtso hasierakoerakustaldia, biharKiroldegian izango da, goizeko 10:45etatikaurrera. Nobedade bezala, gimnasia akrobatikoko erakustaldia ere izango da.

z GIMNASIA ERRITMIKOA

AGUSTIN Iturriaga institutuan,Hernanin, ari dira ikasten ba -txilergoa, Amaia Altuna etaMikel Aingeru Fernandez her-naniarrak, Lierni Eskudero etaSaioa Urbistondo urnietarraketa Garoa Mungia astigartarra.

Herrian bertan ikastenjarraitu nahi zuela argi zeukanAltunak, eta baita Fernandezekere, orain zalantzaren bat sortubazaio ere. Mungiak ere argizeukan nahiago zuela Astiga -rra gatik Hernanira joan, Do -nos tiara baino. Urnietarrek,berriz, Her nanin aurkitu duteaukera, nahi zuten motako ba -txilergoa ikasteko.

Herriaren eta inguruko lagunen gertutasunaHernanin ikasten jarraitzeaaukeratzeko arrazoi bat bainogehiago izan zituzten bost gazte-ek; horietako bat, gertutasuna.

«Anai-arrebek hemen ikasidute. Hemen dauzkat koadrila,lagunak... Nik argi neukanhemen ikasi nahi nuela», dioAltunak. Fernandezek ere, ber-din: «nik ere argi neukan,baina orain, batzuetan pentsa -tzen dut hobe nuela kanpoanikasi, jende gehiago ezagutukonuela horrela...». Baina Mun -giak uste du nahikoa jende eza-gutzeko aukera ere badagoela,Hernanin bertan: «Astiga rra -gan ez daukagu batxilergoaikas teko aukerarik, eta nik gar -bi neu kan nahiago nuela Her -nanira etorri, Donostiara joan

baino. Jende gutxiago ezagutu-ko duzu, baina erlazio estuago-ak lortzen dira. Ga i ne ra, As ti ga -rra gakoa izanda, jen de askodaukat inguruan lehe na go ber-tan ikasi duena, irakas leak ereezagutzen dituena... Horreklagundu egiten du».

Urnietarrak ere, ados daude.«Hemen ere jende asko dago.Tarteka beti ikusten dugu batenbat, ezaguna egiten ez zaigu-na!», diote Eskuderok eta Ur bis -tondok. «Baina ingurukoakizanda, denok ezagutzen duguelkar, eta giro ona dago»,Mungiaren ustez. «Horrek se -gur tasuna ematen du, eta hur-bilagoko erlazioak sortzen dira.Gure herrian gaude, herrikogiroa dago, ikastolari jarraipenaematen zaio...», dio Altunak ere.

Aukera, gertutasunari lotutaUrbistondo eta Elustondorenkasuan, izan zen beste arrazoibat ere, gertuko institutu baterajoateko: aukerak. «Guk letrakikasi nahi genituen, eta haugenuen gertuko aukera. Ur ni -etan ez daukagu», diote.

Orokorrean, aukera faltarikez dutela nabarmentzen dute

gazteek: «arte edo musika batxi-lergoak falta dira. Badago jen-dea, Donostiara edo beste nora -bait joan dena, horiek ikasi nahizituelako. Baina, gainontzean,denetik daukagu».

Oinez edo autobusez; eta batzuetan kotxez!Gertutasuna aipatzean, ez diragiroaz bakarrik ari. Etxetik kla-sera egunero egin behar dutendistantzia ere garrantzitsua dagazteentzat.

«Hernaniko beste puntanbizi naiz ni! Denbora asko gal -tzen dut joan-etorrian!», dioFernandezek. «Bai ahozabala!»,Mungiak erantzun: «ni kotxeanetortzen naiz Astigarragatik...Baina eskertzen da gertu ego-tea. Denok egiten ditugu beste-lako gauzak klasetik kanpo, etadenbora ematen digu».

Altunak ere halaxe uste du:«ni lasai-lasai ibiltzen naiz!».

Eta urnietarrek kexa bakarradaukate: «entzun dugu le hengourtean uzten zietela kla se tiklehenxeago ateratzen, au to busahartzeko... Hirurak eta laur -denetakoa galduz gero, lau re tanbazkaldu behar izaten dugu!».

Lana, toki guztietan berdin!Benetako kexa, «presioa» da, or -dea. Ikasle guztien tenorea.«Aurreneko klasean 10 bat aldizentzun genuen ‘selektibitatea’hitza! Urduritu egiten nau!», dioMungiak. Urbistondo, Es ku deroeta Altuna, berriz, aurrenekomailan daude: «aurrena haupasa, eta gero, gerokoak!». Bestekezka bat du, Altunak: «esperodut LOMCEk ez aurrera egitea,errebalidarik ez egotea!». yy

// 62017-I-28 larunbataURUMEA

«Segurtasuna,hurbilagokoerlazioak, herriko giroa...ematen dizkiguHernaninikasteak»Hernaniarrek, urnietarrek edotaastigartarrek. Hernaniko Agustin IturriagaInstitutuan ikasten dute bertako etainguruko herrietako ikasle askok, eta aldeonak eta ez hain onak dituela diote.

z AURREMATRIKULAZIOA

Ezker-eskubi eta goitik behera: Lierni Eskudero, Saioa Urbistondo, Amaia Altuna, Mikel Aingeru Fernandez eta Garoa Mungia.

«Arte eta musikabatxilergoak faltadira, baina,gainontzean,denetik daukagu»

// 82017-I-28 larunbataURUMEA

Garagardotarako lupulua EuskalHerrian: iragana edo etorkizuna?

Artikulu honen autoreak eskerrak eman nahi dizkie eurenetxeko ateak ireki dizkioten elkarrizketatu guztiei, bai eta

ikerketan zehar eureninformazioa eta laguntza emandioten guztiei ere. Mila mila esker.

TESTIGU batek eman zidanlehendabiziko abisua: «lupu lua -ren hau, kontu misteriotsuahuen». Gero konturatuko nin -tzen zerbaitetan behintzat ba zu -e la arrazoia. Euren baratzetanlupulu landaketak jarri zituztentestigu gehienak hilik dira, etaeuren seme-alaben testigantzakbaino ezin ditugu jaso. Artxi -boetan ezer gutxi, eta bertakoliburuetan ere aipamenak baka-nak dira. Argazkiez, zer esanikez. Arrastoei tiraka aurkitu ditu-gu hainbat artikulu zahar, eginditugu hogei bat elkarrizketa etaartxiboetako dokumentuen kon -tsulta. Eus kal Herriko lupulua-ren historiari arrastoa ateratze-ko mo duan, behintzat, bagara.

Zortzi metroko arbak baratzeetan«Arba luzeak izaten hituen ba -

ra tze etan. Eta hauetatik goraigotzen huen lupulua, babarru-na be za la!». Lupulu landaketakezagutu zituzten guztiek na -barmentzen dute gauza bera.Guda ostean, lu puluaren eto-rrerak baratze as ko tako pai-saia aldatu zuen. Lu rre an sar-tutako dozenaka makila lodieta luze haiek arreta deitzenzuten. Eta oraindik ere herritaraskok dute irudi hura gogoan.Lupulu landaketetan 6-8 me -tro ko arba, zurkaitz edo maki-la lu zeak jartzen ziren zutik,errenkan, «bata bestetik metroeta er di, bi metroko distantzia-ra» le kua eta baserritarrarenarabera. Sasi-akaziaz edo gaz-tainez eginak izaten ziren.Geroago etorriko ziren arbahauek ordezkatuko zituztenalanbreak, lanerako hobeak.

Arbak lurrean sartu aurre-tik, ordea, izaten zen lana, zulosakonak egin eta lupulu landa-re berria sartzen. Lupulua puja-tik ateratzen zen. Ez zen erei-ten. Horrela, aterako zen lan-darea emea zela ziurtatuta

zegoen. Garagardoa egiteko,landareak emea behar zueneta. Hauxe izaten zen prozesua:landaretik ateratako puja be rri -ak mozten ziren. Ondoren,uda berri hasieran, landatu etahauen aldamenean sartzen zi -ren arbak edo makilak. Lan -darea hazten zihoan heinean,arbara gidatu eta enborreangora igotzen zen lupulua: «udahasierarako 6-8 metroko altue-ra hartzen zian».

Abuztu erditik aurrera has-ten zen lorea botatzen lupulua,iraila erdira arte. Orduan besteune preziatu bat zetorren:lupulu-lorea jasotzeko garaia.

Emakumeak eta umeak,lupulua biltzenEuropa erdialdean, lupuluarentradizioa oso errotuta dagoenlekuetan, lorea jasotzea festahandia izaten zen. Jende anda-na elkartzen zen lupulu landa-ketetan, jasotzeari berari festagiroa emanaz. Euskal Herrian,ordea, jasotze prozesua oso bes-telakoa izaten zen. Lan da ke ta

gehienak tamaina txikikoakizan ziren, gomendatu ere halaegiten baitzuten. Ho ne la, fami-lia bera izaten zen lo rea jasotze-az arduratzen ze na. «Etxekoakegoten gintuan ja sotzen. Langogorra izaten hu en. Eguzkiakbete-betean jo tzen zian etaeuriarekin ezin jaso».

Hernanin, ordea, bazenlupulua jasotzera herriko jendeaeramaten zuenik ere. AntoninoPagolarena izan zen Gipuzkoakolehendabiziko lu pu lu landaketa,Urumeako erri beran, Portuauzoa eta Ka ra bel auzoarenartean; eta 1945erako, jada 100landare zi tuen sartuak. Urtero-urtero, As ti garragako Ergobiauzotik eta Hernanitik familiakjoaten zi ren lupulua jasotzera,Pagola ren terrenora. «Familiaosoa joaten gintuan. Etxeandiru gutxi eta zer erremedio! Sosbatzuk irabazten genizkian haneta!». Emakumeak eta umeakizaten ziren, batez ere, jasotzenzutenak. «Bi-hiru aste pasatzengenizkian jasotzen, eguneroegunero».

Lupulu-lorea, landaretiklehortzeko plantaraLorea zegokion garaian bildube har zen, ez lehenago, ez ge -roago. Horrek ziurtatuko zuenlupulina, garagardoa egitekoerabiltzen dena, bere punturikonenean egotea. Hau dela eta,baserritar askori erakutsi eginbehar izan zitzaion, zein zenlorea biltzeko momentu ego-kia, urte osoko uzta galtzekoarriskua baitzegoen bestela.

Jaso baino egun bat lehena-go, lurretik metro erdira moztenzen landarea. Hurrengo egu -nean, arba lurretik atera lan -dare eta guzti eta etzanda jar -tzen zen, altuera txikira, ese ri taahal bazen edo lurrean bes te la,loreak banan-banan moz te ko,batzuetan guraizeekin, as ko tanazazkalekin. «Guk eskai le rekinjasotzen genian», aipatu di gubeste testigu batek. Ja so ta koloreak saskietan pila tzen zi tuz -ten, hortik zakuetara pasatzeko.

Antonino Pagolaren landa-ketara biltzera joaten zirenek,pisuaren arabera kobratzen

Lupulua ez da edozein landare. Lupulua landare berezia da eta baditu ondo gorderikosekretu txikiak. Izan ere, lupuluaren loreemean, barnean, ezkutatuta dago garagardoonena egiteko sekretua: lupulina. II. MunduGerraren ostean, Euskal Herriko baratzeetanlupuluak inguratutako zortzi metroko makilaluzeak azaldu zirenean, inork gutxik zekienzer zen lupulua; inork gutxik zer zen lupulina. Egun, garagardo artisaua indarrahartzen ari den honetan, gutxi dira lupuluaezagutzen ez dutenak, baina asko EuskalHerrian lupulua landatu zela ez dakitenak.

z GARAGARDOTARAKO LUPULUA

IÑAKI SANZ-AZKUEArgia aldizkarian argitaratua

Lupulua (Humulus lupulus)Lupulua edo zerbeza-loria (Hernani), zerbeza-landaria (Hondarribia), otsaihena (Nafarroa) edo bierbelarra (Iparraldea), Cannabinacea fami-liako landare belarkara da. Lur azpian errizoma izan ohi du eta bertatik, urtero, lupulu landare berriak jaiotzen dira. Igokaria da, aihena,zurtoinean dituen ile txiki eta sendoak erabiliz beste landareetan edo zurtoinetan gora egiten du, sei-zortzi metrorainoko altuerara iritsiz.Espezie dioikoa izaki, lore arrak eta emeak landare bereiztuetan izan ohi ditu. Lore emeak (ernaldu gabeak) garagardoa egiteko erabili

izan dira XIV. mendetik; izan ere, euren barruan duten lupulina izeneko erretxina da garagardoari usaina eta zaporea ematen diona.Hau dela eta, lupulu landaketetan soilik ale emeak hazten dira.Egun dozenaka lupulu barietate dauden arren, Euskal Herrian bada bertako lupulua ere, modu basatian erreka ertz eta hezetasun

handiko gune epeletan hazten dena.

Lupuluaren lore emea. Argazkia: Jesus Azkue.

// 9 2017-I-28 larunbata URUMEA

zuten «egunean bertan. Han -txe zakua pisatu eta ordain -tzen zitean». «Ondoren zakuakzaldi-karroan jarri eta Ergo -bira eramaten zitean lupulua».Gainontzeko baserrietan, ahalzuten moduan moldatzen zi -ren zakuak Ergobira eramate-ko: «anaia, bizikleta zaharrahartu eta atzean zakua jarritajoaten huen!». Bestalde, Mu tri -ku tik esaterako, Astigarragaurru ti zuten, eta trenez ga rra -ia tzen zituzten zakuak.

Zakuak Ergobin utzi etazegokiena kobratu ostean, lan-daketaren jabeak bere lanabukatua zuen. Hortik aurrera,Estatua edo kasu honetanFomento del Lúpulo delakoa zenhurrengo pausuaz, pausu deli-katuaz arduratuko zena: jasota-ko lorea lehortu egin behar zen.

Lorea lehortzeaEspainiako Estatuan lupululandaketak hasi zirenean, ba -se rritarrak izaten ziren lehor -tzeaz arduratzen zirenak. Le -hor tzea, ordea, kontu handizegin beharreko prozesua zen.Gutxiegi edo gehiegi lehortzea,biak ala biak ziren txarrak, etaaurreneko urteetako esperien -tzia eskasa ikusita, Estatuaklorea jaso berri zegoela biltzeaerabaki zuen, azken pausua,lehortzea eta fabriketara bidal -tzea, euren esku hartuz.

Lehortzeko, noski, hezeta-sun gutxiko lekua behar zuen,eguzki askorik gabea, bainahaize pixka bat sartuko zena.Baserrietako ganbarak lekuegokiak ziren, baina Estatuakbere esku hartu zuenean,lehortze-plantak sortu zituen,sistema askoz egokiagoekin:lehortzeko labeak eta egurrez-ko kaxoiak zituzten. Ergobi au -zoan zegoen, esaterako, lupu-lu-lorea lehortzeko planta. Er -go biko lehortze-plantako labea,koke ikatzarekin zebilen: «gu reaitak eraman zian gurdikadabat koke Amaratik Ergobira,lupulua lehortzeko plantara».

Behin lehortuta, lupuluaprest zegoen fabriketara era-

mateko eta garagardoa egitekoerabiltzeko.

Lupulu landaketak, Hego Euskal HerrianAntonino Pagolak 1945ean jarrizuen lupulu landaketan, Es pai -niako Gobernuko Dirección Ge -neral de Agricultura izan zensustatzailea. Bertan, Goldingedo Dorada de Kent izenekobarietatea sartu zuten, 1914anLeopoldo Hernández Robredoizeneko ingeniari agronomoakIngalaterratik Galiziara era-man zuena, hain zuzen ere.Harrituta gelditu zen Galizianerreka ertzetan modu basatianhazten zen landarea, Ingala te -rran garagardoa egiteko lan-datzen zutela ikusita. Honela,A Coruñan lupulu landaketaksortzeko probak martxan jarrizituen segituan. Modu basa-tian bazegoen, zergatik ez zen

ba bertan landatzerik izango?Bitartean, gero eta garagar-

do fabrika gehiago zegoenEspainiako Estatuan, eta denekkanpotik ekartzen zuten lupu-lua. Alemaniatik eta Austriatikia kasu guztietan. Galizianlupulua landatzeko egin zituz-ten probek, ordea, emaitza bi -kainak eman zituzten, eta ikusizen, gainera, kanpokoa bainoprezio hobeagoan ekoiztu zite-keela. Saiakera bat edo besteegin arren, gauzak ez zirenasko aldatu, eta fabrikek kan-potik erosten jarraitu zuten.

1930eko hamarkadaren ha si -e ran, landaketa proba berriakegin zituzten Galiziatik kanpo,hiru lekutan: Granadan, Bizka -ian eta Nafarroan, bertako al -dun diek bultzatuta.

Esperientziaren emaitzaonak ikusita, 1949an lupulu lan-daketak zabaltzen hasi zi ren:

1950erako Hego Euskal Herrian20.000 lupulu landare zeuden,225 nekazariren ardurapean.Bizkaian, Araba iparraldean etaNafarroako Goi zue ta herrianeta Baztan, Ara kil eta Iruñekobailaretan ere ezarri ziren.Gipuzkoako hogei he rritara ereiritsi zen: Hon da rri bia,Oiartzun, Astigarraga, Her nani,Usurbil, Orio, Gabiria, Mutiloa,Azpeitia, Mutriku, Oñati…

Baserritarrek aholkularitzabehar izaten zuten, eta VicenteRuigómez Velasco izan zen So -ciedad Anónima Españolarenizenean aholkulari lanak eginzituena. Eta itxura guztien ara-bera, herrialde bakoitzeanarduradun bat egon zen Ruigó -me zen azpitik. Gipuzkoan, au -rre neko landaketa jarri zuenaAn tonino Pagola izan zen.Honek koordinatzen zituenekarri beharreko landareak,jaso beharreko zakuak etabakoitzari ordaindu beharre-koak. «Gure aita Antoni no re -kin moldatzen huen, hark esa-ten ziguken baita jasotzeko ga -raia noiz huen ere».

Espainiako landaketa ere-muekin alderatuz, ordea, HegoEuskal Herriko kopuruak txikiakizan ziren. Esaterako, Gipuzkoan1945etik 1958ra 10 hektareatan

mantendu ziren landaketak,baina segituan murrizten hasiziren, eta 1968rako desagertuegin ziren. Nafarroan, 1930eanlehenbiziko probak egin bazituz-ten ere, 1956an hasi ziren lupululandaketak sortzen. 3 hektareaizan ziren aurrena, eta segituan2 hektareatara pasa zen eremua-ren azalera; 1966an desagertuzen. A Coruñan, aldiz, 1957anGipuzkoan baino 12 aldiz lupuluhektarea gehiago zegoen, etaLeonen 17 aldiz gehiago.

Iragana ala etorkizuna?Lupulu landaketek hogei urteeskas iraun zuten Hego EuskalHerriko baratzeetan. Hauetakoaskok, gainera, bi-hiru urtebaino ez zuten iraun. Hasierandiru-laguntzak jaso zituen sek-torea, indarrean hasi zen,baina pixkanaka desagertzekojoera egin zuen eta garagardofabrikak, berriro ere, loreakanpotik ekartzen hasi ziren.

Egun, Euskal Herrian ekoiz-turiko garagardo artisauakindarra hartu duen honetan,badira bertako lupuluarenaldeko apustua egin dutenak.Agian, Euskal Herriko lupululandaketak ahaztutako histo-ria baino, etorkizuneko histo-ria izango dira. yy

Maria eta Antonino Pagola lupulu-loreak jasotzen, Gipuzkoako lehen landaketan, Hernaniko erriberan.

1944AN, II. Mundu Gerraren on -dorioz, Alemaniatik ez zen lu -pulurik iristen, eta Espai ni a koNekazaritza Minis te ri tzakdekretua atera zuen 1945ekomaiatzaren 23an, lan daketeiburuzko legeak eza rriz. Ga ra -gar do fabrikek So ciedad Anó ni -ma Española de Fomento delLúpulo sortu zu ten, eta Es pai -niako lupulu lan daketen ku -deaketaz ar du ratu ziren, betiere Sección de Fo men to ko enbegiradapean. Ga ra gar do fabri-

ken artean, Hego Eus kalHerriko fabrika esangura tsu -enak zeuden: Juan y Teo do roKutz (Donos tia), La Cer ve ceradel Norte (Bil bo), La Sal ve(Bilbo), La Viz caí na (Bilbo), Cer -vezas Knorr (Gas teiz). Hauenitzalean, pix ka naka lu pu lu lan-daketak He go Euskal Herriansartu zi ren, eta garagardofabrikak, ahal zuten heinean,bertan lan daturiko lupuluaerabiltzen hasi ziren, garagar-doa ekoizteko. yy

Gerrek utzitako herentzia

Iturria: Revista Agricultura. Argazkia: Vicente Ruigómez.

ANTONINO Pagola hernaniarraizateak, noski, eragina izan zu -en Urumea bailarak lupuluare-kin izan zuen harremanean.Honela, Antoninok bultzatuta,lupulu-landaketak jarri zirenAstigarraga, Hernani eta Goi zu -e tako erriberetan. AstigarraganDesierto baserriaren inguruanlandatu zen lupulua, HernaninAkarregi eta Pagoaga artekoerriberatan 10 familia ezberdi-nek izan zituzten landaketak(Akarregin, Portun, Ibarluzen,Lizarran...); eta Goizuetan Ola -be rri ko errota eta Idoitako aska-ren inguruetan izan ziren. Gi -puz koako lehortze planta baka-rra ere, Urumeako bailaran izanzen, Ergobin hain zuzen ere.

Oiarbidetarrek ere hara, Er -gobira eramaten zituzten Latxein guruan zituzten bi landakete-tan jasotako lupuluak. Lan da -ke tetako bat Abillats baserri pa -retik hasi eta Latxeko fabrikakoetxerainokoa zen, 100 landareinguruz osatua. Bestea, ordea,

txikiagoa, Urumearen kontrakoaie kan zegoen. Lupulua jasotze-ko, beraz, errioa gurutzatu be -har, eta txanela izeneko ontzitxikia erabiltzen zuten, agaiaedo pertiga baten laguntzazmugitzen zutena. Gogoan duteoraindik ere, aitak behin edukizuen sustoa: «erriyua hazitazetorren batian, iya presanbehera erori hun txanela etaguzti!». Lupulua jaso ostean,zakuetan sartu eta txanelarenbidez Latxera eramaten zuten.Handik, bizikletaren parrilanzakuak jarrita Ergobira erama-ten zuten lorea, Antoninoren -gana. Berak erabakitzen zuenlupuluaren kalitatea. «Loria go -rri xamarra bazan, segundakuazan, eta berdia, primerakua».

Urumeako landaketak izanziren inguruetan, oraindik ereaurki daitezke landaretzan goraigotzen diren lupuluak. Hauekizango dira, agian, Urumea bai-larako historia bitxi honenazkeneko arrastoak. yy

Txanelan errioa zeharkatueta lupulua jasotzera!

Lupulu landaketa baten irudia.

Iturria: Revista Agricultura. Argazkia: Vicente Ruigómez.

// 102017-I-28 larunbataASTIGARRAGA

2013AN egin zuen bat Astiga -rragako Udalak, Tokiko Agen -da 21 egitasmoarekin. Eta astehonetan, astelehenean, aur-keztu dituzte udaletxean, 2015urteko emaitzak, eta 2017rabegirako lan ildoak.

Bizitza kalitatea hobetzekoneurriak eta proiektuak propo-satzen ditu Tokiko Agenda 21ekintza planak, eta Asti ga rra -gan, aurreneko bi urteetan,2013an eta 2014an, planaren%23a gauzatu zen.

Planaren %9 gehiago gauzatuta, 2015ean2015eko emaitzak, astelehene-an aurkeztu zituzten, eta jaki-narazi zuten, planaren %9aegin zela urte horretan zehar;alegia, %32a gauzatu da hiruurtetan. «Beraz, bide onetikdoa», azaldu dute Udaletik.

Eta aurkeztu zituzten, baitaere, 2017 urtera begirako lanildoak. Hainbat arlotan eragin

nahi du ekintza planak, 2017urtean ere; besteak beste, hiz-kuntza politikan, enpleguanedota kontsumoetan.

Hondakinen sorreraren prebentzioa lantzea, helburuetako bat2017an landu beharreko hel -bu ru estrategikoen artean da -go, batetik, hizkuntza politikaintegrala sustatzea. Bestalde,enpleguari dagokionez, bul -tzatu nahi dute udalerriko

garapen ekonomikoa.Eta aditzera eman duten

hirugarren helburu multzobat, kontsumoari dagokio.Zentzuzko kontsumoa da sus-tatu nahi dutena, eta horreta-rako, uraren eta argiteriarenkontsumoa gutxitzea dutehelburu, alde batetik. Bainabeste gai bati ere heldukodiote: hondakinei. Landukodute, hondakinen sorrerarenprebentzioa; alegia, ahal deneta hondakin gutxien sortzea.

Triptikoak buzoneatuko dituUdalak, Tokiko Agenda 21eninformazioarekinOrain, herriko etxe guztietanbanatuko ditu triptikoak Uda -lak, Tokiko Agenda 21 ekintzaplana eta diagnostikoa zabal -tzeko: «garapen iraunkorra-ren alde lan egitea guztionesku dago, eta horixe da, batikbat, bultzatu nahi duguna»,azaldu du Udalak. yy

Adierazpen artistikoentailerra, otsailean zehar

TAILERRA jarriko du martxanHarituz elkarteak Udalarenba besarekin, otsaileko astear-teetan, artearen in gu ruan:Adierazpen Artistikoak. Bertanlandu eta aztertuko dituzte,margolaritzan eta zinemato-grafian nabarmendu direnzenbait pertsonen biografiaketa lanak; horien aukeraketa,genero ikuspegitik egingo du -te, Udalak aurreratu duenez.

Asteartero izango dira sa -ioak, hilabete osoan zehar:otsailaren 7an, 14an, 21ean eta28an. Kultur etxean emangodituzte, arratsaldeko 16:00etanhasi, eta 18:00ak arte. Eta ira-kasle, Beatriz Chivite pintoreaizango dute.

Bigarren tailerra, ‘Jakin+’egitasmoaren barruanTailer hau ere, Jakin+ egitas-moaren barruan kokatzen da;Astigarrako Udalak bultzatuduen programa, eztabaidakultural eta sozialerako auke-ra eta topagunea eskaintzekoasmoz. Adin guztietako herri-tarrei dago zuzenduta egitas-

moa, eta urtarriletik ma ia tze -ra bitarte, ekintza des ber di -nak jarriko dituzte mar txan.

Aurrenekoa izan da Gaur -kotasun Gaiak izenekoa, urta-rrilean egin dutena, gaurkota-suneko gaiak landu eta ezta-baidatzeko. Eta hauxe da biga-rrena, Adierazpen Artistikoakaztertzeko egingo dutena.

Izenematea doan, emailezedo Berdintasun SaileanTailerrean parte hartzea doanizango da, baina aurrez emanbehar da izena. Epea zabalikdago, eta bi aukera daude:berdintasuna@astigarraga.eusemailera idatzi, edo udaletxekoBerdintasun Sailera jo. yy

Ikastaroa antolatu du Harituzek, eta Beatriz Chivite pintoreakeskainiko du. Asteartero izango da, kultur etxean, arratsaldez.

z HARITUZ ELKARTEA IKASTAROA

2017rako helburu estrategikoakmarkatu dituzte, Agenda 21eanAstelehenean aurkeztu zituzten, udaletxean, Tokiko Agenda 21ekintza planaren 2015eko emaitzak eta 2017rako lan ildoak.

z UDALA TOKIKO AGENDA 21

Bilera lasaietik kaosera, gurasoak

ANTZERKI saio kaotikoa izangoda gaur, Astigarragako kulturetxean. Iluntzeko 20:00etanhasita, Jainko basatia eskaini-ko dute, Begoña Bilbaok zuzen -duta, eta lau euskal aktorereneskutik: Andoni Agirregomez -korta, Tessa Andonegi, AitziberGarmendia eta Mikel Losada.

Yasmina Reza antzerkigilefrantsesaren obra bat da, etaobra originalaren arrakastarenondoren, euskerara ekarri dute,Martin Agirrek itzulita.

Bilera, seme-alaben liskarrakonpontzeko asmozAntzezlanean, bilera bat irudi-katuko dute, bi guraso bikote-ren artekoa. Beraien seme-ala-

ben arteko liskarra konpondunahian elkartuko dira; izanere, batek besteari eraso egindio, makil batez.

Baina hasieran eztabaidalasaia zena, giza legez eta edu-kazioz zijoana, egoera kaotikobihurtuko da gero; eta protago-nistek, sekulakoak botako diz-kiote elkarri, batzuen eta bes-teen frustrazio eta mixeriakagerian utziz.

Sarrerak kultur etxean,19:00etatik aurreraAntzezlana ikusteko sarrerak,gaur ere erosi ahal izango dira,kultur etxean bertan, arratsal-deko 19:00etatik aurrera. Pre -zioa, 6 eurokoa da. yy

‘Jainko basatia’ antzezlana eskainiko dutegaur, 20:00etan, kultur etxean.

z ANTZERKIA ‘JAINKO BASATIA’

Izena emateko, bi aukera daude:emaila idatzi, edo BerdintasunSailera jo.

Ekintza planaren%9a gauzatu zen2015ean; aurten,besteak beste,hondakin gutxiagosortzea landu nahidute planean.

Asteartean plenoa,alkate eta zinegotziberria aukeratzeko

ORAIN bi aste utzi zuen alkatekargua, ofizialki, Jesus MariSantosek; eta datorren astear-tean egingo dute ezohiko ple-noa, alkate eta zinegotzi berriaaukeratzeko. Udaletxeko aretonagusian izango da, eguerdiko

13:30etan, eta hiru puntu baka-rrik izango dituzte.

Aurrena, zinegotzi karguahartuko du Urkiri Salaberriak;eta ondoren, alkate berria auke -ratuko dute: Zorione Etxeza -rraga proposatuko du EAJk. yy

Eguerdiko 13:30etan izango da ezohikoplenoa, udaletxeko areto nagusian.

z UDALA PLENOA

Urtarrilaren 13an utzi zuen alkatetza Jesus Mari Santosek, eta asteartean, Zorione Etxezarraga proposatuko dute, alkate berria izateko.

// 11 2017-I-28 larunbata ASTIGARRAGA

«Ez dakit alkate ona izan naizen,baina gutxienez, nire hitza bete dut»

Pena emango zizun alkatekargua uzteak, ezta?Bai, pena haundia. Baina nahi-ko gogor jarri zidaten medi-kuek, osasunari begiratu beharniola. Oraindik sendatu gabenagoela, eta tentsio eta estreshori ez dela batere ona.

Hala ere, karga hori kentzeak,arindu ere egingo zizun...Egia esan bai. Kanpotik ikusitaez du ematen; aurkeztu nintze-nean, ez nuen uste horrelakolana izango zenik, baina langogorra da. Eta txarrena da, ezduzula behin ere deskonekta -tzen. Gainera, ni naizen beza-lakoa izanda, ez dudala ezerbukatu gabe utzi nahi izaten...

Hautagai gisa aurkeztu zinenean, espektatiba etahelburu batzuk zeneuzkan.Bete dituzu?Dekalogo bat aurkeztu genuenhasieratik, gure asmoekin.Tartean, Santiomendiri buruz-ko plana idaztea, hondakin bil-ketaren kontsulta egitea edotaherria harmonizatzea. Guztieieman diegu hasiera dagoene-ko, eta erdia baino gehiago,eginda dauzkagu. Eta hori poz-tekoa da, bakarrik 18-19 hilabe-tetan egin baitugu hori dena.Gauza gehiago nahi nituenegin. Baina talde honek segitu-ko du, ni ere hor egongo naizlaguntzeko prest; eta egitekodagoena egingo dute.

Eta zer dago egiteko?Kultur etxe berria, adibidez.Hasiera emana dago, herriakbehar du, eta uste dut kulturetxe on bat egingo dugula.Bestalde, herri bideak kon-pontzen jarraitu behar dugu,orain arte egin dugun bezala.Aurretik, inor ez da arduratulan horietaz. Eta jendea oso po -zik dago, gure lanarekin.

Zer suposatu du zuretzat,alkate izateak?Oso polita izan da, jendearekinharreman hori izatea. Zure ga -na etortzea eta gauzak galdetueta komentatzea... Horrek askobete nau. Herritarrei, eskertubesterik ezin diet egin, nirekin

izan duten harremana. Osogustora aritu naiz.

Dena izan zen berria zuretzat.Inoiz sentitu duzu, karguahaundi geratzen zitzaizula?Haundi ez, baina bai ikusidudala lan asko zela. Etamomentu batzuetan, agobiatuxamar egon naiz, bai. Bainataldekoen laguntza haundiaizan dut, eta oso eskertzekoada laguntza hori izatea.

Nola baloratuko zenukeGobernu Taldearen lana?Oso balorazio ona egiten dut.Gainera, hasieratik, zinegotzibakoitzari area bat emangenion, eta ni ez naiz inoizsartu besteen areatan. Etaikusi da, ondo atera dela plan-teamendu hori. Esan izandidate, ez dakidala zer egitenari diren nire zinegotziak. Etaez da horrela, badakit zer egi-ten ari diren, baina beraiekdakite gehiago, beraien gaieiburuz. Ni ez naiz jainkoa, etaezin naiz toki guztietan egon.

Zer hobeturik ere izango da...Beharbada, hasieran gauzakazkarrago egitea espero genue-la, baina oztopo asko ere jarridizkigute, lana atzeratuz. Kon -tsultaren gaiarekin, esaterako.Guk nahi genuen epeetan ezditugu egin, beranduago gau-zatu dira. Baina esaten dutepolitika horrela dagoela...

Hondakin bilketaren kontsulta izan da, eginduzuen gauzetako bat.Gure helburuetako bat zen,herriari hitza ematea, eta ezinposatzea, beste batzuek eginzuten bezala. Herriari hitza

eman genion, eta erabaki zuensistema aldatzea.

Herria banatu du gai horrek?Ez dut uste. Gertatzen dena da,batzuek, herriari baino lehena-go, begiratu dietela kontu poli-tikoei, eta hori ez zait ezertxoere gustatzen. Horrelako gaie-tan, politika bazter batera utzibehar da, eta herriaren ongiza-tea bilatu.

Pertsonalki, alkate izateakkalte edo mesede egin dizu?Batzuetan kalte. Txorakeriakdira, baina nik enpresa txikibat daukat, eta Udalarentzategiten genituen lan asko, ezinizan ditugu egin, ez gara aur-keztu, etikoki ez zelako zuzena.Eta alde horretatik, esan deza-ket dirua galdu dudala. Bestela,osasun aldetik, zorte txarraizan da, besterik gabe. Eta ani-morik ez dut galdu, lan askoizanda ere.

Esan duzu, osasunak utzizgero, bueltatuko zarela.Benetan gustatuko litzaizukebueltatzea?Bai, bueltatuko nintzateke.Gustora aritu naiz, eta taldeaknire beharra ikusi eta jendeakaukeratuz gero, alkatetza har-

tuko nuke berriro. Gainera,gauzak erdizka utzi izanarenpena geratu zait.

Estimatua sentitu zara?Bai, poz haundia eman dit he rri -tarrek nola hartu nauten. Egunhauetan, adibidez, buelta batematera atera, eta kalean gel-ditu naute, galdetzeko zer mo -duz nagoen eta zaintzeko esa-nez. Hori oso polita da, eta zer-bait ondo egin dudan seinale.

Kritikarik ere jasoko zenuen...Herritarren aldetik ez. Egitanari naiz. Ez da egia inor etorrizaidanik kritikarik egitera.Hobeto egin litekela bai, bainaez gaizki egin dudanik.

Nola gustatuko litzaizukegogoratua izatea, alkate gisa?Herriarengatik lan egin duenalkate bezala gogoratua izannahi nuke.

Egin dezagun bi urte atzera.Berriro aurkeztuko zinateke?Zaila egiten zait horri erantzu-tea. Orain dakidan guztia ja -kin da, seguruenik bai. Gai ba -tzuetan, beste erabaki ba tzukhartuko nituzke, baina gainon -tzekoa antzeko egingo nuke.Eta oraingo esperientzia izanda,

errazago egingo nuke lana. Izanere, batzuetan nabaritu da pix kabat, hasiberria nintzela. Eta horiaprobetxatu du oposizioak, nirimina egin nahian, erasotzeko.Eta uste dut normala delahasiberria izatea; beraiek ereizango ziren hasieran, edozeinlanetan gertatzen den bezala.Baina nik, berriari ez diot era-sotzen aurreneko egunetik,lagundu baizik. Hemen, ordea,dirudienez ez dago etika hori...

Zerbait aldatuko zenuke, bi urte hauetatik?Gai batzuetan bai, beste bidebatetik egingo nituzke gauzak,eta azkarrago egingo genituzkehorrela. Baina esan bezala,hasiberria izateagatik da hori,eta hankasartzeak egin ditut,ezjakintasun horrengatik.

Alkate ona izan zara?Ez dakit ona izan naizen, bainagutxienez, nire hitza bete dut.Herriari bostekoa eman ge ni on,eta esandakoa bete egin dugu.

Eta orain zer?Zaindu, nire enpresara dedika-tu, eta ahal dudanean, taldearilagundu. Lehen plaza ba rru annengoen, eta orain barrerarenatzean egongo naiz. yy

Aurreko ostiralean utzi zion Jesus Mari Santosek, ofizialki, Astigarragako alkate izateari; osasun arazoak tarteko,ezin izan du legegintzaldia bukatu. Alkatetzan egindako urte eta erdiaren errepasoa egin du, Kronikarekin.

z JESUS MARI SANTOS ASTIGARRAGAKO ALKATE OHIA

«Esan izan didate,ez dakidala zeregiten ari diren nirezinegotziak; eta ezda horrela. Baina niez naiz jainkoa, etaezin naiz tokiguztietan egon».

Estimatua sentitu da Jesus Mari Santos, alkate bezala.

// 122017-I-28 larunbataASTIGARRAGA

UDALEZ udal onartu ondoren,atzo formalizatu zuten koope-razio hitzarmena, Beterri Bu -runtza eskualdeko sei udalek.Andoaingo udaletxean elkartuziren hitzarmena sinatzeko.Bertan ziren, Zorione Etxeza -rraga Astigarragako alkateor-dea, Luis Intxauspe Hernanikoalkatea, Mikel Pagola Urnie ta koalkatea, Jesus Zaba llos Lasar te-Oriako alkatea, Xabier ArregiUsur bil go alkatea, eta Ana Ca -rrere Andoaingo alkatea.

Karrerek berak aurkeztuzuen hitzarmena, eta nabar-mendu zuen, «oso pauso ga -rrantzitsua» dela eskualdea-rentzat: «gurea da, eskualdekoegiturarik ez duen bakarra,arlo sozio-ekonomikoarekinlotutako programak eta zerbi -tzuak ku deatzeko. Eta hitzar-men honen helburua da, hu -tsune hori betetzea. Horrela,arlo horretako politikak etajardunak, modu koordinatuaneskainiko zaizkie eskualdeko

herritarrei. Eta pauso honek,gainera, erraztuko du bidea,etorkizunean garapen agentziaedo eskualdeko izaera duenerakunde bat eratzeko».

Eta nabarmendu dute, udalbakoitzak dituen baliabideakhobeto aprobetxatu, eta zerbi -tzu hobea eskainiko dutela.

Batzorde Kudeatzailean,udal bakoitzeko bi kidePrograma eta zerbitzuak anto-latzeko, Batzorde Kudeatzailebat sortuko dute, hamabi kideizango dituena: udal bakoitze-ko, bi kide. Eta finantziazioaere, udalen ekarpenekin egin-go da; 2017an, 1.290.976 euro.

Azkenik, argitu zuten lauurterako dela hitzarmena, bai -na udalek eskualdeko garapenagen tzia edo antzekorik sortuzgero, hi tzarmena bertan behe-ra geratuko dela; eta erakundehorrek har tuko dituela, mar -txan jarritako programa, pro -iektu eta zerbitzuak. yy

6.000 euroko beka Udalak, herrikomemoria historikoa berreskuratzeko

HERRIKO memoria historikoaberreskuratzeko asmoz, iker-keta beka bat eskainiko duUdalak, 6.000 eurokoa. Beka -ren helburua da, lan bat egi-tea, jasoko dituena 1936koestatu kolpean, Gerra Zibileaneta Frankismoan eman zirengiza eskubideen urraketak, etahorien ondorioak.

Horrekin, Udalak osatunahi du, Astigarragako me -mo riaren mapa.

Aurkeztu daitezkeenak,Buruntzaldean etaDonostian bizi direnakBeka deialdira aurkezteko au -kera izango dute, Buruntzal -dean edota Donostian bizi

diren herritarrek; hau da,Asti ga rraga, Hernani, Usur bil,La sarte-Oria, Urnieta, Andoaineta Donostian bizi direnek.

Deialdia atzo argitaratuzen, Gipuzkoako Aldizkari Ofi -zialean, eta gaurtik hasita, 15egun naturaleko epea dago,eskaerak aurkezteko; beraz,

otsailaren 11 izango da, aur-kezteko azkeneko eguna.

Udaletxean entregatu be -har ko dira eskaerak eta doku-mentazio guztia, Udal Erre gis -tro orokorrean, hain justu.Bekari bu ruz ko informazioguztia, eta baita eskaerakbaloratzeko erabiliko dituzten

irizpideak ere, laster jarrikodituzte inter neten, Astiga rra -ga ko Uda la ren web orrian:www.astigarraga.eus. Boleti -ne an ere argitaratu da infor-mazio hori guztia.

«Giza eskubideen eta elkarbizitzaren aldeko konpromisoa hartu dugu»Memoria historikoa berresku-ratzeko bekarekin, bere kon-promisoa berretsi nahi duUdalak: «giza eskubideen etaelkarbizitzaren aldeko kon-promisoa hartu dugu, eta kon-promiso hori gauzatze aldera,memoria historikoa berresku-ratzeko bideak urratu nahiditugu», nabarmendu du. yy

Ikerketa beka bat eskainiko du Astigarragako Udalak, lan bat egiteko, jasoko dituena1936ko estatu kolpeko, Gerra Zibileko eta Frankismoko giza eskubideen urraketak.

z UDALA

Sei herrietako alkateak, atzo, hitzarmena sinatzen. Ezkerretik eskuinera: Xabier Arregi (Usurbil), Zorione Etxezarraga(Astigarraga), Luis Intxauspe (Hernani), Ana Carrere (Andoain), Jesus Zaballos (Lasarte-Oria) eta Mikel Pagola (Urnieta).

Sinatu dute kooperazio hitzarmena Udalek,eskualdean zerbitzu bateratua eskaintzekoAtzo formalizatu zuten akordioa, Beterri Buruntzako sei udalek, zerbitzuak elkarlaneaneskaintzeko herritarrei eta enpresei, garapen sozio-ekonomikoarekin lotuta.

z BETERRI-BURUNTZA KOOPERAZIO HITZARMENA

Bilera gaurHernanin,galdera erabakitzeko

GAUR erabakiko du Astigarra -gako eta Hernaniko BagaGiltzataldeak, zein izango den galde-ra, martxoaren 19ko herri gal-deketan. Hernaniko Biteri kul-tur etxean jarri dute zita, bile-ra berezi baterako, 10:00etan.

Batetik, mar txoaren 19kogaldeketaren proposamenaegin, eta antolaketa jorratukodute. Eta bestetik, aukeratuta-ko galdera aurkeztu eta onar-tuko dute. Bileraren ondoren,13:15etan, argazki erraldoiaaterako dute, Biterin bertan. yy

Biterin izango da,goizeko 10:00etan.

z BAGAGILTZA

z SANTA AGEDA

Santa Ageda bezperako kantujira, gaur zortziDatorren larunbatean izango daSanta Ageda bezpera, eta zitajarri du Aiztondo abesbatzak,kantu jira egiteko. Arratsaldeko19:00etan abiatuko dira Foruplazatik, abesbatzako kideak etatrikitilariak, kalez kale kantariibiltzeko, santa eskean. yy

z GAZTELEKUA

Oncera gaur etazineforuma bihar,asteburuko planaUrtarrilari bukaera emateko, bizitarekin osatu du AstigarragakoGaztelekuak, asteburuko plana:Oncera bisita egingo dute gaur;eta biharko, berriz, zineforumaantolatu dute. yy

z LIBURUTEGIA

‘Oilasko luma txatxua’ ipuina,osteguneanDatorren ostegunean izango da,liburutegian, otsaileko ipuin kon-taketa saioa. Marisa NuñezenOilasko luma txatxua ipuina kon-tatuko du Lur Kortak, eta bi saioeskainiko ditu: arratsaldeko18:00etan, 3-5 urte bitartekohaurrentzat; eta 18:30etan,berriz, 6-9 urtekoentzat. yy

Atzo argitaratu zen bekaren deialdia,Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean; etagaurtik hasita, hamabost eguneko epeadago eskaerak aurkezteko, otsailaren11ra arte, udaletxeko Erregistroan.

// 13 2017-I-28 larunbata ASTIGARRAGA

Urko Semperena, pistakoGipuzkoako txapeldunorde

BATZUENTZAT egun ederraizan zena, ezin beltzagoaizan zen besteentzat, joanden larunbatekoa, txirrin-dulari astigartarren artean.Gipuzkoako Txapelketa ze -goen jokoan, lau probatan,Bio Racer Sariko 25 txirrin-dulari onenekin.

Ba Gipuzkoako txapeldu n -or de izan zen Urko Sem pe -rena, juniorretan, Bio RacerSariko postua errepikatuz,Unai Iribarren atzetik. Asti -gartarra seigarren izan zenscratch eta japonesa probe-tan, eta bigarren elimina-zioan eta puntuazioan, az -keneko sailkapenean biga -rren bukatzeko.

Jaime Romero laugarren;Telmo Semperena,lepauztaia hautsitaEgun ederra izan zuen JaimeRomerok ere, kadete mai-lan. 9garren izan zen scra -tchean, bigarren japonesan,eliminazioa irabazi zuen,eta hirugarren sailkatu zenpuntuazioan. Horrela, lau-garren bukatu zuen Gipuz -koako Txapelketa.

Eguneko albiste txarra,

Telmo Semperenak izanzuen. Bio Racer Sariko ira-bazlea, scratchean hiruga-rren izan ondoren, eroriegin zen japonesako esprin-tean, eta lepauztaia hautsizuen. Orain, sei edo zortziastez egon beharko du geldi.

Taldekako Koparen bigarrena, biharBihar, berriz, GipuzkoakoTal dekako Ko pari heldukodiote berriro, eta bigarrensaioa jokatuko dute, Do nos -tiako Anoetako belodromo-an, 10:00etan ha sita.

Donosti Berriko kadeteek,

lan zaila izango dute TelmoSemperenaren hutsunea eznabaritzeko, eta aurrenekojardunaldian lortutako laupuntuko aldeari eusteko,Asturiaseko selekzioarekin.

Gauza bera gertatukozaie junior mailakoei ere:sei puntuko aldea daukateAmporekin, baina bihar ezdute Urko Semperena izangolehian.

Izan ere, Bordeleko belo-dromoan ariko da asti gar -ta rra, Gipuzkoako selekzio a - rekin, Madisoneko Ne gu koTxapelketan. Imanol Isasa -re kin osatuko du bikotea. yy

Bigarren izan zen astigartarra, junior mailako txapelketan.Kadeteetan, berriz, laugarren izan zen Jaime Romero;Telmo Semperena erori egin zen, eta lepauztaia hautsi zuen.

z TXIRRINDULARITZA

z FUTBOLA

Sasoi bete-betean, liderraren kantxan gaur

PARTIDU oso garrantzitsuakdauzkate asteburu honetan,Mundarroko bi saskibaloitalde nagusiek. Izan ere,kontrario zuzenak izangodituzte aurrean biek.

Neskek, igoera fasekozortzigarren partidua joka-tuko dute gaur, arratsalde-ko 18:00etan. Eta erronkapolita daukate: Antigua Lu -berri liderraren kantxan

jokatuko dute, Benta Berrin,talde astigartarraren mo -men turik gozoenean. Izanere, azkeneko bost partidu -ak irabazi ditu Mundarrok.

Bolada on horri esker,hirugarren daude sailkape-nean, Final Foura jokatzekoaukera ematen duten pos-tuen barruan. Antigua Lu be -rri, ordea, koska bat goragodago, jokatutako zazpi par-

tiduak irabazi baititu, orainarte. Zergatik ez gaur, aurre -neko porrota?

Usabalen, mutilakKontrario zuzena dute mu -tilek ere: Tolosako Take Or -be la izango dute aurrean;astigartarrek bezala, bostgaraipenekin dagoena.

Usabal kiroldegian arikodira gaur, 16:00etan. yy

Antigua Luberriren kontra jokatuko dute neskek, 18:00etanBenta Berrin. Mutilak, 16:00etan Take Orbelaren kantxan.

z SASKIBALOIA

z KIROL TABLA ASTEBURUKO PARTIDUAK

Urko Semperena (ezkerrean), Gipuzkoako Txapelketaren podiumean.

Kontrarioak atzeratzekoaukera gaur, IrunenDunboa Eguzki kontrario zuzenaren zelaianariko da Mundarro, arratsaldeko 15:30etan.

MOTIBAZIOZ gainezka aterako dazelaira gaur, Mundarro, aurrekoasteburuko garaipenaren ondo-ren: Euskaldunari irabazi zioten,laugarren sailkatuari. Eta ezinhobeto etorriko zaio motibazioa,kontrario zuzena izango baituteaurrean, Dunboa Eguzki.

Talde irundarraren zelaianjokatuko dute, San Jose Obreron,arratsaldeko 15:30etan. Bi taldeenartean, lau punturen aldea dagosailkapenean, eta elkarren segi-

dan daude: 13garren Mundarro,eta 14garren Dunboa.

Sei partidu segidan, galdu gabeBaina aurreko asteburuko garai-pena bakarrik ez, beste datuesanguratsu bat ere badaukaMundarrok: sei partidu segidandaramazki, galdu gabe. Azkenekoporrota, azaroaren 27a jaso zuen.Ordutik, bi irabazi, eta beste lauberdindu dituzte. Beste ga raipenbat izan dadila gaurkoa! yy

Arga

zkia

: JOS

E AG

USTI

N SE

MPE

RENA

z GAZTE ASANBLADA

Pala Txapelketa Mixtoan,gaur zortzi arte aukeraOtsailaren 18an jokatuko da, Txomiñenen.Zipotza tabernan apuntatu behar da.

PALA Txapelketa Mixtoa antolatudu, otsailaren 18rako, Astigarra -gako Gazte Asanbladak; arratsal-deko 16:00etan izango da. Etaizena emateko epea, gaur zortziarte izango da aukera, otsailaren

4ra arte: Zipotza tabernan apun-tatu behar da; 5 euro dira bikote-ko, eta apuntatzeko momentuanordaindu behar da. Edozein ani-matzea nahi dute, «denon arteangiro ederra sortzeko». yy

// 142017-I-28 larunbataEREÑOTZU-GOIZUETA

ABENDUAN jarri zuen martxanKutxa Ekoguneak, EuskararenGinkana lehiaketa. Helburuada euskera sustatzea, kasuhonetan, eremu informalare-kin, jolasekin eta aisialdiare-kin lotuta.

Bertan hartu du parte, goi-zuetarrek osatutako Xapo tal-deak; eta nola, gainera! Fina -lean izanen dira gaur, bestehiru talderekin batera. Eguer -diko 12:00etan hasiko da, Ku -txa Ekogunean (HernanikoGalarretan), eta taldea ani-matzera gerturatu daiteke,nahi duen guztia.

Garazi Loiarte, AinhoaZabaleta, Ainara Salaberria,Lucia Etxeberria eta MayiZelarain elkartu zarete taldeaosatzeko. Nolatan?Garazik behin irakurri zuenlehiaketaren berri, baina ezzuen pentsatu inor animatukozenik. Mayik, ordea, Ainhoariesan zion parte hartuko lukee-la, eta horrela, batak besteare-kin hitz egin, eta izena emate-ko epea bukatu baino egun batlehenago animatu ginen, ko -rrika eta presaka! Koadrila ko -ak, Goizuetakoak gara, etaMayi, azpeitiarra bera, Ainho a -ren klasekoa da.

Nolako probak egin beharizan dituzue?Aurrenekoa galdera sorta batzen, euskera eta munduko hiz-kuntza gutxituen egoerariburuzkoa. Bigarrenean, kanpo-tik Euskal Herrira bizitzera eto-rri eta euskeraz ikasi duen nor-bait elkarrizketatu behargenuen. Guk Rami elkarrizketa-tu dugu, eta youtuben ikusi dai-teke. Hirugarren proba, bestegaldera sorta bat izan zen.Laugarrena, aktibismoaren in -gu ruko bideoak bilatzea. Bos ga -rrena, hizkuntza praktika eko -logikoa isladatzen duen bi deoagrabatzea. Eta seigarrena, bestetalderen bati hiru puntu ema-tea, gehien gusta tzen zaigunproiektua bultza tzeko.

Zuek ere badaukazue,orduan, zuen proiektua?Saria 3.000 eurokoa da, euske-ra sustatzen duen proiekturenbat laguntzeko. Zurea izan dai-teke, edo dagoeneko sortutadagoen bat. Guk erabaki ge nu -

en Seaskari eta AEKri lagun -tzea. Azken batean, iruditzenzai gu Iparraldearekin urteanbehin oroitzen garela, eta be -ha rra daukatela. Bes tal de, he -men inguruan Aran tza ko bar-netegiak euskerari aportaziohaundia egiten dio, eta aurten,gainera, Korrika izanen da!

Zailak izan al dira probak?Hasieran, adibidez, galderasor ta zuzenean webguneanbertan erantzun beharko zelapen tsatu genuen, eta behinsartuz gero, agian denbora batego nen zela erantzuteko. Ho -rre gatik, uste genuen denak el -kartu arte ezin genuela egin.Batzuetan izan ditugu buru-hausteak, bai!

Ikasteko ere balio izan aldizue?Asko ikasi dugu, bai! Adibidez,batzuetan datu konkretu ba -tzuei buruz galdetzen ziguten;ea interneten euskeraren era-bilera zenbatekoa den ehune-kotan. Kontzeptu asko ezagutuditugu, lehen ezagutzen ez ge -

nituenak, eta oso esperientziapolita eta aberasgarria izan da.Jendea animatu nahi duguhurrengo urteko edizioetanparte hartzera. Talde bezalaere asko ikasi dugu elkarren-gandik. Eta eskerrak emannahi genizkieke, batetik,Ramiri, proba bat aurrera ate-ratzen lagundu digulako; etabestetik, Klaudion Itxeko (AnsaSupermerkatua) Maria Jesusi,bertan grabatzen utzi zigulako.Eta ahaztu gabe! ETB1ekoTxoriene saiora joateko gonbi-ta luzatu digute!

Ederki moldatzen zarete!Espero zenuten finalera iristea?Espero ez, baina probak ongiegin izanen ditugu, bai, finale-an gara eta! Azken probarenaurretik talde askok puntutarte haundia ateratzen zigu-ten, baina batak besteari pun-tuak eman behar genizkion,babestu nahi genuen proiek-tuaren arabera, eta horregatikpasa gara finalera. Twitterrekojarraitzaile kopuruaren arabe-ra ere puntu gehiago badira.

Gaurko finalean zer eginbeharko duzuen badakizue?Esan digute lau proba izanendirela, eta kirol pixka bat ereegin beharko omen dugu... Ongimoldatuko al gara! Gero lun txaere izanen da, eta ea azal tzenzareten, animatzera! yy

«Oso aberasgarria izan da; jendeaanimatu nahi dugu parte hartzera»Kutxa Ekoguneak antolatzen duen Euskararen Ginkana lehiaketanhartu du parte Xapo taldeak. Gaur, 12:00etan, finalean izanen dira.

z GOIZUETA XAPO TALDEA EUSKARAREN GINKANAN

«Guk irabaztenbadugu, AEKri etaSeaskari lagundukodiegu»

Ezker-eskubi eta goitik behera: Ainara Salaberria, Lucia Etxeberria, MayiZelarain, Garazi Loiarte eta Ainhoa Zabaleta.

z EREÑOTZU UDALA

AUZO Udalak jakinarazi du,laster hasiko direla Ere ño tzu -ko bolatokia berritzen: «Al dun - diaren eta Ura agentziaren

baimenak jaso zain ginen».Behin jasota, datozen egune-tan hasiko dira bolatoki ondo-ko platanondoak botatzen. yy

Bolatokia berritzeko,arbolak botatzenBaimenak jasota, berehala hasiko dituztelanak; platanondoak botako dira, aurrena.

z GOIZUETA EH MUS TXAPELKETA

LARUNBATEAN jokatu zenUmore Ona elkartean, EuskalHerriko Mus Txapelketarenbarruan, Goizuetako kanpora-keta; Xumar eta Pollo izanziren, txapeldunak.

Lehia bizia; giroa ere baiGuztira 8 bikote aritu zirenlehian, eskualdeko finalerapasatzeko, baina Xumar Ba -kero eta Fernando Goia, Pollo,izan ziren txapeldunak. Gertuizan zituzten Fermin Nar bar te,Tximista, eta Mertxe Uitzi, Ka -pelogorri; bigarren egin zuten.

Lehenago ere elkarrekinarituak dira Bakero eta Pollo,eta hori izan da giltza, seguru;Umore Onako txapelketa ira-bazi zuten behin, eta Xumartxapeldun izan da, UrteZaharretako txapelketan ere.

Final haundia, buruanOtsailaren 25ean, Iru ñean jo -katuko dute Nafa rro a ko finalaNarbartek eta Pollok, EuskalHe rriko finalera pasatzekoasmoz. «Espe ran tza omen da,azkena galdu behar dena!»,diote. yy

Xumar eta Polloaurrera, txapelketanEskualdeko finala jokatuko dute otsailaren25ean, final haundira pasatzeko asmoz.

Xumar eta Pollo txapeldunak, eta Tximista eta Kapelogorri, txapeldunordeak.

Arga

zkia

: XAP

O TA

LDEA

.

Arga

zkia

: MIR

EN TE

RESE

UIT

ZI S

ALAB

ERRI

A.

z EREÑOTZU TXIRRITA ESKOLA

Ate irekiak etzi, aurrematrikula hastekoAurrematrikulazioa egiteko aukera izango da Ereñotzuko Txirrita esko-lan, astelehenean hasi eta otsailaren 10era arte. Era berean, eskolagertutik ezagutzeko aukera emango da astelehenean, ate irekietan.Izena emateko: 943 55 42 56 edo 012086aa@hezkuntza.net. yy

z EREÑOTZU UR MIA

Eztarriak berotzen, Santa AgedarakoAtzo egin zuten entsaioa, Ur Mian, Santa Ageda bezperako ohiturazaharrak berritzeko. Gaur zortzi aterako dira errondan, haur, gazte etahelduak elkartuta, santa eskean aritzeko. yy

// 15 2017-I-28 larunbata ARANO-GOIZUETA

Emakume baten bila gabiltza adineko gizon bat laguntzeko. 09:00-10:30 eta 19:00-21:30 ordutegian(adostu daiteke). Deitu: 943 55 79 69 / 634 400 948

Esperientzia haundiko transportista lan bila. Mota guztietako karnetak dauzkat eta bidaia nazionalaketa internazionalak egiteko pronto nago. Almazenero moduan ere arituko nintzateke.Deitu: 685 708 805.

Hernaniko neska bat naiz eta klase partikularrak emango nituzke, goizetan umeak eskolara eramanere bai. Deitu: 665 740 376

Ostalaritzan aditua lan bila, kamarero bezala. Somielier eta Kokteleria tituloa daukat.Disponibilitatea osoa. Deitu: 665424207

ZUBI-LANALan bila dabilen herritarrak bertan mezu bat jarri nahi badu, astero jakinarazi beharko dio Kronikari;mezuan azaldu beharko du zein lan mota bilatzen duen edo zertarako eskaintzen duen bere burua.Aldiz, lana eskaintzen dutenek, iragarki merke gisa argitaratu beharko dute lan eskaintza; etaKronikak, Zubi-Lana txokoan argitaratuko die, debalde. Bi kasuetan, ostiral eguerdia baino lehen, iragarkiak lana@kronika.eus helbidera bidali behar dira edo 943 33 08 99 telefonora deituta azaldu. Gehienez 235 karaktere onartuko dira, hutsuneak barne.

ESKAINTZAK

LAN-BILA

z GOIZUETA UDALA

UDALAK jakinarazi duhainbat berrikun tzaegin di tuela Udalak be -rak kudeatzen duenwww.goizu eta .eus web-gunean; Kuku enpresakegin ditu, eta 1.984,32euroko kostua izan dute.

Bi berrikuntza dira,bereziki, egindakoak:web gunea egokitzea,hain bat gailutatik ikusiahal izateko, eta herri-tarrentzako inkestenata la sortzea.

Herritarrei eta turisteibegiraUdalak azaldu du «egun -

go informazio iturrinagusiak internet etasare sozialak» direla, etahorregatik sortu zituelaweb gunea eta Face -booke ko ataria.

Era be re an, Udalakdio «gero eta gehiagonabigatzen du gula mu -gi kor edota ta bleteta tik».

Hain zu zen, «beharhoriei eran tzu nez» ego-kitu da web gu nea,«Uda lak webgunean ar -gi taratzen ditu en albis-teak herritarrek eskura-garriago izateko eta tu -r ismoa egitera datoze-nek mugikorretatik gure

he rriari buruzko infor-mazioa izateko».

Inkestak, herritarreneskuraBestalde, atal berri batsortu da webguneanber tan; Inkestak.

«Honen bidez, Uda -lak herritarrei, partehar tzeko eta beraien iri -tzia emateko leku berribat eskiani nahi die, he -rritarren ahotsari ga -rran tzia eman eta ha -uen nahiak entzuteko».Erantzutea «erraza, az -karra eta herritar ororiegokitua» izanen da. yy

Webgunea berritu duUdalak, herritarrentzatMugikor edo tabletetatik ikusi ahal izateko egokituda webgunea, eta inkesten atala ere sortu da.

z GOIZUETA-ARANO IPARMANK

IPARMANK, Nafarroako IparraldekoEuskara Mankomunitateak diru-laguntzak emanen ditu, 2016-2017ikasturtean zehar euskera ikasten aridiren ikasleentzat.

Asteazkenean irekiko da epea,bekak eskatzeko, eta irailaren 15eraarte izanen da aukera, eskaerak aur-kezteko.

Eskaerak, udaletxeanEuskera ikasten ari den ikasle bakoi -tzak, gehienez ere 698 euroko lagun -

tza jaso ahal izanen du. Eskaerak egi-teko, hainbat baldintza bete behardira: Mankonunitateko udalerrietakobatean erroldatua egotea, haiekikozorrik ez izatea eta gutxienez, %80koasistentzia betetzea.

Eskaerak aurkezteko bi tokitara jodaiteke: Mankomunitateak Basa bu -ru ko udaletxean duen erregistrora(Asun cion 7, 31.866 Jauntsarats) edoMan komunitateko edozein udalerri-ko udaletxera. Informazio gehiago etaeskaera orriak: www.iparmank.eus. yy

Euskera ikasteko bekak,Iparmanken eskutikAsteazkenean irekiko da epea, laguntzak eskatzeko.Gehienez, 698 euro jaso ahal izanen dira.

z GOIZUETA-ARANO

Hernaniko igerilekuei buruz, inkestaKiroldegiko igerilekuak berritzeko lanetan ari da Hernaniko Udala, eta bide batez, era-biltzaileen beharretara egokitzeko aprobetxatuko du. Hori horrela, inkesta bat zabaldudu igerilekua erabiltzen dutenen artean, www.hernani.eus webgunean, kiroldegian etasare sozialetan. Goizueta eta Aranoko herritarrek ere erabiltzen dute igerilekua, eta horihorrela, inkesta betetzeko gonbidapena luzatu die Hernaniko Udalak. yy

z GOIZUETA

Tolosatik Leitzara, bigarren garaipenaren bilaAurreko asteburuan 1 eta 3 irabazi zuten goizuetarrek Tolosan, Gudariren kontra.Segidako bigarren garaipenaren bila atera ziren atzo Umore Onakoak. Kronikako erre-dakzioa ixtean hasi berria zuten partidua, Leitzan, Aurreraren kontra; arerio zaila, ezbai-rik gabe, bigarren baitijoa sailkapenean, eta Umore Ona, 11garren. yy

Santa Ageda bezperan, oles eta oles aritzeko deiaGaur zortzi, otsailaren 4a, Santa Ageda bezpera izanen da; «Euskal Herriko eguna,etxe guztiak kantuz pozteko aukeratua deguna», hain zuzen. Horrela, santa eskeanerrondan atera nahi duen guztiari animatzeko deia egin diote Goizuetan; otsailaren4an, arratsaldeko 18:30etan plazan jarri dute zita, eta baserritar jantzia soinean azal -tzeko ere eskatu dute. yy

z ARANO HERRIGINTZA ESKOLA

PASA den azaroko He rri -gin tza Eskola saioan,kainaberazko zintzilika-rioak egin zituzten Ara -noko haur eta gaztetxo-ek. Adi-adi entzun zituz-

ten Jaione eta ArantzaIturberen gomendioak,haizearekin edo urare-kin soinua eginen dutenkainaberazko zintzilika-rioak sortzeko.

Orain, zintzilikarioho riekin Soinuen Ibil bi -dea osatzea bakarrik fal -ta da. Horretarako zi tajarri dute gaur zortzi,otsailaren 4an. yy

Zintzilikarioak, zintzilikDatorren larunbatean osatuko dute Soinuen IbilbideaAranon, azaroan egindako kainaberazko zintzilikarioekin.

z GOIZUETA ESKU PILOTA

BETELU, Erreka eta Baz -tango pilotarien kontraaritzekoak ziren atzo,Umore Onako alebin etabenjamin mailetakogaz tetxoak, eta EuskalLiga mailan, Aizkorbeeta Apezetxeak Portuga -lete zuten aurkari.

Aurreko partidu guztiak, irabaziPasa den asteari begira,jo katutako partidu guz-tiak irabazi zituzten

Umo re Onako pilotariek.Iruñean, Aizkorbek

eta Apezetxeak 22 eta 10irabazi zuten Yaniz etaSantamariaren kontra.

Tolosan, Iker Sala be -rri ak eta Aldabek ereira bazi egin zuten, 22 eta7, Lerena eta Irazus ta ba -rrenaren kontra.

Oihan Etxeberria etaBeñat Apezetxea ere, 18eta 3 gailendu ziren,Sunbillan, Añorgakoenkontra.

Azkenik, asteazkene-an Malerrekako txapelke-tan, final laurdenak ira-bazi zituen Iker Sa la be -rriak Elite mailan, Arra -tibelekin, 22 eta 9, Labakaeta Tabarren kontra.

Olaizolak, final laurdenaAimar Olaizola da biharzita garrantzitsua dauka-na; Untoriarekin batera,Binakako Txapelketakofinal laurdenetan hasikoda, 17:00etan Gasteizen. yy

Irabaztekoak irabazita,atsedenerako asteburuaMalerrekako txapelketan aurrera dijoa Salaberria,elite mailan. Atzo, alebin eta benjaminen txanda zen.

Argitaratzailea: Dobera Euskara Elkartea. Lan-taldea: A. Arbelaitz, A. Moreno, B. Los Arcos, I. Goñi, J. Osa, J. Iurramendi, L. Goñi, L. Rekondo eta M. Ramirez de Alda. Egoitza: Larramendi 11(Hernani) % 943 33 08 99. Eposta: kronika@kronika.eus,astigarraga@kronika.eus, urumea@kronika.eus eta publi@kronika.eus. Lege gordailua: SS-400/2014 ISSN: 2341-2976

IRAGARKI MERKEAKIkastolako hezitzaileak, klase partikularrak emango lituzke, edozein gai eta adineko gazteei.

Deitu: 688 875 697Merkataritza-lokala alokatzen da, kokapen bikainean (Elkano kalea, 33), Hernanin. Dendetarako,

biltegietarako, etab. 100 m2, bi pisuetan banatuta. Egoera ona. 575 €. Deitu: 678 538 248Garaje itxia alokatzen da, Latxunbe Berrin: 14m2. Tel. 605 72 49 26ETXEKO KONPONKETAK egiten dira; iturgintza, elektrizitatea, pintura, berogailuak,

persianak... Seriotasuna. Deitu: 616 886 660.Iñigo Royo Masajista. Masajea, naturopatia, osteopatia, kinesologia, reiki, homeopatia,

akupuntura,... Deitu: 943 33 28 94 - 626 80 76 33 (Agustindarren plaza, 4)

2017ko urtarrilaren 28a, larunbataUrumeako Kronika 168 zk.::: www.kronika.eus :::

& | TAXIAK: 943 550093 (Hernani) 943 55 52 77 (Astigarraga) | UDALTZAINGOA: 092 | DYA: 943 464622 | AUTOBUSAK:Garayar: 943 556658, Areizaga: 943 452708, Korreoa Goizueta-Hernani: 948 514037 | ANBULATORIOA: 943 006666 - 943 203020 (Hernani)943 33 56 44 (Astigarraga) | JOKALARI / ALKOHOLIKO ANONIMOAK: 943 3311039 / Egunez: Urrutia Etxeberri, 1 (Hernani) 943 557738 /Gauez: Etxebeste Elkano, 9 (Hernani) 943 552087 EG

URAL

DIA Zerua lainotuta egongo da, erabat,

baina ez du euririk egingo. Hego-hai-zea ibiliko da, bolada gogor batzuekin,eta kostaldean epeldu egingo du.Min.7º/ Max.15º (e

uska

lmet

)GAUR BIHARGoizean zaparrada txikiren bat botako du,baina eguerdirako eguzkia izango danagusi. Hala ere, arratsaldean lainotuegingo du berriro, nahiz eta ateri eutsi. Min.6º/ Max.11º

URNIETAN egin zuten zozketaatzo Buruntzaldeko Udaletakoeta autoeskoletako ordezka-riek, 2016an gidabaimena eus-keraz atera dutenen artean 400euroko sariak banatzeko.

Buruntzaldean 10 autoesko-la dira, Gidabaimena Euskarazkanpainan parte hartzen dute-nak, eta beraz, 10 sari banatudira. Hernanin, Otamendi au–to es kolako Andoni Saizar etaLei re Sevillano izan dira ira-bazle suertatutako bi, etaHernani autoeskolako Lide Re -dondo, hirugarrena; Lagunakautoeskolan ez da saririk toka-tu. Astigarragan, berriz, HaritzLopez izan da irabazlea; Ota -

mendikoa, baita ere. Datozenegunetan banatuko dizkietesariak, Udalek.

«Balore haundia da gidabaimena ere euskerazatera ahal izatea»Hernani, Asti ga rraga, Andoain,Lasarte-Oria, Ur nieta eta Usur -bilgo Uda le tako eta autoeskole-tako ordezkariak bildu zirenatzo, eta horien artean, KoroEtxeberria, Hernaniko euskerabatzordeko lehendakaria.

Aipatu zuen azken urteetanbehera egin duela gidabaimenaeuskeraz atera dutenen kopu-ruak. 2010ean jarri zen martxankanpaina eta 2014an izan ziren

ikasle gehien; 140. 2015ean,berriz, 113, eta 2016an, 96. Halaere, balorazio positiboa egindutela azaldu zuen Etxeberriak.«Beherakadaren arrazoietakobatzuk izan daitezke, aurtenautoeskola bat gutxiago izatea,egoera ekonomikoa, edo ikasta-roa on-line egiteko aukera gaz-telaniaz bakarrik egotea. Ho -rretan ere urratu beharko dugubidea. Euskaldunak eta insis-tenteak gara, eta irakurketapositiboa egiten dugu. Egungazte askok egiten dituzte ikas-ketak euskeraz, eta aukera hauematea balore haundia da».Hurrengo kanpaina, beraz, ma -ia tzan jarriko dute martxan. yy

z GIDABAIMENA EUSKARAZ

Lide Redondo, Andoni Saizar, LeireSevillano eta Hartiz Lopez izan dira Hernanieta Astigarragan, gidabaimena euskerazateratzeagatik saria irabazi dutenak.

Lau sari, Hernanieta Astigarragakogidariei

Buruntzaldeko Udaletako eta autoeskoletako ordezkariak atzo, Gidabaimena Euskaraz kanpainako zozketa ekitaldian.