Irudiak:

Alena Urbánková

Testua:

Vit Diapka

Irudiak:

Alena Urbánková

Testua:

Vit Diapka

EDITORIAL CCS

EDITORIAL CCS

1800 inguruan gaude. Europan lantegi berriak

egiten dira. Gero eta pertsona

gehiago behar dira lantegi horietan lan egiteko; batez ere,

gazteak. Asko miseria gorrian bizi dira, etxerik gabe, familiarik gabe.

Gutxi arduratzen dira gazteez.

Jainkoak gogoan ditu eta pertsona probidentzial bat

bidaltzen die:

ON BOSCO

Joan txikia 1815eko abuztuaren 16an

jaio zen.

Jaiolekua:

I Becchi.

Etxean pozik eta maitasunez hartu zuten, baina baita

nolabaiteko kezkaz ere. Aita nekazaria zen. Familia, oso

behartsua. Beste bi seme zituzten eta urritasunez bizi

ziren.

Joan txikiak urte bi zituenean, aita hil

zitzaien. Ama Margarita emakume

kementsua zen… eta gogor

ahalegindu zen familia aurrera

ateratzen. Denek lagundu behar

zuten.

Joan etxeko lan txikiak egiten eta

behiak larrera eramaten hasi zen.

Joanek, bederatzi urte zituenean, amets bat izan zuen: belardi

batean zegoen, borrokan eta

biraoka ari ziren mutiko batzuekin. Isilarazteko, haien

erdira joan eta oihuka eta ukabilka

hasi zitzaien.

Bat-batean gizon bat argitan agertu

zitzaion. Esan zion: “Joan, kolpeka ez.

Onean egingo dituzu adiskide. Bidea erakutsiko

dizun Maistra emango dizut”.

Eta une hartan emakume eder eta dotorea aurkeztu

zitzaion, mutikoak basapiztia

bilakatzen ziren artean. Andreak

Joani eskutik heldu zion eta piztiak bildots mantso bihurtu ziren. “Hauxe da nire semeekin egin behar duzuna.

Geroago ulertuko duzu”.

Eta Joan mutikoa esnatu egin zen.

Ametsari esker ulertu zuen gehiago

egin zezakeela maitasunez eta

alaitasunez, zigorrez baino.

Arkitu zuen lagunak erakartzeko eta

hauek on egiteaz eta Jainkoa maitatzeaz

arduratzeko bidea. Hasi zen ikasten, magia egiten eta arrisku-saltoak

burutzen. Ikuskizun hauek errezatzeko

edo Ebanjelioa azaltzeko eteten

zituen. Horrela ereiten zituen ongia eta

Jainkoaren maitasuna bihotzetan.

Joanek Jainkoak apaiz izateko dei egiten ziola uste zuen. Horregatik,

irakurtzen eta idazten ikasteko astia ateratzen zuen. Neguko

arratsalde luzeetan etxekoei eta lagunei istorioak irakurtzen

zizkien.

Antoniok, anaia nagusiak, ez zekien irakurtzen eta idazten eta lan asko zuen. Ez zuen gogoko Joan liburuak hartuta ikustea.

Bien arteko harremanak

txarrera egin zuen. Antoniok Joanek asko irakurtzen zuela, baina lan

gutxi egiten zuela esaten zuen.

Orduan, Ama Margaritak,

bihotzeko min handiz, semetxoa adiskide batzuen

baserri-etxera bidaltzea erabaki

zuen.

Hala, negu gorriko goiz hotz batean, Joanek bere etxea

utzi zuen.

Mogliatarren baserri-etxean hartu

zuten. Gogor lan egin arren, ikasteko astia ere ateratzen

zuen. Neguan eskolara ere joaten

zen.

Orain ere mutikoak biltzen zituen,

jokoak egiten eta istorioak irakurtzen zizkien eta eurekin errezatzen zuen.

Horrek guztiak gero bizitzan egin

beharko zuenerako prestatzen lagundu

zion.

Hamabost urte zituela, bere etxera itzuli zen. Antoniok ezkondu nahi zuen

eta lasaiago zegoen.

On Jose Caloso apaiz zaharrak

ikastera animatu zuen Joan. Bere

etxean hartu zuen, baina, zoritxarrez, tupustean, hil egin zen… eta Joanen ametsak hutsean

geratu ziren.

Joanek kosta ahala kosta ikasi nahi

zuen, baina Castelnuovoko

eskola oso urrun zegoen. Hogei kilometro egin

behar izaten zituen egunero oinez.

Ikaskideek burla egiten zioten, pobre janzten zelako. Ez

zuten ulertzen zergatik behizain

bat hainbeste tematzen zen

ikasten.

Bere amak, Margaritak, ez zuen Chieriko ikasketak ordaintzeko dirurik.

Joan, zaku bat hartuta, auzokoen etxeetara joan zen

ate joka eta laguntza eske.

Auzokoek, eurak ere pobreak izanik,

mahatsa, artoa, garia… eta

halakoak ematen zizkioten. Horrela,

ikasketa-aldi guztian, Joanek

ostatua eta jatekoa ordaindu zituen.

Egunez, ostatua eta mantenua

ordaintzeko, gogor lan egin behar

izaten zuen arren, ez zituen ikastea eta

otoitza uzten. Sarritan, oso

berandu oheratzen zen.

Lagunekiko ardurak emaitzak eman

zituen.

Ikasle ona zenez, asko lagundu zien

ikaskideei. Horregatik, on egin nahi zuten beste

mutil batzuk ondora bildu zitzaizkion eta

denek

“Alaitasun-elkartea” eratu

zuten.

Ikasketak bukatu zituenean, Joan, nahi zuen bezala, seminarioan sartu

zen.

Azkenik, bete zuen bere ametsa

Joanek. 1841eko ekainaren 5ean

apaiztu zen.

Aurrerantzean

denek On Bosco esan zioten.

On Cafassok, arimako gidari

zuenak, Turingo gazteen miseria erakutsi zion:

etxerik, jatekorik, lanik eta familiarik gabeko gazteak.

Baina On Boscok ikusteko zituen oraindik gauza

asko. On Cafassok kartzeletara eraman

zuen; beraietan preso zeuden mutil gazteekin egon zen. Ohartu zen sarritan

gosea kentzeko lapurtzen zutela. On Boscok, errukituta,

zerbait egitea erabaki zuen.

Kartzela ez da mutilentzako

lekua.

1841eko abenduaren 8an, Andre Maria Sortzez Garbiaren

egunean, meza emateko prestatzen ari zen. Mutiko bat

sartu zen sakristiara. Sakristauak kanpora

bidali nahi zuen, baina On Bosco

tartean sartu zen: “Nire laguna da”.

Meza ostean, Bartolome

Garellirekin hizketan egon zen. Mutikoak hurrengo igandean zenbait lagunekin batera joango zela

hitz eman zion.

Eta Garelliren lagunak On

Boscorekin egoteko joan ziren.

Lehenengo, meza; gero, jolasak patioan. On Boscoren

adiskidetasunak beste mutil gazte

asko erakarri zituen. Hainbeste izan ziren, ezen ez baitzuen haiek non

hartu. Zorionez, Pinardi jaunak

estalgune bat eta patio bat eskaini

zizkion mutilentzat.

Estalgunean kapera bat eta logelak atera zituzten. Gero beste

leku batzuk ikasgela eta tailer

bilakatu ziren.

Hau da, On Boscok eskola eta tailerrak

(zapatagintza, joskintza, inprenta,…) abiarazi zituen.

Ez zuen dibertsioa bakarrik nahi;

mutilak bizitzarako prestatu nahi

zituen.

Hirian egiten zuten lanaz arduratu zen, batez ere kartzelatik

ateratzen zirenen lanaz, haiek ez baitzuten lanik

aurkitzeko aukera handirik.

Lantegietako nagusiekin

lan-ordu gutxiago eta

atsedenaldiak jasotzen

zituzten lan-kontratuak

sinatzea nahi zuen.

On Boscoren jokabidea ez zuten denek ongi ikusten.

Zenbait arerio agertu zitzaizkion. Batzuek zoratuta

zegoela uste zuten, beste batzuk hura

hiltzen saiatu ziren. Zorionez, arriskua

handia zenean,

txakur gris handi batek bizia

salbatzen zion. Gero, txakurra, agertzen zen bezala, modu misteriotsuan,

desagertzen zen.

Hainbeste arduratu eta ia atsedenik

hartu gabe hainbeste ahalegin

eta lan egin ondoren, larri

gaixotu zen On Bosco.

Medikua pesimista agertu zen, baina ehunka mutilek

bihotzez errezatu zuten zenbait

egunez. Eta On Bosco, azkenean, sendatu egin zen.

Mutilak ikusi zituenean:

“Benetan diotsuet, aurrerantzean nire bizia zuena dela”.

On Boscok proiektu asko zituen

gogoan, baina ezin zituen berak

bakarrik gauzatu.

1854ko urtarrilaren 23an zenbait mutil

gazte berekin geratzera gonbidatu zituen. BAIetz esan

zutenek gizon sagaratuen elkarte bat eratu zuten:

Salestarrak.

On Boscorekin bizitzera eta

ikastera joan ziren mutikoetako bat

Domingo Savio zen.

Bere bizitza beste mutil batzuei

laguntzen eman nahi zuen.

Zoritxarrez, larri gaixotu eta, 1857ko martxoaren 9an, 15 urte zituela, hil egin

zen

Pio XII.a Aita Santuak santu egin

zuen 1954an.

Ez ziren mutikoak eta gazteak bakarrik

On Boscoren bila ibiltzen zirenak.

Zenbait eskualdetako eta

herrialdetako pertsona asko joaten ziren On Boscorengana,

konfesatzera eta beren galderei

erantzunak bilatzera.

On Bosco ez zen mutilez bakarrik

arduratu.

Maria Domenica Mazzarello eta

neskatila behartsuen alde lan egin nahi zuten beste neska

batzuk ezagutu zituen.

Elkarrekin

Andre Maria Laguntzailearen

Alaben Institutua - Salestar

lekaimeak -fundatu zuen.

Urteak aurrera doaz eta honezkero On Bosco agurea da.

Egun batean, ohean geratu behar izan zuen, eta ez zen

gehiago altxatu. 1888ko urtarrilaren

31n hil zen, salestarrei

ondorengo hitzak esan ondoren:

“Esan nire mutil guztiei Paradisuan elkartuko garela”

On Boscok bere heziera abiarazi

zuen:

“Sistema Prebentiboa”.

Hiru euskarri ditu: “Arrazoia, Erlijioa eta

Maitasuna”.

Gazteei herritar zintzo eta kristau

on izaten laguntzen die.

Salestarrak munduan zabal daude, 120

herrialdetan baino gehiagotan. Eta On

Boscori jarraituz, milaka gazteri heziketa eta

maitasuna eskaintzen jarraitzen dute.

On Bosco, santu deklaratu zuten

1934an.

Salestarrak 1881ean etorri ziren Espainiara.

Lehenengo etxea Utreran ireki zuten.

Jatorrizko titulua txekieraz: DON BOSKO

Irudiak: Alena Urbánková

Jatorrizko testua: Vit Diapka, sdb.

Jatorrizko titulua txekieraz: DON BOSKO

Irudiak: Alena Urbánková

Jatorrizko testua: Vit Diapka, sdb.

EDITORIAL CCS

EDITORIAL CCS