Gizonik jakintsunenakere gauza guti daki denenburu… (Satyajit Ray)

2008-ko Martxoaren 20-ekoa20 mars 2008

ISSN 0767-7643 1,10 € N° 2949

EZ IZAN TTUTTULA !Iragan dira bozkaldi horiek. Ikusi dituguaurpegi alegerak bai eta kopeta ilunak.Bertzela etzitaikeen ! Herri frangotanhaizeak lañoki ufatu du, arrabots handirikgabe. Bertze zenbaitetan aldiz, haize bor-titza da altxatu, lur ikara sustatzeraino. Hau-tagai izaitetik hautetsi bilakatzeraino, bideatranpatsua da, bainan zailena gero helduda, kargua hartu ondoan obrak baitiramintzatuko.

Martxo hastapenean, Jatsuko beilan, LuzienZaldua ainhoar misionestak FrantsesXabierrekoaz zion etzela gizon ttuttula,nehoren eta deuseren beldurrik etzuela.Beren herriaren eta herritarren onetan, etaeuskaltasuna ukatu gabe, gure hautetsiekkemen bera ukan dezatela, ez dugubertzerik gutiziatzen. Ez dugu kargudunttuttularik beharrik !

Bat kanpora, bertze bat barnera, abertza-leek ordezkari bakar bat ukanen duteoraikoan ere, Pauen. Jean Michel Galantazkaratiarrak ez du bere alkia atxiki ahalizan, gutitarik, aitzin egunetan eskuindarbu-ruek hain dute debrutu, maltzurki. Alain Iri-art hiriburutarra aldiz, eskuindarburu bereksainduturik, Pauen izango da. Ez balinbahango manatarien eskumakil izaiteko,bainan gure herria ahal bezain hobekienikdefenditzeko. Euskal abertzalegoa ez dutemaite Pauen (ez-eta hemen bereko kar-gudun askok, funtsean). Alta, abertzaleta-suna gure herriaren zutabe premiatsuene-tarik da, urtetik urtera indartuz doana, gureherria aitzina bizi dadin bere altxor guziekin,eta ez oker edo maingu gisa. Herri fran-gotan kargu gorenera heldu dira abertza-leak bozkaldi hauen bidez, Lapurdiko hiri-nagusi historikoan ere kasik beretzen zutelajarleku nagusia. Bainan kontrako haizeakzein azkar ufatzen duen oraindik !

Bozkatze egun horiek iragan orduko,Bazkoko asteburu luzeak dauzkigu besoakzabaltzen. Bazko, kristau elizatiarrentzaturteko egun nagusiena. Abertzaleek (zen-baitzuk) aldiz Aberri Eguna dute ospatuko,zatikaturik... Eta hor ditugu ere bertze hi-tzordu ohikoak, xingar feria Baionan, Idaz-leen biltzarra Saran, museko finalakGarindainen... Bozketako egun beroenondotik, elkarretaratze goxoen mentura !

P.J.

Uztaritzen izan da lehiaketa atakatuenetarik batto. Hiru zerrenda kasik elgarren bete. Zerrendaburuak Beñat Auroy - kontseilari orokor bezala segitzen duena - Battitta Amestoy eta Dominique Lesbats, hau auzapez berria

Hendaiako zerrendaburuak Mattin Larzabal-ekin : Iker Elizalde, Kotte Ecenarro - Kontseilu orokorrean sartzen dena - eta Battitt Sallaberry auzapez berria

Herriko bozen bigarren igandeak ekarrridu kanbiamendu asko denen buru. Euskal-Herrian, sei hiri edo herri goto-rretan auzapez berri bat ukanen dutebigarren bozaldi horren ondorioz:Hendaian, Urruñan, Bidarten, Angelun,Uztaritzen eta Maulen.Baionan, Jean Grenet berriz nagusitu-azken aldia hautagai zela, berak dio-naz - bainan gehiengo osorat heldugabe. Bozen %47-arekin besta eginbehar! Gisa berean, Miarritzen, DidierBorotra zenaturra irabazle, bainanbozen %43 bildurik eta ez gehiago,Jean-Benoit Saint-Cricq bere konduagertu eskuindarrak % 30 ezbaian ardi-esten zituela.Angelun, Jean Espilondo sozialixtakirabazi du partida, parte ezkerraldekoakazkartu direlakotz hiri hortan bainangehiago hain segur eskuindarren arteanizan delakotz saltsa bat ederra eta zer-nahi tirabira, bozen galtzeko joko batgaitza!

Hendaian, aspaldian ezkerraldekoekzuten gehiengoa eta horra nun Janba-ttitt Sallaberry nagusitu zaioten, bozen% 49-rekin, hiru zerrendaren artekolehiaketa batean. Frangok diote etzelaholakorik gertatuko Kotte Ecenarroakomeatu balitz abertzaleekin bainannork daki, aise da balitzeneko eiherahorren hola martxan ezartzea, balitz etabalitz gauza ainitz erran ditake bainangertatua dena gertatua da....Bidarten, bigarren igandean etziren hiruzerrenda bainan lau, lehen igandekolauak! Denen buru Jean Jacachoury,Pierre Jacachoury auzapez ohiarensemea, irabazle, % 45-a segurtaturik.Bi kasu baziren arras bereziak etainteresgarriak, Urruña eta Uztaritze,ezkertiarrek eta abertzaleek bat eginikbi herri horietan. Gisa hortan elga-rretaratuak untsa heldu izan diraUrruñan, nehork uste baino hobeki,bainan ez haatik Uztaritzen, sozialixtafrangok ez baitute batere begi onez

ikusi abertzaleekilako “ezkontza”,lehen igandeko xifreen arabera BattittaAmestoy abertzaleari gehiengo bat onaeman behar ziona. Denen buru, BeñatAuroy auzapeza ere galtzale, irabazleDominique Lesbats, bozen % 36 ezarras, beste bi zerrendak biziki hurbil.Urruñan aldiz, gutik egin du ezkerrekozerrenda, abertzaleak barne, ez baitanagusitu! 27 bozen eskasean galdu du!Gaina hartu duena izan da beraz Odilede Coral bainan ezagun da eskuinda-rren arteko eztabada batzuen gatik ezdituela hurbiltzekorik ere ukan untsalazberetu beharko zituen boz guziak...Aldaketa aipagarria ere Maulen, ezke-rrekoek galdu baitute eta MichelEtchebest-en zerrendak beretu baititualki guziak.Nahiko aldaketak herri ttipi askotan ere,ez idurika martxo huntako bozekinbazterrak hartu du hor gaindi ina-rrosaldiño bat ona...

HERRIKO BOZAKALDAKETA PIZKORRAK

Sei kantonamenduk zuten oraindik trenkatzekoa norkzituen ordezkatuko Pauen. Hirutan orain artekoordezkariak dira kargutan gelditzen, beste hiruetanaldiz jabez aldatu dira jarlekuak.

Bide beretik aitzinaMiarritze Ekialdean, hiru hautagai ziren oraino lehian,bigarren itzuli huntan. Juliette Seguela Modemalderdikoa nagusitu zaie (%40,9) Joel Breque sozia-listari (%31,3) eta J.Benoît Saint-Cricq eskuindarrari(%27,8). Aurtengo gure 11 kantonamenduetarikhautetsia izan den emazte bakarra beraz. Uztaritzenlau hautagai ziren oraino lehian, eta hor ere orainarteko hautetsiari zaio lehentasuna eman, BernardAuroy Modem-ekoari (%33,95), Ferdinand DaguerreUMPkoak %28 zuela egiten, Mixel Mendiboure sen-pertar abertzaleak %19,5 eta Daniel Romestandkomunistak %18,5. Kantonamenduko alkia beretubalin badu, auzapez kargua haatik galdu du BernardAuroy uztariztarrak. Donibane Lohizunen ere uste-gabekorik ez, Philippe Juzan UMPtiarrak aise hartubaitio gaina (%60,85) Georgette Jariod sozialistari(%39,15).

Borrokaldi tinke eta gogorrakAngelu Hegoaldean, Beñat Gimenez Modem-ekoakgaldu du bere alkia (%45,75), tokia utziz Guy Mon-dorge sozialistari (%54,25). Erran behar da giroaaski mindua zela hiri hortan eta eskuinak berebaitako hausturak kario pagatu dituela. Hendaian eresozialista bat garaile, Kotte Ecenarro (%53,5),

Daniel Poulou UMPtiar deputatua bazterturik(%46,5). Ber denboran, Kotte Ecenarrok Hendaiakoauzapez kargua haatik galdu du. Baigorrin gutitarikegin du Jean Michel Galant azkaratiar abertzaleak ezbaitu bere alkia atxiki (%48,8) ; Jean Baptiste Lam-bert baigorriarra 90 bozez nagusitu zaio (%51,2) :kantonamendu hortako 11 herrietatik bostetan baizikez da hau aitzinean, Baigorrin berean eginez dife-rentzia eraginkorrena. Erran behar da ere kanpañadenboran J.J. Lasserre eta Max Brisson eskuindarbu-ruek handizki lauzkatua zutela baigorriarra, azkaratiarhautetsia behar baino gehiago belztuz.

Eta orai ?Paueko Kontseilu Orokorrean 52 alki daude orotara.26 alki ezkerrarentzat, 25 eskuinarentzat. Etiketarikgabe aurkezten zen Alain Iriart hiriburutarra izanen daberaz gakoa, ostegun huntan departamenduburuaizendatzerakoan (jakinez, bertzalde, alki kopuruberdinean, adin handienekoak duela garaipenaemaiten, eta kasu huntan eskuineko bat da zaha-rrena). Alain Iriart abertzalea da, Abertzaleen Bata-suna alderdikoa eta ezkertiarra. Bainan eskuinarensustenguarekin ere beretu du bere alkia, halako leial-tasun iduriko zerbait erakuts diezaiokeela J.J.Lasserre-ri. Bertzalde, badakigu ezkerraren izeneandepartamenduburu izan nahi lukeen Labazee jaunakeuskaldunak ez dituela hain gogokoak, berezikiabertzaleak. Gisa hortan, pentsatzekoa da Alain Iriartjarraikiko zaiola Lasserre jaunaren ildoari, agianhaatik Euskal Herriaren fagoretan lan eginez.

HIRU KANTONAMENDU ESKUZ ALDATZEN

• Irakian, Mossoul hiriko apezpikua,Mgr Faraj Rahou, 65 urte, hangobereko semea, hil dute, zenbait egunbahiturik atxiki ondoan terroristek. Otsailaren29an bahitua zuten, miliun bat dolar galdatzenzutela haren libratzeko. Berak ere ez zuen nahidiru hortan truk libratzerik, ez eta terroristeriamor emaiterik. Lau ilabete zuen doi-doia, PaxChristi batasunaren ordezkariari ongi-etorriegina ziotela herri hortan. Bixtan da Erromaneta besteetan barna hartu dutela hilketa hori,meza eta otoitzak eginez eta galdatuz. Ainitzestimatua zen Rahou apezpikua hor gaindi etaez bakarrik katolikoetarik bainan musulmanoezere. Haatik ez da kasu hori bakarra bainanbeste apez hilketa batzuen ondotikakoa herrihortan. Hots, giristinoen zortea da han gaindiarras kezkagarria. Jakin behar da badirela oro-tara 14 apezpiku Aziatik Hegoamerikara hilakdituztenak 1991 urteaz geroz, izenekin dazki-gunetan, jakin nahi duketenentzat.• Korea iparrekoa eta USA-Amerika tratuanhasi dira elgarren artean aspaldiko partez,lehen horren nuklear programen negurtzekosegidaz. Lehen horrek bazituen engaiamendubatzu hartuak gauza horietan 2007ko otsaileaneta huna orai berriz solastatzen hasi direla.• Italian ere, Frantziako gisa, emazte bat hau-tatu dute Confindustria erakundearen buru, horidelarik entrepresa haundien nausitasun-erakundea. Emazte horrek 42 urte ditu eta berhori zen burdin-altzeirugintza haundi batenburua. Gizonen artean bete beharko du berekargua zinez, zeren ez baita ehuneko bostbaizik emazterik han kargu horietan.• Egiptoan helduden apirilaren 8an beharrakdituzte herrietako bozak, guk egun hautanginituenak, bainan ez dituzte han ere patarguziak zelai, kargu horietako gai eskasa dutelehen gaitza : berantea oraino 5.159 kandidatabehar lekuan ez zuten 438 boluntario baizikhatxemaiten. Ez arrazoinik gabe naski : larde-ria soberasko zenbaiten arabera alabainan :aise mugitzen diren “ musulmano anaiak ”deitzen direnetarik badira han ainitz preso sar-tuak, bereziki gradodun eta eskolatuetarik.Erran behar da ere Kairo kapitalak dituela hanoro kontrolatzen.Eta barne ministerioak dituela auzapezak hau-tatzen. “ Musulmano anai ” horien beldurra hor

du gobernamenduak eta hunekberriz esku azkarrez betetzen berea,

hola dira hango gauzak.• Iran herrian ere deputatu bozkak zituzten

igande huntan bainan ez du hor nehork miraku-lurik igurikatu. Mahmud Ahmadinejak presi-dentaren kontserbadoreek ontsasko antolatuakzituzten gauzak beren gisan. Gaineratekoan,bozen kanpañak zazpi egun iraun du xuxenxuxena. Bazituzten 290 deputatuleku bete-tzeko, eta 4.500 ziren heietarako kanditatak ;hauk haatik ez dute afixak egiteko baimenikukan. Irrati-telebixtak bere eskutan ditu esta-duak eta bixtan da ez dela debaterik izan heie-tan. Bakar bakarrik erreformatzaileen kontrakokritikak eman dituzte. Halere, bere aldetik,Mohammad Khatami erreformatzaileen buruakukan du aski bertute herritarreri galdatzekojoan ziten joan saldoan bozemaiterat. Bestalde,Irango berrietan hau ere erran behar da haatik,Khomeny Irango buru famatua izan zena etaislamisten ezinahantzizkoa, 1989an hila, ezdela gehiago gazteentzat arras lehengo hura,haren hobia beti oharatua bada ere.• Tibet herrian fraile budiztak ez daude arrasgeldirik oraino bainan manifestatzen bai, Xinakgogorki meneraturik ere, heien burua, DalaiLama, mintzatzuz ahoan bilorik gabe. Alderdion bat badute orai berekin : kasu egiteko baituXinak libertatearekin eta bere fama zaindunahiz mundu guzia so-egile izanen baituteixtante Olinpi jokoekin. Halere zafraldi bor-titzekin lehertu ditu Xinako armadak manifes-tatzaileak bere “ bakearen ” segurtatzekoLhassa hirian eta beste. Mundua kexu da han-goez Amerikatik haste.• Inglaterran ere lanetan da Gordon Brown,lehen ministroa bere karduaren estimutan.Badu 25 urte ez zela hoin apal ikusi harenalderdia eskuineko kontserbadoreen aitzinean(%27). Diruzain kantziller berria badu, AlistairDarding, izendatua lehen ministroak, bainanhau sekulan baino apalago eroria da % 22 ekinsondaietan.• Albanian ixtripu izigarria izan dute Gradecherriko arma tokian, zartadura haundi batekinehun kolpatu bederen egin dituena eta heietanbederatzi haundizki joak. Ikerka dabiltzajakiteko zerk egin duen hori.

BAYROU-K GALDU PAUENHerriko bozen bigarren itzulia lehenarenidurikoa izan da. Ezkerra nagusi, eskuinak heinbatean ihardokiz. Kantonamenduko bozentzatgauza bera erran ditake, ezkerrekoek gainahartu haatik orai arte eskuinak gehiengoabazaukan bederatzi departamendutan.Jendearen parte hartzea arras ona herri ttipi etaentraaleko ainitzetan, aspaldiko apalena haatikhiri handietan eta horrek ere zerbait erran nahiduke.Ezkerrak eskugain ederra segurtatu du Pariseneta beretu ditu duela zazpi urte galdu hiri asko.Metz hirian ere irabazi, 60 urte huntan eskuin-darrek zituztelarik hor giderrak beren esku.Han-hemenka, eskuinak ere zonbait hiri kenduhalere ezkerrari, hala nola Agen.Solasgai handietarik batto berriz ere, Modemerdiko alderdiaren jokabidea. Lekuka berez-bere segitu du, asko tokitan ezkerrekoekinuztartu da eta beste batzuetan eskuindarrekinlauzkan plantatu. Pauen, François Bayroualderdiburuak bere gain nahi ukan du aintzinajoan eta partida galdu du, gutik egin balinbaduere harat-hunata... Sozialixtak irabazle denenburu.Oro har, Frantzian gaindi, Modem alderdiarenlaguntzarekin ez da mirakuilurik nihun gertatu:Tolosan konparazione, erdiko horiek jarri diraeskuinaldekoekin eta ezkerrak irabazi du,Marsellan “ezkondu” dira sozialixtekin etaeskuinak du gaina hartu, doi-doietarik bada doi-doietarik..! Dena den, François Bayrou betibere hartan: badela erdiko alderdi azkar batenbeharra eta hartua duen bidetik jarraikiko duelaberaz sekulan baino kar gehiagorekin...Igandeko galtzaletan, zonbait minixtro, hala nolaXavier Darcos hezkuntza-minixtroa Perigueuxhirian...

AZKENAPariseko ondoan pausatu da Lazare Ponticelli14-eko gerlan frantses soldadoekin parte hartuzutenetan azken-azkena. 110 urte zituen.Italian sortua, gazte-gazterik jina Frantziaratlaneko segida baten menturan, LégionEtrangère delakoan engaiatua gerla hasiorduko... Gerla ondoan frantsestua. Omenaldikartsu bat eskainia izan zaio, Nicolas Sarkozypresidentaren konplimenduekin, denbora bere-

an omentzen zirela 14-eko gerla izigarri hartakosoldado guziak. Lazare Ponticelli etzen beretzat ohore gose.Azken urte hotan, galdeka artzen zaizkionberriketarieri, beti gauza bera erraiten zioten:alde bat gogoan zituela gerlan hil ziren guziak,deusik ez dela gerla baino hitsagorik, bakeabehar dela eraiki eta begiratu, 14-eko gerlahura salbaikeria hutsa izan zela... Mezu argiaeta baliosa.

HARTZ-IXTORIOBerriz ere zonbait eta zonbait aipaldi ukaiten duihiztari batek 2004-eko azaroan tiroz hil zuenCannelle hartzak, Pirinio mendialdeko hartzarrazako azken emea omen zenak... Delakoihiztaria, René Marquèze, epaitua izan daalabainan Paueko auzitegian. Hiru egun iraunduen auzi minbera. Aspaldiko eztabada berrizere sumindu da. Ihiztaria beti bere hartan: ezduela hartza hil balentriaz bainan, biak buruz-buru gertaturik, bere biziaren salbatzeko.Hartzaren aldeko elkarteak ere beti berdin te-matsu: ihiztaria zigortu behar dela. Etaberentzat eskatzen dituzte, ez denek bainangehienek, damu-domai pizkorrak... Euroak mila-ka eta milaka. Prokuradoreak haatik ez zi-gortzerik galdetzen, haren gostuko ihiztariak ezduela hobenik, ezinbestean hil duela hartza...Jujeek epeño baten buruan baizik ez dute jakin-araziko beren erabakia: apirilaren 21-ean.

J-B D

2

Aberri Eguna Irun eta Hendaia artean

Martxoaren 23an Bazkoz ospatuko du Nazio Eztabadaguneak AberriEguna Irunetik Hendaia aldera eginen den ibilaldiarekin. “Euskal herria,nazio bat gara - eraikuntza nazionalaren alde” izanen da ibilaldiarenlema eta honen aldekoak diren alderdi eta hautetsi guziei parte hartzekodeia egin diete ezkerreko Udalbiltzak ala kirol eta kultura mundukojende ezagunek.

Alderdien arteko akordioa ezinbestekoa Lokarrirentzat

Harold Good Ipar Irlandako apezaren laguntzarekin Lokarri elkarteakegin duen biltzar nagusiaren berri emanez, Paul Rios koordinatzaileakalderdien arteko elkarrizketa eta akordioa beharrezkoak direla alda-rrikatu du, gizarteak urrats hoien aldeko nahikaria argiki erakutsi due-lakotz. Alderdien artean ez bada akordiorik lortzen, halaber herrikontsulta baten alde dagoela Lokarri, berretsi du Paul Riosek. Indarkeri-arekin ez duela lortuko herritarrek elkarbizitzarako urratsak egitea, errandio Riosek ETAri, eta “indarkeriarekin jarraitzen badu, gizartearen etabandaren arteko aldea gaindiezina bihurtuko dela.”

PNV-EAJ Espainiar estatuarekin akordio berriaren alde

Urkullu PNVko presidentarentzat beharrezkoa izanen da marko juridikoberri baterako akordioa lortzea. Udaberrian alderdiaren proiektu politikoberria ezagutaraziko du EAJ-PNVek. Euskal gizarteak alderdien artekozatiketarik ez duela nahi, uste du Urkulluk, beraz akordioa bilatuko dutejeltzaleek alderdien artean ; Zapaterori euskal gizarte osoari egokia idu-rituko zaion akordioa bilatzeko borondatea eskatu dio. Eusko AlderdiJeltzalea prest dagoela egoera berrira egokitzeko eta datozen urte-tarako proposamen berria eginen duela ‘Euskadi 2020’ izena izanenduena, erran du Iñigo Urkulluk.

Langabezia emendatu da otsailean EAEn eta Nafarroan

Otsailean 2.753 langabe gehiago kondatzen ziren Hego Euskal Herrikoenplegu bulego publikoetan. Euskal Autonomia Erkidegoan 1.926 lagungehiago gelditu dira lanik gabe (%2,37) eta 827 Nafarroan (%3,48)

Kofradien Federaziotik bota dute Gipuzkoa, berdelaren kuota gainditzeagatik

Bizkaiko Itsasoko Kofradien federaziotik bota dute Gipuzkoako Kofradiaberdelaren arrantza-kuota ez errespetatzea gatik. Gipuzkoako Kofradiakastean 120 tona berdel harrapatzeko kuota zaukan eta ontzi batzukbikoiztu egin dute kopuru hori, prezioen sekulako beherakada eraginez.Getarian, adibidez, 300 tonelada berdel, kiloko 20 zentimotan salduziren enkantean, untsalaz prezioa 50 zentimotan denean. Halaber,izotz instalazioei, gipuzkoar arrantza-ontziei ez erosteko eskatu diete,Gipuzkoak ez zuelako errespetatu Bizkaiko Itsasoko flotak arrain horrenharrapaketa mugatzeko lortu akordioa.Gipuzkoar arrantzaleen presidentak, Jaime Tejedorek, kritikatu egin duKantabriako Arrantzaleen Kofradiak Gipuzkoa kanporatzeko hartuerabakia, erranez finkatu kuotak errespetatu dituztela. Zeren kuotakegunez egun kondatzeko orde, aste beteka behar direla kondutanhartu. Adibidez, untziak aro txarraren ondorioz kaian gelditzen direlarikzenbait egunez, atera eta gehiagoren harrapatzeko eskubidea izaiteko.

“Gernika 1937-2007” multimediak, InfografiarenPulitzer saria

Gernikako bonbardaketaren 70. urtebetetzea omentzeko, EITBek eginmultimedia bereziak irabazi du nazioarteko infografia saria, martxoaren14ean Iruñan egin den ekitaldian. 24 herrialdetako 124 komunikabidekaurkeztu dituzten 1.300 lanen artean hautatua izan da.

Candido Saseta Gerra Zibilean hil gudariaren gorputza Hondarribian

Aranzadi elkarteak Candido Sasetaren gorpuzkinak ekarri ditu EuskalHerrira. Hondarribiakoa zen, eta gerla zibila garaian frankisten kontraegin zuen beren troparen buru komandante bezala, bereziki Oviedoaldean. 1937an hil zen eta frankistek lurperatu zuten. Dirudienez, zelaiberdinean ehunbat gorputzekin gehiago egon daitezke.

Santimamiñeko harpeen bisita birtuala

2006ko azaroaz geroz, arkeologoen aginduz eta kalteak ezeztatzekohetsiak diren harpeak bisita daitezke berriro. Bizkaiko Foru Aldundiariesker, bisita birtuala egin daiteke multimediari esker. Harpekosartzearen ondoko ermitan kokatu gelan multimediaren bidez ikusidaitezke, pantailan, bisontea, zaldia ala “arroltze frita” famatua...210.000 euroko gastuak eginak izan dira.

Lazare Ponticelli

Aberri-Egunari buruz, Jose Elorrieta ELA sindikatekoburuak dei bat luzatu du, abertzaleek bat egin dezaten eta Lizarra-Garaziko hitzarmenaren

gogo beretik berriz abia diten

ORTZIRALE SAINDUKO KONTZERTUADonibane Lohizunen, Eguberrikarigaitzeko kontzertu ederra muntatua izanzen elizan eta horra nun gisa bereko

beste bat eskainia zaukun Aste Sain-duaren ohoretan. Ortziralean izanen da,aratsaldeko lauetan. Hor emanen da Mar-cel Dupré musikagile famatuak iraganmendean moldatu “ Pasionea”, obra batguziz hunkigarria, Ipar-Ameriketan zabi-lan batez asmatu zuena. Lau zatitakomusikaldia, goraipatuz bat bestearen on-dotik, Abendoa, Eguberri, Jesusen ku-rutzefikatzea eta Jesusen piztea. Organojoile, artixta bat paregabea, Philippe Bran-deis.

EUSKAL KULTURALDIADonibane Lohizunen, hiru astez segi-dan, horra euskal Kulturaldia, herriko e-

txea antolatzaile, Euskal Kultur Erakundealaguntzaile, elkarte asko partzuer gisa batedo beste. Jadanik hasia ere da funtseansail hortan sartu baita joanden igandeko“Donibane Dantzari” ekitaldia, Begiraleakelkarteak xarmanki muntatua, ehun etahogoi bat haur eta gaztetxo bildurik eus-kal dantzak biziki maite dituztenak, baihegoaldetik eta bai iparraldetik.Larunbat huntan ere, goiz ondarrerat, he-rriko etxe aintzinean izanen dira euskaldantzak, Begiraleak taldearekin, eta geromutxikoak, denek emaiten ahalko di-tuztenak.Beste hitzordu asko ondoko egunetan.Hala nola bi hitzaldi: lehena, euskaraz,apirilaren lehenean, aratsaldeko 6-etan,Jose Mari Iriondo bertsuzale handia min-tzo Xanpun bertsulari zenaz, eta besteaondoko ortziralean, Mikel Duvert mintzoJose Migel Barandiaran apez jakintsunospetsuaz.Antzerki batzu ere emanak izanen dira.

Eta kantuak toki ederra hartuko du, aldebatetik Maialen Errotabehere entzutenahalko baita, larunbatean zortzi, etabestetik biharamunean muntatuko baitaKantuaren Eguna, Pazko zaharrez beraz,martxoaren 30-ean.

MARIÑELAKO BESTAZiburun, aintzineko urtetan bezala Pazkobiharamunean izanen da Mariñela au-zoaldeko besta. Goizean, txirrindulariakzoin-lehenka. Eguerdi irian, Mariñelataldeko atabalariak eta zintzur bustitzea

Ziburu Euskaldun taldeko kantariakentzunez. Ondotik, bazkari herrikoia,Panpi Laduche-k bazterrak airostuz berelagunekin. Aratsalde apalean, mutxikoak.Aratsean, su-ziriak.

GARBIKETA ON BATUdaberri hastean badu orai zonbait urteakulatzen dela holako zerbait: Hendaia eta Urruñako itsas hegi hortan gaitzekogarbiketa egiten da, itsas bazter hortakoondarkin eta zikinak bilduz. Uhainek eka-rriak edo jendek berek botatuak, denetarikizaiten da eta gazte frango bereziki artzendira artoski toki horien planttan ezartzen.Aurten, indar berezi bat eginen da A-

bbadiako jauregia eta Zokoa arte hortan,hitzordua larunbat goizean, 9-ak eta erdi-etan. Bezperan, Hendaiako hondartzadute garbituko ingurumenaz axola handiaduten batzuek, Serge Blanco-ren artate-gia sustatzaile eta laguntzaile.

UHAINEK BOTATUAMiarritzen, iragan asteburu hortan, Mira-mar hondartzan, uhainek bota dute izurdegotor baten gorputza. Izurde gazte bat,hain segur errekontruz hila, ekaitzarengatik edo hola.

SEI URTERENTZATAuzia lehen bozkaldian trenkatua izanik,Donibane Lohizunen eta Ziburun joan-den asteburu hortan berean egin da auza-pezaren hautatzea. Jestu gutiz despeitua izan den afera.Ziburun, Guy Poulou hautetsia izan daberaz eta Donibanen Peyuco Duhart.Donibanen, denek omore ona zuten bilku-ra hortan. Peio Etcheverry-Aintchartabertzaleak ateraldi bat pollita egin diote:Michèle Alliot-Marie barne-minixtroa izanazela zerrendaburu eta ondorioz hari johanzitzaiola auzapez kargua. Eta funtsean,minixtroak boz bat ukan du, Peio-rena du-darik gabe! Axudant berri bat hautatudute, Jean-François Irigoyen. Aldiz, ez dagehiago axudant ez eta kontseiluan barneGuy Chardiet, etzena ere hautagaietan,bere aldia egina zuela. 31 urte kontseiluanzela... ezkontza gehienak harek egiten.Lan hori ere norbaitek egin behar a-labainan...

3

Philippe Brandeis

Bosgarren aldikotz antolatua da,Arrangoitzen, “Les Makilas de la Brocante”izeneko zaharki feria. Martxoaren 22tik24era, hots larunbatetik astelehenera, 80salmahai izanen dira herriko plazan,Frantzia Hego-Mendebalde guzitik etorriak,zernahi gauzeriarekin. Tokian berean iza-nen delarik ere edateko eta jateko, halanola Antton Amilibiaren platak eta ChristianLapegue Arcachonekoaren ostrak.Idekidura tenoreak : 9:00-19:00. Sartzea 4eurotan (urririk 18 urtez pekoentzat).

BAZKOKO ZAHARKI FERIA ARRANGOITZEN

Goizik ohartuak euskal dantza ederreri…

IDAZLEEN BILTZARRA, SARAN, BAZKO ASTELEHENEZXipri Arbelbide eta Txomin Peillen omenduak

Sarako Turismo Bulegoak eta Euskal Kultur Erakundeak antolatzen dute Euskal He-rriko Idazleen Biltzarra. Aurten hogeita bost urte betetzen ditu eta ahalik eta aberatsenaizanen da. Goiz apalean, herriko hiru eskoletako haurrek idazleen eta liburugintzareninguruan egin lanak aipatuko dituzte. Ondotik, ohitura den bezala, Eusko Ikaskuntzakbere diru laguntzak emanen dizkie ikasleei, Euskal Herriaz egiten dituzten ikerketentzat(Haizpea Abrizqueta, Argitxu Camus, Iker Edme, Maritxu Etcheverry, Maya Gonzalez,Celine Mounole), eta film-dokumentalentzat (Evelyne Casemajor, Antton Lannes, A.Marie Gale).Gero, liburu bana aurkeztuko dute Piarres Charritonek eta Jon Casenavek. Eguerdiaitzinttoan, omenaldi bat eskainia izanen zaie Txomin Peillen eta Xipri Arbelbide idazlesuharrei, hainbeste urtez egin duten lan baliosarentzat eta oraino ere beti ari baitira.Egunaren barnean, idazleek plazerrekin izenpetuko dituzte beren liburuak eta Gatuzainargitaletxeak bere hamar urteak ospatuko ditu. Berritasunetan, bertzeak bertze, JosepCamino, Piarres Trounday, Marikita Tambourin, André Pees-enak (ikus 8. orrialdean)bai eta Txomin Peillen, Anuntxi Arana, Mikel Duvert-enak...Mende laurdena Biltzarra sortu zela eta, ez da dudarik sekula baino jende gehiago hur-bilduko dela Sarara. Denek ukanen dute non zer hauta, dela liburu edo/eta disko berri.Herriaren bestaldean kausitzen den “ Lur Berri ” salan arte plastikoak preziatzen ahalkodira (margoak, eskulturak)… Beraz, Bazko astelehena izan dadila guzientzat kulturegun arraroa !

Xipri ARBELBIDEHeletan sortua 1934an, gaur egun Aiherran bizida, Hazparneko parropiako apez laguntzaile gisa.Euskaltzain urgazlea da. Bere liburuetan, Afrikakosalbaien zuhurtzia, Irri solas, Garazi, Gerlako tres-na elebidunak, Iraultza Heletan, Enbata-Abertzale-goaren historia Iparraldean... Piarres Lafitte, PierraTopet-Etxahun, Jan Piarre Arbelbide, Jean PierreGoytino edo Maite Barnetche bezalakoak hobekiezagutarazi dauzkigu ere. Itzulpenetan, Mauriac-en Terexa Desqueyroux... Azkenik Xuri Gorriakliburua, Saran salgai izanen dena.

Txomin PEILLENParisen sortua 1932an, gaur egun Baionan bizida, Santa Grazira maiz joanez. Euskaltzain osoada. Unibertsitateko irakasle ohia. Euskarazidazten 1950an hasia da. Parisen Jon Mirande po-eta ezagutu zuen eta biek batera, 1962an, “ Igela ”izeneko aldizkari kritikoa atera zuten. Berrogeitabost l iburu plazaratu ditu, horietan eleberripolizialak, ipuin bildumak, olerkiak baita ere e-tnologia, filologia eta hizkuntzalaritzako ikerketak.Bere bizia kontatzen du “ Paristar euskaldun bat(ni… neu) ” liburuan (1987, Elkar).

“ EUSKAL MITOLOGIAZ – JENTILAK ETA KRISTAUAK”Anuntxi Arana-ren liburu berria

Elkar argitaletxeak hiru liburu berri presen-tatuko ditu Idazleen Biltzarran, Saran. Bifrantesezko, Mikel Duvert-en Voyage dansLe Pays Basque des bordes eta MixelOronos, Luzien Etxezaharreta eta Xipri Ar-belbide-ren Le mouvement culturel basque3, eta euskarazko bat, Anuntxi Arana an-geluarraren Euskal Mitologiaz – Jentilaketa Kristauak.Joanden astean aurkeztu dauku bere libu-rua autoreak berak. Argitalpen asko badiraorain arte eginik euskal mitologiaz. Pu-blikazio berri hunekin, gai hori ahal bezainargiki publiko zabal bati aurkezteari lotu daAnuntxi Arana, 120 orrialdeko liburu hortan.Euskal mito paganoak eta kristautasuna mende luzetan elgarren ondoan bizi izan dira,beren arteko trukaketa frangorekin, kristautasunak beretuz elementu paganoak, euskalohidura zaharrek ere edaten zutela kristauen iturritik. Sinkretismo hori du ikertzen au-toreak, kristautasunaren manikeismoa eta mitologiaren bikoiztasuna argitan emanez.Kristautasunak frangotan debrutu ditu mitologiako pertsonaiak, eta zenbaitzutan sain-dutu, Irati Salbatoreko sainduaren gisa. Mitologia autoktonoak ere hartu ditu kristauta-suneko pertsonaiak, hala nola Debrua eta Ama Birjina, bata Basajaun bilakaraziz,bertzea lamin kapritxiosa. Debrutze, saindutze eta lamintze horiek hiru kapitulutan kon-datuak zaizkigu, laugarren batek sinestea eta transmisioa dituela berezikiagosakontzen, lekukotasun batzu agertuz. Liburu guzian zehar adibide konkretubatzurekin, Bidarraiko Harpeko Saindua, Irati Salbatoreko Saindua, Anbotoko Anderea,Jondonaeneko suak... Argazki batzu ere baditu liburuak bai eta, ondarrik, hiztegi ttipibalios bat.

NAFARROAKO BERTSULARI TXAPELKETAJulen Zelaieta xapeldun

Juanden larunbat ara-tsaldean, Elizondoko Lurdiskoteka gainezka entzu-lez betea zela, aurtengobertsulari txapelketak emandu bere azken uztarra.Lehen kanporaketa eta fi-nalaurreko batzu egin on-doan 25 parte hartzailetarik8 ziren finalean. Aurkezleak hastapenean erranbezala ez izana gatik oraino primaderan sartuak,bazterrak airostu dira, loreak agertzen hasi etaxoriak dabiltz kantari. Oholtza gaineko zortzikoteaikus-eta nabari zen lore berrien pusa, denakoraindik gazteak. Egia erran, azken urte hotakoxapeldun eta xapeldun orde agertzen ziren XabierSilbeira eta Eztitxu Arozena-k aurtengo lehiaketanez dute parte hartu. Saioa ez hain omoretsua

izanik ere ateraldi onak izan dira giroa piztu dutenak, batez ere kartzelako lanean. Aur-tengo emaitza hauxe da : xapeldun Julen Zelaieta 418 puntu, xapeldun orde Jon Bar-berena 409,5 p., 3) Julio Soto 408 p., 4) Erika Lagoma 403 p., 5) Xabier Terreros 401p., 6) Xabier Legarreta 397 p., 7) Miguel Mari Elosegi 370,5 p., 8) Iñigo Olaetxea 369,5p. Dezagun erran xapeldunak 28 urte dituela, Beratarra da eta aurtengo hau 5. finalazen jokatzen zuena. Goresmenak Julen zure xapel eta omorearentzat. Xapelketa hauezin da utzi halere aipatu gabe parte hartzaile bat aurten 30. xapelketa jokatzen zue-na, nahiz ez finalera heldu, 1979az geroztik bat bera huts egin ez duena. Hau da BittorElizagoien lanbidez hargina, Oronoz-Mugairen bizi dena eta bertako alkate edo auza-pez dena. Bera ere bietan izan da xapeldun, bietan xapeldun orde eta hamasei finale-tan parte hartu du (azkena 2007an). Oraindik bere goxotasun eta gogo onarekin hordute beti gaztek beren aldean beraien sustatzeko eta laguntzeko antolakuntza lanetan,bertsulari gazten formakuntzan eta abar. Goresmenak Bittor astekari huntarik etaagian oraino zonbait urte luzez hola hola ikusteko itxaropenarekin. B.S.

Julen Zelaieta Bittor Elizagoien

4

AZKAINEHeriotze

Garcia jauna, 94 urte, lau egun bakarrikAdina xahar etxean zela, segitu duguazken egoitzarat. Jainkoak har dezalabere lorian. Andreari eta haurreri guredolumin bizienak.

Herriko bozakAzkainen hiru taldek gure konfiantxagaldetu digute. Horiek ziren ALTXAAZKAINE (Jean–Louis Laduche buru),IDEKI (Anita Lacarra buru) eta HAIZEBERRI (Bourdon Marie-Pierre buru).Haize Berri taldeak 776 boz bildu ditu(%31.62), Ideki taldeak 443 boz(%18.05), Altxa Azkaine nagusitu daberaz 1235 bozekin (%50,33).Laduche Jean-Louis-ren 21 taldekideakdire : Laduche Jean-Louis, Roumy-La-rragnaga Marie-Laure, Clausell Pierre,Labandibar Bernadette, Ibarboure Jean-Pierre, Urdampilleta Justine, DaubasJoseph, Boucon Jeanne-Marie, DesertXavier, Aguerre Jacqueline, EtcheberryMichel, Harismendy Marie-Dominique,Usandizaga Albert, Olhagaray Joséphine,Etchegoyen André, Hiriart Eztitxu,Daguerre Pierre, Mihura Gracie, CelayaJean-Pierre, Berquer Maritxu, GarnierJean-jacques.Bourdon Marie-Pierren 4 taldekide direhautetsi eta Arrieta Benatek kargua utzidu Danièle Rouchon-Albistur-eri. Hunekere bere kargua utzi du Gracy Jean-Louis-k baliatzeko. Beraz talde hortanditugu Bourdon Marie-Pierre, LarroquetChristian, Etcheverry Catherine, GracyJean-Louis.Dagorret-Lacarra Anita eta MendizabalJean-Luc IDEKI taldearen ordezkariak dira.Ortziralean zen beraz lehen herriko kon-tseilua. Bil Toki gela jendez betea zen.Hautetsiek Laduche Jean-Louis auzapezegin dute berriz ere. 5 axuant hautetsidituzte : Pierre Clausell, Marie-LaureRoumy-Larragnaga, Ibarboure Jean-

Pierre, Labandibar Bernadette, DaubasJoset. Hori egin-eta Laduche Jean-Louis-k hitz horiek ditu erran besteak beste :“Azkaingo historiaren aberastasunakainitz zor dio gu baino lehenagotik herrihunen onetan lan egin duten hainbertzegizon eta emazteeri. Hola baigira gaurbermatzen ahal geroari buruz. Lehenikberaz iraganeko hautetsi guziak nahinituzke hemen apalki omendu. Elkarrekinagurtzekoa da haien bihotz-zabaltasuna,eta gure ezagupena hartze du egin izanduten lanak. Bakotxak bere heinean etabere karguaren arabera, herri huneneraikuntza lagundu izan du.”

Jakin dezagun ere Sallaberry Jeannotbere kargua utzi eta gero ohoratua izandela. Helduden astean hori kondatugodizuet.

TxopinondoBazkoko igande 23 aratsean 20.00ordutan talde Celtico-Bretoinak, LESKORRIGANED, kantaldi bat emanen du.Han atxemanen dituzue ere sagarnogoxoa eta txuletak barnea goxatzeko.Argibideak : Dominic Lagadec TXOPI-NONDO 05.59.54.62.34

PILOTAEskuzIgande huntan Laduche Jon final laur-denetan ederki nagusitu da Ellisserymauletarrari 40 eta 34. Bi pilotariek parti-da gogorra eta seriosa egin dute.Laduche Jon finalerdian Peio PoueytsMiarriztarraren kontra ariko da heldudenasteburuan.Ibarburu Gabi espaldako minarekin ari daaurten txapelketa hasiz geroztik, hala ereaste huntan nagusitu da GerardEtchebarne-ri. Marc Berasategik galdu duBonebeltche Herve-ren kontra. BerazMarc eta Gabi bigarren mailean ariko direhelduden urtean buruz-buruka.

ML

ITSASUAuzapez eta axuanten izendapenakJoanden ostiral aratsean bildu da herrikoKontseilu berria eta hor hautatuak izan diraauzapeza eta auzapezordeak (edo axuan-tak). Hunan nola gelditu diren gauzak :- Roger Gamoy da auzapez hautatua izanbere bigarren kargu-aldirako.- Lehen axuanta: Jean-Paul Iriquin.- Bigarren axuanta : Jean-Paul Iturburua. - Hirugarren axuanta : Michel Cardon.- Laugarren axuanta : Anita Ducassou.- Bosgarren axuanta : Jean-Michel Goñi.Bakotxa Kontseilu osoaren adospenarekinizendatua izan da, erran nahi baita 19

bozekin.Astean zehar bakotxaren eginkizunak (edobetebeharrak) eta ere bulego-egonaldiakfinkatuak izanen dira, hauek denak ondokoastean publikoki agertuak izanen dira.Herriko Etxeko Idazkaritza hetsirik ego-nen da ostegun huntan (martxoaren 20an)aratsaldez. Aste Saindua eta Bazko Itsasuko elizan :Ostiral sainduz Kurutzearen bidea aratsal-deko 15.00etanBazko beila parropia osoko (6 herri) kris-tauekin larunbat sainduz gaueko 21.00tan.

SARALarrungo oihartzunak

-Bozak ! Sokatira egoki batez izendatu dire19 zinegotzi, osatzen dutenak gure Udala.Ongi etorri bero batez agurtzen ditugu.Sarako fama, egoera eta geroa, da horieneskutan. Jaungoikoak agian argituko ditu,herri hau izan dadin beti bezala baketsuaeta goxoa. Hemen ikusi ditazke bi igandezHerriko Etxean egin hautuak kontseiluarenosatzeko. Laborde zerrendatik 17 : J.B. Laborde, P.Arotzarena, F. Barnetche, F. Barrenetche,H. Dutournier, P. Errandonea, P. Indaburu,M. Jauregui, M.H. Oronoz, C. Sorhuet, M.Soudre, M. Urbistondo, J. Barneche, M. Ira-zoqui, C. Mendionde, D. Roudier, P.Sahastume.Aniotzbehere zerrendatik 2 : F. Iparraguirre,A. Londaitz.-Gure herriak, bertze askoren gisa, hautatudu gasa berogailu gisa. Alabainan, bidez

bide, lurpez hedatzen dute odi sare bat biz-itzetaraino, jende onarentzat. Aro onariesker badoatzi aintzina, bideak okerturikdauzkate, dena zilo. Agian bururatuko dutelantegia ixtripurik gabe.-Zenbat altxor utzi edo ahantzi dire gureselaru zaharretan ! Xabalerat agertuzgeroz, ukan dezakete arrakasta. Apirilaren13an, igandez, agertzen ahalko dire. Axo-latzen direnek eman izena Herriko Etxeanlehen bai lehen.-Azkenean trenkatu da lañoki Omordiakozuhaitz etorbide xoragarria.-Heriotze : Eritasun luze batek ereman dugure herritar Joseph Olhats 56 urtetan.Familiari eskaintzen ditugu doluminezkogoraintziak.-Bazko biharamunean, zabalduko daSaran urte oroz bezala idazleen azoka,ongi ezagutua den gertakaria. P.D.

Herriko bozakMartxoaren 16an ginituen herriko bozak(bigarren itzulia). 19 kontseilari behar diraAhetzen eta lehen itzulian 12 izendatuakizan ziren. Ganden igandean bertze 7akhautatuak izan dira. D’Elbée Jean,Estachy Leopold, Gellie Francis, Lube-rriaga Maité, Luro Joel, Plaze Martine etaTonint Miguel. 19 hautetsiak “ElgarrekinAhetzeko geroari buruz” zerrendakoak

dira.Orai haien baitan kondatzen dugu Ahetzemaitean ongi bizitzeko. Zorionak D’ElléeJean eta haren zerrenda osoari bai etaere Cocagne Pierre aitzineko auzapezari.

Kantonamenduko bozakBernard Auroy 210 boz, FerdinandDaguerre 179, Mixel Mendiboure 231 etaDaniel Romestant 139. Panpili

AHETZE

MAKEA - LEKORNEHeriotze

Arnaud Idiart Uhazki nere anaia gehienakutzi gaitu, zeru alde joaiteko 75 urtetan.Eta zor dautzuet bere bizitzan beti hitzarenjabe egon dela. Bai, anaia, aita eta aitatxi

eta hautetsi egon denak beti zintzoki ira-gan ditu hartu bideak, laborariekin,auzokoekin eta herriko gehiengoarenestimua bazuen, eta, urrunago joanez,nork etzuen auzo herrietan Arñoezagutzen ! Dela merkatu, biltzarre etapilotan, nork ez du estimatu Arñoren bihotzona ! Eliza hola betea ikusirik, gainbe-herak, ehorzketa arras ederrak ukan ditu.Jaun bikario jenerala, Dominixe Cornueuskalduna, apezpikuaren ordea, hor ginu-en, baita ere Mixel eta Roger apez kusiak

eta nolaz ez Algueiru apez argitua etaJean eta Leon gutartekoak? Bai, Domini-xeren ongi etorria beroa zen ! Algueirurenpredikua ongi troxatua. Eta Panpisemearen mintzaldia hunkigarria ! Etorri

zirezten guzieri, adixkide, pilotari, etasegur lagun zintzoeri doatzi Idiartfamilia osoaren esker bero-beroenak.Ez adiorik!

Makea Gaur eta BiharDubois Alain : auzapez. ClaverieDominixe, Oilharburu Chantal etaUhalde Peio : laguntzaile.

Mendiondoan“Geroari buruz” zerrendatik 11 haute-tsi : lehen itzulian, B. Dunat, A. Dubois,J.P. Lagourgue, F. Diratchette, J.M.Hargous, P. Mendiburu, Ch. Duhau-Loubet ; bigarren itzulian, C. Amorena,F. Larrea, L. Betbeder, C. Delage. Ze-rrenda idekitik 4 hautetsi : lehen itzu-lian H. Amorena, bigarrenean A.M.Challet-Fagois, H. Etchebarne, M.

Etchepare.Gora Mendiartea eta segi Mendiondoaeskuz esku !

AiretikEz ditut aldi huntan borroka guziak ikusi.Bonetbeltx 40 - Berazategi 25 ; Maitia 40 -Aguirre 25 ; Harozarene 40 - Lamure 33.Atxik larunbata Ezpeletarat joaiteko.

Mezen tenoreakOrtzirale sainduz 19 orenetan Lekornen,larunbatean 20.30etan Makean, igandean9etan Gerezietan. P.I.

Arño Idiart, duela bi urte, Roger Idiart apez kusiarekin

SENPEREHauteskundeak

- Ganden ortziralean egin da Herriko etxe-an kontseilu berriaren lehen elga-rretaratzea. Ganden astean hemen bere-an agertu bezala bere gehiengo eder-rarekin orai arte bezala gure auzapezezarria izan da Christine Bessonartanderea.- Kantonamenduko bigarren itzuliarenemaitzak • Bernard Auroy : 1.054 • Mendi-boure Mixel : 480 • Ferdinand Daguerre :424 • Daniel Romestant : 266

Gazteak PilotanGure Pilota maitean baditugu xapeldunak

- Aintzineko igandean Baigorriko trinketeanegin diren Euskal Herriko gazteen finaletangure minimes gaztetxoak Mathieu Estaynoueta Jon Tellechea xapeldun jarri direGoizeko Izarra batasuneko pare gotor batipartida irabazirik.Orai berean ari den Frantziako xapelgoanfinalerditan dire. Xantza on.- Azken igande huntan Pasaka jokoanFrantziako xapelgoaren finalak gure Gantxi-ki trinketean egin dire. Peio Noblia eta Pan-txoa Laduche gure pilotariak hor zirenfinaleko. Kontrarioa zuten Baigorriko bikotebikaina. Dutaret bere lagunarekin ainitzurtez ororen gainean ibilia den PettanCuiburu. Bere 50 urteekin Pettan orai erefinalean. Partida hastean elgarren bete izandire erdita arte gero gureek gaina hartu duteeta jada zonbeit urte hautan arras hurbil ibilidiren xapela bildu. Biba Peio eta Pantxoa,lana serioski egiten duenari saria noizbaitheldu. - Goresmenak eta ohore gure xapeldun bipareeri eta segi beretik.

UZTARITZEHeriotze Iragan larunbatean bere azkenegoitzarat eremana izan da FernandPlatero, 79 urtetan, Orok Bat lotizamenduanbizi zena eta bere denboran Larroulet mino-terian lan egin duena. Frango ez ontsa zenazken denbora hotan. Doluminak eskaintzenditugu familiari.Hauteskunde berri Huna beraz zer emaitzaizan duen herriko etxearentzat bigarren itzulihorrek, jakinez oraikoan 3 zerrenda zirelalehian gelditzen, bi itzulien artean ezkeralderdia eta Herria Bizi Dadin alderdia bater-atu baitira. Lehen itzuliko emaitzen araberazerrenda bateratu hunek gehiengo eder batbildu behar zuen. Ez da horrela izan, bater-atze hori on ala kaltegarri izan den, bakotxakbere gogoetak eginen ditu ondoko egune-tan. Emaitza orokorra beraz hauxe zen :Lesbats zerrendak 1149 boz (% 35,73),

H.B.D. eta Ezkerrak 1081 (% 33,61), Auroy-k 986 (%30,65). Ondorioz auzapez aldaketaizanen da herrian, Dominique Lesbatszalantzarik gabe. Helduden asteko berrietanagertuko da. Kantonamenduko hauteskundea ere baginu-en, bigarren itzulia. Huntan lehen itzuliko 4kandidatuek lehian gelditzeko xantzabazuten eta lauak gelditu dira. Kantonamen-du osoa hartuz huna zer den emaitza : baliozuten bozak 10611, Auroy 3603 (% 33,96),Daguerre 2970 (% 27,99), Mendiboure 2076(% 19,56), Romestant 1963 (% 18.5). BerazBeñat Auroy gelditzen da kontseilu orokor,Uztaritzen berean nagusi atera baita 1064bozekin (% 33,44). Kontseilu orokor edoauzapez berri, ahantzi gabe oposizioan iza-nen direnak, ukanen dute ondoko egunetannork bere sailean zer egin. Kuraia on deneri!

HAZPARNEHERRIKO ETXEAN Iragan larunbatean 11orenetan bildu dira herriko hautetsiak.Beren lehen ekintza izan da auzapezarenhautatzea eta beraz Beñat Inchauspe izen-datu dute kargu hortarat, 24 alde eta 5 kon-tra. Ondotik bozkatu dute auzapez ordeenzenbakia, 8 axuant izanen zirela bozetanezarri dute, hemen 29 boz alde izan dira.Azkenik 8 axuant horien zerrenda agertuaizan da nor ziren eta zer kargutan: IsabellePargade kirol eta agusa orduentzat, PierreFieschi diruzain postuan, Maguy Ba-ssagaisteguy ikaskuntza eta gazteria saila-rentzat, Patxi Arotçarena kultura eta ani-mazio mailarentzat, Danielle Maury sozialsailaz arduratzaile, Jakes Arguindeguyinguramena eta garapen iraunkorrarentzat,Louisette Darguy komertsio, saltegi etaetxegintzako ofizialentzat eta GuittuAskarat bide eta azpiegiturak eta ere ur etahauen artatzeaz arduratuko dena. Zerren-da hunek 25 boz bildu ditu alde eta 4 kon-tra.ABISU Jaun auzapezak jakinarazten du:CCAS sozial mailean diren arduratzailekantolatzen dute AGIRabcd elkartearekinikaskuntza bat erretretatuentzat. Ikastaldihunek autoaren erabiltzeko jakin behardirenen berriz gogoan ezartzea du helbu-rua eta Hazparne eta Bastidako adinekoeridoan eskaintza bat da. Izenak eman ditaiz-ke Elgar zentroan, CCAS bulegoan , 05-59-70-29-07 telefona zenbakirat deituz apirila-ren 8 a aintzin.ETXETARAT HELDUAK Urte oroz bezala,Herriko Etxeak etxetarat helarazten du sal-tegi, lantegi, ofiziale, elkarte edo horrelakoindar biziaz herria osatzen dutenen zenba-kia. Hauen helbideak eta telefonoak ager-tuak dira liburuxka hortan. Publizitateaknahi ez dituztenek ez dituzte eskuratzen

ahalko molde hortan bainan Herriko Etxeaneta Elgar zentroan emanen dauzkizue gal-deginez geroz.ESTRENA Astezken huntan, martxoaren19 an, psixiko mailan nekeak kausitzendituztenen laguntzea gatik idekia izan dagela bat. Lehengo “Boheme” ostatuan edooraino lehenago “Aotzia” deitzen zenean.“ESPOIR 64/UNAFAM elkartea duguhemen arduradun eta hunek antolatu dugune hori arta beharretan direnentzat. Haz-parnen Martine Camblong da arduraduneta erraiten zaukun burua hunkitzen dituz-ten eritasunak asko direla eta hauen zailta-suna bakardadeak emendatzen duela. Hor-tako eraiki dute gela hau, berenaz bertzeta-rik berexterat emanak direnen laguntzeko. Orain arte kasu hortan diren eriak bazter-tzen ziren eta ondorioz beren eritasunakgaina hartzen zuen, gaur bertze jendekinbatean biziaraztea hautatzen dute eta huniesker eritasunari geldi bat emaitea, hobe-kitze bat ez bada.EIHARTZEA Eihartzea zentro kulturalak2008ko proiektuan parte hartzea proposa-tzen dizue : aktore gisa, talde desberdine-tako mugimendu kulturaletan partaide iza-nez -ikusle gisa, urtean zehar Hazparne etainguruko herrietan antolatuak diren ikusga-rrietara etorriz. Harpidetza kartak 10 eurobalio du. Karta honek, Eihartzeak antolatu-riko ikusgarri guziak prezio apalean izatekoaukera emaiten dizu. Ondoko elkarteekantolaturiko aktibitateetan ere balio du :Garazikus, Biarritz Culture eta Accords.HILTZE Iragan astean zendu dira : ElixabetCURUTCHET, Cathy DAINCIART, AndréFUNOSAS, Hélène ETCHEBASTER. Guredoluminak eskaintzen ditugu hil horienfamilieri.

LUHUSOMeriako berri

Huna nola moldatua izan den gure kon-tseilu berria : mera, J. Pierre Harriet,lehen axuant Bernadette Mongabure,bigarren Michel Duclos eta hirugarrenLaurent Roux. Denek badute esperi-entzia herriko harat hunatetan, zeren,

jadanik aspaldi barnean bai tz i ren.Goresmenak deneri eta kuraia on !

BazkoOrroi tarazia zauku Bazko-ko mezanagusia Luhuson 11 orenetan izanendela, eta ez 10.30etan lehen erranbezala.

5

BAIGORRIHerriko etxean Aintzineko asteburukohauteskundetan egin kontseilu berria bilduda ortzirale aratsean, auzapeza, axuantaketa zonbait egituretako ordezkariak boz-katzeko. Huna nor diren kargu horietanemanak. Auzapeza : Jean-Baptiste Lam-bert, 16 alde eta 3 xuri. Lehen axuanta :Dominique Mendibil, 16 alde, 3 xuri. Biga-rren axuanta : Jean-Bernard Bruthé, 16alde, 3 xuri. Hirugarren axuanta : DanielElgorriague : 16 alde, 3 xuri. Laugarrenaxuanta, Théodore Hargain, 12 alde, 4xuri ; postu horrentzat Antoinette Errecakardietsi ditu 3 boz. Balean, ordezkaria :Jean-Baptiste Lambert eta bere ordain :Jean-Claude Lapeyrade 16 alde, 3 xuri.Herri-elkargoan : bortz ordezkari hautatuakizan dira : D. Mendibil, Jean-Baptiste Lam-bert, Théodore Hargain, Jean Bérard 19bozekin eta Patrick Jauretche 18 bozekin.Jean-Michel Coscarat-ek boz bat ukan du.Herriko batzordeak edo komisioneak ber-tze aldian egitekoak gelditzen dira.Ganer hustea Duela zonbait aste aipatubezala, “ Burasoak ” elkarteak antolatzendu ganer hustea, Plaza Xoko-n,martxoaren 30ean, igandearekin goizeko8.00etatik arratsaldeko 18.00ak arte. 70erakuslek parte hartuko dute eta hor kausi-tuko dira : muble edo altzariak, oihal, ba-xera, jostagailu, xirrindula, beztimendu,liburu, kuadro eta bertze… denak preziottipian. Egun guzian izanen da ere jatekoeta edateko. Gomita deneri zabaldua da.Horra parada ederra afera interesgarrizonbait egiteko.Hauteskundeak Kantonamendukohauteskundeetan, parte hartze ona izan daaldi huntan ere, % 81,5ekoa. Herrian,hauek izan dira emaitzak. Bozka zerren-dan : 1321. Bozkatu dutenak : 1103. Bali :1053. Xuri : 50. Jean-Baptiste Lambert 607boz eta Jean-Michel Galant : 446 boz.

Kantonamendu osoari doakionez, bozkazerrendan : 5033. Bozkatu dutenak : 3928.Bali : 3762. Xuri : 166. Jean-Baptiste Lam-bert : 1926. Jean-Michel Galant : 1836.Beraz, herriko auzapeza, Jean-BaptisteLambert, dugu kontseilari orokor berria.Pilota Pasakan, Frantziako txapelgoarenfinala jokatu da joanden asteburuan etaZaharrer-Segiko pareak (Cuiburu etaDutaret) galdu du Senpere-ren aurka 7 –13. Hala ere biba zaharrak. JeanLemoine koparen finalan aldiz, gurebatasuneko bi pareen artean jokatu da.Lataste eta Sallaberry nagusitu diraGaicotchea eta Ortiz-eri 13 – 7. Pasakabizi da Baigorrin.Errugbia Garaziko zelaian, US NafarroakPoitiers errezebitu du eta galdu 12 – 16.Emaitza hunen ondotik, sasoin bururatzeagogorra izanen da gure errugbilarientzat.Parropiatik Orroitarazten ditugu aste sain-duko elizkizunen tenoreak : ortzegun sain-duz, Baigorrin 20.00tan. Ortzirale sainduz :Irulegin 15.00tan eta Baigorrin 17.30tan.Larunbat aratsean, Bazko bezpera Baigo-rrin 21.00tan. Bazko egunean Baigorrin9.00tan eta Irulegin 10.30tan. Jean-Baptis-te Etcharren Agerreko semeak ospatukoduen bere apeztearen 50 urteak kari.Ostatu idekitze Plazerrekin ikusi duguOronos ostatua eta jatetxea berriz idekiadela martxoaren 15etik goiti, arduradunberriekin. Hauek dira Carine eta Chris-tophe Pascassio Comte. Christophe, Doni-bane-lohizundarra, sukaldaria da eta berelaguna, Carine, Gard eskualdekoa, bihaurtxoren aitamak dira. Egun oroz, motaaskotako janariak eskainiko dituzte eta bix-tan da eguneko menua. Astezkenetanaldiz dena zerratua izanen da. Jabeakpozik agertzen dira eta bide on desiratzendiegu, atxik dezaten hain baitezpadakoaden dinamika xoko huntan.

AIHERRA“ AIHERRA ALDATU ” taldeareneskerrak “ Aiherrako bozetan egungo

kontseiluaren alternatiba gisa aurkeztugaren “Aiherra aldatu” taldearen izenean,horra zenbait ohar : Aihertar guziak esker-tu nahi ditugu, kanpaina denboran berenetxeetan errezibituz egin diguten harreraonaren gatik. Bereziki eskertu nahi ditugugure taldeari boza eman diguten herritarguziak. Hautetsirik lortu ez badugu ere,hemendik aitzina gure lana segituko dugu-la nahi dugu adierazi : kontseiluaren harathunatak segituko ditugu, eta herritarrakhunkitzen gaituzten gaiak landuko ditugu,behar delarik publikoki emanez gure ikus-moldea. Beti ere oinarri gisa ukanen ditugukanpaina denboran defenditu ditugun pun-duak : komunikazioa, lurra eta etxebizitza,burgada bizi bat ukaitea, eta herri elkar-goaren lana. Laster arte ”

Bixente finalerdietan, buruz buruka !Euskal Herriko xapelketaren kondu, joanden larunbatean, buruz burukako final laur-denetan, Bixente Oihenart-ek 40 eta 20irabazi du Manu ETCHEMENDY Hazpan-darraren aurka. Partida hau iragan daLekorneko trinketean. Orain finalerdietandugu, eta aldi huntan LATCHERE Maule-tarra du parrean aurkituko. Dena den, hel-duden urtean segurtatua da lehen maileanariko dela. Anartean xantza on Bixente ! !

Aiherrako Web Gunea :www.ayherre.com Herriko boz hauienkarietara, ainitz aipatu da komunikazioeskasa, Aiherrako herriaren aldetik. Bozakpasatu bezain laster, horra Aiherrako He-rriko Etxeak web gune bat sortu duela, edobidean ezarri. Hor aurkituko dituzue

xehetasun asko, herriko biziaz, Herrikoetxearen zabal orduetaz, enpresetaz, he-rriko elkarteetaz, herriko ixtorioaz, jondoniPetri elizaz, herriko ixtorioaz, eta abar….Bestalde, ADSL ez dutenek eta nahiluketenek mezu bat igorri behar dute he-rriko etxera (mairie.ayherre@wanadoo.frhelbidera) edo 05 59 29 64 02ra deitubehar dute.

610 hautetsik laborari auziperatuaksustengatu… ! ! Ainharpeko etxaldebatean gazte baten plantatzearen aldekomanifestaldi batean parte harturik, eta or-duan gertatu patasken ondotik, 5 laborarieta langile bat zonbeit asteren buruanaltxatu zituzten eta biharamunean libratu.Ondorioz zernahi jenderen aintzinean ira-gan da hauien auzia, arratsaldeko 2tanhasirik, goizeko oren bata arte iraun duenaBaionako auzitegian. 300 bat lagun edoadixkide eta familiakoek beren sustenguaekarri diete, 10 orenez. Horietan aurkitzenzen Mizel Dunate Aihertarra. Hauien berrikomunikabideen ganik ukan ginuen.Joan den astean jakin da jujeek erabakidutena. Prokuradoreak galdatu penaarindu dute batzuentzat, eta haunditubeste batzuentzat. Harrigarria, iduriz labo-rari eta hauien abokat eta lekukoen arra-zoinak ez baitira entzunak izan. Halaere, jakin behar da sustengu gaitzaukan dutela 6 auziperatuek, orotarat 610hautetsik sinatu edo izenpetu baitutehauien aldeko gutun bat, horietan 4 kon-tseilari orokor, 60 bat auzapez, herrialdeko2 kontseilari eta herrietako 544 kon-tseilarik. Haatik, Aiherrako kontseilarietan, nehorekez du sinatu ! !…

IZTURITZEHerriko etxetik Joanden ortzirale aratsekobilkuran hautatuak izanik, orain arte bezalaJean Michel Donapétry Mendiburukoadugu auzapez, lehen auzapez orde PierreEtchart Xurtxurietakoa, bigarren JeanPierre Dachary Apexanekoa eta hirugarrenMarie Pierre Casemajor Gure Lanetiketxekoa, hauek ere aitzineko berak.

Heriotze Joan zauku Izturitzeko azkenarotza, Jean Pierre HaramboureSerorateikoa “Apil” izenordearekinezagutua bereziki. Abere eta orga motaferratze eta denborako beste arotz lanek

ez zuten segereturik beretzat, haatikaspaldixko ostalaritzari ere lotua zen bereandrearen laguntzen. Nahiz bihotzekoarrangurak bazituen azken denboretan,uste baino goizago utzi du mundu hau batbatean larunbat eguerditan, 72 urte zituela.Igandean hedatu da beste heriotze batenberria : Gratien Sabarotz bakarrik bizi zenagorputz atxeman baitute bere etxean, idu-riz hor berean gertatu ixtripuaren ondorioz.47 urte zituen eta Durruty enpresakolangilea zen.Bi hil hauen ahaideek gure dolumin bizie-nak onhar ditzatela!

BIDARRAIHerriko Kontseiluan

Kontseilu berria bildu da joanden ostiralean, auzapeza eta axuantak izendatzeko.Beñat Berhouet-ek atxikitzen du auzapez kargua, axuant dituelarik Jean MichelAnchordoquy, Antton Villeneuve eta Jean Claude Durruty.

Kantonamenduko bozakBigarren itzuli huntan 395 bozkatzaile izan dira, bali 385, J.B. Lambert 203, J.M.Galant 183. Kantonamendu osoan, Lambert 1926, Galant 1836.

AZKARATEDolu

Martxoaren 15ean izan ditugu MichelBidondo duela 77 urte Eiherabidean sortuaizanaren ehorzketak. Gazterik herritik aira-tua zen Ameriketarat, han itzuli bat eginondoan Mont de Marsan eskualdean egindu bere bizia 30 bat urtez ostaler gisa etaberriz itzuli nahi ukan du bere sort herrianegin egoitza berrirat. Gizon fededun xintxobaten oroitzapena utziko du Michelezagutu dutenen gogoan. Jainkoak bereganat deitu baitu eman diezola merezitu-tako betiereko pausua. Gure doluminakfamilia guziari.

Herriko BozakLista bat baizik ez izanez, hameka kon-tseilariak hautatuak izan ziren lehen itzu-lian berean. Huna nola:Erramoun Jean Michel: 182; EtchamendyPeio:184; Etchenique Philippe:196; Eyhe-rabide Benat:191; Galant J. Michel:173;Harguindeguy J. François:193; LaxaguePierre:187; Mainhaguiet Gabi:187; PauletSamuel:191; Ospital J. Claude:192;Sabarots M. Claire:194.Joan den ortziralean kontseilua bildu daeta mera segituko du GALANT J. Michel-

ek bere axuantak direla ETCHENIQUE P.eta ERRAMOUN J. Michel.

Kantonamenduko bozak : J. MichelGalant-en eskerrak

Baigorriko kantonamenduko botzemaile taadixkideak,Bozkak iragan dira. Kontseilari berri bathautatua izan da. Zorionak beraz LAM-BERT Jaunari. Berrogoita sei bozkatzalekegin dute diferentzia. Gauza gutti faltatuzait irabazteko. Zinez gutti…Eskertu nahi ditut bihotz bihotzetik nerealde bozkatu duten 1836 bozemaileak.Zuen konfiantxak indartu nau. Egun bertzebat izanik ere aintzinean, gure lerroaluzatzen ari da, emeki bainan segurki. Ho-rrek esperantza emaiten daut egun batez,elgarri eskuak emanik, urrunago joanengirela oraino. Ez dut etsitua. Segur naizondoko egunetan jakinen dugula lan egi-ten elgarrekin. Gogoa badut hortarako.Gogoa, hain maite dutan, hain maitedugun Baigorriko herrialde hunen zer-bitzatzeko.Berriz ere eskerrak bozkatzale ta lagundunauten adixkide lagun guzieri.

Jean Michel Galant

BANKAHauteskundeak Bertze herrietan bezalaizan da mugimendu bi igandez. Lehenigandean baziren bi zerrenda. Kontseiluberria dugu oraidanik, hautetsiak dire-larik : Oçafrain Michel (auzapez), axuantGainza Frantxoa, Bidart Christine,Baleako lehendakari Oçafrain JeanMarie, Inchauspe Jean Leon, OçafrainDavid, Sorhondo Beñat, Urricariet J.Michel, Jean Marie Martinez, PortugalPanpi, Maider Bidart. Goresmenak Kont-

seilu berriari.Kantonamendukoetan : bozkatu dutenak258, bali 255, Galant 131, Lambert 124.

MusKantonamenduko finalen ondotik parebat izanen dugu Bazko astelehenezGarindainen. Juanikotena anaien ondotikizanen ote dugu bertze pare bat xapel-dun ? Gure partetik xantza on eta ezbarka Gainza Frantxoa eta J. Noel Mun-duate. F.J.

JUTSIIxtripu ondo Duela hamar bat egun IdiartBordako J.C. Arhets erortzen zen arbolabatetarik huni abar bat mozten ari zelarik,ondorioz hunek bota du lurrerat etaelikopteroz ereman zuten Baionaratbizkarrean kolpaturik. Orai etxerat itzulizauku sendatzeko bide onean eta uda jinorduko orhoitzapen txar bat baizik ez zakogeldituko. Kuraia on.Hauteskundeak Bi itzuli behar izan dituguegin hameka kontseilarien hautatzeko,andere auzapezak lixta ideki batproposatua zuen, hamabortzhautagaiekin.

Mus solas Pazko astelehenez hiru ekipajoanen zauzkigu gure herritikGarindaineko azken haitadarat. Emaztexapelgoan bi bikote atera zauzkiguAiherran igandean hauek ditugularikArozteiko Maddalen Salla eta IrigaikoAnnie Aguerre alde batetik eta ArrozeEtxebarnebordako Jeanne Clair etaElizaldeko Isabelle Laco bestetik.Iholdiko kantonamenduko kanporaketatikateratzen dira ere Arozteiko GermainSalla eta Elizaldeko Pierra Laco.Egin ahala eginen dutela gauza segurrada.

HELETABoz ondo Kontseilua berriturik, izendatu dute auzapez Philippe Etchepare lauaxuantekin : Xavier Curutchet, Gisele Darraidou, Philippe Berria, Joana Bibens.Komisioneak eginik, horra lanean hasteko prest daudela.Aste saindua Aste saindua dugu, elizkizun andana badaukagu San Bladi parropianpartekatuak. Ortzegun saindu aratsean 20.30 Heletan, ortzirale saindu aratseko20.30etan Landibarre Martinen, larunbat aratseko 21etan Iholdin, Bazko goizeko9.30etan Landibarre Martine eta Armendaritzen, eta 11etan Mehainen (irratian) etaHeletan. Guzier Bazko pesta on, bereziki adinetako eta erier. Herritarra

HOZTASortze

Ainize Madariaga eta Asisko Urmenetarijin zaie Gexi izendatu duten lehen alaba.Zorionak familiari !

LARZABALEEhorzte

80 urtetan mundua utzi du Hélène BaxoArroze Idiarteko etxekandere xaharrak.Gure doluminen adierazpena onar dezalaIdiarteko familiak.

-beherean : André Haramboure, Jean Michel Donapétry, Stéphanie Duval eta Christine Garay-bigarren lerroan : Ludovic Lacroix, Pierre Charriton, Jean Pierre Dachary, Pierre Etchart,

Laurence Bidart, Marie Pierre Casemajor eta Pierre Durruty.

Martxoaren 21: Ostiralea • 17.30 tan : Errubia : BO /Brive Martxoaren 22 an : Ibiakoitza• 11.00 : Saltsero Joseba Tapiarekin.• 17.00 : Pilota - Heguiabehere/Bonetbeltx- Sasco/Maitia • 17.30tan : Errubia : Akize /Baiona .• 18.30 : Zango baloina :

Martxo erdi hontan,Paueko Ünibertsitateak, EuskoIkaskuntzarekin, Jean deSponde mauletar idazlea biegünez ospatü dü : 14anPaueko egoitzan, 15ean (nes-kenegüna) Mauleko merian,üdaletxean, herriko etxean.Mintzaldi andana jorian partehartü düe 15 ünibertsitatehauetako 20 irakaslek : Sa-voia, Clermont-Ferrand, Gre-noble-Stendhal-3, Bordele III,Niza, Rennes, Padova, Poi-tiers, Paue, Rimouski, ParisVII, Reims, Zurich, Lyon, Ox-fordekoek.

Hor ments ziren Euska-diko eta Nafarroako ünibertsi-tateak, kümitürik gabe « ahat-zerik » ene ustez. Egia da Ez-pondak latiz eta frantzesezidatzi züala. Haatik horrenobrako parte bat eüskaraz ü-tzülirik agertü da 1995ean,Baigorriko Izpegi argitale-txean, Jean-Baptiste Orpustanirakaslearen lümatik : «EZ-PONDA (1557-1595) euskalneurthitzetan».

Libürü hori olerkiz egi-nik da. Nafar-lapurtera ospet-süan ützüli dütü Orpustanek,koblatan gaineala. Lan edereta gozoa egin dü, xiberota-rrentzat ere aisa entelegatze-koa, mügaz bestaldekoen ha-laber. Ezponda poeta bezalada ezagünenik, XVI. mentekohandienetarik izan beitzenfrantzesez, « barroko » idaz-kerakoa.

Lehenik hamalaurkun

edo soneto elibat Pascal del’Estorcart müsikari adiski-deari hontü zeitzon (1581-1583). Gero amodioaz etamaitarzünaz 26 hamalaurkunidatzirik, Rouen hirian agertükozeitzon 1597an, eta laster bes-te kantore zonbait, batak etabesteak arren bera hil ondoan.Arte hortan Henri Nafarroakoerregeari « Poèmes chré-tiens » delakoak igorri zei-tzon, horietan « Stances etSonnets sur la mort » hunki-garriak (1588).

Poesiaz beste lanikidatzi züan Ezpondak : Home-ro eta Hesiodo grekoen obraklatiz ützüli zütüan eta komenta-tü. David erregearen Salmoezere iruzkin edo komentarioakegin zütüan.

Zinez izkiribaino jakin-tsü eta sabanta zen. Joana IIIAlbret /Labrit Nafarroako erre-giñaren manüz, ikasketa zo-rrotzak egin zutüan BiarnokoLaskorren (Lescar), eta geroSuitzako Bale hirian. Teologia,filosofia, grekoa eta latia estü-diatü zütüan bereziki.

Kalbinista zen bereaita Eneko (Enecot) bezala,bena katoliko egin zen1593an, Henri IV bere nausia-

ren ondotik, haatik honek benomereximentü haboroz : Joane-sek Arroxelako kargüa galdüzüan, Nafarroako erregeak al-diz Frantziako tronüa irabazi…

Eneko kalbinista egonzen. Denbora batez Joana IIIerregiñaren idazkari/segretariabeitzen, horren manüz heben-ko protestant «artzaingeiak »Geneverat igorten zütüan, Cal-vin handiarekin ikastera. Gerokargü handi bat üken züan Na-farroako Estatüetan, Donapa-leun. Hor ehoko dü 1594ankanpotik jiniko gerlari katolikosaldo batek. Ez ote dügü martirbat ? XVII. mentean, EnekoEzpondaren bi ondoko Ariege-ko Pamiersen apezküpü diratealdizka : lehenik Henri semea,eta horren ondotik Jean arra-lloba, biak hümaniste handiak.

Eneko eta Joanes Ez-pondaren sortetxea Maulekomeriaren leküan zagoan. Ho-rien arbaso batek XV. menteaneraiki züan : Ündüreineko Ez-ponda etxe nobletik horra zenapentziala. Ondotik Maulekoa« Hôtel de Montreal » bilaka-tüko zen, gero suprefetüra(1800-1926), mündüko 2. Ger-latik landa « Centretechnique » eskülan ikasgiapüblikoa. Azkenik arren oraiOndarearen etxea den hortariksuprefetüra ohialat heltü zenherriko etxea. Hor Joanes Ez-ponda bere etxean günüan be-raz, martxo erdi hontako nes-kenegünean.

J.L. Davant

6

KULTURA SAILA

LAPURDI IRRATIAN EUSKARAZ FM 96,8Martxoaren 22-tik 30-rat

EUSKAL IRRATIAK

Martxoaren 22an, 14:00 : Gratien Adema “Zaldubi”-ri omenaldian, HenriDuhau : “Saindu batzuenbiziaz” liburuaren aur-kezpena.07.15, 08.45, 12.15, 15.00 :Bazkoko Mezua – PierreMolères, Baionako apez-pikua.

Martxoaren 23an, 14:00 : Pauloren urratsetan gidari“Petto Olhagaray, 3. par-tea.

Martxoaren 24tik 31rat :Ez da lekuko emankizunikizanen, COFRAC sarekoemankizunak izanen dirafrantsesez. Pazko onguzieri.

Bahituak : Berrikitan bildu dira Hego Ameriketako agintari nagusiak eta,beraz, Kolonbiako, Ekuadorreko eta Venezuelakoak. Bake bidean jarridira, bakoitzak bertzeari besarkada emanez. Joanden astean iduri zuengerla izanen zela haien artean. Jainkoari esker ez da holakorik. Eta IngridBétancourt FARC-en eskuetan dagoena ? Azken emaztea F.A.R.C. es-kuetan dagoena ? Noiz askatua izanen da ?

***Maupassant : Bigarren astean Maupassant idazlearen ipuin eta elabe-rritxoekin telebixtan. Miseria gorria Normandiako baserrietan. Burjesbikote bat herri ttipi batetik pasatzen da eta han nahi du haur bat hartu ezbaitezakete haurrik ukan. Familia batean eza, bertze batean aldiz emai-ten diete. Arrunt baztertua, zokoratua da haurra eman duen familia,emaztea bereziki. Urteak joan, urteak jin, egun batez berriz herriratzen dajoana zen haurra orain gizondua. Burjes bilakatua da, aberatsa. Orduansortzen da bertze familian semea eta amaren arteko herra eta azkeneanamak bere buruaz bertzerik egin du. Eleberri bortitza, telefilma arabe-rakoa.Bigarren telefilma, “Le petit fût” deitua, diruaren inguruan dabila. Aldebatetik atso bat jadanik aberatsa, bainan diru gose dena ; bertzetik os-taler bat atsoaren baserria bereganatu nahi duena. Bien artean Norman-diako edaria, Calva famatua, ostalerrak egiten duena. Azkeneanirabazten du ostalerrak, atsoa adintsua delakotz eta, emeki emeki edari-ari emana dela. Hau ere ipuin eta telefilma samina.

***Hauteskundeak : Lau urtez egona da Espainian PP eskuineko alderdiapentsatuz galdu zuela Madrilgo atentatuaren gatik eta PSOE-k ebatsi zio-la boterea. Orai badaki zer den egia eta nola Zapatero egonen den lauurte gehiago boterean. Ikusi behar nola jokatuko den Zapatero EuskalAutonomia Erkidegoarekin, zer harreman mota ukanen duen Ibarretxe-rekin, eta berdin zer politika eremanen duen ETA-rekin.

***Errugbia : Joanden larunbat aratsaldean bazuen asetzekoa ni bezalakoerrugbizale batek. Hiru partida segidan bi orenetarik 8 orenak arte.Lehenik Italiak irabazi du Eskoziaren kontra (23 eta 20). Bigarren par-tidan Ingalaterrak jo du Irlanda (33 eta 10). Azkenean Frantziak galdu duGalesen kontra (29 eta 12). Galesak xapeldun, Ingelesak bigarren,Frantzia hirugarren. Top 14 xapelgoan Miarritzek galdu du Albi-ren kontra(13 eta 8), Akizek ere Tolosaren aurka (58 eta 5), Baionak gutiz eremanpartida Brive-ko taldea zuela partida (20 eta 18). Kasu eman beza Mia-rritzek nahi balinbaditu finala-erdiak jokatu. J.H.

HERRIAN° Commission paritaire 0509 G 84998

IDAZTOKI-SEGETARITZA64100 BAIONA

Tél. 05 59.25.62.85Fax. 05 59.25.60.10

email : imprimerie.labourd@wanadoo.fr

11, Jacques-Laffitte karrikan

URTE-SARIAKUrtea 50 €Laguntzaile saria 60 €Sei ilabete 30 €Europan 60 €Ameriketan airekoz 92 €

(117 dolar)Afrikan airekoz 82 €Asia 97 €

Lan eskaintza 15 €

Editions Basques HERRIA— C.C.P. N° 3464 96 V Bordeaux— Hegoaldekoentzat, Donostian

CAJA LABORAL EUSKADIKO KUTXADonostia BoulevardZ.B. 075.0.70202.3

KAZETAKO PUBLIZITATEAgutienez 27 €

Directeur de la Publication/Zuzendaria :J.-B. DIRASSAR

Ohorezko zuzendaria : Emile LARREZuz. ordea : J. HARITSCHELHARIdazleburua : P. JORAJURIADiruzaina : Mgr B. GOITY

Imprimeur : Imprimerie du Labourd

Irarkolan8, Quai Augustin-Chaho

64100 BAYONNE/BAIONATél. 05 59 59 16 42- Fax. 05 59 25 60 10

JoanesEZPONDA

(1557-1595)

Baiona/FontenayMartxoaren 23a: Bazko• 09.30 : Gure BazterrakLekornetik • 11.00 : Meza Mehainetik• 17:00 : Pilotako Garazikofinala

AZKUE LITERATUR SARIAKSei sari Iparralderat

2007ko Azkue Literatur Sariak banatuak izan dira joanden astean Bilbon,Euskaltzaindiaren egoitzan. Beti bezala, bi mailetan iragaiten den sarike-ta, A maila 11 eta 14 urte bitarteko gazteentzat, B maila 15 eta 18 urtebitartekoentzat. Sariketa hortan, orotara 187 lan ziren aurkeztuak.A maila :Narrazioan, 1. AngelukoNaia Leconte “Eguberri tris-tea”, 2. Senpereko OlainOlaziregi “Kuzkoko bidea”,3. Beasaingo MaraGoikoetxea “Ezkutukohitzak”.Olerkian, 1. Ortzaizeko Ele-na Casiriain “Amatxi”, 2.Baionako Loreila Kanpan-degi “Egun bat zuekin”, 3. I-tsasuko Joana Dagorret“Gereziondoari begira”.B maila :Narrazioan, 1. Bermeoko Alaine Agirre “Amaiera guztien ostean dato-rrelako hasiera oro”, 2. Zumarragako Jon Cadierno “Betiereko ilunaba-rra”, 3. Lezoko Iraitz Ugalde “Limaren azala”.Olerkian, 1. Eibarko Maialen Badiola “Tanta bat”, 2. Ondarroako UnaiLires “Heldu da eguna”, 3. Itsasuko Maialen Dagorret “Nitaz oroitukozarea ?”.

BERTSU UDALEKUAKBertsularitza gustukoa duten haur eta gazteentzat antolatuak dira Bertsu udalekuak. Bertsutanbaitezpada jakitea ez da beharrezkoa, bertsuaz gain izanen direlarik ere zernahi agusagailu.Huna tokiak : Barrian (Araba), 9-11 urtekoentzat uztailaren 1etik 7ra ; Zarautzen (Gipuzkoa) 12-13 urtekoentzat uztailaren 1etik 7ra eta 9-11 urtekoentzat uztailaren 8tik 14era ; Ligi-Atherein(Zuberoa) 9-12 urtekoentzat uztailaren 1etik 6era eta 7tik 12ra ; Eulaten (Nafarroan) 12-15urtekoentzat uztailaren 7tik 16era eta 18tik 27ra ; Elgoibarren (Gipuzkoa) 15-18 urtekoentzatuztailaren 10etik 19ra ; Zuhatzan (Araba) 10-12 urtekoentzat irailaren 2tik 5era. Argitasun etaizen emaite : Euskal Herriko Bertsozale Elkartea (tel 00.34.943.21.77.98).

Baionan Kantuz : Xingar ferianMartxoko hitzordua larunbat huntako dugu, hilabete luze huntan etaxantzaz, Baionako Xingar feriarekin batean gertatzen delako, Bazkokoasteburu luzearen lehen egunean. Parada on bat gehiago euskal kan-tuaren gozatzeko euskal gastronomiaren baitan. Hitzorduak jin, hitzor-duak joan, Tuntunak bere programa aberasten du eta oraikoan “PeñaBaiona” Baionako kantu famatuaren euskarazko bertsioaren agertzekogogoa du. Dudarik ez arrakasta segidan piztuko duela abesti horrekjada hain aberatsa den programaren baitan. Larunbat arte.

MMUUSSEEKKOO FFIINNAALLAAKK

GGAARRIINNDDAAIINNEENNUsaian bezala, museko xa-

pelgoaren finalak Pazko biharamu-nean eginen dira eta bixtan da egunhorrek arrakasta ederra ukanenduela, Union basque erakundearenbabespean, museko federazioa an-tolatzaile. Jaz Ainhoan izanak, aur-ten finala horiek jokatuko dira Xube-ro aldean, Garindaineko trinketean.

Huna egitaraua :- Goizeko 7-ak eta erdietan,

xapelgo nagusiko berexi 48 pareenartean hasiko da lehiaketa.

- Aratsaldeko oren batean,bazkaria

- Aratsaldeko 3-ak eta erdie-tan, finala aintzineko azken partidakbai xapelgo nagusiko, bai eta ande-re eta gazteen sail bereziendako

- Bost orenetan, sari batzuenbanaketa

- Seiak eta erdietan, hiru fi-nalak ondotik xapeldunen sarista-tzea eta zintzur bustitzea.

Emazteen sailean, zortzipare dira finala eguneko azken hai-tada hortan parte hartzerat deituak.Horietarik sei Baxe-Nabarretik, battobakarrik Lapurditik eta Xuberotik.Gazteen artean ere zortzi pare etahorietarik sei Baxe-Nabarretik, bestebiak Senperetik. Xapelgo nagusian,32 pare berexiak izanak dira, Ipa-rraldeko xoko gehienetarik, zonbaitfuntsean Euskal-Herritik kanpo bizidirenak, euskaldunak badiren tokiguzietan baitira museko jokoa maitedutenak…

7

LEGEZKO ABISU

Etcheverry - Etcheto . . . . .40Lambert - Oçafrain . . . . . . .22Laurent Lambert zuten ezarriaEtchetorekin, dakigun bezalaeta jendeak ontsa hartua zuenhori. Partida huntan plantatu danehoren ahalgerik gabe bainanez du gehiago erakustekoxantzarik ukan. Herve Etcheve-rryren gatik hori : hunek harritugaitu astelehenean berejokatzeko borontateaz etaahalegin botea ba, aire mires-garri hori bestetik, eta nahikariaoroz gainetik. Zinez finalaratzeamerezitu dioten dohainak hoikoro, Etcheto gibeleko lagun tre-bearekin. Egin dezatela finalaeder bat igandean GarateneanBazkokari. Beharko da segur,zeren huna nor izanen dituztenkontrario.Alfaro - Ezcurra II . . . . . . . .40Idiart - Kurutcharry . . . . . .32Panpi Idiart zen bigarren partidahuntan bere borondateguziarekin hasia Garatenean.Penen ahanzteko hain segur,bere aita, Arño idiart-Uhazkigaldu berria Makean ; guredoluminak har ditzala pilotarilaborari suhar hunek. Zinezgogotik hasi du partida hau etaaitzinean ere ibi l i , 14etanberdintzeraino, partida eder etagogorra, denek irabazi nahi etabatek ere ez barkatzen. Bainanhandik harat ikusi ere da etzelaPaxkal Ezcurrabisitari etorriab a k a r r i kG a r a z i r a t .Zinez, jokoarennausi ta jabeaagertu da han-dik goit i , betihobetuz joanden Alfarobatekin : 27-21,35-28, 37-29.Alta eginahalakoro egin dituztegaltzaleek erebaina hortangeldi, nahi alaez. Horra berazbeste finalistak,igandeko.

B A I O N A -T T I P I K OBERRI ONAKBielle - Ducassou . . . . . . . .50Larrechea - Bessonart . . . .42Lehen berri ona hau ote da ?Larrecheak bere lekua baduelaberriz pilotaren artean eneguaksendaturik ? Denaden, gaztehoriekin egin dute asteko parti-da Sant Andresen usaiakobeharien gosturako. Bainan hauginuen egiazko berri onasaltzeko : trinket horren hezeaketa umiak hainbeste traba egi-ten noiz nahi, haize beroduntresna bat aurkitu dutelapareten xukarazteko eta hariesker partida hau jokatu ahalizan dela. Eta ez da hortan geldiberri ona : haize tresna horierosteko solasetan direla Nau-tikako arduradun erneak aldebateko eta agian horri eskerirabazia izanen da umiaren kon-trako partida hori.

BAZKOKO LEHIAKETAHau ere berri ona : Bazkoko xin-gar lehiaketa bat ukanen dutelabaionesek ortzegun-ortzirale

hautan bi finalerdi eta igandearatsaldean finala 5 orenetan.Huna nor eta nola :-Ortzegun, martxoaren 20huntan beraz, eta Ortzegunsainduz aratsaldeko 7 orenetanariko dira Lambert-Waltaribatetik eta Bielle-Lazcanobestetik.-Ortziralean Larrechea-Bessonart eta Ibarrola-Ducas-sou ariko dira tenore berean,Open gisako partidekin biak ere.Eta Bazko aratsaldean finala5etan erran bezala. Parioa libro,Garazikoa eta Baionakoa tenoreberean izanen badira ere. Baahal da aski pilotazale bietanere partiden egiteko bestakari ?

HEGOALDEAN AIMAR-MEN-DIZABAL ETA TITIN-LASKU-RAIN FINALEANTitin - Laskurain . . . . . . . . .22Olaizola II - Mendizabal II .12Hau partida bitxia, Ligaxkarenazken hau : 17 egitea aski zutenAimar eta Mendizabalek eta 12-9tan abantxu irabazia zuten.Bainan, preseski, tanto bat ereez dute egin hortik hara, Titinekegin baititu azken 13ak, erdiakhurbil sakez. Bestela joanezgauzak beren xantza bazutenGonzalez eta Barriolak. Aldiz,hola bururaturik, bi pare haukfinalean ditugu gorako tituluanerran bezala. Ikustekoak dira

zer hutsak egin dituen ondarhartan Mendizabalek. Kasetekerran dute Barriola, han baitzen,joan dela, desgustaturik edo nikdakita.Gonzalez - Barriola . . . . . .22Bengoetxea - Otxando . . . .16Iruñean 16etan berdin ziren etageroko sei tantoak lerroan eginirabazleek.Leiza - Urrizelki . . . . . . . . .22Cafee - Apraiz . . . . . . . . . . .13

Saralegi . . . . . . . . . . . . . . . .22Diaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10Iruñean horiek ere, azken haulauterdian.Agirre - Rai . . . . . . . . . . . . .22Berasaluze VIII - Albizuri . .14

Koka - Begino . . . . . . . . . . .22Olaizola - Pena . . . . . . . . . .21Mañarian horiek biak.Capellan - Eulate . . . . . . . .22Eugi - Goñi III . . . . . . . . . . . .9

Zubieta . . . . . . . . . . . . . . . .22Galarza VI . . . . . . . . . . . . . .20

Bego

BAZKOZ GARAZIKO TROFEO FINALABI PARE IRABAZLE HAUEN ARTEAN

SCP V. ANDRIEU ET J.F. LARREGAINNotaires associés

3 Avenue de la Reine Victoria64200 BIARRITZ

Aux termes d’un acte reçu par MaîtreJean-François LARREGAIN NotaireAssocié à BIARRITZ (64200), le 10 mars2008 une déclaration d’insaisissabilitéde l’habitation principale a été effec-tuée par :Monsieur Angel, Maria, Blas OCHOAN-TESANA, maître d’œuvre, époux deMadame Marie, Hélène, Jeannine SIRAC,avec qui il demeure à SAINT-JEAN-DE-LUZ (64500), 16 rue des Erables.Désignation du bien :Dans un ensemble immobilier situé àSAINT JEAN DE LUZ, 16 rue des Erables,cadastré section AZ numéro 390 Pourune contenance de un are et cinquantecentiares, les lots numéro 12 (un appar-tement), numéro 15 (un appartement),numéro 16 (un garage).Cette déclaration n’a d’effet qu’à l’égarddes créanciers professionnels du décla-rant dont la créance est née après lapublication de l’acte au bureau deshypothèques.

Pour insertion - Le NotaireAVIS DE CONSTITUTION

Suivant acte sous seing privé en datedu 10 Mars 2008, enregistré au S.I.E. DEBAYONNE, le 10 Mars 2008, Bordereaun° 2008/301 case n°7, a été constituéeune société à responsabilité limitéeayant les caractéristiques suivantes :Objet : travaux de maçonnerie généra-le et gros œuvre de bâtimentDénomination : ETXETOASiège social : ESPELETTE (64250),route Matxinbordako BideaDurée : 99 années à compter de sonimmatriculation au R.C.S.Capital social : DIX MILLE EUROS(10.000,00 EUR).Cessions de parts : les cessions entreassociés sont libres.Exercice social : du PREMIER JAN-VIER au TRENTE ET UN DECEMBREde chaque année.Gérant : Monsieur Jean Bernard ITOIZ,Maison Irurita, Chemin de Garatia,64990 MOUGUERRE.La société sera immatriculée au regist-re du commerce et des sociétés deBAYONNE. Pour avis - La Gérance

AMBULANCES ESKUALDUNANouvelles

Société à Responsabilité LimitéeAu capital de 10 000 euros

Siège social : 10, rue Albert Thomas –64100 BAYONNE

RCS BAYONNE 484 329 479TRANSFERT DE SIEGE SOCIAL

Par décision de l’Assemblée Généraleextraordinaire du 27 décembre 2007, lesiège social a été transféré au 19 che-min de St Bernard 64100 BAYONNE àcompter du 1er Janvier 2008.L’article 4 des statuts a été modifié enconséquence. Pour avis

« MINDURRY »Société à responsabilité limitée aucapital de 33.000 EurosSiège social : BIARRITZ – 34, avenueLuis Mariano302 134 465 RCS BAYONNEAux termes d’une délibération en datedu 11 février 2008, les associés ontpris acte de la démission de MonsieurFrançois MINDURRY de ses fonctionsde gérant, à compter du 29 février2008, et ont nommé en remplacement,à compter du 1er mars 2008 : MadameSophie BURETTE-MINDURRY, demeu-rant à ARBONNE – 5, rue de la Chêne-raie. Pour avis, La Gérance

AVIS DE MISE ENLOCATION GERANCE

Madame VIDART donne en locationgérance à Monsieur OLHASSO Alain unsnack “ Le BASTA ” situé 31 Bd dugénéral DE GAULLE à BIARRITZ du01/04/08 au 30/09/08

Foire Exposition de Matériel Agricole 2008

Le samedi 05 et dimanche 06 avril 2008se déroulera sur les parkings de lasalle polyvalente et du Fronton Munici-pal : la 23 ème foire exposition dematériel agricole d’occasion. La parti-cipation est gratuite pour les expo-sants qui sont priés de s’inscrire à laMairie d’IHOLDY, avant le mardi 1er avril2008 au 05 59 37 61 99.

SCP V. ANDRIEU et JF LARREGAINNotaires associés

3 avenue de la Reine Victoria64200 BIARRITZ

Aux termes d’un acte reçu par MaîtreJean-François LARREGAIN NotaireAssocié à BIARRITZ (64200), 3, Avenuede la Reine Victoria, Résidence Carltonle 20 février 2008 une déclaration d’in-saisissabilité de l’habitation principale aété effectuée par : Madame Anne-MarieDARRIDOL, sage-femme, épouse deMonsieur Paul Johannès Damien JAS-PER, demeurant à BAYONNE (64100),Rue Gleize Villa « Arguia ».Désignation du bien :A BAYONNE (PYRÉNÉES-ATLAN-TIQUES) 64100 Maison « Arguia » 13,Rue Gleizes, une propriété bâtie cadas-trée section BE N° 15 pour 10a94ca.Cette déclaration n’a d’effet qu’à l’égarddes créanciers professionnels du décla-rant dont la créance est née après lapublication de l’acte au bureau deshypothèques.

Pour insertion - Le Notaire

KANBOKanboko Gaztetxean

Martxoaren 22an, Gaztetxeak antolatzen du gaualdi berezi bateuskal presoen eta hauen familien sustenguz. 19:00 Etxerat etaAskatasuna elkarteen lana, lekukotasun eta bideo. Ondotik, aperitifaeta pintxo. 21:00 “Tartean” antzerkia, Fafiole Palassiok jokatua, Ren-nes-ko presondegian egon diren 12 emazteren lekukotasunetatikateraia.

Bazkoko elizkizunen tenoreak :Ortzegun Saindu : 16.30etan Kanbon eta 20etan Ainhoan. OstiralSaindu : 15etan eta 19etan Kanbon. Larunbat Saindu : 21etan Itsa-sun (meza bakarra sei parropiako herrientzat). Bazko eguna : 9etaneta 10.30etan Kanbon.

MUGERREHerriko bozen ondotik

Iragan igandean, goizeko 10.30etan hautetsi berriek bilduak zirenherriko auzapez eta axuanten bozkatzeko. Huna zoin direnemaitzak : auzapez izendatua izan da Hirigoyen Roland jauna, bix-takoa zen bezala, hau baitzen elkarte irabazlearen burua. Ondotikbozkatuak izan dira axuantak, eta hauek zortzi buru : lau gizon(lehen, hirugarren, seigarren eta zortzigarren lerroan) eta lau emazte(bigarren, laugarren, bostgarren eta zazpigarren lerroan). Bestalde,hor ziren beste bi zerrendetako hautetsi buruak, bietan gizon bat etaemazte bat direlarik. Erran nahi baitu badirela 23 gehiengotik eta laubestetarik. Deneri dei egina zaie lan egitea, herri huntako alorra han-dia baita. R.D.

UHARTE - GARAZIFernand Chiquirin-ek utzi gaitu

Beha ginauden. Aspaldian ari zen gudukan eritasun bortitz batekin.Fernand pausatu da bere espos lagunaren eta haurren arteanzoinek hoin luzaz ekarri baitakote zoinu eta amodio. Fernandezagutua zen herrian bezen bat Garaziko eta Baigorriko eskualde-tan. Sortua zen 1932an, Uharten, Arnegiko bidean betidanik ahuzte-gi ezagutu dugun etxean. Hiru jenerazione iragan dira etxe hortan :aitatxi Domingo, aita Antton eta 3garren mailean, Fernand. Gutarikgehiengoak oroit dira nola Domingo-k eta Anttonek 1939ko urteaneraiki zuten Uharte xolan ahuztegi berria, lantegi nasai batekin.Ordutik, lekuz aldaratu zen. Fernand-ek 7 urte zituen.Gizon langileak, argi zeinua bezen goizik mailukaren kaska udiarenkontra urrun ageri zen.Fernand-ek ukan du, hak ere, bere aitzinekoen ganik jite bereziaburdinaren lantzeko. Harekin, bertze zenbat lan mota ? Behi etazaldi ferratze, etxetara ikur-bide egite, elektrika ezartze laborari etxe-tan ur erreka batek alatzen zuela “Dynamo”-ko errota. Kabalez ku-rritzen ziren mekanikak ere heien esku ziren : belhar ebakitzeko,idorrazteko ala bertze.Gero 1950 urtetarik haste, gauzak aldaratzen hasi ziren. Fernand-ek18 urte zituen noiz eta ere jali baitziren lehenbiziko “moto-faucheuse” tresna baliosak. Ordutik laborarien lan bortitza tailu-arekin eman zen ttipitzera. Ahalik eta untsa iragaiteko mendietakotresna berri horien lana, Fernand-ek Suitzako aldean egin zuenagerraldi bat eta ikerketa bat, han ere patar eta konkor izanez onta-sunak.Geroztik zenbat tresna sarrarazi ditu ? Azkenik 1955etik haste trak-turrak. Zinez, Fernand-ek zeiharkatu du mende-erdi batenaldaratzia.Bazakien ikusiz eta ikasiz zer kontseilu eman laborarier. Harekinbatean, zer zerbitzu egiteko nahikaria ? Beti bai erraiten zuela, prestjartzen zen, bere otoa hartzen zuela behar zuen lekura joaiteko.Ordu hetan oto guti zen eta holako eskukaldi bat izigarri estimagarrizen.Gaur Fernand-ek inpresan, 12 langilek segitzen dute ofizio hortakoohitura baliosa.Adixkide Fernand,-Aitatxi, aita eta hiau zinezten ahuteak-Garazi eta Baigorriko laborariak ez zinuzten arrotzak-Gaur zorigaitzean uzten gaituk nigarrez hotzak-Hire alderateko oroitzapenari itzuliz gure gogo-bihotzakGure dolumin bizienak espos lagunari eta haurreri.

Ellande Etcharren

Baionako auzitegikoFrançois Rachoux jujeakgogorki zigortu ditu Kakoauziko sei inkulpatuak,Patrick Michel proku-radoreak eskatzen zituenzigorrak gaindituz. JeanMichel Ayçaguer ortzaiz-tarrarentzat bi ilabetekopresoaldia “sursis” dela-koarekin, jandarmakparasol ukaldika jotzeagatik. Beñat Etcheto do-naixtiarrarentzat erezigor bera, Ben Yacoubjandarma herrestan ere-maitea gatik. Fred La-rrañaga Ainharpekoa-rentzat lau ilabeteko pre-soaldia “sursis”-arekin, jaurtigaiak jandarmeri igortzea gatik. MizelDunate aihertarra eta Frantxua Irigoyen ainhiztarrarentzat 500euroko ixuna, jandarmeri kasketa eta matraka ebastea gatik. Vir-ginie Brunet Ligikoari 600 euroko ixuna, jandarma bati ostikoaemaitea gatik. Gainera, Etchetok eta Larrañagak orotara 6200euro beharko dituzte ordaindu damu domaia eta justizia gastugisa. Bistan da, inkulpatuek ukatzen dituzte hoben horiek,abokatekin batera salatzen dutela “auzi diskriminatzaile” hori.

KAKO AUZIAN, ZIGOR GOGORRAK

DANIEL DERGUY LIBRODaniel Derguy hiriburutar presoa libratu dute Clairvaux-ko preson-degitik martxoaren 14ean, kasik 12 urtez preso egon ondoan.Baldintzapeko libertatea haatik. Lana eta bizitegia St Dizier herrianditu, Haute-Marne eskualdean, han behartua delarik egoitera,Euskal Herrirat itzuli gabe. Pariseko dei gorteko prokuradore batekhaatik dei egin du, ondorioz azken erabakia martxoaren 27an har-tua izan behar litaike.

ENBATA-REN BESTA MUGERRENMartxoaren 21ean, Enbata aldizkariak besta egun berezi batantolatzen du, bere 2000. zenbakiaren argitaratzearen kari-etara, Mugerre Elizaberriko Ibar trinketean. 17:00 Ipar EuskalHerriko mugimendu abertzaleaz erakusketa, afitxa eta argazki,bai eta lekukotasunak. 18:00 hitzaldi publikoak : Jakes Abebe-rry, Peio Etcheverry-Ainchart, Michel Cahen, “Abertzale izaitea,zer da ?” 19.30 Aperitifa-pintxo, mutxiko, bertsu. 20:30 afari he-rrikoia, Thierry Biscary eta Philippe Albor-ek alaiturik. 22:00bideo, abertzale mugimenduaren historiaz. 22:30 Rock kontzer-tua : Sister Simone, Arti, Willis Drummond.

Xebastian Gonzalezberriz ere irabazle

bainan ez halere finalanariko, Ligaxkan

hirugarren ateraturik...

Xebastian Gonzalezberriz ere irabazle

bainan ez halere finalanariko, Ligaxkan

hirugarren ateraturik...

8

Baginakien aspaldixkoan jarria zela gaitzakolanari eta horra nun beraz Joseph Caminoapezak atera duen liburu gotor bat zinez bizikiederra eta guziz aberatsa. Izenak berak askigarbi emaiten du zertaz ari zaukun : “ Herriamaitez, Eliza maitez”. 285 orrialde dauzkanobra nasaia. Bi aintzin-solasekin agertzen denaeta ez nornahiren aintzin-solasak, batto RogerEtchegaray ezpeletar kardinalearena etabestea Jean Haritschelhar baigorriareuskaltzainburu ohiarena.Kardinaleak zoin polliki ez du erraiten atseginhandiz irakurtu duela esker onezko kantu argibaten parekoa kausitu duen liburua! Diolarikbestalde: “Gure herriak, bere sinestearen etaesperantzaren indartzeko, badu holako lekuko-tasun baten beharra”.Bere aldetik, liburu hori lekukotasun pare-gabekoa dela dio Jean Haritschelhar-ek, azpi-marratuz nola kondatuak diren, xeheki eta laño-ki, iragan hiruetan-hogoi urtetako aldaketa han-diak, dela Herriarenak, dela Elizarenak, hitzbatez erraiteko munduarenak.

ARNEGIKO XOKO POLLITA

Sar-hitzño batean, Joseph Camino ari dalehenik erran eta erran nola apailatu den, zer-gatik eta zeri buruz, holako liburuaren mol-datzerat. Nahi zuela aipatu, ahal bezen sakonkiazterturik, Ondarla auzoaldearen kasua, histori-aren aldetik arras berezia, euskaraz behineredeusik ez agertua gai hortaz. Aipatu nahi ereDonetch apeza, luzaz egona Arnegiko erretor.Bi gai horiek zituelarik burutan hauxe jin zitzaio-la gogorat: “Hasian hasi, zendako ez konda ereEuskal-Herriko Elizan ene apez denboran (55urtez) gertatuak, ikusiak eta eginak?”.Hara zer bide nola hartu duen beraz bikario je-neral ohiak, gaitzeko uzta bilduz eskualde guzi-etarik eta oroz gainetik bere oroitzapen ainitz etaainitz sartuz irakurleen atsegingarri. Lehen ler-roetan beretan hauxe finkatzen duela deplauki:“denbora laburrez, doi doia mende erdi batez,

mundu batetik besterat pasatu gira, pentsa moldeak eta bizi moldeak bertzelakatu dira,elizatiarrenak barne”.Hasteko bere sort-etxea du aipatzen, Arnegi Argaraia. Bere erroak ditu agertzen, bereaitamak eta heien aintzinekoak ere, batzu Aldudetik jinak, beste batzu Hazparnetikbainan... Luzaiden gaindi. Aipatzen ditu ere, eta nola ez, bere hameka haurrideak.Ezagun da segurki zoin atxikia den familiari, kondatzen duela esposatu diren hamarhaurridek ukan dituztela 51 haur eta orotarat iloba eta iloba ttipi badirela 250! Ezagunda ere gisa berean zoin atxikia den Arnegiko xoko pollit horri...

HUNKIGARRI

Hurrupuka edaten da Joseph Camino-k eskaintzen duen iturriko ur hortarik! Ainitz gauza ikasten da eta sendimendu frango harrotzen ere, guziz hunkigarriak baiti-ra liburu hortako kapitulu guziak. Gerla denborako gertakari batzu, zonbait latzak,besteak alegerak. Lurdeko beila, gazte zonbaitek oinez egin zutena. Soldadogoa,dena ustegabeko gora-behera, azkenean Sigmaringen aleman hiriraino joan behar etahan egon… Amaren keinka hartan galtzea, nahigabe guziz pisua eta latza... Apezteaeta Arnegin eman lehen meza...

ONDARLA

Berrogoita-zonbait orrialdetan, Joseph Camino-k argitzen du, zernahi xehetasunemanez, Ondarla auzoaldearen historia, nola denboran Nafarroako zati bat Baionakodiosesari josia izan zen, nolako eztabadak izan diren horren gainetik eta nola OndarlakArnegiri lotua segitu duen. Ikasten dira hor gauzaño batzu aski harrigarriak, hala nola1838-an bi gazte eskumikatuak izan zirela Arnegiko elizan esposatu zirelakotz etabortxatu zituztela berriz esposatzerat Luzaidekoan! Ikusten da ere 1956-a goaitatubehar izan dela gauzak azkenean arrunt haxean ezarriak izan aintzin.Hasian hasi, argitasun asko emanak dira Ondarlako eta Arnegiko etxeetaz bai etaArnegiko elizaz eta horko erretorez. Hor berean kausi ditake egiazko altxor bat!Toki bereziño bat egina zaiola sortzez uztariztarra zen Janbattitt Donetch erretorari.Herrian ukan zituen tirabirak gorde gabe. Oroitaraziz ere haren ixtorio famatu batzu,biziki pollitak eta biziki polliki kondatuak!

BIDE LUZEA

Bainan orai arte aipatu dugunarekin ez gira liburuaren erditarat ere helduak! Lehen zatiari diogu pasako bat emana. Bigarrenaz baginuke beste hainbeste erraitekoedo berdin gehiago! Laburbilduz ariko gira, ezin bestela egin, bainan jakizazue badelapazka ederra ondotik heldu diren kapituluetan. Hor ageri baita Joseph Camino-k eginduen bidea, nolako saila ereman duen San Andresen bikario egon urte heietarikbikario jeneral izan den urteetaraino eta Getariako “artzain etxolaraino”. Bide luzea,Baigorrin eta Hazparnen erretor, Hazparneko misionestetan ere egonik eta bixtan denaBaionako apezpikutegian.Aipatzen ditu preseski Baionan ezagutu dituen apezpikuak, Afrikarat “Fidei donum”sailaren kondu joan apezak, euskaldun misionestak, Belokeko fraileak eta zonbatbeste gai aberats! Gogoeta sarkor asko fedeaz eta kulturaz, behako bat erne erneabestalde oraino euskal jendarteari. Aipatuz besteak beste Anai Artea, bertsulariak, ikas-tolak, euskal irratiak, Euskaltzaindia, Lauburu, kantariak eta Herrikoa. Azken hitza, hauere hunkigarria, eskerrak Jainkoari!Eta guk zuri eskerrak, holako euskara ederrean holako liburu baliosa plazaraturik,guzien loriagarri!

Muslaria

-Ortzegunean, Heletan, Udaberriko feria( bezperan hasia).-Ortzegunean (19.30), Miarritzen, “BiHarriz Lau Xori” sailaren kondu,“Juglaera, puta eta eroa” euskalantzerkia. Aratsean (22.00), sail berarenkondu, Gaztetxean, “Aulki hutsa”euskal antzerkia.- Ortzegunean (20.30) Bokalen, Vaillant-Couturier gelan, “Jeux de mots laidspour gens bêtes” komedia musikala-Ortzegunean eta ortziralean ( 21.00),Baionan, Luna Negra kabaretean, NicoWayne Toussaint eta Steve Arvey“blues” musikariak. Larunbatean,tenore berean eta toki berean, Gwaranareggae taldea;-Ortzegunetik iganderat, Baionan, Xin-gar feria-Ortzegunetik astelehenerat, Miarritzen,zaharki-feria Bellevue egoitzan.-Ortziralean (16.00), DonibaneLohizuneko elizan, kontzertu berezia,Marcel Dupré famatuaren “Pasionea”,organo joile Philippe Brandeis.-Ortziralean, Mugerren, Elizaberriauzoaldeko trinketean, Enbata astekari-aren besta.- Ortziralean (20.30) Baionakoantzokian, Bihams-en musikaKostaldeko Orkestrak emanik-Ortziralean (21.00), Pausuko Xaian,Arcusgi korsikar taldea.- Ortziralean (21.00) Donapaleukozinegelan, Irlandes zine-kontzertua :“Once” filma eta CEL 3 taldea-Ortziralean (21.00), Miarritzen, geltokixaharrean, Ruper Ordorika eta BeverlyJo Scott, “Bi Harriz Lau Xori” sailarenkondu.-Larunbatean (11.30), DonibaneLohizunen, herriko etxe aintzinean,euskal dantzak Begiraleak taldearekin,ondotik mutxikoak - Larunbatean (12.00) Arrangoitzen,euskal presoen aldeko bazkaria etaMixu ta Xabaltx-en kontzertua- Larunbatean eta igandean, Iholdin,laborantzako okasionezko tresnen feria-Larunbatean, igandean eta astelehe-nean, zaharki-feria Arrangoitzen.

-Larunbat goizean, Miarritzen, Pazkokoarroltze moletak hiri guzian gaindi.-Larunbatean (16.00), Miarritzen, herrikomediatekan, “Bi Harriz Lau Xori”sailaren kondu, Daniel Landart mintzoPiarres Larzabal zenaren biziaz etaobraz.-Larunbatean (20.00), Miarritzen, Atabalmusikategian, Asa taldea.- Larunbatean (20.30) DonibaneLohizunen, Irlandes zine-kontzertua :“Once” filma Rex gelan eta CEL 3taldea Ravel entzutegian- Larunbatean (20.30) Ainhizan, Labo-rantza Ganbararen egoitzan kabaretgaualdia : Joseba Tapia, Mikel Markez,E. Martikorena, K. Indaburu, M.Oihenart, R. Ordorika eta bertsularigazte batzu- Larunbatean (21.00) Hazparnen,Mendeala gelan, Kliska taldea eta l’Ar-cusgi korsikarra-Larunbatean (21.00), Miarritzen,Koliseo gelan, Kilikolo taldearen ikus-garria.- Larunbatean (21.00) Heletan, Idioinza-harretan, “Aulki hutsa” antzerkia-Igandean, Euskal-Herrian gaindi, Abe-rri-Eguna. Iparraldean, elgarretaratzeakHendaian eta Donibane Lohizunen.Bezperan, eskuinako Udalbiltzakmuntatu elgarretaratzeak Uztaritzen etaItsasun-Igandean, Barkoxen, Xuberokomaskarada-Igandean (16.00), Miarritzen, Ihauteri-ako kabalkada handia. -Igandean (17.00 eta 21.00), Miarritzen,geltoki xaharrrean, “ Festi Magie” ikus-garri berezia.-Igande aratsean, Donazaharren, Ken 7.-Astelehenean, Saran, Idazleen Biltzarra-Astelehenean, Garindainen, musekoxapelgo nagusiaren finalak-Astelehenean (10.00), Angelun,Pazkoko arroltze moleta erraldoia Bost-Kantoineko plazan.-Astelehenean, Ziburun, Marinelaauzoaldeko besta-Astelehenean, Ezpeletan, Nekazari-Eguna

LEKUKOTASUN BAT PAREGABEA

HOR KONPONAspadian ez ginuen holakorik ikusi gure Frantzia maitean. Gehienetan ixilka edoixilean zuritzen baitira gauzak hala nola arropa zikinak, hots etxeko xuriketak.Medef delakoaren baitan dituzte nahaskeriak. Dirua ez eskas, 600 miliun eurobazterrera emanak, 19 miliun azken urte hauetan jalgiak aferen “leguntzeko”,omen. Barneko kalapitak kanporatuak, batzu eta bertzeak agertzen direlatelebixtan.Gardentasunaren beharra badela ? Hor konpon ! Gehexan Pontto

Sarako biltzarrari buruz, Maiatz argitaletxeak plazaratu ditu hiru liburu berri,denbora berean berrargitaratuz Txomin Peillen xuberotar euskaltzainarenolerki bilduma, agortua zena, eta denbora berean ere ager-araziz berealdizkariaren 46. zenbakia, hor ere olerkieri toki ederra eginez. Aldizkari hortanirakurgai besteak beste bi orrialde biziki finak eta biziki polliki xixelkatuak,“Luixa “ tituluarekin, Lucien Etxezaharreta-ren idazlan bat zinez arraroa.

“SINGAPURREKO GUTUNAK” ( Marikita Tambourin)Euskal-Herritik urrun da Singapur, kasik munduaren beste puntan... Handik mutil gaztebatek igorri gutun batzu daizkigu eskaintzen Marikita Tambourin baigorriarrak, eleberribaten gisakoa emaiten duen bere laugarren liburu huntan. Gutun horiek kutxa bateanatxikiak eta ahantziak bezala, denboran ukan zituen emazteak berriz eskuratuak berro-goi bat urteren buruan... Erretreta hartu berria-eta, bere bulegoan nun zer paper zuenmiaka ari zen egun batez... Oroitzapen ainitz eta ainitz harrotzen dioten gutunak,aspaldiko amodio baten lekukoak... Iragana eta oraikoa elgarri lotzen dituztenak,Euskal-Herria eta Asia hego-ekialdea ere ba... Ixtorio hunkigarria, ateraldi pollitez tro-xatua, Melayu gazteak bazakiela nola mintza bere “bihotzeko aingeruari”, mundukolore ederrena zaukan neska gazteari...! Amodio bero baten kondaketa, bainan azke-nean amodio galdu batena, bururapena halako samin latz batez jauntzia, horrek emai-ten diola oraino indar eta funts gehiago 150 orrialdeko liburu argi horri.

“ BALITZANE” (Piarres Trounday)Euskal-Herriko herriño bat omen da Balitzane... Badakizue nun den? Mapa bihi bateanez dut nik segurik kausitu... Ortzaizeren egite baduela iduritu zait haatik... Dena den,Piarres Trounday-ek, euskarazko bere lehen liburuan, gomitaño bat luzatzen daukuherri hortan barna itzuliño bat egin dezagun... Nahiz artetan herri hortarik urrun ereeremaiten gituen airoski... Ixtorio gaitza kondatzen dauku alabainan Baxe-Nabartarkolorez beztitu euskara batu batean. Biziko gora-behera frango dira aipagai, onak etatxarrak, goxoak eta latzak, argiak eta ilunak, bertsu sano andana batek aintzinaaberasten duela obra guzia... Omore ona darion liburua, ari delarik amodioaz, diru-az, zeruko izarrez ala zernahitaz, Gehaxina mutxurdinaz, Peio Amerikanoaz, ategibeleko sorginez ala nornahitaz... Atsegin handiz irakurtzen den obra...

“BAIONAKO EXAUGETATIK” ( André Pées) Donibane Lohizunen sortua, Baionan bizi da André Pées. Euskalzalea da eta erekaskoinzalea. Artetik erraiteko, kaskoin akademian barne da, joanden larunbateanegina du hor bere sartze ofiziala. Bi iturrietako ura hurrupatzen duen gizona dugu berazeta mintzo da Baionako exaugetatik, horren aldean baitira preseski elgarretaratzenAturri kaskoina eta Errobi euskalduna... Ikusi duenetik eta orai ere ikusten duenetik arizauku André Pées “euskararen irakurketa matematiko “ bat akulatuz euskara garbibatean, kapitulu bakoitxaren ondotik oharpen asko sartuz frantsesez eta berak“karakoilaren metodoa “ deitzen duenari jarraikiz… Gogoan duela bere aitatxi, 14-ekogerlan hil zena, berak ez duena ezagutu. Hizkiez eta hitzez, deklinabideaz eta aditzaz,bere gisako behako xorrotxa emaiten dio euskarari, toki izenez eta familietako deiturezere badaukalarik segur zer erran.

MAIATZ-EN ESKUTIK HIRU LIBURU BERRI

Ezkerretik eskuinerat, André Pées, Marikita Tambourin, Piarres Trounday eta Lucien Etxezaharreta

Joseph Camino