36
ANO VIII • Nº 49 Dous anos da EEB Importante incremento nas cotizacins Iniciacin Æ informÆtica CUMA Frades-Papucn CUMA Frades-Papucn

AFRIGA 49

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Numero 49 da revista Afriga

Citation preview

Page 1: AFRIGA 49

ANO VIII • Nº 49

Dous anos

da EEB

Importante incremento nas cotizacións

Iniciación á informática CUMA

Frades-PapucínCUMAFrades-Papucín

Page 2: AFRIGA 49

2

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

VE

ND

O COTA168.000 KILOS

985 55 50 00

COTA 150.000

LitrosALQUILO

Te l é f o n o 9 8 5 5 5 5 0 0 0

Venta permanente de sementales ynovillas de alto pedigree

Sanidad comprobada

T e l é f o n o 9 8 5 5 5 5 0 0 0

GANADERÍA DIPLOMADAGANADERÍA DIPLOMADA

Consulte as nosas

tarifas

Aquí podería estar

o seu anuncioE-mail: [email protected]

T e l e f o n o 9 8 5 5 5 5 0 0 0

SISTEMAS INFORMÁTICOS DE XESTIÓNSISTEMAS INFORMÁTICOS DE XESTIÓN

A mellor maquinaria domercadoó seu alcance

T e l é f o n o

985 55 50 00

Page 3: AFRIGA 49

3editorial

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

¿Quen entende unha

Galicia onde os

montes invaden os

pastos ou o mar

se tinxe de negro?.

Ese NUNCA MÁIS

é por todos nós,

polo interior e pola

costa, porque nos

faga manternos

unidos cando as

cousas se poñan

peor, e sobre todo

cando o temido

efecto dominó deixe

a nosa comunidade

outra vez nun punto

morto do que o vai

ter dífícil sair.

Pero sempre, e como un bópunto de partida, a solidarie-dade de todos, con todos epara todos aqueles que o seutraballo é tamén a súa vida.Bota-las vacas ó pasto oubotar unha rede ó mar; muxi-las vacas ou recolle-lo peixe;vivir do campo ou do mar,tanto ten porque son esestraballos o verdadeiro refle-xo da nosa cultura e identi-dade. ¿Quen entende Galiciasen vacas ou sen peixe?.¿Quen entende unha Galiciaonde os montes invaden ospastos ou o mar se tinxe denegro?. Ese NUNCA MÁIS épor todos nós, polo interior epola costa, porque nos fagamanternos unidos cando ascousas se poñan peor, e sobretodo cando o temido efectodominó deixe a nosa comuni-dade outra vez nun puntomorto do que o vai ter dífícilsair. Sen traballo non hai car-tos, sen cartos non se merca,se non se merca, o diñeironon se move e "os cartos" dasinversións e infraestructurastamén emigran; os consumosredúcense ó esencial, e demercar, se merca o básico, unpouquiño de leite e un chus-co de pan, e pouco máis.

Coas vacas tolas o principalproblema foi a crise do medoque fixo baixa-los prezos edesestabilizou completamen-te ó sector gandeiro de vacún,pero esa ameaza sempre difi-cil de manexar polo medo,pouco a pouco se devaneceu eagora, a pesares de que aenfermidade segue aí, os gan-deiros poden seguir a face-loseu traballo; eso si, con moitoesforzo, e prezos moi, moibaixos, sobre todo no leite. Non esquezamos, nós queentendemos mellor que nin-guén o que é traballar e queo traballo, duro e sen hora-rio, tamén dependa quizaisde máis, de condiciónsexternas, das visicitudes cli-matolóxicas e os sempretemidos efectos colateraisda economia global. Por iso,é por que sabemos perfecta-mente do que se está a falar,defendamos o mar e a súariqueza, do mesmo xeito quedentro de nada tamén tere-mos que defende-lo verdedos nosos pastos.

vacas tolas NUNCA MÁISmareas negras NUNCA MÁIS

Vacas tolasNUNCA MÁIS

Mareas negrasNUNCA MÁIS

Page 4: AFRIGA 49

4 sumario

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

REPORTAXEAcompañamos ó carro da CUMA Frades-Papucín no seu per-corrido diario e comprobamos in situ os bos comezo damesma.

ACTUALIDADEO nosa máis sentida homenaxe a Victor Badiola.

INFORMÁTICAIniciamos a andaina, esperamos que proveitosa, polo terreoda informática.

SANIDADE ANIMALDous anos despois do inicio da EEB, os datos semellan indi-car unha tendencia á súa diminución.

CONTROL E CALIDADE DO LEITEA enerxía solar pode ser unha fonte de enerxía útil paraa refrixeración do leite.

COTASImportante incremento do prezo da cota na campaña2002/03

MERCADOO prezo do leite sube en todo o mundo, pero pouco.

MEDIO AMBIENTEO incumprimento dos requisitos agroambientais dará lugara reduccións nos pagos das axudas directas da PAC.

XENÉTICAQue teñamos animais "á carta" é so unha cuestión detempo.

ALIMENTACIÓNOs custos na alimentación supoñen o 60% dos custos directos.

LEXISLACIÓN E RETRINCOS

5

12

15

22

25

28

30

32

33

34

35

Edita: AFRIGA. Asociación Frisona Galega ■ Xunta de Goberno de Afriga:PRESIDENTE, Xoán Novo García. VICEPRESIDENTE, Fernando Couto Silva.SECRETARIO, Agustín Pulleiro Bermúdez. TESOUREIRO, Xoán Álvarez Losada.INTERVENTOR, Xosé R. Pazos Fondevila. VOCAIS, Manuel Berdomás Tejo e XoséRodríguez Berbetoros. ■ Deseño e maquetación: Mazaira grafismo, s.l. ■

Publicidade: Celia Fernández, Lugar de Cano - Trasmonte, 15689 Oroso (ACoruña) Telf. 981 680 575, Fax 981 688 335, [email protected], [email protected]■ Depósito legal: C-1.292/94. ■ AFRIGA non se responsabiliza do contido dosartigos e colaboracións asinadas.

5

15

22

32

33

34

CUM

AFr

ades

-Pap

ucín

Inic

iaci

óná

info

rmát

ica

Dou

s an

os

de E

EBPr

ogra

ma

de c

alid

ade

agro

alim

enta

riaIm

port

ante

incr

emen

toda

s co

tizac

ións

Nov

os r

equi

sito

sag

roam

bien

tais

Page 5: AFRIGA 49

5➔

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

reportaxe

Nos últimos anos o número de cooperativas unitarias de maqui-naria agrícola (as coñecidas como CUMAS) que se están a consti-tuir no noso país, incrementouse considerablemente e, en moitoscasos, están a a dar un cambio moi interesante no manexo dasexplotacións leiteiras. E dada a importancia que se lle está a darpolo sector a este traballo en común, na revista volvemos a adi-car unha reportaxe a unha cooperativa recén creada, as explota-cións da cal teñen unha realidade e necesidades diferentes. Nesta ocasión achegámonos ó concello gandeiro de Frades, ondefalamos con Manuel Berdomás Tejo, secretario da CUMA Frades-Papucín e socio da SAT Outeiro, quen nos explicou o porque destacooperativa, que agrupa a doce explotacións das parroquias deFrades e Papucín.

CUMA Frades-PapucínSoc. Coop. Galega

Afriga: Para principia-la conver-sa, ¿cómo xurde a idea da consti-tución da CUMA Frades-Papucín?.Manuel Berdomás: A xente xatiña a idea na cabeza e andáballea dar voltas a partir, sobre todo,de que catro veciños da zona esti-veran pensando en mercar uncarro. Comezamos a mirar o dasCUMAS, estudiamo-las axudas, ebotando contas, saíanos que sendúbida íamos aforrar en cartos etraballo. No mes de maio desteano comezamos coas reunións, exa no mes de xuño co papelexo.Un mes despois mercamos ocarro, un carro que era o primei-ro que se vendía aquí, e por iso setivo que levar a Madrid parahomologalo. A.: ¿Vos atopastes con algún pro-blema ó principio?.M.B.: Ben, ó principio un dosmaiores problemas foi poñerse deacordo no asunto do investimentopolas diferencias existentes entreunhas explotacións e outras. Haiexplotacións que van con 20vacas e outras con 100. Eu pagueipor 110. Ó final decidiuse pagarpor vaca porque non víamos aforma de que cada un pagase enfunción do que ía a traballar.Noutras CUMAS a inversión inicialé igual para todos os socios, peroaquí preferimos establecelo en

función do número de vacasmaiores de dous anos, segundo olibro de explotación, e así ter unparámetro obxectivo de pago.A.: ¿Cómo facedes cos gastos?.¿Pagades unha cota? M.A.: Os gastos establécense enbase ó tempo empregado encada explotación, e os minutosque pasan dende que vai dunhaexplotación a outra repártenseentre os minutos traballados encada explotación. O que contapara paga-los gastos é o tempoque traballa na explotación, ooutro non. Este tempo que haientre explotacións é como ungasto máis que está aí comooutros gastos do día. O gasto dopercorrido é en conxunto, e é ungasto fixo máis. O cálculo se fixo logo dun mes detraballo en base ó que se traba-llou nese mes. Os gastos de cadaun son moi fáciles de comprobarporque como poderedes ver nopercorrido que ides facer cocarro, no ticket que se lle propor-ciona ó socio vai detallado todo,o número de vacas (racións), otempo transcorrido entre a cargae a descarga, e os diferentes qui-los de cada producto que se usa-ron para face-la ración. O prezotémolo cuantificado en 74 pese-tas minuto (0,44 euros/minuto),

que ven saíndo unhas 14-15.000pesetas/día (uns 90 euros) enconxunto. Nesas 74pesetas/minuto está incluída aman de obra, o gasóleo, 50.000pesetas/mes (300 euros) paramantemento, 14.000 pesetas(72.12 euros) de xestoría, 20.000pesetas (120.20 euros) do segurodo carro, o traxecto entre asexplotacións, etc. A: ¿Canto foi o investimento ini-cial?.M.B.: A maioría dos socios inves-tiron unha media de 9.000 euros(1.500.000 pesetas), pero non sonmoitos cartos se se ten en contaque a maioría deles subiron naproducción unha media de 2-3litros, e iso sen ter que facerreformas importantes e contandocoa subvención que xa nos veuconcedida.Para Manual Berdomás, o carrofoi unha boísima decisión. "Nanosa explotacións antes pasaba-mos máis de hora e media endarlles de comer ás vacas, eagora, sen ter que facer nada,en 15 ou 20 minutos quedan lis-tas, e cunha calidade nas mez-clas excelente. O carro ven unhavez ó día e o único que hai quefacer e te-las cousas preparadaspara que faga a ración sen terque baixarse do carro".

Page 6: AFRIGA 49

6 reportaxe

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Tres días logo da nosa conversacon Berdomás, acompañamos aJosé Manuel Ramos, o vicepresi-dente da CUMA, quen os domin-gos substitúe a BenedictoMendez, a persoa que teñen con-tratada para facer este traballoe que os domingos precisamente

En ruta co carro da CUMA Frades-Papucínlibra. De Benedicto os sociosestán moi satisfeitos co seu tra-ballo, e din que se fixo ó carromoi ben e en pouco tempo poloque cada vez se fai o recorridoen menos tempo. Dende aquíqueremos agradecer a tódolossocios da CUMA pola súa colabo-

ración na realización destareportaxe. Pero poñémonos en marcha. Opunto de partida é no concello deFrades, en concreto na explotaciónde Manuel Fernández Sanchez, aquen atopamos muxindo candoaínda o día andaba escuro.

Manuel é o primeiro a quen visi-tamos, neste domingo un poucodesapracible e, mentres obser-vamos como o carro fai o traba-llo, Manuel coméntanos que nontivo que facer ningunha reformacomo consecuencia do carro xa

que a corte é de recente cons-trucción. E de repente, candonos queremos dar conta, o carroxa rematou de facelo seu traba-llo polo que saímos a toda presacara o coche para non facerperde-lo tempo a José Manuel.

1ª explotación: Manuel Fernández Sánchez (Vocal)

2ª explotación: Arturo Sanchez Fernández (Tesoureiro) Parroquia: FradesVacas: 33Tempo: 9:20- 9:40Ración:- Mestura: 298 quilos- Herba Seca: 16 quilos

- Silo de Herba: 532 quilos- Silo de Millo: 540 quilosNesta explotación tiñan avaría nosubministro eléctrico e non llesfuncionaba o sinfin. A pesaresdiso, o carro fai a ración. Arturo,

que ten 33 vacas en producción,tampouco fixo ningunha reforma.No seu caso, ademais, os silosatópanse xuntos, o que lle facili-ta o traballo ó carro e se reduceo tempo considerablemente.

Parroquia: Frades Vacas: 34Tempo: 9:03- 9:16Ración:- Mestura: 204 quilos- Bagazo de Cervexa: 248 quilos- Silo de Herba: 536 quilos- Silo de Millo: 572 quilos

Page 7: AFRIGA 49

7➔

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

- Silo de Herba: 416 quilos- Silo de Millo: 404 quilos

Aquí aínda tivemos menos tempopara falar xa que ó carro so llelevou 9 minutos deixa-la ración

lista e repartida, en parte graciasa que Manuel e máis o seu fillotiñan xa os plásticos dos siloslevantados, e os silos atópanse unpegado ó outro e preto da corte,e cunha entrada de fácil acceso.

4ª explotación: José Manuel Ramos Tejo (Vicepresidente) Parroquia: FradesVacas: 31Tempo: 10:01- 10:12Ración:- Mestura: 248 quilos- Herba Seca: 32 quilos- Silo de Herba: 310 quilos- Silo de Millo: 466 quilos

Esta explotación é a de JoséManuel que, a pesares de leva-locarro, remata o chollo en tan só11 minutos. Aquí, José Manuelfai, segundo nos comentou, unhaparadiña técnica os días que lletoca leva-lo carro, para tomar uncafeiño, o cal agradecimosmoito. Pero como non se podeparar moito xa que a xente espe-ra ó carro, poñémonos de novoen marcha.

3ª explotación: Manuel Ramos Bascoy (Vocal)

Parroquia: FradesVacas: 31Tempo: 9:43- 9:52Ración:- Mestura: 252 quilos- Herba Seca: 32 quilos

Page 8: AFRIGA 49

8 reportaxe

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

6ª explotación: José Meijide Pedreira (Interventor)

- Silo de Millo: 896 quilos- Bagazo: 280 quilos

Na explotación de Purificaciónnon tivemos a oportunidade defalar con ela porque andaba moiatarefada. Alí puidemos compro-

bar como de novo a corte nonpresentaba ningún problema parao carro, non sendo, como namaioría dos casos, a colocacióndos silos separados de onde seatopa a mestura e a corte, per-déndose algún que outro minuto.

Parroquia: FradesVacas: 56Tempo: 10:30- 10:46Ración:- Mestura: 336 quilos- Herba Seca: 28 quilos- Silo de Herba: 728 quilos

Parroquia: PapucínVacas: 50Tempo: 11:02- 11:13Ración:- Mestura: 450 quilos- Silo de Herba: 800 quilos- Silo de Millo: 556 quilos

No seu caso a producciónaumentoulle 2 litros nalgunhavaca. A corte é de recente cons-trucción, e semella que estánmoi ilusionados co funciona-mento do carro.

5ª explotación: Purificación Barral Camba

Page 9: AFRIGA 49

9➔

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

8ª explotación: José Luís Sanchez Fernández (Presidente) Nesta explotación que leva ofillo, e que é o presidente daCUMA, falamos un anaquiño cospaís quen nos indicaron que tansó levaban nesa corte 3 anos eque estaban contentísimos cocarro.

Parroquia: PapucínVacas: 38Tempo: 11:45- 11:55Ración:- Mestura: 380 quilos- Herba Seca: 16 quilos- Silo de Herba: 710 quilos- Silo de Millo: 528 quilos

7ª explotación: Manuel Prado García (Interventor)Parroquia: PapucínVacas: 37Tempo: 11:20- 11:33Ración:- Mestura: 296 quilos- Herba Seca: 56 quilos

- Silo de Herba: 592 quilos- Silo de Millo: 444 quilos

Esta é unha das explotacións querequire dunha reforma parapoder optimizar mellor o traba-

llo e posible rendemento docarro, pero é só unha cuestión detempo xa que ten previsto face-la reforma en breve cun plan demellora. Neste momentos ten 37vacas en producción.

Page 10: AFRIGA 49

10 reportaxe

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

10ª explotación:

SAT Outeiro - Víctor Berdomás (Secretario)

Parroquia: PapucínVacas: 54Tempo: 12:58- 13:16Ración:- Mestura: 324 quilos- Herba Seca: 28 quilos- Silo de Herba: 540 quilos- Silo de Millo: 1188 quilos

Aquí falamos co primo deDolores que nos comentouque a nave era nova e quenotaron moitísimo o cambio,a pesar de que eles taméntiñan un carro que agorateñen á venda. O balancepensa que é positivo e canto afuturas reformas, coma amaioría, son no que se refire ádistribución e colocación dossilos para facilita-lo traballodo carro. Van a acondicionarun sitio onde mete-la mesturaa granel e que estea ó ladodos silos.

11ª explotación:

Mª Dolores Pedreira Dono

Berdomás coméntanos que faidúas racións, unha para tódalasvacas en xeral e outra para asvacas de alta producción, queleva o mesmo ca outra peromáis mestura e máis silo demillo. A verdade é que é incribleque en tan só 21 minutos faga asdúas racións e deixe lista ata odía seguinte a 86 vacas.

Parroquia: Papucín(2 Racións)Vacas: 86 ración A + 56 ración B(alta producción)Tempo: 12:25 � 12:46

Ración A (*) :- Mestura: 464 quilos- Herba Seca: 44 quilos- Silo de Herba: 860 quilos- Silo de Millo: 1.204 quilos- Bagazo: 430 quilos

Ración B(Vacas alta producción):- Descarga anterior: 1.048 quilos - Mestura: 302 quilos - Silo de Millo: 448 quilos

(*) Primeiro faise esta ración, daque se descargan 1048 quilos. Óresto engádese á ración B.

9ª explotación: Gandería Franqueiro SATJosé Manuel Paz Riobó (Vocal)

Parroquia: PapucínVacas: 55Tempo: 11:58- 12:12Ración:- Mestura: 440 quilos- Herba Seca: 56 quilos- Silo de Herba: 880 quilos- Silo de Millo: 880 quilos

A súa opinión sobre o carro,excelente. Non é de estrañar

se pensamos que día a díaforon aumentando a produc-ción de leite nuns 2-3 litrosdía, uns 300 litros, e o traba-llo reduciuse tanto que caseque "un se aburre de estar nacasa ata que chega a hora devoltar a muxir". A nave, tensó 4 anos, e están pensandoen aumentar o número decabezas.

Page 11: AFRIGA 49

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

11■

Para a contratación do gasóleo chamaron a catroempresas e escolleron a que mellores condiciónslles puxo, tanto en prezo como en servicios áCUMA e ós socios. Para a CUMA puxeron un depó-sito con 5.000 litros, cunha bomba para conta-loslitros.

O gasto medio de gasóleo do carro aínda que se esti-mou en 3.000 litros ó mes, non os gasta. De feito oconsumo está a ser duns 75 litros, podéndose esta-blecer incluso un consumo medio neste mes dedecembro duns 62 litros/día.

12ª explotación:

Pilar Ramos Méndez

Parroquia: PapucínVacas: 20Tempo: 13:25- 13:30Ración:- Total Ración: 600 quilos

Esta explotación é a última quevisitamos e segundo semella é aque ten que levar a cabo máisreformas para que o traballo docarro realmente poida optimi-zarse ó máximo. A razón é quenon teñen os silos en cemento eo carro non pode acceder a elesdebido ó estado do camiño.

Rematado o traxecto só quedadeixa-lo carro na palleira ondese atopa o depósito de gasó-leo. Alí José Manuel bota ogasóleo, aparca o carro e sacao ticket que lles servirá óssocios a establecer a contía doque ten que pagar cada quen.Nos despedímonos moi agrade-cidos de José Manuel e, delamentar algo, so podería ser afalla de tempo para conversarcos socios pola tremenda rapi-dez coa que remataba nasexplotacións o seu traballo.Sen embargo, de seguro quevoltaremos a visita-los sociosdesta CUMA, e nesa vindeiravisita esperemos que poidamoster unha longa conversa coneles na que analizar polomiúdo como vai funcionando acooperativa de maquinaria.Deica logo.

O radio no que se atopan é tan só de 7 Km conaccesos por pistas asfaltadas, menos nun doscasos, polo que o percorrido faise bastante ben.De ter algún problema, o teñen dentro das propiasexplotacións xa que coa abundante choiva desteano e o peso do carro, os accesos ós silos ou as cor-tes moitas veces é dificultoso e sería un dos aspec-tos a mellorar. Tamén, basicamente na procura derentabilizar ó máximo o carro, todos teñen claroque unha colocación axeitada dos silos lles vaibeneficiar á hora de reduci-lo tempo que pasa ocarro nas súas explotacións.

Gasóleo

Page 12: AFRIGA 49

12

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

actualidade

A situación do sector lácteoA Unión de Pequenos Agricultores(UPA) elaborou un documentosobre a situación do sector lácteono que se pon de manifesto que osector lácteo español comezou apresente campaña con gravesdesaxustes, sobre todo no temaeconómico de cara ós gandeiros,que foron vendo ó longo de todoo ano como os prezos diminuíanentorno ós 0,042 �/litro (7ptas/litro); é dicir, que o prezopercibido polos productores sereducira entre un 12% e un 15% demedia, mentres nos lineais, sóbaixou un 3%, constatándose aentrada de leite de Portugal eFrancia.Os datos da UPA sobre a situacióndos prezos en España mostrancomo a baixa é de catro a setepesetas na maioría das CC.AA.,

sendo León (7 ptas) e Galicia (de6-7,5 ptas), onde as baixas foronmáis significativas. O prezo nomes de outubro era de 46-51,5pesetas. Ademais, os prezos nonoso país, seguen a ser dos máisbaixos da UE.No que se refire ó leite líquido,desde que comezara o ano 2002,un productor medio español(124.000 Kg de cota) perdeu, epolo tanto deixou de ingresar, 435�/mes (72.333 ptas/mes) con res-pecto ó ano anterior só pola vendade leite. Se contabilizamos as per-das sofridas polos productores lác-teos só pola comercialización doleite que producen, un productormedio cunha cota media españolade 124.000 Kg por explotaciónperdeu 5.216 � (unhas 868.000ptas por explotación).

A renda agraria diminúe un 3% na UEdiminúe un 3% na UEO Servicio de Estatística da UE,o Eurostat, publicou as súas pri-meiras estimacións da evoluciónda renda agraria en 2002. A

O declive da renda na UE débesefundamentalmente a un descensoda producción agraria global entermos reais (-3,5%); un descensodo custo dos insumos (-2,1%) eunha depreciación (-0,6%) en ter-mos reais; unha diminución dasaxudas non específicas dos pro-ductos (-1,6%) e impostos (-1%) entermos reais; un continuo declivedo número de activos no sectoragrario (-2,9%) e unha diminucióndos ingresos por prezos máis bai-xos - diminución que no caso doleite se estiman en -7,4%-.

nivel global, a renda por ocupa-do descendeu nun 3% na UE,mentres que en España aumen-tou nun 1,2%.

DATOS:- Descenso do prezo do leite nos últimos dez meses: 7 ptas/litro. (0,042 �)- Descenso do prezo dos terneiros de recría: 12.000 ptas/animal (72, 12 �).- Descenso do prezo en vacas de desvelle: 210,35 � (35.000 ptas/animal).- Custos de producción dun litro de leite en explotación: 0, 24 � (40

ptas/litro).- Descenso da renda: un 45% respecto dunha situación de mercado normal.

Fonte: UPA

26,3 millóns deeuros para os

Leader e Proder Leader e Proder O MAPA distribuirá entre asComunidades Autónomas untotal de 26.355.353,24 eurospara a financiación das iniciati-vas comunitarias Leader Plus,Proder 2, e certas medidas dediversificación no exercicio2002, de acordo cos criteriosde reparto aprobados.Para o Leader Plus destinara-se un total de 9.947.577,80euros e no caso do Proder 2,a asignación ascende a15.392.051 euros. Con res-pecto ás medidas de diversi-ficación, o Ministerio deAgricultura repartirá un totalde 1.015.723,89 euros.A iniciativa Leader Plus pre-tende impulsa-lo potencial doterritorio nunha perspectiva alongo prazo, fomentando aaplicación de estratexias dedesenvolvemento sostibleintegradas, a valorización dopatrimonio natural e cultural,a mellora do entorno econó-mico para contribuir á crea-ción de emprego, así comomellora-la capacidade deorganización das respectivascomunidades rurais.A iniciativa Proder é un progra-ma operativo que ten comoobxectivo a diversificación e odesenvolvemento económicodas zonas rurais españolas.

%variación Índices %variación Índices2002/2001 2002 2002/2001 2002

UE15 -3.0 108.1 Suecia -1.5 122.1Zona euro -2.9 112.6 Italia -1.6 112.0

Portugal -2.2 136.4Finlandia +7.3 119.0 Austria -2.8 102.1Grecia +5.7 115.2 Países Baixos -7.5 83.1Reino Unido +3.9 67.6 Bélxica -7.7 100.8España +1.2 120.0 Irlanda -11.4 93.9Luxemburgo +1.0 93.4 Alemaña -18.0 108.5Francia -0.9 110.9 Dinamarca -26.3 84.9

Page 13: AFRIGA 49

13➔

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

Regulación daproducciónintegrada

In memoriam

Plano para a avaliación deriscos laborais no campo

Cando xa estaba o anteriornúmero da revista na rúa, unanova moi triste vapuleou a todoo mundo do leite. O falecemen-to de Victor Badiola, da asturia-na Gandería Badiola, nun des-graciado accidente golpeou atodos os que o coñecían. VictorBadiola, persoa xove e vital moicoñecida e querida no ambien-te dos productores de leite, eraun excelente xuiz nacional,amante da vaca leiteira, e

sobre todo unha magnífica per-soa. Victor era ademáis un asi-duo participante ós concursosde gando nacionais, onde con-seguiu os máis importantes pre-mios como criador e manexa-dor. Tamén estivo en Galicia ennumerosas ocasións como xuíz.Dende aquí facemos unhapequena homenaxe á súamemoria e expresámo-lo nosomáis sicero cariño á familiaBadiola.

O ministro Cañete asinou opasado mes cos máximos repre-sentantes das OrganizaciónsProfesionais Agrarias (ASAJA,COAG e UPA), así como daConfederación de CooperativasAgrarias de España, unProtocolo de Actuacións para aposta en marcha dun Plano deAcción para a avaliación e pos-terior tratamento dos riscoslaborais no sector agrario. Odevandito plano executarasenos anos 2003-2004, e estarádirixido a garanti-la protecciónda saúde dos traballadores docampo e a mellorar, en xeral,as súas condicións de traballo.Con este plano perséguese ins-titucionaliza-las actividades

O Consello de Ministros aprobou unReal Decreto polo que se regula aproducción integrada de productosagrícolas. Neste Real Decreto seespecifican as normas xerais deproducción integrada, así como asrelativas ás industrias de transfor-mación e os requisitos mínimos decontrol para os seus operadores,que deberán ser rexistrados polasautoridades competentes onderadiquen as superficies de produc-ción e as súas instalacións.As normas xerais deste RD defi-nen as prácticas agrícolas e dasindustrias de transformaciónobrigatorias que, baixo a direc-ción dun servicio técnico compe-tente, deben cumpri-los operado-res, relativas entre outras á pre-paración do terreo e o laboreo;semente e plantación; fertiliza-ción e enmendas do solo; poda;rego; control integrado de enfer-midades e pragas; recolección;tratamentos post-recolección;conservación; almacenamento;transporte; manipulación, moltu-ración; e envasado de productosvexetais e os seus transformados;así como, as correspondentesprácticas prohibidas.O réxime de control aplicable ósoperadores no exercicio da súaactividade recae en órganos ouentidades de certificación, edeberá efectuarse como mínimounha vez ó ano e poderá realizar-se sen previo aviso. As entidadesde certificación deberán ser acre-ditadas pola Entidad Nacional deAcreditación (ENAC), que verifi-cará o cumprimento da normaeuropea EN-45011.Os productos que foran elabora-dos segundo as normas estableci-das neste real decreto, poderánser distinguidos cunha identifica-ción de garantía que consistirá,polo menos, na expresión "pro-ducción integrada" e nun logotipoaínda por determinar.

previstas para o cumprimentodos obxectivos contempladosno Plano de Acción, tales comoa promoción de actuaciónsencamiñadas a incrementa-laseguridade na realización dotraballo nas explotacións agrí-colas e gandeiras e o desenvol-vemento de tarefas dirixidas áimplantación da cultura da pre-vención no sector. Entre os subsectores que pode-rán ser obxecto do mencionadoplano, coas zonas xeográficasque se determinen, por ser osde maior implantación ou máisrepresentativos da zona, están agandería extensiva de leite aproducción láctea en sistemaintensivo.

Page 14: AFRIGA 49

14

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

actualidade ■

A FNSEA contesta a diversos tópicos sobre a PAChttp://www.fnsea.fr/dossiers/PAC/021031pac.html, e aí, se entra-des, atoparedes -eso sí en francés-,a defensa que este sindicato fai daPAC fronte a clichés como que "... aPAC levou á agricultura europea aunha espiral productivista. O pro-ductivismo é sinónimo de stockscustosos e dunha producción poucorespectuosa co medio ambiente...". A este tópico a FNSEA respondeextensamente dicindo, entre outrascousas, que "como todo empresa-rio, os agricultores buscan a pro-ductividade. Sen embargo están

lonxe do productivismo que algúnspretenden por varias razóns:- Os agricultores non derrochan os

seus insumos (abonos, fitosani-tarios, medicamentos veterina-rios etc..), entre outras cosaspolo seu elevado prezo, axustán-dose ás estrictas necesidades;

- os agricultores tenden a unóptimo económico que non tennada que ver co culto ó rende-mento, por razóns de rendibili-dade e xestión empresarial;

- os apoios á agricultura non sonexclusivamente ós prezos deintervención. Tamén están asaxudas á modernización deexplotacións, as axudas a zonasdesfavorecidas ou de montañaou os incentivos á calidade dosproductos;

- os agricultores deben respecta-las normas medioambientais,de benestar dos animais, e deseguridade alimentaria.....

E moito máis que podedes con-sultar se estades interesados,directamente na web antesmencionada.

Francia permiteas agrupacións de productores de leite

tiña ó principio pero se aplicaunha penalización dun 10% sobrea totalidade das referencias dosasociados. Para constituir estas agrupacionesse esixe, entre outras cousas, quese teña nas dúas últimas campa-ñas unha producción que, en rela-ción coa cota, non a sobrepase ninse quede por baixo en máis dun10%; que ningún socio teña unhacota de menos dun tercio que oasociado con máis cota; que ascantidades aportadas á agrupa-ción por cada asociado non exce-

dan o dobre da cota media desedepartamento (o que aquí seríancomunidades autónomas); que acantidade de referencia da agru-pación non exceda en cinco vecesa cota media do departamento;que a distancia entre a localiza-ción das explotacións asociadas ea da agrupación non supere os 25km; e que se estableza unhasuperficie mínima para a produc-ción de forraxes para a alimenta-ción dos animais que estarán limi-tados en función da cantidade decota da agrupación.

Os grupos agrícolas de explota-ción en común (GAEC) son algomoi frecuente en Francia, edende agora, tamén se permitenos GAEC parciais de leite, poloque as explotacións poden poñeren común só a súa actividade deproducción leiteira sen necesida-de de ceder ou alquila-la cota, xaque as cotas dos asociados setransfiren á agrupación sen nin-gunha penalización. Unha vez quese disolve a agrupación ou finali-za a autorización para a mesma,cada asociado recibe a cota que

O sindicato agrario francés FNSEAcolgou na súa web un interesantedocumento titulado: "a PAC; verda-des e ideas falsas", no que se con-testa a certos tópicos extendidos eaceptados por aqueles que non semostran moi favorables á PAC e quedefenden que a PAC é cara, retró-grada, que non beneficia máis quea Francia, que fomenta unha agri-cultura productivista ou que estáen contra do desenvolvemento eco-nómico dos países máis pobres doplaneta. A dirección da páxina webá que nos referimos é :

Page 15: AFRIGA 49

15

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

➔control leiteiro

Descarga control leiteiro

A Internet é unha rede formadapola interconexión doutras redesde ordenadores, uns persoaiscomo os que podemos ter nasnosas casas, e outros sistemasinformáticos utilizados paratarefas moi diversas (servidoresweb, servidores de correo elec-trónico, xestión de redes, etc). Arede exténdese por todo omundo, posibilitando o acceso aunha determinada informaciónsin preocuparnos de onde seencontra "físicamente". Perodetrás do que se ve, hai unhaestructura realmente complexaformada por millóns de sistemasde diferentes características efuncións, conectados a través demedios de distintos tipos (liñastelefónicas, satélites, etc.),

INTRODUCCIÓN A INTERNET

ofrecendo multitude de servi-cios. E, por suposto, para facerque todos estes sistemas seentendan hai que establecerunha serie de normas, con estasnormas fíxanse as bases para queInternet funcione. Como pode-des ver, a parte "interna" daInternet é complexa, e precisaríade moitas páxinas para dar unhalixeira explicación. Por iso, eporque hai moitos libros que tra-tan a fondo o tema, imos a con-tinuar ca parte da Internet quese ve dende as nosas casas.Imaxinamos que xa se formouunha idea da complexidade doque hai máis aló da nosa clavixade teléfono, pero imos a darunha boa nova. En xeral, nonimos precisar coñecer demasiado

os sistemas e dispositivos que haifora da nosa casa, e de cómofuncionan para utilizar os servi-cios dispoñibles. E se necesitáse-mos saber algo, aí está Internetpara satisfacer as nosas dúbi-das... Esa foi a idea que deuorixe á rede, a posibilidade decompartir información entreordenadores distantes entre sí.Pero según foi pasando o tempo,atopáronselle (e seguen apare-cendo) moitas aplicacións e xei-tos de "compartir" a informacióna través da Internet. O correoelectrónico ou a navegación porpáxinas web son os dous exem-plos mais coñecidos pola xente,pero hai moitos outros, mensa-xería instantánea, videoconfe-rencia, etc.

Abrimos o navegador, Internet Explorer, Netscape Navigator, Opera ou calquera outro compatible.

Entramos na páxina da Xunta de Galicia www.xunta.es

Método para descarga-los datos do Control Leiteiro a través de internet

Facemos clic no enlace das consellerías(marcado cunha frecha). Entón abriráse-nos a páxina onde aparecen nomeadas asdistintas consellerías, eliximos a conse-llería de Política Agroalimentaria eDesenvolvemento Rural.

1

2

3

ANTONIO ALONSO CAMPOSÁLVARO DÍAZ MORADO

Academia de Informática TWIN

Page 16: AFRIGA 49

16 control leiteiro

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Según o medio que se utilice, paraestablece-la conexión co provee-dor (empresa coa que se contratao acceso a Internet), precisaremosun tipo de conexión determinado. 1. Conexión RTB. É o tipo deconexión mais frecuente ataagora. Utiliza a liña analóxica darede telefónica. A velocidademáxima teórica é de 56 Kbits. Ouso da liña para transmitir datosimpide o uso simultáneo para voz.2. Conexión RDSI. Este tipo deconexión permite ter ata 2 can-les de 64 Kbits, mantendo libreunha liña telefónica analóxica en

TIPOS DE CONEXIÓN todo momento. Esta tecnoloxíanon está dispoñible para todo-losusuarios, debe consultarse.3. Conexión ADSL. Este tipo deconexión tamén permite ter unhaliña telefónica dispoñible paravoz en todo momento. As veloci-dades van de 256 Kbits a 2 Mbits.Esta tecnoloxía non está dispoñi-ble en toda-las poblacións.4. Fibra óptica (cable). A dispo-ñibilidade deste tipo de conexiónestá reducida, de momento, apoblacións con un número consi-derable de habitantes. Permitevelocidades da orde de 150 Kbitsa 300 Kbits. O único operador enGalicia é R.

5. Conexión por satélite. Existendous tipos de conexión, un utilizaa conexión por satélite para reci-bir os datos de Internet e a liñatelefónica para envia-los, a veloci-dade de recepción vai de 256 Kbitsa 1 Mbit e a de envío correspondea unha conexión RTB ou RDSI. Ooutro tipo de conexión permite oenvío e recepción de datos a tra-vés do satélite, pero o seu custe éelevado para particulares.Tamén existe a posibilidade deconectarse a través de teléfonosGSM ou GPRS, pero son tecnolo-xías que non están pensadas paraconexións prolongadas no tempodebido ó seu custe.

Básicamente, para poder reali-zar unha conexión a Internetnecesitamos un ordenadorequipado cun modem e unhaliña telefónica. O tipo demodem dependerá do tipo deconexión que desexemos con-tratar, deberase ter en conta ostipos de conexión dispoñiblesdende a zona na que se sitúe anosa casa. No caso de utiliza-laliña telefónica analóxica (verinformación dos TRAC), serviráun modem sinxelo e barato quealgúns ordenadores actuais xaincorporan de serie. No casodoutro tipo de conexión (RDSI,ADSL, fibra óptica, satélite,etc.) necesitaremos un modemou outros dispositivos específi-cos, que normalmente veñenincluidos nos kits de conexiónque podemos comprar, unexemplo sería o caso dos kitsautoinstalables de ADSL.O ordenador deberá ter instala-do un sistema operativo (todo-los sistemas operativos actuaisson válidos), configurado parapoder realizar unha conexiónca Internet e co modem correc-tamente instalado. Se xa temostodo iso, agora so falta crear aconexión e configurala.

¿QUÉ SE NECESITA PARA CONECTARSE

A INTERNET?

2

1

Dentro da páxina, desprazámonos cara abaixo na barra dedesprazamento da dereita, e logo facemos clic no botón doControl Leiteiro.

4

Unha vez dentro da páxina do Control Leiteiro facemos clicna sección de consulta de datos individuais da explotación. 5

Page 17: AFRIGA 49

17

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

O proveedor de Internet é quennos permite conectarnos á rede,asigna un identificador, unhadirección IP (sirve para identifi-car a todo ordenador ou disposi-tivo conectado a Internet), dexeito que poidamos acceder ósservicios que presta o provee-dor, espacio de almacenamentopara poñer páxinas web, contade correo electrónico, etc. E vaiser dende onde recibamos ainformación, polo tanto, é con-vinte fixarse nas prestaciónsque ofrece. O acceso a Internetdun proveedor pode ser de pagoou gratuito (non sempre o depago funciona mellor), en xeral

PROVEDORES DE INTERNET E CUSTOS

cando o acceso é de pago oespacio de almacenamento parapáxinas web é maior, dan maiornúmero de contas de correo,etc. Algúns proveedores son:Wanadoo, EresMas, Terra,Arrakis, Tíscali, Navegalia,Inicia, etc.Pero para acceder ós servicios doproveedor precisamos pasar polarede do operador de telefonía(excepto nunha conexión com-pleta por satélite). Co operadorde telefonía podemos contrataralgún tipo de bono ou tarifaplana para realiza-las conexiónsa Internet a un custo inferior onormal, que correspondería o

custo dunha chamada local. Porexemplo:*Telefónica oferta unha tarifaplana cun horario que vai das 18horas ás 8 horas e fins de sema-na. O custo é duns 19 � ó mes.* Wanadoo oferta unha tarifaplana cun horario que vai das15 horas ás 8 horas e fins desemana. O custo é duns 23 � ómes. O custo fora do horario éde 3 � hora.Tamén ofertan bonos de variasduracións, sin limitación dehorario.Si a conexión é a través deADSL o custo oscila en torno ós40 � ó mes.

Isto daranos paso a unha nova páxinaonde primeiramente introduciremos aclave que o Control Leiteiro nos facilita-rá, a clave estará formada por variosdíxitos que poden ser letras ou números(AA000000). En segundo lugar seleccio-namos os Datos de producción, para isopinchamos na frecha que aparece adereita, logo eliximos a opción indicada.Por último facemos clic no botón de con-sultar, e en breves instantes aparece-rannos os datos referentes a nosa explo-tación.

Unha vez feito todo isto, aparecerannosos datos na pantalla, están gravados enformato .txt, pero para gravalos no nosoordenador teremos que facer o seguinte:Vamos ó menú Edición e dentro delSeleccionar Todo.

6

7

1

2

3

Page 18: AFRIGA 49

18 control leiteiro

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

A rede Internet é coñecida caseexclusivamente gracias ósmillóns de páxinas web que nelaestán dispoñibles, chegando óextremo de confundi-la navega-ción pola web (WWW-World WideWeb) coa rede Internet. E certoque cando navegamos pola WWWfacemos uso da Internet, pero arede Internet serve para moitasmais cousas como videoconfe-rencia, intercambio de arquivos,conexións remotas a centros decálculo, etc. Agora que quedouclaro que a Internet é o mediopolo que temos acceso ás páxi-nas web, pasaremos a explicaren que consisten éstas.As páxinas web son arquivos contexto, imaxes, videos, son, etc.,que conteñen enlaces a outrosarquivos. Todos estos enlacesson os que forman unha estruc-tura parecida a unha telaraña, eque coñecemos como a web.Unha páxina pode ter enlaces apáxinas almacenadas nun siste-ma moi lonxano, sendo inapre-ciable para a persoa que accedeás páxinas. Estos sistemas ondese almacenan teñen unhas apli-cacións (programas informáti-cos) funcionando permanente-mente, que se denominan servi-dores web, cos cales se interac-

PÁXINAS WEB

túa cando se navega. Podedecirse que os servidores son osencargados de "servirnos" aspáxinas que pedimos candonavegamos pola web, e imosrecorrendo enlaces dunha páxi-na a outra.Isto é así no caso de acceder áspáxinas web que hai na Internet,pero tamén podemos navegarpor páxinas que están almacena-das no noso ordenador persoal,xa que este tipo de arquivos sonutilizados cada vez mais pordiferentes aplicacións, sistemasde axuda, etc. Este conxunto detexto e imaxes parécese ás páxi-nas dunha revista, pero nestecaso non se pasa páxina, senónque se fai "click" co rato no enla-ce que interese. A informacióndo texto enriquécese con ima-xes, animacións, videos, etc.,logrando que sexa moito maisatraínte e amena.A web contén unha cantidadeinmensa de páxinas nas que sepode acceder a información detodo tipo, por iso faise necesarioo uso de buscadores. Os buscado-res son sitios web onde podemosindicar unha ou varias palabrasrelacionadas co que queremosencontrar e buscará enlaces nosque se mencionen esas palabras,

deste xeito podemos ir afinandoa búsqueda para encontrar unenlace que conteña a informa-ción que se precisa. Tanta é ainformación dispoñible que posi-blemente non atopemos un temasobre o que non existan duciasde enlaces.O gandeiro pode encontrar naweb información que vai dendeempresas, pasando polas admi-nistracións públicas, sindicatos,cooperativas ata os datos da súaexplotación no caso do ControlLeiteiro (no caso de tratarse dedatos privados precisarase unhaclave para acceder). Nestasmesmas páxinas amósase uncaso práctico da utilidade dosdatos que hai na páxina doControl Leiteiro. Dende a web,tamén pode ver as caracteríscasde productos e incluso compra-los, participar en foros nos queconsultar dúbidas ou satisface-las as que presentan outras per-soas, ter acceso ás novas rela-cionadas co mundo gandeiro epoderíase seguir enumerandorazóns polas que achegarse áweb. Esa vai a ser a mellorforma de darse conta do intere-sante que resulta a web paracalquera persoa, e por supostopara os gandeiros.

Porase todo o texto de cor branca e ofondo en un color escuro, entonces vol-vemos ó menú Edición pero agora elixi-mos Copiar.

8 Agora xa temos copiados os datos, parapoder gravalos abrimos o Bloc de notas queo podemos atopar na seguinte rúa: Inicio �Programas � Accesorios � Bloc de Notas.

9

Page 19: AFRIGA 49

19

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

Este tipo de tecnoloxía foi instalada porTelefónica para reducir os custos de dotar deacceso a rede telefónica a poblacións disper-sas, nas que realizar un tendido con cableadoe postes supoñía un desembolso considerable.Esta tecnoloxía utiliza ondas de radio para atransmisión da voz, pero o ancho de bandaque utiliza e moi curto e non permite o envíode datos.

Galicia é unha comunidade na que esta tecnolo-xía foi ampliamente instalada. Aquí hai multitu-de de pequenos núcleos de poboación, algúnsincluso son atravesados por un tendido xa exis-tente, nos que ós veciños lles foi instalado unteléfono deste tipo. Os TRAC son válidos parachamadas de voz, pero completar unha cone-xión a Internet dende unha liña deste tipo écase imposible, en algún caso chega a estable-cerse a conexión pero a velocidade é mínima,chegando a ser desesperante. Tampouco sepode dispoñer de moitos outros servicios que sípresta un liña con cableado. O resultado é quedende unha liña con esta tecnoloxía non sepode ter acceso a Internet.

Espérase que, según as últimas noticias, este pro-blema estea solucionado para primeiros do 2004.Esperaremos...

TELÉFONOS TRAC (Telefonía Rural de Acceso Celular)

Unha vez aberto o Bloc de notas vamoso menú Edición e eliximos Pegar,entonces todo o contido que copiamosantes aparecerá na pantalla do Blocde notas. Unha vez que este pegado,só temos que gardar o documento,para iso facemos clic en Archivo e acontinuación en Guardar como.

Apareceranos a ventá de gardar, onde poñemos (1)o nome co que vamos a gravar o arquivo (reco-mendamos a data da análise para que sexa máisfácil identificalo).

Unha vez escrito o nome pinchamos no botónGuardar (3) e o documento quedará gardado.Xeralmente os Bloc de notas gárdanos os arquivos enMis documentos, si nosoutros queremos gardar estearquivo en un disquete, elixiremos na parte de arri-ba (2) a unidade de disquete, xeralmente chamaseDisco de 31/2 (A:).

10

1

2

3

Descontos especiais ós socios de AFRIGA

Page 20: AFRIGA 49

DESCRIPCIÓN E FUNCIONAMENTO DO RATO

20 control leiteiro

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Dos periféricos que pode ter unordenador, posiblemente o máisutilizado sexa o rato. O ratoserve para desplazar o cursorpola pantalla dun xeito rápido ealtamente intuitivo. Cada vezson mais sofisticados pero o nor-mal é que conste de:1. Dous ou tres botóns. O botón

da esquerda sirve para pulsarbotóns, activar menús, situaro cursor, etc. O botón dadereita serve para abrir menúsdespregables, as veces son asmesmas opcións que temos nomenú principal da aplicación,ou dar acceso a funcións espe-cíficas do control sobre o quese sitúe o cursor. O botón cen-tral non acostuma a ter fun-cións fixas, normalmentedepende da aplicación que seestea executando. Moitosratos actuais incorporan unharoda que fai as veces de botóncentral cando se pulsa.

2. Unha roda de scroll. Algúnsratos traen unha roda que sobre-sae un pouco para fora de rato,isto é para permitir facer xirar aroda. O xiro da roda correspón-

b) Os que utilizan un sistema ópti-co como sensor de despraza-mento. Este sistema non utilizasensores por rozamento, poloque o movemento deste tipode ratos é mais suave. O siste-ma que utilizan consta de douscomponentes que emiten luz edous sensores ópticos. Os dio-dos emiten luz sobre a superfi-cie pola que se desprazan e ossensores detectan o movemen-to ó recibir variacións no refle-xo da luz. Un sensor detectamovemento para unha coorde-nada e o outro para a outra.

Estes son os dous sistemas máisdifundidos, pero existen multi-tude de dispositivos para reali-zar a mesma función ca un rato,como o Touchpad , que é unhasuperficie que detecta o move-mento o despraza-la presión quese exerce sobre ela cun dedo eque se utilíza moito en portáti-les; o Trackball, que é similar aun rato ca bola pola parte supe-riore que se move directamenteco dedo, polo que precisa menosespacio, etc.

dese co arrastre da barra de des-prazamento que teñen algunhasventanas na parte dereita.Permitindo desprazarse por undocumento, por exemplo, dexeito mais cómodo e rápido.

3. Un cable para conectalo óordenador. Existen taménratos inalámbricos que, lóxi-camente, carecen destecable, pero teñen unha basereceptora que sí necesitaestar conectada ó ordenador.

Existen dous tipos de ratosa) Os que utilizan unha bola como

sensor de desprazamento. Estetipo de ratos utiliza unha bola,situada na parte inferior dorato, que xira cando o rato sedesplaza. Esta bola fai xiraruns eixos conectados a un sen-sor óptico que vai contandopulsos, cada volta do eixo faique o sensor reciba varios pul-sos. O rato terá un eixo paracada coordenada. A precisióndun rato virá determinada polacantidade de pulsos que contapor cada centímetro que o ratose despraza.

Page 21: AFRIGA 49
Page 22: AFRIGA 49

22 sanidade animal

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Dous anos despois do inico daenfermidade da EEB no nosopaís, todo semella indicar quea incidencia desta epizootíaestá a experimentar unha ten-dencia á disminución no con-xunto do Estados membros. Senembargo, mentres na UE onúmero de casos descencenu un32% no terceiro trimestre, enEspaña, duplicouse o númeroen comparación cos casos rexis-trados no mesmo periodo doano anterior. Outro dato significativo a ter enconta é que dous tercios dosanimais con EEB corresponden aanimais de risco, especialmenteanimais mortos e sacrificios deurxencia. Nesta categoría a inci-dencia foi de 1 caso positivo porcada 1.000 animais analizados,segundo os últimos datos facili-

tados polo Comisario deProtección dos Consumidores,David Byrne. Canto os animaissans, os test realizados en 6,7millóns de cabezas detectaron215 casos positivos, o que supónunha incidencia de 1 caso porcada 30.000 animais analizados.En Galicia o total de positivos,dende que se declarou a enfer-midade en España, foi de 62 (ACoruña 18, Lugo 22, Pontevedra16, e Ourense 6). Neste ano leva-mos 34 positivos, cunha inciden-cia significativa en Pontevedra,onde detectáronse 14 animaispositivos. Respecto dos test prio-nics efectuados, o número totalen España foi de 528.000, dosque 158.000 se realizaron enGalicia.

Datos daó remate do 2002

EEB

Fondos do MAPApara programasgandeirosDe acordo cos criterios de repar-to aprobados na ConferenciaSectorial de Agricultura, celebra-da o pasado 11 de novembro, sedestinarán un total de5.084.689,93 de euros ó pago deindemnizacións por sacrificio deanimais (EET e peste porcina) eprogramas de calidade da carne. No caso concreto de Galicia, osfondos ascenden 437.673,69, dosque 133.999,69 se destinaránpara o pago de indemnizaciónspor sacrificio de animais por EETe 303.674 para programas de cali-dade da carne.

O Parlamento europeo pide quese revisen os planos de preven-ción e alerta contra a apariciónda febre aftosa, xa que "non sepode seguir aplicando na súaforma actual", segundo indicouun portavoz da Eurocámara. Naactualidade a política comunita-ria consiste en sacrifica-lo raba-ño afectado e os animais sensi-bles que entraran en contacto(vacío sanitario) e se prohibe avacinación de emerxencia á quesó se recorre de xeito excepcio-nal e a proposta do Estado mem-bro afectado, outorgando, "unhaprioridade excesiva ós aspectoscomerciais". Lembrar a pasada

crise da febre aftosa no ReinoUnido que conduxo ó sacrificiomasivo de millóns de animaissans co fin de erradica-la enfer-midade, o que tivo moi malaacollida pola opinión pública.Aínda que a resolución sinala queos expertos non foron unánimessobre a conveniencia da vacina-ción, o Parlamento constata que"gran número de expertos insisti-ron en que, fronte ó vacío sanita-rio, a vacinación de emerxenciabaixo determinadas condicións éo mellor método de loita contra afebre aftosa". Ambas alternativasdeben estudiarse en función dasituación concreta, propugna a

Eurocámara, polo que aComisión elaborará no prazo dunano un estudio de custos-benefi-cios sobre ambalas dúas estrate-xias que teña en conta o impac-to, non só económico, nas zonasafectadas. Ademáis esta propos-ta do Parlamento Europeo abogaporque o periodo de espera pararecupera-lo estatus de "libre defebre aftosa", tras una política devacinación sen sacrificio, sereduza a 3 meses, para que sexaigual que cando se recorre ósacrificio. Na actualidade, operiodo de espera é de 6 mesespara a vacinación e 3 meses parao sacrificio.

Novas recomendacións contra a aftosa

Page 23: AFRIGA 49

23➔

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

Tuberculosebovina

Para que un rabaño bovino sexaconsiderado como oficialmenteindemne de tuberculose, ten quecumprir, entre outras condicións,que unha vez realizada a primei-ra proba oficial intradérmica datuberculina ós animais da explo-tación, cando se introduce algúnanimal de máis de seis semanas,a autoridade competente poidaesixir realizar a dito animal unhaproba intradérmica da tuberculi-na, aínda que o animal procedadun rabaño oficialmente indemne

de tuberculose. Esta proba tenque ser realizada e avaliada nostrinta días anteriores ou nos trin-ta días seguintes á súa introduc-ción no rabaño (neste caso, illa-rase o animal fisicamente doresto do gando ata que se teñanos resultados negativos). O Ministerio de Agricultura o queprecisamente quere modificarda normativa é que dita probanon sexa esixible se o animalprocede dun rabaño oficialmen-te indemne á tuberculose. Por

outra parte, tamén se propónque na vacinación dos rabañosbovinos indemnes de bruceloses,ademais das vacinas actualmen-te recollidas na lexislaciónvixente, como son a vacina vivada cepa 19 para os animais demenos de 6 meses de idade ou avacina inactiva con coadxuvante45/20 para os de menos de 15meses, se acepte calqueraoutra vacina aprobada e autori-zada ó efecto pola normativacomunitaria.

O MAPA quere modifica-la definición derabaño oficialmente indemne de tuberculose

Nos EE.UU un grupo de exper-tos do Servicio de InvestigaciónAgrícola, acaba de rematar unensaio para a detección datuberculose que viría a substi-tui-lo que se viña usando ata ode agora. Este era un ensaio dapel que provocaba unha reac-ción ás 72 horas despois derealizado pero que, aínda queeficaz, resultaba custoso e cunmanexo máis complicado. O novo ensaio realizado porinvestigadores estadouniden-ses da Unidade deInvestigación de EnfermidadesBacterianas de gando noCentro Nacional deEnfermedades de Animales enAmes, Iowa, se pode aplicar ámaioría de especies de mamí-feros, no só ós bovinos, e tansó require da extracción dunhamostra de sangue xa que oensaio é capaz de detecta-lonitrato, sinal de que existeproducción do óxido nítrico,nos caldos de cultivos das mos-tras de sangue. Precisamente,estes investigadores afirmanque esta producción de óxidonítrico por parte dos mamífe-ros é unha resposta natural deloita contra a tuberculose.

Novo sistema de conducción de vacinasconducción de vacinasInvestigadores da Organizaciónde Enfermidades VeterinariasInfecciosas en Saskatoon(Canadá) desenvolveron un virusque ten a capacidade de condu-ci-los antíxenos da vacina ó trac-to respiratorio do ganado. Ovirus é unha versión modificadado adenovirus bovino � 3 (BAV-3).Dito virus ten tres vantaxes fun-damentais: é benigno, pois aíndacando mutara a súa forma nonmodificada seguiría sendo benig-na, é barato de producir e sedirixe ó trato respiratorio. Osinvestigadores inicialmente rea-lizaron a caracterización mole-

cular do virus e identificaron asecuencia de xenes que poderíaneliminarse sen dana-la efectivi-dade do virus. Posteriormente,sustituiron os xenes eliminadoscon antíxenos protectores deorganismos que causan enfermi-dades respiratorias.Este novo sistema de transportede vacinas coñécese como "tec-noloxía de plataforma", dado queten un amplo potencial para serusada contra moitos patóxenos. Ovirus funciona como un sinal, queten a habilidade de leva-los antí-xenos da vacina e inxecta-los nascélulas do tracto respiratorio.

Page 24: AFRIGA 49

Asociacións de Veterinarios de ADSFederación Española de

Asociacións de Veterinarios de ADS

24 sanidade animal

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

O pasado 26 de novembro que-dou constituída en Madrid aFederación Española deAsociacións de Veterinarios deAgrupacións de DefensaSanitaria Gandeiras. Esta

Federación servirá de órgano derepresentación a nivel nacionaldos veterinarios de ADSG, queacollerá ás diferentes asocia-cións provinciais e autonómicasque están xurdindo.

Enfermidade de Johne en vacas de leiteA enfermidade de Johne estáproducida pola bacteriaMycobacterium avium subesp.paratuberculose e os seus sín-tomas son principalmente dia-rrea, perda de peso e baixa pro-ducción de leite. A medida quea enfermidade progresa, podeser contaxiosa, diminuindo aproductividade de toda a caba-na. Debido ó seu longo períodode incubación, a paratuberculo-se xeralmente reviste nos ani-mais de renda un carácter sub-

clínico, e por iso, a incidenciadirecta da enfermidade na pro-ductividade e o benestar dosanimais pode non apreciarse.Tal e como sinalan D.J. Kennedy& G. Benedictus, no seu artigo"Loita contra a infección de ani-mais de renda porMycobacterium avium subesp.Paratuberculose" (Rev. sci. tech.Off. int. Epiz., 2001, 20 (1),151-179) unha condición necesa-ria para o éxito da prevención eo control da enfermidade é que

as autoridades de sanidade ani-mal e o sector da industria agro-pecuaria entendan a natureza ea epidemioloxía da infección.Ademais, é importante que seinstitúan mecanismos de apoioós programas de loita lideradospolos sectores gandeiros afecta-dos, xa que sen vontade políticacontinuada e sen os fondosnecesarios para a investigación,a vixiancia e o control, eses pro-gramas teñen escasas probabili-dades de éxito.

MÉTODOS PARA DETECTA-LA ENFERMIDADEActualmente, hai dos métodos:

(a) O cultivo fecal, que é o máis exacto e quetarda entre 3 e 4 meses en ser completado.

(b) O test sanguíneo, que só precisa unhas poucashoras e proporciona só resultados positivos enegativos baseándose en certo número de anti-corpos detectados no sangue do animal. Estemétodo presenta o problema de que moitas dasveces un positivo está no límite de selo e avaca, en vez de ser sacrificada, podería pro-ducir máis tempo.

O profesor Michael Collins da Unidade de Patoloxíada Universidade de Madison-Wisconsin consideraque sacrificar tódalas vacas que dan positivas cosmétodos actuais é una medida moi drástica e cos-tosa, dado que dentro destes positivos hai falsospositivos e positivos moi débiles. Por isto, Collinsdesenvolveu unha técnica que utilizada en conxun-to co test sanguíneo estándar permite clasifica-losresultados en cinco niveis: negativo, sospeitoso,débil positivo, positivo, forte positivo, tendo cadanivel unha recomendación de actuación que iríandende o illamento dos animais ó sacrificio.

A ENFERMIDADE EN CIFRASEuropa: rolda entre un 7% e un 55%.

Estados Unidos: un 40% dos rabaños de máis de300 cabezas.

Australia: entre un 9% e un 22%.

A infección por paratuberculose do gando domésti-co é causa de considerables perdas económicas,que obedecen a factores diversos (por exemplo acaída da producción, a realización prematura de

sacrificios selectivos e o incremento dos gastosveterinarios). Hai que ter en conta que dado o frecuente caráctersubclínico da infección, sospeítase que se notificanmenos casos dos que en realidade se producen.

Fonte: artigo Mycobacterium avium subesp. para-tuberculosis: el patógeno, su patogenia y su diag-nóstico, de E.J.B. Manning & M.T. Collins, publica-do na revista Rev. sci. tech. Off. int. Epiz., 2001,20 (1), 133-150

Page 25: AFRIGA 49

200325➔

control e calidade do leite

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

A Comisión Europea denuncia-rá a España ante o Tribunal deXustiza da UE por usa-lo termo"bio" en productos non proce-dentes da agricultura ecolóxi-ca, segundo informou o porta-voz de Agricultura, GregorKreuzhuber, quen ademaissinalou que o executivo comu-nitario emprende esta acciónpor non estar conforme coaresposta do Goberno español ódictame motivado enviado enmaio, no que se instaba aEspaña a adaptar á lexislacióncomunitaria certas normas eprácticas nacionais sobre a uti-lización do termo "bio". A actuación de Bruxelas con-tra España ten a súa base nofeito de que en España algúnsproductos que non procedendo cultivo ecolóxico véndensecon esa indicación no etiqueta-do, semella que ó amparo dunReal Decreto do 2001 no pre-ámbulo do cal se da a enten-der que se permite o uso dotermo "bio" para designar pro-ductos non obtidos pola agri-cultura ecolóxica. Segundoexplicacións diplomáticas órespecto, na normativa nacio-nal distingue "claramente"entre os termos "bio" e "eco", e"os consumidores españoissaben que só no segundo casose trata de productos de culti-vo ecolóxico".Esta explicación non é validapara Bruxelas e, tal e comoKreuzhuber puntualizou, "adecisión da Comisión Europeaxa está tomada, e aínda quefisicamente poda tardarmeses", xa nestes momentosos avogados da ComisiónEuropea están a prepara-locontido da denuncia e da dura-ción deste trámite depende asúa presentación formal.

Uso indebidodo termo

�bio�

Programade Control da Calidade AgroalimentariaO Ministro de Agricultura, Pesca eAlimentación, Miguel Arias Cañete,presentou na Conferencia Sectorialde Agricultura e DesenvolvementoRural celebrada o no mes denovembro, e á que asistiron repre-sentantes das distintas CC.AA., oproxecto do Programa de CalidadeAgroalimientaria para o ano 2003.Un dos obxectivos do Programa éa de controla-la adecuación dosproductos agroalimentarios edos medios de producción ásnormas que regulan as súas

características, etiquetado eprocedementos de elaboración,incluíndose tamén neste controla fabricación, o almacenamentoe, no caso dos medios de pro-ducción, a fase de comercializa-ción. Por outra banda, con estePrograma tamén se queren pre-vir as posibles infraccións rela-cionadas coa calidade alimenta-ria, así como facer un seguimen-to dos planos de autocontrol quepoidan face-las empresas nestamateria.

4.599.024 euros para amellora da calidade do leiteA Consellería de PolíticaAgroalimentaria e Desenvolve-mento Rural ven de aproba-lasaxudas para o financiamento deaccións de asesoramento para amellora da calidade do leite pro-ducido e recollido nas explota-cións, segundo o disposto na Ordedo 24 de xuño de 2002, dotadascon unha achega total de4.599.024 euros. En concreto,nesta convocatoria aprobáronseun total de 81 expedientes pre-sentados por agrupacións de pro-ductores, cooperativas e asocia-cións correspondentes a 16.922explotacións leiteiras das catroprovincias da Comunidade e quedispoñen en conxunto de máis de1,5 millóns de toneladas de leite,o que supón o 80 % do total dacota asignada a Galicia. O obxectivo destas axudas é o decolaborar cos profesionais dasexplotacións leiteiras na consecu-ción e mantemento dos paráme-tros de calidade que esixe a nor-mativa vixente no que respectaás condicións sanitarias aplica-bles á producción e comercializa-ción de leite e productos lácteos,

á vez que permite desta maneiraaumenta-la competitividade dasexplotacións. Mediante estas axudas, permítesea subvención de ata o 50% doscustos derivados do desenvolve-mento dos programas de mellorada calidade do leite, no que res-pecta ó asesoramento técnicopara cuestións que inciden direc-tamente sobre o producto final,tal e como:* a ordenación e limpeza de ins-talacións e equipos;* mellora das condicións hixiéni-cas, sistemas de muxidura e refri-xeración, etcétera; e subvenciona, tamén, os gastosderivados das asistencias técnicasás explotacións para a consecu-ción destes obxectivos, así comoos sistemas de revisión e controldo funcionamento, a formacióndo persoal técnico e a elaboraciónde material didáctico para adivulgación das boas prácticas;que complementan ás accións for-mativas para técnicos e instalado-res de maquinarias de muxido esistemas de refrixeración organi-zados pola propia Consellería.

Page 26: AFRIGA 49

26

control ecalidade do leite

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Refrixeración e mantemento doleite gracias á enerxía solarUnha empresa navarra, Tarre, encolaboración coa UniversidadePública do mesmo lugar, acaba deremata-la construcción do proto-tipo dun sistema de refrixeracióne mantenemento do leite que sealimenta directamente desde unxenerador fotovoltaico, é dicir,que utiliza a enerxía solar para oseu funcionamento.Segundo unha nota de prensa doorganismo de investigación vascoBasque Research, este prototipointegra nunha soa estructura,compacta e ben aislada, dousdepósitos cilíndricos concéntricos:un tanque de refrixeración e con-servación do leite e un tanque dealmacenamento de enerxía enforma de agua xeada. Neste siste-ma, o intercambio de calor entreo leite que hai que refrixerar e oxelo se facilita mediante a exis-

tencia dunha ampla superficie decontacto entre o tanque de leite ea auga xeada que o rodea comple-tamente, sen necesidade de utili-zar ningún sistema de bombeo.Como é lóxico, é necesario dispo-ñer dun sistema de almacenamen-to de enerxía solar dado o desfa-se existente entre o momento noque a demanda enerxética émaior -inmediatamente despoisdos muxidos- e a xeneración foto-voltaica -nas horas nas que hai unnivel de irradiancia suficiente. Asípois, se utilizou a enerxía que sedesprende no cambio de estadoentre o xelo e a auga comovariante á alternativa convencio-nal do uso de baterias electroquí-micas para o almacenamento. Asrazóns que levaron á decisión denon utilizar este tipo de bateríasfoi por un lado o custo que é máis

elevado; a necesidade dun uso emantenemento axeitados queaseguren un tempo de vida acep-table destas baterías; e que estasson altamente contaminantes nasúa composición.A verdadeira novidade deste pro-xecto é que se acoplou directa-mente un xenerador fotovoltaicoó tanque de leite, sen utilizar paraiso ningún sistema de acondiciona-mento de potencia ou micropro-cesadores. Desta forma, simplifí-case a tecnoloxía necesaria e seminimiza a cantidade de enerxíarequerida. Hai que ter en contaque dende o momento no que seleva a cabo o muxido ata omomento da recollida do leite, oleite necesita refrixerarse ata unscatro grados nun tempo determi-nado, e ademais, hai que mante-lo a esa temperatura. A autono-mía real deste sistema de frío é de2 días e medio cando no tanque dealmacenamento existe unha canti-dade de xelo acumulado próximaó 80% da súa capacidade. Canto á razón que levou a que seutilizase un equipo con dous circui-tos de refrixeración, iguais e inde-pendientes, foi que para facer fun-cionar un ou ámbolos dous, se pui-dera adapta-la demanda de poten-cia do sistema frigorífico á enerxíasolar fotovoltaica dispoñible. Destexeito, durante as horas cun nivelde irradiancia suficiente, o equipode frío funciona acumulando ener-xía, que é utilizada para refrixera-lo leite procedente de dous muxi-dos diarios. Para adecua-lo puntode funcionamento, resultante doacoplamento directo entre o xene-rador solar e o subsistema de refri-xeración ás condicións de irradian-cia e temperatura existentes encada momento, se varía a configu-ración do campo fotovoltaico e onúmero de circuitos frigoríficos enfuncionamento, conseguíndosepolo tanto que, en función da ener-xía dispoñible operará un ou dousdestes circuitos frigoríficos.

Novo leite de longa duraciónUn equipo do Instituto francés deInvestigación Agraria, en colabo-ración coa empresa Tetra Pak,desenvolveu un novo método detratamento do leite co que seconsigue que o leite se manteñaen perfectas condicións entre 4 e6 meses a temperatura ambientee que o seu sabor sexa coma o doleite pasteurizado.O leite UHT ten a vantaxe de que seconserva durante meses sen necesi-dade de refrixeración pero o seusabor varía co quentamento ó quese ve sometido, perdéndose o saborque ten o leite fresco. Co métodode esterilización UHT (Ultra HighTemperature), o leite se quenta a120-140º durante un período detempo moi curto, de entre 2 a 4segundos e xa está. Co novo méto-do, a nata se separa do leite e cadaun recibe un tratamento distinto. Ánata se lle fai unha esterilizaciónUHT clásica e o leite destonado émicrofiltrado mediante unha mem-brana especial con poros de 0,5 µmde diámetro, que permite rete-los

microorganismos. Posteriormente,o leite se quenta a 96º C durante 6segundos. Este tratamento térmicose efectúa non por razóns bacterio-lóxicas, senón para inactiva-lasenzimas endóxenas do leite e evita-la degradación do producto ó longoda súa conservación, puidéndosepolo tando conservar a temperatu-ra ambiente entre 4 a 6 meses.Ademais, unha das queixas dosconsumidores con respecto ó leiteUHT é que ten peor sabor co pas-teurizado. Isto tamén semela supe-rado se se teñen en conta as res-postas dos consumidores enquisa-dos neste estudio: o novo leite foimaioritariamente elixido fronte óUHT e, en moitos dos casos, nonpuido ser diferenciado, polosenquistados, do leite pasteurizado.Este novo método xa conta covisto bo da Axencia Francesa deSeguridade Alimentaria polo queestá previsto que a principios deano, este novo tipo de leite esteaa disposición de consumidoresfranceses e canadenses.

Page 27: AFRIGA 49

27■

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

O CSIC investiga a eficaciados ácidos graxos Omega 3O grupo de Nutrición Celular e Molecular do Institutoda Graxa do Consello Superior de InvestigaciónsCientíficas (CSIC) de Sevilla está a levar a cabo unproxecto de investigación que ten como finalidade aanálise dos denominados alimentos funcionais, e enconcreto, dos ácidos graxos Omega 3.Noutros estudios anteriores ó respecto xa se puxo demanifesto que os ácidos graxos Omega 3, que se atopande xeito natural no peixe azul, son beneficiosos na pre-vención de enfermidades cardiovasculares porqueteñen a capacidade de facer diminui-los triglicéridosno sangue. Agora, o que este grupo de investigadoresquere determinar son os efectos dos productos alimen-tarios "enriquecidos" con eses ácidos graxos Omega 3,como é o caso do leite. Unha vez rematado o estudio,os consumidores poderán recibir unha información"rigorosa" e "veraz" sobre este tipo de productos.

Leites de deseño á carta

Novos productosprobióticos

Moitos son os expertos e investigadores que com-parten a idea de que nos vindeiros 50 anos se va aproducir un grande número de avances científicosno sector dos lácteos que o sector productor lác-teo vai ter que saber afrontar. Como mostra do que estamos a dicir podemosmenciona-las investigacións da empresa lácteaneocelandesa Fonterra, que acaba de publicar unartigo onde esbozan algunhas das posibilidadesque nos poderemos atopar no mercado dos lácteosnun futuro moi cercano:a) Leite de deseño: os científicos chaman así ó leite

que poida proceder de vacas que por métodosxenéticos sexan capaces de producir leite queaumente a inmunidade a enfermidades, mellorea utilización da lactosa, evite a diarrea, etc...

b) Leite destonado producido de forma natural: enrecentes avances en biotecnoloxía xa se identifi-cou un xene que sintetiza a graxa láctea, polo quenun futuro podería ser posible selecciona-las vacasque produxeran directamente leite destonado.

c) Vacas "verdes" ou medioambientais: as vacasproducen metano na súa dixestión. Este metano,que é expulsado ó ambiente, despois do dióxidode carbono, é considerado por algúns como omaior responsable do efecto invernadoiro naatmósfera. A este respecto os científicos estánconvencidos de que se pode altera-la dixestióndas vacas, ben eliminando os microorganismosque producen o metano nos estómagos dos ani-mais, ou ben, creando microorganismos que poi-dan producir productos metabólicos distintos ómetano, conseguindo o que estes científicos danen chamar "vacas verdes" ou medioambientais.

Por outra banda, o sector lácteo semella que non sóvai ter que lidiar con estes leites e vacas "á carta",senón tamén con novos productos que van supor unhacompetencia a ter en conta. Actualmente xa hai unhaoferta de productos de soia relativamente importante,pero nos vindeiros anos, os productos ofertados teránunha gama aínda máis ampla. Estes productos terán asproteínas do leite, pero procederán de levaduras enon das vacas. Afortunadamente todos estes expertoscomparten a opinión de que, pase o que pase, o leiteseguirá a ser un producto líder na nutrición.

Teléfono 981 67 07 83

VÉNDENSE VACAS

VÉNDENSE VACAS

As empresas móstranse cada vez máis interesadas nabacterioterapia. Un exemplo diso témolo nos proxec-tos comúns da compañía nozelandesa Blis Technologiese a empresa agroalimentaria danesa Danisco que vanlanzar xuntas novos productos funcionais con bacteriasbeneficiosas. Algúns destes productos son:� O Blis bio restore, que é un producto probióticoque restaura as bacterias beneficiosas do tractodixestivo tras un tratamento con antibióticos. � A bacteria K12 throat guard (Streptocuccus saliva-ris K12), que reempraza as bacterias patóxenas quecausan enfermedades na gorxa.Outros productos probióticos, que tamén sairán enbreve, terán como obxectivo a caries dental, a mami-tes bovina e o acné.

Bacterioterápia é a utilización de bacterias beneficio-sas para contratacar unha infección provocada por outrabacteria indesexable.Probiótico: que conten un gran número de células bacte-rianas vivas e activas que, ó inxerirse en certas cantidades,exercen un efecto positivo na saúde, que puede ir máis aládo beneficio nutricional. Un exemplo o temos no iogur.

O iogur é o probiótico máis popularO uso tradicional de productos fermentados, comoforma de modifica-la flora endóxena, supón a base dodesenvolvemento de novas estratexias dirixidas a altera-la función inmunolóxica do tracto intestinal, co obxectode proporcionar un sistema natural de defensa contra astoxinas e os carcinóxenos. Na actualidade as tecnoloxí-as de fermentación fan posible seleccionar cadeas sin-gulares de levaduras e de bacterias capaces de producircompostos que modifican a función inmunolóxica.

Page 28: AFRIGA 49

28 cotas

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

O pasado 30 de setembro rema-tou o prazo para comunicar ásadministracións as transferen-cias de cotas entre particulares;e o día 31 de outubro o decomunicación das cesións. Senque aínda se coñezan o númerototal de compra-vendas efec-tuadas en España, nin os move-mentos de cota láctea que selevaron a cabo entre distintasrexións, a Feplac confirma o quetodos sabemos: que se produxoun importante incremento,tanto dos prezos medios dascotas que se venderon entregandeiros, como nos alugueresanuais.

Respecto ó prezo medio da cota,superouse nesta campaña2002/2003 o prezo medio dacampaña 2000/01, que era ade-mais o máis alto do decenio. Naactual campaña láctea se che-gou a pagar 110-115 pesetas porquilo de cota (0,66 céntimos deeuro), sendo o prezo medio máisfrecuente de 87 pesetas o quilo(0,52 céntimos de euro) e o máisbaixo de 60 pesetas (0,36 cénti-mos de euro); sendo estes pre-zos medios de transferencias decota con materia graxa do 3,5 %. Canto ó prezo das cesións, se che-garon a pagar 13 pesetas quilo decesión (0,07 céntimos de euro).

Importante incremento dascotizacións da cota láctea

Antonio Villarino, portavoz doSindicato Labrego Galego (SLG),considera que é necesario unincremento do 30% na cota asigna-da a Galicia pola Unión Europea, oque en cifras suporía unhas600.000 toneladas máis. Estamedida, sinalou Antonio Villarino"serviría para consolida-lo sector eviabiliza-las explotacións que seven inviables pola falta de cota". Canto á proposta das industriaslácteas de asumir parte da super-taxa por sobreproducción, o por-tavoz do SLG sinala que esta ideaé "froito da necesidade das indus-trias por recoller e transformartodo o leite que se produce enGalicia", e móstrase favorable "aestudiar" esta proposta, sempre e

festa a súa preocupación polaperda de renta dos gandeiros"debido á caída de prezos de mer-cado que se producirá como conse-cuencia da diminución dos prezosde intervención" e considera que"esta situación deberá ser compen-sada cun notable incremento dasaxudas directas, aínda sen definir".

cando se falase tamén de prezosporque "a nós de pouco nos sirveque nos digan que nos van axudara paga-la supertaxa, cando seestá pagando por baixo dos custosde producción", sinalou.Respecto precisamente dos pre-zos tamén falou a secretaria xeraldeste mesmo sindicato en Lalín,Lidia Senra, quen manifestou asúa opinión de que "hai que defi-ni-lo valor mínimo de producciónpor persoa que cubra o traballo eas explotacións que non cubranesa cota non deben pagar super-taxa. O pago por sobrepasamentodebe modularse considerando ascondicións das granxas e o seuendebedamento (moito é pormercar cota)".

Na opinión da Unión de PequenosAgricultores (UPA), a ComisiónEuropea vai a mante-lo actual sis-tema de cotas ata a campaña2013-2014, sendo polo tanto unhamedida que beneficia, segundoeste mesmo sindicato, fundamen-talmente ás explotacións decarácter familiar.

Esta organización agraria afirmaademais que Bruxelas establece-rá un aumento da cota dosactuais países comunitarios nun3%, e que se producirá unha dimi-nución nos prezos de interven-ción da manteiga dun 15%, e dun5% para o leite destonado en pó. Por otra banda, UPA tamén mani-

O SLG pide máis cota para Galicia

A UPA afirma que as cotas se manterán ata o 2014

Leite negroen Italiaen ItaliaO sector lácteo italiano está apasar por uns días "tensos" logode que se fixera público que aFiscalía ten abertos case que200 expedientes a gandeiros deleite por fraude contra oEstado e evasión fiscal, segun-do se informou na prensa escri-ta deste país.O inicio desta "tolemia" xudi-cial tivo lugar hai alguns anoscando a policía xudicial deBrescia, provincia da rexiónnorteña de Lombardía, iniciouunha investigación sobre oleite negro, coñecida como aOperación Galáctica. Na rexión de Lombardía é preci-samente onde se centra funda-mentalmente a investigación.Nesta zona a producción anualé duns 3,7 millones de tonela-das, e se estima que entre o 20e o 40 % do producto que seproduce está fora de cota.En concreto, as estimaciónsentorno ás cantidades de leitenegro, segundo se recolle noinforme 2002 do Observatoriode Leite de Cremona, roldaríao millón de toneladas, polo quehabería aumentado en 500.000tn en relación co ano anterior.

Aquí poderíaestar o

seu anuncio

Page 29: AFRIGA 49

29■

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

Baixa o prezo da cota en AlemañaEn Alemaña, país onde dende omes de outubro do ano 2000 acompra-venda de cotas se realizapor medio de subhastas, se está aproducir un grande desequilibrioentre a cantidade de cota oferta-da (195.000 tn) e a demandada(82.000 tn), acadándose os pre-zos máis baixos dende que sepuxo en marcha o sistema de sub-hastas. Canto ás cifras concretas,o prezo medio acadado nos anti-gos Estados federados foi moitomáis alto, 0,64 �/kg (106 pts/kg),que nos novos Estados federados,onde só se transferiron 5.300 tn eo prezo foi tan só de 0,28 �/kg

(47 pts/kg), segundo informa-cións do MAPA en Alemaña. Pero, ¿como funciona este siste-ma de subhasta?En cada campaña establécensetres datas para a realización dassubhastas (1 de abril, 1 de xulloe 30 de outubro). Para cadadata, os compradores podenfacer ofertas da cantidade decota láctea que desexan mercare o prezo máximo que estaríandispostos a pagar. Pola súa parte,os vendedores dan ordes devenda para unha determinadacantidade e un determinadoprezo mínimo de venda. De acor-

do coas ofertas de compra e asordes de venda, calcúlase unprezo de mercado. Os comprado-res que como mínimo puxaránpor este prezo de mercado,poderán adquiri-la cota desexa-da a este prezo, sempre quehaxa suficiente disponibilidade.Tódolos vendedores que fixaranas súas ofertas de venda a unprezo igual ou inferior ó prezode mercado calculado poderánvender a este prezo. Estas subhastas son a nivel rexio-nal e cada rexión é libre de intro-ducir a posibilidade de subhastasinterrexionais.

Indemnizacións por abandono en FranciaO plano de abandono da producciónláctea que a administración france-sa puxo en marcha para esta cam-paña 2002/03 ten importantes dife-rencias respecto do plano de aban-dono aplicado en España. O progra-ma francés, por exemplo, permite oabandono total ou parcial da cota,aínda que o gandeiro só pode aco-llerse ó abandono parcial unha vez,mentres que en España o abandonoten que ser obrigatoriamente total.No que se refire ás contías dasindemnizacións, en xeral sonmoito máis baixas en Francia eademais, non todos os quilosabandonados reciben a mesmacontía de diñeiro. No caso dosfranceses, a indemnización calcú-lase segundo o seguinte baremo:� 0,19 �/l (31,6 ptas/l) ata os

100.000 l� 0,10 �/l (16,6 ptas/l) entre os

100.000 e os 150.000 l

� 0,06 �/l (10 ptas/l) entre os150.000 e os 200.000 l.

� 0,01 �/l (1,6 ptas/l) por ribados 200.000 l.

Se a cantidade abandonada é, porexemplo de 120.000 l, os primeiros100.000 l páganse a 0,19 �/l e os20.000 l seguintes a 0,10 �/l. Entotal, o gandeiro recibiría 21.000 �(3.394.106 ptas). En España, paraos gandeiros con cotas inferioresós 50.000 kg, a indemnización é de0,4 euros/kg (66,5 ptas/kg). Paraos que teñan unha cota entre50.000 e 120.000 kg, a indemniza-ción é para a totalidade dos quilosde 0,25 �/kg (41,6 ptas/kg) e paraos de máis de 120.000 kg, de 0,15�/kg (25 ptas/kg) para a totalida-de dos quilos. Neste exemplo, ungandeiro español recibiría 30.000 �(4.991.580 ptas )No que se refire á cota procedenteda Reserva Nacional, en ningún

destes países é indemnizada, pero,a diferencia de España onde ascantidades suplementarias quetivera o gandeiro non afectan ácontía da indemnización, no casofrancés si inflúen. Por exemplo, unganadero francés ten unha cota de120.000 kg dos que 36.000 kg pro-ceden da reserva. Entón se calcula-ría un factor que sería 120.000menos 36.000 dividido todo iso por120.000. O factor sería 0,7. Os pri-meiros 100.000 kg se pagarían a0,19 �/l x 0,7, é dicir, a 0,13 �/kg,e os 20.000 kg seguintes pagarían-se a 0,10 �/l x 0,7, é dicir a 0,07�/l. Este gandeiro polo tanto perci-biría en total 14.400 � (2. 395.958ptas). Eses mesmo caso en España,implicaría que o productor tenunha cota indemnizable de 120.000menos 36.000, é dicir, 84.000 kg, erecibiría por cada quilo 0,25 �. Entotal, 21.000 � (3.494.106 ptas).

Algúns aspectos interesantes destesistema de subhasta son:a) As penalizacións por altos prezos

de saídaOs vendedores que non puideranvender nunha subhasta terán a opor-tunidade de ir ás seguintes. Senembargo, para evitar que existanvendedores que establezan ordes devenda con prezos moi elevados, apli-caranse penalizacións de reducciónde cota. Desta forma, se un vende-dor nunha segunda subhasta fixa unprezo mínimo de venda que resulteun 20% superior ó que posteriormen-

te se calcule como o de venda, serápenalizado cunha reducción do 5% dasúa cota. Se isto sucede nunha ter-ceira subhasta, a porcentaxe depenalización será dun 10%.

b) Peaxe das transacciónsDe cada venda de cota, un 5% dacantidade vendida é substraída edestinada á reserva rexional de cota.Estando ademais tódalas ofertas edemandas de cota estandarizadaspara un contido de graxa dun 4%.

c) Vinculación da cotaA cota láctea, co novo sistema,queda desvinculada da explota-

ción, pero só poderá ser adquiridapor gandeiros en activo e deberáser utilizada polo menos durantedúas campañas antes de podervolver a subhasta-la.

d) Cesións e arrendamentos de cotasNon se permiten as cesiones e arren-damentos de cota láctea aínda queos contratos en vigor se poderánmanter ata a sú finalización.

e) Transferencias tradicionaisSe manterán as transferencias tra-dicionais para os casos de vendade cota con explotación, transfe-rencias a familiares e herencias.

Page 30: AFRIGA 49

30 mercado

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

O presidente da Unión SindicalAgraria Galega (USAG),Leandro Quintas, indicou quea baixa dos prezos do leite lles

supuxo ós gandeiros galegos noúltimo ano unhas perdas duntotal de 75 millóns de euros eengadiu que a perda media do

prezo do leite nos últimos docemeses se situou ó redor dos0,0481 euros (8 pesetas) porlitro.

Unión Europeado a información proporcionadapola organización LTO. Estes pre-zos foron calculados como mediado pagado por 17 das máis impor-tantes industrias lácteas da UniónEuropea. O prezo se refire a unleite con 4,2% de materia graxa,3,35% de materia proteica,menos de 25.000 bacterias,menos de 250.000 células e unhasentregas anuais de 350.000 kg.

Os prezos subiron logo demeses cunha tendecia ábaixa. O prezo medio para aclase III foi de 26,85 �/100 kg(44,7 ptas/kg), cotizaciónque é 1,93 �/100 kg (3,2ptas/kg) máis alta ca do mesde setembro. Sen embargo, ea pesares da suba, non seacadaron os prezos de hai unano de 28,86 �/100 kg (48ptas/kg).

Estados Unidos

Nova Celandia

Prezos do leite no mundoen outubro de 2002

Os productores franceses levanmoito tempo pedindo que no cál-culo do prezo recomendado ó quea industria debería pagar o leite,que é negociado cada trimestreentre productores e transformado-res, se inclúan os productos degran consumo no mercado interno. Ata o de agora, para calcularesta recomendación se utilizaunha fórmula coñecida comoindexación, na que se ten enconta a evolución de prezos dosproductos industriais (materiasprimas coma a manteiga, leiteen pó destonado ou enteiro,

caseínas, soro, etc.) e os prezosdos productos de gran consumodestinados á exportación. Agorao que piden é que se teñan enconsideración os prezos dos pro-ductos de gran consumo no mer-cado interior francés.Unha das razóns que avalan estademanda é a gran importanciadestes productos no conxunto dosector, case as tres cuartas par-tes do valor do conxunto de pro-ductos lácteos. Outro dos moti-vos é que a tendencia de prezosdos productos de gran consumono mercado francés pode ser

diferente á que sigan os produc-tos industriais e os destinados áexportación que de feito, no2002, mostraron unha tendenciaá baixa mentres os prezos dosproductos de grande consumo nomercado interior non só non sereduciron senón que experimen-taron unha lixeira suba (+0,7%).Actualmente, productores etransformadores están a discutirnovos criterios para a determina-ción da situación do mercado lác-teo e esperan acadar un acordopara que o novo indicador poidaser aplicado a partires do 2003.

Os franceses demandan que os productosde gran consumo interno inflúan no prezo

O prezo medio do leite pagado naUnión Europea roldou os 32,24�/100 kg (53,6 ptas/kg), o quesupón unha suba de 0,8 �/100 kg(1,3 pts/kg) en relación co prezopagado en setembro. Así mesmo,en relación cos prezos de outubrodo pasado ano, se produciu unaumento de 0,89 �/100 kg (1,5ptas/kg), o que implica un incre-mento dos prezos nun 3%, segun-

Os prezos se incrementaronpero pouco. O prezo mediopagado en outubro foi de 10,01�/100 kg (16,7 ptas/kg), impor-te 0,4 ptas/kg máis alto que ensetembro. Sen embargo, secomparamos estas cifras cosprezos de outubro de hai un anoas diferencias son máis significa-

tivas xa que nese mes de outu-bro o prezo medio do leite foi de16,78 �/100 kg (27,9 ptas/kg).Neste ano 2002, o leve incre-mento experimentado se debe aque, a pesares de que os niveisde producción se mantiveronestables, as exportacións acada-ron un novo record.

Os prezos subiron logo demeses cunha tendecia ábaixa. O prezo medio para aclase III foi de 26,85 �/100 kg(44,7 ptas/kg), cotizaciónque é 1,93 �/100 kg (3,2ptas/kg) máis alta ca do mesde setembro. Sen embargo, ea pesares da suba, non seacadaron os prezos de hai unano de 28,86 �/100 kg (48ptas/kg).

Australia

USAG afirma que os productores levan perdidos 75 millóns

Page 31: AFRIGA 49

31■

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

O goberno suízo anunciou afinais do mes de novembro unpaquete de medidas para axu-dar a supera-la situación decrise pola que está a pasar osector lácteo neste país. En con-creto, o goberno federal suízovai destinar uns 164 millóns defrancos suízos adicionais (uns120 millóns de euros) para axu-dar a salva-la renqueante indus-tria láctea suíza. Esa cantidadese repartirá da seguinte manei-ra: 70 millóns para financia-laeliminación de stocks de queixoe manteiga, outros 63 parapaga-las entregas de leite dosproductores; e os outros 31 parapréstamos ás compañías que seespecialicen na fabricación ecomercialización do queixo.

Axudas dogoberno suízo

ó leite

O Comité de Xestión do leite e pro-ductos lácteos celebrado a finaisdo mes de novembro decidiu unhanova baixa das restitucións ó leiteen pó. No caso do leite en pó des-tonado se reduxo dos actuais 66�/100 kg a 54 �/100 kg, o quesupón unha baixa dun 18%. No casodo leite en pó enteiro, a contía darestitución pasou de 105/100 kg a100 �/100 kg, polo que neste casoa reducción foi inferior (-4,8%).

Nova baixa dasrestitucións doleite en pó

o valor da graxa. Así mesmo, parao leite que se procese para pro-ductos lácteos con máis valorengadido que a manteiga e o leitedestonado en pó, o prezo seincrementará cunha prima do 15%do leite crú (menos os custosbaseados en volume) e unhaprima do 3% por calidade.O obxectivo é facer un pagosuplementario dun 6% a final deano, polo que o prezo que sepagaría ó longo do ano sería un94% do prezo definitivo. Canto á bacterioloxía e as célulassomáticas se estableceu aseguiente táboa con primas edescontos:

A cooperativa Arla Foods estable-ceu un novo sistema de pagos parao leite que comezou o pasado mesde outubro, sendo ademais aúnica que non variou os prezos decompra ó gandeiro mentres oresto das industrias europeas fixa-ban os prezos á baixa.O novo sistema de prezos se baseaen fomenta-la producción de leitecon altos contidos de graxa e pro-teína mediante a introducción deprimas. O valor da materia graxae materia proteica do leite crúvirá en función dos prezos deintervención para a manteiga e oleite destonado en pó. O valor daproteína se fixou como 1,7 veces

Unha cooperativa sueco-danesa introduce unnovo sistema de prezos

A cooperativa Arla Foods consti-tuída no ano 2000, é a máis gran-de de Europa e na actualidaderecolle 7,1 millóns de tn de leite.Está formada en réxime de coope-rativa por 14.900 gandeiros deDinamarca e Suecia. Os aproximadamente 7.900 gan-deiros cooperativos daneses sub-ministran 4 millóns de tn de leite,

o que supón aproximadamente o90% da producción láctea enDinamarca. Os preto de 7.000 gan-deiros cooperativos suecos entre-gan 2,2 millóns de tn de leite, querepresentan o redor dun 60% daproducción láctea de Suecia.Además, esta cooperativa adquireanualmente no Reino Unido, uns0,9 millóns de tn de leite.

(X 1,000/ml) % do valor do leite crú menosos custos segundo volume

Reconto bacteriano 0-30 +1 %31-50 051-200 -4%

Reconto células somáticas 0-200 + 2%201-300 + 1%301-400 0401-500 - 4%

e o motivo da mesma está rela-cionado co temor de que estesproductos estiveran contamina-dos coa perigosa bacteriaEnterobacter Sakazaki. A prohi-bición afecta ós productos manu-facturados durante o periodocomprendido entre o 12 de xulloe o 25 de setembro do ano 2002.

As autoridades de Arabia Saudíprohibiron a entrada no seu paísdunha marca de leite en pó pro-cedente dos EE.UU. Segundoinformou Al-Hayat, Ministro deComercio saudí, o leite en pó oque se lle prohibiu a entrada foimanufacturado pola empresaAmerican Wyeth Nutritional Inc,

Arabia Saudí prohibe a entradade leite en pó dos EE.UU

Page 32: AFRIGA 49

32 medio ambiente

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

Un dos inconvintes da agricultu-ra bio é a dificultade de atoparun herbicida que sexa axeitadopara este tipo de agriculturatendo en conta que a maiorparte do herbicidas son produc-tos químicos "de síntese" nontolerados na regulamentacióndeste tipo de agricultura. Sen embargo en Nova Celandiaestase a comeza-lo uso dun her-

bicida 100% natural, elaborado abase de extractos de piñeiro"bio", e que é admitido como unproducto utilizable para estetipo de producción polos certifi-cadores destes productos(tamén chamados "orgánicos" ou"ecolóxicos") dese país.O producto, chamadoInterceptor, é un herbicida decontacto non selectivo que fun-

ciona por dehidartación dasmalas herbas e que ten un efec-to e unha persistencia similar ósherbicidas de síntese de amploespectro. Comeza a deshidrata-las malas herbas e herba en 15minutos. Cinco días despois debota-lo, as plantas están total-mente mortas. Este producto éaxeitado para o control de malasherbas, herba, músgo e líquenes.

O Consello de Ministros aprobourecentemente un Real Decretono que se que establecen unsrequisitos agroambientais deobrigado cumprimento, que sesupeditarán ó pago íntegro dasaxudas directas no marco daPolítica Agrícola Común (PAC), eque determinan aquelas prácti-cas agrarias que, con carácterxeral, se consideran indesexa-bles desde o punto de vista agro-ambiental. Esta normativa tamén trata dehomoxeneizar en todo o territo-rio nacional as deduccións dasaxudas, que deberá ser desen-volvido polas CC.AA, tendo enconta as singularidades agrariasdas diversas rexións e que debe-rán servir para financia-las medi-das de acompañamento (xubila-ción anticipada, zonas desfavo-recidas e con limitaciónsambientais, medidas agroam-bientais e reforestación).Os pagos directos íntegros dasaxudas comunitarias, quedaránsupeditados nas actividades agrí-colas ou gandeiras que se desen-volvan na explotación, ó cumpri-mento dunha serie de normas.

Aprobados os requisitos agroambientaispara recibir axudas da

Aprobados os requisitos agroambientaispara recibir axudas da PACPAC

Novo herbicida a base de extractos de piñeiro

a) Para as actividades agrícolas, oReal Decreto dispón que non sequeimarán rastroxos, salvo auto-rización, se manterán as terrasretiradas do cultivo e as de bar-beito tradicional conforme asprácticas agronómicas estableci-das para os cultivos herbáceos,conservando a cuberta vexetalaxeitada, co fin de minimiza-losriscos da erosión, ademais nonse laboreará na dirección dapendente e as prácticas de regose efectuarán de acordo coa nor-mativa vixente.

b) As actividades gandeiras debe-rán cumpri-las normas estable-cidas nos programas obrigato-rios de vixilancia e erradicaciónde enfermidades do ganado,dispor de estabulación perma-nente, estercoleiros impermea-bilizados, cun sistema de alma-cenamento e recollida queevite o risco de contaminaciónde augas superficiais e subte-rráneas, tamén deberán retira-los animais mortos na explota-ción, de acordo coa normativavixente e non se poderán quei-mar pastos, salvo de forma con-trolada e con autorización.

O incumprimento destes requisi-tos dará lugar a unha reduccióndo importe total dos pagos con-cedidos ó productor con cargo ássolicitudes de axuda presenta-das durante ese ano, podendoestablece-las ComunidadesAutónomas distintas porcenta-xes, - sen exceder do 20% doconxunto dos pagos-, en funcióndo risco ou dano agroambientalque poida produci-la prácticainadecuada, de forma que nonse orixinen distorsións nos mer-cados e se garantice un trata-mento equitativo a tódolos agri-cultores e gandeiros. Por outro lado, as ComunidadesAutónomas, na xestión das axudasda PAC, aplicarán e executarán odisposto no presente Real Decretoestablecendo os correspondentescontrois, e os informes deberanseremitir ó Ministerio deAgricultura, Pesca y Alimentación,antes do 31 de marzo de cada ano,especificando a aplicación dasmedidas, os importes retidos eunha avaliación dos seus efectosno ano civil anterior, de acordo coestablecido na regulamentacióncomunitaria.

Page 33: AFRIGA 49

33■xenética

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

O Conselleiro de PolíticaAgroalimentaria e Desenvolve-mento Rural, Juan Miguel DizGuedes, e o presidente daFederación Frisona Galega -Fefriga-, José AquilinoRodríguez López, asinaron opasado 20 de novembro un con-venio de colaboración que ser-virá para financiar e desenvol-ver unha Unidade Doadora deEmbrións (U.D.E.) no sectorvacún, co obxectivo de obteranimais de alto valor xenético.A este efecto, a Consellería dePolítica Agroalimentaria desti-nará un total de 841.852 euros.A finalidade do convenio émanter un rabaño de femias de

raza frisona de alto valor xené-tico e constituír unha UnidadeDoadora de Embrións na fincadenominada Bos, no concellode Guísamo (A Coruña). O raba-ño quedará baixo a custodia deFefriga e adoptará cantas medi-das considere oportunas enecesarias en orde á súa ali-mentación, tratamentos sanita-rios e todo xénero de coidadosque precisen os animais. A tra-vés da Unidade Doadora deEmbrións, composta polomenos de 35 doadoras, garanti-rase a producción de embriónse establecerase un programa deinformación e distribución des-tes embrións.

Asinado o convenio entrePolítica Agroalimentaria e Fefriga

Esta supercooperativa de leiteneocelandesa formou recente-mente unha joint venture coaempresa de mellora xenética degando, Livestock Improvement,co fin de aproveita-los avancesbiotecnolóxicos para conseguirunha progresiva mellora dasvacas de leite.Fonterra está a apostar clara-mente pola biotecnoloxía xa queconsidera que os métodos deselección xenética tradicionaisson moi lentos, mentres que cosdescubrimentos sobre o xenomado vacún, se poden seleccionar

animais cunhas determinadascaracterísticas con moita máisrapidez. Además, non só se podenobter vacas que produzan máisleite ou que sexan máis fértilesou que sexan resistentes a enfer-midades, senón que ademais, sepode actuar sobre a composicióndo leite, o que conduciría a pro-ductos de maior valor engadido emáis acordes ás demandas doconsumidor en cada momento.Por outra banda, non deixa de sercando menos curioso que estasupercooperativa aposte taménpola producción ecolóxica.

Fonterra aposta pola biotecnoloxía

A clonación comercial cada vez máis pretonación artificial. Isto é polomenos o que pensan os científi-cos que están a traballar nestecampo e que aseguran que a clo-nación de animais, e a capacida-de de poder facelo de xeito efi-caz e barato, pode ser un pasomoi importante para a produc-ción dun maior valor engadidonos productos gandeiros, tantono que se refire a unha maiorproductividade como a unhamellor calidade do producto eproducción de novos productos.

Científicos australianos levan tra-ballando varios anos neste terreoda clonación de vacún con fins gan-deiros. En abril de 2000 se obtivo aprimeira vaca clonada e en xuñounha segunda procedente da ante-rior. En xullo de 2001 clonaron untouro de aptitude leiteira, gañadorde varios certames, e agora se estáa traballar na producción de vacascunha maior porcentaxe de proteí-na no leite e cunha composición daproteína máis axeitada ós diferen-tes usos da industria láctea.

Boviquest, empresa de biotecno-loxía aplicada ó sector vacún deleite na que participan a superco-operativa Fonterra e a empresaVia Lactia Biosciences, ten comoobjetivo a mellora xenética dovacún de leite, utilizando para isoas máis modernas tencnoloxías.Un dos resultados das súas inves-tigacións é a identificación dunxene que afecta á calidade daproducción leiteira, e que bauti-zaron como Optimum. Segundoas súas investigacións, a presen-cia deste xene Optimum estárelacionada cun maior contidoen materia graxa e proteína, asícomo nun menor contido deauga. Este xene ten dous alelosidentificados coas letras A e T. Oalelo A incrementa o volume doleite mentres que alelo T a por-centaxe dçe sólidos lácteos.Dende o punto de vista producti-vo, a condición máis favorable éo homocigoto TT, polo quetesta-los touros para selecciona-los que teñan o homocigoto TTpodería mellorar de forma nota-ble a cabana gandeira de leite.

Xene vacúnque mellora a

calidade do leite

Alelos: xenes que teñen a mesma fun-ción pero distintos efectos e que ocu-pan o mesmo lugar en dous cromoso-mas homólogos. Homocigoto: Cigoto, ou célula ovo,resultante da unión dun gameto mascu-lino e outro feminino idénticos na súacondición cromosómica.

A posibilidade de clonar animaisé unha realidade pendente deautorización por parte das auto-ridades pertinentes e así podercomercializar cos productosobtidos destes animais clonados.A clonación de animais da espe-cie vacún, tanto de leite comode carne, semella que pode ace-lera-los programas de melloraxenética e abri-la posibilidadede contar con liñas de alto ren-demento leitero e cárnico sen osproblemas derivados da insemi-

Page 34: AFRIGA 49

34 alimentación

AFRIGA / NOVEMBRO - DECEMBRO 2002

6

Segundo un estudio da asociaciónEuropean Dairy Farmers, recolli-do no último número da revistaAnálise empresarial, os custos dealimentación nas explotaciónsleiteiras galegas supoñen o 60 porcento dos custos directos. Estescustos sitúanse entre os máisaltos da Unión Europea, poisascenden a 11,9 euros por cadacen quilogramos de leite. Amedia europea sitúase en 8,9euros por cen quilos de leite,mentres que países como Irlandareducen este gasto a 4,9 euros.Nas explotacións galegas afiliadasá EDF, que contan cunha mediade 48 vacas, 26 hectáreas e unhaproducción de 363 toneladas deleite, os custos directos da pro-ducción (19,8 euros por cada 100

quilos) son, en cambio, 1,3 eurosmenores que a media europea,situada en 21,1 euros; mentresque Irlanda produce ó menorcusto na UE, con 12,7 euros porcada 100 quilogramos de leite. O gasto total elévase así enGalicia ata 33,2 euros por cadacen quilos de leite producido,dous céntimos por debaixo damedia das explotacións europeasda EDF, situada en 35,2 euros. Encanto ós salarios, sitúanse enGalicia en 9 euros por hora, moipor debaixo dos 13 euros demedia europea. Finalmentesalientar que, de acordo con estainformación, en Galicia empré-ganse 92 horas para atender acada vaca nun ano, mentres queo promedio na UE é de 52 horas.

Custo da alimentaciónCusto da alimentación

Uso de pensos con fariñas animaisO uso de fariñas cárnicas para aalimentación animal volverá apermitirse na UE a partires domes de maio de 2003. Así oprevé un regulamento comuni-tario que pretende suaviza-lasrigorosas medidas adoptadashai dous anos para combati-lacrise das �vacas tolas�.A excepción a esta condiciónserá que o gando non se ali-mente con penso a base de res-tos de exemplares da súamesma especie. O canibalismo

queda excluido da alimentaciónanimal, así como o uso demateriais específicos de risco(MER), susceptibles de transmi-ti-la enfermidade, nin os resi-duos de cadáveres animaisrecollidos nas explotacións.Tódolos restos prohibidosdeberán ser destruidos en plan-tas especiais, mentres que ospermitidos se destinarán á ela-boración de pensos sempre quese garanta unha alimentacióncruzada.

“ Os custos da

alimentación sitúanse

entre os máis altos da

Unión Europea, pois

ascenden a 11,9 � por

cada cen quilogramos de

leite. A media europea

sitúase en 8,9 � por

cen quilos de leite,

mentres que países

como Irlanda reducen

este gasto a 4,9 �

Page 35: AFRIGA 49

35

lexislaciónretrincos ■

LexislaciónLexislacióncos, que exerzan o seu dereito á propiedade, por apli-cación da Lei 3/1993, do 16 de abril, relativa ás parce-rías e ós arrendamentos rústicos-históricos de GaliciaDOG nº252, 31/12/02

Orde do 26 de decembro de 2002 pola que se establecen asaxudas para o fomento da contratación dos seguros agra-rios na Comunidade Autónoma de Galicia para o ano 2003DOG nº252, 31/12/02

BOELei 48/2002, de 23 de decembro, do Catastro Inmobiliario.BOE nº 307, 24/12/02

Real Decreto 1322/2002, de 13 de deciembro, sobrerequisitos agroambientais en relación coas axudas direc-tas no marco da política agraria común.BOE nº 311, 28/12/02

DOCERegulamento (CE) no 2238/2002 da Comisión, de 16 dedecembro de 2002, que modifica o Reg. (CE) no2799/1999 polo que se establecen as disposicións deaplicación do Reg. (CE) no 1255/1999 do Consello enrelación coa concesión dunha axuda ó leite destonado eó leite destonado en po destinadas á alimentación ani-mal e coa venda do devandito leite destonado en po. DOCE L341, 17/12/02

Regulamento (CE) no 2239/2002 da Comisión, de 16 dedecembro de 2002, que modifica o Reg. (CE) no214/2001 polo que se establecen as disposicións de apli-cación do Reg. (CE) no 1255/1999 do Consello no querespecta ás medidas de intervención no mercado doleite destonado en po.DOCE L341, 17/12/02

RetrincosRetrincos"Certos donativos, sobre todo pasado xa o tempo deNadal, non corresponden ó estado da sociedade galega,afortunadamente, que non é tercermundista".

Manuel Fraga, Presidente da Xunta de Galicia.

"Un millón de cabezas de gando infectado coa EEBentrou na cadea alimentaria británica... polo que prac-ticamente todo o mundo neste país podería ter estadoexposto ás proteínas do prión infeccioso. Cada británicodebería facerse unha proba para que no caso de queestea desenvolvendo a enfermidade, esta se poda deterantes de que aparezan os síntomas".

Stan Prusiner, Premio Nobel en 1997 pola súa investiga-ción sobre a EEB.

"Logo da crise das vacas tolas, o 5% dos consumidoresdeixaron de comer carne de vacún e posiblemente dou-tro tipo.....Estas crises deixan un rastro máis profundodo que semella e aínda que semella controlado o pro-blema, isto non quere dicir que haxa que baixa-la gardaporque a enfermidade está presente connosco".

Juan José Badiola, director do laboratorio de referencianacional sobre EEB.

"A gandería española identificarase electronicamenteantes do 2004.....A implantación deste sistema, que atao de agora só é obrigatorio para o gando vacún, serácompletamente necesario para manter unha explotacióncompetitiva na Europa ampliada. O desexo do Gobernoespañol é que este tipo de indentificación se faga obri-gatorio en toda a UE para poder acada-la trazabilidadeque esixen as autoridades comunitarias".

Miguel Arias Cañete, Ministro de Agricultura, Pesca eAlimentación.

"Todos estes aspectos: o aumento dos custos derivadosda retirada dos MER e os certificados veterinarios, e alenta recuperación do consumo e os prezos en orixe,supoñen unha significativa reducción da renda global dasexplotacións familiares".

Andoni García, responsable dos sectores gandeiros da COAG.

NOVEMBRO - DECEMBRO 2002 / AFRIGA

DOGOrde do 19 de decembro de 2002 pola que se modificanas bases reguladoras das axudas para a mellora e moder-nización das estructuras de producción das explotaciónsagrarias e se convocan para o ano 2003.DOG nº 250, 27/12/02

Orde do 19 de decembro de 2002 pola que se regula asolicitude única, no ano 2003, de axudas a superficies,animais e indemnización compensatoria, así como a soli-citude doutras primas gandeiras. DOG nº 250, 27/12/02

Orde do 20 de decembro de 2002 pola que se establece oréxime de axudas á apicultura e se convocan para o ano 2003.DOG nº251, 30/12/02

Orde do 20 de decembro de 2002 pola que se convocanpara o ano 2003 as axudas para programas agrarios demellora técnica e desenvolvemento sustentable dos pro-cesos productivos agrícolas.DOG nº251, 30/12/02

Lei 8/2002, do 18 de decembro, de protección doambiente atmosférico de Galicia.DOG nº252, 31/12/02

Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenación urbanís-tica e protección do medio rural de Galicia.DOG nº252, 31/12/02

Orde do 23 de decembro de 2002 pola que se convocan,para o ano 2003, as axudas ós alumnos de centros esco-lares para o consumo de leite e productos lácteos.DOG nº252, 31/12/02

Orde do 26 de decembro de 2002 pola que se regulanaxudas para parceiros e arrendatarios de predios rústi-

Page 36: AFRIGA 49

p á g i n a 3 6( c o n t r a p o r t a d a )

P U B L I C I D A D N U E V A