XIX. mendeaPINTURA

INPRESIONISTA

PINTURA INPRESIONISTAREN TESTUINGURUA

-XIX.mendeko azken herenean kokatu behar gara.

-Burges iraultzaren helburuak lortuak eta finkatuak daude.

-Industrializazioa eta kapitalismoa garatzen doaz.

-Arte alorra akademiaren bitartez antolatzen da.

-Argazkilaritzaren garapena.

-Gaueko argiztapena.

-Gaueko aisialdi jarduerak eta bizitza bohemioa (dantzaldiak, kafetegiak,…)

-Erakusketak saloi ofizialetatik kanpo egingo dira.

-Bereziki Frantzian emango da (Parisko hirian)Montmartre auzoa

-Pinturak aurreko estiloetan zituen arauekin apurtuko du inpresionismoak

-Autonomiaren bidean lehen urratsak emango dira.

-Ezin ditugu ahaztu Constable eta Turner margolari erromantikoak (aurrekari gisa, paisaia margotuz).

-1863an Manetek bere Belar gaineko bazkaria erakutsiko du.

-1874an Moneten Inpresioa: egunsentia obraren eraginez emango zaio izena estilo piktoriko berriari.

-XX.mendeko abangoardiei bidea irekiz.

PINTURA INPRESIONISTAREN TESTUINGURUA

Montmartre auzoko ikuspegia (garaiko inpresionisten elkartokia)

PINTURA INPRESIONISTAREN EZAUGARRI ESTETIKOAK

-Ez dira artista intuitiboak; teknikaren ikerketa sakona (ez da inprobisatzen)

-Kolorearen teoria: gaia aitzakia baino ez da kolorea eta argia sakonki lantzeko (beltza desagertuko da)

-Argia: objektuak ikusten ditugu argiak argiztatzen dituelako

-Beraz, errealitatea argi-tonuen bitartez irudikatzea izango dute helburu

-Serieak margotzeko joera: argiaren aldaera txikiena ere irudikatuz

-Itzalak koloreztatuko dira (argi-ilunak desagertu)

-Pintzelkada arin eta solteak

-Gai berriak: hiriarekin loturiko eszena berriak irudikatuko dira; beti ere, argiak koadroan zuen eraginaz arduratuz

EZAUGARRIOROKORRAK

Errealitateareniragankorra hartu

Kalean marrazten dute (argirasunaren aldaketak )

GAIA. PaisajeaNaturan dagoena

Kaleko egoerak

Egunerokatasunainteresatzen zaie

Argiaren efektua objektuetan

+ Pintzelkada arina, bizia

+ Espazioa, argia eta denboraren erlazioa

(gai baten inguruko lan multzoak)

Konposizioa

Enkoadraketa anitzak(argazkilaritzaren eragina)

Ikuspuntu anitzak

Bolumenen eta hutseenbanaketa askea

Koloreak

Kolore puruak, argiak eta biziak

Ez dute beltza erabiltzen (Renoirrek izan ezik )

Itzalak: dagokion kolore osagarriarekin

Koloreen ikerketa zientifikoa

Zirkulu kromatikoa

Ukitu arinak eta askeak kolore orban oretsuen

justaposizioa

Marrakia ahaztua.

Kolore industrialak Barietate eta bizitasun handiagoa

Ikuslearen erretinan nahasten dira

Marrarik ez

Oinarrizkoak Bigarren mailakoakOsagarriak

MARGOLARIAK

• Monet (1832-1883):jenio handienetakoa. Argia maisuki landu zuen eta irudi guztia osagai kromatiko hutsean bilakatu zuen. Formen erabateko ezabapena.

• Renoir (1841-1919): pintzelkada txikiak, gai atseginak, paisaiak eta giza-figura ere landuko du. Azalera dirdaitsuak.

• Edgar Degas (1834-1917): jatorriz aristokrata, gizarte-gaiak, zaldi-lasterketak eta batez ere ballet dantzariak irudikatu zituen. Mugimendua, giroa, maisuki irudikatuz.

Belarraren gaineko gosaria. Manet. 1863. Mihise olioa. Orsay Museoa.

Parisko Saloi Ofizialean ez zuten onartu.

Inpresionismoaren aurrekari zuzen gisa daukagu margolan hau

Victorine Meurent modeloa.Moneten anaiarekin eta beste

eskulturgile batekin.

Eskandalu handia sortarazi zuen.

Klasikoa, baina jadanik pintzelkadetan badu inpresionismo

kutsua

Emakumea ikusleari begira ageri da, inolako lotsarik gabe

Atzekaldeko emakumeak handiegia dirudi

Konposizio traingeluarra, klasikoa

Figura solteak dirudite eta gai finkorik gabeko margolana daukagu

Agian garaiko hipokresia kritikatu nahian

Claude-Oscar MonetInpresioa: egunsentia. Mihise olioa. Museo Marmottan (Paris).

Kolore puruak eta dirdiratsuak

Pintzelkada banda horizontaletanedo bertikaletan

(uretan eta hodeietan formaborobilak)

Marrazkiaren desagerpena(ingerada lausotuak)

Argi-ilunaren ordez, Koloreen justaposizioa

Pintzelkadak norabideezberdinetara

Txalupen diagonala

Eguzkia laranja, beroaeta inguruan urdin hotzak

Margolaritza kritiko batek(Louis Leroyk) modu despektibo

batean eman zion izena eta hortik estiloaren izena bera

ere. Nadar argazkilariaren saloianerakusketa egin zuten

Artistek onartu zutelarik(antiklasizismoa)

Monetek nahiago du atmosferaeta ura irudikatzea(bere bizitza osoan jarraituko du estilo

berberarekin)

Oreka konposizioan: zeru-mugatik goraageri diren elementuak uretan isladatzen dira

Egin ondorengo margolanaren iruzkina

Inpresioa: egunsentia (1872) Zer hartu kontutan:

-Estiloa

-Margolaria eta bere beste obrak

-Testuingurua

-Gaia

-Kolorea

-Argia

-Teknika

-Konposizioa

-Bestelako margolariak

Egin ondorengo margolanaren iruzkina

Le Havre-ko portua egun Moneten ikuspegia

Claude-Oscar Monet

Regatas en ArgenteuilLa Grenouillere

Características generalesFiguras y árboles

Con pinceladas verticales

Agua con pinceladas

horizontales

Yuxtaposición de pinceladascon tonos muy

simples

Poco a poco los impresionistas incorporan al cuadro todos los colores del arco iris

en llamativas combinaciones (rojo y naranja de casa con verde de vegetación y azul del cielo.

Triángulos amarillos de las velas, etc.)Horizonte delimitado por largas pinceladas

Claude-Oscar MonetSan Lázaro

Tren geltokiko seriea

Gai bezala industrializazioa eta

garraioen garrantzia

Zazpi koadroko seriea

Geltokiko sabaiakosatzen du konposizio

nagusia

Ur-lurrunaren orbanakIrudikatzen dira

Inpresionismoaren ezaugarri orokorrakbetetzen dira

Claude-Oscar MonetEkainak 30eko festa

(1878ko Nazioarteko Erakusketaren itxialdi ekitaldikoa)

Hiru oinarrizko koloreen agerpena

(horia, gorria eta urdina).

Kolore zuria tartekatuz, horien

garrantzia handitzen delarik

Kolore orbanek dinamismoa,mugimendua sortzen dute

Kontornoak erabat hautsita ageri dira

Claude-Oscar MonetRouen-eko katedralaren saila. Mihise olioa. Orsay Museoa

40 mihise bainogehiagoFormak desegin

egiten dira

Eraikina bera baino gehiago interesatzen zaiena zera da: argiaren arabera, hau da, eguneko ordu

Desberdinen arabera nola aldatzen den (angulo desberdinak, Eskumarantz jotzen du)

Claude-Oscar MonetIgebelarren seriea. Panel itxurako mihise olioak. Hainbat museoetan.

Batzuetan erreferentzia oroDesagertu egiten da.

Gerorako pinturaabstraktuan eragina izanik.

Hainbat serie,bere Giverny-ko

etxeko lorategian

Begietako gaixotasun bat izan zuen: koloreak desberdin jasoko ditu ebakuntza aurretik eta ondoren. Hasieran horiak

nagusituz eta ondoren urdinak.

Pierre Auguste Renoir El palco

Beltza erabiltzen du.Koadroaren elementu

gidaria da.Urdin-beltza.

Nahiago du pertsonak margotzea, paisaiak baino.

Kontraste handia kolore hotzen eta

beroen artean

Kontraste handia konposizio klasiko traiangeluarra etalehen planoko pertsonaien enkuadrearekin.

Hondo argiak eta gaineanlerro sendoak.

Pierre Auguste RenoirMoulin de La Galette dantzaldia.

Mihise olioa. Orsay Museoa.

Konposizio nagusiadiagonala da, lehen planokoek

osatzen dutena

Argi eta itzal joko ezinhobeak. Zuhaitzetakoadarrek kudeatzen dutena.

Zerua desagertzen da,figuretan zentratuz

Jarrera alaia,Ardura handirik

gabekoa

Pertsonai ugari, jarreraanitzetan

Inpresionismoarenezaugarri orokorrak

Lehen planoko elementuak garbiago,hondoan difuminatuak

Eguneroko hiriko eszenaIrudikatzen da; bizi-poza

ematen du

Pierre Auguste RenoirOntziralekuko bazkaria. 1881.

Mihise olioa. National Gallery -Washington

Natura hila ereinteresatzen zaie

Konposizio lan bikaina, nahiz eta jarreraguztiz naturalean ageri diren

Konposizio diagonalak tabernako jabea eta Renoir-en

emaztea izango dena banatzen ditu Hiruko taldeak

koadroarenAldamen batean

ageri dira

Garaiko bestelako margolariak

ageri dira erretratatuta

Pertsonaiak begiraden bitartez, elkarerlazionatzen ditu

Edgar Hilaire Germain de Gas (Degas)Ballet eskola.1874.Mihise olioa. Orsay.

Barneko eszenak

Gaia: ballet dantzariak(enseiutan)

Ezaugarri orokorrak: keinu anitzetan ageri dira, konposizio diagonala, moztutako enkuadreak,…

Zoruko egurrak sakontasuna

sortzeko balio du

Zuri transparente etabaporosoak

Bizkarrez daudenakIkuslea urruntzen dute

Lazoak azpimarratuz, oinarrizkokoloreekin

Maisuaren garrantzia, bere inguruan

espazioa sortzen du

Horma berdeak eta zoru marroizkakdantzarien zuria indartzen dute

Pilareek bertikalitatea

Desoreka: pertsonai askoko eta gutxiko eremuak

Edgar Hilaire Germain de Gas (Degas)Final de un arabesco

Argi artifizialaren efektuak

Jarrera desberdinen analisia

Eskortzoa

Mugimendua harrapatzen da

Edgar Hilaire Germain de Gas (Degas)La tina

Biluzi kontortsionatua

Pintzelkadak gurutzatu egiten dira. Oinarrizko koloreen

gainean bestelako tonuak jartzen dira “sare” moduko bat sortuz

eta argiaren efektua indartuz.

Kolorean kontrastea: tonu beroak(gorputza eta aulkia) tonu hotzekin.

Edgar Hilaire Germain de Gas (Degas)Absenta edalea. 1876.

Mihise olioa. Orsay Museoa.

Garaiko aktoresa eta grabatzaile bat diea

Neurtutako enkuadrea. Pertsonaietako

bat ia koadrotik ateratzen da

Oreka kromatikoa:Emakume-argia eta gizona-iluna.

Mahaia argia- eserlekua iluna

Argiaren eragina objetuetan

Edgar Hilaire Germain de Gas (Degas)Bailarinas azules

Mugimendu ugari une berean

Teknika nahasketa: olioa, pastela,…