DONOSTIAKO KANTU JIRA - crossmedia.escrossmedia.es/duodeno/duopaper/kantujira/files/kantujira.pdf3 Aberriaren mugak.....1 Agur eta ohore Euskal herriari.....2

1

DDOONNOOSSTTIIAAKKOO

KKAANNTTUU JJIIRRAA

2

3

Aberriaren mugak................................................................................................ 1Agur eta ohore Euskal herriari ........................................................................2Agur Xiberua ........................................................................................................3Agure zaharra ......................................................................................................4Ai zer plazerra.....................................................................................................5Aita-semeak..........................................................................................................6Aitormena..............................................................................................................7Ala kinkiri ..............................................................................................................8Aldapeko ................................................................................................................9Altzateko jaun.................................................................................................... 10Ama zer duzu nigarrez ......................................................................................11Amak ezkondu ninduen ..................................................................................... 12Amerikara noa ................................................................................................... 13Ameriketara joan nintzan................................................................................ 14Amodioa ............................................................................................................... 15Andre Madalen ................................................................................................... 16Androkanto ......................................................................................................... 17Anttoni eta Antton............................................................................................ 18Arbola gainean.................................................................................................... 19Ari naizela .......................................................................................................... 20Arrosako zolan ...................................................................................................21Atarratzeko gaztelu kanta............................................................................. 22Azken agurarren negarra................................................................................ 23Azken dantza .................................................................................................... 24Bagare ................................................................................................................. 25Baldorba.............................................................................................................. 26Balearen bertsoak ............................................................................................ 27Baratze bat........................................................................................................ 28Begiak parrez-parrez ...................................................................................... 29Behin batian Loiolan ......................................................................................... 30Bermioko portuan ..............................................................................................31Boga-boga ........................................................................................................... 32De Trevilleren azken hitzak........................................................................... 33Donostiako hiru damatxo ................................................................................ 34Donostiako ziudadia ......................................................................................... 35Egun da Santi Mamiña...................................................................................... 36Eki eder............................................................................................................... 37Eperra ................................................................................................................. 38Euskal Herrian euskaraz ................................................................................. 39Ez, ez dut nahi................................................................................................... 40Festara.................................................................................................................41

4

Goizean goiz jeikirik ........................................................................................ 42Goizian argi hastian.......................................................................................... 43Goizuetan............................................................................................................ 44Guk euskaraz ..................................................................................................... 45Gure bide galduak............................................................................................. 46Guretzat ............................................................................................................. 47Habanera ............................................................................................................ 48Haurrak ikasazue.............................................................................................. 49Hegoak ebaki banizkio ..................................................................................... 50Herribera ............................................................................................................51Iduzki denean ................................................................................................... 52Ikusi nuanean..................................................................................................... 53Ikusten duzu goizian........................................................................................ 54Iparragirre......................................................................................................... 55Iriyarena ........................................................................................................... 56Isil-isilik.............................................................................................................. 57Itsasoan urak haundi dire............................................................................... 58Ituringo arotza ................................................................................................. 59Izarren hautsa .................................................................................................. 60Jaun baruak ........................................................................................................61Jeronimo............................................................................................................. 62Kantatuaz, kantatuaz....................................................................................... 63Kantatzera noa zelebrekeriak ....................................................................... 64Kattalin................................................................................................................ 65Kontxesiri ........................................................................................................... 66Kontrapas............................................................................................................ 67Langile baten semea......................................................................................... 68Lau haizetara..................................................................................................... 69Maitasun aroak.................................................................................................. 70Maitasunez hil ....................................................................................................71Maite, maite....................................................................................................... 72Maitiak galde egin zautan ............................................................................... 73Maria Solt eta Kastero ................................................................................... 74Maritxu nora zoaz? .......................................................................................... 75Markesaren alaba ............................................................................................. 76.............................................................................................................................. 77.............................................................................................................................. 78Martxa baten lehen notak .............................................................................. 79Matalaz ............................................................................................................... 80Mendian gora ......................................................................................................81Muñagorriren bertsoak ................................................................................... 82

5

Mutil koxkor bat............................................................................................... 83Nafarroa............................................................................................................. 84Nere maitia jeiki ta jeiki ................................................................................ 85Nere sentimentua............................................................................................. 86Oi ama Euskal Herri goxua ............................................................................. 87Oriko xoria......................................................................................................... 88Otxagabian......................................................................................................... 89Pello Joxepe....................................................................................................... 90Prima eijerra.......................................................................................................91Salamankara....................................................................................................... 92San Simon eta San Juda ................................................................................. 93Topa dagigun ...................................................................................................... 94Trapu zaharrak ................................................................................................. 95Triste bizi naiz eta .......................................................................................... 96Ttiki ttikitik....................................................................................................... 97Txantxibiri ......................................................................................................... 98Ume eder bat..................................................................................................... 99Xalbadoren heriotzean.................................................................................. 100Xarmangarria zira ........................................................................................... 101Zazpiak oihal batetik .................................................................................... 102Zibilak esan naute .......................................................................................... 103Zugana Manuela............................................................................................... 104Zure begiek...................................................................................................... 105Kantu jira kantuen bidez............................................................................... 106

1

Aberriaren mugakHitzak: Joserra Garzia - Musika: Txomin Artola

Nire aberria lurra bezain zaharra da,baina ez da lurra bakarrik;

haizeak bezala inguratzen nau etalotzen askatzen nauelarik.

Nire aberria suaren antzekoa da,beti bera, berria beti,

epeltzen nau kanpoan hotz dagoenean,ta erretzen ere badaki.

Aberriaren mugak, euskararenak,gure baitan daude gehienak;

euskara zabalduaz lau haizeetarazabalago egiten gara.

Nire aberria harrizko herria da,hitzezkoa eta hitzekoa,

altzairuzko txakolin ardo zurezkoaeta hondar anonimoa.

Nire aberria burdin bihurria da,oroimenean arindua;

itsas laminen baten herdoilezko kantu,etorkizunez fosildua.

Aberriaren mugak, euskararenak,gure baitan daude gehienak;

euskara zabalduaz lau haizeetarazabalago egiten gara. (bis)

2

AGUR ETA OHORE ESKUAL HERRIARI(GAUDEN ESKUALDUN)

Hitzak: Gratien Adema, Zaldubi, 1893Musika: Urko

Zazpi Eskualherriek bat egin dezagun,guztiak beti, beti, gauden gu euskaldun. (bis)

Agur eta ohore Eskual Herriari,Laphurdi, Basa-Nabar, Zibero gainari,

Bizkai, Nabar, Gipuzko eta Alabari,zazpiak bat besarka lot beitez elgarri.

Zazpi Eskualherriek

Haritz eder bat bada gure mendietan,zazpi adarrez dena zabaltzen airetan.Frantzian, Espanian, bi alderdietan:

hemen hiru 'ta han lau, bat da zazpietan.

Zazpi Eskualherriek...

Ekalde Iberian lehenik sortua,lau mila urte huntan hor da landatua;hain handi lur libroan lehen izatua,

orai gure haritza zein den murriztua!

Zazpi Eskualherriek...

3

AGUR XIBERUA

Hitzak eta musika:Pierre Bordazarre, «Etxahun Iruri»

Sor leküa ützirik gazte nintzalarikParisen sartü nintzan korajez betherik

Plazerez gose eta bürian hartürikBehar niala alagera bizi

Bostetan geroztiknigar egiten ditXiberoa zuri.

Agur Xiberuabazter güzietako xokhorik eijerrena

Agur sor lekhiazuri ditit ene ametsik goxuenak

Bihotzan erditikBostetan elki deitadazüt hasperena

Zü ützi geroztikbizi niz trixterik

abandonaturikEz beita herririkParis ez besterikzü bezalakorik.

Palazio ederretan gira alojatzeneta segür garatik aide freska hartzenGain behera so-ginik betzait üdüritzen

Orhi ganen nizala agitzenBena ez dira heben

Bazterrak berdatzenTxoriak khantatzen.

Agur...

Ametsa, lagün nezak ni AtharretzeratEne azken egünen han igaraitera

Orhiko txoriaren khantüz behatzeraPharka ditzan nik egin nigarrak

Hots, XiberotarrakAintzinian gora

Eskualdün bandera.

Agur...

4

AGURE ZAHARRAL'estaca (Lluis Llach)

Euskal bertsioa: GorkaKnörrek

Agure zahar batek zion bere etxe aurreangoizian goiz lantokira irteten nintzanean:

Ez al dek, gazte, ikusten gure hesola zein dan?Desegiten ez badugu, bertan galduko gera.

Baina guztiok batera saiatu hura botatzera,usteltzen hasia dago-ta, laister eroriko da.

Hik bultza gogor hortikan, ta bultza nik hemendikan,ikusiko dek nola-nola laister eroriko dan.

Baina denbora badoa, nekea zaigu hasi,eskuak zartatu zaizkit, eta indarra utzi.

Usteltzen badago ere, karga badu oraindik,berriz arnasa hartzeko esaigun elkarrekin:

Baina guztiok batera...

Agure zaharra falta da gure etxe ondotik,haize txar batek hartu ta eraman du hemendik.

Haur batzuk ikusten ditut eta inguraturik;aitona zaharraren kanta nahi diet erakutsi:

Baina guztiok batera saiatu hura botatzera,usteltzen hasia dago-ta, laister eroriko da.

Hik bultza gogor hortikan, ta bultza nik hemendikan,ikusiko dek nola-nola laister eroriko dan. (bis) (bis)

5

AI ZER PLAZERRA

Pierres Bordazarre "Etxahun-Iruri"

Ai zer plazerra bost urten büriansorlekülat ützültzia!

Ene herria, etsitü nian, zure berriz ikustia;aski sofritüz nik hanitxetan desir nükian hiltzia,

ezpazüntüdan hain maite üken oi ama Eskual Herria.

Hanitxen gisa partitü nintzan etsaia güdükatzera;gogua bero, bihotza laxü, eta kasik alagera,

ezpenakian orain ordian, zer zen amaren beharra,hari pents’ eta biga-bostetan, aiher zütazün nigarra.

Erresiñola kantari eijer libertatian denian,bena trixtüran higatzez dua kaiola baten barnian;

gü ere, ama, hala güntüzün tirano haien artian,zure ametsa kontsolagarri, trixtüra handienian.

6

AITA-SEMEAKHitzak: Mikel Zarate

Musika: Oskorri

Aita semeak tabernan daude,ama-alabak jokoan. (berriz)

Berriz ikusi beharko dugu,behi gizena auzoan,

berriro ere ez da faltakotrapu zaharrik kakoan.

Aita-semeak…

Eta lapurrek ohostu duteguk gendukana etxean,

eta gu gaude erdi biluzikbeti inoren menpean.

Aita-semeak...

Geurea dugu erru guztia,geurea dugu osoa,

ez inori, ba, errua botaEuskal Herria hiltzean.

Aita-semeak…

Baina gaztea naiz eta daukatetorkizuna eskuan,

ez zaigu hilko Euskal Herriani bizi naizen artean.

Aita-semeak...

7

AitormenaHitzak eta musika: Hertzainak (Gari)

Ez dira betiko garai onenakazken finean gizaki hutsak garabarearen ostean dator ekaitzaudaberri berririk ez guretzat.Denbora aurrera etengabian

ta orain ezin eutsi izan ginenarutinaren morroiak bihurtu gara

laztana, lehen baino lehen aska gaitezanOhartu gabe arrunt bilakatua

ohartu gabe heldu gara mugaramundua jausi zaigu gainera

maitia, lehen baino lehen aska gaitezan,Ez dakigu non dagoen hoberena

bila dezagun beste lekuetan

Bai, zin dagizut,ez dizudala inoiz gezurrik esan etazaude ziur, ezin izango zaitudala

ahaztu inoiz.Aitortzen dut izan zarela

ene bizitzaren onena.Baina orain, maitia, lehen baino lehen

aska gaitezan.

8

Ala kinkiriHitzak eta musika: ezezaguna

Erran dut, erranen eta errango,ez naiz isilik egongo,

plaza hontako dama gazteakez dira moja sartuko.

Ala kinkiri, ala kunkuru,ala kinkiri kunkuru kanta,ala kinkiri kunkuru kanta

gu bezalakoak dira,hola!


plaza hontako gizon gazteakez dira fraile sartuko.




plaza hontako gazte guztiakezkontzan dira sartuko.



9

AldapekoHitzak eta musika: ezezaguna

Aldapeko sagarrarenadarraren puntanpuntaren puntan

txoria zegoen kantari.Txiruliruli, txiruliruli,

nork dantzatuko ote dusoinutxo ori.

10

ALTZATEKO JAUNHitzak eta musika: X. Lete

Altzateko jaun, hor zaude nunbaitzure lurrera itzultzeko zai.

Gure izatearen testigu zuzenamakurtu gabeko zuhaitz lerdena

desertuko haizeak legortu ez zuen loreaitsasoaren kolorea, hor zaude zu.

Hamasei salbe ta hamalau kredoerderaz entzunagatik

bazenekizun hori ez zelasekulan guretzat egin.

Urrezko dukat eta diruaez dira engainu txarra

bazter batera apartatzekolehengo sinismen zaharra.

Merkatarien aldameneraamildegian goitik beheraoharkabean eroriko gera;

baina guztiok jakin dezagunbidea nundik dihoan,

Altzateko jaun , hor zaude zu.

Bide batetik okertu gabeesan dezagun bertsua

ixil-ixilik kanta dezaguneuskaldunen sekretua:

herri zahar baten oharpen haieknora ditugun galduak.

zenbat itxura alda lezazkeneguna hil zuen gauak.

Bidasoaren ezker-eskubi,udaberrian lore gorriak

ixilikako ur izkutua:mendetan zehar kantu leguna,

noizpait latinez lurperatua,laister berpiztu behar duguna.

Hamasei salbe ta hamalau kredoerderaz entzunagatik

bazenekizun hori ez zelasekulan guretzat egin.

Urrezko dukat eta diruakez dira engainu txarra

bazter batera apartzatzekolehengo sinismen zaharra

Larhun gainean sorginen dantzaknabaitzen ditut arratsaldean,

lurrak badaki kontu hoien berrieta hor dago ixil-ixilik.

Altzateko jaun, hor zaude nunbaitzure lurrera itzultzeko zai

11

AMA ZER DUZU NIGARREZHitzak eta musika: Eñaut Etxamendi

Ama zer duzu nigarrez,matelak bustirik urez,ala duzu goiz ihitzez?.

Argia hastianlilien artian,

zintzabilenianbaratze aldian. (bis)

Oi jeiki zira goixerikhaur maitia zerengatik?Aita ez da jin oraindik.

Ikusi nahianaitatto bidian,izan niz goizian

baratze aldian. (bis)

Bidia da luze luzehan bakarrik dabil haizeamak bihotza du leize.

Aita gau guziangudari mendian.ama dagonian

baratze aldian. (bis)

12

AMAK EZKONDU NINDUEN

Hitzak eta musika: ezezaguna

Amak ezkondu ninduenhamabost urtekin,hamabost urtekin.Senarrak bazituen

larogei berekinoi,ai,oi, nes... katilla gaztea

agure zaharrakinagure zaharrakin.

Ama zertarako det nikagure zahar hori,agure zahar hori?

Hartu ta leihotikanjaurti behar det nik

ai, oi, ai, neure leihotikanjaurti behar det nik,jaurti behar det nik.

Neska hago ixilikan,aberatsa den hori,aberatsa den hori.

Pazientziz pasa itzanurte bat edo bi;

ho_ho_ri hil ezkeroztikanbiziko haiz ongibiziko haiz ongi.

Deabruak daramalainteresatua,interesatua.

Ha baino nahiago’et niknere_aukerakua,

ai,oi,ai, hogei bat urtekogazte loretuagazte loretua.

(berriz: Ha baño...)

13

AMERIKARA NOAHitzak : ezezaguna

Musika: Benito Lertxundi

Amerikara noa ere nere borondatez,hemen baino hobeto izateko ustez;aspertua bai nago hemengo izatez,adios aita eta ama ondo bizi bitez.

Lehenago ere seme bat badit Amerikan,orain dela sei urte joana hemendikan;

baldin topatzen badek haren biderikan,esan hakiok aita bizi dala oraindikan.

Kafia hartutzen det egunian bi aldiz,baita pasiatu ere nik nahi adina zaldiz;

jan edanaren faltik ez, osasuna berriz...aita bizimodu hau Donostian izan balitz.

14

AMERIKETARA JOAN NINTZAN

Hitzak eta musika : ezezaguna

Amerikerata joan nintzan xentimorik gabehandik etorri nintzan, maitia, bost miloien jabe.

Txin, txin, txin, txin, diruaren hotsa,haretxek ematen dit, maitia, bihotzian poza.

Txin, txin, txin, txin, diruaren hotsaharetxek ematen dit, maitia, bihotzian poza.

Ameriketara joan nintzan xentimorik gabehandik etorri nintzan, maitia, bost miloien jabe.

Txin, txin, txin, txin, diruaren hotsa,haretxek ematen dit, maitia, biotzian poza.

Txin, txin, txin, txin, diruaren hotsaharetxek ematen dit, maitia, bihotzian poza.

15

AMODIOAHitzak eta musika : ezezaguna

Amodioa zoin den zoroamundo guziak badaki.

Nik maiteño bat izaki etabeste batek eramaki,

Jainko maiteak gerta dezalaenekin baino hobeki.

Azken bestetan egin nituenizarraren ezagutzak;

denen artetik ageri zirenharen begi urdin-beltzak;

irri polit bat egin baitzautan,piztu zauztan esperantzak.

Geroztik ere mintzatu gira,eia nahi ninduenez...

Harek bietan baietz erranik,pentsa kontentu nintzanez!ez nuen uste haren agintza

betea zela gezurrez.

Orai bihotza urtua daukatgatza urean bezala;

izar onaren argien ordainizigarriko itzala!

ohoin txar batek hartu daut etanola naiteke kontsola! (berriz: izar...)

16

ANDRE MADALENHitzak eta musika : ezezaguna

Andre Madalen, Andre Madalen,laurden erdi bat olio,

aitak saria ekarritzianamak ordainduko dio.

Amak ordaintzen ez baldin baio,aitak ordainduko dio;

aitak ordaintzen ez baldin baio,hor konpon eta adio.

Andre Madalen, Andre Madalen,laurden erdi bat olio,

aitak saria ekarritzianamak ordainduko dio.

Amak ordaintzen ez baldin baio,aitak ordainduko dio;

aitak ordaintzen ez baldin baio,hor konpon eta adio.

17

AndrokantoHitzak: B. Gandiaga.

Mus: Oskarbi

Entzun nahi duenentzathamalau Gorkaren

Gorkaren irudiak salatzenHamalau atetikan karrasi,hamalau harri ixil bilutsikHarriaren hutsetik oihuka,harriaren tartetik kantari

Nora zoazte gogorrak,oharrak a(d)itu gabe?.

Orain bertan bota detaltzairuzko zintzela

kantu zaharren baimena.Hau gure herri maitea,hau gure herri torpea,

barr – barren daukaguna;hemen geldituko naizaldi luze ilun hontan.

Burni harri herriaAloñako irudiak

biltzar baten josiak.Galtzen badegu Euskera

Ama goi – mendikoa,galdu degu estiloa;

noiz arte dago Jonasbaliaren sabel(e)an.

Entzun nahi duenentzat…

Harri kanta isileangoien dira oihukahamalau igarleak.

Androkanto y sigo kantanballet baten kantatailbeltzaren egun bat

ballet bat dantzatzekohamalau atetikan.

Entzun nahi duenentzat...

Hartu behar det zintzelakantu zaharren baimena

noiz arte ez dakiat.Hau gure herri maiteahau gure herri torpea

gaur ez da igandeaezta ere osteguna

udaberri atsaldean.

Noiz arte, noiz arte,noiz arte lo zorroan?

Noiz arte iji – ajan? ( bis )Nortasuna galduta?

Ez degu behiñe ikastenArima malda beheran,Arima behin galduta

Nor gera Euskaldunak?

18

ANTTONI ETA ANTTONHitzak eta musika: Nemesio Etxaniz

♂ Anttoni, Anttoni!zure atean nago ni.

♀ Ai, Antton, ai, Antton!ate ondoan hor konpon!

♂ Hormatxoriak negu gorrian ez du atsegin elurra;zerua goibel, kabia hotza, ta janari gabe lurra

Ai, maite, nere bihotzak duan zure hotzaren bildurra!biontzat kabi bat berotzeko bilduko nuke egurra.

Anttoni, Anttoni!…

♀ Enarak ez du behin egindako kabirik inoiz aldatzen;urtero beti kabi haretan umeak ditu bazkatzen

Baina zu Antton, enara txarra zaitut neretzat bilatzen;jai bakoitzean neska berria ikuste zaitut maitatzen.

Anttoni, Anttoni!

♂ Enarak ere bere kabia galduta badu ikusten,biderik gabe, haruntz ta honuntz kabitik du aldegiten.

Egarri dagon nere bihotza zuk eman ezik edatenberriro ere ibiliko da gogorik gabe nunbaiten.

Anttoni, Anttoni...

♀ Zure bihotza egarri dala, esan didazu bertsotan;neronek (ongi) ikasia det arrazoi dezula hortan;zu beti zabiltz edari bila, ikusi zaitut askotan:

baina neurriz gain egarri hori itotzen dezu ardotan.

♂ Anttoni, Anttoni, kalabaza zale ez naiz ni.

♀ Ai, Antton; ai, Antton, haize preskuari gabon

19

Arbola gainean (LABORARI)

Hitzak eta musika: Beñat Sarasola - Pier Paul Bertzaitz

Arbola Gainean xoria da kantatzenKantatzen da eta bazterrak inarrosten

Inarrosi eta hostoa da erortzenEuskal bihotza da bilaiz egoiten.

Bilaizi ondoan han dira errabianXiloka beltzian handik elki nahianHandik elki eta kantatzerat abianLagun zonbait bidian ikusiko agian.

Laaaa, lara, lara, lara...

Goiz argi eder bat beti jeikitzen nunbaitNunbait jeiki eta zorionean zonbait

Bizi hobeago denek dukete gogoBainan bakarrik ezin egin asmo.

Haur baten sortzeko sofritze beharrezkoBizi hobetzeko legeen bihurtzeko

Nor da abiatzen lagun zonbaiten biltzenHerriari salbatzen herioari kentzen.

Laaaa, lara, lara, lara...

Gaur Euskal Herrian zühaina da landatzenLandatzen da eta gero früitu ekarten

Früitu ekar eta auzoa da kexatzenIraultzalaria madarikatzen.

Jar giten ildoan igeri izerdianIzerdian eta lepo zainak hegian

Besoez ta botzez hortzez eta haginezLagün bat zorionez ikusiko dügünez.

Laaaa, lara, lara, lara...Bilaizi: biluztu

20

ARI NAIZELAHitzak: Pello Errota eta Txirrita

Ari naizela ari naizelahor ikusten det Txirrita,

eta zein ez da harrituko gaur,gizon hori ikusita:

dudarik gabe egina dioandregaiari bisita,

oso dotore etorri zaigubi alkandora jantzita.

Hauxe da lotsa eman didanalagunartera sartuta

edozer gauza esaten deguardo tantakin poztuta;

bi alkandora ekarri ditutbat erastia aztuta

Pellok bi nola jantziko ditubat besterikan ez du-ta.

21

Arrosako zolanHitzak eta musika: Aire Ahizpak

Arrosako zolan kantu zirimolannahiz eta telebistan ez gaituzten modan,

euskararen garra, lokarri azkarra,gau ilun honetako gure artizarra

zazpiehun langilez, sutsu ta ekilezoraina ta geroa ez ditaizke berez,

kontzertu honen bidez, musika eztiez,euskal izen ta izana, betikotz bat bitez! (bis)

Koka ta hanburgesa, euskaldun baldresagustua galtzea ere zer dugun errexa!kendu nahi digute, bihotz ta bertute,

izaki klonikoak egin nahi gaituztejo dezagun bada, goraki aldaba

multinazional hoien herria ez gara,bretoi ta kortzikar, kanak ta okzitandar

nor bedera izateko har dezagun indar! (bis)

Munduko herrien ta irrati libreenbilgune goxoa guk dugu urtero hemen

uhainen ildoan, asmoak geroanelkarren ezagutza daukagu gogoan,

munduko erronkak, herrien borrokakbildu gara hausteko zapalkuntzen sokak,

dantza ta irria, kantuz ilargiagau hontan zoriontsu da Euskal Herria. (bis)

22

ATARRATZEKO GAZTELU KANTAHitzak eta musika : ezezaguna

Ozaze Jaurgainian bi zitroin doratü,Atharratzeko Jaunak bata dü galdatü;

Üken dü arrapostü ez direla huntü,huntürik direnian, batto ükenen dü.

Portaliala joan zite, ahizpa maitia,ingoiti horra düzü Atharratzeko Jauna,

otoi, erran izozü ni eri nizala,zazpi egün hoietan ohian nizala.

Klara, zuaza orai salako leihora,iparra ala hegoa denez jakitera,

iparra balinbada, goraintzi Salari,ene korpützaren xerka, jin dadila sarri.

Ama, joanen gira oro elkarreki,etxerat jinen zira xangri handirekibihotza kargatürik, begiak bustirik,eta züre alaba tunban ehortzirik.

Ama, saldü naüzü biga bat bezala,bai eta desterratü, oi Españiala.

Aita bizi üken banü, ama zü bezalaenindüzün ezküntüren Atharratzeko Salala.

23

AZKEN AGURRAREN NEGARRAHitzak eta musika: Gorka Knörr

Nora zoaz eskual semea,harma hori eskutan?

Harmen hartzera deitzen naute,frantsen aldera

Eskualerritik urrunduz,ta atzerrira joanak,

a ze negarra entzunen duzunEskualerrietan!

Morst pour la patrie,morts pour la patrie,

eskuara baiziketzakiten haiek,

morts pour la patrie.

Gure historian zehar,zenbat malko ta ezbehar;Landetaratu gindutenekila

dugu orai hil behar.bere ama agurtu du,

etxolako atarian,bere amak bisitatuko du

atzerriko hilobian.

Morts pour la patrie...

24

Azken dantza Hitzak: Manex Pagola, 1965

Azken dantza hau, maitia zurekinNahi zintuzket ereman nerekin.

bainan gaurko xedeaezin daike betea

Badakit nik ere bihar dela joaitea!

Bego pena hau, itzuliren naizbai berriz Euskal Herrira.

Bego urte hau, etorriko naizbetikotz zure ondora.

U, u, u, u...

Azken dantza hau, ez da sekulakoZin egina dut, zin egin betiko.

Hemen, gure lurrean,bizi behar dutala!

Hori ez bada, hilotz jar nadila!

Bego pena hau, itzuliren naizbai berriz Euskal Herrira.

Bego urte hau, etorriko naizbetikotz zure ondora.

U, u, u, u...

25

BAGAREHitzak: Bittor Kapanaga

Musika: Gontzal Mendibil eta Xeberri

Araban bagare,Gipuzkun bageraZiberun bagire

ta Bizkaian bagara, (bis)baita ere Lapurdi ta Nafarran.

Guztiok gara euskaldun,guztiok anaiak gara

nahiz eta hitz ezberdinez,bat bera dugu hizkera. (bis)

Araban bagare…

Herri bat dugu osatzeneta gure zabarkeriz

ez daigun utzi hondatzen.

Bagare, bagera,bagire, bagara,

euskera azkartzekooraintxe dugu aukera.

Bagare, bagera,bagire, bagara

Euskadi askatzekooraintxe dugu aukera.

Araban bagare…

26

BALDORBAHitzak: J.A. Urbeltz


Ezkil gabeko elizeneremu emankorra,

giza murzurikozure ardientzat.

Oi Baldorba, oi Baldorba,eguzki eta haize idor,

mahats-ardo ibai,galburuarena.

Lur gorri, harri landu,mailu eta zizelaren kantu,

kitarrazko alakiketan,Armeniako kanun,ahots urratuan.

Oi Baldorba, oi Baldorba,esazu nor zen bidetik

baztertu zintuenmadarikatua.

Zure irriño romanikoaerdi izoztu eta leloturik

utzi zuen madarikatuarenizena nahi dut (bis).



Oi Baldorba,zutaz oroit etazuri nagozu (bis).

Kantu bat laburra da etaPentsa zuk, esaten ez dizudan hartaz.



27

BALEAREN BERTSOAKHitzak: ezezaguna - Musika: Benito Lertxundi

Milla bederatziehun dalenengo urtian,

maiatzaren hamalaugarren egunian,Orioko erriko

barraren aurrian,balia agertu zanbeatzik aldian

Aundia bazan ereazkarra ibilian,

bueltaka han zebillenjuan da etorrian,ondarra arrotuaz

murgil igarian,zorriak zeuzkan eta

aiek bota naian.

Ikusi zutenianala zebillela,

beriala jun zirantreñeruen billa,

arpoi ta dinamitaeta soka bila,

aguro ekartzekoetzan jende illa

Bost treñero juan ziranpatroi banarekin

mutil bizkor bikañak,guztiz onarekin,Manuel Olaizolaeta Loidirekin,

Uranga, Atxaga taManterolarekin

Baliak egindakosalto ta marruakziran izugarri ta

ikaratzekuak

,atzera egin gabeango arriskuak,

arpoiakin il zutenan ziran anguak.

Bost txalupa jiran daerdian balia,

gizonak egin zutenbai naiko pelia,ikusi zutenian

il edo itualegorretikan bazan

biba ta txalua.

Amabi metro luzegerria amar lodi

buztan palak lau zabal,albuetan pala bi,

ezpañetan bizarrakbeste ilera bi,

orraziak bezelaain zeuzkan ederki.

Gorputzez zan mila taberreun arrua,

beste berreun mingainta tripa barrua,

gutxi janez etzegonbatere galdua;

tiñako sei pesetanizan zan saldua

Gertatua jarri detegiaren alde,

au orrela ez badajendiari galde,

biotzez pozturikanatsegintsu gaude,gora oriotarrak

esan bildur gabe.

28

BARATZE BATHitzak eta musika: Pier Paul Bertzaiz

Hau da egün ederra,mila xori(e)k kantazauri en’erregina

besuak zuri dititzüt para.

Baratze bat nahi deizüt eginamets segretüenekilan

liliak egün jauntsi ederrenetanmila kolorez dantzan bihotzetan (bis)

Gaü beltz ta sakonetikelkitzen nüzü hoztürikbihotza hain tristerik

zütaz hainen berantetsitürik

Baratze bat...

Karrosa bat hor dügükanpuan gure haidü(rü)ez gal habo(ro) denborahiskor beitago amodiua

Baratze bat...

Maitarzün berriariilargiak dü argi

emanen deikü askigük alkar maita dezagün beti

Baratze bat...

29

BEGIAK PARREZ PARREZHitzak eta musika: ezezaguna

Begiak parrez parrez,bihotza negarrez, (berriz)

halaxe joaten nintzan, maitia,zugandik dolorez, ai, ai, ai. (berriz)

Ama zuriak neri,parian pasata,

ez dit agurrik egin, maitia,burua jirata, ai, ai, ai.

Ama zuriak neriez agur eiteko

zer palazio dauka, maitia,zuri emateko, ai, ai, ai.

Palazio eder bat,haitzaren gañian;

ez da euririk sartzen, maitia,ari ez dunian, ai, ai, ai.

ez da haizerik sartzen, maitia,ez dabilenian.

La, la, la...

Quisiera ser alcalde...

La, la, la...

30

BEHIN BATIAN LOIOLAN

Hitzak: BilintxMusika: A. Zabalak Juan Mari Lekuonari jasoa

Behin batian Loiolanerromeria zan,

hantxen ikusi nuenneskatxa bat plazan;

txoria baino erearinago dantzan;huraxe bai politahan politik bazan!

Esan nion desiosenti nuen gisan,

harekin hizketa batnahi nuela izan;

erantzun zidan ezik,atsegin har nezan,

adituko zidalazer nahi nion esan.

Arkitu ginanianinor gabe jiran,koloriak gorrituarazi zizkidan;

kontatuko dizuetguztia segidan,

zer esan nion etanola erantzun zidan.

Dama polita zerapolita guztiz ai!

baina, hala_ere, zaudeoraindik ezkongai,

ezkon gaitezen biok!esan zaidazu bai!

ni zurekin ezkondu?Ni zurekin? Ja-jai.

31

BERMIOKO PORTUAN


Bermioko portuangoixeko ordu bidxetan

ez da entzuten besterik,ez da entzuten besterik,ez da entzuten besterik,

Txo! atrakaixu batela.

Egidxe da, egidxe daneuk ikusiku dalako;

egidxe da, egidxe da,neuk ikusikue da

Lau airoplano pasata,bat itsosora dxeusi;ekarri, Sebastianak;ekarri Sebastianak;ekarri Sebastianak;artzan enkalleta itxi.

Egidxe da...

Agostuen hamabidxenPatxi Bermiora etorri;

ekarri katxalotie,ekarri katxalotie,ekarri katxalotie,

PUFFF! Artzan ustelduta itxi.

Egidxe da...

El aviador de kakapurtambien quería volar;etzo itxi trinkadoriak,etzo itxi trinkadoriak,etzo itxi trinkadoriak,

Barrabaskeije eiñ barik.

Egidxe da...

32

BOGA-BOGA


Boga, boga, marinela, marinelajoan behar degu urrutira, urrutira.Bai, Indietara! Bai, Indietara! (bis)

Ez det, ez det nik ikusikozure plai ederra, plai ederra.

Agur, agur, agur Ondarroako itsaso bazterra.itsaso bazterra. (bis)

Marinela,boga,

marinela.

33

De Trevilleren azken hitzakHitzak eta musika: Pierre Bordazarre (Etxahun-Iruri)

De Tréville pastorala

Herio latza hüllantzen ari hizDolürik gabe orai nitarat

Othoitzen hait ixtant bat ützi nezakEne azken adiuen egitera.

Hori bera da denen ixtoriaHeriuak bardintzen handi txipiak

Zeren ilüsione bat bera daLürren gañeko gure pasajia.

Ene jauregi pare gabekuaHi altxatüz banian fiertateHitan igaran, denbora goxua

Haiñ llabür nükila ez nian uste.

Hori bera da...

O Basabürü amiagarriaBortüz eta mendiz üngüratürikBostetan nik begixtatü zütiet

Ürgullü(r)ekin terraza huntarik.

Hori bera da...

Adios arren Marie-MaidalenaZük ingana nezazü lotarik

Ene ondotik baratzen direnezIzan ez nadiala ahatzerik.

Hori bera da... (berriz)

34

Donostiako hiru damatxo


1Donostiako hiru damatxoErrenderian dendari. (bis)

Josten ere badakite, bainaardoa edaten hobeki.

Eta kriskitin, kraskitin,arrosa krabelin,

ardoa edaten hobeki.

2Donostiako Gaztelupekosagardoaren goxua, (bis)

hantxen edaten ari nintzalahautsi zitzaidan basua.Eta kriskitin, kraskitin,

Arrosa krabelin,basua kristalezkua.

3Donostiako hiru damatxoErrenteriko kalean. (bis)

egunez oso triste ibili,baina dantzatu gauean.Eta kriskitin, kraskitin,

arrosa krabelin,baina dantzatu gauean.

4Donostiako neskatxatxoakKalera nahi dutenean: (bis)

Ama piperrik ez dago etaBanoa salto batean.

Eta kriskitin, kraskitin,Arrosa krabelin,

Banoa salto batean.

5Donostiako neskatxatxoakmandatuen aitzakian, (bis)

mutilarekin egoten dirakalean jolaskerian.


pozez algara haundian.

6Arrosatxoak bost hosto ditu,

Krabelintxoak hamabi, (bis)

Mari Josepa nahi duen horrekEska bezaio amari.


Eska bezaio amari.

35

DONOSTIAKO ZIUDADIAHitzak: Pedro M. Otaño

Musika: Joxan Goikoetxea

1

Donostiako ziudadiaIrutxuloko uriya,

etxian zuen perlik onenaJainkuari ixuriya.

Zartzen diranen alaitzalliagazte guzien nobiya.

Zerua zer den ez dakit bañanzu zera nere gloriya.

2

Urruti zaude eta zalla dani zugana iristia.

Horrenbeste nai dizun batentzatzer bizimodu tristia!

Alaipide bat bakarra daukatametsetan sinistia:

Zu ikusteko non nai aski detnere begiyak ixtia.

36

EGUN DA SANTI MAMIÑA

Hitzak: G. ArestiMusika: Mikel Laboa

Egun da Santi Mamiñabenetan egun samina.

Goiko zeruan gorde dezalaluzaro neure arima.

Esanen dizut egia,hau ez da usategia,

erroi artean izan nintzadenbenetan ausartegia.

Egun da Santi Mamiña...

Itsas aldean izarra,hari begira lizarra.

Euskara salbo ikusi arteez dut kenduko bizarra.


Kantatu zuen oilarrak,argitzen dira belarrak.Ageda gure martiriarai

moztu zizkaten bularrak.


Bularrak moztu zizkaten etaEuskal Herriak diotsa:

solomu luze dultzerik gabeeman zaidazu bihotza.


Eman zaidazu bihotza etaken, berriz nahigabeak,

esan noiz garen izanen gureetorkizunen jabeak.


37

Eki eder Hitzak: B. Sarasola

Musika: Pier Paul Bertzaiz

Udazkenean mendiakUrtxoen eho tokiakSare'ta ihizlariak

Alde guzitan gordeakBerdin ditugu etsaiak

Gordagian jarriakGure seme ta alaben...

oi ebasleak

Eki eder sutan beroEuskaldun bihotzak oro

Gudukari diten geroBilaka gau egunero (bis)

Su pindarraren indarrakDuelarik sortzen su garra

Preso ezarri gatuaNola den amorratua

Berdin dira euskaldunakgizonik hoberenak

baina agertzen zimizta...ziztatu eta.



Bururatu da guretzatIlusionen denbora

Jaun haundi bat ParisetikJinen zela salbatzeraNunbaiteko zeruetanBalin bada jainkorik

Guk ez dugu sinetsiko...nagusi denik



Gizon enganatzailea,Itxuraz baita zintzoa,

aberatsekin dabila,ederra dauka mintzoa;harek du deliberatzen

gure ongia zer den;guk azala, harek mamia

daukula jaten



38

EPERRA

Hitzak: Jean Louis DavantMusika: Akelarre

Eperrak baditizü bere bi hegalakbai eta bürün gainin kokarda eijer bat

zük ere balinbazünü gaztetarzün eijer batneskatilen gogatzeko bilo holli pollit bat. (bis)

Amorosak behar lüke izan lotsa gabegaiaz ebiltia ez üken herabeegünaz ebiltia desohore leike

txoriak ere oro haier soz dirade. (bis)

Ebili izan nüzü gaiaz eta betieia atzamanen nianez lili eijer hori.

Azkenian atzaman düt oi! bena tristekilumarik eijerrena beitzaio erori. (bis)

Larara, lara, lara...

Azkenian atzaman düt oi! bena tristekilumarik eijerrena beitzaio erori.

39

EUSKAL HERRIAN EUSKARAZHitzak: X. Amuriza

Musika: Oskorri

Euskal herrian euskaraznahi dugu hitz eta jolas,lan eta bizi euskaraz eta

hortara goaz,bada garaia noizbait dezagun

guda hori gal edo irabaz.Zabal bideak eta aireak

gure hizkuntzak har dezan arnas,bada garaia noizbait dezagun

guda hori gal edo irabaz.

Euskal Herrian euskarahitzegiterik ez bada,

bota dezagun demokraziazerri-askara;

geure arima hiltzen uztekobezain odolgalduak ez gara.Hizkuntza gabe esaidazue

nola irtengo naizen plazara,geure arima hiltzen uztekobezain odolgaldual ez gara.

Euskal herri euskaldunairabazteko eguna,

pazientzia erre aurretikbehar duguna;

ez al dakizu euskara delaeuskaldun egiten gaituena?

Zer Euskal Herri litzake berehizkuntza ere galtzen duena?

ez al dakizu euskara delaeuskaldun egiten gaituena? (bis)

40

EZ, EZ DUT NAHIHitzak eta musika: Julen Lekuona

Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez , holako zibilizaziorik.

Kaiolaren adarrakditugu gogoan,

eskuindarrek eskuazabaldu juxtuan.

Zigor indarren menpe,tiroak gogoan

horrela bizitzerikez dago munduan.

Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.

Poliziak nun-nahitikzerbait egitean,

pentsatu arazi nahimakil indarpean.Irudi du geralakaiola batean

jarritako txoriakfusilen menpean.

Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez.Ez, holako zibilizaziorik.

Horregatik ez dut nahigizonen kutsurik,zibilizazioaren

sasi jaungoikorik.Libre nahi dut bihotzez,

libre loturetikbasurdearen gisa

hortzak estuturik.

Ez, ez dut nahi, ez, ez ,ez.Ez, holako zibilizaziorik.

41

FESTARA

Hitzak: Jose Bizente Etxagarai (Donostia 1773 - 1855)

Festara, festara, festara.

Festarik behar bada bego Donostiya bai baiBetikoa du fama ondo mereziya.

Bestetan ez bezela hemen gaztediya betiAmaren sabeletik dator ikasiya baiiiiiii

Trunlalai trunlalai trunlalai trunlalai trunlalai trunlalailaTrunlalaila trunlalaila trunlalaila trunlalai

Festara, festara, festara.

42

GOIZEAN GOIZ JEIKIRIKHitzak: ezezaguna


Goizean, goiz jeikirik,argia gaberik,

urera joan ninduzun,pegarra harturik.

Lai lara larai...

Jaun xapeldun gazte batjin zautan ondotik,heia nahi nuenez

urera lagunik.

Lai lara larai...

Nik ez nuela nahiurera lagunik,

aita beha zagolasalako leihotik...

Lai lara larai...

Aita beha zagola,ezetz errangatik,

pegarra joan zerautan,besotik harturik.

Lai lara larai...

Urera ginenian,biak buruz buru

galdegin zautan ere“zonbat urthe tuzu?”.

Lai lara larai...

Hamasei... hamazazpi,orain’ez konplitu:

zurekin ezkontzekogaztexegi nuzu.

Lai lara larai...

Etxerat itzultzeko,nik dutan beldurra,ez jakin nola pentsa

amari gezurra!

Lai lara larai...

-Neskatxa, nahi duzu,nik erakuts zuri,

etxerat etortzeanzer erran amari?

Lai lara larai...

Urzo xuri pollit bat,gabaz dabilana,

hark ura zikindurikegotu naiz, ama.

Lai lara larai...

Dakigunaz geroztikzer erran amari,

dugun pegarra pausa,gaitezen liberti!gaitezen liberti!

43

GOIZIAN ARGI HASTIANHitzak eta musika:

Pierre Bordazarre, «Etxahun Iruri»

Goizian argi hastian, ene leiho hegian,txori bat pausatzen da eta goratik hasten kantan.

Txori eijerra, hain alagera, entzüten haidanian,ene bihotzeko trixtüra laster duak aidian.

Txori eijerra, hain alagera, entzuten haidanian,ene bihotzeko trixtüra laster duak aidian.

Ene txoririk maitena, zertaz jin hiz nigana?iratzarrazi, nialarik ametsik eijerrena.

Jinik hain goizik, uste hiena baniala anitx pena?Ez, ez! Habil konsolatzera malerusago dena!

Jinik hain goizik, uste hiena baniala anitx pena?Ez, ez! Habil konsolatzera malerusago dena!

44

GOIZUETANHitzak: ezezaguna

Musika: Mikel Laboa

Goizuetan bada gizon batderitzen zaio Trabuko,

itzak ederrak biotza paltsosekula etzaio paltako,

egin dituan dilijentziakberari zaizko damuko.

Ongi ongi oroitu adizer egin uen Elaman.

difuntu horrek izatu baluyarraikillerik Lesakan,

orain baño len egongo intzanni orain nagoen atakan.

Nere andreak ekarri zuenAranaztikan dotea.

Obe zukean ikusi ezpaluBerdabioko atea:

orain etzuen ark idukikodadukan pesalunbrea.

Nere buruaz ez naiz oroitzenzeren ez naizen bakarra:azitzekoak or uzten ditut

bi seme ta iru alaba.Jaun zerukoak adi dezala

oien amaren negarra.

45

GUK EUSKARAZHitzak: G. Aresti - Musika: Urko

Euskara putzu sakoneta ilun bat zen, (bis)

eta zuek, denok,ur gazi bat

atera zenutenhandik nekez. (bis)

Guk euskaraz,zuk zergatik ez?.

Guk euskaraz,zuk zergatik ez?

Orain zuen birturtezzuen indarrez, (bis)

euskara itsaso urdineta zabal bat

izanen daeta guria da. (bis)

Guk euskaraz,zuk zergatik ez?

Guk euskaraz,zuk zergatik ez....? (bis)

zergatik ez....?

46

Gure bide galduak

Hitzak eta musika: Benito Lertxundi

Gu gazteok gaur gabiltzamundu galdu honetan,

gerra bat barruan degulazer egin jakin gabe.

Gurasoen mundu aldrebes hauez degu onartzen,

diruaren morroi izatenerakutsi digute.

Ilunpe horrek bakardadegalduan utzi gaitu;

argirik gabeko bideaketorkizunik ez du.

Bizimodu lasai bategatikidealak galdu.

bizitzaren gauz(a) ederrenakdizkigute zapaldu.

Gizonak kartzelan daudeberen herriagatik.

jainkoak beharko lagunduguk ahaztu baditugu.

Maitasun hitzak nahi nituzke esanbaina gaur ezin dut;gure bide galduak

kalte hau ekarri dit. (bis)

47

GURETZATHitzak: G. Aresti - Musika: Oskorri

Guretzat berdin diraastea eta jaia,

lana bihurtzen dugukantatzeko gaia.

Har ditzagun eskuangiltza eta laia,

gariz eta burdinazlantzeko bizkaia.

Gitarrarekin aire berri batdaramagu, kantuz egun,abesti libre eta leiala,prestu eta noblezadun;

haren medioz zer garen, ongiizan gaitezen ezagun,herri langile nekazariahala defendi dezagun.

Gure gogoa ez bedi arrenkantu honekin akaba,

gure ekintza izan dadilagure hitzaren alaba.

Egun batean esan dezagunez “hala biz” bai “hala da”,

nekea eta lana diradezorionaren aldaba.

Bide honetan baldin bagoaz,jakin dezagun zergatik,

zin egin behar dugu zintzoki,bakoitzak duenagatik;

sinestedunek dudarik gabebere Jaungoikoagatik

eta sineste gabeek berrizbere ohoreagatik.

Guretzat…

48

HABANERAHitzak eta musika: X. Lete

Berriro itzuliko balitziragan denbora arrotza,berdin kontsumi nezake

bainilla gozo artean;itsaso urrrun batetanirudimena galdurik,udaberriko euritan

larrosak pizten ikusiz...

Osaba komertzianterikez nuen izan Habanan

pianorik ez zegoenbizi nintzen etxe hartan,neskatxen puntilla finak

udako arratsaldetan,errosario santua

neguko gela hotzetan.

Ezpainek gordetzen duteezpain bustien gustoadesiozko hotzikaranetsipenaren tamalez.Gauak zelatan dakusakontzientzia biluzik,badoaz ordu geldiak

gogorapenen hegalez.

Jaio ginen, bizi geraez dugu ezer eskatzen

itsasontzia astirokaiatik ari da urruntzen,Antillak zintzilik daudeargazkien paretetan,

karta bat idatziko dutnorbaitek erantzun dezan.

Tabako ron ta kanelazsukartutako ametsetan,algarak entzuten zirenHabanako putetxetan,

abanikodun mulatakgauari haize egitenmusiken aire nagiek

odola erretzen zuten.

Jaio ginen bizi gera... (bis)

49

HAURRAK IKASAZUE


Haurrak ikasazueeskuaraz mintzatzen,

ongi pilotan etaoneski dantzatzen.Haurrak ikasazue

eskuaraz mintzatzenongi pilotan eta

oneski dantzatzen

Aire tun txikitun, aire tun laire,Aire tun txikitun, aire tun laire,Aire tun txikitun, aire tun laire,Aire tun txikitun, aire tun laire,

Ole!

Gure kantu xaharrakkontserba ditzagun;

aire pollitagorikez da sortu nehun (bis)

Ez ahantz behin eresorterri ederra,

haren mendiak etaitsaso bazterra (bis)

50

HEGOAK EBAKI BANIZKIO

Hitzak: Joxean Arze Musika: M. Laboa

Hegoak ebaki banizkio,neria izango zen,

ez zuen alde egingo;bainan horrela,

ez zen gehiago txoria izango;bainan horrela,

ez zen gehiago txoria izango.Eta nik...

txoria nuen maite.Eta nik...

txoria nuen maite

Lara-larara-larara...

51

HERRIBERAHitzal eta musika: Benito Lertxundi

Herribera, herribera!zure landen zabalera

ortzi-muga den hartan mugatzen da.

Zure lur emankorretanixurtzen diren asmoak

gogotsu hartuko ahal ditu lur gozoak!

Zure gaztelu zaharrekgorderik duten, antzina

hats tristetan mintzo da haren mina.

Ooo...

Horma zahar arraituetanxoriak dira kantatzen,

mendetako lo geldia salatzen.

Nafarra anai zaharra,kondaidaren lehen sustarra,

bego higan arbasoen amets hura.

Ooo…

52

Iduzki deneanHitzak eta musika: ezezaguna

Iduzki denean, zoin den eder itzala!Maitia, mintzo zira, plazer duzun bezala:

egiten duzula mila disimula, inorant zirela;erraiten duzula bertzetaik haizela,

faltsuki mintzo zira.

Zazpi urtez beti jarraiki zait ondotik,erraiten zautala, ez dut bertze maiterik;

hitzer fidaturik nago tronpaturik,gaixoa tristerik; ez dut eiten lorik,ez jan edan onik, maitia zuregatik.

Oi! ene maitia, nik ere zuregatik,pasatzen dizut, nik zonbeit sabeleko min,

ezkonduz zurekin, samur ait'amekinbehar nindeite jin, ez dakit zer egin,ez eta nola jin, nik neure etxekoekin.

Oi! ene maitia, nun duzu izpirituia,fediaren jabe aita deraukazuia?Atxikazu fedia, maita bertutia,

libra kontzientzia, munduko bizialabur da, maitia, ez zaitela kanbia!

53

ikusi nuaneanHitzak eta musika: ezezaguna

♀ Ikusi nuaneannik zure begia,

iruditu zitzaidan, maitia,anpolai gorria.

♂ Ikusi nuaneanzure ile latza

iruditu zitzaidan, maitia,sorginen erratza.

♀ Ikusi nuaneannik zure sudurra

iruditu zitzaidan, maitia,lukainka muturra.

♂ Ikusi nuaneannik zure ahoa

iruditu zitzaidan, maitia,karobi zuloa.

♀ Ikusi nuaneanzure bekokia

iruditu zitzaidan, maitia,sartagi ipurdia.

♂ Ikusi nuaneannik zure bularra

iruditu zitzaidan, maitia,basoan txondorra.

♀ Ikusi nuaneannik zure mokorra

iruditu zitzaidan, maitia,Azpiroz malkorra.

♂ Ikusi nuaneannik zure bekaña

iruditu zitzaidan, maitia,gauaren kamaña.

♀ Ikusi nuaneanzure belarria

iruditu zitzaidan, maitia,azaren orria.

♂ Ikusi nuaneannik zure okotza

iruditu zitzaidan, maitia,gaztaña morkotsa.

Ai, ai, ai, ai... ai, ziri, ziri Pedro,gizonak ez du ondo ematen

mozkortu ezkero.

Ai, ai, ai, ai... ai, Pedro ziri, ziri,zertarako ditugu herrian

honenbese hordi!

54

IKUSTEN DUZU GOIZIAN

Hitzak eta musika: Elisanburu

Ikusten duzu goizean,argia hasten danean,

menditto baten gainean:etxe ttipitto aintzin txuri bat

lau haitz handiren artean,iturritto bat aldean,xakur xuri bat atean,

han bizi naiz ni bakean.

Nahiz ez den gazteluamaite dut nik sorlekua,aiten aitek hautatua.

Etxetik kanpo zait iruditzennonbait naizela galdua;nola han bainaiz sortua,han utziko dut mundua,

galtzen ez badut zentzua.

Etxetik kanpo zait iruditzennonbait naizela galdua;nola han bainaiz sortua,han utziko dut mundua,

galtzen ez badut zentzua.

55

IPARRAGIRREHitzak eta musika: Xenpelar

Iparragirre abila delaaskori diot aditzen,

eskola ona eta musika,hori hoiekin zerbitzen.

Ni enazu ibiltzenkantuz dirua biltzen,komeriante moduan...

Debalde festa preparatzen detgogua dedan orduan

Eskola ona esta musika,bertsolaria gainera;

gu ere zerbait izango gerahorla hornitzen bagera.

Atoz gure kalera,baserritar legera,

musika hoiek utzita;Errenterian bizi naiz eta

egin zaidazu bisita.

56

IriyarenaHitzak eta musika: ezezaguna

1Sekulan ezta sartu izandu

donostiarrik zeruban,nunbait etzuten meriturikan

irabazitzen munduan,gauxuarentzat Jaungoikoaren

justiziya dan moduankondenaturik arkitzen ziran

ayek danak infernuan.

2Beinbat San Pedro bultzaturikan

zeruetara sartu zan,ta beriala presa guziyanjende tartian gordo zan;

San Pedro berriz billa zebillennunbait azaltze ote zan,alegiñ franko egiñagatik

iñundik ageri etzan.

3Orduan Pedro Jaunarengana

larri juantzan beriala,eta esan zion donostiarra

zeruetan sartu zalajende tartian eskutatuta

ezin billatu zubela,infernurako destinatuba

anima ura zeguela.

4Jaunak Pedrori modu onetan

eman ziyon errespuesta:-Donostiarra izan ezkerobillatzen txit gaitza ezta,

Iriyarena danboliñakiñjotzen astia da basta,

pozik saltoka egingo diyozeruan dalako festa.

5Iriyarena danboliñakiñ

jotzen ziranian asi,donostiarra danen artian

saltoka zuten ikusi;San Pedro berriz arren ondoren

egin baño len igesiarrapatuta zeruetatikinfernura zuten jatxi

6Berialaxe an sartu zuten

bere lagunen ondoan,Donostiako kontu guztiyak

gogoratutzen orduan,demoniyuak ikusirikanpozturik galdetu zan

Aber benetan oteziradenkarnabalak infernuan.

7Geroztik beti an arkitzenda

infernuban penatzen,bere zeruko pasadizuaerritarrari kontatzen,

alaxen diyo: -Berriro banitzni berriz orla gertatzen

Iriyarena juagatikanenaiz asiko saltatzen.

8Deabru ayek bere kontura

donostiarra arturikzulo batera an bota zuten

kate gogorrez loturik,toki artako berotasunez

biziro egarriturik,galdetu zuan:-¿Ez alda emen

iñun sagardoterik?

9Orain asitzen diralako

Donostiyako erriyademoniyuak omen daukate

berebiziko larriabildurturikan lengoko zarra

eztala naiko aundiyata egitea pentsatu dutebeste infernua berriya.

10Baldin geyegi itzegiñ badit,

jaunak ez arritu,utz egiñikan baldin badago,

biar nazute barkatu,donostiarra gaizki nai etaez dizut bertsuak sortu,

baizik oyekin karnabaletanbroma naigendu pasatu.

57

ISIL-ISILIKHitzak eta musika: ezezaguna

Isil-isilik dago kaia berreneanontzi zuri polit bat uraren gainean.

Goizeko ordubietan esnatutzen geraarrantzaleak beti joateko urrutira

Pasatzen naizenian zure lehiopetiknigarra irtetzen zait begi bietatik.

Arrantzalia naiz ta ez daukat dirurikhiru alaba dauzkat ezkondu gaberik.

Laugarrena semea kapote zarrakin,konejua dirudi bere bizarrakin.

Zergaitik, zergaitik, zargaitik, zergaitik,Zergaitik negar egin?

Zeruan izarra dago itsaso aldetik.

Bat, bat, batBart parrandan ibili,Bart parrandan ibili.

Bi,bi,biEz naiz ondo ibili,ez naiz ondo ibili.Hiru, hiru, hiru

golkoa bete diru.Lau, lau, lau

sardina bakalau.

Anteron txamarrotea,Singerren bibotea,Haretzek ez dauka,

Ez dauka preso tximonoia

Hau duk, hau duk,Hau duk umorea,KontsolatzekoKontsolatzeko

Euskaldun jentea.

Kalean gora,Kalean behera,



Kalean gora zezena.

58

ITSASOAN URAK HAUNDI DIRE

Hitzak eta musika: Julen Lekuona

Zazpi senideko famili batetanarotza zen gure aita,

gure herriko alkate ez izan arrenlana egiten zuena.

Itsasoan urak haundi diremurgildu nahi dutenentzat.

Gure herriko lanak haundi direastun diregogor dire,

zatiturik daudenentzat.

Markatzen ari diren bide nabarraez da izango guretzat

lehengo sokari ezarririk datorrenoztopo bat besterik.

Itsasoan...

Hainbeste mendetako gure morrontzakbaditu mila tankera,

eta zuhur aukeratzen ez badugubertan galduko gera.

Itsasoan...

59

ITURINGO AROTZA


Ituringo arotza, Erramun Joakin,hasarre omen zaude zeren degun jakin,

santurik ez laiteke fiatu zurekin:San Kristobal urtuta joaliak egin.

Lara, lara, lara...

Arotzak erran dio bere andreari:“Urtu behar dinagu; ekarran santu hori”.

“Gizona, nora zoaz?. Bekatu da hori”.“Etzionagu erranen sekula inori”.

Lara, lara, lara...

Ituringo garaile, Ramuntxo Joakin,hasarre omen zira zeren dudan jakin.Konfesa zaitez ongi erretorarekin:ez dute zer fidatu Santuek zurekin.

Lara, lara, lara...

Kobrezko santurikan inon bazarete,egoten al zarete hemendik aparte:baldin arotz horiek jakiten badute,

joariek egiteko urtuko zaituzte.

Lara, lara, lara...

Lara la...

60

Izarren hautsaHitza eta musika: Xabier Lete

Izarren hautsa egun bateanbilakatu zen bizigai,

hauts hartatikan uste gabeannoizpait ginaden gu ernai.Eta horrela bizitzen gera

sortuz ta sortuz gure aukeraatsedenik hartu gabe: (bis)

lana eginaz goaz aurrerakate horretan denok bateragogorki loturik gaude. (bis)

Gizonak badu inguru latz batmenperatzeko premia,

burruka hortan bizi da etahori du bere egia.

Ekin ta ekin bilatzen ditusaiatze hortan ezin gelditu,

jakintza eta argia: (bis)

bide ilunak nekez aurkitulege berriak noizbait erditu

hortan jokatuz bizia. (bis)

Gizonen lana jakintza dugu;ezagutuz aldatzea,

naturarekin bat izan etaharremanetan sartzea.

Eta indarrak ongi errotuzgure sustraiak lurrari lotuz

bertatikan irautea: (bis)

ezaren gudaz baietza sortuzukazioa legetzat hartuzbeti aurrera joatea. (bis)

Ez dadukanak ongi ohi dakieukitzea zer den ona,

bere premiak bete nahirikanbeti bizi da gizona.

Gu ere zerbait bagera etagauden tokitik hemendik bertan

saia gaitezen ikusten: (bis)

amets eroak bazterturikansasi zikiñak behingoz erretabide on bat aukeratzen. (bis)

Gu sortu ginen enbor beretiksortuko dira besteak

borroka hortan iraungo dutenzuhaitz ardaska gazteak.

Beren aukeren jabe eraikizta erortzean berriro jaikizibiltzen joanen direnak: (bis)

gertakizunen indar ta argizgure ametsa arrazoi garbiz

egiztatuko dutenak. (bis)

Eta egia bilakaturikametsaren antziduri

herri zahar batek bide berritikekingo dio urduri;

guztian lana guztien eskujasoko dute sendo ta prestu,beren bizitzen edergai; (bis)

diru zakarrak bihotzik eztu,lotuko dute gogor ta hestu

haz ez dadin gizonen gain. (bis)

diru zakarrak bihotzik eztu...

61

JAUN BARUAK

Hitzak eta musika: Beñat Mardo (Barkoxe)

Jaun baruak aspaldin xederak hedatü zütin,txori eijer bat hatzaman dizü Paubeko seroren komentin,

orai harekin biziren düzü aspaldian gogun beitzün.

Xedera balitz halako merkatietan saltzeko,Ziberuako aitunen semek eros litzazkie oro,

halako txori eijertto zunbaiten hatzamaiteko.

Igaran apirilaren bürian, armadaren erdian,züntüdan bihotzian, armak oro eskian;

present espiritian, manka besuen artina.

Jauna maite banaüzü, erraiten düzün bezala,kita ezazü, kita ezazü Erregeren zerbütxüa,

eta maitia herria, üken dezadan plazerra.

62

JERONIMOHitzak eta musika: ezezaguna

Jeronimo, entzun zazu,neskatxarekin ibiltzen zera zu.


Aita datorrenian-nian,ama datorrenian-nian,

etxetik kanpora bidaliko zaitu


etxetik kanpora bidaliko zaizu.


Jerónimo entzun zazuneskatxarekin ibiltzen zera zu


etxetik kanpora bidaliko zaitu


etxetik kanpora bidaliko zaitu.

63

KANTATUAZHitzak eta musika: ezezaguna

Kantatuaz, kantatuazzorion eta penak,

kantatuaz sortzen diragure itxaropenak.

Goizian goiz argiarikantuz dabil txoria,udabarriz eguzkiaksortutzen dau loria.Euskaldunen biotzari

zor jako umoria.,kantatuaz penak kentzen

dator bertsolaria.

Kantatuaz, kantatuaz...

Kaiolako txoritxua,ez al dozu ikusi,

kantatuaz alaitzen danahiz eta preso bizi;

inguruan ikustianhainbeste injustizi,

kantatuaz joan nahi dotmundu honen igesi

Kantatuaz, kantatuaznahiz eta bizi preso;

kantatuaz, kantatuaz,nor garan adirazo.

Errekatxuak alaitzennau bere oihartzunez,

itsasuaren deiarikantari erantzunez;gazteriak gizartianjokatzian zentzunez

kantatuaz nasaitzen danahiz ta inork entzun ez.

Kantatuaz, kantatuaz...

64

KANTATUTZERA NOA ZELEBREKERIAKHitzak eta musika: ezezaguna

Kantatutzera noazalebrekeriak, ez dira onak bainabai parregarriak, berri-berriak;

neskatxa gazte batekberetzat jarriak.

Galai bat etorri zaitlarri eta estu ohiaren bazterrian

egiteko leku xirri ta muxu;traje baten neurrianahi zidala hartu.

Onian ezin etagero gogorrian; neurtu nahi ninduela

luze-laburrian, ohiaren aurrian;oriñalez jo nuen

kopeta-hezurrian.

Urrikaldu nintzaion ta egin nion kura;etxian zen botika; gatza eta ura;

Joxe Bentura;ez gehiago etorrinere konbentura.

Egin badizut erexirri edo mirri, nere kopeta-hezurrak

pagatu du ongi; Joxepa Antonihartzekuak hartuta

etxera noa ni.

65

KATTALIN

Hitzak: Jon MirandeMusika: "Oh my darling Clementine"

Etxe txiki txukun batenzure aite t'amekin

zinen bizi, zintzo biziene maite Kattalin.

Ene maite, ene maiteene maite Kattalinsekulako ta betiko

galdu zaitut Kattalin.

Baina eder zinen zinezzine izar bat bezin

ile gorri (baita zorri)zuk bazenun Kattalin

Ene maite...

Ibaiaren zinen joatenzure ahate beltzekin

goiz batean, bat bateanito zinen Kattalin.

ne maite, ene maiteene maite Kattalinsekulako ta betiko

galdu zaitut Kattalin.

Hilerrian bada loreeuzki lili, krabelin

zu zaituzte badut usteongarritzat Kattalin.

Ene maite...

66

KONTRAPASHitza: Bernat Etxepare, 1545

Musika: Xabier Lete

Garaziko herriabenedika dadila (bis)

euskarari eman diobehar zuen tornuia (bis)

Euskara, euskara,jalgi hadi kanpora! (bis)

Bertze jendek uste zutenezin eskriba zaiteien. (bis)

Orai dute porogatuengainatu zirela (bis)

Euskara, euskara,jalgi hadi plazara! (bis).

Bertzeak oro izan dirabere goien gradora. (bis)

Orai hura iganen dabertze ororen gainera. (bis)

Euskara, euskara,jalgi hadi dantzara! (bis)

Oraindaino egon bahaizinprimitu bagerik. (bis)

Hi engoitik ebilirenmundu guztietarik. (bis)

Euskara, euskara,jalgi hadi kanpora!Euskara, euskara,jalgi hadi plazara!Euskara, euskara,

jalgi hadi dantzara!Euskara, euskara,

Habil mundu guztira!

67

KONTXESIRI

Hitzak: Juan Inazio Iztueta

Maite bat maitatzen det, maitagarria;begi ederra du ta guztiz argia;

daukat urruti,bañan ezin det kendu burutik

haren itxura;saldu al baliteke pisura,

urriaren truke;nork erosi faltako ez luke.

Hogei ta lau leguaz nago aparte;bitartean badaukat milloi bat ate,

guztiak itxirik;nahi arren ezin egon ixilik,

beti negarrez;nere maite mitearen galdez;

ote dan bizi,bihotz-bihotzeko ene Kontxesi.

Egunaz argi gutxi, gabean ilun;kontsuelorik ez da neretzat inun,

maitea gabe;egin ote nadin haren jabe

oroitutzean,zenbat pena nere bihotzean

ditut igaro;maite det eta ez da milagro.

Lehengo gau batean egin det amets,bainan pentsamentuak beti aldrebes

irtetzen dira;ustez nengoen zuri begira

maite polita,kofrearen ginean jarrita,

kontu kontari;nahi nuen baina ez nintzan ari.

Esperantzetan bizi, maite gozoanoizpait kunplituko da gure plazoa.

Eta orduan,gauza txarrik ez hartu buruan

lengoai utzi,ez degu pasatzen pena gutxi,

preso sei urtezonduko gaituzte nere uztez.

68

Langile baten semea

Hitza eta musika: Xabier Lete

Langile baten semea naiz ni,aita bezela langile,

eguneroko ahaleginetansoldata baten egile;esku hutsik jaio etaesku hutsikan nabile,

puntakoetan inor etzaigugertatu ongile. (bis)

Aita ta amak nahiko nindutenfabrika batian,

bizitzarekin burrukatzekoaltzairu tartian;

bidetxiurretik noa,agian nere kaltian,

baina ez det uste nabilenikanhorren apartian. (bis)

Izerdi asko ez det ixurtzenlarreko pendizan,

paper tartean murgildutakozomorroa izan,

limosnatik bizi direnumerzurtz batzuen gisanperiodikuak ez dire gutazmintzatzen Parisan. (bis)

Horretan badet bizi geradenherriaren antza,

ezintasuna gailendu etabakardade latza;

hezurreraino sartuagaltzailearen arantza,

eromen kolpez berpiztu nahirikgure esperantza. (bis)

Gitarra txar bat hartu nuen tahemen nabil deman

euskaldun zaharrak aspalditikanbeti dugun teman;

ardo mindua edanazHistoriaren tabernan,

nahiz muturreko galanki jasobueltan ezin eman. (bis)

Hamaika orru ta bertso arruntnauzue botia,

ez da erreza trebe xehetzeneuskaldun otia;

norbaitek esango baluhobe nuke(e)la joatia,

neri berdin zait zuek hemen tani hor egotia. (bis)

69

LAU HAIZETARAHitzak. : M.Arregi

Musika : Imanol

Itsasondoko haize gesalamariñelen bertsoa,zoaz urruti aidean;

lau haizetaraDonostiatik Iruñera.

Uzta garaiko gari-usaiasegarien bertsoa,

zoaz urruti aidean,lau haizetara

Iruñetikan Baionara.

Ezpain erien portu galdua,maitarien bertsoazoaz urruti aidean,

lau haizetaraBaionatik Bitoriara.

Muga zaharrak mahastietan,gaiteroen bertsoa,zoaz urruti aidean,

lau haizetaraBitoriatik Bilbaora.

Burnizko bihotz arrailatua,gabetuen bertxoa,zoaz urruti aidean,

lau haizetaraBilbaotik Euskal Herrira.

70

Maitasun aroak

Hitzak: X. AmurizaMusika: A. Duhalde

Haurtxo nintzela kontatzen nuennola maitemindua nintzenguztiek irri egiten zuten

ta ikasi nuen ixiltzen.

Gaztetxo nintzen eta nioen"Ez dakit nork maiteko nauen!"

Eta nekien hura oroituzeskolatik alde egin nuen.

Maitale baten ixil oroimenaentzuten ez den hasperena

gogoan ixil dabilenaaha(n)ztean gelditzen dena.

Gazte nintzela harrotzen nintzen"Nik ezin dut izan baten gai"Bainan izen bat ixiltzen nuen

hura izanik agian bai.

Heldu nintzela aitortzen nion:"Zutaz bestesterik ez dut maite!"

Eta ixilik neraman hariezin erran urrundu zaite!


gogoan ixil dabilenaaha(n)ztean gelditzen dena.

Azken-azkenik maite nauteneknaramate beste mundura.

Batek negarrik ez du egitenene hilkutxan dator hura.


gogoan ixil dabilenaaha(n)ztean gelditzen dena.1

1 Azken estrofa osoa (letrakera beltzaz) 2 aldiz; eta azken lerroa beste bi aldiz gehiago.

71

MAITASUNEZ HIL

Hitzak: Xabier LeteMusika: Antton Valverde

Hamahiru urte nituenean,oraindik galtza motxetan,

bere atzetik ibiltzen nintzenherriko kale hotzetan;

printzesa hura behar bezalakortejatzeko lotsetan

bere etxera lagundu nahirikeskolatik arratsetan.

Oh, oh, ez, esaten zuenoraindik ez, gaztetxo naiz.

Oh, oh, ez inolaz ez,etxera joan behar dut garaiz.

Hemezortzira ailegatutaromantizismoz beterik

etzan posible eromen hurabazter batera uzterik;

aingeru harek ez zidan sortzensufrimendua besterik,

sekulan ere ez nuen lortubi besoetan hartzerik.

Oh, oh, ez, esaten zidan,maitemintzeko gaztea naiz.

Oh, oh, ez, oraindik ez,lotsa ematen dit ta ez dut nahi.

Lotsaren lotsez pasa ta gerodozenerdi bat eskutik,

pentsatu zuen komeni zelasartzea bide estutik;

jarraitzen nuen gertutik,ezkondutzia eskatu nionez bazitzaion inportik.

Oh, oh, ez, erantzun zidan,aspertzen nauzu, zoaz apaiz.

Oh, oh, ez, inolaz ez,beste batekin ezkontzen naiz.

Festa batean ikusi nuenhandik zortzi bat urtera,

ta hotz-hotzean ausartu nintzensagar helduen hartzera

irrifar doble makur batekinezkutatu zen atzera:

ez zen ausartzen bere zezenaadarrez adornatzera.

Oh, oh, ez, ez da posible,horrelakorik ez nuke nahi.

Oh, oh, ez, inolaz, ez,ni etxekoandre jator bat naiz.

Mutilzartuta bizi nintzelalaugarren pisu batean,

behin uste gabe topatu nuengure etxeko atean...

Bere onenak gastatutakoalarguna zen artean,

eta honela erantzun zidan,oraingoz bion kaltean.

Oh, oh, ez, orain ia ez,naiz eta zutaz pentsatu maiz.

Oh, oh, ez, inolaz ez,oheratzeko zahartu naiz. (bis)

72

MAITE, MAITE


Maite, maiteez ni utzi hemen kaiean

maite, maitezu nere bihotzean.

Maitetxo itsasora joan daitsasontzi batean

maitetxo itsasoan dagourrutirako bidean.



Maitetxo noiz etorriko danere bihotza zain dago

maitetxo noiz etorriko dabiok alkar bizitzeko



73

MAITIAK GALDE EGIN ZAUTAN


Maitiak galde egin zautan polita nintzanez; (bis)

polit, polit nintzela baina, larrua beltz... larrua beltz.

Maitiak galde egin zautan premu nintzanez; (bis)

premu, premu nintzela baina, etxerik ez... etxerik ez.

Maitiak galde egin zautan poltsa banuenez, (bis)

poltsa, poltsa banuela baina, dirurik ez... dirurik ez.

Maitiak galde egin zautan lana banuenez; (bis)

lana, lana banuela baina, gogorik ez... gogorik ez.

Gaixoa hil behar dugu guk biok gosez; (bis)

gosez, gosez hil behar baina, elkar maitez… elkar maitez

74

MARIA SOLT ETA KASTERO

Hitzak eta musika: Etxahun BarkoxeEgokitzapena B. Lertxundi

Maria Solt eta Kasterobi amoros zahar bero. (bis)

Hirurogei-hamarna urtetan hartü die amorioKastero jelostü gero Maria Solt ezari kanpo.

Maria Solta dua nigarrezizorra dela beldürrez.

Barnets-Bordako anderiak kontsolatü dü elezemazte zaharrik oküpü agitzen eztela ez.

Maria Soltek arrapostüSanta Elisabet badüzü (bis)

Saintu zahar bateganik oküpü agitü düzüKastsero ere bada saintü, hala nizan beldür nüzü.

Kastero eztüzü saintüsobera bürhaüti düzü

Elizalat juan eta taharnan egoiten düzüKastero denagatik saintü Maria Solt antzü zira zü.

75

MARITXU NORA ZOAZ?

Hitzak eta musika: ezezaguna (R. M. Azkuek jasoa)

- Maritxu nora zoaz,eder galant hori

- Iturrira Bartolonahi badezu etorri.- Iturrian zer dago?

- Ardotxo zuria- Biok edango degunahi degun guztia

- Maritxu zureganabiltzen naizenean,

poza sentitutzen detnere barrenean.

- Bartolo nik ere detatsegin hartutzen,

ur bila noaneanbanazu laguntzen.

- Maritsu pentsatutzenbadezu ezkontzea,lehendabiziko nitaz

oroitu zaitea.- Zure mende jartzen naiz

denbora guziko.- Bartolorekin gaizki

ez zera biziko.

76

MARKESAREN ALABAHitzak eta musika: Iturrino

1Zeruak eta lurrak

egin zituana,memoria argitzera

atoz neregana.Esperantza badaukat,

zerrorek emana,kunplituko dedala

desio dedana.2

Amoriozko penakbertso berrietan,

publika ahal banitzaEuskal Herrietanenteratu naiz ongienkargu hoietan

San Jose arratsaldekohiru t`erdietan.

3Markes baten alaba

interesatua,mariñeruarekin

enamoratua;deskubritu gaberik

bere sekretua,amoriua zeukanbarrena sartua.

4Egun siñalia zan

goguan hartzeko,esan ziola harenetxera joateko:

_”Deseo dedan hitz haumanifestatzeko,zurekin, Antonio,

nago izateko”.5

_"Zer esaten didazu,Juanita hitz hori?

Tentatzen ai zeralatrazak badirudi.

Etzait zure graduriktokatutzen neri;,ez burlarikan egin

mariñeruari".6

_"Eduki dezakezuongi sinistua

aspaldian nenguelazutzat gustatua.

Etzaitut nik utzikodesanparatua;

hala egiten dizutgaur juramentua".

77

7Konformatu ziraden

alkarren artian,ezkonduko ziralahurrengo urtian.Eskola ikastekobien bitartian.

beraren herritikanguztiz apartian.

8Hala disponiturikjarri ziran biak

kartaz entenditzekoalkarren berriak.Formalidadiakinjartzego egiak,

bainan etziran lo egonamaren begiak.

9_”Alperrik izango da

haserre gurian,ez naute mudatuko

eternidadian.Esposatu nahi nuke

kariño onian,Antonio Maria

etortzen danian.”10

Ezin egon zan amahitz hori sufritzen,berehala hasi zan

kartak detenitzen;intentzio handiagoz

ezkontza galdutzen...Juanitak haladoriketzuen pesatzen.

11Amaren malezia!:Korreoa juan taAntonio hil zalaegin zuen karta

Juanitaren tristura,berri hura jakinda!,engainatua bestekgezur bat esanda.

12Amak esaten dio:_”Juanita neria,

galdu da diotenez,Antonio Maria...

nik billatuko dizutbeste bat hobia,

maiorazgo interesaskoren jabia.

13_”Ama ez neri esan

horrelakorikan,ez det nik bestengana

amoriorikan.Ezin alegre leikenere barrenikankomenientzi onaegonagatikan.”

14_”Utzi alde batera

horrelako lanak,ez ditut nik ikustenzu bezela damak.

Nahi badituzu hartuonra eta famak,giatuko zaituzteaitak eta amak.”

78

15Denbora kunpliturik

galaia abian,zer pasatu ote zanharen memorian?

Kartarik hartu gabejuan dan aspaldianinozente sartu zanjaio zen herrian.

16Hau da lehendabiziko

hark esan zuena:_”Zer da musikarekin

onratzen dutena?”_”Markesaren alaba

kalian barrena,esposario zala

hark bihar zuena”.17

Desmaiaturik eginzuen ordu bete,gero nobia eskehitz bi egin arte;inguratu zitzaionmakiña bat jende,bigarren ordurakohil zan derrepente.

18Gaua pasatu etahurrengo goizianentierrua zuen

bigarren klasian...markesaren alaba

giztien atzian.Zer pena izango zan

haren bihotzian.

19Penarekin leherturik

Antonio hil zan,akonpañatu zuenJuanitak elizan.

Maitasuna bazionesan dedan gisan,gerostikan etzuen

osasunik izan.20

Erremedia baleisentimentu hori,

bitarteko bat jarriJesus maiteari,orazio egiñazBirjiña Amari,

zeruan gerta dedinAntonio Mari.

21Alkarren konpañianguk ere nahi degu,

Birjiña, egiozuJaunari erregu

kristau guziogatikbaldin ahal bazendu,

Iturrinok horreladesiatutzen du.

79

Martxa baten lehen notak

Hitzak: Bertolt Brecht (Itzulpena: J.A. Artze)Musika: Mikel Laboa

Eguzkiak urtzen du goiangailurretako elurra,

uharka da jausten ibarrerageldigaitza den oldarra.

Gure baitan datza eguzkia,iluna eta izotza

urratu dezakeen argia,urtuko duen bihotza.

Bihotza bezain bero, zabalikbesoak eta eskuak,

gorririk ikus dezagun egia,argiz beterik burua.

Batek gose dirauenoez gara gu asetuko

bat inon loturik deinoez gara libre izango.

Bakoitzak urraturik berea,denon artean geurea,

eten gabe gabiltza zabaltzengizatasunari bidea.

Inon ez inor menpekorikan,nor bere buruan jabe,

herri guztiok bat eginikanez gabiltz gerorik gabe.

Batek gose dirauenoez gara gu asetuko

bat inon loturik deinoez gara libre izango.

Eguzkiak urtzen du goiangailurretako elurra,

uharka da jausten ibarrerageldigaitza den oldarra.

80

MATALAZ

Hitzak: Bernard Goienetxe "Matalaz". XVII. mendeaMusika: Benito Lertxundi

Dolü gabe, dolü gabehiltzen niz,

bizia Xiberuarentakoemanen baitüt.

Agian, agian,egün batezjeikiko dira

egiazko xiberutarrakegiazko eskualdünak

tirano arrotzen ohiltzeko. (bis)

Dolü gabe, dolü gabehiltzen naiz,

bizia Xiberuarentakoemanen baitüt.

Agian, agian,egün batezjeikiko dira

egiazko xiberutarrakegiazko eskualdünak

tirano arrotzen ohiltzeko. (bis)

Ohildu= uxatu

81

MENDIAN GORAHitzak: X. Amuriza

Musika: Imanol LarzabalMendian gora haritza,

ahuntzak haitzean dabiltza,itsasoaren arimak dakar

ur gainean bitsa.Kantatu nahi dut bizitza

usteltzen ez bazait hitza,mundua dantzan jarriko nuke

Jainkoa banintza.

Euskal Herriko tristura,soineko beltzen joskura,

txori negartiz bete da etaumorez hustu da.

Emaidazue freskura,ura eskutik eskura,

izarren salda urdina edandabizi naiz gustura.

Euskal Herriko poeta,kanposantuko tronpeta,hil-kanpaiari tiraka eta

hutsari kolpeka.Argitu ezak kopeta,

penak heuretzat gordeta,goizero sortuz, bizitza ere

hortxe zegok eta.

Mundua ez da beti jai,inoiz tristea ere bai;

baina badira mila motibokantatzeko alai.

Bestela datozen penaiez diet surik bota nahi;

ni hiltzen naizen gauean, behintzat,eizue lo lasai.

82

MUÑAGORRIREN BERTSOAKHitzak: Muñagorri

Musika: B. Lertxundi

Muñagorrik dionabere proklamian,

gerrak ondatzen gaitubostgarren urtian;igaz jarrikan Carlos

Madrilko bidianbultza zuten atzera,

gerra beregerra bere oñian

Agintari onenakpreso daduzkate;euskalduna izatia

du bakoitzak kalte.Tejeiro ta Maroto

guzien alkate;zer gizon oyetatik

esperaespera gentzake.

Carlos agertu ezkeroprobintzi auetan,beti bizi geradeneke ta penetan.

Naiz kendu guk dugunabeñere ezer eman;bost negar egiteko,

nunbait jayonunbait jayo giñan.

Semiak soldatu tapreso gurasuak,ezin pagaturikankontribuziyuak.

trintxera lanetaragañera auzoak.

Dolorezkoak diragaur gure

gaur gure pausoak.

Kordoiz inguraturikkostatik Ebrora,

trabaz gaude josirikbera eta gora.

Atzenikan frantsesakitxi du frontera.

gerrak ez dakar onikiñundik

iñundik iñora.

Atiak itxi taogia garesti;

artua ere ari daigotzen poliki;

dirua ezkutatzen daegunero emendik.

Nola bizi garen badaarritutzen

arritutzen naiz ni.

83

MUTIL KOXKOR BATHitzak eta musika: Pedro Mari Otaño

Mutil koxkor bat itsu aurrekozuela aldamenian,

gizon buru-soil bizar-zuri batbi makuluren gañian,

kale ertzian ikusi nuen,iñora ezin joanian,

ta bera nor zan jakin naiean,inguratu nintzanian,

limosnatxo bat eskatu zidanJainkuaren izenian

Zerbait emanaz galdetu nion,al zan modu onenian,

jaiotzetikan al zeukan alagaitzak artua mendian.

Erantzun zidan, -ez semia, ez,nik indarra nuenian,

ez nuen uste iritxitzerikonetara azkenian...

Gaur limosna bat eskatutzen det,Jainkuaren izenian.

Eta jarraitu zuen esanaz:-Lengo gerrate denian,

ni aurren xamar ibiltzen nintzanbeti edo geienian,

nekatu gabe aixa igoazaldapik luzienian,

etzan burura asko etortzengu ala gabiltzanian...

gero limosna eskatutzerikJainkuaren izenian.

Odola bero eta buruaarrua daguanian,

edozein eran sartutzen da batalako itsumenian,

atsekabe ta negar samiñakbadatoz ondorenian,

nola erabait batek biziautzitzen ez duenian...

limosnatxo bat eskatu biarJainkuaren izenian.

Iñoiz pentsatzen nere artian,ni jartzen naizenian,

gaur ere asko dirala joangolirakenak zuzenian,

ez luke iñork sinistatukozer pena ematen didan.

Ai! orla nintzan ni ere sendota gazte nenguanian...

gaur limosna bat eskatutzen detJainkuaren izenian.

Ai! txorakeri asko egitenda zentzurik ez danian,sinista zazu ur au pasia

daukanaren esanian,obiagao da, garai den arte,

alegintzia lanian,negar egiñaz ibili gabegero denbora joanian...

limosnatxo bat bildu eziñikJainkuaren izenian.

84

NAFARROA

Hitzak eta musika: Jean Mixel BedaxagarAgosti Xaho pastoraleko kantua

Arbasoen arkaitzaNafarroa, Nafarroa, Nafarroa

arbasoen arkaitzalur emankor hezkaitza

bedatseko ekaitzaekhiaren emaitza

Nafarroa, NafarroaArbasoen arkaitza.

Zazpietan lehenaNafarroa, Nafarroa, Nafarroa

zazpietan lehenagaztelien auhena

Santxoren azperenagazteen itxaropenaNafarroa, Nafarroa

zazpietan lehena.

85

NERE MAITIA JEIKI TA JEIKI


-Nere maitia jeiki ta jeikiez al zerade loz ase.

zure ondoren gabiltzan hauekez baigerade logale,

iriki zazu bortañe hori,adiskidiak gerade.

-Ez dizut bada nik irikikogau ilunian aterik,

barrenen dagonak ez baitakikanpokuaren berririk;

zatoz eguna argitzen danian,egongo gera elkarrekin.

-Bihar goizian etorritzeko,urrun bizi naiz maitia;

txakurra zangaz hasitzen bada,nork egingo du pakia

-Harrekikua nik egingo det,arren etorri zaitia.

-Hona etorri dama gaztea,esan zenidan bezela.

-Ongi etorri, galai gaztia,neronek nahi nuen horla;

hitz bi gustora egin ditzagun,pasa zaitia salara.

Salara joanda kutxan eseri,begiratuaz elkarri

-Inposible da ez zaituelaAma Birgiñak ekarri.

beti-betiko hartu nazazupenaren kontsolagarri.

86

NERE SENTIMENTUA

Hitzak eta musika: Antonio Urbieta(Jose Juakin, "Kaskazuri", bertsolariaren anaia)

Nere sentimentua nahi det deklaratu:Ameriketan nago au ezin ukatu;

emen egiñagatik ondo gobernatu,orkuaz egiten naiz asko akordatu.

Onuntz etorri nintzan utzirikan ama,anai-arrebak eta familia dana;

egitiagatikan desio nuena,geroztik triste dago, ai! Nere barrena.

Hamazazpi urtetan banuen segira:neska gazte guztiak neroni begira;lurrik ikuttu gabe, gorputzari jira,orduko arintasunak asentatu dira.

Gorputz ederra nuen dantzari ariña,baiñan ez da izaten betiko egiña;orain egiñagatik, hemen alegiña,ez gera libertitzen orduan adiña.

Orko bizomoduaz oso aspertuak,onarako ziraden gure desiuak;

orain atzera berriz emanik pausuakemen bizi gerade erdi-mudatuak.

Desperida dijua sei bertso oiekin,anaia konformatu orrenbesterekin:nere gustua au da, nai badezu jakin:

beste orrenbeste jarri, aio Jose Juakin.

87

OI AMA ESKUAL HERRI GOXUA

Hitzak: Etxaun IruriMusika: ezezaguna

Anaia etxen da ezkontübükatü niz oain

joaiteraene opilaren egiteraPariserat baniazü.

Oi ama Euskal Herri goxuazütandik urrun triste banua,

adios gaixo etxeondoaadios Xiberua. (bis)

Pariseko bizitzialan kostüz iris bagiazü,

bena berantzen zütadazüzure berriz ikustia.

Oi ama Euskal Herria goxuazütandik urrun triste banua,

adios gaixo etxeondoaadios Xiberua. (bis)

88

Orhiko xoria

Hitzak: R. IdiartMusika: A Gorostarzu

1

Jende gaztia dabilaetxetik urrun lanila...

Ez erran galdurik dela,itzul ditaike berehala.

Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila.! ( bis )

Xorittuaren hegalakarin aidia bezala...

Gaztek begira dezalaazkar euskaldun odola!


Xoriak jiten zaizkulahuts egin gabe sekula...Lehenik bat, gero milaxortak egiten ixtila...


Xoria izan dadilaeuskaldun gazten mudela!

Mutiko ta neskatila,ziauzte denak sorleküla!

Jin bedi gure artilaOrhiko xoria Orhila.! (bis [4])

89

OTXAGABIAN

Hitzak eta musika: Etxamendi

Karlixtoekin hasi ginan-tareketekilan segitu

gerra haundiak irabazi-taauziak ditugu galdu.

Hilharrietan loreak diregoizalderako zimeldu

mendi gainetan elhurrak direjorraila gabe gesaldu

bainan halere primaderariknafarrorat ez heldu.

Otxagabian, Otxagabian zer dute (bis)kantuak galdu, kantuak galdu zaizkote

eskuara galdu, erdera sartu zaioteLizaso alden, Lizaso alden zer dute

etxeak husten, etxeak hustu zaizkoteLizaso alden, Lizaso alden zer dute

herria saltzen, heria saldu omen duteNafarroaren, nafarroaren auhena

arrozturikan, arrozturikan hil dena.

Karlixtoekin hasi ginan-tareketekilan segitu

salbatu omen…Espana orooro nafarroa salbu.

Zuhain onaren erostekotanartaldea dute saldu

pentze larretan xoriak direuda jin gabe ixildu

bainan halere primaderarikNafarroarat ez heldu

90

Pello JoxepeHitzak eta musika: ezezaguna

Pello Joxepe tabernan dalahaurra jaio da Larraulen (Bis)etxera joan da esan omen du:

-Ez da neria izanen,beraren amak topa dezalahaur horrek aita zein duen.

Hau pena eta pesadunbria!Senarrak haurra ukatu (Bis)Pello Joxepe bihotz neriahaur horrek aita zu zaitu

haur horrentzako beste jaberikezin nezake topatu.

Zure semia besuan daukatsenarra aldamenian (Bis)

orain denborik eztaukat etazuazkit ordu onian

neronek abisatuko zaizutgaraia datorrenian.

Fortunosoa nintzela bainani naiz fortuna gabia, (Bis)abade batek eraman dizkit

umea eta andria:haurra berea bazuen ere

andrea nuen neria.

Patzientzia hartu bihar damunduan Pello Josepe, (Bis)

andria ere zuria izandahaurra bestena diote;

gizonen faltan igarotzen dabasoan zenbait larrarte.

91

PRIMA EIJERRA


Prima eijerra, zütan fidatürik,anitx bagira, oro tronpatürik.

Enia zirenez, erraizü bai ala ez,bestela, banua

desertiala, nigarrez urtzera.

Desertiala juan nahi baziraarren, zuaza; oi, bena berhala.Etzitiala jin, hartzara nigana,

bestela, goguadolütüren zaizü, amoros gaixua

92

SALAMANKARA


Aita jainkoak egin baninduzeruetako giltzari,

azken orduan jakingo nukeatea nori iriki.

Lehenengo aitari,gero amari, gero anai-arrebari

ta azken orduan ixil-ixilik,nere maite politari.

Txiki-txikitik aitak eta amakpraile ninduten nombratu,

estudioak ikasitzeraSalamankara bialdu.

Salamankara ninjualarik,bidian nuen pentsatu

estudiante tunante bañohobe nuela ezkondu.

Ezkondu nintzan,bai ni ezkondu,

baita ere ongi damutu,praka beltzian hari zuria

sekula ez zait faltatu.Praka beltzian hari zuria,

txaketa mangagabea,horregatikan deitzen didate

arlote miserablea.

93

SAN SIMON ETA SAN JUDA

Hitzak eta musika: Xabier Lete

San Simon eta San Judajoan zen uda eta negua heldu da.

Ez baletor, hobebizi gera pobre

eremu latz honetan,ez gera hain onak benetan.

Ez dugu zaldirik, ez gera zaldunak;ez dugu abererik, ez gera aberatsak;

euskara guk dugu, gu gera euskaldunak;euskara guk dugu, gu gera euskaldunak.

San Simon eta San Judajoan zen uda eta negua heldu da.

Ez baletor, hobebizi gera pobre

eremu latz honetan,ez gera hain onak benetan.

Ez dugu zaldirik, ez gera zaldunak;ez dugu abererik, ez gera aberatsak;

euskara guk dugu, gu gera euskaldunak;euskara guk dugu, gu gera euskaldunak.

94

TOPA DAGIGUNHitzak: Jon Sarasua

Musika: Oskorri

Errioxar, Baigorriko,Bakio nahiz Getariko,

topa dagigun eta bakeanbizi gaitezen betiko.

Umeak arretaz horni,gazteei hitza eskeini

gaztetxoago eta haurragoizan gaitezen geroni.

Errioxar, Baigorriko...

Ez uka amonei hitzik,entzun agureei pozik,

zaharra ez da izandakoa,luzaroan dena baizik.


Jerarkia da lehorra,harremana emankorra;

errespetuan dago gordetaemakumeen altxorra!


95

Trapu zaharrakHitzak: Iparragirre

Egokitzapena: X. Lete

Egunez trapu biltzengabean dantzan lehertzen

beti umore oneandegu pasatzen,eta goizean goizkalera irten da

lo goxoan daudenakesnatzen ditu.

Trapu trapu zaharrak!

Atera, atera, trapuak saltzeranik erosten ditut

modu oneanarditian prakak kuartuan albarkak

ta burni zaharrak txanponean

Erosten ditut trapuakpraka zahar urratuak

gona gorri zaharrak etaatorratxuak.

Jo zak zurrumuzkiatabal soinu

dantzan egitekobeti erana.


Atera atera, trapuak saltzeranik erosten ditut

modu oneanarditian prakak kuartuan albarkak

ta burni zaharrak txanponean

Eltze elbarriturikpertza zulorik duenik

arran parrillik edotrebera zaharrik.

Inork saltzeko badaukalibrako txanponean

Ramon Batistakerosten ditu.


96

TRISTE BIZI NAIZ ETA

Hitzak eta musika: Indalezio Bizkarrondo (Bilintx)

Triste bizi naiz etahilko banintz hobe,badaukat bihotzian hainbat atsekabe.

Maite bat maitatzen detbainan haren jabesekulan izateko

esperantzik gabe.

Bihotz baten lekuanmila banituzke,

zuretzako maitiaizango lirake.

Baina mila lekuanbat besterik ez det;hartzatzu, ba, maitiabat hau mila bider.

Nere maite politanola zeran bizi?

zortzi egun honetaneztzaitut ikusi.

Badakit zabiltzalanigandik igesi,

ez didazu ematenatsekabe gutxi.

97

TTIKI TTIKITIKHitzak eta musika: ezezaguna

Ttiki ttikitik aitak eta amakfraile ninduten nonbratubai eta ere Salamankara

Istudiante bidaldu.Salamankara nindoalarik

bidean nuen pentsatuhobe nuela ezkondu.

Ostatu xume polit bateangosez gelditu bainintzen

neska xarman bat ari zitzaidanmahainean zerbitzatzen.

Begia kartsu, ezpaina lore,enekin aise mintzatzen,

aingeru hori ordu bereanene bihotzian sartu zen.

Hitz erdi batez maite nuelaerran nion beharrira

baina gaixoa, herabetuaihesi joan zen kanpora.

Ez ahal nuzu, izar ederra,kondenatzen infernura,

ez da sekulan ene gogotikhistuko zure itxura.

Jainko maitiak egin baninduzeruetako giltzari

azken orduan jakingo nukeatea nori ireki.

Lehenengo aitari, gero amari,gero anai-arrebari,

ta azken orduan isil-isilikene maite politari.

98

TxantxibiriHitzak eta musika: ezezaguna

Txantxibiri, txantxibiri gabiltzanianElorrioko kalian,

hamalau atso tronpeta jotzenzazpi astoren gainian.

Astoak ziren txiki-txikiak,atsoak, berriz, kristonak!

Nola demontre konpontzen ziranzazpi astoren gainian (bis).

Saltzen, saltzen,txakur txiki baten karameluak,

Está muy bien!esaten du konfiteroak (bis).

Cuando vamos a OtxandianoAndramari egunian,me cagüen la mar,

comeremos chocolatesonbreruaren gainian. *

*(orinal zahar batian)

99

Ume eder batHitzak eta musika: Iparragirre

Ume eder bat ikusi nuenDonostiako kalean,

Hitz erditxo bat hari esan gabeNola pasatu parean? (bis)

Gorputza zuen liraina etaOinak zebiltzan airean...Politagorik ez det ikusiNere begien aurrean.

Aingeru zuri, paregabea,Euskal Herriko alaba,

Usterik gabe zugana betiNere bihotzak narama: (bis)

Ikusi nahian beti hor nabil,Nere maitea hau lana!...

Zoraturikan hemen naukazuBeti pentsatzen zugana...

Galai gazteek galdetzen dute:Aingeru hori non dago?

Nere maitea nola deitzen danEz du iñortxok jakingo. (bis)

Ez berak ere, ez luke nahiko:Konfiantza horretan nagoAmorio dun bihotz hoberik

Euskal Herrian ez dago. (hiru aldiz)

100

XALBADOREN HERIOTZEAN

Hitzak eta musika: Xabier Lete

Adiskide bat bazen orotan bihotzbera,poesiaren hegoek

sentimentuzko bertsoek antzaldatzen zutena.Plazetako kantari bakardadez josia,

hitzen lihoa irutenbere barnean irauten oinazez ikasia... ikasia.

Nun hago, zer larretanUrepeleko artzaina,

mendi hegaletan goraoroitzapen den gerora

ihesetan joan hintzana. (bis)

Hesia urraturik libratu huen kanta,lotura guztietatik

gorputzaren mugetatik aske sentitu nahirik.Azken hatsa huela bertsorik sakonena,

inoiz esan ezin direnestalitako egien oihurik bortitzena... bortitzena.

Nun hago, zer larretanUrepeleko artzaina,

mendi hegaletan goraoroitzapen den gerora

ihesetan joan hintzana. (bis)

101

XARMANGARRIA ZIRA


Xarmangarria zira eder eta gazte,Ene bihotzak eztu zu baizikan maite.Bertze zenbait bezala, ote zira libre?Zurekin ezkontzeaz dudarik ez nuke.

Bertze zenbait bezala, ote zira libre?Zurekin ezkontzeaz dudarik ez nuke.

Xuri gorria zira, arrosa bezala:Profetak ere dira mintzo hola hola.Araberan bazinu gorputza horrela,

Iduriko zinuen.. zeruko izarra.

Araberan bazinu gorputza horrela,Iduriko zenuen... zeruko izarra

102

Zazpiak oihal batetik

Hitzak eta musika: Eltzegor taldea

Mundu guztiak aditutzen dueuskaldunaren negarra

alde batera nahiago nukeez banintz hemengotarra.

Enpeinatzea ez bada libre,alferrik dugu indarra,

hau da txoriak gari tarteangoseak egon beharra.

Antzerki hontan lau pertsonaiata jokalari bakarra

arbolak berak erakusten duhostoa eta adarra.

Enpeinatzea ez bada libre...

Sutan pizturik darrai oraindiksugai, berriz, lehengo gerra,oharkabean ez zen mintzatu

Txirrita poeta zaharra.

Enpeinatzea ez bada libre...

Zazpi ahizparen gai den oihalaebakirikan erditik,

alde batera hiru soineko,utzirikan lau bestetik.

Guraiziakin bereizi arrenbakoitza bere aldetik,

ezagutzen da jantzi direlazazpiak oihal batetik.

Oihal bera da gure jantziasortu gintuzten unetik

ez du munduak kemenik sortukentzeko gure soinetik.

Guraiziakin bereizi arrenbakoitza bere aldetik,

ezagutzen da jantzi direlazazpiak oihal batetik.

103

ZIBILAK ESAN NAUTE

Hitzak eta musika: Iparragirre

Zibilak esan naute,biziro egoki,

Tolosan behar dalagauza erabaki,

giltzapian sartu naute,poliki-poliki,

negar egingo lukenere amak baleki.

Jesus tribunalianzutenian sartu,

ez zion Pilatosekkulparik billatu;

neri ere arkitu ez arrenez didate barkatu;zergatik ez dituzte

eskuak garbitu.

Kartzelatik atera,fixkalen etxera,abisatu zidaten

joateko berehala,ez etortzeko geiagoprobintzi onetara;orduan artu nuenSantander aldera.

104

ZUGANA MANUELA

Hitzak eta musika: Iparragirre

Zugana, Manuela,nuanian pentsatu,uste det nindualadeabruak tentatu;

ikusi bezinekinnaiz enamoratu,ojala ez baziñasekulan agertu!

Amorioz beterik,esperantzik gabe,zergatik egin ziñan

biotz onen jabe;zuk esan bear zenduen

emendikan alde,egiazki ez naiz nibizardunen zale.

Barkatu bear dituzunere erokeriak

zuri begira daudenere bi begiak;

garbi garbi esan ditutnere ustez egiak,zoraturikan nauka

zure arpegiak.

Gauean ibili naizguztizko ametsetan,Donostian nengoela

andre Marietan,eta ikusi nuela

herri artako plazan,erdian zebillela

Manuelatxo dantzan.

105

Zure begiek

Hitzak: Daniel LandartMusika: Mikel Laboa

Zure begiekene maitia

badute biekdirdir eztia

Zeru koloremiresgarriaizarren parezoragarria.

Gazte gaztiazira orainoegun guzia

nago zuri so…

Zure begiekerotzen naute

eta guzieknahi luzkete.

Gaua delarikmundurat jausten,

Jauna zerutikda urrikaltzen.

Zure begiengoxoño hori

egon dadieneder ta garbi.

Ene nahiazinez handia

zu izaitianeure andria.

Zure begiekene maitia

badute biekdirdir eztia.

Zeru koloremiresgarriaizarren parezoragarria.

Gazte gaztiazira orainoegun guzia

nago zuri so...

Ene nahiazinez handia

zu izaitianeure andria

106

KANTU JIRA KANTUEN BIDEZ

Hitzak: Xabier MujikaMusika: Altsasuko herri doinua "Erkudengo ama"

1

Hilean behingo elkartze horreknola baduen distira,

egun batzuek lehenagotiklarunbatari begira.

“Triste bizi naiz” kantuarekinhasten dugu gure jira,

bainan tristurak kantuen bidezerraz uxatu ohi dira.

3

“Hegoak” kantaz seme-alabenoroipenek bete naute,

ume izanak haunditu dirakabitik aldegin dute.

Pena pixka bat emanagatikkexu naizenik ez uste,

kantuen bidez esaten diet:“nik txoria nuen maite”.

5

Kantuen bidez esan nahi dizutniretzat zaren guztia,gau ilunean solas isila,

egun argiz eguzkia.Ezpain dardarti xuxurlariez

doakizu abestia:“Zure begiek ene maitiabadute … dirdir eztia”

7

Ordu pare bat igaro etaase nago eta lasai,

Kantuen bidez hasierakotristurak joanak dira bai.

Ahal den neurrian bizi nahi nukelagunen artean alai,

eta “bestela datozen penaiez diet surik bota nahi”

2

Bilintx dendaren alboan Bilintxzenaren hitzak egoki,

penak kentzeko modu onenada aitortzea ozenki.

“Zurekin ,jai,jai!” esango duniknahiz ez den faltako noski,kantuen bidez bizipozari

egingo diogu toki.

4

Zenbait kantutan gure ahotsakelkarturik entzutean

herri sentipen ukaezinapizten da gure artean

Kantuen bidez aitorpen hauxedatorkit bete-betean:

“ez zaigu hilgo Euskal Herriani bizi naizen artean”.

6

Xiberoako kantuen bidezdatorkigun oihartzuna,

herri bat lotzen duen hariaedo ta amets urruna.

Oihal batetik jantziak garaherri egiten gaituna,

“Guraiziakin bereIzi arren”euskara dugu jostuna.

8

Xalbadorrena kantatu etagaurkoa bukatua da,

hurrena ere gozatu nahiazhemen elkartuko gara.

Eta barruko sentimentuak,ekarri lasai plazara,

lotsarik gabe, kantuen bidezbidali “lau haizetara”

107

Parte Zaharreko zenbakia Kantaren izena Orrialdea1 Euskal Herrian euskaraz 392 Oi ama Eskual Herri 873 Amak ezkondu ninduen 124 Guk euskaraz 455 Habanera 486 Goizian argi hastian 437 Triste bizi naiz eta 968 Eperra 389 Xalbadoren heriotzean 10010 Egun da Santi Mamiña 3611 Prima eijerra 9112 Bagare 2513 San Simon eta San Juda 9314 Agure zaharra 415 Begiak parrez parrez 2916 Ez, ez dut nahi 4017 Zugana Manuela 10418 Aita semeak 619 Lau haizetara 6920 Zibiliak esan naute 10321 Bermioko portuan 3122 Altzateko jaun 1023 Ari naizela 2024 Agur Xiberua 325 Boga-boga 3226 Isil-isilik 5727 Baldorba 2628 Maria Solt eta Kastero 7429 Atharratzeko gazteluko kanta 2230 Ituringo arotza 5931 Anttoni eta Antton 1832 Topa dagigun 9433 Herribera 5134 Kattalin 6535 Mendian gora 8136 Ala kinkiri, ala kunkuru 837 Txantxibiri 9838 Aldapeko 939 Pello Joxepe 9041 Baratze bat 2842 Behin batian Loiolan 3043 Iparragirre 55

108

44 Salamankara 9245 Xarmangarria zira 10146 Maitiak galde egin zautan 7347 Zure begiek 10548 Markesaren alaba 7649 Muñagorriren bertsoak 8250 Zazpiak ohial batetik 10251 Goizuetan 4452 Nere sentimentua 8653 Guretzat 4754 Azken dantza 2455 Ai zer plaze(r)a (ama) 556 Kantatutzera noa zelebrekeriak 6457 Jaun Baruak 6158 Donostiako hiru damatxo 3459 Martxa baten lehen nota 7960 Arrozako zolan 2161 Arbola gainean 19

Documents

DONOSTIAKO KANTU JIRA - crossmedia.escrossmedia.es/duodeno/duopaper/kantujira/files/kantujira.pdf3 Aberriaren mugak.....1 Agur eta ohore Euskal herriari.....2