· Web viewEguneroko egoera bat oinarri harturik (hirian parke berri bat egitea), bilatu loturak nutrizio- eta erlazio-funtzioen eta parkearen artean. Ondoren, pentsatu, azaldu eta

Naturaren Zientziak 2 LH

IKASGELAKO PROGRAMAZIOA Unitate didaktikoen programazioa

giltza

EUSKADI

1. unitatea GORA BIZIA!

1. Helburuak konpetentzien arabera, eta askotariko adimenekin lotura

1. Izaki bizidunak eta elementu bizigabeak bereizteko ezaugarriak identifikatzea. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)2. Nutrizioan, erlazioan eta ugalketan parte hartzen duten gorputz atal nagusiak identifikatzea eta deskribatzea, eta zer funtzio dituzten ezartzea. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)3. Ohitura eta jokabide egokien eta gorputzaren ongizatearen arteko lotura zein den jakitea. (Zientziarakoa. Teknologiarakoa. Ikasten eta pentsatzen ikastekoa. Izaten ikastekoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)4. Emozioak eta sentimenduak jakinarazten jakitea, gainerakoenak enpatikoki bereiziz. (Izaten ikastekoa. Elkarbizitzarakoa / Pertsona barrukoa)5. Giza gorputzari, haren funtzioei eta zainketari buruzko informazioa bilatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa. Ikasten eta pentsatzen ikastekoa. Izaten ikastekoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)6. Gizakiaren funtzioei buruzko ezagutzak jakinaraztea, eta lagunduz eta errespetuz jakinaraztea (Izaten ikastekoa. Elkarbizitzarakoa / Pertsona barrukoa)7. Arnasketarekin zerikusia duten gorputzeko mugimenduak zein diren zehaztea, mugimendu horiek egiten jakitea eta aintzat hartzea. (Arterakoa / Gorputzekoa eta zinestesikoa)

2. Edukiak / Ebaluazio-irizpideak / Lorpen-adierazleak

Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. P• Norberaren iritziak bateratzea. P• Izaki bizidunen bizi-zikloa. K• Bizi-funtzioak. K• Nutrizioaren bizi-funtzioa zein den jakitea, bai eta zer aparatuk parte hartzen duten bizifuntziohorretan ere. K• Nutrizioaren prozesua identifikatzea. K• Erlazioaren bizi-funtzioa zein den jakitea. K• Zentzumenak aztertzea. K• Lokomozio-sistema aztertzea. K• Ugalketa-prozesua ulertzea. K• Ohitura osasungarriak zein diren jakitea. K• Nork bere gorputza zaindu behar duela jakitea. B• Botikin bateko oinarrizko elementuak prestatzea. P• Sentsazioak eta emozioak hautematea. B• Irudi bat oinarri hartuta, istorio bat sortzea. P• Ataza integratuaren ebazpena: Ikasturte osasungarria izateko plangintza egitea. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa.

• Izaki bizidunak eta elementu bizigabeak zer ezaugarriren bidez bereizten diren identifikatzea.• Arnasketa, digestioa, iraizketa eta zirkulazioa nutrizioaren bizi-funtzioaren zati direla jakitea.• Nutrizioan eta erlazioan parte hartzen duten gorputz atal nagusiak zein diren jakitea, bai eta zer funtzio dituzten ere.• Ugalketa-funtzioaren xedea zein den jakitea.• Ohitura eta jokabide onen (elikadura, higienea, ariketa, atsedena...) eta ongizatearen arteko lotura zein den jakitea, eta lotura hori aintzat hartzea.• Jokabide okerrek zer ondorio izan ditzaketen aurreikusten du.• Emozioak eta sentimenduak identifikatzea eta jakinarazten jakitea, gainerakoen iritziak eta erreakzioak errespetatuz.• Giza gorputzarekin eta haren funtzioekin lotutako gertaera eta fenomeno naturalei buruzko informazioa eskuratzea.• Gizakiaren bizi-funtzioei buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinaraztea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Izaki bizidunak eta elementu bizigabeak bereizteko ezaugarriak identifikatzen ditu.• Badaki arnasketa, digestioa, iraizketa eta zirkulazioa nutrizio funtzioarenzati direla.• Badaki zer gorputz atal nagusik hartzen duten parte nutrizio eta erlazio-funtzioetan, bai eta zer funtzio dituzten ere.• Badaki zer esan nahi duen ugaltzeak.• Badaki nork bere gorputza zaindu behar duela eta zein diren ongizatearekin lotutako ohitura eta jokabideak (elikadura, higienea, ariketa, atsedena...).• Badaki ohitura txarrek gure osasun fisikorako eta mentalerako ondorio kaltegarriak dituztela.• Gainerakoak errespetatzen ditu, eta badaki norberaren emozioak eta sentipenak jakinarazten eta adierazten.• Badaki informazioa bilatzen norberaren gorputzaren funtzionamenduarekin lotutako fenomeno naturalei buruz.• Gorputzari buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinarazteko gai da.• Errespetuz eta sinergikoki egiten du lan gainerako ikaskideekin.

ZEHAR-LERROAK

Osasun-hezkuntza: Giza gorputza ezagutzearen ondorioz ikasten diren eta bizi-kalitatea hobetzen duten oinarrizko higiene-ohiturak ezagutzea eta praktikatzea.

•JARDUERAK

• Erreparatu irudiari eta aktibatu izaki bizidunei buruz aldez aurretik dituzten ezagutzak. Horretarako, ikaskideekin hitz egin proposatutako galderei erantzunez.• Erreparatu pertsonei, animaliei eta landareei buruz proposatutako irudiei, eta esaldiak osatu.• Jarri izaki bizidunek bizi-funtzioetako bakoitza egiteko behar dituzten elementuei buruzko irudiak.

• Ulertu nola egiten den nutrizio-funtzioa.• Digestioari eta arnasketari buruzko irudiei erreparatu, eta horiek osatu.

• Proposatutako esteka ikusi eta ikasi zuzen arnasteko ariketa.• Azaldu airearen ibilbidea bakoitzak bere hitzekin, proposatutako hiztegiaren bidez.• Digestioan parte hartzen duten gorputzeko atalak idatzi ordenatuta.• Iraizketari eta zirkulazioari buruzko irudiei erreparatu, eta horiek osatu.• Identifikatu eta margotu iraizketa-sistemaren parte diren organoak.• Odolaren zirkulazioari buruz proposatutako esteka ikusi.• Orri birakariaren teknika kooperatiboaren bidez, idatzi zerrenda batean zein izaki bizidunek betetzen duten nutrizio-funtzioa.

• Ulertu zer den erlazio-funtzioa, eta zer sistemek eta aparatuk parte hartzen duten bertan.• Ulertu zer diren zentzumenak eta osatu zentzumen bakoitzaren organoa.• Proposatutako egoeretan informazioa jasotzen duten zentzumenei buruzko galderei erantzun.• Ulertu zein diren lokomozio-aparatua osatzen duten zatietako bakoitza: hezurrak, muskuluak eta artikulazioak.• Identifikatu ea proposatutako irudietako bakoitzean hezurrak, muskuluak edo artikulazioak ageri diren, eta esan zein den horietako bakoitzaren funtzioa.

• Ulertu zer den ugalketa.• Denboraren ibilbidea gainetik idatzi, eta azaldu zer gertatzen den biñeta horietako bakoitzean.• Marraztu eta azaldu nola jarrai dezakeen proposatutako denboraren ibilbideak.

• Lotu proposatutako irudiak gorputza zaintzeari buruz dagokion testuarekin. Osatu falta den testua.• Proposatutako akzioen artean, identifikatu horietako zein egin behar diren lurrera eroriz gero.• Munduan zehar: Azaldu zer den botikin bat, zerez osatuta egon behar duen, eta prestatu botikin bat ikasgelan.

• Identifikatu irudietan proposatutako egoerak, pentsatu zer sentimendu sortzen duten, eta identifikatu ea inoiz hori sentitu duten.

• SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 1: Live your life!

BESTE JARDUERA BATZUK

HASIERAKO EBALUAZIOA

Talde handian• Zer dakit izaki bizidunei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren

aldez aurreko ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA • Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie izaki bizidunak ezagutzen.

• Gogoan hartu izaki bizidunen ezaugarriak, eta horien eta elementu bizigabeen arteko ezberdintasunak.• Gogora ekarri zer kontzeptuk balio duten izaki bizidunak animalien eta landareen artean sailkatzeko.• Hitz egin etxean dituzten landareei buruz, eta horiek zaintzen duten moduari buruz.• Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.• Motibatzeko elementu gisa erabili Ikasturte osasungarria planifikatu ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA

KONPETENTZIAK ETA ASKOTARIKO ADIMENAK

ATAZA INTEGRATUA - «Ikasturte osasungarria planifikatu»• Testuinguruan kokatzea:•• Jarduerak:

– Higienearekin, atsedenarekin eta elikadurarekin lotutako helburuak planifikatu.– Idatzi ideia bat proposatutako helburuetako bakoitza lortzeko.– Erabaki noiz egin behar den balorazioa jakiteko ea helburuak lortzen ari den.– Pentsatu ea nork lagundu ahal dion lan horiek egiten.

PRAKTIKAN JARRI• Eguneroko egoera bat oinarri harturik (hirian parke berri bat egitea), bilatu loturak nutrizio- eta erlazio-funtzioen eta parkearen

artean. Ondoren, pentsatu, azaldu eta marraztu zein elementu gehitu daitekeen parkean gorputzarentzat mesedegarria izan daitekeena; bi aholku erabilgarri proposatu parkean istripu txikiren bat izanez gero; eta osatu zerrenda parkean egon daitezkeen izaki bizidunekin edo elementu bizigabeekin.

KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAK• Ikasi hezurrak, muskuluak eta artikulazioak: Bilatu Interneten hezurren, muskuluen eta artikulazioen izenak, eta kokatu

horiek gorputzean.• Etorkizuna imajinatu: Handiak direnean nolakoak izango diren imajinatu eta beren burua marraztu. Ondoren, partekatu eta

azaldu marrazkiak ikaskideei.• Osasuna baloratu: Taldeka jarri, eta egin kartelak bizitzan osasungarria den ezaugarri bati buruz. Kartelak bateratu eta horiei

buruz hitz egin.• Emozioak eta sentimenduak identifikatu: Txandaka, egin emozio edo sentimendu baten adierazpena keinuekin, eta

gainerako ikaskideek asmatu egin behar dute zer den.ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAK

Nutrizioaren ikusizko eskema egin: Marraztu pertsona baten profila, eta arnasketan, digestioan, iraizketan eta zirkulazioan parte hartzen duten organo guztiak sartu marrazkian. (Ikusizkoa eta espaziala / Naturalista).Gorputz artikulatu batekin marraztu: Jarri gorputz artikulatua hainbat modutan, eta marraztu. (Gorputzerakoa eta zinestezikoa / Ikusizkoa eta espaziala).Egun batez medikua izatea: Binaka jarri, eta gaixotasun-egoerak antzeztu. Bat medikua izango da eta bestea gaixoa. Gero, alderantziz egingo dute. (Linguistikoa / Pertsona artekoa / Gorputzarena / Zinestesikoa).Antzerkia egin, elkar ulertzeko: Banatu ikasgela lauko taldeetan. Talde bakoitzak emozio bat dagoen egoera bat imajinatu behar du, eta egoera hori antzeztu. (Pertsona artekoa / Pertsona barrukoa / Gorputzarena / Zinestesikoa).

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: Hasiera-erdia-amaiera Helburua: Imajinazioa eta sormena landu beren ideiak lantzeko eta zabaltzeko. Jarduerak:

Proposatutako irudiari erreparatu. Irudi hori istorio baten hasiera izango balitz, esan zer ekartzen dien gogora. Irudi hori istorio baten erdiko zatia izango balitz, esan zer ekartzen dien gogora. Irudi hori istorio baten bukaera izango balitz, esan zer ekartzen dien gogora.

Denon artean komentatzea: hausnarketak bateratu.HAUSNARTU- Azaldu ea ikasgelan ikasi dutena erabilgarria egingo zaien eguneroko bizitzan.

OSAGARRIAK Lotu nutrizio funtzioak eta gorputzeko atalak: Brainstroming teknikaren bidez, idatzi gorputzaren atalen izenak, eta txandaka, lotu atal bakoitza bizi-funtzio batekin.• Animalia bikoteak osatu: Lauko taldeetan jarri, bilatu Interneten animalien irudiak, eta lotu kumeen irudiak helduen irudiekin.

ANIZTASUNAREN TRATAERA

CURRICULUM-EGOKITZAPENA:Oinarrizkoa Nutrizioa

Idatzi organo bakoitza marrazkian dagokion tokian.

Kendu sobera dagoen hitza nutrizio-funtzioaren deskribapenean.

Geure burua zaintzen.

Azaldu argazkietan agertzen diren jokabideak, eta adierazi zer jokabide diren egokiak gorputzarentzat.

Idatzi aholku bat guraizeak erabiltzerakoan kontuz ibiltzeko.

Zabaltzekoa:• IL. 7. jarduera• 1. unitateko zabaltze-fitxak: Hortzak.

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko) — Izaki bizidunen bizi-funtzioak ezagutzeko:• Jarduera kooperatiboa: eskatu ikasleei talde murriztuetan ezar dezatelaorri birakariaren lan kooperatiboa hainbat funtzio aztertu ahal izateko: nutrizioa, erlazioa eta ugalketa; eta ondoren, deskribatu dezatelafuntzio horiek zertan dautzan eta zertarako diren.• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): Nutrizio funtzioa deskribatzeko fitxa proposamena (4. orrialdea).— Gorputza nola zaindu ikasteko:• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): Pertsonen ongizaterako osasungarriak diren ekintza eta jarrerakidentifikatzeko fitxa proposamena (5. orrialdea).• Ikusi izaki bizidunak osasuntsu hazteko nola zaindu behar diren azaltzen duen bideo hau:— Trebetasun teknikak praktikan ipintzeko:• Metafora eta analogien jokoa: banatu ikasgela talde bitan, funtzio bana aztergai emanda: nutrizio funtzioaeta erlazio funtzioa. Izendatu funtzio bakoitzean parte hartzen duten gorputzeko atalak, eta zehaztumetafora eta analogiak horien inguruan. Adibidez, bihotza gure gorputza bizirik daukan motor bat bezalada; azala, gaixotasunetatik babesten gaituen poltsa bat bezala…

EKIMENA Deskribapena: Azaldu motxilan zer sartu behar den egun osoa parkean ibili ahal izateko.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, sormena, konponbideak bilatzea.

Jarduerak: Arazoa aurkeztu.

Konponbideak proposatu.

Denon artean konponbiderik egokiena aukeratu.

Ebaluazioa: Errubrika

Adierazleak Lortutako maila

1 2 3 4

Ikasleak ideia originalak eta sormenezkoak eman ditu.

Ez du parte hartu eta interes gutxi erakutsi du ideiak ematean.

Parte hartu du, baina haren proposamenak arruntak dira, eta sormen gutxikoak.

Motibatuta dago ideia originalak eta sormenezkoak emateko.

Haren ekarpenak ugariak, sormen handikoak, originalak eta egingarriak dira.

Ikasleak arrakastaz parte hartzen du talde-lanetan.

Ez du ia interesik parte hartzeko, eta talde-laneko jardunetik urrun egoten da.

Talde-laneko jardunean parte hartzen du, baina haren ekarpenak ez dira oso esanguratsuak.

Parte hartzen du, eta haren ekarpenak garrantzitsuak dira.

Taldeko liderra da, parte hartzera animatzen ditu taldekideak, eta sormen handiko proposamen eta iradokizunak egiten ditu.

Ikasleak onartzen eta bere gain hartzen ditu erantzukizunak, ekimenak gauzatzeko.

Ez du ia erantzukizunik onartzen, eta saiatzen da konpromisorik ez hartzen.

Egotzitako erantzukizunak erabat onartzen ditu.

Emandako erantzukizunak bere gain hartzen ditu, eta saiatzen da egoki betetzen.

Ahaleginik handiena eskatzen duten erantzukizunak hartzen ditu bere gain, eta hutsik egin gabe eta sormenez betetzen ditu.

EMOZIO-HEZKUNTZA(Emozionatuz)

Nola sentituko zinateke?

Helburua• Enpatia lantzea.

Emozio-aukera: enpatia.

Jarduerak

Antzeztu proposatutako egoera biak.

Hitz egin adierazpenei buruz.

Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:

Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?

Zer izan dut gustuko? Zer ez dut gustuko izan?

Altxorra dut nire baitanHelburua• Besteak positiboki baloratzen ikastea, eta besteek baloratzen gaituztela sentitzea.

Emozio-aukera: autoestimua.

Jarduerak

Bikoteka, idatzi bihotz formako orri batean ikaskidearen ezaugarriak.

Talde handian azaldu zer idatzi duten. Galdetu bakoitzari ea zer pentsatzen duen berari buruz idatzi dutenaren gainean, eta

ea nola sentitzen den.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?


EBALUAZIOA UNITATEARENA KONPETENTZIENA ETA ASKOTARIKO ADIMENENA

Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Adierazitako organoen izenak idatzi irudian.- Sailkatu idatzitako organoak dagokien sistemaren arabera.- Identifikatu bizi-funtzioak irudietan.- Idatzi aholkuak giza gorputza zaintzeko.

• Erreparatu ea edukiak barneratu diren.

Programazioa eta orientabide didaktikoak• Unitate didaktikoko konpetentziak ebaluatzeko errubrika.• Proiektuen errubrika.• Trebetasun orokorren errubrikak.• Konpetentzien lana / Askotariko adimena• Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako erregistroa.• Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen erregistroa.• Portfolioa eta e-portfolioa.• Ebaluazio-txostena.

IRAKURMENA ETA MINTZAMENA/IDAZMENA GARATZEKO JARDUERAK

Irakurmena• Irakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:

– Irakurketa isila (ulermena autorregulatzea).– Eguneroko hizkeratik arloko hizkerara itzuli.– Sintesiak, eskemak, laburpenak edo ideiak egin (nork bere ulermenaren kontzientzia izatea).

• Testuak ulertuz irakurri.• Beste testu idatzi batzuk, euskarri digitalekoak, jarduera interaktiboak, Science Visual Dictionaryko jarduerak, etab. irakurri, informazioa lortzeko, ikasteko,

dibertitzeko edo komunikatzeko.

Mintzamena/idazmena• Jardueren ebazpena nola planteatu eta garatu duten ahoz azaldu.• Ikasitakoa egoki azaldu, idatziz zein ahoz, lexiko zehatza erabiliz.

IKT JARDUERAK

Online baliabideak (www.edebe.com)• Liburu digital interaktiboa. Jarduera interaktiboak egin.

Interneteko estekak• Arnasketa-ariketak: http://links.edebe.com/vmvw.

• Odoleko zirkulazioa: http://links.edebe.com/ieqqi

•

EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAKKontuan izan arnasketa, digestioa, iraizketa eta zirkulazioa nutrizioaren bizi-funtzioaren zatiak direla.Nutrizioan eta erlazioan parte hartzen duten gorputzeko alderdi nagusiak ezagutu, baita horien funtzioak ere.Ohitura eta jokabide onen (elikadura, higienea, ariketa fisikoa, atsedena…) eta ongizatearen arteko lotura kontuan izan eta horiek baloratu.

KALIFIKAZIO-IRIZPIDEAK• Arloko kontzeptuak eta lexikoa egoki erabiltzea, informazioa ematean eta eskatzean.• Ikasitakoa berez edo eguneroko bizitzan erabiltzea.• Ideiak eta erantzunak ikasleek beren kasa emateko duten maila.• Informazioa ulertzeko eta komunikatzeko duten maila.• Ordena, garbitasuna eta puntualtasuna jarduerak aurkeztean: letra egokia, datuak eta jarraitutako prozesuak zuzen eta argi adieraztea, ortografia-akatsik eza…• Jokabidea: ikaskideak eta irakasleak errespetatzea, eta materiala zaintzea; interesa eta motibazioa; azalpenei arreta jartzea; saiatua eta ekina izatea;

ikaskideekin ondo moldatzea.• Banakako lanen, proben, ariketen eta abarren portzentajea edo balorazioa.• Parte-hartze maila: parte-hartzeetan, talde-lanetan, proiektuetan…

METODOLOGIAMATERIALAK ETA BALIABIDEAK ESPAZIO-DENBORAK ESTRATEGIA METODOLOGIKOAK

• Ikasliburua: NATURAREN ZIENTZIAK 2,TALENTIA, EDEBÉ ON; giltza argitaletxea.

• Ikertzailearen txokoa.• Science Visual

Dictionary.• Emozio-hezkuntzako

materiala.

Online baliabideak• Liburu digital interaktiboa.• Multimedia baliabideak.

Beste baliabide batzuk• Baliabide hezigarriak.• Material suntsikorra.

• Ikasgela; beste gune batzuk.

• Gutxi gorabeherako iraupena: hiru aste.

Proposatutako metodologiaren bidez, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau oinarri hartuta:• Hasierako motibazioa, eta aurrezagutzak gogora ekartzea.• Edukiak pixkanaka gehituz joatea, eguneroko bizimoduko adibideen bidez, ikaskuntzak

transferitzeko, orokortzeko eta zabaltzeko aukera ematen duten kontestualizazioetatik abiatuz, eta konpetentziak uztartuz.

• Ikasitakoa askotariko jardueretan aplikatzea (aplikazioa, arrazoitzea, konpetentziak eta askotariko adimenak lantzea, proiektuak, lantalde kooperatiboak, jarduera interaktiboak, sendotzekoak, sakontzekoak, etab.). Jarduera horiek guztiak zailtasun-mailaren arabera sekuentziatuta daude, konpetentzien lanketa errazteko eta ikasle guztien ezagutza-estiloetara moldatzeko.

• Askotariko baliabide digitalak, arbel digitalean zein ordenagailuan erabiltzeko. Hona hemen baliabideok: ikaskuntza-sekuentzian integratutako jarduerak, jarduera interaktiboak eta Interneteko estekak, kontuz handiz aukeratuak.

1. unitatea GORA BIZIA! EGITURA• Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital bat

eskaintzen dira, unitateko gaira hurbiltzeko (izaki bizidunak), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.

• Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide kontestualizatuetatik abiatzen direnak, ikaskuntza-jarduerekin eta aplikazio-jarduerekin.

• Honelako jarduerak ere proposatzen dira: konpetentziak lantzeko jarduerak, askotariko adimenak lantzekoak, jarduera osagarriak, IKT jarduerak, ekintzailetasuna sustatzekoak, pentsamendu-errutinak lantzekoak, emozio-hezkuntza lantzekoak, sendotzekoak eta sakontzekoak.

• Edukien lanketa guztia unitateko konpetentziak lantzera bideratuta dago.• Ataza integratua. Konpetentziak eta askotariko adimenak lantzeko eta ebaluatzeko

jarduerak. Jarduera kontestualizatuak dira, egoera errealei eta ohikoei buruzkoak. Ikasleak dakiena aplikatu behar du jarduera horiek ebazteko. Jarduera horiek diseinatzean, kontuan hartu da hainbat gaitasun eta ikasestilo daudela (irakurmena, arrazoimena, mugimendua, antzezpena, plastika-adierazpena).

EBALUAZIO-PROZEDURAK ETA -TRESNAK

IDATZIAK AHOZKOAK BESTELAKOAK• Ikasgelako eguneroko jardunean ikasleek

egindako hainbat jarduera.• Ikasleak ebaluatzeko askotariko jarduerak

(liburua, fitxa fotokopiagarriak, proba idatzia…).

• Talde-lanak.• IKT jarduerak: interaktiboak, Interneteko

estekak.• Banakako dosierra.

Planteamendua, prozesua eta emaitza balioestea.

• Banakako eta taldekako galderak.• Elkarrizketa.• Ahozko azalpena.• Banakako ahozko proba.

Ikasle bakoitzaren parte-hartzea eta parte-hartze horren kalitatea aztertzea eta ebaluatzea.

• Unitate didaktikoen errubrikak.• Proiektuen errubrika.• Trebetasun orokorren errubrikak.• Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena

Banakako erregistroa.• Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena

Ikastaldearen erregistroa.• Portfolioa eta e-portfolioa.• Ebaluazio-txostena.

IRAKASKUNTZA-JARDUNAREN EBALUAZIOA

PLANGINTZAREN EGOKITASUNA LORTUTAKO EMAITZAK

HOBETZEKO PROPOSAMENAK

Eskolak eta material didaktikoak prestatzea

Koherentzia dago programatutakoaren eta eskoletan garatutakoaren artean.Denbora-banaketa orekatua izan da.Eskolen garapena taldearen ezaugarriei egokitu zaie.

Metodologia egokia erabiltzea

Kontuan hartu ditu ikasketa esanguratsuak.Kontuan hartzen du diziplinartekotasuna (jardueretan, edukiak aurkeztean, etab.).Metodologiak ikasleen motibazioa eta gaitasunen garapena sustatzen ditu.

Irakaskuntza-jardunaren arautze-maila

Ikasleen jarraipen-maila.Ikasteko eskoletan erabilitako baliabideen baliagarritasuna.Promozio-irizpideak irakasleek adostutakoak dira.

Ikasitakoaren ebaluazioa, eta horretaz ikasleei eta senideei ematen zaien informazioa

Ebaluazio positiborako irizpideak edukiekin eta helburuekin lotuta daude.Ebaluazio-tresnek hainbat ikaskuntza-aldagai neurtzeko aukera ematen dute.Kalifikazio-irizpideak bat datoz planifikatutako jardueren tipologiarekin.Ebaluazio- eta kalifikazio-irizpideak ezagutzen dituzte:Ikasleek.Senideek.

Aniztasuna tratatzeko neurriak

Ikaskuntza-zailtasunak aurreikusteko neurriak hartzen ditu.Ikasketa-gaitasun eta -erritmo guztiei erantzun die.Eskainitako neurriak eta baliabideak nahikoak izan dira.Txosten psikopedagogikoak kontuan hartuz irakasleek gomendatutako neurri bereziak aplikatu ditu.

HPB-AK BERMATZEKO PROGRAMAZIOA

Ikasleak1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…

• Proposatutako jarduerak egiteko, ikasgelan banakako arreta eskaintzea.• Programazioan ageri diren jarduerak egokitzea.• Proposatutako jarduerak egiteko, ikasgela barruan eta ikasgelatik kanpo banakako arreta eskaintzea.• Curriculuma esanguratsuki egokitzea, HPBak direla eta.• Curriculuma egokitzea, gaitasun intelektual handia dela eta.• Curriculuma egokitzea, HSn berandu sartzeagatik.…

2. unitatea Erlazionatu egiten gara


1. Giza gorputzaren atalak bereiztea: burua, beheko gorputz adarrak, goiko gorputz adarrak eta enborra. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)2. Gorputzeko hezurrak bereiztea, eta gorputza zer artikulaziori eta muskuluri esker mugitzen den jakitea. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista. Gorputzarena eta zinestesikoa)3. Ongizatearen eta zenbait ohitura izatearen arteko erlazioa zein den jakitea eta aintzat hartzea: askotariko elikadura, norberaren higienea, ariketa fisikoa egiteko ohitura izatea eta atsedena. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)4. Ariketa egin aurretiko prebentzioa aintzat hartzea, lesioak eta gorputzeko minak ez izateko metodo gisa. (Izaten ikastekoa. Ikasten eta pentsatzen ikastekoa / Pertsona barrukoa)5. Nork bere gorputza hautematea, eta zer ahal fisiko, komunikatibo eta adierazpenezko dituen jakitea. (Ikasten eta pentsatzen ikastekoa / Pertsona barrukoa)6. Zer musika-ahal dituen jakitea, nork bere gorputzaren bidez adierazteko modu gisa. (Arterakoa / Musikala)7. Pertsonen arteko desberdintasunak (gaitasunak eta mugak) ulertzea, eta norberarenak zein diren jakitea. (Izaten ikastekoa.Ikasten eta pentsatzen ikastekoa / Pertsona barrukoa)8. Giza gorputzari buruzko ezagutzak jakinaraztea (hezurrak, artikulazioak eta muskuluak), bai eta gizakiaren ohitura onak ere, eta lagunduz eta errespetuz jakinaraztea. (Izaten ikastekoa / Pertsona barrukoa. Linguistikoa)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Norberaren iritziak bateratzea. B• Pertsona baten gorputz atalak. K• Zer gorputz atalek esku hartzen duten jolasetan. K• Eskeletoa eta artikulazioak. K• Artikulazioen mugimendua. K• Muskuluak. K• Gorputza zaintzeko ohitura osasungarriak. K• Prebentzioa ariketa egin aurretik. P• Pentsatzeko teknika: 10 aldiz 2 prebentzioari buruz. P• Pertsonen arteko desberdintasunak (gaitasunak eta mugak). K• Nork bere gaitasunak eta mugak zein diren jakitea. B• Ataza integratuaren ebazpena: Gure entrenamendua antolatzea. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa.

• Giza gorputzaren atalak identifikatzea eta aintzat hartzea (hezurrak, artikulazioak eta muskuluak), bai eta haien ezaugarri nagusiak ere.• Ongizatearen eta zenbait ohitura izatearen arteko erlazioa zein den jakitea: askotariko elikadura, norberaren higienea, ariketa fisikoa egiteko ohitura izatea, gehiegikeriarik egin gabe, eta eguneroko atsedena.• Nork bere buruaren gaitasunen eta mugen arteko lotura aintzat hartzea, desberdintasunak onartuz, eta onarpen hori adieraziz.• Ongizatearen eta nork bere emozioen eta ikaskideenen identifikazioaren arteko lotura zein den jakitea eta aintzat hartzea.• Norberaren gorputzak zer ahal fisiko, komunikatibo eta adierazpenezko dituen jakitea.• Musika-adierazpena nork bere gorputzaren bidez gainerako pertsonekin komunikatzeko modu bat dela jakitea.• Gizakiaren bizi-funtzioei buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinaraztea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Giza gorputzaren atalei behatu, eta haiek identifikatu eta deskribatzen ditu (hezurrak, artikulazioak eta muskuluak), bai eta haien ezaugarri nagusiak ere.• Nork bere gorputza garbitzeko jokabidea du, higienea, atsedena, aisialdiaren erabilera egokia aintzat hartuz, gorputza zaintzeko ohiturak garatuz, eta nork bere gorputza eta besteena onartuz.• Nork bere gorputza aintzat hartzen du, bere gaitasunak eta mugak onartuz. Bere mugak onartzen ditu, bai eta adierazi ere.• Norberaren eta ikaskideenen emozioak eta sentimenduak identifikatzen aurrerapenak egiten ari da, eta jokabide enpatikoak ditu.• Badaki zein diren bere gorputzaren ahal fisikoak, bai eta komunikatzeko eta adierazteko baliabide gisa zer gaitasun dituen ere.• Badaki zein den musika-adierazpenaren eta bere gorputzaren ahalen arteko lotura.• Gorputzari buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinarazteko gai da.• Errespetuz eta sinergikoki egiten du lan gainerako ikaskideekin sobre el cuerpo.• Trabaja de forma respetuosa y sinérgica con el resto de compañeros.

ZEHAR-LERROAK

•

JARDUERAKErreparatu irudiari eta aktibatu giza gorputzari buruz aldez aurretik dituzten ezagutzak. Horretarako, ikaskideekin hitz egin proposatutako galderei erantzunez.Irudian adierazitako gorputzaren atalak adierazi, eta, proposatutako kolore-kodearen arabera, dagokien gorputzaren atalarekin duten lotura ulertu.Hitz egin ikaskideekin galdera hauei buruz: Zer trebetasun dituzu? Zer egin dezakezu oso ondo? Zer egiteak ematen dizu lan handiena?

Ulertu zer diren eskeletoa eta artikulazioak.Birpasatu irudian adierazten den hezur bakoitzaren izena.Esteka batean sartu eta ikusi eta ulertu nola mugitzen duten artikulazioek gure gorputza.Ulertu zer den muskulatura.Birpasatu irudian adierazten diren muskulu bakoitzaren izena.Aukeratu musika dibertigarri bat, eta dantzan egin irakasleak izendatzen duen artikulazioa mugituz.

Sailkatu gorputzeko elementuak kontuan izanik hezurrak, artikulazioak, edo muskuluak diren.Osatu proposatutako esaldiak kasu bakoitzean dagozkion artikulazioen izenekin.Irudietan proposatutako mugimenduetan parte hartzen duten hezurren, artikulazioen eta muskuluen izenak idatzi.Marraztu norberaren burua mahai batean, besoa altxatuta galdera bat egiteko, eta identifikatu gorputzeko zer atal mugitzen diren.

Irudiaren ondoan itsatsi gorputza zaintzeko dagokion aholkuak.Margotu proposatutako kolore-kodearen arabera, gorputza zaintzeko betetzen dituzten aholkuak, eta betetzen ez dituztenak.Hausnartu: gorputza behar adina zaintzen dute?, zer hobetu beharko lukete?Lotu irudiak proposatutako aholkuekin.Munduan zehar: Hitz egin irudietan proposatutako pertsonen gaitasunei eta mugei buruz, proposatutako galderei erantzunez.

SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 2: We relate

BESTE JARDUERA BATZUKHASIERAKO EBALUAZIOA

Talde handianZer dakit erlazio-funtzioari buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren aldez aurreko ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie giza gorputza ezagutzen .Hitz egin jolasetan bete beharreko jokabide-arauei buruz.Hitz egin irudian agertzen den jolasari buruz.Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Motibatzeko elementu gisa erabili Gure entrenamendua antolatzea ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Gure entrenamendua antolatzea»Testuinguruan kokatzea: Edozein jolas edo kirol egiteko beharrezko arauak eta prestakuntza ezagutu. Jarduerak:Ikasgela taldeka banatu, eta egin zerrenda bat taldekideek egiten duten kirolekin.Aukeratu kiroletako bat, eta kirol horren izena eta deskribapena idatzi, eta haren marrazki bat egin.Proposatutako adierazpenen bidez ideia-jasa bat eginez, entrenamendu bat antolatu.Entrenamendua egin heziketa fisikoko ikasgelan.Hitz egin entrenamenduari buruz, eta entrenamendu hori gauzatu ondoren egingo lituzketen aldaketa posibleei buruz.

PRAKTIKAN JARRI

• Haur batek futbol-partida bukaeran egindako azalpenak oinarri harturik, erantzun proposatutako galderen testari, eta lesioari buruz proposatutako galderei.

KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKGorputzeko atalen bat apurtu dugu inoiz?: Idatzi giza gorputzaren hezurrak eta muskuluak, eta zenbatu ikasgelako ikasleek hautsi duten hezur kopurua.Jakin zer jaten dugun: Talde txikietan aztertu zer onura duten aipatu elikagaiek.ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKEzagutu beste gorputz batzuk: Aukeratu animalia bat taldeka, eta egin azterketa bat animalia horren gorputz atalei buruz. (Ikusizkoa eta espaziala / Naturalista).Gorputza aldatzera jolastu: Egin giza gorputzaren marrazki bat, eta hezurrak eta muskuluak jartzerakoan akatsak jar ditzatela, ikaskideek identifika ditzaten. (Naturalista / Ikusizkoa eta espaziala).Marraztu gorputz artikulatu batekin: Pentsatu zein ariketa fisiko izan daitekeen lagungarria osasuntsu egoteko, eta egin marrazki bat horietako bakoitzarekin. (Pertsona barrukoa / Ikusizkoa eta espaziala).

Geure gorputza nola zaindu: Taldeka jarri eta egin horma-irudi bat gorputza zaintzeari buruz, horrekin lotutako irudiekin eta informazioarekin. (Naturalista / Gorputzarena eta zinestesikoa).

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: “Begiratu: 10 bider 2”

• Xedea: Irudi baten xehetasunak begiratzea eta aztertzea.• Jarduerak:

Proposatutako irudia arretaz begiratu denbora batean. Irudia aurretik kendu, eta idatzi behatu dituzten 10 gauza. Erreparatu irudiari berriz ere. Irudiko elementu berriak izendatu. Jarri ikusteko toki batean elementuen zerrenda biak.

HAUSNARTU- Hausnartu: unitate honetako zein eduki iruditu zaie zailenak?, eta ezin errazenak?

OSAGARRIAK Gorputzeko atal gehiago: Orri birakariaren teknika kooperatiboaren bidez, egin zerrenda bat ezagutzen dituzten gorputzeko atal guztiekin, eta esan non dauden kokatuta.Ikertu hezurrak eta muskuluak: Egin zerrenda bat landu dituzten hezur eta muskulu guztiekin, eta bilatu Interneten muskulu eta hezur berriak.


CURRICULUM-EGOKITZAPENA:Oinarrizkoa· Eskeletoa, muskuluak eta artikulazioak.

Osatu hezurren eta muskuluen izenak irudian dagokien tokian. Inguratu artikulazioak eta idatzi haien izenak.

· Geure burua zaintzen. Identifikatu zein ohiturek laguntzen duten gorputza zaintzen, eta zeinek ez. Idatzi ohitura osasungarriak. Ordenatu proposatutako sekuentzia ariketa fisiko osasungarria lortzeko.

Zabaltzekoa:2. unitateko zabaltze-fitxak: Kirola egitean, babestu

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko) — Giza gorputzeko atalak ezagutzeko:• Jarduera kooperatiboa: ikasleei eskatu, talde txikietan, orri birakariko talde-lana egin dezatela, gorputzekoatal guztiak aztertzeko, batez ere hezurrak eta muskuluak.• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): hezurrak, muskuluak eta artikulazioak ezagutzeko fitxa proposamena

(6. orrialdea).— Gorputza nola zaindu ikasteko• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): pertsonen ongizaterako osasungarriak diren ekintza eta jarrerakidentifikatzeko fitxa proposamena (7. orrialdea).• Ikusi bideo hau, gure gorputza zaintzeko umetan elikadura egokia hartzeak duen garrantziari buruz:

EKIMENA Deskribapena: Nola lagundu eskolako jolastokian lagunekin jolastu ezin den eta bakarrik sentitzen den ikaskide bati.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.Jarduerak:

Arazoa aurkeztea. Konponbideak proposatu. Denon artean konponbiderik egokiena aukeratu.

Ebaluazioa: ErrubrikaAdierazleak Lortutako maila

1 2 3 4Ikasleak ideia originalak eta sormenezkoak eman ditu.










Ikasleak onartzen eta bere gain hartzen ditu erantzukizunak,

Ez du ia erantzukizunik onartzen, eta saiatzen da


Emandako erantzukizunak bere gain hartzen ditu, eta saiatzen da

Ahaleginik handiena eskatzen duten erantzukizunak hartzen ditu bere gain,

ekimenak gauzatzeko.

konpromisorik ez hartzen.

egoki betetzen. eta hutsik egin gabe eta sormenez betetzen ditu.


EntzungorHelburua• Musika modu aktiboan entzuten ikastea.• Aditzeak daukan garrantzia baloratzea.

Emozio-aukera: aditze aktiboa.

Jarduerak Binaka jarri, eta bat saiatzen da besteari zerbait kontatzen, baina besteak ez du aditzen, molestatu egiten

du edo zarata egiten du. Ondoren, alderantziz egiten dute. Talde handian, hitz egin sentitu diren moduari eta aditzearen garrantziari buruz. Galdetu ikasleei nola dakiten mezua jasotzen ari den pertsona aditzen ari dela, eta idatzi hori arbelean. Errepikatu hasierako jarduera, erabili dituzten aditze aktiboko ekintzen bidez. Hitz egin berriz ere talde handian sentitu diren moduari buruz, eta jarduera bien arteko ezberdintasunari

buruz. Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:

Zer ikasi dut?Nola sentitu naiz?Zer izan dut gustuko?

Zer ez dut gustuko izan?

ImajinatuHelburuak• Emozioak artatu, bereizi eta adieraztea.

Emozio-aukera: poztasuna, haserrea, beldurra, harridura, tristezia, lotsa, adiskidetasuna, txera, jelosia, inbidia, zoriontasuna, lasaitasuna, maitasuna, nazka, errua, bizitasuna, esker ona eta umorea.

Jarduerak Erreparatu emozioen izenekin ateetan dauden kartelei. Imajinatu eta idatzi ate bakoitzaren atzean egon

daitekeena, emozio hori sentiarazteko.

Talde handian, azaldu besteei zer imajinatu duten emozio bakoitzarentzat. Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:


Zer ez dut gustuko izan?EBALUAZIOA UNITATEARENA KONPETENTZIENA ETA ASKOTARIKO ADIMENENA

Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Osatu taula bat hezurrak, muskuluak eta artikulazioak eta horien kokapena identifikatuz.- Erreparatu irudiei, eta adierazi mugimenduan parte hartzen duten artikulazioen eta hezurren izena.- Kokatu irudi batean adierazitako hezurren eta muskuluen izenak.- Idatzi irudian agertzen diren artikulazioen izenak.- Eman iritzia mugikortasun-arazoak dituen pertsona baten irudi bati buruz.• Erreparatu ea edukiak barneratu diren.

Programazioa eta orientabide didaktikoakUnitate didaktikoko konpetentziak ebaluatzeko errubrika.Proiektuen errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien lana / Askotariko adimenaKonpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.

IRAKURMENA ETA MINTZAMENA/IDAZMENA GARATZEKO JARDUERAKIrakurmenaIrakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:Irakurketa isila (ulermena autorregulatzea).Eguneroko hizkeratik arloko hizkerara itzuli.Sintesiak, eskemak, laburpenak edo ideiak egin (nork bere ulermenaren kontzientzia izatea).Irakurri testuak ondo ulertzeko moduan (narrazio-testu bat, posta elektroniko bat, poemak…).Beste testu idatzi batzuk, euskarri digitalekoak, jarduera interaktiboak, Science Visual Dictionaryko jarduerak, etab. irakurri, informazioa lortzeko, ikasteko, dibertitzeko edo komunikatzeko.

Mintzamena/idazmenaJardueren ebazpena nola planteatu eta garatu duten ahoz azaldu.Ikasitakoa egoki azaldu, idatziz zein ahoz, lexiko zehatza erabiliz.Istorioen eta ipuinen bukaerak asmatu.Posta elektroniko bat idatzi.

IKT JARDUERAKOnline baliabideak (www.edebe.com)Liburu digital interaktiboa. Jarduera interaktiboak egin.

Interneteko estekak• Artikulazioak: http://links.edebe.com/4rpgx• Jan-edatekoak: http://links.edebe.com/qn8k• Gorputzaren mugak: http://links.edebe.com/8dw.• Elastikotasuna: http://links.edebe.com/8jh7zs.EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAKIdentifikatu eta baloratu giza gorputzaren atalak (hezurrak, artikulazioak eta muskuluak) eta horien ezaugarri nagusiak.Ezagutu ongizatearen eta zenbait ohitura praktikatzearen arteko lotura: denetarik jatea, norberaren higienea, ariketa fisiko kontrolatua eta eguneroko atsedena.

KALIFIKAZIO-IRIZPIDEAKArloko kontzeptuak eta lexikoa egoki erabiltzea, informazioa ematean eta eskatzean.Ikasitakoa berez edo eguneroko bizitzan erabiltzea.Ideiak eta erantzunak ikasleek beren kasa emateko duten maila.Informazioa ulertzeko eta komunikatzeko duten maila.Ordena, garbitasuna eta puntualtasuna jarduerak aurkeztean: letra egokia, datuak eta jarraitutako prozesuak zuzen eta argi adieraztea, ortografia-akatsik eza…Jokabidea: ikaskideak eta irakasleak errespetatzea, eta materiala zaintzea; interesa eta motibazioa; azalpenei arreta jartzea; saiatua eta ekina izatea; ikaskideekin ondo moldatzea.Banakako lanen, proben, ariketen eta abarren portzentajea edo balorazioa.

Parte-hartze maila: parte-hartzeetan, talde-lanetan, proiektuetan…METODOLOGIAMATERIALAK ETA BALIABIDEAK

ESPAZIO-DENBORAK ESTRATEGIA METODOLOGIKOAK

Ikasliburua: NATURAREN ZIENTZIAK 2, EDEBÉ ON; giltza argitaletxea.Ikertzailearen txokoa.Science Visual Dictionary.Emozio-hezkuntza.Online baliabideakLiburu digital interaktiboa.Multimedia baliabideak.

Beste baliabide batzukBaliabide hezigarriak.Material suntsikorra.

Ikasgela; beste gune batzuk.Gutxi gorabeherako iraupena: hiru aste.

Proposatutako metodologiaren bidez, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau oinarri hartuta:Hasierako motibazioa, eta aurrezagutzak gogora ekartzea.Edukiak pixkanaka gehituz joatea, eguneroko bizimoduko adibideen bidez, ikaskuntzak transferitzeko, orokortzeko eta zabaltzeko aukera ematen duten kontestualizazioetatik abiatuz, eta konpetentziak uztartuz.Ikasitakoa askotariko jardueretan aplikatzea (aplikazioa, arrazoitzea, konpetentziak eta askotariko adimenak lantzea, proiektuak, lantalde kooperatiboak, jarduera interaktiboak, sendotzekoak, sakontzekoak, etab.). Jarduera horiek guztiak zailtasun-mailaren arabera sekuentziatuta daude, konpetentzien lanketa errazteko eta ikasle guztien ezagutza-estiloetara moldatzeko.Askotariko baliabide digitalak, arbel digitalean zein ordenagailuan erabiltzeko. Hona hemen baliabideok: ikaskuntza-sekuentzian integratutako jarduerak, jarduera interaktiboak eta Interneteko estekak, kontuz handiz aukeratuak.2. unitatea: ERLAZIONATU EGITEN GARA EGITURA:Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital bat eskaintzen dira, unitateko gaira hurbiltzeko (giza gorputza), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide kontestualizatuetatik abiatzen direnak, ikaskuntza-jarduerekin eta aplikazio-jarduerekin.Honelako jarduerak ere proposatzen dira: konpetentziak lantzeko jarduerak, askotariko adimenak lantzekoak, jarduera osagarriak, IKT jarduerak, ekintzailetasuna sustatzekoak, pentsamendu-errutinak lantzekoak, emozio-hezkuntza lantzekoak, sendotzekoak eta sakontzekoak.Edukien lanketa guztia unitateko konpetentziak lantzera bideratuta dago.Ataza integratua. Konpetentziak eta askotariko adimenak lantzeko eta ebaluatzeko jarduerak. Jarduera kontestualizatuak dira, egoera errealei eta ohikoei buruzkoak. Ikasleak dakiena aplikatu behar du jarduera horiek ebazteko. Jarduera horiek

diseinatzean, kontuan hartu da hainbat gaitasun eta ikasestilo daudela (irakurmena, arrazoimena, mugimendua, antzezpena, plastika-adierazpena).

EBALUAZIO-PROZEDURAK ETA -TRESNAKIDATZIAK AHOZKOAK BESTELAKOAKIkasgelako eguneroko jardunean ikasleek egindako hainbat jarduera.Ikasleak ebaluatzeko askotariko jarduerak (liburua, fitxa fotokopiagarriak, proba idatzia…).Talde-lanak.IKT jarduerak: interaktiboak, Interneteko estekak.Banakako dosierra.


Banakako eta taldekako galderak.Elkarrizketa.Ahozko azalpena.Banakako ahozko proba.


Unitate didaktikoen errubrikak.Proiektuen errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.


PLANGINTZAREN EGOKITASUNALORTUTAKO EMAITZAK






Irakaskuntza-jardunaren arautze-

Ikasleen jarraipen-maila.Ikasteko eskoletan erabilitako baliabideen baliagarritasuna.

maila Promozio-irizpideak irakasleek adostutakoak dira.Ikasitakoaren ebaluazioa, eta horretaz ikasleei eta senideei ematen zaien informazioa





Ikasleak1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…

Proposatutako jarduerak egiteko, ikasgelan banakako arreta eskaintzea.Programazioan ageri diren jarduerak egokitzea.Proposatutako jarduerak egiteko, ikasgela barruan eta ikasgelatik kanpo banakako arreta eskaintzea.Curriculuma esanguratsuki egokitzea, HPBak direla eta.Curriculuma egokitzea, gaitasun intelektual handia dela eta.Curriculuma egokitzea, HSn berandu sartzeagatik.…

3. unitatea JATEKO ORDUA


1. Elikagaiak jatorriaren eta pertsonen dietari egiten dioten ekarpenaren arabera sailkatzea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)2. Gorputzak behar dituen mantenugaiak jasotzeko prozesutzat hartzea elikadura. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)3. Ongizatearen eta zenbait ohitura izatearen arteko erlazioa zein den jakitea eta aintzat hartzea: askotariko elikadura, norberaren higienea, ariketa fisikoa egiteko ohitura izatea eta atsedena. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)4. Norberaren erreakzioak, emozioak eta sentimenduak identifikatzea, nork bere gorputza ezagutzen duela adieraziz. (Arterakokonpetentzia / Gorputzarena eta zinestesikoa)5. Emozioak eta sentimenduak jakinarazten jakitea, gainerakoak enpatikoki onartuz. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)6. Pertsonen arteko desberdintasunak ulertzea, eta ezagutzak bakoitzaren kasura egokitzea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)7. Elikadurari eta gizakiaren ohitura egokiei buruzko ezagutzak jakinaraztea, eta elkarri lagunduz eta errespetatuz jakinaraztea. (Ekimenerakoa eta espiritu ekintzailerakoa / Pertsona artekoa)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Norberaren iritziak bateratzea. B• Pertsonen elikadura. K• Eguneko jatorduak. K• Zenbait oinarrizko elikagairen jatorria identifikatzea. K• Elikagaien animalia- eta landare-jatorria bereiztea. K• Elikadurak gorputzari zer ekarpen egiten dizkion (energia, bitaminak eta proteinak). K• Elikagaien piramidea. K• Dieta orekatu baten garrantzia. P• Ohitura osasungarriak zein diren jakitea. P• Istripuak prebenitzeko baliabideak zein diren jakitea. K• Nork bere gorputza zaindu behar duela jakitea. B• Pertsonen artean desberdintasunak daudela konturatzea. B• Testu batean jasotako norberaren ideiak besteei azaltzea. B• Ataza integratuaren ebazpena: Menu orekatua. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa

• Ongizatearen eta zenbait ohitura izatearen arteko erlazioa zein den jakitea eta aintzat hartzea: askotariko elikadura.• Askotariko elikadura aintzat hartzea, ongizaterako metodo eta ohitura osasungarri gisa.• Kontsumitutako elikagaien eraldaketan kausa eta ondorio batzuk zerrendatzea.• Ohitura eta jokabide onen (elikadura, higienea, ariketa, atsedena...) eta ongizatearen arteko lotura zein den jakitea, eta lotura hori aintzat hartzea.• Norberaren erreakzioak, emozioak eta sentimenduak identifikatzea eta bereiztea; horren bidez, nork bere gorputza ezagutzen duela adierazten da.• Emozioak eta sentimenduak identifikatzea eta jakinarazten jakitea, gainerakoen iritziak eta erreakzioak errespetatuz.• Giza gorputzarekin eta haren funtzioekin lotutako gertaera eta fenomeno naturalei buruzko informazioa eskuratzea.• Gizakiaren bizi-funtzioei buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinaraztea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Elikadura-ohitura osasungarriak identifikatzen ditu, eta informazioa dieta orekatuak diseinatzeko erabiltzen.• Elikagaiak jatorriaren eta dietari egindako ekarpenaren arabera sailkatzen ditu.• Elikagaien oinarrizko propietateen arteko desberdintasunei erreparatzen die eta identifikatu egiten ditu.• Nork bere gorputza garbitzeko jokabidea du, higienea, atsedena, aisialdiaren erabilera egokia aintzat hartuz, gorputza zaintzeko ohiturak garatuz.• Norberaren erreakzioak, emozioak eta sentimenduak identifikatzen ditu, nork bere gorputza ezagutzen duela adieraziz.• Gainerakoak errespetatzen ditu, eta badaki norberaren emozioak eta sentsazioak jakinarazten eta adierazten.• Badaki informazioa bilatzen norberaren gorputzaren funtzionamenduarekin lotutako fenomeno naturalei buruz.• Gorputzari buruzko ezagutzak ahoz eta idatziz jakinarazteko gai da.• Errespetuz eta sinergiaz lan egiten du gainerako ikaskideekin.

ZEHAR-LERROAK

• Osasun Hezkuntza:- Elikadura osasungarria eta orekatua izatea garrantzitsua dela onartu eta aintzat hartu.- Elikadurarekin lotutako higiene-ohiturak ezagutzea eta praktikan jartzea, gaixotasunak saihesteko beharrezkoak baitira.

JARDUERAKErreparatu irudiari eta aktibatu ELIKADURAri buruz aldez aurretik dituzten ezagutzak. Horretarako, ikaskideekin hitz egin proposatutako galderei erantzunez.Idatzi zenbat jatordu egin zituzten atzo, eta alderatu erantzunak ikaskideekin.Marraztu modu ordenatuan, proposatutako eskemaren arabera, jatordu bakoitzean jan zuena.Identifikatu egunean bost jatordu egitearen garrantzia, eta osatu testu bat egunaren une bakoitzean egin beharreko jatorduen izenarekin.

Osatu eskema animalia jatorriko elikagaiekin.Identifikatu eta lotu hainbat motatako esnez edo txerri-haragiz egiten diren elikagaiak.Irudian proposatutako elikagaien artean, egin zerrenda bat animalia-jatorrikoak direnekin.Identifikatu zein diren landare-jatorriko elikagaiak.Lotu eta identifikatu proposatutako elikagaien artean zein egiten diren zerealekin edo frutarekin.Sailkatu proposatutako menuko elikagaiak jatorriaren arabera (animalia edo landare).

Ulertu elikagaiak sailkatzeko gurpila zer den.Osatu adibide gehiagorekin mota bakoitzeko elikagaien azalpena.Binaka jarri, egin metaforak elikagaiekin, eta esan zer ematen digun elikagai bakoitzak irudian proposatutako adibidearen arabera.Elikagaien piramidea zer den ulertu.Osatu piramidea elikagaien testuak dagokien lekuan jarriz.Ulertu zertan datzan, eta nolakoa izan behar den dieta orekatu bat.1-2-4 kooperazio-teknikaren bidez, baloratu ea 2. Jardueran aipatutako dieta orekatua den.

Osatu esaldiak proposatutako hitzekin. Horrela, elikagai-ohitura onei buruzko esaldiak osatuko dira.

Jarri irudiak istripuak saihesteari buruzko testuen ondoan, dagokien tokian.Azaldu nola erreakzionatuko luketen, atzamarra guraize batzuekin moztuko balute.

Hainbat elikadura-arazo dituzten haurrentzako aholkuak idatzi.SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 3: Lunch time


Talde handianZer dakit elikagaiei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren aldez aurreko ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie mota askotariko dietaren garrantzia ezagutzen.Gogoratu zenbait elikadura-ohitura daudela, eta garrantzitsua dela horiek errespetatzea, nahiz eta behin edo behin gehiegikeriaren bat egin.Hitz egin irudian agertzen den elikagaiei buruz.Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Motibatzeko elementu gisa erabili Elkartze-aldian ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Elkartze-aldian»Testuinguruan kokatzea: Pentsatu menu berezi bat ikaskideekin txangoan joan behar diren egun baterako. Jarduerak:Banatu ikasgela taldetan, eta menu orekatu bat prestatu proposatutako adierazpenen arabera.Egin kartel bat diseinatutako menuarekin.Egin aurkezpen bat lanekoekin, eta aukeratu proposamenik onena.

PRAKTIKAN JARRI

• Edukiak berrikusi proposatutako galderen eta ariketen bidez. Helburua da hiru elikagai multzoekin osatutako plater bat asmatzea.

KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKBotikina prestatu: Egin jolas bat txartelekin botikin batean sartzen diren eta ez diren elementuak bereizteko.Gaitz zeliakoa aztergai: Ikusi bideo bat, eta taldeka jarri eta idatzi hainbat jarraibide ikaskide zeliako bati laguntzeko ahalik eta bizimodurik normalena egiten.

ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKElikadura osasungarria baloratzea: Taldeka jarri eta azaldu zer den beraien ustez elikadura osasungarria. Ondoren, bideo bat ikusi gai horri buruz, eta bukatzeko, lan osoa aztertu. (Naturalista / Ikusizkoa eta espaziala / Linguistikoa).Jakin zer jaten dugun: Egin poster bat jaten ditugun elikagaiekin eta horien jatorriari buruzko azalpenarekin. Ondoren, horri buruzko bideo bat ikusi. (Naturalista / Ikusizkoa eta espaziala).Ohitura onak identifikatu: Taldeka jarri eta marraztu egunero bete behar diren ohitura onak adierazten dituzten irudiak. Ondoren, erakutsi irudiok ikaskideei. (Pertsona artekoa / Gorputzekoa eta zinestesikoa).Egin gailetak denentzat!: Laktosaren intolerantzia duten haurrentzat eta haur zeliakoentzat irtenbideak planteatu elikagai aldetik. Haientzako gaileten errezeta bat egiteko aukera proposatu. (Naturalista / Pertsona artekoa / Gorputzarena / Zinestesikoa).

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: “Hasiera, erdia, amaiera”

• Xedea: Atera informazioa proposatutako testutik.• Jarduerak:

Irakurri proposatutako zatia. Azpimarratu deigarria egiten zaien hitz bat, ideia bat eta esaldi bat. Bateratu gainerako ikaskideekin.

HAUSNARTU- Pentsatu hiru arrazoi unitate honetan ikasitakoa baliagarri izango zaiela uste izateko.

OSAGARRIAK Jatorria identifikatu: Sailkatu elikagaien irudiak kontuan izanik animalia edo landare jatorrikoak diren, eta egin horma-irudi bat horiekin.Elikadurari buruzko esapideak aztergai: Ikusi bideo bat, eta hitz egin elikagaien gaineko esapideei edo esaldi eginei buruz.Imajinatu bizitza alderantziz: Gogoratu ohitura onak, eta hitz egin ohitura txarrei buruz, eta egin ohitura onak betetzen ez dituen pertsona baten erretratu bat.


CURRICULUM-EGOKITZAPENA:Oinarrizkoa· Janariak sailkatzen.

Identifikatu proposatutako elikagaien jatorria taula bat osatuz, eta idatzi zein dauden eginda adierazitako produktuekin.

Idatzi animalia jatorriko elikagaia, eta landare jatorriko elikagairik gustukoena.

Lotu elikagai-taldeen irudiak egiten dizkiguten ekarpenekin. Adierazi zein aldizkakotasunarekin jan daitezkeen aipatu elikagaiak. Azpimarratu proposatutako zerrendan zein diren ohitura zuzenak.

Zabaltzekoa:3. unitatearen zabaltze-fitxa: Postrea prestatu.

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko) — Janariak nondik datozen ikasteko:• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): janarien jatorria aztertzeko fitxa proposamena (8. orrialdea).— Egunero-egunero, ahalik eta ondoen elikatzeko:• Bakarkako jarduera: eskatu ikasleei 10 ideia eman ditzatela unitatean ikusi eta ikasiko dutenaz, 2 bider10 metodologia erabilita. Unitatearen amaieran, esan ikasleei berriz ere idazteko elikadurari buruzko ideiak, eta ondoren, konparatu zerrenda bietako emaitzak.• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): pertsonen ongizaterako osasungarriak diren jarduera eta jarrerakidentifikatzeko fitxa proposamena (9. orrialdea).

EKIMENA Deskribapena: Lagun batek ez du batere gustuko eskolako menuko plater bat. Pentsatu nola lagundu lagun horri.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.Jarduerak:

Arazoa aurkeztea. Konponbideak proposatu. Denon artean konponbiderik egokiena aukeratu.







Ikasleak arrakastaz Ez du ia interesik Talde-laneko Parte hartzen du, Taldeko liderra da,

parte hartzen du talde-lanetan.

parte hartzeko, eta talde-laneko jardunetik urrun egoten da.

jardunean parte hartzen du, baina haren ekarpenak ez dira oso esanguratsuak.

eta haren ekarpenak garrantzitsuak dira.

parte hartzera animatzen ditu taldekideak, eta sormen handiko proposamen eta iradokizunak egiten ditu.







Aukerarik onenaren bilaHelburuak• Modu positiboan pentsatzen ikastea.• Besteen ekintzek eragiten dizkiguten emozioak bereiztea.

Emozio-aukera: pentsamendu positiboak eta pentsamendu negatiboak.

Jarduerak Entzun proposatutako hiru istorioak, hitz egin horiek sortzen dituzten pentsamendu positiboei eta

negatiboei buruz, eta esan zein unetan bizi izan duten antzeko egoeraren bat eta zer egin duten egoera horretan.

Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:Zer ikasi dut?Nola sentitu naiz?Zer izan dut gustuko?


Istorioak eta emozioak

Helburuak

• Emozioak bereiztea, aurpegiak eta gorputzak adierazten dutenagatik, eta emozioen hiztegiazabaltzea.• Hainbat egoeratako emozioak bereiztea eta adieraztea.• Norberaren emozioak eta besteenak ulertzea.

Emozio-aukera: poztasuna, adiskidetasuna, maitasuna, nazka, txera, jelosia, errua, haserrea,bizitasuna, inbidia, esker ona, umorea, beldurra, ezustea, lasaitasuna, tristezia, etalotsa.

Jarduerak Erakutsi ikasturteko emozio-laminak, emozioak jaso, identifika eta izenda ditzaten. Talde txikian, emozio bakoitza adierazten duen istorio bat asmatu, eta hori antzeztu. Talde handian, hitz egin emozio bakoitzaren adierazpenei buruz, eta esan zer sentitu duten emozio horiek

bizitzean. Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:


Zer ez dut gustuko izan?EBALUAZIOA UNITATEARENA KONPETENTZIENA ETA ASKOTARIKO ADIMENENA

Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Marraztu elikagaien gurpilean dagokien tokian adierazitako elikagaiak, eta esan zer ekarpen egiten duten talde bakoitzeko elikagaiek.- Azaldu, elikadura aldetik, zer nolako ohitura osasuntsuak betetzen dituzten.- Lotu elikagaiak dagokien jatorriarekin.- Sailkatu elikagaiak gorputzari ematen diotenaren arabera.- Egin dieta orekatu baten hiru platereko menu bat.



IRAKURMENA ETA MINTZAMENA/IDAZMENA GARATZEKO JARDUERAKIrakurmenaIrakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:Irakurketa isila (ulermena autorregulatzea).Eguneroko hizkeratik arloko hizkerara itzuli.Sintesiak, eskemak, laburpenak edo ideiak egin (nork bere ulermenaren kontzientzia izatea).Irakurri testuak ondo ulertzeko moduan (narrazio-testu bat, posta elektroniko bat, poemak…).Beste testu idatzi batzuk, euskarri digitalekoak, jarduera interaktiboak, Science Visual Dictionaryko jarduerak, etab. irakurri, informazioa lortzeko, ikasteko, dibertitzeko edo komunikatzeko.Mintzamena/idazmenaJardueren ebazpena nola planteatu eta garatu duten ahoz azaldu.Ikasitakoa egoki azaldu, idatziz zein ahoz, lexiko zehatza erabiliz.Istorioen eta ipuinen bukaerak asmatu.Posta elektroniko bat idatzi.


Interneteko estekak• Elikadura osasuntsua: http://links.edebe.com/e3u4x.• Elikagaien jatorria: http://links.edebe.com/gd5.• Elikagaiei buruzko modismoak. http://links.edebe.com/g934.• Zeliakia: http://links.edebe.com/bf.•EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAKEzagutu eta baloratu ongizatearen eta zenbait ohitura praktikatzearen arteko lotura: mota askotariko elikadura.Kontuan izan mota askotariko elikadura ongizatea eta ohitura osasuntsuak izateko metodo bat dela.Lotu zenbait arrazoi eta eragin kontsumitutako elikagaien transformazioan.

Ohitura eta jokabide onen (elikadura, higienea, ariketa fisikoa, atsedena…) eta ongizatearen arteko lotura kontuan izan eta horiek baloratu.

KALIFIKAZIO-IRIZPIDEAKArloko kontzeptuak eta lexikoa egoki erabiltzea, informazioa ematean eta eskatzean.Ikasitakoa berez edo eguneroko bizitzan erabiltzea.Ideiak eta erantzunak ikasleek beren kasa emateko duten maila.Informazioa ulertzeko eta komunikatzeko duten maila.Ordena, garbitasuna eta puntualtasuna jarduerak aurkeztean: letra egokia, datuak eta jarraitutako prozesuak zuzen eta argi adieraztea, ortografia-akatsik eza…Jokabidea: ikaskideak eta irakasleak errespetatzea, eta materiala zaintzea; interesa eta motibazioa; azalpenei arreta jartzea; saiatua eta ekina izatea; ikaskideekin ondo moldatzea.Banakako lanen, proben, ariketen eta abarren portzentajea edo balorazioa.Parte-hartze maila: parte-hartzeetan, talde-lanetan, proiektuetan…METODOLOGIAMATERIALAK ETA BALIABIDEAK


Ikasliburua: NATURAREN ZIENTZIAK 1, EDEBÉ ON; giltza argitaletxea.Ikertzailearen txokoa.Science Visual Dictionary.Emozio-hezkuntza.Online baliabideakLiburu digital interaktiboa.Multimedia baliabideak.


Ikasgela; beste gune batzuk.Gutxi gorabeherako iraupena: hiru aste.

Proposatutako metodologiaren bidez, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau oinarri hartuta:Hasierako motibazioa, eta aurrezagutzak gogora ekartzea.Edukiak pixkanaka gehituz joatea, eguneroko bizimoduko adibideen bidez, ikaskuntzak transferitzeko, orokortzeko eta zabaltzeko aukera ematen duten kontestualizazioetatik abiatuz, eta konpetentziak uztartuz.Ikasitakoa askotariko jardueretan aplikatzea (aplikazioa, arrazoitzea, konpetentziak eta askotariko adimenak lantzea, proiektuak, lantalde kooperatiboak, jarduera interaktiboak, sendotzekoak, sakontzekoak, etab.). Jarduera horiek guztiak zailtasun-mailaren arabera sekuentziatuta daude, konpetentzien lanketa errazteko eta ikasle guztien ezagutza-estiloetara moldatzeko.Askotariko baliabide digitalak, arbel digitalean zein ordenagailuan erabiltzeko. Hona hemen baliabideok: ikaskuntza-sekuentzian integratutako jarduerak, jarduera interaktiboak eta Interneteko estekak, kontuz handiz aukeratuak.3. unitatea: JATEKO ORDUA ESTRUCTURA:Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital

bat eskaintzen dira, unitateko gaira hurbiltzeko (elikagaiak), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide kontestualizatuetatik abiatzen direnak, ikaskuntza-jarduerekin eta aplikazio-jarduerekin.Honelako jarduerak ere proposatzen dira: konpetentziak lantzeko jarduerak, askotariko adimenak lantzekoak, jarduera osagarriak, IKT jarduerak, ekintzailetasuna sustatzekoak, pentsamendu-errutinak lantzekoak, emozio-hezkuntza lantzekoak, sendotzekoak eta sakontzekoak.Edukien lanketa guztia unitateko konpetentziak lantzera bideratuta dago.Ataza integratua. Konpetentziak eta askotariko adimenak lantzeko eta ebaluatzeko jarduerak. Jarduera kontestualizatuak dira, egoera errealei eta ohikoei buruzkoak. Ikasleak dakiena aplikatu behar du jarduera horiek ebazteko. Jarduera horiek diseinatzean, kontuan hartu da hainbat gaitasun eta ikasestilo daudela (irakurmena, arrazoimena, mugimendua, antzezpena, plastika-adierazpena).

EBALUAZIO-PROZEDURAK ETA -TRESNAKIDATZIAK AHOZKOAK BESTELAKOAKIkasgelako eguneroko jardunean ikasleek egindako hainbat jarduera.Ikasleak ebaluatzeko askotariko jarduerak (liburua, fitxa fotokopiagarriak, proba idatzia…).Talde-lanak.IKT jarduerak: interaktiboak, Interneteko estekak.Banakako dosierra.




Unitate didaktikoen errubrikak.Proiektuen errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.















Ikasleak1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…


4. unitatea ANIMALIEN BIZIA


1. Izaki bizidunen ezaugarriak izendatzea, haien behaketa oinarri hartuta. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)2. Animalia ornodunen eta ornogabeen arteko desberdintasunak zein diren jakitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)3. Animalien elikadura motak bereiztea (haragijalea, belarjalea edo orojalea). (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)4. Animalien zenbait ugalketa motaren berri izatea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)5. Animaliak, haien ezaugarrien arabera, zer ingurunetan bizi daitezkeen jakitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)6. Animaliak eta bizileku duten ingurunea aintzat hartu eta errespetatzea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)7. Nork bere argudioak azalduz eta besteak errespetatuz hitz egitea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)8. Animalia ornodunak garen aldetik, zer ezaugarri ditugun jakitea. (Ikasten eta pentsatzen ikastekoa / Pertsona barrukoa)9. Ikusizko elementuak osorik identifikatzea. (Arterako konpetentzia / Gorputzarena eta zinestesiko)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Animalia-erreinua. K• Ornodunak eta ornogabeak bereiztea. K• Ornodun talde nagusiak. K• Ornogabe talde nagusiak. K• Animaliak elikaduraren arabera sailkatzea. K• IKT baliabideak erabiltzea, animalien elikadura aztertzeko. P• Animaliak bibiparotan eta obiparotan sailkatzea. K• Animalia bibiparoak eta obiparoak ezagutzeko jarduerak egitea. P• Animaliek ohiko ingurunearekin duten harremana. P• IKT tresnak erabiltzea, ezagutza gehiago eskuratzeko. P• Animalia basatiak eta etxeko animaliak bereiztea. P• Maskota batek zer behar dituen konturatzea. B• Animaliak ezaugarrien arabera sailkatzea. P• Etxeko animaliei eta haien banaketa geografikoari buruzko ezagutzak. P• Inguruko animaliak errespetatzea, etxekoak eta basatiak. B• Irudi bati behatzea, eta lana eta animaliekiko eta ingurunearekiko errespetua aintzat hartzea. B• Ataza integratuaren ebazpena: Etxeko

• Informazioa eskuratzeko behatzea eta galdera egokiak egitea, zenbait tresna erabiliz, eta, aginduen arabera, erregistroak eginez.• Animaliak eskeletoaren arabera aztertzea eta sailkatzea, oinarrizko irizpideei jarraiki.• Zenbait iturri erabiltzea, informazioaren eta komunikazioaren teknologietatik eratorritakoak, besteak beste.• Animaliak jaiotzeko moduaren arabera aztertzea eta sailkatzea, oinarrizko irizpideei jarraiki.• Animalien bizileku izan daitezkeen inguruneak aztertu, sailkatu eta errespetatzea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.• Errespetua oinarri hartuta eta logikaz argudiatuz hitz egitea besteekin.• Animalia ornodunen taldeko kide gisa identifikatzea.• Ikusmena eta mugitzeko gaitasuna koordinatzea.

• Zenbait izaki biziduni behatzen ditu eta identifikatu egiten ditu, eta arrazoituz azaltzen ditu batzuen eta besteen arteko desberdintasunak.• Animaliaren eskeletoaren araberako eredu batzuei behatzen die, eta identifikatu eta deskribatu egiten ditu. • Zenbait iturri erabiltzen ditu, informazioaren eta komunikazioaren teknologietatik eratorritakoak, besteak beste.• Animaliak jaiotzeko moduaren arabera sailkatzen ditu.• Animaliak zaintzeko eta errespetatzeko praktika egokiak identifikatzen ditu, eta zaintzeko eta errespetatzeko ohiturak garatzen ditu.• Errespetuz eta sinergiaz lan egiten du gainerako ikaskideekin.• Errespetatuz eta zentzuzko argudioak emanez hitz egiten du.• Badaki ornoduna dela.• Kontzeptuak ikusiz aurkitzen ditu, eta letra-zopa bateanmarkatzen.

animalia zaintzea. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa.

ZEHAR-LERROAK

• Ingurumen-hezkuntza: Konpromiso eta erantzukizun jarrera izatea maskota bat hartzean eta zaintzean.

JARDUERAK

Erreparatu Kanariar Uharteetako muskerraren irudiari, eta deskribatu irudi hori.Ikusi proposatutako bideoa, eta erantzun adierazitako galderei 1-2-4 teknika kooperatiboa baliatuz.Jarri elementu bizigabeen eta izaki bizidunen adibideak, bien ezaugarriak bilatu eta bien arteko ezberdintasunei erreparatu.Izaki bizidunen ideia-jasa bat egin, eta saiatu animaliak taldeka multzokatzen.Proposatutako irudien artean, adierazi zein diren elementu bizigabeak, eta zein izaki bizidunak. Ondoren, talde txikietan jarri, eta adierazi bien arteko ezberdintasunak.Proposatutako kolore-kodearen arabera, adierazi zein animalia dagokion animalia-erreinuari eta zein landare-erreinuari, eta azaldu zein ezaugarrik bereziten dituen

animaliak eta landareak.Alderatu eta kontrastatu irudietan proposatutako animaliak, eta adierazi zer antzekotasun eta zer ezberdintasun duten.

Animalien sailkapena zein den ulertu, kontuan izanik eskeletoa duten ala ez, baita animalia ornodunen eta ornogabeen sailkapena ere.Hitz egin animalia ornodun batek eskeletoa galduz gero gerta litekeenari buruz.Aurkitu letra-zopa batean irudietan proposatutako animaliak, eta horiek margotu.Sailkatu proposatutako animaliak ornodunen eta ornogabeen artean, eta adierazi horietako bakoitza zer motatakoa den.

Ulertu zein den animalien sailkapena, kontuan izanik zer jaten duten.Hitz egin gizakien elikadurari buruz.Identifikatu zer sailkapenetakoak garen, gure elikadura-motaren arabera.Bilatu adierazitako estekan proposatutako animalien dieta.

Ulertu zein den animalien sailkapena, kontuan izanik nola jaiotzen diren.Sailkatu irudietan proposatutako animaliak jaiotzen diren moduaren arabera.

Ikusi bideo bat mamutaren eboluzioaren gainean, eta hitz egin eboluzio horri buruz.Animalien sailkapena zein den ulertu, kontuan izanik zein ingurunetan bizi diren eta zein ezaugarri dituzten.Ikusi proposatutako esteka, eta ezagutu ingurune ezberdinetako bakoitzaren animalien salbuespen batzuk.Zenbait animalien irudiak oinarri harturik, azaldu zein moldaketa mota garatu duten, kontuan izanik zein ingurunetan bizi diren.

Irakurri proposatutako animalia bakoitzaren azalpenak, eta lotu azalpen horiek dagokien egokitzapen-sistemarekin.Irakurri eta ulertu zenbait animaliei buruzko zenbait bitxikeria.

Hitz egin maskotei buruz, haien ezaugarriei buruz, eta behar dituzten zaintzei buruz.Ulertu animalien sailkapena kontuan izanik gizakiarekin zer harreman duten.Identifikatu kolore-kode baten arabera zein diren animalia basatiak eta zein etxekoak irudietan agertzen direnen artean.Ulertu gizakiak nola etxekotu dituen animaliak, horiengandik onuraren bat jaso ahal izateko.Identifikatu maskota bat zaintzearen gainean proposatutako baieztapenen artean zein diren egi eta zein gezur.Munduan zehar: Zerbaitegatik famatuak diren animaliei buruzko bideo bat ikusi, eta egin animalia famatuen zerrenda bat, eta esan zein ezaugarri dituzten berez

espezieari ez dagokienak. Hitz egin jakiteko ea nahiko luketen ezaugarri horiek dituzten animalia bat izan. Ondoren, etxean izan ahal izango luketen animaliei buruzko zerrenda bat egin, eta esan zer nolako ezaugarriak izan beharko lituzketen animalia horiek bizi diren etxebizitzek.

Egin buru-mapa bat animalien sailkapenei buruz.Sailkatu proposatutako animaliak aurreko ariketan erabilitako buru-maparen bidez.

Animalienganako errespetua sustatzeko proposatutako aholkuen artean, aukeratu bat eta egin kartel bat animalia horri buruz.SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 4:



Talde handianZer dakit animaliei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren aldez aurreko

ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie aurkitzen animaliei buruz zer dakiten.

Hitz egin planetan existitzen diren espezie motei buruz, esan zein tokitan aurkitzen diren, eta toki horiek errespetatu egin behar ditugula.

Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Ikusi proposatutako bideoa eta hitz egin desagertzeko zorian dauden animaliei buruz, proposatutako galderen bidez.Motibatzeko elementu gisa erabili Etxean animalia bat zaintzen dugu ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Etxean animalia bat zaintzen dugu»Testuinguruan kokatzea: Maskota bat zaintzeari buruzko kontuak aztertu. Jarduerak:

– Proposatutako irudien artean, aukeratu animalia bat ikasgelarako maskota gisa, eta pentsatu horrentzako izen bat.– Bilatu maskotari buruz adierazitako informazioa.– Egin zerrenda bat maskotak behar dituen gauzei buruz.– Eraman hazkundearen eta jokabidearen kontrol bat, eta aukeratu nola eta zein modutan egin.– Alderatu eta kontrastatu emaitzak ikaskideekin.

PRAKTIKAN JARRI

• Zoo batera bi animalia berri iritsi direnari buruzko berria oinarri harturik, osatu identifikazio-fitxak eta animalia horien ezaugarriak, eta osatu beste fitxa bat gehiago beraiek aukeratzen duten animalia bati buruz.KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKParke zoologikora bisita: Egin irteera bat parke zoologiko batera, edo kontsultatu zooren bateko webgunea. Prestatu ikusi duten

animaliaren bati buruzko fitxa tekniko bat.Egokitzapen bat imajinatu: Lurraren egoera bat oinarri harturik, pentsatu nola eboluziona dezakeen animalia batek, eta egin

animalia horren marrazki bat.Txakur bat zaindu: Ikusi bideo bat txakur bat zaintzeari buruz, eta idatzi taldeka txakur hori zaintzeko funtsezko aholkuak.Itsas animalien errekuperaziorako zentroa aztergai: Ikertu, proposatutako esteketan, itsas animaliak berreskuratzeko egoitzari

buruz; ikusi kontzientziazio bideo bat, eta hitz egin horri buruz.

ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKAnimalia bat asmatu: Talde txikietan jarri, eta sortu naturan existitzen ez den animalia bat, dagoeneko

existitzen diren animalien atalak batuz. (Naturalista / Ikusizkoa eta espaziala / Linguistikoa)Animalia bat igarri: Pentsatu hainbat animalia, eta gainerako ikaskideek zein diren igarri behar dute, obiparoak edo bibiparoak diren esanez, eta plastilinaz modelatuz. (Gorputzarena eta zinestesikoa / Naturalista / Pertsona artekoa / Linguistikoa)

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: “Titulua”

Xedea: Atera argazki baten funtsezko informazioa.• Jarduerak:Banatu ikasleak taldeka argazkiari buruz eta argazki horrek iradokitzen diotenari buruz hitz egin dezaten.Imajinatu kazetariak direla, eta asmatu esaldi hunkigarri bat argazkiaren titular bezala.Titularrak partekatu ikaskideekin.Entzun duten titularrak kontuan izanik, titularra hobetzeko edo aldatzeko aukera eman.Hitz egin aldaketari buruz eta aldaketa hori gauzatzeko arrazoiari buruz.HAUSNARTU- Azaldu zein den lantzea gustukoen izan duten edukia, eta zer edukik eman dien lan handiena.

OSAGARRIAK Ornodunen eboluzioa aztergai: Hitz egin ornogabeen eboluzioari buruz, eta ikusi bideo bat egiaztatzeko ea ideiak zuzenak diren.Ornitorrinkoari buruz ikasten: Ikusi ornitorrinkoari buruz proposatutako bideoak, hitz egin horiei buruz, eta egin fitxa bat animalia

horri buruz.

Beste egokitzapen batzuk aztertu: Banatu ikasgela talde txikietan, egokitzapen on batek ematen dituen abantailak aztertzeko. Horma-irudi bat egin informazio guztiarekin eta gainerako ikaskideei azaldu.


CURRICULUM-EGOKITZAPENA:Oinarrizkoa

– Animaliak sailkatzen:Osatu fitxak argazkietan agertzen diren animalien ezaugarriekin.

– Animaliak, eta gizakiarekin duten erlazioa:Marraztu bi animalia basati eta beste bi etxeko animalia, eta idatzi haien izenak.

Adierazi ea animaliek gizakiarekin duten erlazioari buruz proposatutako baieztapenak egiak edo gezurrak diren.

Zabaltzekoa:4. unitateko zabaltze-fitxak: Animalien zikloa.

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko)

— Munduko animaliak bereizten ikasteko:• Banakako jarduera: Idatzi gehiago ezagutu nahi dituzten hiru animalien zerrenda bat,bilatu hautatutako animaliei buruzko informazioa, eta aurkeztu fitxa txiki bat azaltzen nolakoa den animalia, zer jaten duen eta non bizi den. Batu fitxa guztiak animalien fitxategi bat sortzeko.• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): zenbait irizpideren arabera animaliak sailkatzeko fitxa proposamena (10. orrialdea).— Animaliak eta ingurunea errespetatzen ikasteko:• Ikusi proposatutako bideoa zera ulertzeko: ezberdinak izan arren, animaliek gure errespetua eta laguntza merezi dute.— Trebetasun teknikak eta lan kooperatiboa praktikan jartzeko.• Etxekoa ala basatia: banatu ikasgela hiru-lau laguneko taldeetan. Zenbait animaliaren irudia dutentxartelak banatu, eta marraztu arbelean bi zutabe (etxeko animaliak eta animalia basatiak). Idatzi animalia bakoitzari dagokion izena.

EKIMENA Deskribapena: Katu-kume bat aurkitu dute zuhaixka baten azpian parke batean. Pentsatu zer egin.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.

Jarduerak:– Arazoa aurkeztea.

– Konponbideak proposatu.

– Denon artean konponbiderik egokiena aukeratu.



1 2 3 4







Ez du ia interesik parte hartzeko, eta talde-laneko jardunetik urrun egoten

Talde-laneko jardunean parte hartzen du, baina haren ekarpenak ez dira


Taldeko liderra da, parte hartzera animatzen ditu taldekideak, eta sormen

da. oso esanguratsuak. handiko proposamen eta iradokizunak egiten ditu.







Honelakoa naizHelburua• Bakoitzak duen izaeraz ohartu, kontzientzia hartzea.


Jarduerak

Banaka idatzi zergatik diren garrantzitsuak etxean, eta zer baloratzen duten gurasoek eurengandik.

Taldean hitz egin idatzi dutenari buruz, baita etxean gurasoekin duten harremanaren beste hainbat alderdiri buruz ere.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?


Elkarrekin, hobeto

Helburuak• Autoestimua hobetzea.• Bakoitzaren originaltasuna aintzat hartzea.


Jarduerak

Banaka jarri eta imajinatu paisaia oso polit bat, eta marraztu paisaia horretatik gustukoen duten elementua.

Talde txikian sortu paisaia bat bakoitzaren elementuak batuz, hitz egin bakoitzak egiten duen ekarpenari buruz, eta esan

zergatik aukeratu duten elementu hori.

Talde handian hitz egin egindako lanari buruz.

Paisaia bakarra sortu talde guztien paisaiekin.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?



Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Lotu animalia bakoitza dagozkion ezaugarriekin.- Adierazi animaliei buruz proposatutako esaldiak egiak edo gezurrak diren.- Osatu animalien sailkapena eskema modura.




Irakurmena

Irakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:– Irakurketa isila (ulermena autorregulatzea).– Eguneroko hizkeratik arloko hizkerara itzuli.– Sintesiak, eskemak, laburpenak edo ideiak egin (nork bere ulermenaren kontzientzia izatea).

Irakurri testuak ondo ulertzeko moduan (narrazio-testu bat, posta elektroniko bat, poemak…).Beste testu idatzi batzuk, euskarri digitalekoak, jarduera interaktiboak, Science Visual Dictionaryko jarduerak, etab. irakurri, informazioa lortzeko, ikasteko,



IKT JARDUERAK

Online baliabideak (www.edebe.com)Liburu digital interaktiboa. Jarduera interaktiboak egin.

Interneteko estekakKanariar Uharteetako muskerra: http://links.edebe.com/ar9

Animalien elikadura: http://links.edebe.com/wket.

Ohiz kanpoko animaliak: http://links.edebe.com/m84.

Mamutaren eboluzioa: http://links.edebe.com/99a .

Animaliekiko errespetua: http://links.edebe.com/c3wcc

Ornogabeen eboluzioa: http://links.edebe.com/7d9ea.

Madrilgo Acuarium zooa: http://links.edebe.com/8dyuy.

Ornitorrinkoa: http://links.edebe.com/sa5zw, http://links.edebe.com/9rja67.

Txakur baten zaintzak: http://links.edebe.com/mc493m.

Galzorian dauden animaliak: http://links.edebe.com/m5ihp, http://links.edebe.com/6f3.

Itsas animaliak berreskuratzeko egoitza: http://links.edebe.com/gzp3, http://links.edebe.com/7s95.

EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAK• Ezagutu eta sailkatu animaliak oinarrizko irizpideekin eskeletoaren arabera.

http://links.edebe.com/7s95

http://links.edebe.com/gzp3

http://links.edebe.com/6f3

http://links.edebe.com/m5ihp

http://links.edebe.com/mc493m

http://links.edebe.com/9rja67

http://links.edebe.com/sa5zw

http://links.edebe.com/8dyuy

http://links.edebe.com/7d9ea

http://links.edebe.com/c3wcc

http://links.edebe.com/99a

http://links.edebe.com/m84

http://links.edebe.com/wket

http://links.edebe.com/ar9

• Ezagutu eta sailkatu animaliak oinarrizko irizpideekin jaiotzen diren moduaren arabera.• Ezagutu, sailkatu eta errespetatu animaliak bizi daitezkeen inguruneak.

KALIFIKAZIO-IRIZPIDEAKArloko kontzeptuak eta lexikoa egoki erabiltzea, informazioa ematean eta eskatzean.Ikasitakoa berez edo eguneroko bizitzan erabiltzea.Ideiak eta erantzunak ikasleek beren kasa emateko duten maila.Informazioa ulertzeko eta komunikatzeko duten maila.Ordena, garbitasuna eta puntualtasuna jarduerak aurkeztean: letra egokia, datuak eta jarraitutako prozesuak zuzen eta argi adieraztea, ortografia-akatsik eza…Jokabidea: ikaskideak eta irakasleak errespetatzea, eta materiala zaintzea; interesa eta motibazioa; azalpenei arreta jartzea; saiatua eta ekina izatea; ikaskideekin

ondo moldatzea.Banakako lanen, proben, ariketen eta abarren portzentajea edo balorazioa.Parte-hartze maila: parte-hartzeetan, talde-lanetan, proiektuetan…


Ikasliburua: NATURAREN ZIENTZIAK 2, EDEBÉ ON; giltza argitaletxea.

Ikertzailearen txokoa.Science Visual Dictionary.Emozio-hezkuntza.

Online baliabideakLiburu digital interaktiboa.Multimedia baliabideak.


Ikasgela; beste gune batzuk.Gutxi gorabeherako iraupena:

hiru aste.

Proposatutako metodologiaren bidez, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau oinarri hartuta:Hasierako motibazioa, eta aurrezagutzak gogora ekartzea.Edukiak pixkanaka gehituz joatea, eguneroko bizimoduko adibideen bidez, ikaskuntzak


Ikasitakoa askotariko jardueretan aplikatzea (aplikazioa, arrazoitzea, konpetentziak eta askotariko adimenak lantzea, proiektuak, lantalde kooperatiboak, jarduera interaktiboak, sendotzekoak, sakontzekoak, etab.). Jarduera horiek guztiak zailtasun-mailaren arabera sekuentziatuta daude, konpetentzien lanketa errazteko eta ikasle guztien ezagutza-estiloetara moldatzeko.

Askotariko baliabide digitalak, arbel digitalean zein ordenagailuan erabiltzeko. Hona hemen baliabideok: ikaskuntza-sekuentzian integratutako jarduerak, jarduera interaktiboak eta Interneteko estekak, kontuz handiz aukeratuak.

4. unitatea: ANIMALIEN BIZIA EGITURA:Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital bat eskaintzen

dira, unitateko gaira hurbiltzeko (animaliak), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide

kontestualizatuetatik abiatzen direnak, ikaskuntza-jarduerekin eta aplikazio-jarduerekin.Honelako jarduerak ere proposatzen dira: konpetentziak lantzeko jarduerak, askotariko adimenak

lantzekoak, jarduera osagarriak, IKT jarduerak, ekintzailetasuna sustatzekoak, pentsamendu-errutinak lantzekoak, emozio-hezkuntza lantzekoak, sendotzekoak eta sakontzekoak.

Edukien lanketa guztia unitateko konpetentziak lantzera bideratuta dago.Ataza integratua. Konpetentziak eta askotariko adimenak lantzeko eta ebaluatzeko jarduerak.

Jarduera kontestualizatuak dira, egoera errealei eta ohikoei buruzkoak. Ikasleak dakiena aplikatu behar du jarduera horiek ebazteko. Jarduera horiek diseinatzean, kontuan hartu da hainbat gaitasun eta ikasestilo daudela (irakurmena, arrazoimena, mugimendua, antzezpena,

plastika-adierazpena).


IDATZIAK AHOZKOAK BESTELAKOAKIkasgelako eguneroko jardunean ikasleek

egindako hainbat jarduera.Ikasleak ebaluatzeko askotariko jarduerak


Talde-lanak.IKT jarduerak: interaktiboak, Interneteko estekak.Banakako dosierra.




Unitate didaktikoen errubrikak.Proiektuen errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena

Banakako erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena

Ikastaldearen erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.















Ikasleak

1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…


5. unitatea LANDAREEN BIZIA


1. Basalandareak eta landatutako landareak zuzen bereiztea, batez ere gizakiak erabiltzen dituenak. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)2. Landareak izaki bizidun gisa aintzat hartzea, eta nork bere landarea haztean arretaz ibiltzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)3. Landareen eta haien atalen zikloa zein den jakitea, bai eta zer behar dituzten landareek ere, bizirik irauteko. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)4. Hasierako behaketa oinarri duen esperimentu bat egitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)5. Landareak zurtoinaren, hostoen edo loreen arabera sailkatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)6. Landareak zertarako erabil daitezkeen aintzat hartzea (elikadura, apainketa edo produktuak egitea). (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa. Naturalista)7. Landareek bizileku duten ingurunera egokitzeko sistema ulertzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)8. Landareak izaki bizidunak direla eta bizitzeko zainketa batzuk behar dituztela jakitea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Norberaren iritziak bateratzea. B• Basalandareak-landare landatuak. K• Nork bere landarea landatu eta haztea. P• Landareen zikloa. K• Landareen atalak eta erabilerak. K• Taldean esperimentu bat egitea. P• Ikasle bakoitzak talde-lanean egindako ekarpena aintzat hartzea. B• Landareen elikadura. P• Landareak zurtoinaren, hostoen edo loreen arabera bereiztea. K• Loratzearen arabera horma-irudi bat egitea. P• Landareak sailkatzea, elikagaia ematen diguten, apaintzeko balio duten edo beste produktumota bat ematen diguten aintzat hartuz. P• Landareak elikagaia lortzeko eta pertsonentzako gauza erabilgarriak sortzeko baliabide gisa aintzat hartzea. B• Landareak eta haien ingurunea errespetatzea. B• Irudi bati behatzea, eta landaren hazkuntza eta erabilera pertsonen eguneroko bizitzan aintzat hartzea. B• Ataza integratuaren ebazpena: Gure lorezaintza-aholkularitza. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena,

• Inguruneko landarerik esanguratsuenak aztertu eta sailkatzea, bai eta espezie ezagun batzuk ere, zenbait baliabideren bidez lortutako informazioa aplikatuz.• Landareak zaintzeko eta errespetatzeko ohiturak izatea, bizitzekozer zainketa behar dituzten aintzat hartuz.• Landareen ezaugarriak, atal nagusiak eta bizi-zikloa zein den jakitea.• IKTak erabiltzea, informazioa bilatu eta hautatzeko, irakasleak lagunduta, esperimentu bat egite aldera.• Landareak elementu behagarrien, identifikazio- eta izendapen-elementuen arabera sailkatzea.• Gizakiek landareekin dituzten harremanak aztertzea.• Landareei behatzeko eta haiek aztertzeko interesa izatea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Inguruneko landareei behatu, eta landareak identifikatu, izendatu eta sailkatzen ditu, eta basalandareak eta landare landatuak bereizten ditu.• Landareak zaintzeko eta errespetatzeko praktika egokiak identifikatzen ditu, eta ohitura horiek garatzen.• Landareei behatzen die eta haien atalak sailkatzen ditu. Horrezgainera, landareen ohiko bizi-zikloaren berri du.• Esperimentuak egiten ditu, irakasleak lagunduta, eta aieruak egiten ditu berez gertatzen diren gertaerei buruz.• Zenbait landare motari behatzen die, eta identifikatu eta sailkatu egiten ditu, haien zurtoinen, hostoen eta landareen arabera.• Gizakien eta landareen arteko harremanei behatzen die eta identifikatu egiten ditu.• Landareen ezaugarri fisikoak eta jokabideak bizileku duten ingurunearekin lotzen ditu.• Errespetuz eta sinergiaz lan egiten du gainerako ikaskideekin.

norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa

ZEHAR-LERROAK

• Ingurumen-hezkuntza: Espezien aberastasuna eta barietatea ulertzeko eta baloratzeko jarrerak lantzea, baita espezieak zaintzeko beharra ere.

JARDUERAKErreparatu proposatutako irudiari, eta identifikatu irudietan agertzen diren izaki bizidunak. Hitz egin landareei buruz, landareek eta animaliek

dituzten desberdintasunei buruz, landareen ezaugarriei buruz,… proposatutako galderei erantzunez.Ulertu basalandareen eta landatutako landareen arteko desberdintasunak.Landatu hazi bat proposatutako adierazpenei jarraiki.

Ulertu nolakoa den landareen zikloa.Osatu landare baten irudiarekin batera jarri diren esaldiak, landareen zati bakoitzaren funtzioei edo ezaugarriei buruz.Egin adierazitako estekan proposatutako esperimentua.Ulertu zer elementu behar dituen landare batek bizitzeko, eta osatu proposatutako irudia landarearen elementuen izenekin.

Ulertu landareen sailkapena kontuan izanik haren zurtoina, orriak eta loreak.Osatu landareen sailkapena zurtoinaren arabera, dagozkion ebakigarriekin.Azaldu bakoitzak bere hitzekin zer gertatzen zaien hosto erorkorreko eta hosto iraunkorreko zuhaitzei urtaroak pasa ahala.Egin denon artean horma-irudi bat loredun eta lorerik gabedun landareekin, eta ondoren, argazkiekin apaindu.

Ulertu zein diren landareek eskaintzen dizkiguten eta guretzat erabilgarriak diren elementu guztiak.Lotu jaten ditugun elikagaien proposatutako irudiak jaten ditugun landareen atalekin.Osatu etxe bateko egongelako marrazki bat, apaintzeko landare bat marraztuz.Identifikatu zer objektu egin diren landare batekin.Munduan zehar: Identifikatu eta ulertu nola egokitzen diren landareak bizi diren ingurunera.Jarri bizi diren tokiko berezko landare baten adibide bat.Zenbakia teknika kooperatiboaren bidez, aurkitu zein ekosistemari dagokien aurreko ariketetan proposatutako landareak, eta erantzun

ekosistema horiei buruzko galderei.

Inferentzia deduktiboaren bidez, identifikatu landareak errespetatzeko eta zaintzeko ohitura adierazten duten binetak.SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 5: Animals.


Talde handianZer dakit animaliei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar

diren aldez aurreko ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie aurkitzen etxeko landareei buruz zer dakiten.

Hitz egin landareen eta animalien desberdintasunik nagusienei buruz.Azaldu zer landare mota ezagutzen dituzten, eta zein ingurunetan ikusi dituzten.Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Motibatzeko elementu gisa erabili Lorezaintza kontsultategia ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Lorezaintza kontsultategia»Testuinguruan kokatzea: Antolatu klinika txiki bat landareentzat, eta lehenengo pazienteen bisita jaso. Jarduerak:– Talde txikietan jarri, erreparatu landare bakoitzari, eta ikusi zer gertatzen den.– Inguruan izan ditzaketen eta irudietako landareen arazo berdinak dituzten zenbait landare behatu zehatz-

mehatz.– 1-2-4 kooperazio-lanaren tekniken bidez, egin diagnostiko bat landareari gertatzen zaionari buruz.– Kooperazio-lanaren teknika beraren bidez, konponbiderik onena bilatu.– Denon artean egin fitxategi bat landare batek izan ditzakeen arazoen arrazoiekin eta arazo horiek

konpontzeko balizko konponbideekin.

PRAKTIKAN JARRI

• Norbaiti bere urtebetetzean landare bat oparitzeko asmoarekin, osatu proposatutako jarduerak, eta

aukeratu eta deskribatu landarea, marraztu eta izendatu haren zatiak, eta sailkatu landare hori unitatean ikasitakoaren arabera. Ondoren, aholkuak eman landarea ondo zaintzeko.

KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKHiriko zuhaitzak aztergai: Hitz egin norberaren herriko zuhaitz-motei buruz, eta aztertu zer zuhaitz egon

daitezkeen hirietan. Banaka, erreparatu etxeko bidean ikusten duten zuhaitz bati.Nola zaintzen dugu...?: Hitz egin etxean dituzten landareak zaintzeko duten moduari buruz. Ikusi gai horri

buruzko bideo bat. Denon artean, egin landareak eta loreak zaintzeko fitxategi bat.ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKBonsaiak aztergai: Ikusi bonsaiei buruzko bideo bat, eta horri buruz hitz egin. Marraztu bakoitzak bere bonsaia (Naturalista / Ikusizkoa eta espaziala / Linguistikoa)Landareak sailkatu: Taldeka jarri, eta egin marrazki bat egunero aurkitzen dituzten elementuei buruz. Ondoren, sailkatu taula batean, kontuan izanik landare edo animalia jatorria duten. (Gorputzarena eta zinestesikoa / Naturalista /Linguistikoa)

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: «Ikusi – Pentsatu – galdetu»

• Xedea: Ikasleen kuriositatea suspertu eta landareei buruzko ezagutza berriak sakontzeko oinarriak finkatu.• Jarduerak:– Erreparatu irudiari, eta azaldu zer ari diren ikusten.– Azaldu irudiak zer ekartzen dien gogora.– Esan zer nahiko luketen galdetu irudi horri buruz.– Bateratu galdera guztiak.HAUSNARTU- Unitatea baloratu 0tik 10era, izan dituzten zailtasunen arabera.

OSAGARRIAKLandareen mapa aztergai: Hitz egin landare baten atalei buruz eta landare horien ugaltze-zikloari buruz.

Ondoren, bideo bat ikusi, eta jarri landare eta zuhaitz baten irudi baten edo marrazki baten gainean landare baten atal bakoitzaren izenak.

Zer ari gara jaten?: Egin zerrenda bat egunero etxean jaten dituzten landareekin. Ondoren, egin zerrenda bat esanez landarearen zein zatiri dagokien, eta gero, egin azterketa bat kontrastatzeko.


CURRICULUM-EGOKITZAPENA:Oinarrizkoa• Landare baten atalak:

Osatu zuhaitz baten marrazkia adierazten diren izenekin.Osatu proposatutako esaldiak landare baten izen nagusiekin.• Zuhaitzak, zuhaixkak eta belarrak:Marraztu zuhaitz bat, zuhaixka bat eta belar bat, eta idatzi horien ezaugarriak.Zabaltzekoa:5. unitatearen zabaltze-fitxak: Azenario batekin esperimentuan

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko) — Landareak ezagutzen ikasteko:• Bakarkako jarduera: esan ikasleei gustukoen duten landarearen marrazkia egin dezatela, izena jartzen saiatu daitezela (jakinez gero, ipini; edo bestela, laguntza eskatu zein den argitzeko), eta landarearen bereizgarriak zehazteko.• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): landare baten atal nagusiak ezagutzeko fitxa proposamena (12. orrialdea).— Zuhaitzak, zuhaixkak eta belarrak bereizten ikasteko:• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): hiru landare mota nagusietako zurtoinen ezaugarriak ezagutzekofitxa proposamena (13. orrialdea).— Trebetasun teknikak eta lan kooperatiboa praktikan jartzeko:• Landareen memorya: egin landareen memory bat. Jolastu taldeka, eta saiatu izena aurkitzen dagokion irudiari.

EKIMENA Deskribapena: Nola aurkitu normalean joaten den parkeko landareen izenak.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.Jarduerak:

– Arazoa aurkeztea.– Konponbideak proposatu.– Denon artean konponbiderik egokiena aukeratu.


















Ikusi eta sentituHelburua• Norberak bere emozio positiboak sortzen ikastea.

Emozio-aukera: emozio positiboak.

Jarduerak Marraztu beraientzat oso berezia den pertsona bat, eta erantzun galderari: nola sentitzen dira berarekin

daudenean? Talde handian jarri, eta esan ikaskideei zein den pertsona berezi hori, zer sentimendu dituzten eta zer

pentsatzen duten. Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:



Erlaxatzen ikasi

Helburuak• Gorputza erlaxatzen ikastea.• Emozioak sentitzea eta bideratzea, erlaxazioaren bitartez.• Kontzentrazioa hobetzea.

Emozio-aukera: erlaxazioa.

Jarduerak Egin erlaxazio bat fondoko musikarekin edo istorio bat kontatuz. Hitz egin sentitu diren moduari buruz, eta erlaxazioarekin lotutako beste hainbat gaiei buruz. Esaldi hauek arbelean idatzi, eta ahoz bukatu:



EBALUAZIOA UNITATEARENA KONPETENTZIENA ETA ASKOTARIKO ADIMENENAEbaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Osatu esaldiak landareen zikloari buruz proposatutako hitzekin.- Atal bakoitzetik jasotzen dutenari buruzko esaldiak ordenatu.- Zurtoinen eta hostoen ezaugarriak ezagutu, eta sailkatu landareak haien arabera.- Lotu landarearen zati bakoitza betetzen dituen funtzioekin.- Identifikatu sustrai mota ezberdinak.


Programazioa eta orientabide didaktikoakUnitate didaktikoko konpetentziak ebaluatzeko errubrika.Proiektuen errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien lana / Askotariko adimenaKonpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako

erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen

erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.

IRAKURMENA ETA MINTZAMENA/IDAZMENA GARATZEKO JARDUERAKIrakurmenaIrakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:– Irakurketa isila (ulermena autorregulatzea).– Eguneroko hizkeratik arloko hizkerara itzuli.– Sintesiak, eskemak, laburpenak edo ideiak egin (nork bere ulermenaren kontzientzia izatea).Irakurri testuak ondo ulertzeko moduan (narrazio-testu bat, posta elektroniko bat, poemak…).Beste testu idatzi batzuk, euskarri digitalekoak, jarduera interaktiboak, Science Visual Dictionaryko jarduerak, etab. irakurri, informazioa

lortzeko, ikasteko, dibertitzeko edo komunikatzeko.Mintzamena/idazmenaJardueren ebazpena nola planteatu eta garatu duten ahoz azaldu.Ikasitakoa egoki azaldu, idatziz zein ahoz, lexiko zehatza erabiliz.Istorioen eta ipuinen bukaerak asmatu.Posta elektroniko bat idatzi.


Interneteko estekakEsperimentua: http://links.edebe.com/t9Loredun eta lorerik gabeko landareak: http://links.edebe.com/hj, http://links.edebe.com/hmny.Bonsaiak: http://links.edebe.com/2q73,Landareak, atalak eta ugalketa: http://links.edebe.com/3g97Lurraren aldaketak: http://links.edebe.com/memfxm.Landareekiko eta animaliekiko ohiturak: http://links.edebe.com/e92hxLandareen zaintzak:http://links.edebe.com/zyv.EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAK• Inguruneko animaliarik ezagunenak bereiztea eta sailkatzea, bai eta beste espezie ezagun batzuk ere, zenbait baliabideren bidez lortutako informazioa aplikatuz.• Landareekiko zaintza eta errespetu ohiturak mantentzea, eta kontuan izatea bizitzeko zer zaintza behar duten.• Landareen ezaugarriak eta atal nagusiak eta horien bizi-zikloa ezagutzea.

http://links.edebe.com/hmny

http://links.edebe.com/hj

KALIFIKAZIO-IRIZPIDEAKArloko kontzeptuak eta lexikoa egoki erabiltzea, informazioa ematean eta eskatzean.Ikasitakoa berez edo eguneroko bizitzan erabiltzea.Ideiak eta erantzunak ikasleek beren kasa emateko duten maila.Informazioa ulertzeko eta komunikatzeko duten maila.Ordena, garbitasuna eta puntualtasuna jarduerak aurkeztean: letra egokia, datuak eta jarraitutako prozesuak zuzen eta argi adieraztea,

ortografia-akatsik eza…Jokabidea: ikaskideak eta irakasleak errespetatzea, eta materiala zaintzea; interesa eta motibazioa; azalpenei arreta jartzea; saiatua eta ekina

izatea; ikaskideekin ondo moldatzea.Banakako lanen, proben, ariketen eta abarren portzentajea edo balorazioa.Parte-hartze maila: parte-hartzeetan, talde-lanetan, proiektuetan…METODOLOGIAMATERIALAK ETA BALIABIDEAK



Ikertzailearen txokoa.Science Visual Dictionary.Emozio-hezkuntza.Online baliabideakLiburu digital

interaktiboa.Multimedia baliabideak.


Ikasgela; beste gune batzuk.

Gutxi gorabeherako iraupena: hiru aste.

Proposatutako metodologiaren bidez, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau oinarri hartuta:Hasierako motibazioa, eta aurrezagutzak gogora ekartzea.Edukiak pixkanaka gehituz joatea, eguneroko bizimoduko adibideen bidez,

ikaskuntzak transferitzeko, orokortzeko eta zabaltzeko aukera ematen duten kontestualizazioetatik abiatuz, eta konpetentziak uztartuz.



5. unitatea: LANDAREEN BIZIA EGITURA:Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital

bat eskaintzen dira, unitateko gaira hurbiltzeko (landareak), eta aldez

aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide

kontestualizatuetatik abiatzen direnak, ikaskuntza-jarduerekin eta aplikazio-jarduerekin.

Honelako jarduerak ere proposatzen dira: konpetentziak lantzeko jarduerak, askotariko adimenak lantzekoak, jarduera osagarriak, IKT jarduerak, ekintzailetasuna sustatzekoak, pentsamendu-errutinak lantzekoak, emozio-hezkuntza lantzekoak, sendotzekoak eta sakontzekoak.

Edukien lanketa guztia unitateko konpetentziak lantzera bideratuta dago.Ataza integratua. Konpetentziak eta askotariko adimenak lantzeko eta ebaluatzeko

jarduerak. Jarduera kontestualizatuak dira, egoera errealei eta ohikoei buruzkoak. Ikasleak dakiena aplikatu behar du jarduera horiek ebazteko. Jarduera horiek diseinatzean, kontuan hartu da hainbat gaitasun eta ikasestilo daudela (irakurmena, arrazoimena, mugimendua, antzezpena, plastika-adierazpena).

EBALUAZIO-PROZEDURAK ETA -TRESNAKIDATZIAK AHOZKOAK BESTELAKOAKIkasgelako eguneroko jardunean ikasleek



Talde-lanak.IKT jarduerak: interaktiboak, Interneteko

estekak.Banakako dosierra.





















Ikasleak1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…


6. unitatea ASKOTARIKO MATERIALAK


1. Zenbait material ezagunen ezaugarriak bereiztea eta alderatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)2. Materialen jatorria (animalia-, landare-, mineral-jatorria) identifikatzea, eta batzuk naturatik datozela eta beste batzuk gizakiek egindakoak direla jakitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)3. Gizartean materialek zer erabilera dituzten aintzat hartzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa. Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona artekoa)4. Zenbait nahaste mota (homogeneoa, heterogeneoa) oinarri dituen eta haien osagaiak banantzean datzan esperimentu bat egitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)5. Materiak, eragiten dioten baldintzen arabera, zer eraldaketa izan ditzakeen jakitea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa/ Naturalista. Logikoa eta matematikoa)6. Indarrak objektuetan edo materian zer ondorio eragiten dituzten behatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista. Ikusizkoa eta espaziala)7. Materialak berrerabiltzea/murriztea/birziklatzea ingurumena babesteko eta kutsadura murrizteko metodo gisa aintzat hartzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa. Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona artekoa)8. Uraren ezaugarriak eta gizartean zer erabilera dituen ikertzea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Zenbait materialen ezaugarriak alderatzea. P• Materialen jatorria. K• Materialak jatorriaren arabera identifikatzea (animalia-, landare- edo mineral-jatorria); naturaletan edo gizakiak egindakotan sailkatzea. K• Materialen propietateak identifikatzea. K• Materialak propietateen arabera sailkatzea. P• Zentzumenak aintzat hartzea materialen ezaugarriak aztertzeko baliabide erabilgarri gisa. B• Materialak nola erabil daitezkeen jakitea. K• Taldean lan egitea lankidetzako teknika bati jarraituz, eta ikaskideen ekarpenak aintzat hartzea. B• Nahaste homogeneoak eta heterogeneoak bereiztea. K• Nahasteak banantzeko esperimentuak egitea. P• Materialen eraldaketa ulertzea, inguruneko baldintzen arabera. K• Materiari eta objektuei eragiten dieten indarrak identifikatzea. P• Materialak berrerabiltzeko sistemak. P• Materialak berrerabiltzeak zenbaterainoko garrantzia duen aintzat hartzea. B• Irudi bati behatzea, eta irudia oinarri hartuta, galderak egitea. P

• Materialei behatzea, eta materialak identifikatzea eta propietate fisiko behagarrien arabera sailkatzea.• Materialen jatorriaz ohartzea, animalia-, landare- edo mineral-jatorrikoak edo gizakiak sortutakoak badira ere.• Objektuak eta materialak aldatzeko edo eraldatzeko eguneroko egoeretan ikus daitezkeen kausa eta ondorio batzuk deskribatzea.• Aurretiaz mugatutako gertaera edo fenomenoeiburuzko informazio garrantzitsua lortzea, eta iragarpenak egitea, zuzeneko eta zeharkako behaketetako datuak uztartuz.• Jarduera zientifikoak egiten hastea esperimentuak eginez, indarrak aplikatzearen ondorioak aztertzeko.• Ingurune fisikoko eta haren baliabideetako elementu batzuei behatzea eta haiei buruzko azalpenak ematea, ingurumenaren balioa kontuan hartuta.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Materialei behatzen die eta identifikatu egiten ditu, eta propietate fisiko behagarrien arabera sailkatzen ditu, hala nola usaina, zaporea, testura, pisua eta masa.• Materialak jatorriaren arabera bereizten ditu, eta badaki zer materialez dauden eginda eguneroko objektuak.• Materialen behatzen die, eta haien funtsezko propietateen arteko desberdintasunak identifikatu, aztertu eta deskribatzen ditu. Propietate horietako batzuk materialen erabilerekin lotzen ditu, eta indarrekobjektuetan, haien osagaietan eta haren norabidean ikusteko moduan zer ondorio dituzten aztertzen du.• Informazio zehatza eta garrantzitsua bilatzen, aukeratzen eta antolatzen du materialei buruz; aztertu eta ondorioak ateratzen ditu; bere esperientziaren berri ematen du, prozesuari buruz hausnartuz, eta hari buruzko informazioa ematen du ahoz nahiz idatziz edo irudiz lagunduta.• Indarrak norabide berean, kontaktu-indarrak eta indarrak urrutitik aplikatzean zer ondorio dauden behatu, identifikatu eta azaltzen du, eta gertatutakoa deskribatzen.• Ikasgelan eta etxean objektuak eta substantziak murriztu, berrerabili eta birziklatzen ditu.• Errespetuz eta sinergiaz lan egiten du

• Ataza integratuaren ebazpena: Ura aztertzea. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa.

gainerako ikaskideekin.

ZEHAR-LERROAK

• Ingurumen-hezkuntza: Kutsatu gabeko inguruneek duten garrantzia osasunarentzat eta bizitzarentzat.• Kontsumorako hezkuntza: Hondakinak birziklatzeko jarrerak eta konpromisoa garatzea, baita hondakinak murrizteko eta berrerabiltzeko konpromisoa ere, gehiegizko kontsumoa murrizteko.

JARDUERAKErreparatu irudiari, eta hitz egin bertan agertzen denari buruz.Osatu proposatutako eskema kristala eta egurra konparatuz eta kontrastatuz.Ulertu objektuak osatzen diren materialak jatorri desberdinetatik datozela.Lotu proposatutako materialak irudietan agertzen diren objektuekin.Osatu proposatutako koadroa bertan agertzen diren objektuak aztertuz, objektu horiek osatzen dituzten materiala aztertuz, baita material horren jatorria ere, eta ikusi

ea sortutako material bat den.

Identifikatu zer zentzumenek laguntzen diguten material desberdinen propietateak antzematen, proposatutako adibideen arabera.Osatu proposatutako taula. Horretarako, proposatutako material bien ikasitako propietateak adierazi.

Arkatzak erdira teknika kooperatiboa erabiliz, pentsatu zer materialez dauden eginak proposatutako objektuak, eta esan zergatik.Ulertu nola zenbait materialen aurkikuntzak lagundu dion gizarteari aurrera egiten.Lotu zenbait materialek suposatu duten aurrerapenari buruzko testuak dagokien irudiekin.

Gauzatu proposatutako esperientziak, eta deskribatu lortutako nahasketak. Horrela, ulertu behar da zer desberdintasun dagoen nahaste homogeneoen eta heterogeneoen artean.

Erreparatu proposatutako esperimentuei, eta ulertu nola banatu nahasketa-mota desberdinak.

Ulertu zer nola eralda daitekeen materiala dagoen tokian dauden baldintzen arabera.Idatzi materiaren eraldaketak zein izan daitezkeen, eta hitz egin horri buruz.

Bultzatzea, tenkatzea, igotzea edo mugitzea indar bat aplikatzea dela ulertu.

Erreparatu proposatutako marrazkiei, eta identifikatu kasu bakoitzean zer indar aplikatzen diren. Ondoren, marrazki horiek ordenatu kasu bakoitzean objektua mugitzeko egiten duten indarraren arabera.

Proposatutako irudietan pertsonek ezartzen duten indarren noranzkoa marraztu.Egin esperimentua proposatutako objektuei iman bat gerturatuz, eta erantzun proposatutako galderei.Munduan zehar: Behatu eta ulertu nola berrerabili, murriztu eta birziklatu materialak.SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 6: Materials.



Talde handianZer dakit materialei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren aldez

aurreko ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie ikusten beharrezkoa dela birziklatzea.

Hitz egin hainbeste material existitzearen praktikotasunari buruz, eta esan zergatik dauden sailkatuta materialak.Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Osatu proposatutako eskema, proposatutako materialak alderatuz eta kontrastatuz.Motibatzeko elementu gisa erabili Ura aztergai ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Ura aztergai»Testuinguruan kokatzea: aztertu uraren erabilerak eta ezaugarriak. Jarduerak:

– Banatu ikasgela taldeka. Taldeko kide bakoitzak proposatutako galderetako bat aukeratzen du.– Galdera berdina aukeratu duten taldeko kideak elkartu egingo dira, eta azterketa txiki bat egingo dute liburuetan,

aldizkarietan edo proposatutako estekan.– Hasierako taldera joan, eta azaldu ikaskideei ikerketa bakoitzaren emaitzak.–

PRAKTIKAN JARRI

• Egin antzerki magiko bat landutako zenbait materialen propietateak aprobetxatuz, eta adierazitako urratsei jarraituz.

KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKObjektu bidez osatu: Aukeratu bost objektu, eta osatu 2. jarduerako taularen antzeko bat. Egin estatistika bat aukeratutako

objektuen jatorriei buruz.Botoiak nola egiten diren ikasi: Ikusi bideo bat botoien fabrikazioari buruz. Egin antzeko beste ikerketa bat beste objektu edo

material baten gainean, eta horma-irudien erakusketa bat egin ikerketen emaitzekin.Indarra egin: Esperimentua egin paperezko orri bat apurtzeko moduei buruz.ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKObjektu berriak ezagutu: Taldeka jarri eta bilatu objektuak. Ondoren, begiak itxita, asmatu zer objektu den ezaugarrien arabera.

Azkenik, beharrezkoa izanez gero, ukitu eta asmatu zer den. (Naturalista eta pertsona artekoa).Materia antzeztea: Taldeka jarri, eta banatu ikasleen artean taldearen paperak. Ondoren, egin aurkezpena esleitutako paperekin.

(Naturalista, gorputzarena eta zinestesikoa)

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: “Sormena lantzeko galderak”Xedea: Unitatean ikasitakoa oinarri harturik, egin galdera bat edo planteatu bitxikeria bat proposatutako irudiaren gainean.• Jarduerak:

– . Egin ideia-jasa bat galderen bidez, erreparatu duten irudiari buruz.– Aukeratu atera diren galdera guztien artean zein diren interesgarrienak.– Hitz egin atera diren galderei buruz, baita elkarrizketa honen ondoren sortzen diren ideia berriei buruz ere.

HAUSNARTU- Pentsatu ea unitatean ikasi dutenaren artean zer izan den harrigarriena, eta zer lotura izan dezakeen horrek eguneroko bizitzarekin.

OSAGARRIAK Nahaste arraroak egin: Ikusi bideo bat, eta taldeka egin ikusi duten esperimentua.Ahuakatea oxidatzea: Egin esperimentu bat ahuakatearen oxidatzea egiaztatzeko.



Materialak eta haien propietateak:Osatu taula bat proposatutako objektuen ezaugarriekin.

Sailkatu irudietan agertzen diren objektuak haien gardentasunaren arabera.

Lotu elikagaiak dagokien nahaste-motarekin.

Materiaren eraldaketak eta indarrak:Identifikatu uraren egoeraren eraldaketa aplikatzen zaion tenperaturarekin.

Osatu materialetan sortzen diren eraldaketei buruzko esaldiak.

Identifikatu indarrak egitea dakarten ekintzak.

Erantzun imanen jokabideei buruzko galderak, baita beste objektuek imanekiko duten jokabideei buruz ere.

Zabaltzekoa:6. unitatearen zabaltze-fitxak: Paper birziklatua egiten ikasten dugu.

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko)— Gauzak zer materialez eginda dauden bereizten ikasteko:• Banakako jarduera: bilatu berdinak diren baina material desberdinekin fabrikatuak dauden objektuak. Katalogatu objektu horiek eginda dauden materialaren arabera.

• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): materialak eta materialen propietateak ezagutzeko fitxaproposamena (14. orrialdea).— Materia aldaketak eta indarrak identifikatzeko:• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): materia aldaketak eta indarrak ezagutzeko fitxa proposamena (15. orrialdea).— Trebetasun teknikak eta lan kooperatiboa praktikan jartzeko:• Eraldaketa indarrarekin: Aukeratu hainbat materialekin egindako objektuak, eta saiatu indarra aplikatzen horien gainean. Behatu zer aldaketa sortzen sen objektu horietako bakoitzean, ezarritako indarraren arabera, eta iragarpenak konfirmatu, edo ez.

EKIMENA Deskribapena: Aluminiozko paperaren erabilera kentzeko kanpaina bat egingo da.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.






1 2 3 4

















Honela sentitzen naiz…. Zer egin dezaket?

Helburuak• Emozioak erregulatzeko estrategiak ikastea.

Emozio-aukera: Tristezia, haserrea, beldurra, ezustea, higuina, lotsa, errua, jelosiaeta bekaizkeria.

Jarduerak

Talde txikietan jarri, eta pentsatu zein egoeratan sortu daitekeen laminan esleitutako emozioa, eta egoera horretan egongo

balira moduan jardun.

Talde bakoitzak beste ikaskideei azaltzen die egindako lana. Hitz egin kudeatzen zailenak diren emozioei aurre egiteko

moduari buruz.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?


Aukerarik onenaren bila

Helburuak• Modu positiboan pentsatzen ikastea.• Besteen ekintzek eragiten dizkiguten emozioak bereiztea.Emozio-aukera: pentsamendu positiboak eta pentsamendu negatiboak.

Jarduerak

Entzun proposatutako hiru istorioak, hitz egin horiek sortzen dituzten pentsamendu positiboei eta negatiboei buruz, eta esan

zein unetan bizi izan duten antzeko egoeraren bat eta zer egin duten egoera horretan.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?



Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Sailkatu materialak jatorriaren arabera.- Idatzi materialek izan ditzaketen propietateen izenak.- Identifikatu nahasketei buruz egiak eta gezurrak diren esaldiak.- Alderatu objektuen masak eta bolumenak.- Idatzi uraren egoeraren aldaketak.




IrakurmenaIrakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:




Mintzamena/idazmenaJardueren ebazpena nola planteatu eta garatu duten ahoz azaldu.

Ikasitakoa egoki azaldu, idatziz zein ahoz, lexiko zehatza erabiliz.Istorioen eta ipuinen bukaerak asmatu.Posta elektroniko bat idatzi.

IKT JARDUERAK


Interneteko estekakEnergia aurrezteko aholkuak: http://links.edebe.com/6r5.

Ura: http://links.edebe.com/8v4jb9

Esperimentua: http://links.edebe.com/h89w3j.

Birziklapena: http://links.edebe.com/yhu.

MÍNIMOS EXIGIBLES PARA UNA EVALUACIÓN POSITIVA• Behatu, identifikatu, bereizi eta sailkatu materialak, kontuan izanik zein propietate fisikori errepara daitekeen.• Aurkitu materialen jatorria, animalia-, landare- edo mineral-jatorrikoa izan, edo gizakiak sortuak izan.• Objektuen eta materialen aldaketetan edo eraldaketetan eguneroko egoeretan hauteman daitezkeen kausa eta efektu batzuk deskribatu.• Ingurune fisikoaren eta haren baliabideen zenbait elementu behatu eta azaldu, eta kontuan izan ingurumenak duen garrantzia.

http://links.edebe.com/yhu

http://links.edebe.com/h89w3j

http://links.edebe.com/8v4jb9

http://links.edebe.com/6r5









hiru aste.





6. unitatea: ASKOTARIKO MATERIALAK EGITURA:Hasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital bat eskaintzen

dira, unitateko gaira hurbiltzeko (materialak), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide































Ikasleak

1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…


7. unitatea MAKINAK NONAHI!


1. Gizakiak sortutako zenbait makinaren berri izatea, eta makina horiek alderatzea, eta bizimodua eta lana errazteko zer funtzionalitate duten jakitea eta alderatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)2. Historian izandako asmakizun nagusien kurbari erreparatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Pertsona artekoa)3. Makinak, egoki erabiliz gero, eguneroko jarduerak egitea errazten dutela ulertzea eta aintzat hartzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa. Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona artekoa)4. Piezak erabiliz makina erraz bat egitea, eta, pieza horietakoren bat falta bada, zerk huts egin dezakeen interpretatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista. Gorputzarena eta zinestesikoa)5. Tresnak egoki erabili behar direla ulertzea, haien bizitza baliagarria luzatzeko nahiz istripuak prebenitzeko. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)6. Makinek eta tresnek zer energiari esker funtzionatzen duten konturatzea. (Zientziarakoa eta teknologiarakoa. Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona artekoa)7. Energia berriztagarriak defendatzea, ingurumena errespetatzeko eta ingurumen-inpaktua murrizteko energia-iturri gogokoen gisa. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Pertsona barrukoa)8. Zarata eta soinua bereizten ikastea, eta soinuak zer ezaugarri dituen ikastea. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Naturalista. Musikala)


Edukiak Ebaluazio-irizpideak Lorpen-adierazleak• Irudi baten azterketa. K• Norberaren iritziak bateratzea. B• Makina baten deskribapen zehatza. P• Ikaskideen lana errespetatzea eta aintzat hartzea. B• Elementuen eta tresnen jatorria. K• Gizakiek egindako objektuak eta tresnak. P• Joko elektronikoen erabilera arduratsua onartzea. B• Makinek eguneroko bizitza errazten digutela aintzat hartzea. B• Gertuko makinak eta zer egoeratan aurkitzen ditugun lotzea. P• Tresnak eta tresna horiek zer lanbidetan erabiltzen dituzten lotzea. P• Makinen atal nagusiak eta haien funtzionamendua. P• Makina erraz bat egitea. P• Irudimena eta eskuzko trebetasunak garatzea. B• Makinak zainketa eta mantentze-lanak behar dituzten tresna gisa aintzat hartzea. B• Makinak egoki erabiltzeko neurrien berri izatea. B• Makinak erabiltzeko energiak nola funtzionatzen duen ulertzea. P• Zer energia mota dauden jakitea. P• Energia berriztagarriak erabiltzeko metodo gogokoen gisa aintzat hartzea. B• Energiaren erabilera egokiari buruzko testu bat irakurtzea. P

• Berez gertatzen diren eta gizakiak eraginda gertatzen diren gertaerei buruzko hipotesiak egitea, esperimentu baten bidez.• Elkarri lagunduz lan egitea, nork bere segurtasuna eta ikaskideena zainduz, eta tresnak eta makinak egoki eta segurtasunez erabiltzea.• Tresna sinpleak muntatu eta desmuntatzea, eta nola funtzionatzen duten, zer piezaz osatuta dauden eta muntaketa-segida deskribatzea.• Soinua eta zarata bereiztea, eta soinuaren ezaugarrietakoren bat jakitea.• Energia mota nagusiak identifikatzea, eta energia berriztagarriek zer ezaugarri dituzten azaltzen jakitea.• Gainerako ikasleekin lagunduz eta elkarri errespetatuz lan egitea.

• Irakasleak lagunduta, esperimentu txikiak egiten ditu, eta hipotesiak egiten ditu gertatzea espero duenari buruz.• Lan kooperatiboetan parte hartzen du, eta oso kontuz ibiltzen da bere segurtasunarekin eta besteenarekin.• Objektu sinpleak muntatu eta desmuntatzen ditu, eta badaki azaltzen nola funtzionatzen duten, zer zatiz osatuta dauden eta zertarako balio duen atal bakoitzak.• Soinuaren eta zarataren arteko funtsezko desberdintasunak zein diren esaten du, eta soinuaren ezaugarri nagusiak identifikatzen ditu.• Badaki zer energia mota nagusi dauden, zenbait makinarekin eta tresnarekin lotzen ditu, eta energia berriztagarriak identifikatzen.• Errespetuz eta sinergiaz lan egiten du gainerako ikaskideekin.

• Energien erabilera egokia aintzat hartzea. B• Zarata eta soinua bereiztea. P• Ataza integratuaren ebazpena: Gure komunikazio-sistema sortzea. P• Unitatean landutako edukiak konpetentziak baliatuz aplikatzea.• Eguneroko arazo baten ebazpena, norberaren ideiak praktikan jarriz.• Norberaren ikaskuntzari buruzko hausnarketa.

ZEHAR-LERROAK

• Moralaren hezkuntza eta gizalegearen hezkuntza: Interneten arriskuak ezagutzea, eta arrisku horiengandik babesteko jarrerak lantzea.• Sexuen berdintasunerako hezkuntza: Lanbide ezberdinak ezagutzea estereotipo sexistarik gabe, eta sexua dela-eta diskriminazio-mota guztiak baztertzea.

JARDUERAKErreparatu irudiari, eta deskribatu bertan agertzen den makina. Idatzi zenbat ataza egin daitezkeen makina horrekin.Binaka jarri, eta idatzi deskribapenak ordenagailuz. Ondoren, deskribapenak trukatu, eta asmatu zer makina den.Marraztu makina horiek, eta egin erakusketa bat marrazki guztiekin.Erreparatu denboraren lerroari, mundua aldatzen joan diren makinen eta tresnen asmakizunekin. Marraztu zein izan daitekeen etorkizuneko makina.Idatzi irudietan agertzen diren makinen izenak.Hitz egin jolas elektronikoetan jolasten ematen den denborari buruz.Ulertu makinek bizitza errazten dutela, eta garrantzitsua dela jarraibideak ezagutzea eta makinak ondo erabiltzea.Lotu proposatutako egoeretako bakoitza makina egokiarekin, eta idatzi haien izenak letrak ordenan jarriz.Moztu eta itsatsi makinak eta tresnak horiek erabiltzen dituzten profesionalekin.Alderatu proposatutako irudiak, eta bateratu erreparatutako aldaketak.

Proposatutako makinen atalak eta osotasuna ezagutu, pieza horietako bakoitzaren izenak lotuz.Aukeratu proposatutako makina bien artetik bat, eta osatu proposatutako taula.Egin konpas bat proposatutako jarraibideen arabera.

Ulertu garrantzitsua dela aparatuei erabilera ona ematea, bizitza luzea emateko eta istripuak saihesteko.Proposatutako irudien artean, adierazi zeinek erakusten duen aparatuak ondo erabili direla, eta lotu irudi horiek dagokion aholkuarekin.Erantzun proposatutako galderei, jakiteko ea etxeko aparatuak erabiltzean arduratsuak diren. Pentsatu nola hobetu haien ekintzak.

Ulertu makinek energia behar dutela funtzionatzeko.Adierazi proposatutako irudietako bakoitzean zein den erabiltzen ari den energia.Ulertu zein diren energia berriztagarriak.Adierazi zein diren aurreko ariketan proposatutako energia berriztagarriak, eta erantzuna arrazoitu.Marraztu energia berriztagarriarekin funtzionatzen duen aparatu bat, eta idatzi ondoan haren izena.

Zenbakia teknika kooperatiboaren bidez, aztertu zein den zarataren eta soinuaren arteko desberdintasuna.Sailkatu proposatutako irudiak kontuan izanik zarata edo soinua sortzen duten.Sailkatu zerrendako soinuak proposatutako taulan, haien intentsitatearen eta tonuaren arabera.Ulertu zertan datzan tinbrearen soinuaren ezaugarria.SCIENCE VISUAL DICTIONARY Unit 7:



Talde handianZer dakit makinei buruz? Ideia-jasa egin unitatearen funtsezko edukien gainean, arreta zentratzeko eta behar diren aldez aurreko

ezagutzak aktibatu ahal izateko.

MOTIBAZIOA Unitatearen titulua irakurri, irudiaren xehetasunei erreparatu, eta denon artean hitz egin. Elkarrizketa bideratzeko, gida-galderak egingo dira; horrela, ikasleei lagunduko zaie makinak ezagutzen .

Unitatearen irudia ikusi aurretik eta horren ondoren, hitz egin irudiaren gaiari buruz, eta makinei ematen dieten erabilerari buruz.Unitatean landuko diren edukien erabilgarritasunaren berri eman.Egin marrazki bat irudiko makinarekin, eta egin erakusketa bat marrazki guztiekin.Motibatzeko elementu gisa erabili Komunikatzeko makina bat egiten dugu ataza integratuak aurkezten duen ERRONKA.


ATAZA INTEGRATUA - «Komunikatzeko makina bat egiten dugu»Testuinguruan kokatzea: Eraiki makina bat elkarren artean komunikatzeko. Jarduerak:

– Binaka jarri eta bildu proposatutako materiala.– Jarraitu adierazitako urratsak makina eraikitzeko.– Idatzi makina erabiltzeko jarraibideak.– Sortu saiakera berriak, eta ikaskideekin bateratu.

PRAKTIKAN JARRI

• Praktikan jarri unitatean jasotako ezagutzak, eta osatu makina horren izena, erabilerak, bere atalen izenak, zein tokitan egoten den, antzeko gauzetarako erabiltzen ziren beste makina zaharragoen izenak, zein energia mota erabiltzen duen, eta makina hori ondo erabiltzeko aholkuak.KONPETENTZIAK LANTZEKO JARDUERAKIraganeko profesionalak ezagutu: Egin ikerketa txiki bat eta ikasgelarentzako aurkezpen bat 50 urte baino gehiago zabalik

dirauten negozioei buruz.Zaharkitze programatua: Ikusi praktika horri buruzko bideo bat, horri buruz hitz egin, eta egin idazlan txiki bat bideoaren ideia

nagusiei buruz.Energia ozeanikoak: Ikusi energia ozeanikoei buruzko bideo bat, eta idatzi testu txiki bat bideo horren ideia nagusiekin. Egin

eztabaida bat energia-iturri berriztagarriak izatea ona den edo ez adierazteko.

ASKOTARIKO ADIMENAK GARATZEKO JARDUERAKGailu bat asmatu: Bisitatu proposatutako webgunea, taldeka jarri eta ikertu hainbat makinen fabrikazioari buruzko bitxikeriak, eta prestatu prozesu horri buruzko aurkezpen bat ikaskideentzat. (Naturalista,

gorputzarena eta zinestesikoa).Sortu erloju bat: Jarri taldeka eta sortu erloju bat proposatutako jarraibideen arabera. (Naturalista / Gorputzarena eta zinestesikoa).Musika tresnak bereizi: Binaka jarri eta jolastu musika-tresnak asmatzen horiek entzunez. (Adimen musikala eta pertsona artekoa).

PENTSAKETAN PENTSAMENDU-ERRUTINA: “Semaforoa”

• Xedea: Ulertu eta aztertu testu baten informazioa.• Jarduerak:

• Irakurri proposatutako testua.• Azpimarratu berdez energia ongi erabiltzeko egokiak iruditzen zaizkien ideiak; horiz, zalantzazkoak iruditzen zaizkienak; eta

gorriz, txarrak iruditzen zaizkienak.

HAUSNARTU- Aipatu unitate honetan ikasi duten zerbait berria, harrigarria iruditu zaien zerbait eta lehendik ongi ezagutzen zuten zerbait.

OSAGARRIAK Erabiltzeko argibide batzuk idatzi: Marraztu makina bat edo tresna bat eta bere alderdiak, eta idatzi jarraibide batzuk esanez nola funtzionatzen duen.



1. Makinak eta erabilerak:Idatzi marraztuta agertzen diren makinen izenak, esan zertarako erabiltzen diren, eta zer energia behar duten funtzionatzeko.

2. Energia:Idatzi proposatutako energiekin funtzionatzen duten makinen izenak.

Identifikatu irudietan zer makinek funtzionatzen duten energia berriztagarriekin.

Azaldu zein diren energia berriztagarri horiek, eta esan zergatik diren berriztagarriak.

Zabaltzekoa:7. unitatearen zabaltze-fitxak: Makina eta erreminten atalak.

IKASKUNTZA-ZAILTASUNEI AURREA HARTZEKO JARDUERAK (Garaiz detektatzeko) — Historiako asmakuntzarik garrantzitsuenak ezagutzeko, eta noiz egin ziren jakiteko:• Bakarkako jarduera: ikasle bakoitzak aztertuko du asmakuntza handi bat. Mugikorrerako arkatza ere izan

daiteke, esaterako. Ikerketa bat egin beharko dute (ordenagailu bidez, familiakoei galdetuta, eta abar.), eta honelako galderei erantzun: Zein urtetan asmatu zen? Nork asmatu zuen? Arrakasta izan zuen, asmatu zuenean? Zertarako erabiltzen da gaur egun, eta zertarako erabiltzen zen asmatu zen sasoian?,eta abar.— Makina eta erreminta nagusiak, eta makina horiek darabiltzaten energiak ezagutzeko:• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): makinak, erabilerak eta darabiltzaten energiak ezagutzeko fitxaproposamena (23. orrialdea).• Curriculum-egokitzapena (oinarrizkoa): energia motak ezagutzeko eta, bereziki, energia berriztagarriaklantzeko fitxa proposamena (24. orrialdea).— Energia mota guztiak ikasteko, eta energia berriztagarriek, energia iturri seguru eta ez kutsagarria izanik,daukaten balioa aintzat hartzeko; eta, era berean, talde-lana bultzatzeko:• Energia berriztagarriak aztergai: talde handian, Amurrioko Energia Berriztagarrien Parkeari buruz proposatutako bideoa ikusi.

Banatu ikasgela lau ikasleko taldeetan, eta hitz egin energia berriztagarriei buruz. Zein ezagutzen dituzte?Zein uste dute direla onenak? Komentatu bideoko zein kontuk eman dieten arreta.

EKIMENA Deskribapena: Bidaian ateratzean, konturatzen dira GPSak ez duela funtzionatzen. Bilatu beste irtenbide batzuk iritsi nahi duten tokira iritsi ahal izateko.Ekintzailetzarako gaitasunak: ekimena, konponbideak bilatzea.






1 2 3 4







Ez du ia interesik parte hartzeko, eta talde-laneko

Talde-laneko jardunean parte hartzen du, baina

Parte hartzen du, eta haren ekarpenak

Taldeko liderra da, parte hartzera animatzen ditu

jardunetik urrun egoten da.

haren ekarpenak ez dira oso esanguratsuak.

garrantzitsuak dira. taldekideak, eta sormen handiko proposamen eta iradokizunak egiten ditu.







Nola sentitzen naizen marraztu

Helburuak• Emozioak bereizten eta adierazten ikastea.• Norberaren emozioak eta besteenak ulertzea.

Emozio-aukera: poztasuna, adiskidetasuna, maitasuna, nazka, txera, jelosia, errua, haserrea,bizitasuna, inbidia, esker ona, umorea, beldurra, ezustea, lasaitasuna, tristezia, etalotsa.

Jarduerak

Egin marrazki bat une horretan sentitzen duten emozioari buruz, eta erantzun laminan planteatzen diren galderei.

Talde handian, erakutsi koadroa eta azaldu ikaskideei.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?


Emozioz beteriko eguna

Helburuak• Norberaren emozioak artatu eta ulertzea.• Entzuketa aktiboa egitea.

Emozio-aukera: poztasuna, haserrea, beldurra, harridura, tristezia, lotsa, adiskidetasuna, txera, jelosia, inbidia, zoriontasuna, lasaitasuna, maitasuna, nazka, errua, bizitasuna, esker ona eta umorea.

Jarduerak

Talde handian, erantzun proposatutako galderei, adierazitako egoeren gainean.

Binaka jarri, eta errepikatu jarduera, ikaskideei galderak eginez asmatutako egoera baten aurrean sentitzen duten

emozioari buruz.


Zer ikasi dut?

Nola sentitu naiz?



Ebaluaziorako baliabideak (irakaslearen materiala)• Ebaluazio-fitxa fotokopiagarria:- Identifikatu gure inguruko makinak eta azaldu zertarako balio duten.- Osatu makina baten atalak.- Identifikatu zenbait makinek erabiltzen duten energia-iturria.- Identifikatu soinu batek izan ditzakeen ezaugarriak.




IrakurmenaIrakurritakoa ulertzeko estrategiak erabili:





IKT JARDUERAK


Interneteko estekakAmurrioko Energia Berriztagarrien Parkea: http://links.edebe.com/r4ijyeAsmakizunak: http://links.edebe.com/up.Zaharkitze programatua: http://links.edebe.com/eu7Energia ozeanikoak: http://links.edebe.com/yr7pbh.

EBALUAZIO POSITIBORAKO GUTXIENEZ ESKATU BEHARREKOAK• Muntatu eta desmuntatu objektu eta aparatu sinpleak, eta deskribatu haien funtzionamendua, haiek osatzen dituzten piezak eta muntaketa-sekuentzia.• Bereizi soinua eta zarata, eta ikasi soinuaren zenbait ezaugarri.• Identifikatu energia-forma nagusiak, eta horien artean, azaldu zein diren berriztagarrien ezaugarriak.

http://links.edebe.com/yr7pbh

http://links.edebe.com/eu7

http://links.edebe.com/up

http://links.edebe.com/r4ijye









hiru aste.





7. unitatea MAKINAK NONAHI! EGITURAHasierako eta motibaziorako jarduera honetan irudi bat eta baliabide digital bat eskaintzen

dira, unitateko gaira hurbiltzeko (makinak), eta aldez aurreko ezagutzak aktibatzeko.Edukiak: Unitateko eduki bakoitzeko ikaskuntza-sekuentziak, egoera edo adibide































Ikasleak

1 ….....

2 ……

3 ……

4 ……

5 ……

6 ……

7 ……

8 ……

…


Proiektua: Giza gorputza

HELBURU-ZERRENDA / EDUKIAK / EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

Helburuak, konpetentzien eta askotariko adimenen arabera

Edukiak Ebaluazio-irizpideak

1. Aztertu hainbat herri eta kulturatako janariak, eta konparatu dieta mediterraneoarekin. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)2. Elikadura-piramideari buruzko oinarrizko ezagutza jaso. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)3. Jakin elikagai taldeetako janariak zein maiztasunekin kontsumitu behar diren, dieta orekatua edukitzeko. (Zientziarakoa eta Teknologiarakoa / Naturalista)4. Euskarri guztietako testuak ulertu: ahozkoak, idatzizkoak, eta euskarri guztietako informazio ikus-entzunezko informazioak. (Hitzez, hitzik gabe eta modu digitalean komunikatzekoa / Linguistikoa)5. Ideia eta emozioak adierazi, hizkuntza desberdinen bitartez. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)6. Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabili informazioa lortzeko.

• Munduan elikatzeko hainbat modu desberdin daudela konturatzea.• Beste kultura batzuetako janariak eta platerak ezagutzea.• Elikadura-piramidearen parte diren janariak identifikatzea.• Elikadura-piramidean oinarrituta, menu orekatua osatzea.• Errezeta liburu bat egitea.• Ahozko eta idatzizko testuak ulertzea, bai eta hainbat euskarritako ikus-entzunezko informazioak ere.• Ideiak eta emozioak adieraztea hizkuntza desberdinen bitartez, denek parte hartuta eta denekiko errespetua agertuta.• Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzea informazioa lortzeko.• Proiektu kolektiboetan parte hartzea.

— Elikatzeko dauden modu desberdinak bereiztea, herrien eta kulturen araberakoak.— Informazioa bilatzea hainbat euskarritan, (papera, Internet, eta abar.).— Elikadura-piramidea deskribatzea, eta gorputzerako osasungarriak diren janariak ezagutzea.— Proiektu kolektiboetan parte hartzea, nork bere ideiak emanez eta besteenak errespetatuz.— Jasotako informazioa ulertzea, eta nork bere argudioak modu koherentean ematen jakitea.— Nork bere lanen aurkezpena zaintzea, ezinbestekoa baita besteek lanak ulertu eta baloratzeko.

(Hitzez, hitzik gabe eta modu digitalean komunikatzekoa / Linguistikoa)7. Norberaren bizipenak besteei jakinarazi,eta besteen bizipenenganako interesa agertu, errespetua eta elkarrizketa oinarri hartuta. (Gizarterakoa eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa. Pertsona barrukoa)

ZEHAR-LERROAK

Osasun Hezkuntza: Baloratzea dieta osasuntsua eta anitza egitea garrantzitsua dela.Bakerako hezkuntza: Baloratzea eta ulertzea kultura-ezberdintasunak aberasgarriak direla.Berdintasunerako hezkuntza: Baloratzea bakoitzaren ezberdintasunak eta gaitasunak modu positiboan.

JARDUERAKGAIAREN AUKERAKETA:- Irudiei erreparatu eta galderak egin haiei buruz.- Elikagaiei buruz ditugun aurretiazko ideiak ekarri gogora.- Galderak eta hipotesiak egin gaiari buruzko interesak azaltzeko.- Egin zerrenda bat elikadurari buruz jakin nahi dugun guztiarekin

PLANIFIKAZIO FASEA- Lanak antolatu informazio-bilaketa egiteko.- Lana taldeen artean banatu.

GARAPEN FASEA:- Ikusi Hungry Planet bideoa, eta esan zerk harritu dituen gehien.- Ikusi bideoa berriz ere, eta erreparatu PODean adierazitako ezaugarriei.

- Denen artean hitz egin arreta gehien deitu dietenari buruz, eta esan zein elikagai diren berdinak familia guztietan.- Talde txikietan jarri eta bilatu Interneten munduko plater tradizionalei buruzko irudiak, aztertu plater horiek, eta egin horma-irudi bat irudi horiekin.- Binaka jarri, eta ezagutu dieta mediterraneoaren piramidea proposatutako webgunearen bidez.- Hitz egin talde bakoitzeko elikagaiei buruz, baita maiztasunari, eta abarri buruz.-Egin horma-irudi bat elikaduraren piramideari buruz.- Egin menu osasungarri bat bakarka, dieta mediterraneoaren piramidea erabiliz.- Ekarri etxean normalean jaten duten errezeta erraz bat, eta egin liburu bat bildutako errezeta guztiekin.- Antolatu askari bat familiekin.

EBALUAZIO-FASEA- Egin banakako dosier bat proiektuaren informazioarekin.

IKT JARDUERAK

Interneteko estekakHungry planet: http://links.edebe.com/wvci4.Dieta mediterraneoaren piramidea: http://links.edebe.com/smtx

METODOLOGIAMATERIALAK ETA BALIABIDEAK


Ikasliburua: NATURAREN ZIENTZIAK 2, EDEBÉ ON;

Ikasgela; beste gune batzuk.Gutxi gorabeherako

POLOAK proiekturako proposatutako metodologia. Hipar poloa ala Hego poloa?, ikasketa esanguratsuak eraiki nahi ditugu, jarduera-sekuentzia hau

giltza argitaletxea.Online baliabideakLiburu digital interaktiboa.Multimedia baliabideak.


iraupena: astebete. oinarri hartuta:Gaiaren aukeraketa.Planifikazio-fasea.Garapen-fasea.Ebaluazio-fasea.

EBALUAZIOA KONPETENTZIENA ETA ASKOTARIKO ADIMENENAProgramazioa eta orientabide didaktikoak•Proiektuaren errubrika.Trebetasun orokorren errubrikak.Konpetentzien lana / Askotariko adimenaKonpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Banakako erregistroa.Konpetentzien ebaluazioa / Askotariko adimena Ikastaldearen erregistroa.Portfolioa eta e-portfolioa.Ebaluazio-txostena.

Documents

· Web viewEguneroko egoera bat oinarri harturik (hirian parke berri bat egitea), bilatu loturak nutrizio- eta erlazio-funtzioen eta parkearen artean. Ondoren, pentsatu, azaldu eta